Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Thëngjilli nuk bëhët ar

by

”Jemi këtu në vënd`/

Që pa lerë Diell` e Hënë”/

Këngë labe 300 vjecare/

Shkruan: Fahri Xharra/

Alkimia është aftësia e arrijtjes së  tejjetesës apo pavdekshmërisë me ndihmën e eliksirëve të sajuar nga metalet jofisnike në ari apo në supstanca të ngjajshme me arin! Në historinë e shkencave ,alkimija  kuptohej si formë e herëshme e një deshire të njerëzimit në hulumtimin e natyrës  si dhe  në filozofi dhe shkencat shpirtërore.Që dyja variantat e përmendura të alkimisë i kombinojnë elementet kimike ,metalurgjike ,fizik,ato të mjeksisë astrologjisë ,mistakes dhe spritualizmit si dhe ato të artit. Alkiminë e praktikonin të mençurit në Mesopotaminë e lashtë , Egjypt, Indi dhe Kinë.Mënyra të njejta të alkimisë janë njohur edhe në Greqinë e vjetër dhe në Romën e lashtë,si dhe në vendet islamike -arabe.Njeriu që e praktikonte alkiminë quhej alkimist.

Sa është e njohur dhe sa është e pranishme alkimia si shkencë ose si hulumtim filosofik në kërkim të “Gurit të menqurisë “në literaturën bashkohore? Alkimia e dikurshme nga e cila më vonë janë zhvilluar kimia ,farmacia dhe mjeksia, e në anën tjetër është zhvilluar filosofia si kërkim për “gurin e menqurisë” ,pastaj edhe degët e posaqme të psikologjisë moderne.

“ Studimet alkimike” (K.G. Jung) nuk janë marr vetëm me hulumtimin e arit.Në studimin e tij  tridhjet vjeqar K.G . Jungu konstaton që alkimistët e vjetër ishin edhe propagues shpirtëror të cilët i kryenin proceset transmutacionit si  në rrafshin  e materjës fizike ashtu edhe  në rrafshin e shpirtit( transmutacioneve mentale)  për të hulumtuar metale me një strukturë të ngjajshme apo të njejt me arin.

Alkimia (lat . alchimia,arab. خيمياء)  është degë e filozofisë së natyrës nga e cila në shek.17 dhe 18-të u zhvilluan kimia dhe prodhimi i barërave. Në kohërat e lashta alkimija  quhej si aftësi mbretrore ,kurse sot pseudoshkencëtarët quhen «alkimist» Pra Alkimistët mundoheshin të gjejnë «gurin e menqurisë», e cila përshkruhej si «Vepër e madhe»(lat. Magnum opus).  guri i menqurisë do të mundësonte që metalet e zakonshme të shndërrohen ne  ari dhe në argjend.

Por ,ç`na hyn në punë alkimia në analizën e sotme.? Më behët merak se si  alkimia nuk ka zënë vënd edhe në histori , apo shtrembëruesit e historisë nuk janë quajtur edhe ata alkimista.  Mënyra më e dukshme e dëshirës me apo pa dhunë që historia të shtembërohet në mënyrë alkimike   e kemi hasur në shkrimet e shumta mbi ne dhe për ne. Sa është e njohur dhe sa është e pranishme alkimia si shkencë ose si hulumtim filosofik në kërkim të “Gurit të menqurisë “në literaturën historike.? Shumë ,bile.

Serbia dhe Greqia në mënyrën më të paskrupullt janë munduar dhe mundohen edhe sot e kësaj dite që historinë  e tyre ,e cila nuk ka histori , në mënyrën alkimike t`a krijojnë për vete.Nga asgjëja mundohen të sajojnë ar. Por iu është e pamundur . Ari është ar e thengjilli thëngjil. Dhe kështu në mënyrë alkimike e në rastin tonë me vjedhje të krijojnë Historinë e tyre kombëtare .

Nëse bëhët një krahasim me alkimikët kimist  ,ata që nga shekulli i 18-të e panë që është e kotë të mëndohet dhe të mundohet që nga thëngjilli të krijojnë ar ,dhe me një evoluim shkencor lindën kimija e vertetë që pa njohuritë  e saja sot do të ishte e pa mundur jeta moderne.; ashtu edhe  edhe  nga alkimia farmaceutike  lindi farmacia moderne  që me barërat e sotit bëhet mrekulli në shërimin e sëmundjeve njerëzore .shtazore dhe bimore.

Po ç`ndodh me alkimistet serb të historisë ? Ata ende jetojnë në aftësitë e tyre të kohërave babilonase dhe mesopotamike të shndërrimit të një të vërtete në rrenë , apo mund të themi të kundërten shndërrimin e një e më shumë rrenave në të vërtetë të tyre.

Serbët vuajnë shumë nga ajo që janë të paorigjinë,prandaj edhe me instiktin e tyre prej mashtruesi i kanë veset e tyre shumë të këqija që e qorodisin historinë dhe origjinën e tyre e me këte e njollosin atë të të tjerëve  e me këtë rast t`tonën.. Është për çudi që Perendimi iu “hanë”rrenët e tyre; se ku e kanë qëllimin nuk e dij.

Në mënyrën më fëmijëjore dhe aspak shkencore por qesharake ata dalin me “zbulimet” të tyre .

“Po serbët kush janë”?!  Pyetej dr. Skender Rizaj dhe përgjegja e tij ishte kjo: “Gjykuar sipas burimeve historike të njohura deri tani, mund të thuhet se serbët me prejardhje “nuk janë sllavë, siç nuk janë autokton në Ballkan, aq më pak në Kosovës. Ani pse për këtë flasin me të madhe thuajse bota, sidomos shkenca nuk i njeh”.Për origjinën e një populli, qofshin ata edhe sllavët, rol të veçantë kanë shkencat ndihmëse të historisë sidomos: Arkeologjia dhe poçaria e filigranologjia, armët dhe mënyra e varrosjes te Ilirët, paleografia çirilike, te sllavët, diplomatika (sidomos dokumentet në latinisht dhe greqisht, kronologjia, seragjistika, heraldika, gjenealogjia, bibliografia, arkivistika, toponimia, fitonomia  etj., në përgjithësi te popujt etj.

“Serbët në të vërtetë kanë origjinë turke. Kanë prejardhje nga fisi turko-avar”

Por dëshira alkimike e  tyre që nga tunxhi ,bakri ,thëngjilli të bëjnë ar nuk ndalet e për këte m`u desht që personalisht  të “bindem “ me dy libra të botuara në Beograd: Vesna Pešić “  Prećutana Istorija  Albanci – lažni Iliri 2008 “Historia e Heshtur, Shqiptarët – Ilir të rrejshëm ) si dhe Grupa autora :” Kavkaski Albanci- Lazhni Iliri  ”  (“ Shqiptarët e Kaukazit – Ilir të rrejshëm” 2007) .

“Qëllimi i hulumtimit të prejardhjës së Shqiptarëve, qëndron në atë që përfundimisht të hidhet poshtë një falsifikim historik, një mit ideologjik, me të cilin ishte arsyetuar dhe legjitimuar rrëmbimi i tokave të huaja , e në këtë rast tokave tona( serbe f.xh.) , toka të cilat e kanë  një vlerë që nuk maten me asgjë  për historinë kulturën dhe gjeostrategjinë e popullit serb ; toka nga të cilat populli serb, kurr  nuk do të hjek dorë .”( Akademik Mihajlo Markoviq). Pastaj vazhdohet:

“ Ç`farë faktesh e arsyetojnë lidhëshmërinë historike në mes të Shqiptarëve dhe Ilirëve, a egziston ndonjë lidhje gjenetike në mes tyre?  Asnjë  “. “ Nuk gjëndet asnjë dokument historik i cili e vërteton qëndrimin e shqiptarëve në Ballkan deri në shek. e XI-të. Nuk ka indikacione arkeologjike për praninë e tyre në këto anë.Të gjitha toponimet shqiptare verehen pas shekullit të mesëm ; ndërsa sipas formave të saja strukturore  gjuha shqipe nuk ka asnjë gjë të përbashkët me Ilirishten”.(Shqiptarët e Kaukazit…)

Për  përshkrimin e ndërgjegjëshëm të pandërgjegjshërisë serbe  ,pë alkimizmin e tyre në trillimet e tyre në historinë e saj i morra për analizë (zbërthim) tri libra të cilat të japin një ide të vërtetë se  deri ku shkon imagjinata e tyre për gjetjen e vetvetës ( sllavizmit- serbizmit) në të kaluarën historike në këto toka: “Homer’s Blind Audience, An Essay on the Geographical Prerequisites for the Site of Ilios. San Antonio: Scylax, 1984 të  Roberto Salinas Price-it;  “O trojansko-slovenskoj Misteriji “2003 ( Misteri trojano –sllav) të Branko Vukosiqit (Ish ambasador i Jugosllavisë në Meksikë ) dhe “„Montenegro– Cradle of Homer” (Mali i Zi ,djepi i Homerit)«Troyan language is Slavic) ‘Gjuha trojane është Sllave) të Novak Andesilić -it.

Branko Vukosiq ,Mbi misterin Trojano-sllav, 2003 . Autori i lartëpërmnedur e mbronë qëndrimin se Troja dhe dhe tokat e Trojës janë në Ballkan ,por se Troja është në lidhje me civilizimin sllav ,duke e potencuar mendimin e meksikanit Robert Salinas Prajs, i cili gjithashtu thot se Troja është në Luginën e Neretvës ,vendi i quajtur Gabela ,por  duke shkuar edhe më largë : Iliada dhe Odiseja u përkthyen nga sllavishtja në greqishten e vjetër(?).  Lokaliteti i Trojës përmendet edhe në vitin 1872 ,kur historiani serb Milosh S.Milojeviq në faqën 173 të librit të tij “Fragmente nga jeta e serbeve”(1872) “thot se trojanët ishin serb”. E bukur kjo, ? Po, por vetëm si alkimi historike.

Por ,kur nuk duam të bindemi që i ka kaluar koha e alkimisë si asaj kimike ,farmaceutike por edhe asaj historike , atëherë “fabrikat “ alkimike   prodhojnë alkimist të rinj të historisë të cilët mundohen që me metoda kundër ligjeve të natyrës të bëjnë mrekullira.

Tash së fundi doli në shqip libri i Oliver Jens Schmittit ‘”Kosova, histori e shkurtër e një treve qendrore ballkanike” E unë duke e ditur që alkimisti i përmendur e di gjuhën shqipe , e kisha këshilluar që të lexon Hanko Hallën e Ali Asllanit e  cila që moti e kishte kuptuar  me alkimi nuk  vazhdohet jeta: “Fët e fët e nxorra nji gjerdan prej ari por edhe e morra nji thëngjill nga zjarri , Thash: trazohu ,nuk trazohen kurr , njëra për në gush` e tjetra për në furrë.”

Thëngjilli nuk bëhet ar !Nuk i ka mbet Kosovës që të na krijoni paqavure nga ajo.

Unë nuk do të hyj në detale të zbërthimit të «veprës «alkimike «të fundit mbi Kosovën ,por kësaj rradhe do të  jap  një fragment të një analize të thukët nga ata të vërtetës historike: ” Kishat ortodokse, përpjekje për ri-interpretim .Duke komentuar përpjekjet e disa studiuesve shqiptarë të cilët thonë se kishat ortodokse janë ndërtuar nga shqiptarët katolikë gjatë shekullit të 14-të, Schmitt pa menduar dy herë i bjen mohit duke thënë se “ky ri-interpretim…nuk ka bazë shkencore” (f.283). Një gjykim kaq i cektë nuk i jep përgjigje faktit që në disa prej manastireve kryesore ortodokse në vendin tonë, enterieri shquhet për një ikonografi të begatë e cila ka përjetësuar elemente të botës shqiptare, të cilat më tepër duhen parë si një reflektim i përbërjes etnike të ortodoksëve që vizitonin këta tempuj.( Schmitt, një rrëfim për një post-modernist – Salih Mehmeti )

Kot e keni, thëngjilli nuk trazohet me ar!

 

Tërmeti i Shkupit 1963 dhe zhbërja e shqiptarëve

by

Tërmeti katastrofal që goditi Shkupin në vitin 1963, për shqiptarët ishte më shumë se një katastrofë natyrore. 50 vite pas kësaj ngjarjeje të dhimbshme dalin në dritë dokumente që dëshmojnë se në atë kohë autoritetet shtetërore, përveç përpjekjeve për të rimëkëmbur qytetin, hartuan edhe projekte për dëbimin e shqiptarëve nga Shkupi, me qëllim ndryshimin e strukturës etnike dhe fetare të popullsisë”/

 Shkruan Fahri Xharra/

Tërmeti katastrofal ndodhi më 26 korrik të vitit 1963 në orën pesë e 17 minuta, ndërsa dridhje më të vogla kishte deri në orën pesë e 43 minuta. Tërmeti i Shkupit u ndje në hapësirë prej rreth 50.000 kilometra katrorë. Vdiqën mbi 1000 njerëz. Nga tërmeti janë shkatërruar 15.800 ndërtesa, ndërsa janë dëmtuar 28.000. Mbi 200.000 njerëz mbetën pa shtëpi. (Yllipress,2009) . Tërmeti ishte me fuqi 6,9 shkallësh të Rihterit dhe zgjati vetëm 20 sekonda.Dridhje pas tërmetit të madh kishte deri në orën 5:43.

Në historinë e tij të gjatë, qyteti disa herë është rrëzuar dhe prej fillimi ka lindur. Në hapësirën mes fshatrave Zlokuqan dhe Bardovcë ka ekzistuar qyteti i Skupit, metropol i provincës Dardania. Kjo qytet dardan në vitin 518 ka qenë plotësisht i shkatërruar nga tërmeti. Atëherë në provincën Dardania janë shkatërruar 24 bedena të qytetit. Forca e këtij tërmeti ka qenë 10-11 ballë. Tërmeti katastrofal plotësisht e ka shkatërruar Skupin. Gjatë kohës së dridhjes janë shkaktuar shumë plasje në tokë. Nga kodrat për rreth janë shkëputur masa të mëdha me shkëmbinj. Shkupi më pas është ndërtuar në vendin e sotëm.

Tërmeti ka për tu shënuar nga ana e mediumeve si një fuqi shkatërruese e natyrës së cilës ende me saktësi në kohë nuk mund t`i ikësh.Por shënimi im është i një natyreje tjetër.

Shkruhej këto ditë: “Ashtu si në kohën e komunizmit, shqiptarët vazhdojnë të ushqehen me idenë se ata janë asgjë, si qenie individuale, përpara interesave të kombit, se ata duhet të sakrifikojnë veten për atdheun dhe të mbyllin sytë ndaj çdo krimi të kryer në emër të tij..(F.L)” E vërtetë që në atë kohë duheshim( 1963) të mbyllnim sy e veshë ,mu si qenje individuale dhe t`i bindemi forcës së natyrës ; të shprehim ngushllime për ata që patën vdekur dhe një falënderim të madh Zotit nga të tjerët që shpëtuan .” Në sajë të kësaj shpëlarjeje trush ata vazhdojnë të jetojnë në mënyrë skizofrenike midis glorifikimit të heronjve të lavdishëm që sakrifikojnë veten për kombin “… dhe vërtetë jetonim në glorifikimin e ndihmës për rindërtim dhe rilindje të Shkupit.Por nuk dinim më tepër.

Ashtu si lopë që ishim ( dhe po duan që edhe sot të jemi të tillë) ,,nuk e dinim se çka përgatitej për shqiptarët e Shkupit të aso kohe.Prap glorifikim sepse  nuk kishim çasje.
Por” Tërmeti katastrofal që goditi Shkupin në vitin 1963, për shqiptarët ishte më shumë se një katastrofë natyrore. 50 vite pas kësaj ngjarjeje të dhimbshme dalin në dritë dokumente që dëshmojnë se në atë kohë autoritetet shtetërore, përveç përpjekjeve për të rimëkëmbur qytetin, hartuan edhe projekte për dëbimin e shqiptarëve nga Shkupi, me qëllim ndryshimin e strukturës etnike dhe fetare të popullsisë”.(TOP Channel,keto ditë)

Si duhej të zbrazej Shkupi nga shqiptarët: Historiani Skënder Hasani, nga arkivi i Maqedonisë, ka siguruar dokumente që flasin për largimin e 20 mijë shqiptarëve nga Shkupi drejt Kosovës dhe Turqisë, menjëherë pas tërmetit që goditi këtë qytet.

“Shkupi ishte me popullsi dominuese nga shqiptarët, por fill pas implementimit të këtyre projekteve erdhi largimi i 20 mijë shqiptarëve në Kosovë, emigrimi i qindra familjeve në vitin 1963 në Turqi dhe sjellja e 20 mijë sllavëve nga Polonia, Çekosllavakia dhe Maqedonia e Egjeut. Këtu e shohim atë element kyç të ndryshimit të strukturës së popullsisë dhe dominimit sllav në këtë qytet”, deklaron Hasani.

Këto të dhëna, bashkë me mijëra dokumente të tjera historike, historiani Skënder Hasani do t’i publikojë në një libër të veçantë për termetin e Shkupit. Termeti që goditi kryeqytetin e Maqedonisë më 26 korrik të vitit 1963 shkatërroi 80 për qind të qytetit, ndërsa jetën e humbën mbi 1.000 persona. / (Top Channel) Pra?

Historia jonë e përmbysur , e përvetsuar dhe e mëshefur qëndron ende krenare nën dhe e mbi dhe. Vetëm prej nesh duhet që ta duam dhe ta kërkojmë, Ajo është aty dhe këtu ,por asaj duhet t`ia japim gjuhën që të flet shqip. Ne ishim të nënshtruar, ne ishim  fatkeq  ne ishim të pa fuqishëm ,dhe historianët ( serbët ,grekët  e tani edhe turqit dhe dashamirët e tyre; dashamirët e falsifikimit të qëëllimshëm)) shpesh ishin  dhe ende po janë aq të  padrejtë, sa  terësia e jonë historike  po copëtohet në copëza të pa përfillëshme. Po sot ,ku jemi sot? A i bindemi fakteve historike për ne ,apo prap i nënshtrohemi diktatit të të tjerëve  për shkruerjen e historisë sonë ? Planifikohej dhe dhe planifikohej në vazhdimësi për zhbërjen tonë.

Por si mos të jemi nacionalistë kur për ne përgatitën plane të ndryshme?

Po thuhet se është e pabesueshme se si shqiptarët i glorifikojnë personazhet e së kaluarës. Kjo ndodh, , sepse “qenkemi një komb skizofrenikësh”. Turp!

Europa nuk i frigohet nacionalizmit shqiptar !

Pse e gjthë kjo frikë nga ”nacionalizmi ”shqiptar? Nacionalizmi shqiptar nuk është aspak më i madh se ai rumun , bullgar ,italian ,francez apo austriak. Por dikujt ( një populli ) i shihet fija e kashtës që e mbanë  , e tjetërkujt (popullit tjetër) nuk  i shihet ”trani” qe e mbanë mbi supe. Pa e dashur vetvetën nuk mund t`i duash të tjerët.

Nacionalizmi  i një kombi shprehet ne dy mënyra ; duke e ngritur moralin dhe kujdesin ndaj identitetit te tyre edhe mënyra e dytë duke u angazhuar në arritjen e qëllimeve për vetqeverisje -Pavarësi.. (( Gellner, E., 1983, Nations and Nationalism, Oxford: Blackwell.)   Në rastin e Shqipërisë dhe të Kosovës ,çdo lëvizje për nacionalizëm është vetëm se ngritja e asaj ndjenjeje e cila me “kujdesin” e elementeve të caktuar lufton me të madhe për zbehjen  e tij. Nëse nuk kemi nacionalizëm shqiptar e i cili po shihet me sy të keq nga vetë shqiptarët atëjerë do të na mundin  -izmat tjerë. Mu atëherë fillon katrahura kombëtare.

I kujt është atdheu? Shpesh po me dukët që atdheu i im ,i joni është një trup i huaj për të cilin nuk po mundem të kuptoj se i kujt është. Më tepët i atyre që flasin shumë dhe rrahin gjoks për te , apo i atyre që heshtin dhe vuajnë në përsëritjet e kohës të ciliat vijnë për ditë e më tepër bëhen më të rënda.

Gellner, E., (Nations and Nationalism,) thot: “ Nacionalizmi shërben për ngritjen e moralit kombëtar të një kombi” ,moral i cili ka filluar të stërkeqet  në Shqipëri ,Kosovë, Maqedoni, M të Zi , në Lginën e Preshevës e mos të flasim për shqiptarët e Greqisë.

Nacionalizmi shqiptar  është  kur “nderimi dhe respektimi i përkasin veprës nacionaliste, si një ndihmesë me shumë vlerë në njohjen e qytetërimit shqiptar dhe rolin e faktorit shqiptar në periudhën e zhvillimeve globalizuese në mjedisin ballkanik, për mbijetesën e shqiptarizmit në mes të nacionalizmave agresivë e kriminalë serb dhe grek dhe nacionalizmit agresiv turk.(N. Loka)”

 

Po , ne duhet të jemi nacionalist sepse jemi të rrethuar nga kombet nacionaliste me qëllime zhbërëse, me qëllime pansllaviste dhe megalogreke. Europa nuk i frigohet nacionalizmit tonë ,sepse ai nacionalizëm gjithëmonë ka qenë “duke e ngritur moralin dhe kujdesin ndaj identitetit te tyre (, Nations and Nationalism, Oxford: Blackwell.). Thjesht e thënë të mbijetojmë.

Pse të jemi kosmopolit me të tjerët kur ata po janë nacionalist-gllabërues ndaj nesh?  Por ,neve  sipas Charles Taylor-t “duhet të jemi kosmopolit por patriot  “

, Europa nuk i frigihet nacionalizmit shqiptar. Të mos bëhemi hipokritë por  të vazhdojnë aty ku e lanë. Metoda dhe ritmi i ri kërkon kohë e mund për t’u formësuar si metoda dhe ritmi i duhur. Kërkon, në radhë të parë, unitet të brendshëm politik në Shqipëri, Kosovë e mes partive shqiptare në Maqedoni. Kërkon patriotizëm konstruktiv. Hipokrizia nuk është konstruktive, Kombi dhe mbrojtja e kombit nuk durojnë hipokrizi.

“Do t’i vrasim shqiptarët” – ( Agimi i Artë) …po kjo.

Po planet për ”rindërtimin” kombëtar të Fyromit?

Fahri Xharra

Gjakove, 20.07.13

Kush i vrau Aristidh Kolën dhe Luka Çiçipin?

by

Ne Foto: Aristidh Kola/

Biri i Arbrit i njihte thellë dëshirat e heshtura të saja që flinin me shekuj në ëndrrat e dëshirës për një të vërtetë; sepse vuajtjet, vdekjet dhe zhdukjet na e kishin rënduar gjithmonë shpirtin. Biri i Arbrit shpresonte në lindjet e bardha mbi errësirën verbuese, të lagura me gjakun e nxehtë të vrasjes së të vërtetës. Edhe pse ishim të pafjetur, në netët e gjata të ankthit, në pritje të llahtarisë, vullkani i përvëluar i brendisë shpirtërore së Birit të Arbrit e prishte heshtjen e së paarritshmes. E njihte Kosovën edhe në valët e Drinit dhe kërcimet e tija mbi ujin e pafajshëm, jepnin shenjën e dallëndyshes në kërkim të lirisë; lirinë që aq guximshëm e kërkonte me vargjet e tija të mbushura me thjeshtësi, me të rima e padukshme dhe simbolet e papritura. Poeti nuk vdes sepse Drini ushton nga dhembja që ia dha vlerën valëve të tij nuk është më Poeti nuk vdes, sepse Biri i Arbrit, në qiellin tonë i ka skalitur vargjet që i bëjnë dritë po atij Drini edhe në netët më të errëta të vërtetësisë sonë. Do ta lëmë të prehet i qetë shtatë pash lart në qiellin arbëror

“Vritmëni, po gjakun ma mblidhni… se do t’u duhet nipave e mbesave për të shkruar gjuhën shqipe”- Petro Nini Luarasi

Kush i vrau Aristidh Kolën dhe Luka Çiçipin?/

Fahri Xharra/

Por, edhe bijtë e mëdhenj të kombit, Aristidh Kolën dhe Luka Çiçipin, do t`i lëmë të qetë të prehen diku lart në qiellin arbëror, të prehen të qetë për punën e tyre të madhe se edhe këta shpresonin në lindjet e bardha mbi errësirën verbuese të mohimit dhe stërmohimit të një pjese të madhe të Arbërisë dhe arvanitasve mu nga ata, nga të cilët e panë dritën dhe kulturën aty ku e vodhën me themel.

Vdekje nga sëmundja e përgatitur në laborator

Që të dytë, si Aristidhi ashtu edhe Luka, vdiqën në mënyrë të njëjtë, nga e njëjta ”sëmundje” e përgatitur në laboratorët antishqiptare, nga një ”sëmundje”, e cila e sjell heshtjen e të tjerëve për të mos u dëgjuar zëri i së vërtetës së mbyllur me shekuj në shtatë pashët e thellësisë së harresës; duhej patjetër të harrohej se: “Ka pak njerëz në Greqi që nuk e kanë gjyshen apo gjyshin arvanitas” dhe duhej që të mos përmendej se ”Greqia sot i ka 695 fshatra shqiptare ku jetohet shqip, frymohet shqip”, duhet që të mos përmendur kurrë që:”Çamët dhe arvanitasit që jetojnë në Greqi përbëjnë një komunitet prej afro 3 milionë banorësh, ndonëse sot jo të gjithë flasin shqip”.

Duhej që të vdisnin, sepse e kthjellonin ujin e turbullt të historisë; duhej të vdisnin se pastaj në ujin e pastër do të rriteshin troftat të cilat do ta ndërronin emrin e habitatit dhe në atë ujë të pastër të gjithë do ta shihni valën e së vërtetës. Aristidhi dhe Luka e dinin se kur shkruanin nëpër gazeta dhe dilnin në TV shkonin në shtigje me rreziqe të mëdha, por i kishin marrë parasysh të gjitha si edhe dhe gjënë më të keqe…! E ajo i gjeti, se u munduan dhe patën sukses në rrugëtimin e tyre.

Plot akuza dhe “shigjeta me helm” do të hidheshin kundër tij. Më 24 maj 2000, një ditë përpara prezantimit të librit të tij, kushtuar arbëreshit të njohur uratë Antonio Belushit, me titull “Antonio Belushi dhe magjia e traditës popullore”, Aristidh Kola do të shtrohet urgjentisht në një spital të Athinës i sëmurë rëndë. Më 11 tetor të vitit 2000, në spitalin Evangjelizmos në Athinë, vdiq arvanitasi i shquar Aristidh Kola, i cili rënkonte prej një muaj.

Mos-heshtja ndaj së vërtetës

Aristidh Kola ishte studiues, shkrimtar, publicist dhe ka botuar disa libra për çështjen e arvanitasve dhe të Kosovës. Ai gjatë viteve 1995-2000 ishte njëri nga zërat më të fuqishëm në Greqi që mbronte çështjen e Kosovës duke denoncuar masakrat serbe në shtypin grek. Shërbimet dhe kujdestarët e heshtjes ia arritën qëllimit.

E njëjta ”sëmundje” do ta ”gjejë” edhe Luka Çiçipin, i cili po ashtu nuk deshi të heshtë ndaj në të vërtete të madhe; dhe në mënyrë shkencore e shpërndante polenin e kulturës së lashtë arvanite në mënyrë që bletët e së ardhmes të dinë saktë për emrin e luleve polendhënëse.

Luka Çiçipi, profesor i Antropologjisë dhe i Gjuhësisë në Universitetin Aristoteli të Selanikut (Greqi) vdiq të dielën, 14 shtator 2008. I lindur në Athinë në vitin 1946, ai u doktorua në antropologji nga Universiteti i Uiskonsinit, pas përfundimit të dy magjistraturave, një në antropologji dhe një në gjuhësi, në të njëjtin universitet (1981). Ka shkruar librin “Antropologjia gjuhësore e praktikës dhe ndryshimit (dyndjes) gjuhësor: arbërishtja (shqipja) dhe greqishtja në kontakt’ ‘A Linguistic Anthropology of Praxis and Language Shift: Arvanitika (Albanian) and Greek in Contact’ (Clarendon Press, Oxford 1998) dhe dy libra në greqisht: “Hyrje në antropologjinë e gjuhës: Gjuha ideologjisë dhe performansa’ (Gutenberg, Athens 1995) dhe “Nga gjuha si objekt në gjuhën si veprim ‘(Nissos, Athinë 2005), ndërsa një libër nën titullin “Gjuha, praktika, dhe ideologjia: Një qasje dinamike e proceseve sociolinguistike’ ishte në punë e sipër në kohën e vdekjes së tij sipas kontratës me Palgrave Macmillanin. Ka publikuar gjerësisht në revista të tilla si, Word, Language in Society, Journal of Pragmatics, Semiotica, International Journal of the Sociology of Language, Anthropological Linguistics, Journal of Sociolinguistics, Journal of Linguistic Anthropology, Pragmatics etj., mbi çështje të tilla si ideologjitë gjuhësore, teoria politike dhe gjuha, aspektet performuese të gjuhës, teoritë e veprimit shoqëror dhe gjuhësia antropologjike. Ishte anëtar i shoqatave të ndryshme të Greqisë dhe ndërkombëtare (duke përfshirë edhe Shoqatën Antropologjike Amerikane, Shoqatën Ndërkombëtare Pragmatike dhe LSA).

Ai ishte pionier në studimin e gjuhëve të pakicave në greqishte, në kontaktin gjuhësor. Si e gjeti vdekjen, që nuk e deshi, por ia sollën? Sot në Greqi, ata që flasin në publik në lidhje me marrëdhënieve të hegjemonisë, rreth arbërishtes apo cilësdo gjuhë tjetër të pakicave është në shënjestër nga kërcënimet e stilit të Agut të Artë, i cili veçohet dhe në fund të eliminohet fizikisht kudo ku është e mundur. Për fat të keq, kjo është Greqia e sotme dhe e gjithhershme kur janë në pyetje Arvanitasit. Ç`bëri Luka Çiçipi? Në një prej teksteve të tij të fundit mbi gjuhën si një ‘praktikë’, Luka huazon nocionin e’ nënshtrimit të mbarështuar nga shkencëtarët politikë (Laclauja, Mouffeja) për të përcaktuar hapësirën e mjegullt (të paqartë) në të cilin një subjekt është në vartësi nga vendimet hegjemonike të ‘tjetrit’. Vendimet hegjemonike të tjetrit: Harroje!

“Luka, me punën e tij, na tregoi se si mekanizmat e hegjemonisë arrijnë të mbajnë larg nga arena politike debatin e një çështjeje që nuk artikulohet fare: Cila është ajo çështje? Mos fol shqip. Mos e trego se nga lindi shqipja. Mos e përmend të kaluarën tënde se me te e merr vesh bota se unë jam i ardhur pas teje. Mos…mos…mos.

“Ne këtu flasim vetëm greqisht” thuhet në Greqi e referencat e tij të shfaqen në kontekstin komunikativ ku ironia është mbizotëruese – ku arbërishtja po i humb folësit e saj amtarë të fundit, aktivë dhe pasivë. Lluka Çiçipi vdiq me kancer, mundet me të njëjtit lloj si Aristidh Kolias, dhe vdiq në kulmin shkencor.

Ecja kundër rrymës

Pse duhej te vdiste Aristidh Kola në Greqi? Sepse “Arvanitet të këndomi/ Gluhenë të mos harromi” – nuk lejohet. Nuk guxon të jesh arbëror dhe nëse je autor i veprave “Arvanitasit dhe prejardhja e grekëve”, “Gjuha e perëndive”, “Deklarata e Bashkimit Arvanitas”, “Fjalori korrigjues i fjalëve arvanite”, “Fjalori krahasues i gjuhës shqipe”, “Greqia në kurthin e serbëve të Milosheviqit”, “Kënga e mercenarëve, prejardhja e grekëve”, “Mithi dhe e vërteta”, “Varrimi i tretë i Marko Boçarit”, atëherë të pret vdekja.

“Pse ia sharrojmë vetes degët që kemi nën këmbë. Me fustanellën tonë krenohen fqinjët duke e quajtur pjesë të etnografisë së tyre kombëtare. Pasi na zvogëluan gjeografikisht të tjerët, pse për fajin tonë, vazhdojmë të zvogëlohemi shpirtërisht. E kryepseja: pse pra ne e kemi humbur shansin historik për t`u bërë qendra e mbarë botës arbërore-arvanite-shqiptare?” – pyetet Kolec Tromboini dhe vazhdon: ”Parë në këtë sy, mund të them se diku përtej gardhit tonë, në Greqi, patëm fatin të njohim Aristidh Kolën, personalitetin më të madh arvanitas të shekullit XX dhe një nga njerëzit më të ndritur të kombit tonë.” Vetëm pse mbronte shqiptarët e Kosovës në të drejtën e tyre për liri, u kërcënua publikisht në një emision televiziv nga një gazetare. Për këtë ngjarje skandaloze në median greke, shkruante:

“Shumë miq më telefonuan për të shprehur indinjatën për baltën që hodhi mbi mua zonja Liana Kaneli gjatë emisionit televiziv në “Skaj”, 5 maj 1999, dhe më pyetën përse e përballova me qetësi, kur duhej të kundërsulmoja… Miqtë e mi, mos u mërzisni e mos u hidhëroni për këtë, sepse “e drejta del, vjen kur t`i vijë ora …(Nga rrënjët tona janë në Arbëri).

Aristidh Kola me krenari, me guxim dhe me vetëdije të plotë thoshte:“Kam preferuar gjithmonë të shkoj kundra rrymës e jo të shkoj nga shkon rryma dhe fryjnë erërat. Nuk jam lëpirë e nuk kam puthur kurrë këmbët e përmjerra dhe për këtë e paguaj shtrenjtë dhe në mënyrë të përditshme me nderin, dinjitetin dhe lirinë time…”

Studiuesi arbëresh, Antonio Belushi, në një akademi, u shpreh: “I madhi Aristidh Kola është i pavdekshëm. Ai ndodhet shumë lart në pavdekësi.

Sikur t`ishte Dija gjallë?

by

Nga Fahri Xharra/

“Edhe un dojsha me i vazhdue mësimet, por s’më lanë. Eme njerkë, herë mbas here, i flitte t’im et mbi kotësin e mësimit për femna dhe mbi nevojën e mbulesës s’eme. Por ai deri atëherë nuk i a pat vu veshin. E- nashti vonë pat nisë me u ndrydhë nën ndikimet e saj. Nji mbasdarke, pak para se të fillonte vjeti shkolluer, ndigjova se po i thoshte njerka:

– Ajo lypset të mbulohet ma. Asht turp prej botës që t’a nxjerrim gocën jashtë si nji kaureshë të llastueme e të pafrenueme.

– Mirë, moj grue, por ajo ende asht e vogël – përgjegji ai?!

– Kush asht e vogël? A nuk shef se asht bamë sa nji pelë?

– E shof se ka dhanë shtat, por nuk më duket se asht bamë për t’u mshefë.

– Ndigjo burrë! Ajo duhet mbulue dhe lypset hjekë nga shkolla ma. Ç’i lypset shkolla asaj? Mos i mësojnë në shkollë Kuran e punë Ahireti? M’u verbofshin syt n’u mësojnë ndonji punë të mbarë. Ajo mbas sodit duhet të rrijë në shtëpi, të stërvitet me gatue, me qepë e me arnue dhe me la e me lye. “(Haki Stërmilli, 1936)

Po Dije duhet të mbyllesh se je  ende në vitin 1936. E , ke për të kaluar vite të tëra të jetës ,nëse je gjallë që të shohësh që edhe stërmbesave tuaja po iu propozohet e njejta gjë .

Babai i Dijes s`e  ka ditur që :” duke e pasur një vetvete me një pajë shpirtërore të madhe dhe të shumanshme, si mundemi të luftojmë që ta shëmtojmë vetvetën.”

Por Dija duhej të mbyllej përkundër asaj që i takonte : “Prej elementeve të ndryshme të popullsisë, asnjë nuk tregon tipare më karakteristike se shqiptarët, një racë që shfaq  kapacitetin kafkor më të madh në Europë ”(Rudolf Virchow 1878).

Po pse duhej atëherë të mbyllej Dija ,po pse duhej hjekur nga shkolla ,sepse në shkolla nuk ”mësojnë në shkollë Kuran e punë Ahireti” Sepse në shlolla nuk ”mësohej ndonjë punë e mbarë”. Shtëpia ka nevojë për femër , që të rritë fëmij ,”të stërvitet me gatue, me qepë e me arnue dhe me la e me lye.” E hiq më tepër.

Babai i Dijës nuk e dinte asokohe se çka shkruante Tursun Beu i Sulltan Fatihut:” Me ndihmën e Zotit, më të Lartit pushtuan çdo strehë që mësynë dhe grabitën e plaçkitën kaq shumë pasuri të frymore e jofrymore, saqë djelmosha me tipare engjëllore dhe vasha me pamje hyrish, që vlenin tre a katër mijë aspra, krijesa të këndshme me tipare të tilla që mjaft që t’i shihje në fytyrë që të të ikte mendja, shiteshin veç për vetëm tre apo katërqind aspra. Të tilla hyri që kushdo që i sheh në tendë kujton se është përnjëmend në Parajsë. T’i shihje kur mbi gjoksin tim dergjej, do besoje se në një trup dy shpirtra qenë. Te tillë djelmosha që, për atë Zot, në thonë Se ka dhe më të bukur, gënjeshtra thonë. (Kronikat e Tursun Beut) ”

Dija në ditarin e saj vazhdon: ” Të nesërmen në mëngjes shkova ke Xha Sadiku dhe e lajmova Hamitin mbi sa kisha ndigjue. Ai u nxë e u ba prush. M’u zotue se do të përpiqesh me i a kthye mendjen t’im eti. Me të vërtetë ai u mundue, por nuk bani dobi. Em atë më ndaloi nga shkolla dhe më mbylli në shtëpi…. Mbas dy ditësh më mveshën nji çarçaf të zi dhe më vunë në fytyrë nji peçe të zezë e të trashë.”

Po Dija nuk guxonte t`a thoshte babait këto:” “Popujt që kanë patur të bëjnë me Ilirët gjatë shekujve kanë qenë kolonizatorë,pushtonjës ushtarakë ose migrantë endacakë.Këta nuk kanë patur kontakt të barabartëme të gjithë turmën ilirike të përhapur në një trevë kaq të madhe.Por,ndërsa,ndrydhja e tyre ka qenë më forte për disa fise e vise,ka qenë shumë me dobët ose nuk është ndier aspak nder fise e vise të tjera.Disa nga këta popuj,nuk kanë lënë gjurmë veçse në qytetrim: kurse disa të tjerë kanë lënë shumë gjak ndër fiset e pushtuara.Vetëm ai grup i Ilirve që më vonë u quajt me emrin Shqiptar,qëndroi m’i pastërti dhe,me gjithë se e ndjeu mjaft ndikesen e qytetërimit të huaj,mbeti gati krejt i paprekur për nga raca.”

.Po si të mbyllet ,një popull krejt i paprekur nga raca?

E kërkoja Dijen e Haki Stërmillit dhe të bisedoja me te që ti tregoja se ç`po ndodhë me ne kohëve të fundit,  porse thoshja  ose ishte mplakur shumë ose kishte vdekur ( kishte lindur ne vitin imagjinar 1919) . Deshja të bisedoja me  të dhe ti spjegoja se si po mundohen sot ,të na i mbyllin gocat e racës shqiptare  së pari me shami (faza e parë disa vjeqare) dhe pastaj “ të mveshën me  nji çarçaf të zi dhe në fytyrë nji peçe të zezë e të trashë.”( faza  e vazhdimit).  Sikur t`ishte Dija gjallë !

Sveta Protiq ( 1913) shkruan “ Që kur  qështja shqiptare ka filluar të ngritet e posaqërisht në kohën e fundit ( Koha e Konferencës së Londrës) , ka hyrë në modë që shqiptarët të paraqiten me disa karakteristika të posaçme dhe karaktreri i tyre shumë tërhjekës dhe simpatik. Por Matej Protiqi shkruan duke e cituar Dr. Kurt Hassert-in”(1989: “ Shqiptarët janë në atë nivel të zhvillimit në të cilin ishin të parët e tyre para mijëra vjetësh.” kurse një farë Chopeni sipas Protiqit paska pas shkruar’”Shqiptarët i kanë vetit dhe zakonet e njerëzve të egjër , dhe ata nuk kanë mundur të ndryshohen as edhe nga pushtuesit “( “Albanski problem, 1913”) –

Por edhe sot kur qështja shqiptare u ngrit në nivelet më të larta botërore “ kur hyri në modë që shqiptarët të paraqiten me karakteristika të posaçme dhe  me karakter shumë tërhjekës dhe simpatik” ,filloi lufta e errësimit , së pari me femrën shqiptare Kërkohet një “despotizëm familiar me normat e moralit sundues që e ndrydhin personalitetin e femrës shqiptare.”

Por edhe atëherë e edhe sot ,mos ishte/ është  kjo një: I tillë është rasti i “bamirësit” musliman Hajredin Hoxha, i njohur si Dine Hoxha, me emrin e të cilit njihet xhamia që është në fillim të Rrugës së Kavajës në Tiranë, për shkak se ai dhuroi truallin për ndërtimin e saj në vitet tridhjetë të shekullit të kaluar. Studiuesi shqiptar nga Kosova, Halim Purellku, vitin e kaluar ka botuar një libër, për të cilin ka përdorur ndër të tjera edhe të dhëna të nxjerra nga arkivat e Beogradit. Në këtë libër jepen fakte se Dine Hoxha ishte agjent i paguar i Beogradit. Sipas arkivave serbe Dine Hoxha ka marrë para dhe armë nga serbët në disa raste. (Halim Purellku, “Zona e pushtimit jugosllav në Shqipëri: 1918-1921”, Qendra e Studimeve Albanologjike, Instituti i Historisë, Tiranë 2012, f. 118-120) Halim Purellku jep edhe referencat e plotë nga arkivat e Beogradit në serbisht. Referencat që dhashë më lart janë vetëm disa prej atyre që jep Halim Purellku. Në 1920, kur dibranët i dhanë ultimatum duke e kërcënuar me asgjësim, Dine Hoxha bëri sikur i shkëputi lidhjet me serbët, por koha tregoi se kjo nuk kishte qenë e vërtetë. Është sa ironike aq edhe domethënëse që xhamia e njohur si më radikale islamike në Shqipëri, çka është ajo e Rrugës së Kavajës, është vepër e një agjenti serb! Kështu i donte dhe i do demonologjia e Serbisë shqiptarët, radikalë islamikë, ashtu që serbët t’ ia paraqesin shqiptarët Europës si rrezik të madh. Dine Hoxhës tashmë i kanë bërë edhe një këngë lavdëruese, por që nën dritën e të dhënave arkivore fiton një konotacion sarkastik: “O kush është Dinia gjithkush e di e/Burrë i mençur zemërstuhi e”.  Tashmë gjithkush e di se cili është Dine Hoxha: agjent i Serbisë, falë pareve të së cilës u tregua bamirës dhe na la në mes të Tiranës xhaminë radikale.( Kastriot Myftaraj )

Por Dija nuk është gjallë , stërmbesat e saja do ta përjetojnë kohën e saj.O sa do të vajtonte e shkreta!

 

Fahri Xharra ,14.Korrik 2013

Gjakovë

Po na e sjellin murtajën ! Nuk jemi talebanë!

by

Shkruan: Fahri Xharra/

“Po u sollëm ne ,si ZOTËR të denjë të tokës dhe të kaluarës tonë,atëherë do jemi edhe në lartësinë e Aleksandrit,Pirros apo Kostandinit dhe ashtu kjo tokë do mbetet e jona,pa na e çarë kush kokën më. ( Elvi C Sidheri)”/

Historia shkelë, historia të ndërron , historia është e pamëshirëshme. T`i bësh ballë historisë në ruajtjen e vetvetës është një fat i madh. Historia është “Lufta ndermjet territ dhe drites  që është  e përherëshme (Z.P). Ndërrimi i trajtave që mund te paraqiten  si filozofike, shoqërore, fetare, krahinore.,në të vërtetë është po ajo luftë e gjithmonshme e njerezimit mes dritës e territ, mes dashurisë e dhunës, mes dijes e padijes, mes së mirës dhe të keqës” ( nga Zef Pllumbi).

Afganistani  është një shtet  malor i rrethuar vetëm me male ,i cili e formon një pjesë të Azisë Qendrore; i populluar me mbi 30 milion banorë .Ka qenë një pike qendrore e Rrugës ë Mëndafshit  dhe migrimeve të ndryshme.Këtu janë gjetur gjurmët e njrëzimit që nga koha e Paleolitikut të Mesëm,ndërsa civilizimi urban daton shumë herët 3000 deri 2000 vjet prK.. E keqja e këtij vendi ishte që si vend strategjik i tërthonte rrugët në mes Lindjes së Mesme ,Azisë Qendrore dhe nënkontinentit Indian.. Historikisht emri “Afgan” e ka paraqitur popullin Pashtun ,njeë grup shumë i madh dhe më i madhi në Afganistan.( “Popujt e Azisë Qendrore.” Faculty.washington.edu. 2007). Populli i Afganistanit ka kaluar shumë religjione ; duke filluar nga ai i Zarathustres, Buddhismit  Hindus ,Musliman , Kristian ( ”Mbreterit e Kabulit” Sir H.M.Eliot),. Muslimanët arab e sollën muslimanizmin në vitin 642 psK,duke e përhapur ate deri në ditët e sotit. Kurse Buddhismi si fe u soll nga India dhe i kontrollonte anët në jug të Hindu Kushit dhe jetoi në Afganistan përafërsisht  deri në vitin 185 prK.

Kësaj rradhe do të flasim për një trashëgimi të Budizmit në Afganistan e posaqërisht për dy statujat e Buddhas, të cilat edhe u rrënuan dhe e revoltuan botën e qytetëruar dhe artdashësit në botë,objekte kulturora të mbrojtura si trashëgimi Kulturore Botërore nga UNESCO..

Këto du statuja më të famëshme në botë ishin statujat gjigante të Buddhas Vairoccane dhe Sakvamuni ., dy statuja të Buddhas me qëndrim  në këmbë.me një lartësi pre 58 m dhe e vogla me lartësi 38 m

”Buddhat e Bamijanit” ,ishin dy nga stutujat monumentale që qëndronin të gëdhendura në bjeshkë , përballë luginës së Bamijanit, në Afganistanin Qendrore në një lartësi mbidetare 2500m  ,të ndërtuara pasK dhe te cilat e paraqinin artin Gandhara ….Por  njeriu nuk i trembet atyre qe i ka zëne murtaja, por atyre të tjerëve që nguten ti zëre, e ta perhapin.    …Statuja e Buddhas ishte e madhe ,e lartë 58m ..Statuja e vogël ,me 38 m lartësi, ishte nërtuar në mes te viteve 544 dhe 595 .

Pelegrimi kinez Xuanzang i kishte vizitur këto anë në vitin 630 psK, dhe kishte shkruar  se ato ato e paraqisnin lulëzimin e Buddhizmit ” më tepër se  dhjetë manastire e më shumë se një mijë murgjë” Pra , çdo pushtues e lavdëronte të vetën,  i jepte shkëlqim kohës së vet, dhe e errësonte të përparmen.  ..Ashtu si te na !. ,

Xuanzang -u i përshktuante statujat e Buddhas që ishin në atë kohë ” të zbukuruara me ari dhe gurë të çmuar ”.Ato u shkatërruan me dinamit në Marsin 2001 nga talebanët me urdhërin e Mullah Mohammed Omar-it, sepse qeveria Talebane i kishte shpallur si idole të huaja.

Në atë kohë ,sipas Drejtorit gjeneral të Unescos – Koichiro Matsura ,ishte mbajtur një mbledhje e ambasadorëve të të 54 shteteve të të Konferencës Islamike – ku merrnin pjesë edhe Pakistani ,Arabia Saudite dhe Emiratet e Bashkuara të cilat e kishin njohur qeverinë Talebane- dhe e kishin kundërshtuar rrëzimin e kësaj trashëgimia botërore,Bile  Arabia Saudite dhe EBA e kishin përshkruar aktin si  ”të  egër”.

” Statujat e dëmtuan me dinamit me javë të tëra duke filluar nga 2 Marsi 2001 . ( Giant Buddhas Confirmed”. AFP. March 2001) .Fillimisht ato ishin gjuajtur  me armë anti-avion dhe artileri..Këto sulme i krijuan disa dëmtime por edhe jo më shumë.Talebanët e vazhduan krimin e tyre ,dhe Ministri Taleban i Informatave Kudrullah Xhamali  deklaronte “ kjo punë nuk është aq e thjeshtë si e mendon populli. Sa do që po gjuajmë nuk po arrijmë të dëmtojmë më shumë se pse staujat janë të gdhendura në zemër të gurit”

Pastaj ata i përdorën armët anti-tank që bile t`i prishin këmbët e Buddha-ve..Bile edhe sulmi me raketa kundër ajrore ishte përdorur.

Data ,6 mars 2001 gazeta Times shënonte se Mullah Mohammad Omar-i kishte deklaruar se” Muslimanët duhen të jenë krenar që i shkatërruan Idolet, duke iu falënderuar Zotit”. Me 15 mars 2001 ,ne gazeten japoneze Mainichi Shimbun, ministri i jashtëm taleban Uakil Ahmad Mutauakel-i  kishte deklaruar: ‘ Ne jemi duke i prishur      statujat në bazë të Ligjit Islamik dhe e tëra bëhët për qëllime fetare.” Mos të harroj të them ,se afganët janë 100% musliman.

Menjëherë në vitin 2002 një skulpturë e njejtë e Buddha-s u  bë ne Sri Lanka. e cila  i përngjante atyre të Afganistanit..  Qeveria e Afganistanit e kishte angazhuar më vonë artistin japonez Hiro Jamagata  që të me anë dritave laserike të krijonte figurat e Buddhas në shkëmbin e lënduar.Sistemi laserik ishte i furnizuar me energji diellore dhe  frymat e forta.. Guvernatori i krahinës Bamijan Mawlawi Mohammed Islam Mohammadi edhe pse vet ishte taleban por ishte kundër rrënimit të skulpturave ,me 26 janar 20007 u vra në Kabul. “. Ne tëvertet asht po ajo lufte e gjithmonshme e njerezimit mes drites e territ, mes dashunise e dhunes, mes dijes e padijes, mes se mires dhe te keqes”-do të thoshte  At Zef Pllumbi.

 

Kombi është një bashkësi e madhe solidare, që e lidh ndjenja e vetëflijimit të kryer dhe vetëflijimeve për të cilat është i gatshëm edhe në të ardhmen. Kombi shqiptar është i tillë.

Por edhe tek  ne thoshte poeti : ”nuk u trembem atyre qe i ka zëne murtaja, por atyre të tjereve qe nguten ti zë, e ta perhapin. Fundi, fundit nuk mund te akuzosh gjithmone vetem minjte per perhapjen e saj, por ata që të sëmuret i sjellin qëllimisht këndejpari..

Ç `po ndodhë tek ne? Neve me kalimin e kohës na i kan shkatërruar  gati të gjitha trashëgimitë. Secili ardhës e lavdëronte të vetën dhe e prishte ate që qe gjente në  tokat tona.. E edhe më e keqja, na futnin në krye që po e kryejnë një të mirë për hatër dhe dëshirën e zotit të tyre. Po sot?

 

Serbia e ka ndërruar mendjen , nuk shkatërron asgjë nga e kaluara e jonë ,i ruan i konservon ,i bënë publike dhe  e thirrë botën që të vizitojnë ”trashëgimin e tyre” Në Malin e Zi dhe në Bosne  po zbulohen me mijëra mbetje të së kaluarës sonë ilire. Ata po janë më të drejtë  se asgjë nuk e shkatërrojnë dhe e tregojnë përkatësinë e tyre ilire. As në Turqi ,;turqit janë mbushur mend ,gjetjet arkeologjike ”greke” dhe më të reja po rezervohen, gjithësesi edhe pse  nuk i takojnë tashëgimisë turke

Po na ? Nëse unë them që “KISHAT NË TREVEN E DRENICËS (mikrotoponimet):

Abria e Ulët -Arat e Kishës, Lugu i Kishës, Kroni i Kishës, e sipas popullit, aty ka qenë një kishë e vjetër katolike. Aqarevë – Kisha, Kroni i Kishës, Kodra e Kishës.

Abria e Epërme – Kodërgjon, Guri i Kuq, Brija, Kisha, Ara te Kisha. Gurët e Kishës . Melimeri-arë e mbjellur me mel .Arllati – në lagjen e Xhamisë kishë e vjetër iliro-shqiptare. Afër kësaj kishe janë gjetur varreza të moçme me skelete të varrosur në’ mënyrë horizontale.Arqipeshkv Pjetër Karagiqit në vitin 1725, shkruan se në Prizren famullitar dhe misionar apostolik është studenti i Kolegjit Ilirik të Loretos, don Pjetër Bytyçi. Këtij misioni i takon edhe fshati Orlatti me 5 shtëpi të besimit katolikë .Baks -Kisha, Lugu i Kishës.( z. Ismet Sopi.)” do të marr me dhjetaëra “ofendime” se jam katolik , nacionalist katolik  dhe fjalë tjera që nuk janë për shtyp.. Por nëse e shtoj edhe këte nga .radio-drenasi.om se” “Vasileva – në mes të fshatit afër kronit Çeshmja, janë gjetur themelet e një kishe të vjetër, parasllave. Sot janë ruajtur mikrotoponimet Ara e Kishës, Lugu i Kishës etj. Këtu ka pasur edhe mullinj të erës, çka edhe sot është ruajtur mikrotoponimi Kodra e Mullinit të Erës.”.” Vojniku – Ara e Gjarpive, Ara e Kishës, Kodra e Vorreve. Në lagjen e Dragajve, në vendin Kukavica janë gjurmët e varrezave të vjetra, të dimensioneve të mëdha që populli i konsideron ilire. Aty janë gjetur skelete, vorba e disa gjëra tjera. Jo larg atyre varrezave, poashtu në lagjen Dragaj, ka qenë një kishë e vjetër katolike, pranë disa burimeve shumë të forta të ujit. . Është ruajtur toponimi Arat e Kishës. Të parët e ”serbëve” kanë ardhur para 150 vjetëve nga fshati Turiçefc dhe ishte 1 shtëpi. Këta ” serbë ”janë të fisit Hot.” etj. etj. etj. : . Amos është kjo blasfemi?

 

Po kjo ,na bindë për të kaluarën tonë: ”Turiçefci – Kryqi i Popit ose i Udhëve. Në këtë fshat është gjetur mbishkrimi “gjeniu i vendeve ilire” – Iovi Optimo Maximo et Genio loci Illyrici. Në vendin Lloburet janë gjetur tri shpata. Po aty dhe në Kulina dhe Baricat janë gjetur themele të shtëpive, gurë mermeri të stilit jonik dhe dorik. Është gjetur një statujë monumentale mermeri e dëmtuar, e figurës së femrës, ku shihen pjesë të trupit, sidomos prehni, këmbët etj.”( Ismet Sopi) . ” Syrigana – Ekzistojnë themelet e nëntë kishave.”.  Po kjo gjetje : “Tica – në lagjen Bekaj, janë varrezat e moçme, me dimensione të mëdha, me gurë të bardhë me shkrim latin. Edhe në varrezat e sotme të fshatit ka gurë të tillë. Gjatë hapjes së një pusi në lagjen Bekaj është gjetur një stoli – gjarpër argjendi, që gjendet në Muzeun e Kosovës.”

Të mohojmë të kaluarën tonë? në emër të çkafit dhe të kujt?

 

Fundi i fundit nuk mund te akuzosh gjithmonë vetem minjtë per perhapjen e mutajës, por  më shumë ata që të sëmuret i sjellin qëllimisht këndejpari..