Gezim Llojdia – Page 17 – Dielli

“Pa Koment” i autores Vilhelme Vrana Haxhiraj

February 21, 2017 by dgreca

Nga Gëzim Llojdia/

Para pak ditësh doli nga botimi vëllimi me titull “Pa Koment”, libri I dytë me ese-publicistikë i autores Vilhelme Vrana Haxhiraj. Ky libër ibotuar nga ShB, “Nacional” ,me redaktor Mujo Buçpapën, me kopertinën e kompozuar nga autorja e u punua mjeshtërisht nga Jorgo Saqellari, me fotot e menaxher Fitim Haxhiraj dhe me parathënien nga Gëzim Llojdia. Në këtë libër me larmi temash autorja Vranari ka vënë në dukje problemet social-politike që shqetësojnë komunitetin familjen dhe kombin.Libri “pa Koment”me tematikë të gjerë, përfshirë në 368faqe, duket si vazhdimësie librit të parë me ese publicistikë “ Pa Titull” me 320 faqe,që u botua më 2011. Janë dy libra që flasin për aktualitetin shqiptar, marrëdhëniet ndërfqinjësore dhe zhvillimet demokratike në vendin tonë, “…ku mesazhet përbëjnë pjesën më të lexueshme. Janë spontanë dhe magjikë për t’u lexuar me një frymë. Mbartin mjaftë ngarkesë emocionale, atdhetare e përcjellin mall të zhuritur emigrimi. Publicistika e autores Haxhiraj në këto dy botime tregoi se kjo gjini nuk është thjeshtë një kronikë ngjarjesh, por art më vete. Publicistika eVilhelma Haxhiraj tregoi me këtë botim mjeshtërinë, si dhe format e pasqyrimit e të mjeteve shprehëse që karakterizojnë esenë dhe publicistikën e saj, e cila në themel ka parimet estetike të ndërtimit tënjë vepre letrare, që e dallojnë atë nga gjithë format e tjera tëkrijimtarisë fjalore. Në literaturën teorike është pranuar lidhja midis poetikës së letërsisë dhe poetikës së publicistikës letrare. Kjo vlen për të njohur si ngjashmëritë, ashtu edhe tiparet dalluese midis tyre;për të patur përfytyrime të sakta mbi strukturën përmbajtësore dhe estetiketë llojeve të publicistikës letrare dhe për ta afruar atë me letërsinë,brenda dimensioneve që nuk cënojnë identitetin e saj, por gjithashtu, edhe thelbin social, mënyrën specifike të shprehjes së mendimit në këto lloje publicistike sa moderne dhe po aq e adhurueshme për një lexim të këndshëm,ku, edhe ke se çfarë mëson.Dhe tani para lexuesit autorja Vilhelme Vrana Haxhiraj vjen me botimin e saj më të ri me ese-publicistikë me titull „ Pa Koment“, jo më pak intrigues dhe po aq i bukur si libri i parë. Në të janë përfshirë 103 tituj me ese dhepublicistikë, ku autorja trajton sa e sa probleme sociale-politike e juridike që shqetësojnë atë dhe gjithë shoqërinë. Leximi i këtij libri përcilindo do të jetë jo vetëm kënaqësi dhe shlodhje , por temat e përfshiranë këtë libër, të bëjnë të mendohesh dhe të pyesësh ndërgjegjen:„Përse ndodh kështu vallë?! „

Për ju lexues…Të vërtetat lakuriqe!

Këtë libër eseistik e publicistikë, ua kushtoj gjithë bashkëpunëtorëve të mi, atyre që kanë ndihmuar për daljen në dritë jo vetëm të këtijlibri, por gjithë krijimtarisë sime 20 vjeçare, ku përfshihen që nga familja ime e deri te botuesit, redaktorët, recensuesit,kritikët dheanalistërt e shumtë,piktorët , fotografët, menaxherët, pa lënë mënjanë lexuesit dhe dashamirësitë e letërsisë.Gjatë gjithë jetës sime jam munduar që të kërkoj, të udhëtoj e të gjej rrugën drejt së vërtetës. Për fat të keq sado e pranishme që është kjo e vërtetë, me gjithë lakuriqësinë e saj është e vështirë të pranohet nga cilido. Ne jetojmë me kohën, edhe pse është abstrakte, ajo ecën me ne, na shoqëron në bëmat tona, në ngjitjet e zbritjet, në rrokopujat, në të përpjetat dhe tatëpjetat e jetës. Pra ne jemi pjesë e pandashme e kohës, e cila na shoqëron në çdo hap tonin e në çdo sekondë. Është koha ajo që edhe kundër vullnetit tonë, na ngre sipër në stratosferë si me krahë engjëlli, kurse më pas na ul poshtë deri në gjunjëzim. Por ështëpikërisht koha ajo që nuk na lë të përbaltemi, por na mëson se si të ringrihemi të rilindur. Gjatë këtyre oshilacioneve që quhen dallgët e jetës, njeriu fiton një përvojë jetike, e cila e mëson atë të ecë nërrugën e duhur. Ndërkohë hyn në skutat më të errëta të jetës, si dhe në labirintet e padukshme të qenies së tij. Në këtë mënyrë secili nga ne arrin të njohë veten në njëfarë mase. Njeriu sa më shumë të njohë anëne padukshme të tij, aq më shpejt njeh realitetin dhe është në gjendje ta analizojë atë. Natyrisht së pari njeh anët pozitive dhe ato negative të vetes. Gjë që njeriu bën të mundur që të krijojë një këndvështrim të ri ndryshe për jetën. Atëherë individi del nga vetja e duke zbuluar të mirat dhe dobësitë e shoqërisë, fillon e i vë në dukje ato, jo me tendencë por me qëllimpozitiv që ato të shndërrohen në udhërrëfyes të njerëzimit. Kjo është detyra e krijuesit, artistit, e eseisti, publicistit apo gazetarit profesional. Sa më shumë vërtetësi të ketë në këtë gjini krijimtarie, aq më shpejt integron individi dhe si pasojë edhe kombi shkon drejt zhvillimit me hapa galopante.Porse kur ndodh kjo? Vetëm kur publicistika, gazetaria , letërsia dhe arti udhëhiqen nga pozitiviteti, kur nuk u mungon etika, estetika, trajtuar përmes një fjalori të pasur, pa huazime pompoze që po dëmtojnë gjuhën shqipe. Kujdesi për të mos lënduar teleshikuesit apo lexuesit, duhet domosdoshmërisht të hiqet dorë, që në përballjen e parë me komunitetin.Nuk duhet të reklamohen të parat fenomenet negative. Përballja e çdo njeriu me të keqen sa hap sytë në mëngjes , e vret atë shpirtërisht, e ligështon mendërisht dhe frenon vullnetin e cilit do, sepse media është epushtetshme m dhe ndikon pozitivisht apo negativisht tek dëgjuesi apo lexuesi.. Sa nis emisioni i lajmeve në ekran të TV, apo në titrat e gjithë mediave me kronikë të zezë, përballja me të keqen, nuk i bënë mirë askujt, sepse as dita, as puna, as ekonomia dhe as gjendja ndërgjegjësore e shpirtërore nukshkojnë mbarë. Dita duhet të nis me një lajm të bukur e të gëzueshëm. Ka ardhur koha që të paraqesim një publicistikë apo gazetari ndryshe, pa fjalor fyes apo vulgar. Duhet të kemi parasysh se çfarë po u mësojmë brezave? Pikërisht duke u ndalur këtu, na dalin pyetje të tilla që e vënë median para provës, para përgjegjësisë se ç’rol luajnë dhe cili është misioni tyre. Autori që shkruan po qe se ka parasysh këto dilema, duhet të matet shumë para se të shkruajë për një problem shqetësues, sepse në vend që të edukojë, apo ndihmojë, artikulli i tij ç’edukon dhe shkatërron. Jo më kot Media është quajtur Pushteti i Katërt, ndaj për misionin madhor që ka, duhet të paraqesë të vërtetat lakuriqe, pa hiperbolizime, pa nxitje dhe mllefe, por vetëm të arrijë që përmes saj, të edukojë mirësinë si kusht për mbarëvajtjen e Kombit. Për të qenë i/e suksesshme, lexuesi ka nevojë për një media të pavaruar nga politika, një media që pasqyron realitetin dhe të vërtetën. Për këtë fushë të komunikimit është e domosdoshme .Liria e Medias, prej së cilës në marrëdhëniet shtyp-lexues kërkohet të vendoset drejtësi. Në qoftë se do të kthehemi pas në kohë, sepse ajo na

shërben si udhërrëfyes, do të shohim se liria e shtypit ka nisur të vlerësohet në Angli qysh në shek e XVII. Ndaj çdo krijuesi të gjinisë ese-publicistikë, i duhet të lexojë Xhon Milton,të parin që kërkoi shtypin epavarur përmes librit ”Aeropagjitika” në vitin 1643, i cili i parashtroip arlamentit kërkesën për për këtë të drejtë, që është një nga kushtet themelore të zhvillimit social të demokracive. Shpreh mirënjohjen time për: Redaktorin e librit, z. Mujo Buçpapaj, z.Gëzim Llojdia i cili e ka qëndisur parathënien e librit, disenjatorin e mrekullueshëm Jorgo Saqellari për kopertinën, Shtëpinë Botuese Nacional në bashkëpunim me shtypshkronjën Europrint dhe veçanërisht falenderoj znj. Blerina Ndreu për punën ekujdesshme gjatë shtypjes! Falenderoj familjen time, sidomos bashkëshortin tim Fitim Haxhiraj për fotot në çastet më pikante dhe punën tij si menaxher! Konsiderata të vacanta kam për lexuesin tim si kritik i paanshëm, si dhe për miqtë e mi kudo që janë në botë! I përshëndes të gjithë përmes këtijlibri modest me ese dhe publicistikë!E juaja Vivra

Albania:vendi i ilirëve të lashtë…

February 14, 2017 by dgreca

Vendi i Ilirëve të lashte ka qenë pika e kontaktit në mes qytetërimeve/

Nga Gezim Llojdia/

1-Me hirin e ftohtè tè kujtimeve mund tè mbulohen,tri pika kontakti. Shqipëria e sotme ,thotë Sandro Caranzano te:” Albania:vendi i ilirëve të lashtë, ka luajtur një rol strategjik në kohët e lashta dhe ka qenë pika e kontaktit në mes qytetërimit ilir, grekë dhe romake. Durrësi, Apollonia, Butrinti, Finiqi, Bylisi dhe Shkodra kanë të fshehur një trashëgimi arkeologjike me vlerë të madhe ende të panjohur.

Po sipa këtij artikulli thuhet se:”Rekord i vjetër i emrit të Shqipërisë është gjetur, megjithatë, tashmë në një dokument historik të shkruar nga historiani bizantin Michael Attaleiates rreth shekullit të dhjetë. Para erës sonë,për sa i përket periudhës Së mëparshme, burimet e shkruara kanë heshture prandaj është e përshtatshme për reagime nga arkeologjia.

Kemi disa teza që hedhartikullshkruesi italian.Në territorin malor të Shqipërisë gjatë periudhës së hekurit u pushtua nga fiset ilire etnike, ndërsa bregu detar dhe rrethina e tij ka qenë objekt i një kolonizimit progresiv dhe të ngadalshëm nga grekët,thotë ky autor.Sipas shumicës së arkeologëve, paraardhësit e shqiptarëve duhen kërkuar pikërisht midis fiseve aktuale lashta Ilire, që populluan rajonin nga kohra e lashta.

2.-Cfarë i afron më shumë artikulshkresit italianë me të kaluarën e lasstë të vendit tonë?Faktori ryesor ka qenë se rrugët gjeografike mes lindjes dhe perëndimit kalonin përmes këtij territori.Kështu duke shqyrtuar edhe këtë autor që thotë:Nuk ka dyshim të veçantë se pozita gjeografike e Shqipërisë, vendosur në mes të Lindjes dhe Perëndimit, dhe në mes të zonave të latinishtes dhe zona greko-folëse, ka ndikuar vendosmërisht ne historinë e vendit. Dy përplasjet e mëdha si lufta midis Cezarit dhe Pompeut, dhe midis Oktavian, Antoni dhe Kleopatra u zhvillua, j çuditërisht, në det ngjitur me bregdetin aktual shqiptar.Historiani Appian i Aleksandrisë (shekulli i dytë AD) e përshkruan me hollësi të madhe zbarkimin e Cezarit dhe veteranëve të tij besnikë në Gjirin e Peleste dhe marshimet e detyruar në male Acroceraun, gjatë natës, në një përpjekje për të marrë anën papritur Pompey duke e rrethuar në Durrës. Shkëmbim i erdhi në Pharsalus në Maqedoni, ku Pompey u mund, dhe një turmë e madhe aristokratike me të dhe parimet orientale – kryesisht clientes që u ishin bashkuar fraksionit të tij.Beteja e Actium mes Oktavianit dhe Mark Antonit u bë njëqind kilometra në jug të kufirit greko-shqiptar, por kjo pak rëndësi, sepse e tillë ka ekzistuar në antikitetit. Fitorja mbi Pompey, u paraqit në Romë si një fitore e kulturës romake kërcënuar nga teokracisë egjiptian të Ptolemies.Rezultatet e këtyre përleshjeve ishin reflektime radikale në botën e lashtë, dhe shumë studiues janë të bindur në qoftë se rezultatet kanë qenë të ndryshme, bota në të cilën jetojmë nuk do të jetë e njëjtë.

3.-Më pas, Shqipëria ishte vendi i migrimeve sllave, e gjeti veten edhe një herë në qendër të vëmendjes në mesjetë gjatë periudhës ethshëm pas rënies së Kostandinopojës në duart e Muslimit (1453). Giorgio Castriota Skënderbeu – heroi kombëtar shqiptar – kujtohet për kundërshtimin në përparimin drejt perëndimit të Portës së Lartë. Emri i tij është vendosur shpesh së bashku me atë të Huniadit të Hungarisë dhe të krerëve vllehe (Mbrojtja e mostrave krishterimit), dhe shqiptarët janë të bindur se roli i luajtur nga Ky lider është nënvlerësuar padrejtësisht nga publiku perëndimor.

4.Autorët e lashtë raportojnë emrat e komuniteteve të shumta ilire që jetonin në Shqipëri: më të rëndësishme ishin në mesin e Tesprotët, të chaonians, e Taulantit, Partini, të Amantini dhe Labeati.Ky citim i përket thotë S. Caranzano .Kjo nuk është e lehtë për të plotësoni një “hartë” të epokës së hekurit, sepse, luftërat dhe ngjarjet politike kanë çuar në ndryshime të shpeshta të kufijve dhe disa komunitete kanë përfunduan duke u zhytur nga fqinjët e saj më të fuqishme,shprehet autori italian.

Në përgjithësi, mund të thuhet se zonat e brendshme malore, të pakontestuar nga prania e fiseve ilire, ndërsa bregdeti është vizituar disa herë nga njerëzit shpesh të ardhur nga vende të largëta në kërkim të burimeve bujqësore dhe minerale ose, më thjesht, për të kryer tregti.

A PARASHIKOI NOSTRADAMUS FUNDIN E BOTËS?

January 30, 2017 by dgreca

Nga Gëzim Llojdia/

1.Stephen Wagner është njohur si ekspert i dukurive paranormal.A i ka trajtuar një sërë çështjesh misterioze duke sjellë argumente për të ndriçuar rreth velit të misterit të mbështjella ndër vite ,pasi qe edhe shekuj dukuri që flasin por që shpjegim nuk ka kanë.Nostradamus ,shprehet Wagner është i njohur për profecitë e tij gëzueshëm. Përkthyesi e mjek, astrolog i shekullit të 16 dhe profeti thonë se ai parashikoi me saktësi dy luftëra botërore, rritjen e dy antikrishtëve (Napoleoni dhe Hitleri) dhe madje edhe vrasjen e John F. Kennedy. Ndërsa skeptikët janë të shpejtë për të vënë në dukje se Strofate Nostradamus-së (vargjet e katër, në të cilën ai shkroi profecitë e tij) janë kaq të fshehtë që ata të mund të interpretohet në ndonjë numër apo mënyra, dijetarët që kanë studiuar punën e tij besojnë se Nostradamus ka qenë i çuditshëm në parashikimet e tij e në disa nga ngjarjet më dramatike të 20 shekujve të mëparshëm.

Parashikimet Nostradamus-it për shekullin e 21

S.Wagner hedh një tezë të re:Por ajo e shekullit të 21? Çfarë, ka thënë Nostradamus në lidhje me ngjarjet e jo vetëm këtë shekull të ri, por këtë mijëvjeçarin e ri? Shumë kanë frikë se profecitë e tij tregojnë për rastet kur shumica e botës frikësohet, që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore dhe futjen e armëve bërthamore: Lufta e III Botërore, fundi i botës moderne. Disa thonë se është e drejtë me ngjarjet e 11 shtatorit ende bezdisshëm psikikën tonë dhe tensionet e vazhdueshme në Lindjen e Mesme, një luftë e re me përfshirje globale nuk është e vështirë të imagjinohet.

Parashikimet e Luftës III Botërore

Duke Vijuar analizën e tij ,Autori David S. Montaigne, ka parashikuar se lufta e ardhshme botërore, do të fillojë në vitin 2002 në librin e tij titulluar qartë “Nostradamus: Lufta e Tretë Botërore 2002.” Edhe pse Nostradamus nuk kishte konkretisht emrat e vitit në të cilin Lufta e Tretë Botërore do të fillojë, Montaigne citon këtë strofë:

Nga tullat dhe mermer, muret do të konvertohen,

Pesëdhjetë e shtatë vjet paqësorë,

Hare e njerëzimit, ujësjellësit rinovohen,

Shëndet, gëzim hare dhe mjaltë, fruta të bollshme… Quatrain 10:89.

Edhe pse kjo mund të debatohet se 57 vitet e mëparshme para vitit 2002 ishin të qeta dhe një gëzim për njerëzimin, Montaigne ka interpretuar këtë strofë, se do të thotë “e progresit për pesëdhjetë e shtatë vjet në mes të Luftës së Dytë Botërore dhe Luftës III Botërore.”

Dhe që nga Lufta e Dytë Botërore ,që përfundoi në vitin 1945, 57 vjet më vonë na sjellin në vitin 2002. Çfarë ndodhi ?Kush do të fillojnë luftën dhe si? Montaigne vuri gishtin te Osama bin Laden i cili, tha ai, do të vazhdojë të nxis ndjenjat anti-amerikane brenda vendeve islamike dhe organizoj sulmet e tij në Perëndim nga Stambolli, Turqi e me gjerë.

E përtej Detit të Zi dhe të Tartar i madh,

një mbret që vjen, do të shoh Galin,

depërton gjithë Alanin dhe Armenisë,dhe brenda Bizantit,

ai do të largohet me shkopin e vet të përgjakshëm…

Nostradamus interpretoi kështu dhe 11 shtatorin. Ishte Montaigne i gabuar? Disa do të argumentojnë se sulmet e 11 shtatorit dhe “Lufta kundër terrorizmit” mund të përfaqësojnë betejat e hapjes në një konflikt ,që përfundimisht mund të përshkallëzohet për Luftën e III Botërore. Nga atje, gjërat edhe më keq,mund të shkojnë natyrisht. Montaigne sugjeron se ushtritë myslimane do të shohim fitoren e tyre të parë të madhe ndaj Spanjës. Menjëherë pas kësaj, Roma do të shkatërrohet me armë bërthamore, duke e detyruar ta zhvendosin Papën:

Për shtatë ditë ylli i madh do të djeg,

Reja do të bëjë dy diell të shfaqen,

Qeni roje i madh do të ulërijnë gjithë natën,

Kur i madhi Papa do të ndryshoj vend.

Montaigne ka interpretuar Nostradamus të ketë thënë se edhe Izraeli do të jetë i mundur në këtë luftë të udhëhequr nga Bin Laden dhe Sadami më vonë, dy prej të cilëve, tha ai, janë Antikrishti.

Vdekjet e mëvonshme të dy figurave duket se ka hedhur dyshime mbi këtë profetizimë. Lufta do të shkojë në favor të forcave Lindore (myslimanë, Kina dhe Poloni) për një kohë derisa aleatët perëndimorë të bashkohen nga Rusia dhe të arrijnë në fund fitimtar .rreth vitit 2012:

Kur ato rreth polit Arktik janë të bashkuar së bashku,

Në tmerr dhe frikë Lindorët e mëdhenj :

i sapozgjedhur, mbështetur e dridhur ,

Rhodes, Bizanti me gjak barbari e njolla…

Edhe John Hogue, autor i “Nostradamus: profecive Komplete” konsiderohet nga shumë njerëz të jetë një nga autoritetet kryesore të botës, që u pajtuan se shkrimet e profetit tregojnë se tjetër luftë botërore, ndoshta do të fillojë diku në dekadën e fundit.

Skeptikët e Nostradamus

S.Ëagner sjell të dhëna lidhur me skeptikët në shkrimet e profetit të shekullit të 16.

Jo të gjithë e marrin seriozisht Nostradamus. James Randi, për shembull, nuk mendon se parashikimet e Nostradamusit janë me vlerë. Në librin e tij “The Mask i Nostradamus,” magjia dhe pseudoscience dhe skepticizmi i Randit pretendon se Nostradamus nuk ishte një profet mbi të gjitha, por më tepër një shkrimtar i zgjuar i cili ka përdorë një gjuhë qëllimisht të paqartë dhe të fshehtë në mënyrë, që strofat e tij mund të interpretohet si referim për ngjarje që kishin ndodhur, dhe se shpesh “profecitë” Nostradamus janë kërkuar pas një ngjarje tragjike për të parë nëse ndonjë nga strofat e tij të përshtaten. Ngjarjet e 11 shtatorit janë një shembull kryesor. Askush para 11 shtatorit ska treguar se një profeci e Nostradamus ka paralajmëruar sulmet në Qendrën Botërore të Tregtisë dhe Pentagonit, por më pas thuhet se në nga një strofat e tij janë përshkruar me saktësi tragjedia e ndodhur. (Madje disa kanë bërë shaka edhe tërësisht kanë fabrikuar një strofë ose dy në stilin e Nostradamusit.)

Megjithatë,shprehet S.Ëagner, ata,që thonë se Nostradamus ka parashikuar Luftën e 1 Botërore dhe luftën e 2-të Botërore, ndoshta në të ardhmen e afërt, do të dalin parashikimet e tij, duke na i dhënë para kohe. Nëse ai është i saktë ,koha do ta tregojë dhe ne do të jemi mirënjohës. Por në rast se vërtetohen pohimet e tij te strofat e tij , qytetërimi do të jetë duke festuar profecinë e tij më dramatike dhe të fuqishme të të gjitha kohërave,përfundon S.Ëagner,eksperti i dukurive paranormale.

Pasthënie

Edhe pse S.Wagner,eksperti i dukurive paranormale përmblodhi argumente e tij në të cilën e bëri publik në muajin gusht 2016,në muajin shtator planeti Nibiry ju afrua më tepër tokës në të fundmin tak të tyre , por jo sa më pranë vitit që u përfol si apokalips vitit 2012 e megjithatë u shfaqën dy diell, që u kapën në disa vende në muajin tetor apo nëntor. Nibiry thjeshte ishte i dyti dielli, që u shfaqë në qiell. Mos vallë vargjet e Nostradamusit përkojnë më këtë dukuri:”Për shtatë ditë ylli i madh do të djeg,Reja do të bëjë dy diell të shfaqen…

Nibiry e ka dhënë goditjen edhe pse vetë u larguar drejt viseve të tij. Energjia e tij shprehen mistikët ka goditur nè rrymat e thella, në thellësi të pafundësisë së tokës. Nuk fajësohet dielli,për ndriçimin e tij tè zjarrtè,pse lind pas natës sè errèt. Pas ftohtësisë të shkencëtarëve duhet të kuptojmë se tërmetet në Itali e gjetkë,apo ndonjë vullkan në pritje janë efekt i veprimit të goditjes së Nibiry në brendësi të tokës,a dihet vallë ç’ekuilibra ka prishur planeti shkatërrues, që përmes rrënojash la veç pas.

Jepni një krehër zonjës V

December 13, 2016 by dgreca

Koment nga Gëzim Llojdia/

1.Përtej të bërit politikë dhe përtej shikimit të parë .Dje në mbrëmje .Një zonjë e nderuar si M.N shkroi në fb: Jepni një krehër asaj Vllahutisë!

Ç’praj këtij casi me erdhi vringëlli në mënd. Në kohën e kooperativave në një ditë ku korrej gruri,arrave ,lëndinave ,fushave dhe rrëzave. Në një kombajnë gjithsejtë 5 qerosë e fshatit .I pari kombajneri,cullak koka. I dyti brigadier me kokë të vogël.I treti sekretari i partisë. Shoku L. Na koka, shndriste si pasqyrë. I katërti normist Limja.I pesti një sehirxhi .Turma e kooperativistëve shikonte me nge këtë spektakël qerosësh në një makinë korrëse gruri. Dikush tha:

-Të pesë këta e kursejnë shtetin tonë të varfër.

-Pse e kursejnë shtetin tonë këta dhe nga se? Kuriozi gjendej gjitherës.

-E kursejnë sepse nuk blejnë asnjëherë krehër. Krehët në atë soj kohe ishin kallcuk,jo prej fildishi. Por shteti kështu kursente shumë dhe pak nuk ishin gjithsejtë 5 krehër. Ata kishin vite, që nuk vinin në kokë krehër. Vite të tjera fshehurazi nga të tjerët bënin sikur i shtrinin qimet e rralla Por gjithsesi ata ishin inferior ngase kishin vite ndryshe nga të tjerë,t që vinin krehër në kokë çdo mëngjes,ata hiç lanin fytyrën,pastroheshin me ujët e pakët bënin tualetin e vogël dhe të shpejt të ditës,por krehrin nuk lëvizej nga vendi dhe në fund të fundit,po cu duhej krehri atyre.

Në fakt edhe ata kishin dëshirë të ishin si pjesa tjetër,madje të kishin edhe mustaqe por s’lejonte gjithsesi regjimi. Madje thuaj e përflitej se edhe artisti Bujar .L i kishte lënë me pasaportë, mustaqet. Të paktën atë, që Zoti nuk ua kishte dhënë me flokë tua jepte regjmi .Por regjimi s’dëgjonte nga kjo anë. Kështu, që ata mbesnin pa flokë dhe pa mustaqe. Aso kohe nuk kryheshin as operacione për të mbjell flokët,mos shikoni sot që nga hëngrën veshët reklama për të mbjell flokët, ato që do të hiqeshin nga menderja e shkretë dhe do të vendoseshin në kokë. Ahere s’kishte të tilla marifete,s’kishte operacione ,s’kishte mustaqe ,pra njeriu i shkrete donte s’donte kokën, do ta linte zbuluar në shi,borë,zheg vere e kështu deri sa të mbyllte jetët në një qefinë të vogël në një errësirë të pafundme diku në varrezat civile. Donte s’donte i shkreti njeri, do rronte ashtu siç ishte dhe s’kishte as mjete as mundësi.Mirë ata, që se kishin këtë mundësi dhe mjerë ata,po ata që kishin flokë, por që nuk përdornin krehër?

Dy shembuj sot nga perëndimi. Vetëm një në katër njerëz që vizitojnë HRBR mund të ketë një transplantim. Për ata që nuk zgjedhin të ketë një transplantim, opsioni i parë është që të pranojnë humbjen e flokëve dhe të rruajnë kokën. Shumë njerëz nuk janë shumë të shqetësuar për humbjen e flokëve të tyre duket me kokë të madhe të rruar njësoj si Andre Agassi apo Bruce Ëillis. Në fund të fundit, thotë Dr Collins, është se nuk ka shërim për humbjen e flokëve.

Sa për njerëzit që udhëtojnë jashtë shtetit për procedurën, Turqia ka provuar të jetë destinacion i zgjedhur për burrat në Mbretërinë e Bashkuar, ndihmuar nga shpenzimet e konsiderueshme më të ulëta duke filluar nga £ 1619, dhe fluturime të përballueshme. India krenohet me çmime mesatare më konkurruese duke filluar në vetëm £ 789, por ajo mund të jetë kostoja e fluturimeve që ka penguar pacientët. Rrofsh perëndim se na kënaqe!

Kjo shprehja e zonjës në Fb është proverbiale:”Po jepni (apo i falni) një krehër zonjës Vllahutinë!Në fakt zonja Vllahutinë ka dëshirat e saj sikurse bën zgjedhjet e saj dhe vendos vetë për astet e saj,këshillat e tepërta të shqiptareve kanë lindur që nga koha e kohës. Që nga koha kur i kërkonte udhëheqësit e saj të bukur,të zgjuar trima dhe të fuqishëm. Mirëpo meqë erdha tek kjo pikë po ju them edhe një anekdotë të vogël. Aty nga vitit ‘96 më takoi të shoqëroja një grup parlamentarësh londinez ,vinin në ndihmë të partive të djathta. U ndodha tek selia dhe më thanë coji në Kaninë .Kanina është një fshatë ,”ballkoni i Vlorës” i thonë. Dhe unë hipa në mikrobusin ku ishin ulur mbi 16 parlamentarë të huaj. Mëritëm te ballkoni i qytetit,pra në qendër të fshatit ,zbrita i pari se isha te porta dhe po shikoja parlamentarët e huaj .Zbriti i pari një burrë i kërrusur fare ,tjetri çalonte pak ,ai pas tij hiqte këmbën zvarrë,tjetra e shëndosh si sa s’bëhet dhe vargu vijonte me këta njerëz .

-More po ku i keni mare këta,tha një fshatar .S’kishte burra të pashëm apo gra të bukura,por keni sjell këta !Nga cili spital i keni marr- ironizoi fshatari,me këta jo fushatë s’bëni dot, por do trembni fshatin. Ikni më mirë.

-C’tu mollois më!

Përkthyesi u tha:Po këta merren me politikë shoku!

Sa për krehrin e zonjës Vllahutin, çe do krehrin zonja kur nuk i duhet dhe zonja i di vet punët e saj. Ne shqiptarët vijojmë dhe tjerrin histori si në avazin tonë të vjetër.Po ‘spate bisht ta vëmë,po pate ta heqim.

Pirro Marconi –Pasardhësi i Ugolinit në Shqipëri në vitin 1936-1938

December 9, 2016 by dgreca

Nga Gëzim Llojdia*/1.Ardhja dhe qëllimi i një misioni arkeologjik italian në viset shqiptare dëshmohet nga të dhënat e AQSH,raporte,fotografi të ruajtur nëpër arkiva,fonde personale,shkrime gazetash etj.

2.Misioni Arkeologjik Italian në Shqipëri është themeluar në vitin 1924 nën patronazhin e Ministrisë së Jashtme Italiane. Ajo ishte një element i një programi, që synon të zgjerojë hegjemoninë italiane me Adriatikun lindor …(Gilkes & Miraj 2000).

3-Prof Pirro Marconi në vitin 1939,shkruan për zbulimet e rishta arkeologjike në Shqipni (ekspoatimet) sic i quan mediumi shqiptar.Në pranverën e vitit 1924,thotë Marconi një misioni ynë i veçantë u nisë për në Shqipëri me qëllimin kryesor të këqyrë sipërfaqen e saj sidomos nga pikëpamja vjetërsirave romake. Marconi thotë se këqyrjet që do të kryenin në territorin shqiptar do të hedhin shumë dritë. Gërmimet që çuan në ringjalljen e Butrintit janë për shkak të misionit arkeologjik italian , i cili ka punuar për më shumë se 10 vjet nën drejtimin e L. M. Ugolini, P.Marconi dhe në fund të D. Mustilli shkruan , Benvenuto duke sjell një panoramë të përgjitshme të siteve arkeologjike dhe ekspeditave, që përshkruan këtë vend nga fillimi i shekullit të XX.

Pas vdekjes aksidentale tw Pirro Marconi, i cili e kishte paraprirë atë edhe në karrigen universitare, Mustilli ka drejtuar në mes të viteve 1938 dhe 1941, Misionin arkeologjik italian në Shqipëri .

”Me 20 Mars 1937 pasardhësi i Ugolinit, Pirro Marconi”shkruan Prof. As. Dr. Lida Fabian Miraj , vazhdonte gërmimet në zonën ndërmjet Teatrit e kanalit, që lidhte liqenin e Vivarit me detin, jashtë mureve rrethuese të periudhës greke, gjë që konfirmonte se Teatri ishte totalisht i gërmuar nga Ugolini. …”

Gazeta “Drita” 19 prill 1939 publikon në një seri shkrimesh nga cikli:” Zbulimet e rishta arqeologjike në Shqipni” të Prof Pirro Marconi,kur prof. italian flet për gërmimet në Finiq,nekropoli i Finiqit dhe Butrinti në epopenë virgjiliane,pozita e Butrintit etj.

Në një numër tjetër të gazetës, pra ai shkruan: I pari eksploatim arkeologjik,misioni arkeologjik i tanishëm, etj nëntituj që i kushtohen misionit arkeologjik në jug të vendit të shqiponjave.

Pirro Marconi . Biografia e tij është vendosur në fjalorin biografik i italian vëllimi 69( 2007). Nga një vështrim i përgjithshëm msojmë këto të dhëna.Ai ka lindur në Verona më 1 janar 1897 dhe prindërit e tij ishin : violinisti Pietro , dhe Antonella (Nella) Levi . Ai u bashkua me fakultetin e letrave në Romë , ndërpreu studimet e tij në maj të vitit 1915 për të marr si vullnetar në Alpe . Ai u bë një oficer rezervë ,por mbeti në shërbim gjatë gjithë kohëzgjatjes së Luftës së Parë Botërore . Përvoja e luftëtarit do të kishte fituar dy medalje argjendi në vlerën e Kryqit Ushtarak të Meritës , u kujtua në një vëllim të kujtimeve ( Batalioni Monte Berico : Shkurt 1915 – gusht 1919 , Romë 1923) .

Pas shkarkimit të tij, ai ishte në gjendje të rifillojë studimet e tij që kishte përfunduar në korrik 1920, me një tezë mbi përfaqësimin e Antinous , të dhënë për shtypin disa vjet më vonë (Antinoo. Saggio sull’arte dell’età adrianea, in Monumenti antichi pubblicati per cura dell’Accademia nazionale dei Lincei, 1923-24, vol. 29, cc. 1-302).

Biografia e karakterit ,asimilimi të figurave mitologjike dhe me sfond ideologjik të kultit të tij kanë ngjallur interesin e P.Marconi vetëm në bazë të analizës formale e përfaqësive dhe përcaktimin e ndikimeve të statuja tradicionale , të identifikuara të artit egjiptian .

Marconi pa në korpusin e përfaqësive një ” përmbledhje e artit të Hadrian ” ,shprehje e një shije origjinale që nuk mund të zgjidhet në gjysmën e dytë të modeleve ikonografike ekzotike apo klasik , por është fjala për krijimin e një lloj krejt të ri, duke arritur për të krijuar një imazh të idealizuar të bukurisë melankolik .

Pas diplomimit , Marconi mori pjesë në Shkollën italiane të Arkeologjisë në Romë , ku u takua me gruan e tij të ardhshme, Jole Bovio , me të cilin ka ndarë përvojën e shokut në Shkollën italiane Arkeologjike të Athinës ( 1923-1924 ) , në të njëjtën kohë ai mori një diplomë në filozofi ( 1923) . Në shtator 1925 ai mori shkallën në arkeologji dhe si rezultat i konkurrencës (1926) ai u bë inspektori i parë në mbikëqyrjen e Venetos dhe më vonë ( 1927) në Muzeun Kombëtar të Palermos , nga e cila ai u emërua drejtor në vitin 1929 .Vitet e veprimtarisë në Sicili shënoi prodhimin e Marconi: më shumë se njëqind e veprave të tij , duke përfshirë monografi , duke pasqyruar aktivitetet intensive të gërmimit të kryera në krahinat e Agrigento , Palermo dhe Trapani .

Monumentet dhe topografia e Agrigento në arkaike dhe klasike përfaqësojë një nga pikat kryesore të interesit të “periudhës siciliane” të Marconi.Tashmë në vitin 1926 ai botoi eshtrat e katër nga telamons kolosale Olympieion, zbuluar kohët e fundit në jug të tempullit (I telamons Olympieion Agrigento, në Buletinin Art, VI [1926], f. 33-45)

Në të njëjtin vit pasnjë një marrëdhënie të gjatë të gërmimeve në disa kisha përshkroi hulumtim i kryer në kishat e S. Biagio dhe S. Nicholas , kryesisht matëriali ka të bëjnë me vendet e caktuara të adhurimit , të tilla si të ashtuquajturit ” oratori i Phalaris ” dhe tempullin e Demeter.

Një monografi e interesit të përgjithshëm për qytetin ( Agrigento , Firence 1929 ) , u pasua nga një të dytë e Agrigento arkaik . Shenjtë i hyjnisë dhe tempulli i quajtur Volcano chtonie ( e Romës 1933) . Në këtë publikim Marconi ka vijuar me rezultatet e një gërmimi të kryer në veriperëndim të portit V të fortifikimeve të qytetit , gjatë të cilit solli në dritë një vend të shenjtë kushtuar hyjnive chthonic , që u zhvilluan në tarraca me pamje nga Kolymbethra shkëmbore . Me interes të barabartë ështëhulumtimi i kryer në Segesta , në skenën e teatrit , hulumtim i skenë dhe teatër , Lajme nga gërmimet e antikave , , në tempullin e Fitores ( gërmimi i tempullit të Fitores dhe TEMENOS , Romë 1931) .

Marconi solli në dritë tempullin e prishur në vitet 1928-1929 .Sipas një praktikë të përhapur në atë kohë ,gërmimet përbëheshin nga një gërmim i vërtetë i cili kishte për qëllim për të liruar vendin nga ndërtesa , e cila i përkiste shekujve të 480-460 p.e.s. Vëmendje e konsiderueshme i është kushtuar dekorimeve. Art figurativ (Selinunte adoleshente , Romë 1929 Skulpture dhe plastike në Sicilin e lashtë , në Historia , IV [ 1930 ] , f 645-674. Italicity në artin e Greqisë së lashtë , në të cilin ai shkoi përcaktimin tiparet e një ” teori art ” personale , ndikuar menjëherë nga trendet mbizotëruese në kulturën italiane dhe politikë të periudhës ,neo – idealizmi dhe nacionalizmi i mbështetur nga regjimi fashist .

Në të njëjtat vite, Marconi publikoi një studim të përgjithshëm të pikturës së romakëve ( Romës 1929) .Në këtë vëllim ai përshkruan rreth tre shekuj e pikturës , nga shekulli i dytë para Krishtit shkatërrimin e Pompeit , me qëllimin e deklaruar për të demonstruar origjinalitetin e artit romak .

Afresket në Villa e Mistereve – të cilit Marconi më vonë u ka dedikuar një studim monografik (Villa e Mistereve , Bergamo 1938) –të cilat përfaqësojë shembullin më të dukshëm të këtij arti , pas të cilit , sipas tij , është e mundur për të identifikuar një personalitet të plotë artistik .

Nga vitet 1931-1933 , Marconi ishte superintendent i Antikiteteve të pritjes . Në dhjetor 1933 ai u emërua profesor i jashtëzakonshëm i arkeologjisë ,në Universitetin e Cagliari , (tetor 1935) . Prodhim shkencor i këtyre viteve u fokusuar kryesisht në çështjet e Artit romake (Augustus i Ankona , në Buletinin Art , XVI [ 1932 ], f . 149-157 , Roman Verona, Bergamo 1937) dhe Picena kultura artistike . Puna e bërë në rajonin e Piceno gjatë shekujve V – VII para Krishtit , duke e bërë publike disa komplekset tw një rëndësie, dhe adresimin e çështjeve në thellësi deri tani të injoruara .

Në dhjetor 1936 u emërua drejtor i misionit arkeologjik italian në Shqipëri . Në vitet 1937-1938 ai ka e hulumtuar pjesët e brendshme të zonës arkeologjike të Butrintit , duke e kthyer vëmendjen e saj , në sajë të bashkëpunimit Luigj Cardini edhe në fazat parahistorike .

Kjo stuhi e aktivitetit u ndërpre tragjikisht pas kthimit nga një udhëtim në Shqipëri , 30 prill 1938, kur Marconi humbi jetën në një aksident ajror në qiellin e Formia .

Mbeti e papërfunduar , ndër të tjera , hartimi i një sinteze të re të përgjithshme të artit romak , që Marconi ishte gati për të kryer në vitet e mësimdhënies në Napoli .