Spiunët që pritën Papën/
Nga Nebil ÇIKA/
“Kam zgjedhur të mos e mashtroj Zotin dhe të bëj këtë rrëfim publik. Refuzoj që të bëhem Juda përpara Krishtit, edhe pse ata që po dëgjojnë këtë sot nuk do e kuptojnë saktësisht se çfarë po ndodh,”tha ai të dielën.“U kërkoj falje të gjithëve”. Ai është një nga gazetarët më të njohur në televizion, por edhe në radio. Por Robert Turcescu tronditi opinionin publik në Rumani kur pranoi se për vite të tëra ka punuar si oficer i lartë në shërbimin e inteligjencës ushtarake. Pasi bëri rrëfimin, Turcescu tha se heq dorë nga emisioni i tij në televizionit B1TV. “Po, kam qenë nënkolonel i maskuar. Kam zgjedhur të mos e mashtroj Zotin dhe të bëj këtë rrëfim publik. Sipas BIRN, deklarata erdhi pasi Turcescu publikoi në blogun e tij një regjistër ushtarak dhe dy dokumente për pagesat që ka marrë nga shërbimi inteligjent. Turcescu drejtonte një emision televiziv të quajtur “Nën pyetje”, ku intervistonte politikanët dhe figurat kryesore në Rumani.”
Ky ishte me pak fjalë lajmi që portali i njohur shqiptar “Opozita.com” emetoi për publikun shqiptar që nuk tronditet dot si ai rumun nga një fenomen i tillë. Shqipëria vazhdon të jetë i vetmi vend evropian që nuk ka bërë asgjë gjë për hapjen e dosjeve të sigurimit, ndërkohë që njerëz të njohur si pjesëtar apo spiun të tij, vazhdojnë karrierat politike e profesionale sikur kjo CV e tyre të ishte një bonus e jo e kaluar kriminale. Të bën përshtypje motivimi i autodekonspirimit të gazetarit rumun i cili ndjehet keq para Zotit për këtë pjesë të veprimtarisë së tij ndërkohë që në Shqipëri edhe pse i kanë dekonspiruar të tjerët vazhdojnë të jenë në “majat” e gazetarisë në një rreth vicioz njerëzish, që duket se kanë marrë peng opinionin publik e me sa duket për të qenë këtu, lidhja me Sigurimin e Shtetit është një kusht.
Çështja e punëtoreve dhe bashkëpunëtorëve të shërbimit sekret të diktaturës komuniste dhe aksesi i tyre në politikë, media, diplomaci, drejtësi e shoqëri civile, është vlerësuar dhe vlerësohet si arsyeja kryesore e ngërçit dhe deformimit të demokracisë së tranzicionit, drejt të cilës po vazhdon shumë gjatë. Hapja e dosjeve dhe ligji i lustracionit janë ende një domosdoshmëri dhe duhet të vijë si detyrim ndërkombëtar në kushtet kur politika, administrata, media dhe shoqëria civile janë të kapura e në konflikt interesi me këtë çështje.
Ajo që po ndodh në Shqipëri po bëhet gjithnjë e më tronditëse kur shikon reagime si ky i gazetarit rumun. Këtu spiunllëku është kthyer në një vlerë dhe pa të karrierat në të gjitha fushat e jetës janë të vështira, pothuajse të pamundura. Kaq dominues është ish-sigurimi i shtetit në jetën tonë sa edhe vizita e Papa Franceskut u kontrollua, u drejtua e u shoqërua nga njerëz të njohur si agjentë apo drejtues të Sigurimit të Shtetit. Meqë jemi tek gazetaria, ish-agjentë publik por edhe të përfolur si spiunë të sigurimit të shtetit që dominojnë opinionin publik, ishin zgjedhur si protagonist kryesor të vizitës së Papës apo shoqërues mediatikë të tij. Nuk kishte cinizëm më të madh kur një shkrimtar e analist i njohur publikisht si spiun i sigurimit, u ftua nga ambasada shqiptare në Vatikan si përfaqësues e protagonist i shtypit e kulturës shqiptare, ndërkohë që të përfolur të tjerë u përzgjodhën si shoqërues dhe përfaqësues të gazetarisë në udhëtimin e Tij, ardhje e kthim. Fakti që Papa Fançesku i dedikoi vizitën e tij martirëve të fesë, viktima të drejtpërdrejta të sigurimit të shtetit, ishte detyrim që të paktën në këtë rast, pala zyrtare shqiptare në politikë e media të mos përfaqësohej nga sigurimi i shtetit, gjë që fatkeqësisht nuk ndodhi. Nuk e di nëse ka cinizëm e paturpësi me të mëdha se kaq.
Por nuk ka si të ndodhë ndryshe. Ata janë prezent në krye të punëve, ku edhe të huajt janë të detyruar t’i pranojnë e të punojnë me ta. Fakti që nuk janë hapur dosjet, nuk përjashton as institucionet fetare, përfshirë këtu edhe Kishën Katolike, ku gjatë vizitës së Atit të Shenjtë, prania kaq hapur e provokuese të Sigurimit mund të justifikohej vetëm me mos reagimin nga ana e saj. Në fund të fundit ky është një hall i madh por edhe përgjegjësi e shqiptarëve që kanë lejuar e janë pajtuar me një situatë të tillë, të tjerët mund të mos e pëlqejnë por nuk u prish edhe aq punë.
Nuk ka se si të pretendosh pastrimin e media-s nga sigurimi i shtetit, kur shumica e pushteteve janë të mbushur e të dominuar nga ta. Në grupin e madh të mikpritësve të Papës ishte vetë shefi i fundit i Sigurimit të Shtetit Garamoz Ruçi, madje përkrah tij nën një çadër shiu me kreun e grupit parlamentar të PD Edi Ploka. Një tjetër hetues i njohur i sigurimit të shtetit Spartak Braho, është kreu i sigurisë kombëtare në parlament. Edhe opozita e “djathtë” nuk duket se është jashtë kësaj valleje. Përgjegjëse politike e morale për mos dekomunistizimin e vendit dhe nxjerrjen e shtetit e shoqërisë apo edhe vetes nga kontrolli e aksesi i Sigurimit, arsye që besohet se i shkaktoi humbjen e madhe në zgjedhje 2013, ajo vazhdon të tregojë të njëjtin qëndrim edhe sot. Mjafton fakti që analistët apo më mirë të themi mbrojtësit mediatikë të opozitës në debatet kryesore gazetareske në vend, janë dy ish spiunë të deklaruar botërisht të Sigurimit për të kuptuar influencën që ish-policia politike komuniste ka edhe në krahun “antikomunist” në politikë e media.
Ka shumë fije të vjetra, lidhje familjare, etj, që i garantojnë ish-sigurimit të shtetit një rol dominues në zhvillimet shqiptare të të gjitha aspekteve. Ky është shkaku kryesor që Shqipëria ka këtë demokraci hibride të pashoqe si në asnjë prej vendeve ish-komuniste të Evropës, ndërkohë që për standarde perëndimore as që mund të bëhet fjalë. Dominimi i spiunëve edhe në një vizitë ku pastërtia morale ka një rëndësi të veçantë, siç ishte vizita e Papës, përveç trishtimit për gjendjen aktuale të politikës, shtypit dhe shoqërisë sonë civile, paraqet edhe një zymtësi për të ardhmen. Për mea culpa, dorëheqje, ngjarje e histori si kjo e gazetarit rumun, as që mund të behët fjalë.