• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Çamëria si interes i studimeve në doktoratura në Europë

August 23, 2013 by dgreca

Klodiana Manaj, një doktore shkencash me temën e Çamërisë/

Nga Hyqmet Zane/

Të shkruash për çaështjen kombëtare dhe veçanërisht për atë çame, tashmë është kthyer në një interesim studimesh univesritare dhe diplomimesh në doktoraturat q ëbëjnë studentët shqiptarë në universitetet euroipiane. Qaq e vërtetë është kjo sa nga bashkëpunimi që kam pasur me dhjetra prej tyre, më kanë pohuar se kjo temë që është e pa eksploruar në këndvështrimin e interesave europiane, ka fituar një vëmendje të madhe dhe ka fituar terren si në uinversitetet italiane, po aq sa edhe në ato francezxe, gjermane, angleze, rumune, Çeke, polake e deri amerikane.
Për shkak të këtij interesimi, jam gjendur përherë në kushtet e një angazhimi maksimal për ti ndihmuar dhe ushqyer me materiale të shumta arshivore dhe historike që ata të ëprfaqësohen sa më denjësisht në studimet e tyre. Thellësia e studimeve të tyre ka gjetur edhe shtrat në arshivat e vendeve ku këta studentë shqitparë janë në universitetet e tyre, sa tashmë çështja çame është kthyer në një mesazh edhe për vetë Europën dhe si një këmbanë ndërgjegjësimi që do t’i trokasë dita-ditës Greqisë në portat e Athinës zyrtare.
Më herët një gjë të tillë me një temë studimi këtu e 74 vjet më parë e ka bërë studiuesi elbasanas Besim Qorri, që diplomomin e tij e bëri në universitetin “Dante Aligeri” në Firence të Italisë, për nderr të shkrimtarit të madh të “Komedisë Hyjnore” dhe që si të tillë sudiuesi shqiptar cilësonte temën për Shqiëprinë e Vërtetë që ë botoi në një libër të plotë dhe faktmbledhës.
Ndërsa studentja Klodiana Manaj risjell në diplomimin e saj të doktoraturës, studimin për Çamërinë duke i dhënë një vend të veçantë jo vetëm ndërgjegjësdimit të opinionit italian, por edhe atij europian pë të lëvizur në drejtim të mbrojtjes së të drejtave të njeriut që janë edhe themeli i demokracisë europiane.
Sipas kësaj vajze nga Elbasani, e thjeshtë dhe me vizion të qartë, “Historia është pjesa më e rëndësishme e një populli, sepse jep sens dhë karakter shumë aspiratave të jetës sonë. Për këtë do doja t’i dedikoja një rëndësi të veçantë një faqeje të rëndësishme të popullit tone, krahinës së Çamërisë dhe konsenguencave mbi shtetin shqiptar dhe ngjarjet e dhimbshme që ndosha jo të gjithë e njohin”.
Interesimit tim se çfarë periudhe rrokin materialet për temën e saj, ajo të përgjigjet thjeshtë se “Dokumentat mbi historinë e Çamërisë përfshijnë një periudhë që shkon nga vitet 1912-1939, por, sigurisht, nuk mund të citohen të gjitha për t’i dhënë hapësirë ngjarjeve më të rëndësishme të kësaj pjese të rëndësishme të historisë që ende sot se ka një zgjidhje. Do doja të citoja vitin 1912 që shënon fundin e pushtimit osman dhe krijimin e shtetit të parë shqiptar, i cili doli nga luftërat i dërmuar dhe i lodhur nga vendimet e Konferencës së Ambasadorëve në Londër. Kjo e fundit la jashtë krahina të rëndësishme me popullsi shqiptare si Kosova dhe Çamëria. Dokumentacionet vazhdojnë deri ne vitin 1939 në prag të Luftës së Dytë Botërore kur Shqipëria u pushtua nga Italia dhe ishte kërcënuar të pushtohej nga Greqia në të cilën bënte pjesë dhe popullsia e kësaj krahine”.
Qëllimin që ajo i ka vënë vetes 2ëhstë sa atdhetar, aq edhe fisnik, sa i vërtetë, aq dhe trumpetues për Europën kur shprehet se “Me këtë projekt kërkimi jam munduar të hedh dritë mbi temat e identitetit kombëtar të krahinës së Çamërisë, mbi të gjitha midis dy luftërave botërore dhe pasojat mbi shtetin shqiptar. Kërkimi është bazuar në pjesën më të madhe mbi dokumentat e Arkivit Qendror të Shtetit (AQSH), dhe pjesa më e madhe e dokumentave jane në gjuhën shqipe. Krahas tyre zenë vend dokumentat në gjuhë të huaj, e cila ka ndihmuar të evindencojë kërkesat, raportet, që janë paraqitur në dokumente të ndryshme në Këshillin e Lidhjes së Kombeve, midis vtiteve 1912-1939 ose midis dy luftërave, dhe fitorja e viteve 1912-1913, për rishikimin e kufinjëve politikë shqiptarë të copëtuar në vitin 1913.
Mu duk e rëndësishme të vazhdoja kërkimin dhe ta shtrija në vitet pasardhëse (1922-1923), ku Qeveria e dale nga Kongresi i Lushnjes, si dhe qeveritë e tjera në vijim, kanë parë të rriten pretendimet e popullsisë shqiptare në Greqi”.
Në mendësitë e saj që e kanë orientuar këtë vajzë, janë të drejta vlerësimet që ajo bën kur pohon se “Do kërkohet gjithashtu si zgjidhja ligjore e problemti të çamëve ka qenë e penguar nga rrethanat e Luftës së Ftohtë dhe zgjidhja e këtij problemi do të ndihmonte në përmirësimin e raporteve shqiptaro-greke, dhe krijimin e një modeli pozitiv në rajon, ku një shtet anëtar i Komunitetit Europian, do të jepte një shembull pozitiv për respektimin dhe mbrojtjen e të drejtave të  minoriteteve.
Më tej janë analizuar dhe është furnizuar një përshkrim që shteti shqiptar bëri në konfront të minoriteteve dhe si shteti grek, ka përfituar në mënyrën më mizore rreth shtetit shqiptar, në periudha  të ndryshme historike, duke filluar nga 1912-1913, ku shteti shqiptar u copëtua nga Konferenca e Londrës e 1913, për të përfunduar deri në vitet ’30, ku Greqia, pasi i shkeli të gjitha traktatet, vijoi me spastrimin etnik të minoritetit shqiptar”.
E saktë në atë që i ka vënë vetes qëllim, por edhe e saktë në atë çfarë kërkon t’i japë opinionit, Klodiana manaj thotë se “Kështu baza e kërkimit arkivor përsa i përket periudhës 1912-1939, janë disa dokumenta të publikuara nga studiues shqiptarë dhe të huaj, të cilat ndodhen në Arkivin Qendrir te Shtetit. Kjo periudhë është e varfër në dokumenta, pasi në këtë periudhë shteti shqiptar, nuk ishte stabilizuar, edhe për arsyen e fillimit të Luftës së Parë Botërore, kur tokat u pushtuan plotësisht. Përsa i përket viteve 1912-1939, janë konsultuar lista e fondeve nga AQSH; Fondi Kristo Dako, Fondi Mithat Frasheri, Fondi i Qeverisë së përkohshme të Vlorës, vetëm për të cituar disa. Duke iu referuar publikimeve diplomatike, në to janë të dhënat për numër, vend dhe datë të dokumentit; gjtihashtu një përkufizim i shkurtër i çështjes në fjalë që trajton dokumentin, duke dhënë etiketen
nëqoftëse është raport, memorandum, telegram, etj”.
Kur e pyes se ëprse bëri një zgjedhje të tillë në lidhje me këtë çështje, ajo të përgjigjet se “Doja të tregoja këtë çëshjte përmes një studimi sado të vogël në Doktoratën në Historinë e Europës historinë mbresëlënëse e këtij populli të vuajtur, këtij populli që ka paguar me gjak çdo pëllëmbë të kësaj pjese të atdheut; kësaj tragjedie që ishte vetëm akti final i një politike të programuar të spastrimit etnik, e cila siç dihet ishte shfaqur me forma të ndryshme qysh nga koha e themelimit të shtetit grek që nga 1821.
Ia dedikoj këtë tezë gjithçka që është shkruar në të popullit të Çamerisë, këtij populli martir që ka vuajtur aq shumë. Këtij populli që ka paguar me çmimin më të lartë që mund të paguhet me jetën e dhjetera e mijërave bijëve të tij. Çamërisë së bukur, mëmëdheut të heronjëve të medhenj, që kanë shkruar me gjakun e tyre jo vetëm historinë e Çamërisë, por historinë e gjithë popullit shqiptar. Në gjuhën tonë është një shprehje që thuhet: “e vërteta zhytet, por nuk mbytet”. Unë jam e bindur që do të arrijë një ditë që ajo çka ndodhi atje do të merret vesh nga e gjithë bota dhe atëherë do të jetë ora e gjykimit dhe turpit për Greqinë”.
Akoma sot raportet midis Greqisë dhe Shqipërisë janë të ftohta për çëshjtjen e Çamërisë dhe për faktin që është akoma në fuqi një ligj i luftës kundër Shqipërisë. Ky ligj është i vitit 1939, e cila është hequr nga qeveria, por nuk është ratifikaur akoma nga parlamenti grek. Ndodhi kështu që ushtria e Zervasit, gjenerali i forcave ushtarake të Greqisë, të qeverisë së Metaksas, spostoi përfundimisht kufirin grek, duke pritur në tokën greke tërë krahinën e Çamërisë, e banuar nga ilirë autoktonë shqiptarë.
Në opinionet e saj zë vend edhe mendimi se “Turpi me të cilin është njollosur do t’i kushtonte shumë Greqisë nëqoftëse do të pranohej dhe të dilte në shesh e vërteta. Europa e heshtur nuk do të sillej sikur nuk dinte më asgjë për këtë çëshjte dhe t’a konsideronte si një çëshjte midis Shqiperisë dhe Greqisë. Ajo vetë do të njollosej me turp pasi i ka lejuar shtetit helenik të injorojë çëshjten e Çamërisë dhe të ketë kërkuar falje. Prandaj jam munduar sadopak të tregoj, që megjithëse kanë kaluar më shume se 100 vjet ajo që ka ndodhur atje është ngulitur thellë dhe përgjitmonë në mendjen e popullit të Çamërisë”. “Nuk ka se çfarë të bëjë shkrimtari, kur faktet flasin vetë”, – ka thënë Balzaku i madh.
Cila është Klodiana Manaj/Është studente që ka mbaruar doktoraturën në Universitetin e Romës “La Sapienza” dega Letërsi, 2006. Ajo ka lindur dhe është rritur në familjen e Naumka dhe Agron Manajt në lagjen ”5 Maj”, në Elbasan. Klodiana ka një jetë studimore relativisht të re, por të pasur me tituj dhe analiza të ndryshme që i kanë dhënë asaj edhe aftësitë studimore të shumta. Kështu, pas mbarimit të shkollës së mesme në gjimnazin “Ahmet Dakli”, në vitet 2007-2008 ka mbrojtur masterin ne “Didaktikë e gjuhës italiane” Universiteti “Tor Vergata” Romë dhe më 2013 ka mbrojtur Doktoraturën ne Universitetin “La Sapienza” ne “Historia e Europes” me temë “Identiteti kombëtar në krahinën e Çamerisë”, në janar 2013. Është njera nga studentet që ka fituar fondin e ekselencës për rezultatet e larta. Njëherazi Klodiana Manaj ka kryer kurse speciale në biznes, menaxhim projektesh, komunikim biznesi apo e drejtë biznesi. Kësaj CV të Klodianës i shtohen edhe kurse special te tjera si ai për marrëdhenie me publikun apo trajnimet në çështje mjedisore dhe hartim projektesh.

Filed Under: Komente Tagged With: Cameria, Europe, Hyqmet Zane, Klodiana Manaj

Artikujt e fundit

  • Neuroshkenca e Reziliencës së Stresit te Studentët: Rishikim literature (2020-2023)
  • Pse nuk jep Lajçaku dorëheqjen nga posti i ndërmjetësuesit?
  • Presidentja Osmani në pritjen e Presidentit Biden: Themelet e lirisë dhe shtetësisë së Kosovës janë në aleancën e përhershme me SHBA-të
  • Kryetari Glauk Konjufca: Gjuha e urrejtjes po sfidon secilin shtet të botës
  • KËRKESA E SINQERTË PËR FALJE SI URË DREJT CIVILIZIMIT PERËNDIMOR
  • Censura studimore dhe politika në një kontent historik
  • VATRA priti kryetarin e Komunës së Prishtinës z.Përparim Rama
  • Presidentja Vjosa Osmani dekoron me Urdhrin e Lirisë, ish-kongresistin, Joe DioGuardi dhe aktivisten Shirley Cloyes DioGuardi
  • SOT NË ORËN 12.30 PM, ISH-PRESIDENTI I REPUBLIKËS SË KOSOVËS Z.BEHGJET PACOLLI VIZITON VATRËN
  • Shqipëria në krye të Këshillit të Sigurimit të OKB-së
  • NJË VEPËR ESESH DINAMIKE
  • Në 25 vjetorin e rënies, përkujtojmë heroin Fehmi Lladrovci, ideologun dhe strategun e UÇK-së
  • Atje ku viti i ri  që po vjen nuk do të jetë 2024
  • SHËNIME NGA LUFTA E KOPLIKUT 1920
  • Narcisi i shekullit të 21-të

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT