Foto: Fshati Doli i Guci, ne rreth te kuq pronat e shqiptareve etnik katolik qe rrezikojne te kthehen ne prona shteterore te shtetit shoven te Malit te Zi gjukanovician (Foto: Alex Selimaj)/
Nga Ramiz LUSHAJ/
Doli është një fshat i vogël shqiptar tokëngjit qytetit të Gucisë, i shtrirë në fushë, i kapet edhe malit. Një pozicion gjeo-strategjik i lakmueshëm. Vendi i bollekut për tokë buke e mbajtje të blegtorisë. Në rregjistrimin shtetëror malazez të vitit 2011 i figurojnë 102 banesa. Popullsia e tij është ma e madhe në emigracion se sa në trojet e veta etnike. Një rast i ngjashëm, dukuri gangrenë e përgjithshme, për krejt krahinën etno-historike të Plavë-Gucisë, e cila ka rreth 3.000 banorë në dykomunshin, e po të kthehet tanësisht mërgata shqiptare bahen 13.000 banorë shqiptarë, sa ç’asht krejt popullsia e sotme e saj me shqiptarë, boshnjakë, malazezë, serbë, etj.
Doli ka mbet i vetmi fshat me popullsi katolike në krejt krahinën e madhe etno-historike të Plavë-Gucisë. E ka edhe kishën e vet. Prej hejcekurit thirret “Kisha katolike e Dolit”. Këta qëndrestarë të rrallë të mos asimilimit etnik e fetar përngjajnë si një “oaz”, pasi ortodoksit malazezë e serbë dhe muslimanët boshnjakë iu thonë: “shqiptarët katolikë të Dolit”. Gjithmonë dyert e Dolit kanë nxjerrë burra të mirë, të meçëm, luftëtarë, dijetar, të cilët ia kanë mbajt lart emrin e veprat visit të vet etnik shqiptar.
Dolit të vogël, sivjet, në kit’ gusht 2014, i ka ra një hall i madh, për të cilin po ia çon një kartolinë publike Shkelqësisë së Tij, Papa Franceskut, para vizitës në Shqipëri, tue iu lut për ndihmë direkte, për ndërhyrje të shpejtë, pasi shteti i Malit të Zi të Gjukanoviçit po ua grabit tokat e të parëve të vet, po ua shtetëzon me të padrejtë ato, po kryhet një akt i ri neokolonial, po synohet asimilimi fetar e etnik i popullsisë e tokës së tyre etnike.
Shteti i Malit të Zi gjukanoviçian ka çue në vjeshtën e vjetit 2013 një aeroplan mbi hapësirën gjeo-fizike të Plavë-Gucisë për me i filmue krejt pronat e kësaj krahine, asaj kohe në një komunë të vetme: Plavë-Guci. Kjo duhej për kadastrimin e tokës, etj. Ç’ka ndodhi realisht?
Doli, banorët e tij, sipas rregullit shtetëror, në pronat e veta – në katër qoshet e tyre, kishin vendos shenja të bardha kufitare. Kohëardhja e avionit në vjeshtë për filmime nga ajri e ka damtue seriozisht proçesin e rregjistrimit të pronave të tyre me pemë, kopshtije, lisa, ara. Shenjimet e bardha nuk dallohen në hartë nga ramja e gjetheve të zverdhura vjeshtuke, etj. Kjo është e keqja, po pas saj vjen e keqja tjetër ma e madhe:
Nga Podgorica, kryeqyteti i Malit të Zi, kanë ardhë “komisionet e posaçme të tokës”, të cilët në ato vende ku shenjat janë shuejt apo, sipas tyre: “nuk duken qartë”(!) si dhe në ato shtëpia të shqiptarëve katolikë të Dolit (si ata në emigracion) që nuk ndodhen aty të pranishëm fizikisht gjatë matjeve kadastrale, ua kalojnë pronat vetjake familjare si “pasuri shtetërore”(!!!) Kjo është një formë neokolonializimi modern, që çon drejt asimilimit etnik e fetar.
E keqja ndjek të keqen: Qeveria e Malit të Zi qëllimisht ka lanë një afat kohor të shkurtër, pothuaj dy javor, për proçesin e kadastrimit të ri mafioz, antishqiptar, neokolonial të tokave, si në Doli edhe në krejt Plavë e Guci, ndaj shqiptarët kudo që janë në çdo vend të botës duhet të vijnë urgjent në vendlindje, të mbrojnë e shpëtojnë tokat e veta, kullat e veta, pasurinë e breznive të veta etnike shqiptare.
Përndryshe ka edhe një tjetër të keqe të madhe, tejet të madhe: Ata, që “komisionet e Podgoricës” ua shtetëzojnë tokat e tyre pronësore (si tokën e bukës e atë të malit) duhet të bredhin gjyqeve të pafund nga Plavë-Gucia deri në Podgoricë, do të humbin kohë me vite, do të kenë shpenzime të mëdha e të tepërta, do të kenë kushtëzime për asimilim etnik e fetar, e pas gjitha këtyre ecejave pa cen e pa cak, nuk i dihet fundi fitimtarit: shteti shoven malazez apo qytetarët e malësorët e Dolit e të krejt dy komunshit” Guci e Plavë?!!!
Çështja shtrohet: Pse Doli i çon kartolinë publike Papa Franceskut?! E para, se shqiptarët etnik në krejt Malin e Zi zanë vendin e parë si popullsi e besimit katolik, pastaj vijnë malazezët e kroatët. E dyta: se shqiptarët katolikë të Dolit kanë mbetë “oaz” në Plavë-Guci e nën presione të shumfishta për ndrrim feje e etnie. E treta: se Guci (përfshi edhe Dolin) kanë gjet strehim të krishterët që përndiqeshin nga inkuizicionistët e ndryshëm në shekujt e parë pas Krishtit, biles Gucia thirrej “Vendi i kishave”. Edhe sot në Guci ka edhe shpella me emra shenjtorësh etj. E katërta: Gucia, Plava, Hoti (Jasenica) u ringritën si qytete nga Konstandini i Madh (e dinastia e tij) që e shpalli Krishtërimin fe zyrtare, etj. E fundit, shqiptarët katolikë kanë qënë tejet të diskriminuar e të asimiluar në malazezë nga politika shovene e Krajl Nikollës, Titos, Millosheviçite Gjukanoviçit. Shifrat flasin vet: në vitin 1912 krahina e Plavë-Gucisë kishti mbi 9.1 për qind të popullsisë shqiptarë katolikë e, në vitin 2011, sipas rregjistrimit shtetëror malazez, kanë mbetë vetëm 0.95 për qind e, pothuaj terësisht në fshatin e vogël Dol të Gucisë.
Guci, 11 gusht 2014
Foto: Fshati Doli i Guci, ne rreth te kuq pronat e shqiptareve etnik katolik qe rrezikojne te kthehen ne prona shteterore te shtetit shoven te Malit te Zi gjukanovician (Foto: Alex Selimaj)