• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Shfaqja, Dukja dhe Thelbi

April 16, 2018 by dgreca

1 andon Deda 2

Nga Andon Dede, Nju York/

Kështu, të vendosura së bashku, ato na kujtojnë disa kategori filosofike, si pasojë e përdorimit figurativ të kuptimeve bazë: dy të parat kanë të bëjnë me paraqitjen e jashtëme të sendeve dhe fenomeneve, kurse e treta shpreh anën e brendëshme, të domosdoshmen, të qëndrueshmen e tyre. Ato janë në një lidhje dialektike dhe secila mbart një lloj informacioni rreth tjetrës, por kurrsesi nuk janë e njëjta gjë. Detyra e çdo studjuesi, analisti, gazetari apo dhe e çdo njeriu të zakonshëm është që, për të dhënë vlerësimin për diçka, duhet të njohë më parë thelbin, vlerën e vërtetë të një fenomeni, sendi apo personi, ndryshe do të gabojë në marrëdhëniet që do të ndërtojë me ta apo dhe në veprimtarinë e tij të përditëshme. Si e tillë, njohja e thelbit përbën një domosdoshmëri për të shmangur shtrëmbërimet apo interpretimet e gabuara subjektive, qofshin ato të qëllimta apo jo. Dhe diçka tjetër: të mos ngatërrojmë shfaqjen me dukjen që shpesh i marrim për të njëjtën gjë. Jo, ato nuk janë sinonime. Ndërsa shfaqja është pasojë direkte e thelbit, dukja është paraqitje e njëanshme dhe e qëllimshme, për të lënë një përshtypje apo për të krijuar një ide tek të tjerët.

Por unë as që kisha ndër mend të merresha me trajtimin filosofik të tyre, por e bëra këtë hyrje për të qartësuar gjthë sa do të shtjelloj më poshtë.

Gjatë Diktaturës që kaluam, në atë varfëri të skajshme, amvisat tona, si gjithë gratë e botës, kishin dëshirën e natyrshme njerëzore, që të paraqiteshin sa më mirë para mysafirëve të mundshëm, por mundësitë financjare i kishin aq të pakta. Dhe si e kishin zgjidhur këtë kontradiktë, fare të thjeshtë, por tepër të dhimbshme? Kursenin me sa mundnin, deri edhe në ushqimin e përditshëm, për të krijuar fondin e nevojshëm që të blinin një dhomë pritjeje: disa kolltuqe, një tavolinë mesi, një bufe e ndonjë pajisje tjetër. Kam njohur tërë ato gra, duke filluar nga koleget e punës, fqinjet e lagjes apo dhe miq e të afërm të tjerë, që kanë zbatuar formulën e mësipërme: krijonin atë dekor në dhomën e pritjes ndërsa mjediset e tjera linin aq shumë për të dëshëruar, jo se nuk donin, por nuk mundnin. Të tjerë, burra e gra qofshin, ç’nuk bënin për të pasur një veshje sado pak normale, të paktën për festa e sebepe të rastit…Por, të mos biem në mëkat: sakrifica e tyre s’kishte asgjë të përbashkët me snobizmin e sotëm, por qe një përpjekje e ndershme dhe e dhimbëshme për dinjitet. Të paktën të mos ngjallnin keqardhje tek të tjerët se mëshira të vret!

Mu kujtua kjo dukuri tek dëgjoj përditë deklaratat e kryeqeveritarit të vendit dhe megafonëve të tjerë të tij, për sukseset dhe arritjet e kësaj maxhorance, paçka se treguesit social-ekonomikë, jo vetëm nga opozita dhe një pjesë e analistëve që nuk iu bëjnë iso qeveritarëve, por dhe nga institucionet më serioze e autoritare ndërkombëtare. Kur ua përmend këto fakte e të dhëna, ata të përmendin të ashtuquajtuën “rilindje urbane”, qendrat  apo “dhomat e pritjes” së qyteteve, nisur me Tiranën. Unë nuk jam në gjendje të them se sa e si janë ndryshuar apo “rilindur” ato, në të mirë të qytetarëve, por një gjë e them me siguri të plotë: sikur ç’të jetë bërë me to e në to, nuk e përligjin atë gjendje të mjerueshme të shumicës dërrmuese të popullit që mezi ngrys ditët, javët e muajt e vitit. Vetëm pak ditë më parë, Banka Botërore e renditi Shqipërinë me nivelin më të lartë të varfërisë në rajon, ku, një e treta e popullsisë jeton me më pak se pesë dollarë në ditë. Edhe më dramatike paraqitet gjendja në fshat. “Dhe s’ka si të ndodhë ndryshe, – sqaron një specialist i çështjeve sociale, – përderisa qeveria do të vazhdojë të investojë për fasada e shatërvane dhe jo për ata sektorë që ndikojnë direkt në mirëqënien e popullit”.  “Asnjë   investim serioz nga buxheti i shtetit, por thjesht makiazh dhe buzëkuq fasadash, shatërvanesh e palmash”, – pohon një tjetër.

Por ne nuk kemi nevojë që dhe për varfërinë të na sqarojnë të huajt, kur populli vetë, me përjashtime të pakta, përballet me të kudo e përditë. Për këtë është shkruar e folur aq shumë sa do të qe humbje kohe të zgjatemi më tej. Mjafton të kujtojmë ngjarjet e fundit në Kukës, grevat e naftëtarëve në Fier e Ballsh apo të minatorëve të Bulqizës, protestat e banorëve të Shkodrës, Lezhës e më tej që, pa likujduar pasojat e përmbytjeve të kaluara iu shtuan edhe ato të këtij viti…

Për ta mbyllur: ndërsa të parët meritojnë respekt në sakrificat që bënin për sadopak dinjitet, pushtet-mbajtësit e sotëm, me atë që kanë në krye, duke u përpjekur të na mbushin mendjen për të kundërtën e gjendjes reale, nuk meritojnë veçse përbuzje e neveri.

Nju York, 15 prill 2018.

Filed Under: Analiza Tagged With: Andon Dede, Dukja dhe Thelbi, Shfaqja

Artikujt e fundit

  • Xhevat Kallajxhiu, kontributi patriotik e publicistik nga “Zëri i Amerikës” te gazeta “Dielli”  
  • Në veriun e Mitrovicës para 23 viteve serbët vranë e dëbuan shqiptarët
  • Boshnjakët dhe shqiptarët kërkojnë reciprocitet të të drejtave
  • Maya Angelou mbretëresha e poezizë zezake 
  • SHQIPTARO-AMERIKANËT SHËNOJNË 1-VJETORIN E VARRIMIT TË SENATORIT BOB DOLE
  • New Proposal on School Meals Includes First Limits on Added Sugars
  • Nga Dante Aligieri dhe piktori i famshëm italian Mariotto Albertinelli tek djali i Drenicës përndjekur nga genocidi serb
  • SHQIP NË ASPROPIRGO – ATHINË
  • 15 VJETORI I PAVARËSISË SË KOSOVËS NË NEW YORK
  • Emri im nuk është Marjuana!
  • PIKËPYETJE…
  • William McKinley, Presidenti i 25-të i ShBA
  • Kosova’s 15th Anniversary of Independence Celebration
  • PAL ËNGJËLLI, KRYEIPESHKËV I DURRËSIT I SHKRUAN GJERGJ KASTRIOTIT SKENDERBEUT – PRINCIT TË EPIROTËVE PËR FILLIMIN E LUFTËS KUNDËR SULLTANIT OSMAN – MEHMETIT TË II-TË
  • In Memoriam Presidenti Woodrow Wilson

Kategoritë

Arkiv

Tags

alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Hazir Mehmeti Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT