Të nderuar lexues, bëj be për kokë të 100-vjetorit të shtetit të Ismail Qemal Bej Vlorës se vërtet nuk ju gënjeva me këtë shkrim. Qofshi të nderuar për mot e zaman. Në doni, uroni 100-vjetorin e Shqipërisë Londineze (1913-2013)./

Nga Fadil LUSHI/

Kohë më parë, Vetoni, që zonja e shtëpisë e ka shumë për zemër, më sugjeroi që shkrimin tim të radhës dhe të fundit për këtë mot, ta qëndis me më shumë optimizëm. Ndoshta kishte të drejtë! Edhe sikur këtë shkarravinë ta bëja sipas dëshirës së tij, gjegjësisht me “porosi”, me siguri se nuk do më dilte natyrale, sepse shkrimet e tilla, lëre që nuk më shkojnë, por mbase edhe nuk janë në hisen time. Nejse, unë do shkruaj (aq sa do më lejojë takati im mental) për nocionin e patriotizmit shqiptar, për atë nocion që, sa herë shqiptarit i bëhen padrejtësi, ai aq herë edhe do t’i referohet. Do të shkruaj për patriotizmin 100-vjeçar të shqiptarëve që e gëzuan lirinë, do të shkruaj edhe për atdhetarinë e atyre që nuk e lumturuan Shqipërinë politike…, do të shkarravis toptan për shqiptarët ku jetojnë e ku veprojnë, gjithandej Shqipërisë Londineze.

Duke qenë se mua në vijim më duhet ta dërdëllis këtë vështrim gazete, le të më lejohet të bëj paksa plagjiaturë të ca mendimeve që para disa ditësh dolën nga një emision debatues që u organizua në hapësirat e një televizioni prestigjioz të Tiranës, ku ekspertë fushash të ndryshme, në veçanti nga ajo e politikëbërjes, diskutuan për patriotizmin patetik të shqiptarëve. U parashtruan shumë ide dhe pyetje lidhur me këtë nocion. U ra dakord se jo akëcili njeri (qoftë ai të jetë politikan, blegtor, tyxhar, mësues, mjek, shehërli a katundar) mund të merret me të, pavarësisht ngjyrës, kombit dhe religjionit e tjerë, me kusht nëse “patriotizmin nuk do ta makijavelizojë a edhe nuk do ta konceptojë si strehë të fundit të horrave”!? Ca prej të pranishmëve thanë se sot, kushedi pas sa dekadash, nuk mund të mohosh patriotizmin e Hasan Prishtinës, Faik Konicës…, atë të Fan Nolit, të Mit’hat Bej Frashërit dhe shumë të tjerëve të tillë si ata, të cilët lanë gjurmë të pashlyeshme dhe të thella në ndërgjegjen dhe në ndërtimin e kështjellës së filozofisë së politikëbërjes shqiptare, në kuadër të shekullit të fundit.

Në atë “debat politik” nuk u anashkalua as “hiseja” e monarkut Ahmet Zogolli për ekzistimit e shtetit shqiptar…, nuk u “shtrembërua” as edhe politika e Enver Hoxhës, ai i cili ishte i pari dhe i fundit politikan diktator në historinë më të re shqiptare…, ai që nuk e kishte “zor” të bënte pordhë dhe gojë në çdo institucion, në çdo ndejë a mexhlis, në çdo mëhallë, në çdo katund, në çdo kohë, me rast e pa rast. Ata që pësuan më shumë prej tij, sot, edhe pas kushedi sa kohësh, do të parashtrojnë pyetjen se a mos vallë është e vërtetë se (diktatori që u fut ashtu bythëpraps në gojë të dynjasë shqiptare) kishte pasur kontroll në jetën seksuale të shqiptareve dhe në atë të “dylberëve” të Shkodrës, Kavajës, Korçës, Gjirokastrës e tjerë. Kjo “muhabetbërje provinciale” (që ishte sa vetëreferuese, po aq edhe ipsative)…, përfundoi në momentin kur timoni i saj u bllokua ashtu keqas, sa që nuk shkonte as djathtas e as majtas!?

Nëse Enver Hoxha ishte diktatori i fundit i shqiptarëve, atëherë duhet parashtruar pyetjen se vallë kush është “nacionalisti a patrioti i fundit shqiptar”!?? Njerëzit që nuk kanë për të bërë punë më të mençur, do të thonë se ai duhet të jetë kryeministri i nderuar dhe i respektuar i Republikës së Shqipërisë, z. Sali Berisha, ai i cili më 4 dhjetor të vitit që po ikën gjeti “guximin” për ta ndryshuar protokollin e agjendës së qeverisë, me çka  mbledhjen e radhës e organizoi në Vlorën e Ismail Qemalit. Sipas meje, këtu nuk ka kurrgjë anormale a të keqe, pavarësisht se dikush e “kërkon” këtë të keqe! Në atë mbledhje, ai e dha atë deklaratë, sa “historike, humane, nacionaliste, patriotike (po aq edhe të papritur) rreth “krijimit të Shqipërisë së Madhe a Natyrale”!??  (atë fjalë, natyrale, veshët e mi nuk e dëgjuan). Kjo deklaratë e tij “nacionaliste” për krijimin e Shqipërisë së Madhe, lëre që trazoi mendjen politike të fqinjëve, por njëkohësisht rebeloi dhe mbamendjen e kundërshtarëve të tij politikë, duke i detyruar të parashtrojnë pyetjen se a mos vallë kjo deklaratë e tij ishte e ngjyrosur me bajraktarizëm, amatorizëm politik, makijavelizëm, diletantizëm, me patriotizëm të vakët, të shtirë dhe të rremë, me nihilizëm, eufori, folkpatriotizëm, subjektivizëm, provincializëm katundaresk apo edhe… Në instancë të fundit ishte një denigrim i radhës së teorisë dhe praktikës së rregullave të politikëbërjes institucionale!?? Tekefundit, kjo deklaratë e tij “vështirë” se do të ndryshojë a do të korrigjojë diç nga gabimet e Konferencës së ambasadorëve (të Londrës), të motit 1913! (sikur kjo deklaratë e z. Sali Berisha, nuk do të interpretohet ndryshe dhe nëse nuk do t’i jepet konotacion krejt tjetërfare, atëherë është njësoj sikur të “pyesësh të verbrin a do sy”!)

A mos vallë, kjo deklaratë e tij ishte edhe rezultat i një ngazëllimi a i një euforie të tepruar dhe të pakontrolluar mbarëshqiptare, që u hetua më 28 Nëntor të motit që është duke perënduar…, a mos vallë ishte një deklaratë – shaka e radhës…, apo ndoshta ishte  një zhargon i tij (i ri) profesional. Nëse ishte zyrtare (në emër të qeverisë), atëherë sehirxhinjtë do të parashtrojnë pyetjen se “…, pse pas 23 vjet bërje politikë u shpreh pikërisht në këtë kohë dhe jo më herët, në do ishte private (në emër të Partisë Demokratike ai do mëtojë ta përdorë kartelën e nacionalizmit dhe patriotizmit të rremë) atëherë inatçinjtë e politikës së kryeministrit, lëre që nuk do t’i përsërisin pyetjet e sehirxhinjve, po përkundrazi, do të thonë se ky “prononcim i tij nacionalist nuk është kurrgjë tjetër, përveç rezultat i një krize morale që e ka kapluar politikëbërjen e kryeministrit…, një lajtmotiv i gabuar si dhe një lajthitje e rastit në kuadër të fushëveprimit të dobët politik ”!??

Kur jemi te “pasaportat e ashtuquajtura gjithëkombëtare” (që kohë më parë i përmendi kryeministri), do të duhet të parashtrojmë pyetjen – çka nëse shqiptarët nga Lugina e Preshevës, Mali i Zi e trevat e tjera do të pajiseshin me të tilla “dokumente udhëtimi gjegjësisht me nënshtetësi të dyfishtë”…, a mos vallë do t’u jepej “mundësia që t’i braktisnin trojet e tyre autoktone”…, a mos vallë kjo do t’i shkonte në hesap shtetit serb dhe shteteve të tjera përreth. Unë këtë nuk e di.

Të nderuar lexues, bëj be për kokë të 100-vjetorit të shtetit të Ismail Qemal Bej Vlorës se vërtet nuk ju gënjeva me këtë shkrim. Qofshi të nderuar për mot e zaman. Në doni, uroni 100-vjetorin e Shqipërisë Londineze (1913-2013).