Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Njeriu lind si pasojë e një ideali!

by

Faik KRASNIQI/

Njeriu lind si pasojë e një ideali.
Ideali i një nëne për t’i dhënë jetë një jetë, që është burimi i njerëzimit.
Njeriu rron me idelale dhe jeton në funksion të idealeve.
Dhe jep edhe jetën për një ideal sepse jeta është e tillë, të arrish dhe t’i japësh jetë idealeve.Që të jenë pjesë integrante e personit tënd, e t’i mbrosh edhe kur afër teje gjithçka rrëzohet.
Mbi atë që shkruajta më sipër është e vështirë të shprehesh.
Sa më shumë kalon koha, aq më shumë shtohen diferencat midis shqiptarëve që jetojnë jashtë dhe atyre që jetojnë në hapësirat mbarëshqiptare.
Në hapësirat mbarëshqiptare jeta e njeriut është e drejtuar eskluzivisht në kërkim të mbijetuarit.
Ata që jetojnë jashtë kanë mundësi të kultivojnë pasionet e tyre, të ndërrojnë jetën e tyre në funksion të dëshirave dhe ideve të ndryshme.
Po këtë mundësi ta jep mirëqenia, ta jep qetësia financiare. Po kur pasioni dhe kërkimi janë në funksion të kafshatës për fëmijët, atëherë gjërat ndryshojnë.
Gjykimi i atij që ngel mbrapa për rrethana të ndryshme, është një gjykim ndaj qenies që nuk ka pasur të njëjtin fat si ty.
Mentaliteti i hapur, kultura dhe edukata po bëhen pjesë jetësore e shumicës së emigrantëve që jetojnë jashtë kufijve të hapësirave mbarëshqiptare.
Po kush jeton në hapësirat mbarëshqiptare dhe donë bukë për fëmijët, nuk ka kohë të shfletojë një libër e të shkojë në teatër. Ky është një shembull banal.
Ne që jetuam në perëndim nuk jemi më të mirë ose më të mençur, thjesht patëm fatin të ndërrojmë jetën tonë. Kjo do të thotë që edhe në hapësirat mbarëshqiptare njerëzit kanë potencial për të ndërruar dhe të nxjerrin nga vetja e tyre ato vlera që bëjnë njeriun të quhet i tillë.

 

Çfarë do të thotë të jesh lider?

by

Në mjediset shqiptare flitet shpesh se si politikanë blejnë vota. Pse? Sepse ata nuk kanë asnjë nga cilësitë që një lider duhet të ketë./

Shkruan: Faik KRASNIQI/

Dwight D. Eisenhower thotë: “Lidershipi është arti kur dikush tjetër bën diçka që ju doni të bëhet, sepse ai dëshiron ta bëjë”.

Colin Powell thotë: “Më jep njerëzit e duhur dhe nuk më intereson se çfarë organizate do më japësh. Gjëra të mira do të ndodhin”.

“Strategjia pa taktika është rruga më e ngadaltë për fitore. Taktikat pa strategji janë zhurma para mposhtjes”, thoshte Sun Tzu

Duke qenë se kam lexuar pak nga Makiaveli, po shkruaj një thënie të tij, sepse në detaje dhe fakte siç e përshkruan ky diplomat gjenial pozicionin e një lideri, nuk besoj se e përshkruan ndonjë diplomat tjetër i mëvonshëm.

“Nuk është e rëndësishme për një lider (Princ) të këtë të gjitha cilësitë që kam përmendur unë, por është e nevojshme për liderin të duket sikur i ka të gjitha ato cilësi… ai duhet të rrezatojë i gjithi (vetëm duke e parë dhe duke e dëgjuar atë) mëshirë, besnikëri, integritet, dashamirësi, besim, por mendja e tij duhet të jetë e përshtatur në atë mënyrë që në qoftëse është e rëndësishme të mos ketë gjithë këto cilësi, atëherë ai duhet të dijë se si të ndryshojë në të kundërtën e këtyre cilësive… ai duhet të dijë sesi të hyjë nga ana e ligësisë kur është e nevojshme.

Njerëzit në përgjithësi gjykojnë më shumë nga sa shikojnë, sesa nga sa ndiejnë, kështu që të gjithë shikojnë se si dukesh, po pak e kuptojnë se çfarë je, dhe ata pak që e kuptojnë, nuk guxojnë të kundërshtojnë mendimin e të shumtëve të cilët kanë madhështinë e shtetit si mbulesë që i mbron”, është shpjegimi perfekt nga Makiaveli. Kjo është e vërteta sesi duhet të jetë një lider i suksesshëm.

E. M. Kelly thotë: “Ndryshimi midis bosit dhe liderit është ky: ndërsa një bos thotë: ‘Shko!’ – një lider thotë: ‘‘Le të shkojmë!’”.

Lider i mirë është ai që atë që thotë me gojë e zbaton me vepra! Për një lider nuk është e domosdoshme njohuria, besimi në vetvete, humori etj. Një lider e ka të shkruar në sy. Lider lind në jetë.

Lidershipi ka dy përbërës: Sakrificën plus mbrojtjen e së drejtës! Lidershipi ka dy produkte: Bashkimin plus inspirimin!

Liderët e mëdhenj dallojnë nga demagogët, se ata gjithmonë sakrifikojnë gjithçka nga jeta e tyre për një kauzë më të madhe se vetja dhe gjithmonë mbrojnë të drejtën me çdo çmim, edhe atëherë kur kjo e drejtë mund t’u kushtojë pushtetin personal. Liderët dinë të kërkojnë edhe falje kur gabojnë; demagogët i mbulojnë gabimet e tyre me premtime të gënjeshtërta. Liderët janë të mirëpritur kudo dhe gëzojnë respektin e popullit të tyre duke u kthyer kështu në një burim inspirimi dhe shembulli të mirë për brezat në vazhdim.

Dale Carnegie thotë: “Shfrytëzoje rastin! E gjithë jeta është një rast. Ai njeri që shkon më larg, zakonisht është ai që është i gatshëm të bëjë dhe të guxojë. Barka e sigurt kurrë nuk lundron shumë larg bregut”.

Motivimi, që është pasioni për të punuar për arsye që shkojnë përtej parasë apo famës. Tendenca për të arritur objektivat me energji e këmbëngulje. Karakteristikë kryesore e motivimit është dëshira e madhe për të arritur diçka, dhe optimizmi, edhe në rast dështimi. Motivimi i njerëzve kërkon vërtet talent. Propaganda nuk ndihmon. Të inspirosh njerëzit kërkohet më shumë se para.

Në mjediset shqiptare flitet shpesh se si politikanë blejnë vota. Pse? Sepse ata nuk kanë asnjë nga cilësitë që një lider duhet të ketë.

Demokracia nuk mund të jetojë pa lirinë e fjalës dhe të shprehjes!

by

Nga Faik KRASNIQI/

Demokracia nuk mund të jetojë pa lirinë e fjalës dhe të shprehjes. Të diskutosh dhe të votosh, të mblidhesh dhe të kundërshtosh, të falesh përpara Perëndisë, të sigurosh drejtësi për të gjithë — të gjitha këto varen nga liria e fjalës dhe e informacionit. Kanadezi Petrik Uillson, autor i serisë televizive ‘’Lufta për demokraci’’, shkruan: ‘’Demokraci do të thotë komunikim: njerëz që bisedojnë me njëri-tjetrin për shqetësimet e përbashkëta e që ndërtojnë të ardhmen e tyre. Përpara se të mund të qeverisen, njerëzit duhet të jenë të lirë të shprehen.’’

Shtetasit e një vendi demokratik janë të bindur se nëpërmjet shkëmbimit të lirë të ideve dhe mendimeve, e vërteta triumfon mbi gënjeshtrën, vlerat e të tjerëve çmohen më mirë, zonat e kompromisit përcaktohen më saktë dhe rruga drejt përparimit hapet. Sa më i madh të jetë vëllimi i këtyre shkëmbimeve, aq më mirë! Eseisti amerikan E.B. Uait shprehet kështu: ‘’Shtypi në vendin tonë të lirë është i besueshëm dhe i dobishëm, jo për shkak të cilësisë së tij të lartë, por për shkak të larmisë së tij të madhe. Përderisa numri i botuesve, të cilët e paraqesin të vërtetën sipas mënyrës së tyre, është i madh, neve si popull na jepet mundësia ta mësojmë të vërtetën dhe të jetojmë në dritën e saj… Larmia sjell siguri.’’

Ndryshe nga sa ndodh në shtetet autoritare, në shtetet me qeveri demokratike, përmbajtja e fjalës së shkruar dhe të folur është jashtë çdo kontrolli, diktati apo gjykimi. Demokracia mbështetet në qytetarë të shkolluar e të ditur, të cilët vetëm duke përfituar sa më shumë nga informacioni i pasur, mund të marrin pjesë në mënyrë sa më të plotë në jetën e shoqërisë në të cilën bëjnë pjesë. Padija lind plogështinë. Demokracia lulëzon në saje të energjisë së qytetarëve, të cilët i ushqen një burim i pashtershëm idesh, të dhënash, mendimesh e hamendjesh.

Çfarë duhet të bëjë një qeveri kur mjetet e informacionit ose organizatat e tjera e shpërdorojnë lirinë e fjalës duke përhapur të dhëna që sipas mendimit të shumicës, janë të rreme, të neveritshme, pa përgjegjësi apo thjesht të pahijshme? Përgjigjja e përgjithshme do të ishte: ‘’Asgjë!’’ Qeveria nuk ka për detyrë të merret me gjëra të tilla. Në përgjithësi, të kujdesesh për lirinë e fjalës do të thotë të lejosh liri fjale akoma edhe më të madhe. Mund të duket paradoksale, por në emër të fjalës së lirë, një vend demokratik duhet të mbrojë nganjëherë edhe të drejtat e individëve dhe grupeve që përkrahin një politikë të atillë antidemokratike që është për shtypjen e fjalës së lirë. Qytetarët e një shoqërie demokratike e mbrojnë këtë të drejtë, të nisur nga bindja se në fund të fundit, debati i hapur çon drejt një të vërtete edhe më të madhe e drejt veprimeve politike edhe më të mençura, sesa kur liria e fjalës dhe e kundërshtimit shtypet.

Krahas kësaj, përkrahësit e fjalës së lirë mendojnë se heqja dikujt sot e lirisë së fjalës që sipas mendimit tim përbën fyerje, shërben si kërcënim i mundshëm ndaj ushtrimit nga ana ime të fjalës së lirë nesër, pasi fjalët e mia mund t’i duken dikujt tjetër si fyese. Një ndër mbrojtjet klasike të kësaj pikëpamjeje është ajo e filozofit anglez Xhon Stjuërt Mill, i cili në esenë me titull ‘’Mbi lirinë’’, të shkruar në vitin 1859, shfaq mendimin se shtypja e lirisë së fjalës është e dëmshme për të gjithë. ‘’Në qoftë se një mendim është i drejtë, — shkruante ai, — njerëzit humbasin rastin për të zëvendësuar gabimin me të vërtetën. Në qoftë se ai është i gabuar, njerëzit humbasin… një perceptim më të qartë dhe një mbresë më të gjallë për të vërtetën, të cilat lindin si pasojë e ndeshjes së kësaj të vërtete me gënjeshtrën.’’

Rrjedhim i drejtpërdrejtë i lirisë së fjalës është e drejta e njerëzve për t’u grumbulluar dhe për t’i kërkuar në mënyrë paqësore qeverisë të dëgjojë ankesat e tyre. Në qoftë se populli nuk do të kishte një të drejtë të tillë për t’u grumbulluar dhe për t’iu dëgjuar zëri, liria e fjalës nuk do të kishte asnjë vlerë. Për këtë arsye, liria e fjalës vështrohet e lidhur ngushtë, madje pazgjidhshmërisht, me të drejtën për t’u grumbulluar, për të kundërshtuar dhe për të kërkuar ndryshime. Qeveria demokratike mund të caktojë në bazë të ligjeve, kohën dhe vendin e grumbullimeve dhe të manifestimeve politike për mbrojtjen e qetësisë, por ajo nuk duhet ta përdorë kurrsesi këtë të drejtë për të shtypur protestat, ose për të penguar grupet kundërshtare që të shprehin hapur mendimet e tyre.

 

Tirania e shumicës mbi pakicën!

by

Nga Faik KRASNIQI/

”Demokracia është kuvendimi dhe votimi i dy ujqve dhe një qingji për çështjen se çfarë do të hanë për drekë!”E njihni atë kuturierin (rrobaqepësin) anglez John Galliano që punonte për markën franceze ‘’Dior’’. Ishte tapë në një lokal dhe ca turistë e provokuan, e filloi të shante hebrenjtë, që mirë ja u kishte bërë Hitleri, etj, etj. Kur videon ja nxorën në youtube e hoqën direkt nga puna me ceremoni. Kurrë nuk kanë për t’i dhënë më punë në modë, ngaqë hebrenjtë kanë çelësat e saj si dhe ato të kinemasë dhe po ashtu bankat.

Kjo është diktatura ose tirania e shumicës mbi pakicën. Pakicë është ky(John Galliano) kreatori i modës, ndërsa shumicë është populli i thjeshtë botëror, me kokën e mbushur me paragjykime ose siç përmblidhet rëndom në gjuhën e shtypit OPINIONI PUBLIK, i cili është dhe tirani i sotshëm botëror.

Autocensura e njerëzve, e sidomos atyre që kanë kokën plot e shumë gjëra të tregojnë, dhe që është më e keqe se censura, se të lë pasoja psikologjike bile të kthen të çmendur, vjen pikërisht nga kjo tirania e masës, e turmës, e shumicës.

Me një diktator ke një shans ta gjesh një gjuhë të përbashkët, ndërsa me turmën, me shumicën, ASNJËHERË. Se turma nivelon gjithnjë nga poshtë(në demokraci s’ka më artistë të mëdhenj, shkrimtarë të mëdhenj, vepra madhështore, turma është e paaftë ta kuptoj artin e madh ngaqë përbëhet prej njerëzish të vegjël).

Feja monoteiste (me një Zot të vetëm) është po ashtu tirani e shumicës, e masës, e turmës etj, etj. Bile krishterimi ishte fitorja e skllavit mbi njeriun e lirë, si dhe lindja e tiranisë se masës. Niçja jo pa qëllim thotë ‘’Zoti vdiq’’, sepse me Zot nuk mund të kishte vend për Mbinjeriun e tij. Enveri po ashtu jo pa qëllim e ‘’eliminoi’’ Zotin. Nuk mund të këtë vend për të dy, diktator (njeriu suprem) dhe Zot. Po të shohësh në Magreb, vendin e diktatorëve po e rimerë ZOTI etj, etj.

PS; Ndërsa ato ‘’shteti i së drejtës dhe ‘’ndarja e pushteteve’’ janë llafe koti, pa lidhje.

 

Nesër mund të jetë më mirë se sot, e pasnesër akoma më mirë se nesër!

by

Shkruan: Faik KRASNIQI?Prishtine/

Nesër mund të jetë më mirë se sot, e pasnesër akoma më mirë se nesër. Njeriu gjithmonë jeton me shpresën se e nesërmja do të jetë më e mirë. Shpresa na mban gjallë. Në qoftëse vdes shpresa mbaron gjithçka. Jeta i ngjason një peme me rrënjë të kalbura. Ndërsa nëse një e vërtetë vdes, kjo konsiderohet thjesht një kapitull i mbyllur i jetës, që më së fundmi e pranojmë si të tillë, duke pasur shpresën që na ndihmon të shikojmë përpara dhe që na jep forcën për të hapur kapituj të rinj. Sepse jeta vazhdon…

Humbja e një shprese do të thotë të humbësh ëndrrat e tua për një të ardhme në të cilën ti investon gjatë gjithë jetës dhe sipas mendimit tim është një nga gjërat më negative.

Një e vërtetë është diçka kohore (e tanishme) dhe të nesërmen i përket të kaluarës që nuk kthehet më pas…Personalisht preferoj të humbas një të vërtetë sot sesa një shpresë mot. Njeriu përballet në jetë me vështirësi dhe të vërteta të hidhura .. që do apo s’do do i pranojë ashtu si të jenë, por shpresa na mban gjallë… ajo vdes e fundit ..ajo na shtyn përditë e përditë që kur dalim nga shtëpia ta mbajmë kokën lart dhe t’i japim vetes kurajon , durimin dhe vullnetin se ditë më të bukura do vijnë …

Nëse humb shpresa …pavarësisht se vazhdon merr frymë në pamje të jashtme .. në brendësi ke vdekur si njeri. Humbja e një shprese është më e rëndë se humbja e një të vërtete!Në botën ku jetojmë sot, të vdesi një e vërtetë është e hidhur, të vdes një shpresë, ka vdekur shpirti…….Shpirtin e mban shpresa dhe pa të do ishte thjesht një tunel i zymtë ku nuk ka as ‘’ajër’’ dhe as ‘’jetë’’…

Kur një njeri humbet shpresën, ai në fakt humbet gjithçka. Është pikërisht shpresa për një ditë më të mirë që na zgjon nga shtrati, shpresa për një pagë më të mirë ajo që na çon në punë, shpresa e prindërve tanë për një të ardhme më të mirë për ne. E gjithë jeta e njeriut është e mbërthyer me shpresë dhe humbja e kësaj është edhe humbje e një të vërtete.

Shpresa është ajo ura lidhëse drejt së vërtetës, pra janë të dyja të rënda dhe s`do të doja të humbja asnjërën. Mund të jetë diçka e rëndë, por nganjëherë koha tregon se humbja e një shprese (kur kjo është e pabazë) është një gjë e mirë. Të humbasësh një shpresë në të vërtetë ke humbur një mundësi për të mos u mërzitur ama e vërteta është ajo që na bind që mërzia është një e vërtetë më e madhe sesa tek shpresa. Thonë që të jetosh me shpresë është një mënyrë vazhdimësie ama po të ishte e vërtetë atëherë edhe materia do të ishte iluzion.

Njeriu jeton me shpresë. Në qoftë se ai e humb këtë, është i pa vlerë në shoqëri.