Marrëveshjen e Ohrit mund ta implementojë vetëm PPD-ja/
Në një intervistë kryetarja e komisionit për organizimin e Kongresit të PPD-së,Teuta Kamberi-Llalla, flet për Programin e PPD-së, numrin e delegatëve që do të marrin pjesë në Kongres, datën e kongresit, e shumë çështje të tjera/
PYETJE: Kur do të mbahet Kongresi, a kanë përfunduar përgatitjet, a është gjithçka gati?
Kamberi-Llalla: Në kuadër të Grupit të punës për përgatitjen e Kongresit të 6-të vepron edhe Komisioni për kuadro i cili me vëmendje të posaçme i analizon edhe potencialet kadrovike që partia i ka në momentin e dhënë. Komisioni përveç kësaj ka kontaktuar edhe kuadro për të cilat konsiderohet se mund ta udhëheqin partinë me sukses në periudhën që vjen. Synimi kryesor i nomenklaturës së deritashme politike është që të lansojmë në orbitën politike shqiptare kapacitete të reja politike që në heshtje ekzistojnë, por për një shkak ose një tjetër rijnë nën hije dhe nuk e marrin përgjegjësinë e shtyrjes së proceseve politike përpara. Këto kuadro me koncepcione evropiane, të rritur dhe edukuar në kohën e internetit, të facebook, twitter dhe instagram do ta marrin përsipër përgjegjësinë të ndërtojnë një shoqëri të drejtë multietnike, në të cilën do të respektohen dhe favorizohen realisht harmonia ndëretnike dhe parimet e barazisë e të drejtësisë për të gjithë qytetarët dhe komunitetet e tyre, duke u angazhuar për zbatim të politikave efikase dhe konkrete për barazi ndëretnike e për pjesëmarrje aktive të të gjithëve në prosperitetin e vendit.
Në mbledhjen e fundit të Kuvendit të përgjithshëm kemi caktuar një datë paraprake 14 dhjetorin, por do jetë mbledhja e Kuvendit të Përgjithshëm që do mbahet më 30 nëntor që në bazë të punës organizative që do të paraqes Komisioni për organizim të Kongresit. Do vendosi 14 dhjetorin apo disa ditë pak më tutje, të shohim, por ne punojmë për datën 14 dhjetor.
Komisionet vazhdojnë punët për përgatitje, do jetë një Kongres modest, larg lukseve dhe imazhit fallso. Çdo gjë do jetë demokratike ashtu siç ka qenë dhe është ndërtuar funksionimi i PPD.
PYETJE: Sa delegatë do të marrin pjesë në Kongres?
Kamberi-Llalla: Kemi paraparë që numri i delegatëve do të jetë 210 të cilët do votojnë për kryetarin e Partisë, kryesinë e ngushtë dhe drejtuesit e tjerë. Në Kongres do votohet për ndryshimet në Statut dhe Programin 4 vjeçar, politikën etj.
PYETJE: Kush janë kandidatët për kryetar partie?
Kamberi-Llalla: PPD ka qenë dhe mbetet ambient demokratik që nuk duron diktatura. Ne do të ndërtojmë ambientin tonë tradicional ku kryetari i partisë do të bashkëveprojë me organet e saja për ndërtimin e platformave politike, ekonomike, sociale, arsimore, kulturore. Do të zbatojë platformat dhe nuk do të vihet në pozitën e të të gjithëditurit dhe komandantit suprem. Anëtarët e organeve udhëheqëse të PPD-së do të punojnë për realizimin e vizionit të përbashkët politik ashtu siç kanë vepruar rilindësit tanë në të kaluarën e jo ashtu siç veprojnë politikanët ballkanas: paraja mbi të gjitha.
Nisur nga këto parime Komisioni konsideron se ende është herët të lansohen emra për kryetar, sepse kjo nuk është më e rëndësishmja se sa rëndësia e përcaktimit të parimeve me të cilat do të ecet përpara. Fundja, të gjithë e dinë se PPD nuk duron diktaturë brenda-partiake dhe është e vetmja parti demokratike në Maqedoni dhe Evropë që për 24 vite veprimi është udhëhequr prej gjashtë kryetarëve.
PYETJE: A ka gjasa që PPD të kthehet dhe të bëhet partia më e madhe shqiptare që ishte dikur?
Kamberi-Llalla: Dy skuadra futbolli kur hyjnë në fushë për të luajtur për fitore, por vetëm një ekip do fitoj ndeshjen. PPD ka qenë një parti e madhe, parti e popullit dhe i përket vetëm atij. Shpresojmë që votuesi shqiptar të bëj vlerësimet se kush parti shqiptare u ka ofruar gjatë qeverisjes, siguri, shpresë, krenari dhe punësime pa ryshfet. Do jetë vota e popullit në zgjedhjet e ardhshme nëse ka dëshirë të rikthehet fuqishëm PPD apo të mbetet një parti në histori. Duhet të dimë se është mëkat që PPD të mbetet jashtë Kuvendit të Maqedonisë, sepse ajo ka qenë dhe është partia e vlerave të larta, partia që bëri historinë e vërtetë të shqiptarëve në Maqedoni.
PYETJE: A do të miratohet platformë e re e partisë dhe cilat risi do ti përmbajë ajo?
Kamberi-Llalla: PPD ka qenë dhe mbetet burim i pashtershëm i platformave politike. Koncepti ynë fillestar ka qenë dhe ende më tej mbetet ai i shtetit dykombësh. Nëse për një arsye ose tjetër forca politike të caktuara nuk janë në gjendje ta pranojnë këtë filozofi politike atëherë alternativa jonë do të ishte ajo e qytetarëve të barabartë dhe jo ajo e një kategorie qytetarësh të pagëzuar me emër e mbiemër dhe e qytetarëve numra me përqindje. Thënë shkurt, PPD parimet e veprimit të saj politik i ka paraqitur qysh në Deklaratën e Grupit parlamentar për barazinë e shqiptarëve në Republikën e Maqedonisë në vitin 1992 dhe ato janë parime bazë të veprimit tonë politik dhe janë: krijimi i një sistemi politik konsociativ mbi parimet e të cilit mund të ndërtohet baraspesha e përfaqësimit dhe e garantimit me dinjitet të pabarabartë institucional të interesave të shqiptarëve në tërësinë shtetërore të Maqedonisë, krijimin e një strukture shtetërore dhe institucionale që reflekton realitetin multietnik të Maqedonisë, përfaqësim të drejtë politik në institucionin qendror legjislativ (Kuvendin e Maqedonisë) proporcionalisht me peshën demografike të shqiptarëve në këtë republikë, përfaqësim të drejtë, respektivisht proporcional në pushtetin ekzekutiv, në strukturat dhe organizmat e saj, përfaqësim proporcional në organet dhe në të gjitha instancat e pushtetit gjyqësor, etj, etj.
Shihni, edhe pas 23 vitesh zhvillim demokratik platforma e PPD-së ende nuk është realizuar plotësisht, ende duhet kohë realizimi. Nuk është ndonjë thënie e mençur po qe se themi se aktiviteti ynë politik do të mbështetet kryekëput në Marrëveshjen e Ohrit. Fundja ajo marrëveshje bazë politike ka pasur platformën e PPD-së, madje edhe e hartuar nga ekspertë të PPD-së, e hartuar për kohë të caktuar dhe rrethana të caktuara. Në këtë Kongres ne do të dalim me një deklaratë politike se si PPD i sheh zhvillimet politike, ekonomike, kulturore, arsimore aktuale dhe paralelisht do të punojmë edhe për rifreskimin e platformës tonë të përgjithshme politike në të ardhmen.
Ka shumë tema për të cilat, jo vetëm PPD, por edhe partitë tjera, duhet ti meditojnë. Për shembull ajo e koalicioneve parazgjedhore me partitë e etnikumeve tjera. Si të sqarohet fakti kur në sytë e shqiptarëve partitë në fushatën parazgjedhore i shajnë partitë maqedonase dhe fshehtazi në regjione të caktuara e ndihmojnë njëra- tjetrën. Dilema është a duhet dhe a ka ardhur koha veprimet prapa skenës politikes partitë politike shqiptare e maqedonase ti legalizojnë apo të vazhdojnë edhe më tej të punojnë prapa shpinës së elektoratit në emër të një patriotizmi të rrejshëm? Fundja çka u duhet platforma politike partive politike shqiptare kur fitimin e votës nuk e bazojnë në vullnetin e lirë të zgjedhësit por në vjedhjen masive të votave, në blerjen e tyre pasi ta varfërojnë paskajshmërisht zgjedhësin, me frikësime policore të elektoratit, madje edhe me vrasje? Për PPD këto koncepte asnjëherë nuk kanë qenë të pranueshme dhe gjithnjë do të refuzohen.
PYETJE: A do të ketë risi në bashkëpunimet ndërpartiake?
Kamberi-Llalla: PPD, gjithnjë ka qenë partia që ka vërtetuar se për çështjet e mëdha kombëtare dhe shoqërore, ka afruar zgjidhje dhe bashkëpunim. Është PPD, ajo që i mundësoi formacionit ushtarak të papranuar nga komuniteti ndërkombëtar që të paraqitet me subjekt politik, por kjo parti e nëpërkëmbi sinqeritetin e PPD-së dhe anëtarëve të saj dhe u angazhua për zhdukjen e saj nga skena politike. Të mos harrojmë se PPD është partia mëme e këtyre dy partive dhe është mëkat të sulmohet dhe shpifet pa fakte për të. Për ne paraqitja e çdo subjekti të ri politik është zbukurim i mëtejmë i një kopshti me lule plotë dhe ngjyra të ndryshme. Zaten në programin tonë politik kemi theksuar se PPD-ja është e hapur për bashkëpunim me të gjitha formacionet politike identike me principet dhe vlerat e saja në vend dhe jashtë se PPD-ja afirmon vendosjen e partneritetit dinamik me tërësinë e organizmave dhe asociacioneve të shoqërisë civile.(Intervista u dha per “Lajm” ne Maqedoni)
”Engelana ” e Ohrit dhe Mateja Matevski
Nga Fahri XHARRA/
Maqedonia është një degëzim shqiptar me një vazhdimësi po ashtu shqiptare 4.000 vjeqare . Shkrimtarët e Romës dhe të Greqisë së vjetër e vërtetojnë ndërthurjen ilire në identitetin Ilir të Maqedonasve të vjetër si Plini i Vjetri, Strabo-ja dhe Ptolomeu. ”Duke u bazuar në këto shkrime, një numër i madh i historianëve dhe gjuhëtarëve të shekujve XIX-të dhe XX-të me këmbngulje e mbështesin hipotezën e identitetit ilir të Maqedonasve. Me këtë rast e përmendim Karl Otfrid Mueller, William Smith , Charl Antony, G.Finlay .( arberiaonline)”
Më vonë gjuhëtarët e mirënjohur që e mbështesin tezën e thelbit Ilir në gjuhën e vjetër Maqedone janë: G. Kazaroff, M. Rostovtzeff, M. Budimir, H. Baric(Miltiades Hatzopoulos: 1999). Por Anastasios Phoivos Christidēs (2007) që të jemi të pa një anëshëm në këtë qështje duhet thënë që debate mbi karakteristikat e Gjuhës Maqedone janë ende të pa përfunduara dhe si të tilla ende mbesin thelbësisht Ilire deri të Greke-Thrakase -Ilire.
Ku jemi ne si shqiptar?
Akademiku Mateja Matevski në moshën 80 vjeqare e deklaroi përkatësinë e tij etnike shqiptare. I lumt! Po pse kaq vonë? “Përse ka nevojë që një intelektualë i njohur 50 vite gjatë komunizmit dhe 23 vite në demokraci të fshehë ndjenjën ( përkatësinë fxh) e tij kombëtare.”. ”Matevski nuk e ka fshehur identritetin e tij. Se ai është shqiptar e ka pohuar disa herë, gjatë bisedave, kur isha korrespondent në Shkup, por nuk ka pranuar të flasë hapur për këtë. Megjithatë ata që e kanë njohur e që kanë punuar me të e kanë ditur. Nëna e tij, që e kishte sjellë në Shkup, nuk dinte të fliste maqedonishten mirë dhe komunukonte shqip”(Rrahim Sadiku).” ”Ne nuk mund të ndajmë njoftimin se akademiku Mateja Matevski është shqiptarë nga Maqedonia. Ky akt i njohjes së akademik Mateut Matevski pas 80 vjet fshehje dhe mimikë, është një guxim tashmë i ndarë me publikun maqedonas. Ne e mirëpresim dhe e përgëzojmë për këtë. Kjo është një e drejtë themelore të çdo qytetari, që të deklarojë lirisht ndjenjat ( përkatësinë fxh) kombëtare. Por, kjo ka shokuar opinionin maqedonas, për shkak se një fakt i tillë paraqet një braktisje nga maqedonizmi antik i promovuar nga pushteti aktual në Maqedoni”, shkruan VMRO-Partia Popullore.
Sipas kësaj partijeje opinioni maqedonas qenka shokuar sepse një fakt i tillë po paraqitka braktisje nga maqedonizmi antik i promovuar nga pushteti aktual në Maqedoni. Këtu sllavëve të Maqedonisë po iu përzihen kabllot . Cila është Maqedonia antike? A janë duke e spjeguar drejtë këtë qështje apo mos janë duke e mashtruar popullin e vet me një barrë historike që aspak nuk iu takon.
Të nderuarit Mateja Matevski dhe Branko Manojllovski vetëm sa e hapën apo më mirë të them e shkyen ”vellon e heshtjës” , ” vellon e frikës dhe të kërcnimit”.Po kush ka guxuar nga shqiptarët ortodoks në kohën e komunizmittë deklarohet që është shqiptarë. Hapin e tyre kishin për ta ndjekur edhe të tjerët sikur edhe shqiptarët tjerë të ngarkoheshin me mbrojtjën e tyre. Sa shqiptarë musliman , katolik dhe ortodoks e kanë lëshuar Maqedoninë gjatë kohës së komunizmit? Zhbërje totale.
“Ky akt i virtytshëm vetëm na konfirmoi se diçka nuk është në rregull me shoqërinë maqedonase, dhe seriozisht duhet të rishikojmë maqedonizmin e ashtuquajtur dhe të pranojmë dhe të zbatojmë parimet e demokracisë për të cilën jemi përkushtuar”, ka shkruar në fund partia VMRO-Popullore, që drejtohet nga ish-kryeministri Lubço Georgievski.
Po pra , nuk jeni në rregull dhe patjetër duhet të rishikoni historinë e maqedonizmit ?
“Një pranim i tillë nga ana e Matevskit i cili pas 80 vjetësh fshehjeje, më në fund mori guximin dhe pranoi publikisht para opinionit maqedonas, është për t’u përshëndetur dhe ne e urojmë për këtë! ” thuhet më tutje në letër . Si e shihni duhet të ketë pasur guxim të madh që të pranohet publikisht diçka e tillë.
”Me këtë hapet çështja parimore dhe thelbësore, në çfarë hutie kemi jetuar dhe akoma jetojmë”, thuhet në reagimin e VMRO-Popullore. Asfarë hutie; vetëm një qendrim i drejtë i qështjes historike dhe qëndrim i mençur ndaj shqiptarëve dhe të vërtetën e tyre historike do t`a ç`rrënjoste hutinë dhe dhe gjetjen e një rruge të drejtë për shtetin e Maqedonisë.
Deparmenti i parahistorisë të Muzeut të Ohrit e filloi një punë shumë të vlerëshme për historinë botërore duke punuar në vendgjetjen arkeologjike ,mbi Kishën e Shën Erazimit në hyerjen veriore të qytetit të Ohrit , ku sipas arkeologut Pasko Kuzman gjindet një vendbanim i lashtë i Fisit Maqedonas Engelani. Që në fillim ,tentim për mashtrim me të dhëna historike . Ku ka pasur fis Maqedonas Engelani? Ata ishin fis Ilir Enkelejt .
“ Jemi te Ohri dhe historia e tij shqiptare , por e stërvjedhur nga ardhacakët.Në antikuitet (shënime sllave) qyteti njihej me emrin e vjetër “Lychnidus” që ndoshta do të thoshte “ qyteti i dritës” ose “ guri i çmuar që lëshon dritë”.Por pas vitit 879 psK nuk quhej më Lychnidos , por sipas sllavëve Ohrid,që ndoshta rrjedhë nga fjala sllave “ “vo hrid “ me kuptimin “ në breg” sepse qyteti i vjetë ishte në maje të bregorës buzë liqenit”. E shifni , një rrenë tjetër e zakonshme sllave me qëllim të humbjes së çdo gjurmëje shqiptare . Por është e pamundur!
Banorët e herëshëm të regjionit të gjerë të Liqenit të Ohrit (Bogumil Hrabak… Disa emërtime gjeografike si Nishi , Shtipi ,Ohri iu erdhën Sllavëve nga goja e arbanasve…) ishin Dasaratët dhe Enkelejt ( fise Ilire). Zbulimet në vazhdimësi tregojnë që qyteti banohej edhe nga Filip i II-të i Maqedonisë (Origjina ilire e Aleksandrit të Madh)
Edhe studjuesi aspak i drejtë për qështjen shqiptare J.J. Wilkes në librin e tij “The Illyrians, 1992,” shkruan” ,”the Illyrian Enchelei, the ‘eel-men’, whose name points to a location near Lake Ohrid” ( Enkelejt Ilirian , “njerëzit- njalë”, përputhet me lokacionin afër Liqenit të Ohrit). Pra që në start një mundim për shtrembërim.
Pra jo Engelana ,por kështjella e Enkelejve. Flitni të vërtetën.
Fahri Xharra
13.06.13 Gjakovë
* Mateja
Keshtjella e Enkelejve e ndërtuar me gurë ciklop