Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Vendimi për bojkot të zgjedhjeve, mban në jetë strukturat paralele

by

Vendimi i organeve paralele serbe nga veriu i Kosovës për të bojkotuar zgjedhjet e sivjetme lokale, do të ketë efekte në procesin elektoral dhe pjesëmarrjen e këtij komuniteti në zgjedhje, vlerësojnë njohës të zhvillimeve politike në Prishtinë.

Sipas tyre, vendimi i organeve paralele serbe për bojkot, mund të cenojë edhe një nga qëllimet e dialogut Prishtinë – Beograd, të ndërmjetësuar nga Bashkimi Evropian për shuarjen e strukturave paralele dhe transformimin e tyre në kuadër të institucioneve të Kosovës.

Redaktori në gazetën “Tribuna”, Arben Ahmeti, vlerëson se me vendimin e lidershipit paralel serb në veri, është dëshmuar se strukturat paralele nuk po shuhen po se në veri po krijohen dy lloj strukturash politike serbe.

“Pas këtij vendimi, do të kemi dy lloj strukturash serbe në veri. Do të kemi serbët legjitimë edhe për Prishtinën, të cilët përmes listës së rekomanduar nga Beogradi, do të hyjnë në zgjedhje, por do të kemi edhe serbët paralelë, këta që gjithmonë e kanë mbajtur linjën e fortë të kundërshtimit të Prishtinës, e të cilët do të vazhdojnë të jenë funksionalë”, konsideron Ahmeti.

Ndërkohë, analisti Leon Malazogu thotë se efekti kryesor i vendimit të serbëve veriorë për bojkot, do të jetë në uljen e përqindjes së daljes së serbëve në zgjedhjet lokale të 3 nëntorit. Megjithatë, ai beson se do të ruhet përqindja minimale e daljes në mënyrë që zgjedhjet të mund të fitojnë një lloj legjitimiteti.

Efekti i parë, së paku do të ketë një rënie të daljes në zgjedhje.

“Efekti i parë, së paku do të ketë një rënie të daljes në zgjedhje. Do të thotë që një pjesë e serbëve do ta dëgjojnë këtë thirrje dhe nuk do të dalin në zgjedhje. Pyetja është se sa do të ulet dalja. Është me rëndësi që të ketë së paku 15 – 20 për qind të daljes që të ketë një lloj legjitimiteti minimal të institucioneve që do të zgjidhen”, vlerëson Malazogu.

Malazogu beson se organi që veten e quan Kuvendi i Krahinës Autonome të Kosovës në veri, i cili vendosi të mos marrë pjesë në zgjedhje, nuk ka peshë të madhe politike siç pretendon me paraqitjet e veta.

Andaj, sipas tij, këta liderë serbë më tepër kanë marrë një vendim sa për të shfajësuar vetveten pas refuzimit dhe rezistencës së vazhdueshme që i kanë bërë integrimit në institucionet e Kosovës.

“Minimum, ky vendim mund të quhet si shpëlarje e vetvetes dhe krijimit të një lloj pafajësie për vetveten për proceset që do të ndodhin. Do të shohim nëse ata do të shkojnë edhe përtej kësaj dhe në mënyrë më aktive do të mundohen t’i pengojnë edhe zgjedhjet, që për momentin është vështirë të vlerësojmë”, shprehet Malazogu.

Në anën tjetër, Arben Ahmeti thotë se procesi zgjedhor ishte menduar në kuadër të dialogut Prishtinë – Beograd, si një kurorëzim i fundit të strukturave paralele serbe. Duke u nisur nga vendimi i liderëve të komunave të veriut që të mos marrin pjesë në zgjedhje, Ahmeti mendon se dialogu po e humb qëllimin e vet kryesor.

Procesi zgjedhor nuk rrezikohet, sepse ai do të mbahet me apo pa paralelët në të. Mirëpo, humb efekti dhe planifikimi që është dashur ta ketë ky proces…

“Procesi zgjedhor nuk rrezikohet, sepse ai do të mbahet me apo pa paralelët në të. Mirëpo, humb efekti dhe planifikimi që është dashur ta ketë ky proces, e që ka qenë ndërtimi i jetës institucionale në gjithë territorin e Kosovës, pa pasur institucione paralele. Pra, pas këtij momenti, ne nuk mund të pretendojmë që dialogu do t’i shuajë paralelizmat në Kosovë”, vlerëson Ahmeti.Sidoqoftë, të premten përfaqësues të komunitetit serb nga komunat veriore u mblodhën për të shqyrtuar përfundimisht pjesëmarrjen apo bojkotimin e zgjedhjeve të 3 nëntorit në Kosovë dhe vendosën për bojkot. Vendimi i tyre pasoi takimin e së mërkurës në Beograd me kreun shtetëror të Serbisë.

Tani, mbetet të shihet nëse komuniteti serb nga komunat veriore do të veprojë sipas direktivave të Qeverisë së Serbisë që në këto zgjedhje të garojë me një iniciativë apo listë unike serbe, e cila pas zgjedhjeve lokale, sipas Marrëveshjes së Brukselit, do të formonte edhe Asociacionin apo bashkësinë e komunave serbe.(Kortezi:Zijadin Gashi- Evropa e Lire)

MBRESA TË BUKURA, NGA KLLOKOTI I KOSOVËS…

by

-Përurohet libri “Më shumë heroizma, se sa grurë”, me autor albanologun suedez, Ullmar Kvik/
-Festohen 6-vjetori i Banjave “Nëna Naile” dhe 70-vjetori i presidentit të tyre, Sabri Maxhuni-Novosella/
Nga Prof. Murat Gecaj/
1.
Në mëngjesin e ditës së premte, më datën 3 maj 2013, u nisëm nga Tirana, bashkë me av.Gjin Niklekaj, kryetar i Shoqatës “Nikaj-Mërtur”, në Malësinë e Gjakovës (Tropojë). Kishte për të ardhur me ne edhe shkrimtari e publicist i njohur, Viron Kona, por u pengua për këtë gjë, nga një fatkeqësi familjare.
Nëpër “Udhën e Kombit”, në tunelin e Kalimashit dhe deri në Kukës, në bisedat tona zuri vend edhe kjo vepër shumë e rendësishme e viteve të Demokracisë, e cila ndihmon për bashkimin e mëtejshëm shpirtëror e fizik të bashkatdhetarëve tanë. I ardhur nga fshati Zogaj, në dalje të atij qyteti na priste kolegu e miku Ibrahim Hajdarmataj, publicist e ish-drejtor Gjimnazit atje. Për t’u çlodhur pak, në një lokal tërheqës, pimë kafe dhe e vazhduam udhën më tej. Pas kontrollit të zakonshëm, në pikën e kalimit kufitar me Republikën e Kosovës, vazhduam udhën nëpër Autostradën e Re, në të cilën çdo drejtues mjeti e ndien veten shumë mirë.
Nuk ishte hera e parë, që ne e shihnim Kosovën. Megjithatë, duke vijuar për në pikëmbërritjen tonë, u kanaqëm duke parë bukuritë e këtij vendi të stërlashtë shqiptar, fshatra me toka pjellore dhe qytete të bukur, si Suhareka, Shtimja e Ferizaj.
Sigurisht, kërshëria jonë ishte të arrinim sa më parë në Banjat e Kllokotit. Këtë gjë na e lehtësoi edhe takimi i rastësishëm i yni, me publicistin e autorin e njohur, Mustafa Spahiu, me të cilin edhe bëmë foto për kujtim, kur u ndamë.
Megjithëse kishim parë dhe lexuar një botim të posaçëm, shoqëruar me disa pamje, ishte befasi e këndshme, kur na dolën përpara Banjat e Kllokotit, me emrin tashmë të njohur, “Nëna Naile”. Edhe këtë gjë e dinim, se Presidenti i kësaj qendre të madhe kurative e rehabilituese, Sabri Maxhuni-Novosella e kishte bërë për të ndruar kujtimin e nënës së tij, të dashur dhe të paharruar. Sapo Gjini e parkoi makinën, pranë nesh u afrua me mirësjellje një përfaqësues i këtij institucioni, i cili na uroi mirëseardhjen dhe na shoqëroi deri brenda.
Në një sallë mobiluar bukur, të pajisur dhe të ndriçuar shumë mirë, gjetëm disa të ftuar në veprimtaritë e asaj dite. Siç ndodhë zakonisht, në krye ishte mikpritësi ose më mirë të themi vëllapitësi, Sabri Maxhuni-Novosella. Meqenëse ai e kuptoi se cilët ishim, megjithëse nuk ishim takuar ndonjëherë më parë, iu paraqitëm atij dhe të tjerëve, se ishim një grup i ardhur nga Tirana. “Sa, po na e bëni qejfin, që vini nga një qytet i trojeve tona të përbashkëta!…”-u shpreh gjithë kënaqësi, gëzim e dashamirësi, kur na takoi ai. Pasi shkëmbyem përshëndetjet e rastit dhe bëmë njohjen me njëri-tjetrin, na pyetën se çfarë donim të pinim, për t’u freskuar e qetësuar, pas atij udhëtimi, të cilin na e zvogëluan e na e lehtësuan udhët e rehatshme, që janë ndërtuar kohët e fundit, në Shqipëri e në Kosovë dhe, më së pari, na bashkojnë zemrat e mendjet tona.

2.
Nuk kishte kohë për të pritur, pra kishim ardhur sipas parashikimit, për fillimin e veprimtarive. Në një sallë tjetër të madhe u tubuam për të marrë pjesë në përurimin e librit të albanologut të njohur suedez dhe mik i shqiptarëve, Ullmar Kvik, “Më shumë heroizma, se sa grurë”, me këshilltar editorial Sadulla Zendelin-Daja, shqipëruar nga Hajdin Abazi dhe me redaktor Baki Ymerin. Ishte edhe dëshira e autorit, që në atë ngjarje me rëndësi, për atë e të gjithë pjesëmarrësit, të kishte edhe te ftuar nga Tirana. Këtu ai na kishte dërguar, pak ditë më parë, afër 100 copë të këtij libri, dhuratë për lexuesit në Shqipëri.
Veprimtarinë e organizuar e drejtoi Selatin Novosella. Rreth përmbajtjes së këtij libri u lexua një shënim i Shefki Osekut, dërguar nga Suedia, posaçërisht për këtë përurim. Pastaj, mbresat nga leximi i librit të prof. Ullmarit, dërguar nga shkrimtari e publicisti Viron Kona, i lexoi Ibrahim Hajdarmataj. Me interes u ndoqën edhe folësit e tjerë, prof.dr.Emin Kabashi e Myrteza Nura. Ndërsa prof.dr. Resmije Kryeziu e juristi Ylli Morina lexuan një shënim të autorit, rreth librit në fjalë dhe falënderimin e tij, për organizimin e këtij përurimi, i cili ishte një nder dhe vlerësim tjetër për të.
U duartrokit nga gjithë të pranishmit propozimi, i cili u bë në këtë përurim, që dy shtetet tona shqiptare lipset ta çmojnë dhe vlerësojnë lart ndihmesën e veçantë për çështjen tonë kombëtare, të albanologut të shquar suedez, Ullmar Kvik. Tash afër 50 vjet, ai është i përkushtuar në këtë fushë, me punë, shkrime e botime të tij. Disa kopje të këtij libri, i cili është botuar me mbështetjen e Sabri Maxhunit-Novosella, iu dhuruan të pranishmëve në tubim.

3.
Pjesë e rëndësishme e veprimtarive, ku ne morëm pjesë, ishte edhe festimi i 6-vjetorit të fillimit të punës dhe jetës së Banjave “Nëna Naile”, në Kllokot të Kosovës, si dhe jubileu i 70-vjetorit të ditëlindjes së presidentit të tyre, Sabri Maxhuni-Novosella, autor edhe i disa librave me temë atdhetare etj. Në ceremoninë e organizuar, përshëndetën dhe uruan disa veta. Ndër ta, ishin Pashk Staka, Kadri Botusha e M.Gecaj. U recitua dhe poezia e bukur, “Kosova jonë” etj.
Për kërshërinë e lexuesit, shënojmë këtu se kjo qendër kurative e rehabilituese është ndër më të bukurat dhe të vlefshmet, në Ballkan e më gjerë. Qindra e mijëra veta, nga Kosova, Shqipëria dhe shtete të tjerë të Europës etj., shkojnë aty në 12 muajt e vitit, ku gjejnë një shërbim të përkryer dhe kushte mjaft të mira, në interes të shëndetit të tyre. Fakt domethënës është se aty, pjesëtarët e ish-UÇK-së dhe familjet e dëshmorëve, kurohen falas. Uji mineral, i nxjerrë nga mbi 50 metra thellësi, ka veti të shumta shëruese, ai pihet dhe përdoret në vaska etj.
Mund të flisnim edhe më gjatë për dobinë e këtyre banjave, për të cilat edhe kësaj here pjesëmarrësit u shprehën: “Këtu është një parajsë e vogël”, “Në Kllokot gjen mrekullinë” etj. Vlerësimet janë të tilla, pasi njerëzit, që shkojnë aty, ripërtërihen fizikisht, nga ana fiziologjike e psikike etj. Sigurisht, nuk mund të mos lëshë pa përmendur shërbimet mjekësore të specializuara dhe aparaturat më të reja rehabilituese. Por edhe ekonominë ndihmëse disahektarëshe dhe tufat e lopëve, nga të cilat sigurohen ushqime të freskëta dhe bëhen gatime të disallojshme e cilësore.

Pastaj, 6-vjetori i Banjave “Nëna Naile”, në Kllokot dhe ditëlindja e presidentit të tyre, Sabri Maxhuni-Novosella, u kthyen në një “dasëm” të vërtetë e masive, me këngë e valle etj. Në drekën e shtruar, ai preu torten e rastit dhe na qerasi me nga një copë të saj. Atij iu dhuruan libra, sidomos me përmbajtje nga vizitat në Suedi, të autorëve V.Kona, M.Gecaj e I.Hajdarmataj, por dhe buqeta me lule të freskëta, në shenjë nderimi e respekti për veprimtaritë e tij: atdhetare, mirëbërëse e botuese etj. Interesante e mjaft mbresëlënëse ishin vizitat tona në mjediset e banjave dhe pjesëmarrja në darken e shtruar, me këtë rast etj. Në qendër të bisedave të të gjithëve ishin edhe emrat e Ullmar Kvikut e Sabri Maxhunit-Novosella.
…U larguam nga vizita jonë, në Banjat “Nëna Naile” të Kllokotit, në Kosovë, me mbresa e kujtime të paharruara, pasi morëm pjesë në ato veprimtari masive festive, me tri “degëzime” të bukura. Me këtë rast, e përshëndesim nga zemra gjithë kolektivin shërbyes dhe mjekësor të tyre, si për punën e deritanishme, por dhe i urojmë ata për arritje të reja, në të ardhmen dhe u dërgojmë falënderime të sinqerta për ftesën e tyre, vëllazërore e bujare.

Tiranë, 5 maj 2013
NE FOTO: Gjatë përurimit të librit, me autor Ullmar Kvik…Duke diskutuar, E.Kabashi

Dita Botërore e Lirisë së Shtypit

by

Gazetarët në Kosovë, të kërcënuar/ Ne Shqiperi pa mbrojtje ligjore e pa pagesa dinjitoze /
Sot është Dita Botërore e Lirisë së Shtypit, një datë e caktuar nga Kombet e Bashkuara për të mbështetur lirinë e shprehjes.
Sekretari i Shtetit John Kerry e shfrytëzoi këtë ditë për t’i bërë thirrje qeverive në mbarë botën të krijojnë një mjedis ku gazetarët të mund të veprojnë lirisht, të pavarur dhe pa frikë. Zoti Kerry bëri thirrje përmes një deklarate, që të lirohen të gjithë gazetarët e burgosur, kudo qofshin ata.
Sekretari i Shtetit tha se në shumë vende ata që përpiqen të ushtrojnë lirinë e tyre të shprehjes përballen me shtypjen dhe kërcënimet, që nga aktakuza, e deri tek burgosja, apo vdekja.
Në fillim të javës organizata Freedom House publikoi raportin e vet global për lirinë e shtypit gjatë vitit të kaluar, ku thuhej se ka patur një rënie të lirisë së shtypit në shkallë botërore.
Gazetarët shqiptarë pa mbrojtje ligjore e pa pagesa dinjitoze
Unioni i Gazetarëve zhvilloi një tubim proteste përpara parlamentit, duke kërkuar nga deputetët të miratojnë ligje për rregullimin dhe kontrollin e tregut mediatik
Dita botërore e lirisë së shtypit i gjeti edhe këtë vit gazetarët shqiptarë pa mbrojtje ligjore dhe pa pagesa dinjitoze. Pagesat periodike të tyre vonohen prej disa muajsh. Unioni i Gazetarëve zhvilloi një tubim proteste përpara parlamentit, duke kërkuar nga deputetët të miratojnë ligje për rregullimin dhe kontrollin e tregut mediatik.
Dita e lirisë së shtypit në Kosovë
Në ditën ndërkombëtare të lirisë së shtypit, në Kosovë janë organizuar disa veprimtari në të cilat përfaqësuesit e mediave shfaqën shqetësimin e tyre për përkeqësimin e shkallës së lirisë së tyre. Të mërkurën, organizata Freedom House publikoi raportin vjetor për lirinë e medieve në botë, ku sivjet është konstatuar rënie në shumicën e vendeve, përfshirë edhe Kosovën, që edhe këtë vit është radhitur në mesin e vendeve me liri të pjesëshme, në vendin e 102-të.
Gazetarët në Kosovë, të kërcënuar
Nga Arton Konushevci
Në Ditën Ndërkombëtare të Lirisë së Shprehjes, Qeveria, sistemi i drejtësisë, autoritetet e rendit dhe disa biznese, kanë qenë në thumb të kritikave nga gazetarët kosovarë se po ndikojnë në lirinë mediave.
Në një debat të organizuar nga Asociacioni i Gazetarëve Profesionistë të Kosovës, në bashkëpunim me Programin për Zhvillim të Kombeve të Bashkuar (UNDP), u tha se gazetarët në vend vazhdojnë të përballen me sfida e probleme të mëdha derisa e ushtrojnë profesionin e tyre.
Kryetarja e Bordit të Asociacionit të Gazetareve Profesionistë, Liridona Lluka, tha se profesioni i gazetarisë në Kosovë është bërë i vështirë për t’u ushtruar nga kërcënimet. Por, sipas saj, pavarësisht problemeve gazetarët nuk do të ndalen për t’i informuar drejt qytetarët.
“Ne edhe sot, kur Kosova përballet me sfidat e tranzicionit dhe integrimit, jemi mësuar të ballafaqohemi me pengesa e sfida, që nuk janë të pakta, në përpjekje për të mos na lejuar të nxjerrim në pah parregullsitë”, tha Lluka.
Për vështirësitë, kërcënimet dhe problemet e gazetareve, foli gazetarja Arbana Xharra, nga gazeta e përditshme “Zëri”.
“Trysnitë ndaj gazetarëve janë në vazhdimësi e në rritje. Vetëm në ditët e fundit kemi kërcënime dhe skandale që kanë ndodhur me gazetarët e me punën e tyre në terren. E, këto kërcënime janë të formave të ndryshme. Fatkeqësisht prej atyre klasike, të përcjelljeve të gazetarëve, të kërcënimeve përmes telefonit dhe formave të tjera dhe presioneve që po bëhen përmes gjykatave dhe padive, që është edhe presion psikologjik, pra tentimi që të mbyllet goja”, u shpreh Xharra, duke kritikuar ekzekutivin e vendit për mosprani të ndonjë përfaqësuesi në debat.
Gazetari i Radio Televizionit të Kosovës, Gëzim Bimbashi, i cili ishte sulmuar në fund të muajit të kaluar brutalisht gjatë raportimit të një proteste të serbëve në sheshin “Shumadija” në pjesën veriore të Mitrovicës, tha se gazetarët në Kosovë, në shumë media nuk kanë përkrahjen e duhur nga organet kompetente.
Ai tha, po ashtu, se në shumë media, gazetarët nuk kanë as kontrata pune.
Ka shumë gazetarë që punojnë pa kontrata pune dhe kjo vazhdon të mbetet pika më dobët dhe më e vështirë për mediat qendrore që ende i shfrytëzojnë gazetarët si të ishin raste sociale
“Ka shumë gazetarë që punojnë pa kontrata pune dhe kjo vazhdon të mbetet pika më dobët dhe më e vështirë për mediat qendrore që ende i shfrytëzojnë gazetarët si të ishin raste sociale”, theksoi Bimbashi.
Një gjendje jo të mirë të lirisë së mediave në Kosovë, e ka raportuar organizata ndërkombëtare “Freedom House” në raportin e fundit të saj. Në raport është thënë se mediat në Kosovë vazhdojnë të jenë pjesërisht të lira.
Megjithatë, përfaqësuesi i UNDP-së, Mytaher Hasakuka, tha se me gjithë problemet ekzistuese, në profesionin e gazetarisë në vend ka përparim.
“Problemet në Kosovë janë evidente, por unë besoj se ka një përparim. Vetë fakti që në vitit 2012, gazetarët u bashkuan në kundërshtimin e neneve 37 dhe 38 të ligjit të Kodit Penal, tregon që ka filluar organizimi i gazetarëve në Kosovë”, tha Haskuka.
Ai, po ashtu theksoi se mediat e lira kontribuojnë në rritjen e transparencës llogaridhënëse, qeverisjes së mirë, zhvillimit ekonomik dhe sundimit të ligjit.
Nga ana tjetër, përfaqësuesit e Prokurorisë së Shtetit, thanë se prokuroritë e vendit janë të gatshme të bashkëpunojnë nga afër me gazetarët.
“Mund t’ju shprehim gatishmërinë tonë se në punën tonë do të kemi prioritet kërcënimet e gazetarëve, e këto në kohët e fundit nuk janë të pakta, për të cilat me kohë do të informohet opinioni për procedurat dhe që rastet të procedohen sa më shpejt”, u shpreh Haxhi Dërguti, prokuror.
Ndryshe, me rastin e 3 Majit Ditës Botërore të Shtypit, presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga, tha se “të drejtat themelore të njeriut, që përfshijnë edhe lirinë e shprehjes, janë të mishëruara dhe të garantuara me Kushtetutën dhe ligjet e Republikës së Kosovës, dhe ato duhet të gjejnë zbatim të plotë në shoqërinë tonë”.
Në një komunikatë për media nga Presidenca thuhet se “megjithatë, është shqetësues fakti se mediat në Kosovë, vlerësohen të jenë pjesërisht të lira, gazetarët vlerësojnë të jenë të kërcënuar dhe nën presion. Është e papranueshme që në Kosovën që po e ndërtojmë të pengohet puna e mediave dhe të pamundësohet liria e tyre. Presioni, shantazhi dhe kërcënimet ndaj tyre janë të papranueshme dhe të patolerueshme. Shteti i Kosovës është shtet ligjor ku rendi dhe sundimi i ligjit janë parimet bazë të ndërtimit të tij”, thuhet mes tjerash në komunikatën e Presidencës.
Në Ditën Botërore të Shtypit, thuhet në fund të komunikatës, “inkurajojmë mediat dhe gazetarët që të vazhdojnë punën e tyre, duke forcuar etikën dhe profesionalizmin e tyre”.(Kortezi Zeri i Amerikes & Evropa e Lire)

“NENA NAILE”- BANJAT NË KLLOKOT TË KOSOVES…

by

Nga Prof.Murat Gecaj

1.

Kur më ra në dorë fletëpalosja, në formë reviste, me  pamje nga Qendra për Mjekësi Fizikale dhe Rehabilitim ose Banjat në Kllokot, me emrin e bukur  “Nëna Naile”, mendja më shkoi në disa vite më parë. Më mirë të shprehem, se e kam fjalën për vitet e fundit të shek.XX…

Si shumë njerëz të tjerë, si shkak i ndikimit të kushteve jo të mira gjatë rritjes, pra që në fëmijëri, ndieja dhimbje në shtyllën kurrizore, sidomos në mes të vertebrave 4 e 5. Ndoshta, ajo u bë shkak edhe që  më pas të vuaja e të kurohesha, sipas diagnozës mjekësore, “Dystonia neurovegetative lumbargo”. Për këtë arsye, që të gjeja ndonjë mundësi përmirësimi, rasti e solli që u njoha me vlerat kurative të banjave ose llixhave, siç i quajnë zakonisht, në Leskovik të rrethit të Kolonjës. Dihet se, banja të tilla termale, me shumë vlera mjekuese, ka edhe në vende të tjera të Shqipërisë, ndër të cilat njihen ato në Elbasan e Peshkopi, por edhe në Bilaj të Krujës.

Pa u zgjatur, rikujtoj këtu që shkova në Llixhat e Leskovikut  dy vjet radhazi e, pas një ndërprerjeje, edhe tri vjet të tjera, kryesisht gjatë stinës së verës, kur e merrja lejën vjetore nga puna. Në atë kohë, u “dashurova” me këto banja dhe, bile, kam shkruar disa herë në shtyp për vlerat e gjithanshme kurative të tyre. Përveç banjave në vaska, aty uji edhe pihej, megjithëse kishte një erë pak “të vështirë”. Po kështu, persona të veçantë e përdornin baltoterapinë etj.

Ishte kërshëri, kur mësova se për ato banja ishte bërë “sherr” edhe gjatë vendosjes së kufirit me shtetin fqinj jugor, më 1913, pra donin t’i kishin ato brenda vendit të tyre. Interesimi për këto banja qe i madh, deri sa pyesnin për to, nëse funksiononin ose jo edhe emigrantë nga SHBA etj. Sigurisht, secili ka përvojat e tij jetësore, por mund të pohoj se, në 5 herë, nga dy javë, që shkova në ato llixha, pata përmirësime të ndjeshme, si në dhimbjet e shtyllës kurrizore, po kështu në mbajtjen e gjendjes së pandryshuar, të ulçerës në duoden.

Tani e them me keqardhje se, siç më kanë informuar të njohur të mi nga ajo zonë jugore, Llixhat e Leskovikut nuk funksionojnë më?! Nuk kam dijeni të sakta për “arsyet”, por sigurisht kjo gjë është një humbje e madhe për shëndetin e njerëzve tanë, të cilët aty mund të gjenin përmirësim, në mjaft sëmundje të tyre.

2.

Por jo kudo ka një nënvlerësim të tillë për qendrat termale, si në Shqipëri, por dhe në Kosovë. Ja, siç e shënova në fillim të këtyre radhëve, ndjeva kënaqësi, kur u njoha me punën e përkushtuar dhe të organizuar në Banjat e Kllokotit, “Nëna Naile”, me president z.Sabri Maxhuni-Novosella.(Emrin e morën ato, në kujtim të nënës së nderuar të tij).

Që në kopertinat e këtij botimi, njihemi me mjedisin shumë të mirë të këtyre banjave, ku ndodhen ndërtesa të bukura disakatshe, me pajisje mjaft të përshtatshme, si dhe me mjedisin e gjelbëruar dhe tërheqës për njerëzit, që vendosin t’i kalojnë aty disa ditë dhe kështu  të kurohen e ta përmirësojnë gjendjen shëndetësore. Ja, se si informohet lexuesi i interesuar, për këtë vend të rrallë: “Rreth 50 km në jug-lindje të kryeqytetit të Kosovës, Prishtinë, me pamje të mrekullueshme, në drejtim të maleve të Sharrit dhe në lartësi mbidetare, prej 400 metrash, shtrihet një nga dukuritë ose margaritarët e natyrës kosovare, me emrin Kllokot…”.

Në vazhdimësi, në këtë botim, marrim informimet e duhura, se si funksionon jeta në këtë qytezë dhe cilat janë shërbimet, që kryhen aty dhe vlerat, që përfitohen prej tyre, nga njerëzit e interesuar. Ai vend, mendohet se është vlerësuar për dobitë e tij shëruese, që në periudhën ilire. Ndërsa, si qendër e organizuar, ka nisur të funksionojë që nga 1 maji i vitit 2007, pra tash 6 vjet radhazi. Ajo është e pasur me ujë të pashtërrshëm termomineral, në temperaturat natyrore, 32-36 gradë Celsius dhe e pajisur me teknikë moderne, mjekësore e rekreative. Puna aty vazhdon, pandërprerje, pra si në kohë me të ftoftë ose të nxehtë. Prandaj edhe në këtë broshurë lexojmë: “Te ne do të gjeni ngrohtësi, në katër stinët e vitit”.

Jeta në këtë qytezë funksionon në katër objekte, secili me disa dhoma moderne e të pajisura me çdo gjë të nevojshme, me kuzhinë e bar-restorant, vaska e pishina mjekuese me ujë termal, mjedise për veprimtari të ndryshme dhe mjedise të gjelbëruara jashtë. Po kështu, në shërbim të pacientëve janë salla te posaçme, me pajisje moderne për ushtrimet e terapive fizike etj. Gatimet e ushqimeve për ata bëhen në mënyrë cilësore, bio-ekologjike.

Në shërbim të personave, që shkojnë në këtë Qendër për kurim, është një grup i përsosur mjekësor, i cili mbikqyret nga Dr.Enver Haxhiu dhe organizohet nga Dr.Nerimane Abazi. Aty janë tërhequr për shërbim specialistët më të njohur të fiziatrisë në Kosovë, pra mjekë, infermierë, teknikë etj.

3.

Sigurisht, lexuesi është i interesuar të dijë, se për çfarë mund të shkojë për t’i kaluar disa ditë, në QMFR “Nëna Naile”, pra në Banjat e Kllokotit. Ashtu siç shënohet në botimin, që përmendëm më lart, duke bërë banjë, duke e pirë ujin mineral dhe duke e përdorur baltën, aty përmirësohen pacientët me sëmundje: reumatike, artikulare dhe ekstra  artikulare, degjenarative, inflamatore e metabolike. Gjithashtu,  ndikim i mirë dhe përmirësim vërehet në sëmundjet neurologjike të sistemit nervor dhe në gjendjet post-tarumatike, në sëmundjet kardiovaskulare, të traktit digjestiv e të sistemit urinar, në sëmundjet e lëkurës dhe ato gjinekologjike.

Përveç tarapive natyrore, në QMFR të Kllokotit praktikohen edhe terapitë më të ndërlikuara shëruese dhe rehabilituese, si: Elektroterapia, kineziterapia, balneoterapia, hidroterapia, parafinoterapia, termoterapia, magnetoterapia, terapia me laser, mehanoterapia, sonoterapia dhe fototerapia. Gjithashtu, praktikohen edhe terapi të tjera, si: turmalinë, spektër frekuencash dhe masazhe.

Në përgjithësi, në këto banja pacientët, jo vetëm që përmirësohen në mjaft sëmundje, por edhe u shtohet qëndresa e organizimit ndaj tyre. Për këtë gjë, janë dëshmitarë qindra persona, që kanë kaluar disa ditë aty, gjatë këtyre viteve, që nga nisja e veprimtarisë së QMFR “Nëna Naile”, në Kllokot të Kosovës.  Për arsyet e mësipërme dhe të tjera, që nuk mund t’i shënojmë këtu të gjitha, e përgëzojmë kolektivin e saj, për punën e përkushtuar dhe profesionale, që ka bërë dhe bën, në shërbim të njerëzve me shqetësime shëndetësore! Jemi të bindur se, bazuar edhe në përvojën e fituar deri tani, në vijimësi, pacientët do të gjejnë aty një shërbim gjithnjë e më cilësor dhe më të kualifikuar.

Tiranë, më 24 prill 2013

GJËNDJA E TË DREJTAVE TË NJERIUT NË BOTË

by

Korrupsioni, problem kryesor në Shqipëri dhe në Kosovë /

Nga Frank Shkreli/

Të Premtën që kaloi, Departmenti Amerikan i Shtetit (DASH) botoi raportin vjetor mbi gjëndjen e të drejtave të njeriut në çdo vend të botës. Në parathënien e raportit, Sekretari amerikan i Shtetit, Xhon Kerri thotë se raporti dokumenton rrugën, shpeshëherë të vështirë të zbatimit të të drejtave të njeriut, duke theksuar se megjithëse “është bërë përparim i dukshëm në disa vende, në një numër tepër të madh vendesh, qeveritë nuk ndajnë vizionin e “Deklaratës Universale për të Drejtat e Njeriut”, për një botë ku njerëzit jetojnë, të lire, me dinjitet dhe me të drejta të barabarta”, duke shtuar se raporti i këtij viti, në terësi, e bën të qartë se shumë prej sfidave më të rëndësishme të politikës së jashtme amerikane, sipas tij — në thelb — kanë të bëjnë, “me përpjekjet e pamohueshme dhe universale të njerëzve për liri dhe dinjitet.”  Në parathënien e tij të raportit mbi të Drejtat e Njeriut në botë, Zoti Kerri thotë se “në ato vende ku mohohen liritë dhe të drejtat bazë të njeriut, është shumë më e lehtë që të zënë rrënjë influencat negative, të cilat kërcënojnë jo vetëm  stabilitetin ndërkombëtar por edhe sigurimin tonë kombëtar.” Në raportin dërguar Kongresit amerikan, Zoti Kerri shkruan se “qeveritë dhe vendet që respektojnë të drejtat e njeriut janë më paqësore dhe më të begatshme, ato janë fqinjë më të mirë, aleatë më të fortë dhe partnerë më të mirë ekonomikë.   Sekretari i Shtetit Kerri tha gjithashtu se “Shtetet e Bashkuara përkrahin popujt dhe qeveritë që dëshirojnë he që mbështesin lirinë dhe demokracinë për veten dhe për të tjerët, duke pasur parasyshë përvojën tonë se puna drejtë një bashkimi më të përfeksionuar — të një demokracie të vazhdueshme dhe të qendrueshme edhe në vendin tonë — nuk do të marrë fund kurrë.”   Kryediplomati amerikan tha me këtë rast, se Shtetet e Bashkuara do të vazhdojnë të flasin qartë dhe në mënyrë të përcaktuar në mbështetje të barazisë dhe dinjitetit bazë për të gjithë njerëzit kudo.”

Në raportin vjetor  të  DASH thuhet se nga Irani e deri në Venezuelë është shënuar shumë pak përparim në avancimin e të drejtave të njeriut anë e mbanë botës. Raporti nënvijon edhe vështirsitë me të cilat përballen organizatat jo qeveritare – të cilat raporti i cilëson si një burim i pazëvendsueshëm për vitalitetin e një shoqërie të lirë dhe demokratike –si dhe aktivistë të shoqërisë civile dhe gazetarët,  duke nënvijuar se viti i kaluar ishte viti më vdekje-prurës për gazetarët ç’prej vitit 1997, dhe thotë se numëri i gazetarëve të burgosur është katërfishuar ç’prej vitit 2011.  Sipas raportit, shkeljet më të rënda të të drejtave të njeriut po regjistrohen në vendet e përfshira në të ashtuquajturën lëvizje e ”pranverës arabe”.  Raporti i DASH është kritik gjithashtu edhe ndaj Turqisë, vendi i cili sipas raportit, ka numërin më të madh të gazetarve të burgosur.  Kritikave të rënda për shkeljen e të drejtave të njeriut nuk u ikën as vendet si Rusia, Kina, Irani,  dhe Siria.

Raporti mbi të drejtat e njeriut,–si për çdo vend tjetër në botë — përfshinë komente edhe mbi gjëndjen e të drejtave të njeriut në Shqipëri dhe në Kosovë.  Në përmbledhjen e raportit të publikuar për vitin 2012, DASH nënvijon se plaga e korrupsionit ka përfshirë të gjitha degët e qeverisë, përfshirë edhe sistemin gjyqësor. Raporti flet për ndarjet e theksuara në linja partiake para zgjedhjeve të këtij viti, kritikon konsolidimin e pushtetit nga partia në fuqi dhe fletz edhe për probleme të tjra në fushën e të drejtave të njeriut. Raporti flet gjithashtu edhe e për (mos) ndëshkimet e zyrtarëve të akuzuar për abuzime duke thënë se ndëshkimet ishin të rralla dhe jo të vazhdueshme. Në raport thuhet se “në përgjithësi, shumë zyrtarë qeveritarë dhe politikanë, si dhe gjykatës, gëzojnë imunitet nga ndjekja ligjore dhe ata që kanë interesa të mëdha biznesi, shpesh janë në gjëndje tu ikin ndëshkimeve”. Raporti thotë se ka patur raste ku “zyrtarë të nivelit të ulët janë ndëshkuar për abuzime, por shton se ndërkohë, “zyrtarë të qeverisë që qaartazi ishin të implikuar në abuzime, u transferuan nga një një post në një tjetër, pa pësuar ndonjë ndëshkim.”

Në një reagim ndaj raportit të DASH mbi gjeëndjen e të drejtave të njeriut në Shqipëri, Zyra e Avokatit të Popullit në Tiranë e vlerësoi këtë raport duke thënë në një deklaratë për shtyp se, “Në konstatojmë se Raporti i Departamentit të Shtetit është një vlerësim dhe analizë e thelluar dhe e vërtetë e gjendjes së të drejtave të njeriut në vendin tonë dhe se në te gjëjnë pasqyrim të gjitha problematikat dhe shqetësimet e ngritura edhe nga institucioni ynë si gjëndja e minoritetit rom dhe atij egjiptian, problemet e personave me aftësi të kufizuar, gjakmarrja dhe pasojat e saj, gjëndja e të drejtave të njeriut në vendet e kufizimit të lirisë, të drejtat e komunitetit LGBT, dhuna në familje dhe veçanërisht ajo ndaj grave”, thuhet në deklaratën e Avokatit të Popullit të Shqipërisë.

Mbi gëjndjen e drejtave të njeriut në Kosovë, raporti flet për problemet më të rëndësishme të të drejtave të njeriut në atë vend, përfshirë ngritjen e bllokimit të rrugëve në pjesën veriore të vendit nga ekstremistët serbë të Kosovës, kufizimin e të drejtave bazë të njeriut, përfshirë lirinë e lëvizjes dhe transportin e mallërave.  Në raport thuhet se “ekstremistët serbë ushtruan gjithashtu dhunë dhe kërcënime kundër kundërshtarëve të tyre në vend dhe ndaj forcave ndërkombëtare të sigurisë gjatë vitit 2012.”

Raporti i DASH mbi të drejtat e njeriut nënvijon se edhe në Kosovë, korrupsioni është problem serioz, duke thënë se disa nga problemet kryesore në fushën e të drejtave të njeriut në atë vend janë, “korrupsioni, favorizimet në burgje, mbajtja për një kohë të gjatë nën arrest para gjyqit, mungesa e efikasitetit juridik, kërcënimi i medias nga zyrtarët publikë dhe elementët kriminalë, përparimi i pamjaftueshëm në kthimin e personave të çvendosur në shtëpitë e tyre, korrupsioni në qarqet qeveritare, trafikimi i njerëzve dhe puna e fëmijëve në sektorin informal.” Në raport thuhet se qeveria mori masa për të gjykuar dhe ndëshkuar disa nga zyrtarët që kanë kryer abuzime ….. por shumë prej zyrtarëve të lartë të përfshirë në korrupsion i kanë shpëtuar ndëshkimit ligjor, thekson Raporti i Departamentit të Shtetit për të Drejtat e Njeriut për vitin 2012.

Në lidhje me Maqedoninë, raporti i DASH thekson si problemim më kritik dështimin e qeverisë për të respektuar plotësisht ligjin, duke përmendur dështimin e ndjekjes ligjore të procedurave parlamentare, ndërhyrjen në punët e gjyqësorit, si edhe nivelin shqetsues të korrupsionit në radhët e qeverisë dhe mos ndëshkimin e policisë për sjellje anti-ligjore.   Raporti përmend gjithashtu tensionet ekzistuese midis komunitetit shqiptar dhe atij maqedon, si një prej shqetsimeve kryesore të respektimit të të drejtave të njeriut në atë vend.  Raporti vjetor i DASH mbi të Drejtat e Njeriut mbulon të drejtat e njeriut të njohura ndërkombtarisht – dmth, të drejtat individuale, civile, politike dhe ato të puntorëve – siç janë përcaktuar në Deklaratën Universale mbi të Drejtat e Njeriut, si dhe në amrrëveshje të tjera ndërkombëtare. Raporti përgatitet për çdo vit, si një kërkesë e bazuar në legjislacionin e Kongresit amerikan, për të gjitha vendet që marrin ndihma amerikane si dhe për vendet anëtare të Kombeve të Bashkuara.  Është këjo një praktikë që ka filluar zyrtarizimin e saj nga fillimi i viteve 1970, për të folur haptazi për zbatimin ose jo të standardeve ndërkombëtare të të drejtave të njeriut.

Në dokumentin e vitit 2010 mbi Strategjinë e Sigurimit Kombëtar të Shteteve të Bashkuara thuhet se ne e “konsiderojmë si një parim themelor të interesave tona kombëtare mbështetjen e paqës anë e mbanë botës – një bote në të cilën jo vetëm shtetet por edhe individët të gëzojnë të drejtat themelore që ata meritojnë.”  Prandaj, ky raport tha Sekretari Kerri, “dërgon një mesazh tepër të qartë se të gjitha qeveritë kanë përgjegjësi për të mbështetur dhe për të mbrojtur të drejtat e njeriut”.  Njëkohësisht, raporti sipas ndihmës sekretares së shtetit për demokraci dhe të drejta të njeriut, Uzra Zeya, “shërben edhe si një gur themel faktesh mbi të cilin dhe në bazë të cilit përcaktojmë politikat tona”, ndaj vendeve të ndryshme të botës.