• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Erisa Zykaj, Gazetarja shqiptare në Bruksel

February 24, 2016 by dgreca

Nga Liliana Pere/

Profili i Erisa Zykaj

Erisa ligjerëron duke përcjellë  denjësisht te rejat me zërin e shqiptares nga  salla e shtypit të Komisionit Europian, nga qëndëra  e Bashkimit European.Ajo është tepër profesionale,kurajoze, mbrojtëse rigoroze e interesave te Shqipërisë, dhe Shqiptarëve.Kumbon zëri i bilbilit te gazetarisë shqiptare nga qëndra e Bashkimit European, sjell erën Europiane në Shqipëri nëpërmjet medias vizive.Brukseli për Erisën ishte një dashuri me shikim të parë!  Në Bruksel  Erisa nuk e ndien veten të huaj, por si në shtëpinëe saj. Kjo nxiti edhe dëshirën për të qëndruar dhe punuar në atë që është kryeqyteti i Europës, selia e Bashkimit Europian, NATO-s dhe shumë organizatave të tjera. Aty ajo rigjeti  veten dhe mori  notat më të mira të mundshme gjatë masterit të dytë për politika Europiane, e aftësoi per tu integruar si gazetare per te percjelljen zerit te vertete dhe te rejave shqip nga Brukseli.

Erisa do te mbetet Lajmësja e dashur e një lajmi të bukur që pritej me padurim pas një izolimi të gjatë dhe të padrejtë që iu bë popullit shqiptar nga pjesa tjetër e Europës.Ne datën  8 nëntori 2010, kur  ministrat e jashtëm të Bashkimit Europian morën vendimin për liberalizimin e vizave

Jam ndier e privilegjuar që kam qenë e pjesë e ekipit të programit « Parlamento », program që kombinonte vendimarrjen e institucioneve europiane me rezultatet konkrete në terren në shtetet anëtare të Bashkimit Europian.

Kam udhëtuar shumë në Europë në kuadër të këtij programi. Reportazhet e mia më të arrira kanë qenë « Kosova, një vit pas pavarësisë »,« Ngitja e esktremit të djathtë në Hungari », Roli i parlamenteve kombëtare sipas Traktatit të Lisbonës » në Suedi, « Tërmeti në Aquila të Italisë » dhe «  Historia e Parlamentit Europian » në Bruksel.Aktualisht punon korrespondente në Bruksel për televizionin ABC News dhe TV KLAN (2010-2016). Më parë ka punuar për programin « Parlamento » të televizionit europian «  Euronews ».

(2008-2010) si edhe për servisin audiovizual të Komisionit Europian, Europe By Satellite

(2009-2010) Nga viti 2006 deri në 2008 ka punuar për Top Channel,

Ndërkohë që për një periudhë paraprake gjashtë vjeçare ka punuar për disa organe të shtypit të përditshëm si « Tema », « Bota Sot » « Lajmi », si dhe Radio France International, seksioni shqip.

Ka lindur në Tiranë në një vit që përmban një çift numrash biblik : 29 mars 1977. Numri 7 e ka ndjekur pas gjithë jetën, në shtëpinë e prindërve në Tiranë dhe çdo apartament ku ka jetuar në Bruksel.. Për të numri 7 ka një domethenie të veçantë, duke qenë se Zoti e krijoi botën në 7 ditë.

Eshtë rritur e rrethuar nga një dashuri pa kufi dhe drita e inteligjencësë të dy prindërve të rrallë. Nëna, pedagoge e gjuhës ruse, që ka kultivuar me shumë finesë te ajo dashurinë për të bukurën, letërsinë dhe epërsinë e thelbit mbi formën. Babai, regjizor, i cili i ka mbjellë te ajo farën e dashurisë për jetën, pasionin për artin, krenarinë e të arriturit çdo gjëje në jetë me forcat e veta.

Ka kryer studimet universitare në Fakultetin e Filologjisë-Historisë Tiranë, dega gazetari.

Më pas është specializuar me master për gazetari europiane në Universitetin « Robert Schuman »  në Strasbourg, Francë.

Ka kryer një master të dytë për politika europiane në Institutin e Studimeve Europiane, ULB në Bruksel.

Diplomuar për të drejtën Europiane në të njëjtin institut. në Institutin e Studimeve Europiane, ULB në Bruksel,

Brussels correspondent for ABCnews tv and KLAN tv

Vice-president of Brussels Press Club Europe

Member of API/IPA Council.

Zëvendëpresidente e Klubit të shtypit europian të Brukselit,post, të cilin vazhdon  ta mbaj edhe sot.

Anëtare e këshillit drejtues të kësaj shoqate dhe mbrojtese e  interesave te gazetarëve të Ballkanit

***

Ju lutem ndiqni bashkebisedimin

***

E dashur Erisa. U bënë plot 15 vjet që ju jetoni larg Shqipërisë, në Bruksel, ku punoni si korrespondente për mediat shqiptare. Sa i vështirë ka qenë rrugëtimi’’maratone’’ e  juaj që prej largimit nga Shqipëria ?

Rrugëtimi deri në Bruksel nuk ka qenë aspak i lehtë. Ai i ngjan një maratone, ku fituesi është ai që reziston me të gjitha forcat deri në fund. Gjatë specializimit tim për gazetari europiane në Francë, unë isha ajo që flisja frëngjisht më mirë se të gjithë europianët e tjerë jofrancezë në klasë. Prisja që kjo të shërbente si motivim për të absorbuar lëndët e vështira mbi politikat e Bashkimit Europian, për të cilat asokohe njohuritë në Shqipëri ishin krejtësisht sipërfaqësore. Por në fakt, profesori më bëri të kuptoja që duhej të punoja edhe më fort se të tjerët, pasi vija nga një vend i prapambetur si Shqipëria e ku në mendësinë e popullatës, Bashkimi Europian i ngjante një makinerie shumë të komplikuar për t’u kuptuar. Krenaria ime për aftësitë e shqiptarëve për të zotëruar gjuhët e huaja dhe për t’u adaptuar shpejt me sfiduesen dhe të renë u shtyp para trajtimit të privilegjuar që u bëhej studentëve francezë dhe spanjollë në klasë, e sidomos atyre që ishin bijtë e gazetarëve të mediave prestigjoze. Nuk e harroj kurrë momentin kur profesori më thirri në zyrë për të më komunikuar notat e provimit të fundit. Ai ishte i habitur, që unë e kisha marrë provimin. I dukej arritje. Unë shpërtheva në të qarë dhe ai s’dinte si të më qetësonte. Ishte e kotë t’i shpjegoja atij, se sa e ulët ishte për një student që njihte vetëm notën 10 në Shqipëri, të përgëzohej se kishte marrë provimin e masterit në Francë.  Aty e kuptova sa e vështirë ishte të shkëlqeje në Perëndim. Sistemi universitar dhe pasuniversitar francez ishte i konceptuar në mënyrë të tillë, që synonte të rrëzonte masën, duke filtruar më të mirët. Një sistem shumë i fortë, por që në praktikë dekurajon. Dhe dekurajimi bëhet i rrezikshëm kur prek besimin në vetvete.  Mbaj mend, që më vonë pasi përgatisja temën e diplomës, e kisha të vështirë të gjeja motivimin. Më dukej se do më trajtonin sërish si shqiptarja që duhej të kënaqej nëse e kalonte klasën. Mora mamin në telefon. Ajo nuk i duroi dot lotët e mia dhe më tha të kthehesha në Shqipëri. Por është pikërisht forca me të cilën më ka rritur ajo dhe krenaria shqiptare për të kaluar çdo vështirësi në jetë me kokën lart, që nuk më lanë të zbrapsesha.«  O ia arrij, o vdes! » i thosha vetes. Tentova të gjeja një punë në Radio France International, pasi kisha krijuar një reputacion shumë të mirë, si një përkthyese që përçoi me shumë emocion dramën e shqiptarëve të Kosovës gjatë luftës së Kosovës. Por u përballa sërish me arrogancën franceze. Mund të isha e shkëlqyer, por kurrë nuk do isha një prej tyre. Mendova se, nuk ia vlente aspak të shpenzoja dhjetë vjet të jetës time për t’u mbushur mendjen francezëve që unë isha shumë e zonja. Unë e dija që isha e tillë. Belgjika ishte krejtësisht ndryshe. Brukseli për mua ishte një dashuri me shikim të parë!  Aty e rigjeta veten dhe mora notat më të mira të mundshme gjatë masterit të dytë për politika europiane. Qëndrimi im në Bruksel do të kishte qenë i pamundur  pa ndihmën e një gruaje, kushurirës time, që tashmë është kthyer për mua në një nënë të dytë. Ajo më strehoi, më dhuroi dashuri dhe mbështetje ,kur unë nuk kisha më asnjë burim financiar për të përballuar jetën në Perëndim; Ajo jeton në Londër dhe mundohem ta vizitoj sa herë  mundem. Do t’i jem gjithë jetën mirënjohëse!

***

Znj.Erisa. Cilat janë momentet më kulmore të karrierrës suaj duke ditur se keni qënë shqiptarja e parë qe keni punuar ne një televizion te huaj prestigjoz « Euronews »si ka vazhduar karriera juaj …?

***

Katër janë momentet kulmore në karrierën time.

Momenti i parë kulmor ka qenë ai i bashkëpunimit me televizionin « Euronews ». Jam ndier e privilegjuar që kam qenë e pjesë e ekipit të programit « Parlamento », program që kombinonte vendimarrjen e institucioneve europiane me rezultatet konkrete në terren në shtetet anëtare të Bashkimit Europian. Kam udhëtuar shumë në Europë në kuadër të këtij programi. Reportazhet e mia më të arrira kanë qenë « Kosova, një vit pas pavarësisë »,« Ngitja e esktremit të djathtë në Hungari », Roli i parlamenteve kombëtare sipas Traktatit të Lisbonës » në Suedi, « Tërmeti në Aquila të Italisë » dhe «  Historia e Parlamentit Europian » në Bruksel.

Unë kam qenë shqiptarja e parë që punonte për një televizion të huaj presigjioz si « Euronews » në gjuhën frënge dhe kjo mbetet për mua një krenari e madhe.

Moment tjetër kulmor i karrierës time ka qenë programi javor « Euroklan » fillimisht prej 15 minutash në 2010 dhe më pas prej 45 minutash prej mesit të 2010 deri në mesin 2011, që unë bashkë me regjizorin Zakaria Bakkali dhe një ekip belg kemi realizuar për televizionin KLAN. Ishte fryti i një pasioni dhe pune të palodhur dhe njohu një sukses të madh në Shqipëri. Teleshikuesit konsideruan, që ky program solli erën europiane në Shqipëri dhe ne ishim tejet të gëzuar për këtë.

Më pas, kam realizuar për ABCnews dokumentarin «  Shqipëria, rruga drejt BE-së » në 2012, një cikël reportazhesh të të rinjve shqiptarë që bëjnë stazhin në institucionet europiane në 2013, dy vepra audiovizuale midis dokumentarit dhe reportazhit të titulluara «  Disidenca shqiptare » dhe « Ermonela e vërtetë » në 2014 dhe vazhdoj të përcjell  informacione të përditshme dhe intervista të vazhdueshme nga Brukseli.

Momenti i tretë kulmor në karrierën time është ai i zgjedhjes si zëvendëpresidente e Klubit të shtypit europian të Brukselit. Ndihem e nderuar që kolegët e huaj vlerësuan dinamizmin, pasionin dhe këmbënguljen time për të më propozuar në këtë post, të cilin vazhdoj ta mbaj edhe sot.

Po ashtu, inkurajuese ka qenë edhe votimi që u krye në gjirin e shoqatës së shtypit ndërkombëtar, ku për një diferencë gjashtë votash mund të isha zgjedhur presidente e kësaj shoqate.

Sot jam anëtare e këshillit drejtues të kësaj shoqate dhe mbroj interesat e gazetarëve të Ballkanit.

***

E dashur Erisa. Për shumë shqiptarë jeni një nga gazetaret më të mira shqiptare, disa ju konsiderojnë ikonë të gazetarisë, të tjerë ambasadore të Shqipërisë pranë Bashkimit Europian.Si e shihni veten ju ne raport me profesionin dhe bashkekombasit ?

***

Janë dy momentet, ku shqiptarët më kanë bërë të ndiem bijë e denjë e tyre. Së pari, gjatë proçesit të vendimarrjes për heqjen e regjimit të vizave afatshkurtra për qytetarët shqiptarë dhe lëvizjen e tyre të lirë në zonën Shengen.Nuk kam si të harroj kur me qindra qytetarë më ndalnin në rrugë, më pyesnin nëse do realizohej vërtet liberalizimi i vizave, më dhuronin buzëqeshje, më merrnin në krahë dhe më shtrëngonin me dashuri.

Unë për ta isha lajmësja.

***

Znj. Erisa. Si i keni përjetuar ju personalisht keto lajme, kur ju e dini mirë se sa te mëdha ishin per Shqiperinë , pritshmeritë per bashkëatdhetarët tua,.  c’farë sadisfraksion kanë sjellë tek Erisa ne rrafshin professional  dhe atdhetar?

***

Lajmësja e një lajmi të bukur që ata e prisnin me padurim pas një izolimi të gjatë dhe të padrejtë që iu bë popullit shqiptar nga pjesa tjetër e Europës. 8 nëntori 2010, kur  ministrat e jashtëm të Bashkimit Europian morën vendimin për liberalizimin e vizave afatshkurtra për qytetarët e Shqipërisë dhe Bosnjës, ka qenë një nga ditët më të bukura të jetës time. Cfarë emocioni madhështor është që të njoftosh një lajm kaq të bukur dhe kaq të shumëpritur për një popull të tërë !

Momenti tjetër i madh për mua është ai i një konference shtypi, që mori përmasa të paparashikuara. Ishte momenti kur unë i drejtova pyetje Maja Koçijançiç, zëdhënëses së përfaqësueses së lartë të politikës së jashtme dhe sigurisë së Bashkimit Europian, Federica Mogherini mbi atë që Bashkimi Europian quajti «menaxhim profesional » të ndeshjes Serbi-Shqipëri në Beograd. U jam kaq mirënjohëse të gjithë atyre shqiptarëve, që nxorrën sllogane kaq të bukur, të ëmbël e të paharrueshëm në rrjetet sociale siç ishte «  Hallal qumështi i nënës Erisa », si dhe të gjithë atyre që komentuan pa pushim e më shprehën mirënjohje me superlativa dhe shumë emocion në faqe të ndryshme. Nuk bëra gjë tjetër përveçse përcolla zërin e shqiptarëve në sallën e shtypit të Komisionit Europian për një gabim jo të vogël të Bashkimit Europian. Eshtë e vërtetë që ua përplasa të vërtetën në sy dhe populli im më bëri të ndihem shumë e lumtur dhe krenare për këtë !

***

E dashur Erisa. Si është bashkëpunimi juaj me koleget e ABCnews dhe KLAN tv? Sa frutdhenes eshte ai?

***

Eshtë absolutisht i shkëlqyer dhe më i miri që kam patur ndonjë herë me mediat shqiptare. Armand Shkullaku, drejtori i informacionit në bashkëpunim me Artur Zonjën, kryeredaktorin, e kanë shndërruar brenda një kohe të shkurtër ABCnews.al në një media shumë interesante, ku i jepet prioritet reportazhit dhe dokumentarit, që janë edhe ushtrimet më të vështira dhe të vërteta në gazetari, por edhe ku trajtimi i lajmit bëhet ndryshe. ABCnews i jep hapësirë ideve dhe krijimtarisë së individit dhe kjo është absolutisht e lavdërueshme! Kam një dobësi për personazhet që bëjnë një punë të jashtëzakonshme dhe preferojnë të qëndrojnë në hije, si redaktorja Anila Prifti. Nga ana tjetër, bashkëpunimi me KLAN mbetet i pandryshueshëm. Zëvendëskryredaktori Fatos Hakorja ka punuar fort dhe me pasion për t’a bërë edicionin informativ të KLAN gjithnjë e më konkurrues.

* Si i shikoni zhvillimet shqiptare,në lidhe me statusin e anëtrësimit te Shqiperisë në BE, kësaj here ju pyes si intelektuale qe jeni shumë pranë diskutimeve  te personaliteteve Europeane…?

***

Në politikë ndodh shpesh, që një hap para të vijohet nga një ose dy hapa mbrapa. Për hir të së vërtetës, që prej akordimit të statusit të vendit kandidat për anëtarësimin në Bashkimin Europian në qershor të 2013, ( fazë kjo që u zvarrit tre vjet), Shqipëria nuk ka bërë hapa të vërtetë përpara këto kohë, Kam bërë intervista të shumta me personalitete europiane dhe hapat që përshëndeten  që pas marrjes së statusit të vendit kandidat janë tre.  Së pari, përshëndetet roli konstruktiv që Shqipëria vazhdon të luajë në rajon, i cili për fat të mirë ka qenë vazhdimisht i tillë, por për ne shqiptarët nuk përbën asgjë të re. Së dyti, përshëndetet aprovimi i ligjit për dekriminalizimin e jetës politike në Shqipëri. Për mua, një ligj për evitimin e mbajtjes së posteve publike nga persona me të shkuar kriminale, mund të ishte konsideruar hap përpara pas vitit 1997! Por është e vështirë të quhet hap përpara, kur ky ligj u aprovua në dhjetor të 2015 pas denoncimit të rasteve flagrante të deputetëve me të shkuar kriminale në Parlamentin shqiptar dhe në kushtet kur edhe vetë ambasada e SHBA-së dhe e BE-së në Tiranë bënë të ditur, se zotëronin një listë të gjatë deputetësh me të shkuar kriminale, si asnjë herë më parë. Në vend që Shqipërisë t’i jepet mundësia të hapë negociatat e anëtarësimit në BE, në mënyrë që të ndryshojnê standartet për bujqit shqiptarë, studentët shqiptarë, pacientët shqiptarë, sipërmarrêsit shqiptarë, e më gjerë të konsolidohet shteti ligjor dhe sistemi i drejtësisë, ne merremi ende me faktin ka apo s’ka kriminelë në Parlamentin shqiptar!!!! Ambicia e politikës shqiptare duhet të ishte në një nivel të tillë, që t’i përqëndronte energjitë e saj për t’ju përgjigjur problemeve ekonomike dhe sociale që ka vendi në një kontekst ku efektet e krizës ekonomike dhe financiare në Europë janë ende të forta, aq më tepër që Shqipëria është fqinje me Greqinë, “të sëmurën” e Europës dhe aq më tepër, që një fluks i konsiderueshëm shqiptarësh trokitën në Gjermani e shtete të tjera anëtare të Bashkimit Europian për të kërkuar azil, se nuk shihnin perspektivë në Shqipëri! Së treti, ajo që konsiderohet si një gjysëm hap përpara është reforma e administratës publike, pasi ligji është shumë i mirë, por së fundmi raportuesi i Shqipërisë në Parlamentin Europian, Knut Fleckenstein tregoi qartë, se zbatimi i tij nuk është në nivelin e dëshiruar nga BE-ja dhe qytetarët shqiptarë. Dobësia e madhe e reformave në Shqipëri është zbatimi i reformave. Në këto kushte, kur sfida kryesore e vendit  mbetet reforma në drejtësi,është e vështirë për të bindur së pari Komisionin Europian dhe më pas edhe më e vështirë shtetet anëtare të BE-së, që Shqipëria është gati dhe meriton hapjen e negociatave të anëtarësimit në Bashkimin Europian. Imazhi i vendit është shumë lehtë për t’uerresuar, por shumë i vështirë për t’u ndryshuar pozitivisht,

***

A mund të tregoni per lexuesit ju lutem nje emocion te ndonjë ndjesie të thjeshtë që e  e perjetoni ju me shumë dashuri, dhe sensibilititet  …qe ju ju ka ngelur ne mendje ?

***

Shqipëria më ka dhuruar një margaritar : Një fëmijëri të mrekullueshme  të lidhur pandashmërisht me muzikën   Bukuria e kësaj fëmijërie jeton fuqishëm brenda meje. Ajo më flet, më buzëqesh, më rrezaton, më mbush! Unë kam fatin e rrallë të kem ruajtur  një nga shoqëritë më të bukura në botë, që e pati zanafillën në moshën 6 vjeçare në Tiranë në bankat e shkollës tetëvjeçare « Kongresi i Përmetit ». Një shkollë e thjeshtë, por për ne, shkolla më e bukur. Koridoret e mbushur me tinguj muzike që prodhonin duart që ushtroheshin mbi instrumentat e ndryshëm. Një ekzigjencë dhe disiplinë e rrallë. Askush në klasë nuk mjaftohej me faktin, që mund të ishte një violinist, pianist apo violonçeliste e talentuar. Duhej të ishte i kompletuar dhe mundsisht  i shkëlqyer në programin e përgjithshëm mësimor. Mësuesit punonin me përkushtim të veçantë, na ushqenin ambicien e shëndoshë, por mbi të gjitha formonin njeriun me shumë dashuri. Kaq pasion kishte brenda tyre, sa nuk mund të harroj përshkrimin që u bënte mësuesi im i violinës, Bato Gashi koncerteve të Pjetër Gacit! Ai mund të kalonte minuta të tëra duke ushqyer imagjinatën time, që të më bënte të fluturoja larg në fushat betejave, në mënyrë që gishtat e mi të sillnin në violinë me po aq intensitet ato që shihja në imagjinatë.  Dhe këtë e bënte, edhe pse e dinte që unë nuk do të bëhesha violiniste, por do merrja tjetër rrugë. «  T’i tregojmë jurisë, që përveçse e shkëlqyer në mësime, ti mund të jesh edhe violiniste e mirë » më thoshte. E sa e sa mësues të tjerë të mrekullueshëm, që ne i mbajmë në zemër!

-Për mua dhe shokët e mi, koha është ndalur. Këtë verë u takuam pas 25 vjetësh. Me muaj të tërë i gëzoheshim këtij kthimi të ëmbël në fëmijëri, atëherë kur ishim naivë, atëherë kur ishim të mbushur  vetëm me dashuri, atëherë kur mund të ndryshonim botën! Ishim të mbërthyer krejtësisht pas mesazheve që ekzaltonin idenë e takimit, sikur donim të përjetonim dlirësinë e humbur, të kapnim lumturinë e rrëshqitshme e të shpëtonim qoftë për një ditë të vetme nga« lumi i interesit » që rrjedh në rrugët e Tiranës! Njerëzit habiteshin kur u thoja se do të festonim për herë të parë 25 vjetorin e shokëve të tetëvjeçares. Shumëkush e ka të pamundur të sjellë ndër mend fytyrat dhe emrat e shokëve të universitetit apo gjimnazit e jo më të shkollës tetëvjeçare! Emocioni i takimit ishte vibrues! Asgjë nuk kishte ndryshuar! Sy që shkëlqenin, përqafime të zjarrta, fjalë të ngrohta. Edhe pse pothuajse të gjithë artistë, ne nuk folëm për art atë natë, por veshëm çdo bisedë me art. Shpirtra që shpërthyen në humor, zëra që u akorduan bukur, trupa që përkthyen pasionin për muzikën! Dhe më e bukura është, që pothuajse të gjithë shokët e mi janë muzikantë me reputacion të shkëlqyer dhe me emër në Europë dhe në Shqipëri!

***

-Cili do te ishte mesazhi juaj  për gratë shqiptare  në  realizimin  e  plotë  të tyre  perballe sfidave te jetës dhe mentalitetit maskilist?

***

Sado i vêshtirë tê jetë rrugëtimi juaj, mos hiqni dorë nga ëndrrat tuaja dhe përpjekjet për tê realizuar projektet tuaja! Të gjithë meshkujt përreth jush rrezatohen me dashurinë, bukurinë dhe forcën tuaj. Kur ju pushoni së ëndërruari dhe së luftuari për atë që doni , çdo gjë përreth thahet!

***

Erisa Zyka: Njê falenderim të veçantë për Liliana Pere, që mbron fort çështjen e gruas shqiptare dhe që më ngacmoi me pyetjet e saj, duke më bërë të prekja  tema që nuk i kisha prekur më parê, si shoqëria.Faleminderit Liliana

***

Ju falemdeminderit e dashur Erisa..

Formimi profesionl i shkelqyer puna e palodhur, ju ka rritur nga koha ne kohë,  ju ka çuar në zemër te Europës, aq shume te mirepritur dhe te dëshiruar nga të gjithë. Jeni një inspirim dhe mesazhi madh . Nje gazetare e aftë , e fortë , kurjoze me zërin e se vërtetës , perballuese e sfidave edhe përpara personaliteteve te mëdha të Europës. Ju depërtuat me formimin tuaj intelektual në një  destinacion,  ku çdo kolegja juaj do ta ëndëronte.

Bota sot me teknollogjinë  është lehtesisht e komunikushme, mediat vizve dhe ato të shkruara

Ne kemi forcën, mencurinë, dhe vullnetin e mirë ta integrojmë  pa e zvarritur në kohë, dhe në standartet qe kërkohen ,’’Shqiperinë ne BE’’.

Dr.Liliana Pere

Ing  Informatic

President: International Organization.

” Albanian Woman in the World

Peace Missionary & Honorary Advisor of DMPP

Tirane . Albania

 

Filed Under: Interviste Tagged With: Erisa Zykaj, Gazetarja shqiptare, Liliana Pere, ne Bruksel

Angjelina Nika, shtojzovallja Tropojane

February 18, 2016 by dgreca

*Balerina e bukur shtojzovallja Tropojane fluturon magjishëm në kercimet e saj tradicionale shqiptare ne Amerike- Angjelina Nika/

Bisedoi per Gazeten DIELLI ne SHBA, Dr. Liliana PERE/

*Angjelina Nika e lindur në qytetin e bukur të Tropojës, ne vitin 1966 në Shqipëri, nis vallëzimin në moshën 6 vjet dhe ajo nuk ka për të ndaluar se po shkon drejt perfeksionit dhe fluturimit magjik.Kur themi Bajram Curri nuk mund të mos pëmëndim luginën dhe lumin Valbona, e cila nuk është thjesht një destinacion natyror i Shqipërisë, por një kompleksitet dukurish interesante, si e gjithë pjesa tjetër e Alpeve Shqiptare, që mbart të gjitha kuptimet e së bukurës.Valbona tregon madhështinë e saj përmes maleve hijerënda, thellësinë e saj përmes pyjeve e humnerave, pastërtinë e saj përmes ujit të kristaltë ku vallëzojnë troftat e arta, mikpritjen e saj përmes njerëzve të mrekullueshëm që ka, bukurinë e saj përmes veshjeve shumëngjyrëshe të zones, dhe karakteristikave trime e bujare.

Aktiviteti i Angjelina Nikës ne diasporën Shqiptaro-Amerikane pasuron diversitetin kulturor në New York. Me perlat e tradites kulturore Shqiptare, vallet e mrekullueshme nga alpet e veriut deri ne pjeset jugore te vendit. Angjelina përcjell me shume dinjitet kulturën e lashtë Ilire të Ballkanit, dhe është mjaft e pëlqyer në publikun Amerikan.

Vallëzimet popullore dhe koreografia shqiptare janë më shumë një përvojë shpirtërore dhe kulturore me rrënjë të rëndësishme historike.Vallja dhe Koreografia e Angjelines besojmë që do të bëhet një rreze drite e kulturës dhe traditës shqiptare ne perëndim, ajo është nje një model për të gjitha gratë që duan të arrijnë përsosmëri. Amerika eshte vendi i mikpritjes, krijimtarisë dhe kulturës ku të gjithë ndjehen të frymëzuar, të motivuar, të angazhuar dhe krijues, një vendi i quajtur shtëpi për të gjitha gratë që kërkojnë ta takojnë.

Angjelina luan vallen me nje koreografi te bukur , brilante dhe bën lëvizje te bukura rritmike, te shpejta, harmonike, magjepëse që frymëzojnë gjeneratën e ardhshme. Ruajtja e traditave muzikore dhe te valles tradicionale Tropojane të historisë shqiptare ngelet për Angjelinën nje virtyt i vazhdueshëm, për gjeneratën e ardhshme, Amerika u jep mundesi dhe shumë posibilitete grave te shpalosin talentet e tyre.

Ka studiuar dhe është diplomuar ne Koreografi ne kolegj ne Shqiperi .

Gjithashtu ka nje diplomim te dyte ne vitin 2003 ne Criminal Justice ne City University of New York-John Jay College.

Ajo tashmë jeton në   Greater New York City Area bashke me familjen e vet.

Angjelina punon nga viti 2005 e ne vazhdim Choreographer Rozafati Lady of Shkodra Church

Medical Interpreter -February 1999 – 2010 (11 years)New York, New York (CPLI)

Ne vitin 2006-2007- 2008 – 2009 koreografia me e mirë ne festivalin që organizohet çdo vit ne Lehman College Bronx .

Ne 2010 ne festivalin e Bostonit diplomohet si koreografia me e mire.

Angjelina luan vallen popullore që tregon stade te ndryshme te historisë,me passion se e do vallen dhe koreografinë , e do shumë vendin e vet, kjo është arësyeja pse Angjelina Nika i kushton vëmendje punë, me orë te tëra, koreografise dhe valles, plot përkushtim, e palodhur me nje zhdërvjelltësi te jashtëzakonshme për të qënë nje profesioniste e vërtetë, dhe për të patur sukses. Sezon pas sezonit, vit pas viti, ajo ideon , krijon, praktikon koreografi të re.

Vajzat dhe gratë shqiptare ne Amerikë ndihen te lira dhe familjet shqiptare mund të marrin pjesë plotësisht në të gjitha aspektet e jetës, duke u bërë më të forta, dhe më elastike, në tejkalimin e vështiresive, tradita të cilat kanë shtyrë tek ato te kërkojnë nje jetë me te mire përtej marxhinave te shoqërisë.

Ajo u bë një figurë popullore në shoqërinë shqiptare kur ajo u martua me këngëtarin shqiptar Gezim Nika. Ata u takuan gjatë Ansamblit Dardania në Tropojë.

Të dy jane emigruar në Shtetet e Bashkuara me familjen e tyre dhe jetojnë në New York qysh prej vitit 1997 duke ndjekur karrierën e tyre muzikore.

Prej shtatë vitesh Angjelina jep mësime koreografike per Grupin Rozafati, pjesë e Kishes Katolike Zoja e Shkodres.

Ajo me perkushtim te larte profesional dhe dashuri u mëson mbi njëqind artisteve të rinj të diasporës të moshes 4-22 vjec vallet Shqiptare te krahinave te ndryshme.

Angjelina eshte vleresuar:

Ne vitin 2010 ” Gruaja e Vitit ng a Motrat Qiriazi .

Ne vitin 2015 nominuar ne Librin ” Albanian American Success story “

Me këto valltare Angjelina Nika ka prezantuar kulturën Shqiptare në një tërësi aktivitetesh. Grupi i valleve Rozafati nën drejtimin e koreografes është tashmë i njohur me prezëncën e tij në New York, New Jersey, Connecticut, Detroit, Boston e Europë.

* Ju lutem ndjekim bashkëbisedimin:

***

-E dashur Angjelina. Bukuria juaj dhe shkathtësia flasin vet per origjinën tuaj, se ai terren me male te lartë dhe ujë të kulluar, me klimë te paster rrit vajza te bukura, dhe shumë te zhdërvjellëta. Tregoni për njohje te mëtejshme për lexuesit , per femijërinë tuaj, familjen ? Qytetin ku jeni lindur, ku kini ëndëruar pa fund? Cili do të ishte komenti për qytetin tuaj, nga këndvështrimi social-kulturor?

***

-Kam pasur nje femijëri te bukur,te veshtirë por te mbushur me plot gjëra qe kur i kujtoj sot me bëjnë ti mendoj me mall.Në familjen tone kemi qënë disa femije,kemi pasur nje jete me plot halle,nuk kemi qënë te pasur ekonomikisht por kishim pasurine më te madhe ne botë dashurinë e pakursyer te prindërve te mi.Nuk na kane munguar kurrë, prindërit kanë qënë përherë aty për ne,sakrifikonin gjithshka qe ne te ndiqnim shkollën,te mësonim,te ndiqnim aktivitetet kulturore e sportive, etj.

– Une kam lindur ne qytetin Bajram Curri.Emrin original e ka pasur Kolgecaj dhe pak kohë para se te lindja une u shpall qytet me emrin e Heroit te Kombit tone,Baces Bajram Curri.Ne njëfarë kuptimi une jam rritur përnjeheresh me qytetin e ri ,qe sic thashe ishte shpallur qytet po ato vite.Si qytet i ri kishte karakteristikat e moshës rinore,kishte gjallëri,plot dinamizëm,plot optimizëm, shume besim në te ardhmen. Ai qytet kishte per banorë njerëz te mrekullueshëm,njerez shume qytetarë ne cdo drejtim qe me qytetarinë e tyre ja ngritën emrin qytetit ne mbarë vendin.Ka qënë nje qytet shume I dashur dhe te gjithë ata qe kanë jetuar atë kohë e kujtojnë me mall!Jo vetem tropojanet por edhe te tjerët qe vinin nga rrethet tjera me shërbim e gjenin veten si ne shtëpi falë mikpritjes malësore.

-Familja jone e dashur përbëhet prej meje Angjelina e Gezim Nika dhe tre femije, dy vajza dhe nje djalë, qe janë gjithashtu te dashuruar me kulturen Shqiptare. Eliverta, vajza e madhe, ka mbaruar universitetin për shkenca politike, Vajza e dyte Daniela e ka mbaruar shkollën e larre per Psikologe , dhe djali eshte ne vit te trete fakultet per Shkence .

***

– Si do ta pershkruanit rrugën e suksesit, te koreografisë , te qënit një shqiponjë shqiptare? Passionin dhe culturën për koreografinë ‘’Betim’’ se nuk do të largohej asnjehëre prej saj? Apo dhe ure lidhëse me te gjithë bashkatdhetarët në raste gëzimesh e festash?

***

Prej shtatë vitesh jap mesime koreografike per Grupin Rozafati, pjese e Kishes Katolike Zoja e Shkodres. Me perpjekje dhe me përkushtim te lartëe profesional dhe dashuri u mëson mbi njeqind artisteve te rinj te diasporës te moshës 4-22 vjec vallet Shqiptare te krahinave te ndryshme. Me keto valltare Angjelina Nika ka prezantuar kulturën Shqiptare në nje tërësi aktivitetesh. Grupi i valleve Rozafati nen drejtimin e koreografes eshte tashmë i njohur me prezencen e tij ne New York, New Jersey, Connecticut, Detroit, Boston e Europe. Ne fushën e kercimit, ne salla koncertesh, deputon përcejell emocione te mëdha , flet me gjuhen e trupit shoqeruar me ndjenjë   ne mënyre perfekte,.

***

-E dashur Angjelina. Ju jeni nje familje artistësh , keni bashkëshort artistin e madh Gëzim Nika, se bashku transmetoni kulturen e bukur Shqiptare te valles e kënges të të gjitha trevave, ështe për ju edhe nje udhërrefyes dhe inkurajues suksesi, ose me mire te themi suksesi juaj ndahet ne mes ?

***

Per publikun Shqiptar, Angjelina Nika, u bë e njohur me artistin e madh Gezim Nika, bashkeshortin e saj, pikërisht me ansamblin Dardania. Si pjesetare e grupit mori pjese ne shume festivale ne Shqiperi, Europë dhe Amerikë ku u nderua me shume cmime. Dashuria e publikut per interpretimin e artistes koreografe është e madhe edhe ne New York ku ajo jeton që në vitin 1997 se bashku me familjen e saj. Prej shtate vitesh Angjelina jep mesime koreografike per Grupin Rozafati, pjese e Kishes Katolike Zoja e Shkodres.

***

– E dashur Angjelina. Me cfarë pasioni e mjeshtëri bëni këte koreografi? Sa e vështirë është kjo pune per ju ? Puna juaj për kercimin dhe koreografinë eshtë në nivelin superlativ.Bukuria juaj fizike, shpirtërore shqiptare mahnit sa e sa spektatorë, Si tansmetohet kjo teknikë valle, kjo culturë në komunitetin ku jeton?.

***

Angjelina Nika jam lindur ne Tropojë ne Shqiperi ne qershor te vitit 1966. Arti koreografik është pasioni im i jetes artistike, nje aktivitet i filluar heret. Per publikun Shqiptar, Angjelina Nika, u be e njohur me artistin e madh Gezim Nika, bashkeshortin e saj, pikerisht me ansamblin Dardania. Si pjesetare e grupit mori pjesë ne shume festivale ne Shqiperi, Europe dhe Amerike ku u nderua me shume cmime. Dashuria e publikut per interpretimin e artistes koreografe eshte e madhe edhe ne New York ku ajo jeton qe ne vitin 1997 se bashku me familjen e saj. Prej shtatë vitesh Angjelina jep mesime koreografike per Grupin Rozafati, pjese e Kishes Katolike Zoja e Shkodres. Perkushtimi im dhe dashuria ime per koreografine Shqiptare me bën te punoj shumë dhe me nje nivel te larte professional.Me dashuri u mesoj mbi njeqind artisteve te rinj te diaspores te moshes 4-22 vjec vallet Shqiptare te krahinave te ndryshme. Me keto valltare prezantoj kulturen Shqiptare ne nje teresi aktivitetesh. Grupi i valleve Rozafati nen drejtimin e koreografes eshte tashme i njohur me prezencen e tij ne New York, New Jersey, Connecticut, Detroit, Boston e Europe

***

– E dashur Angjelina. Gjithsesi unë jam e interesuar per opinionin tuaj për pozicionin shoqëror dhe filozofik të viteve te shkura ne lidhje me të qënit grua e emancipuar ne shqipëri dhe evolucionin. Jepni nje mesazh per boten e gruas shqiptare ju lutem ..

***

-“Po te kemi parasysh se ne cfare niveli gjendej femra shqiptare ne periudhën mbas luftës se dytë botërore mund te thuhet se shume gjera kane ndryshuar per mire,gjithnje krahasuar me ate kohe!Por pot e krahasojme me nivelin e vendeve perëndimore diferenca eshte e madhe.Jo vetëm ne rolin e gruas ne shoqëri por edhe ne drejtime tjera si shoqëri shqiptare pasi emancimipi demokratik eshte nje process I gjatë dhe kërkon kohe.Mangësite ne emancipimin e shoqerise ndikojne edhe ne emancipimin e femrës ne Shqiperi.Kur them emancipim nuk është fjala per një emancipim siperfaqësor,me elemente si veshjen, modën anen sipërfaqesore te jetes,fjala eshte për emancipimin ku femra te shpalosë aftësite e saj si e barabartë ne shoqeëi.Ne këtë drejtim mbetet shumë per tu bërë dhe “Bota e gruas shqiptare” ka rolin e vet qe duhet peshëndetur pasi po jep kontribut dhe po bëhet nje zë i fortë shprehës per aspiratat e grave shqiptare.

Në këtë botë, pavarësisht nga gjinia, raca, kombi apo feja gratë meritojnë një mundësi të barabartë në jetë … Ekziston nevoja për të dhënë një zë të grave të reja shqiptare dhe të rinjve dhe për të dëgjuar dhe të mësojnë në lidhje me luftërat e tyre dhe idetë e tyre për një të ardhme më të mirë. “një kulturë të paqes”, gjatë integrimit të tyre në shoqërinë amerikane

***

Faleminderit Liliana per e bashkebisedimin e ngrohte qytetar dhe miqesor qe patëm, punen e dukshme te prekshme, na ke bere   të ndjehemi më prane atdheut.Ngrihet dhe lartësohet figura e gruas nga ju ne te gjithe boten…. dhe ndjehemi mjaft mire për emancipimin e saj, pasi ai fillon nga te qënit nënë e mire dhe grua profesionalisht e afte. Falenderime gjithashtu org. qe drejtoni per promovivim e vlerave te gruas shqiptare. Balancat tregojne se une jam realizuar në keto drejtime.

***

Ju faleminderit e dashur Angjelina Nika, shtojzavallja Shqiptare, per bashkebisedimin dinamik. Jeni një model percues , i culturës shqiptare ne bote, nje profesioniste e shkelqyer, keni bukurinë e kërcimit dhe finesën e shprehjes të vlerave te gruas shqiptare nëpermjet koreografisë se valles dhe gjuhës së trupit. Kjo është një vlerë e shtuar per ju, sepse ruhet dhe percillet kultura shqiptare ne brezat e ardhshëm ne te gjithë botën. Ju uroj shume suksese nga zemra.

Dr.Liliana PERE

Ing Informatik

President: International Organization.

” Albanian Woman in the World

Peace Missionary & Honorary Advisor of DMPP

 

 

 

Filed Under: Interviste Tagged With: Angjelina Nika, Balerina e bukur, Liliana Pere, shtojzovallja Tropojane

NJIHUNI ME MANUSHAQE NURA, OFICEREN E FORCES SE SIGURISE SE KOSOVES

February 12, 2016 by dgreca

Lufta në Kosovë e la vendin krejtësisht të rrënuar, por shpresa ime për një të ardhme më të mirë nuk u rrënua kurrë – tregon Togere Manushaqe Nura/
Intervistë nga Liliana Pere/
Profili i Manushaqe NURA/
Manushaqe Nura është oficere në Forcën e Sigurisë së Kosovës me gradën Toger.E lindur në vitin 1990 në qytetin e vjetër të Vushtrrisë. Është rritur në një familje ku mbizotëron një frymë e shëndoshë patriotike dhe një shprehi e vazhdueshme e punës dhe përkushtimit. Dikur liria dukej e pa arritshme, por ja ku po qëndrojn ajo vetë dëshmitarja e lirisë. Arritja e lirisë dikur e pamundur, ishte motivi i saj i parë për të zgjedhur një profesion kaq sfidues, profesionin e ushtarakes.
Familja e saj gjithmonë ka vlersuar lartë shërbimin ndaj atdheut dhe shkollimin, andaj ajo ka qenë përkrahëse e zgjedhjeve të saj jetësore dhe vazhdon të mbetet e tillë, si nga ana morale ashtu dhe per te qene nje paqeruajtëse e denje..
Në gusht të vitit 2008, vitit në të cilin edhe Kosova u pavarsua ajo iu bashkangjit Akademisë Ushtarake në Prishtinë “Qendra për Studime Universitare”.
Në të njëjtën kohë si pjesë e programit të akademisë ajo filloi edhe studimet në Universitetin Amerikan në Kosovë në degën Teknologji Informative dhe Komunikim në Media. Në të dyja institucionet suksesshëm diplomoi në vitin 2012, ku më pastaj i erdhi një mundësi të cilën po e ëndërronte që nga viti i dytë i studimeve në akademi.
Manushaqja studio dhe u diplomua në Akademinë Ushtarake Mbetërore të Anglisë Sandhurst që u bë një tjetër realitet që shënonte një hap të madh në karrierën saj.
Të qenurit lidere ushtarake për të dikur ishte vetëm një ëndërr, por ajo asnjëherë nuk lejoi që kjo të mbetet e tillë. Sot, ajo është oficere në FSK me gradën Toger. Nga kjo pozitë udhëheq 29 pjesëtarë të togës së saj. Pjesëtarë me të cilët ndanë në minimum tetë orë të ditës, duke u përkujdesur që ata të jenë të trajnuar dhe të gatshëm për të përmbushur misionin e FSK-së
Pas përfundimit të studimeve në akademinë ushtarake mbretërore në Britani, ajo u kthye në Kosovë për të shërbyer në Forcën e Sigurisë së Kosovës me gradën e nëntogerit. Në FSK i ishte caktuar detyra e komandantit të togut në Brigadën e Reagimit të Shpejtë (njësi ushtarake prej 30 pjesëtarësh) ku udhëhiqte 29 pjesëtarë të kësaj njësie.
Kjo eksperiencë e re ishte një sfidë tjetër për të, por për fat, gjatë shkollimit të saj në akademi asaj i`u ishin besuar pozita me përgjegjësi të madhe, andaj këto përvoja i kanë dhënë më shumë kompetencë në kryerjen detyrës së komandantit. Një ndër këto përgjegjësi ishte edhe detyra e komandantit të kadetëve në akademi në Prishtinë që i ishte besuar gjatë shkollimit të saj. Poashtu edhe në akademinë mbretërore ka arritur të jetë pjesë e ekipeve garuese ku ka përfaqësuar akademinë në gara të brendshme të ushtrisë Britaneze, ku edhe ka marr shumë medalje dhe mirënjohje si në nivel ekipi ashtu edhe individual.
Ndërsa kulmi i arritjeve të saj si oficere e re në detyrë, u shënua me datën 27.11.2013, ku Presidentja e Kosovës Atifete Jahjaga e dekoroi me Medaljen Presidenciale të Meritave. Kjo medalje e cila i`u është dhënë për kontributin e dhënë në fushën e sigurisë, sukseset brenda dhe jasht vendit dhe thyerjen e barrierave kulturore si grua në uniform. E mira e kësaj arritje ka qenë se pas pranimit të medaljes, ajo ndjente përgjegjësi edhe më të lartë që të performoj me ndershmëri.
Ju lutem ndiqni bashkebisedimin
***
E dashur Manushaqe. Jeni kaq e re, e bukur , e virtytshme ,me një karakter unik shume te vendosur, ’’një Shote Galicë e vërtetë’’ me një vendosmeri që te lë pa fjalë , nga kush familje vjen Manushaqja? Keni një përgatitje të shkëlqyer ne artin ushtarak, si ka ndikuar familja juaj ? Cfarë mbresash ruani për qytetin e ëndrave?sa mbështetëse ka qenë familja në ëndrrën tuaj?
***
Jam Manushaqe Nura oficere në Forcën e Sigurisë së Kosovës me gradën Toger. Kam lindur në vitin 1990 dhe jetoj në qytetin e vjetër të Vushtrrisë. Vushtrria është një qytet i lashtë ku aty këtu mbijeton arkitektura orientale e trashëguar nga perdandoria Osmane. Cilësohet për kalanë që ndodhet në mes të qytetit, për kishën pa prift dhe për urën pa lum. Është një qytet i vogël që i ka sjellur vendit shumë njerëz të zot e të shkolluar. Unë jetoj në një familje ku mbizotëron një frymë e shëndoshë patriotike dhe një shprehi e vazhdueshme e punës dhe përkushtimit. Shumica e familjarëve të mi janë të fokusuar në fushën e inxhinierisë dhe teknologjisë, ndërsa për dallim nga të tjerët unë vendosa që të bëhem një oficere ushtrie. Babai im Fazliu është një inxhinier i makinerisë dhe punon në këtë fushë. Gjatë jetës së tij ai ka përjetuar sfida të mëdha si shërbimi në ushtrinë ish jugosllave dhe burgosja e tij me motive politike, problemet financiare dhe infrastrukturore që i vështërsuan shkollimin, pastaj rritja dhe edukimi i gjashtë fëmijëve q e bënë tim atë njeri më të fortë. Ndërsa nëna ime është një amvise, e cila gjatë gjithë kohës ka dhënë maksimumin e saj qe ne të kemi një jetë sa më të mirë. Ka pasur shumë vite në të cilat ajo ka bartur rolin e kryefamiljares e vetme, duke u përballur me të gjitha sfidat qe i sillte regjimi i padrejtë serb në atë kohë. Një ndër sfidat e saj më të mëdha ishte periudha e luftës në Kosovë, ku si një nënë e vetme atëkohë, kishte për obligim sigurinë dhe mirëqenien tonë. Gjithashtu unë kam edhe tri motra dhe dy vëllezër të cilët kanë profesione të ndryshme, dhe janë një fryt i suksesshëm i punës së palodhëshme të prindërve të mi. Familja ime gjithmonë ka vlersuar lartë shërbimin ndaj atdheut dhe shkollimin, andaj ajo ka qenë përkrahëse e zgjedhjeve të mia jetësore dhe vazhdon të mbetet e tillë, si nga ana morale ashtu edhe me vepra.
***
E dashur Manushaqe; Ju u motivuat PËR TË QENË NJË USHTARAKE në profesion duke thyer barrierat që vet shoqëria i kishte vënë femrës në Kosovë, duke u bërë shembull për gjenerata që besuan dhe punuan për liri, dhe vazhdojne te besojne ne integritet dhe panvaresine Kosoves. Sa ndërgjegjësuese ishin arësyet e tua per këtë zgjedhje ?
***
Ka shumë arësye se pse kam zgjedhur profesionin të cilin tani e ushtroj. Kryesisht ndikimin më të madh në zgjedhjen time e kanë pasur përjetimet e mia si fëmijë i rritur në vitet e 90-ta. Fokus të veçantë do t`i vëja vitit 1999. Lufta e fundit në Kosovë e la vendin krejtësisht të rrënuar, por ishte shpresa për një të ardhme më të mirë që në zemrën time nuk u rrënua kurrë. Lufta në Kosovë, ka qenë dhe mbetet përjetimi im më i rëndë jetësorë, duke filluar nga lëshimi i pragut të shtëpisë, e deri tek shtegëtimi i mbijetesës nëpër rrugët në cep të të cilave digjeshin shtëpitë tona. Ndërsa kthimi në Kosovën e lirë ishte një paradoks në vehte. Unë nuk isha e sigurt se ç`kishte ndodhur me tokën time, me familjarët, shokët dhe shoqet. S`kisha ide se ç`i kishte ndodhur vendit të cilin e lashë e larë në lot dhe e trishtuar. Përkundër faktit se aty përjetova shumë gjëra të padëshiruara, unë isha e sigurt se aty përkas, se ajo është toka ime dhe kjo më bëri më të fortë. Si fëmijë i rritur në një vend ku nuk respektoheshin të drejtat e njeriut, ardhja e lirisë ishte një ngjarje vendimtare në jetën time. Me ardhjen e lirisë, ëndrra ime për të ndërtuar të ardhmen e vendit tim filloi të nxirrte shkëndiat e para, por si një mur i lartë ngritur përballë meje po qëndronte një shoqëri e tërë patriarkale. Sa më e madhe që bëhej ëndrra ime, aq më i lartë bëhej ky mur që në fillim dukej i pa kapërcyeshëm. Megjithatë, unë kisha një shembull, shembullin e lirisë, shembullin që më dëshmonte që jeta nuk ka limite. Dikur edhe liria dukej e pa arritshme, por ja ku po qëndroja unë vetë dëshmitarja e lirisë. Arritja e lirisë dikur të pamundur, ishte motivi im i parë për të zgjedhur një profesion kaq sfidues, profesionin e ushtarakes. Një profesion përmes të cilit do të thyeja barrierat që vet shoqëria i kishte vënë femrës në Kosovë, duke u bërë shembull për të tjerët ashtu si për mua u bënë shembull gjenerata që besuan dhe punuan për liri.
***
Togere Manushaqja: Diplomimi juaj ne nje Akademi Ushtarake , dhe me pas në Universitetin Amerikan në Kosovë në degën Teknologji Informative dhe Komunikim në Media. Suksesshem definuan ëndrrën tuaj për të qenë një lidere ushtarake . A ndiheni krenare për këtë arritje, pasi suksesi yt u bë nje model për të ndjekur nga shumë femra të tjera të të cilave ju dukej e pamundur?
***
Në gusht të vitit 2008, vitit në të cilin edhe Kosova u pavarsua unë iu bashkangjita Akademisë Ushtarake në Prishtinë “Qendra për Studime Universitare”. Në të njëjtën kohë si pjesë e programit të akademisë unë fillova edhe studimet në Universitetin Amerikan në Kosovë në degën Teknologji Informative dhe Komunikim në Media. Në të dyja institucionet suksesshëm diplomova në vitin 2012, ku më pastaj me erdhi një mundësi të cilën po e ëndërroja që nga viti i dytë i studimeve në akademi. Kjo mundësi ishte shkollimi në Akademinë Ushtarake Mbetërore të Anglisë Sandhurst që u bë një tjetër realitet që shënonte një hap të madh në karrierën time. Ndihesha jashtëzakonisht krenare për këtë arritje, pasi që me këtë sukses personal kisha arritur ti hapja dyert edhe për shumë femra të tjera të cilat të paktën do të kishin një shembull real që të mos i druheshin të pa mundurës. Të qenurit lidere ushtarake për mua dikur ishte vetëm një ëndërr, por unë asnjëherë nuk lejova që kjo të mbetet e tillë. Sot, unë jam oficere në FSK me gradën Toger. Nga kjo pozitë udhëheqë 29 pjesëtarë të togës sime. Pjesëtarë me të cilët ndaj në minimum tetë orë të ditës, duke u përkujdesur që ata të jenë të trajnuar dhe të gatshëm për të përmbushur misionin e FSK-së.
***
Manushaqe: Tregoni ju lutem sfidat tuaja në raport me sukseset në profesionin në detyren e e komandantit të kadetëve në akademi në Prishtinë , si edhe në akademinë mbretërore ku keni arritur të jeni pjesë e ekipeve garuese, keni përfaqësuar akademinë në gara të brendshme të ushtrisë Britaneze, dicka me tepër për njohje për lexuesit ju lutem ?
***
Pas përfundimit të studimeve në akademinë ushtarake mbretërore në Britani, unë u ktheva në Kosovë për të shërbyer në Forcën e Sigurisë së Kosovës me gradën e nëntogerit. Në FSK më ishte caktuar detyra e komandantit të togut në Brigadën e Reagimit të Shpejtë (njësi ushtarake prej 30 pjesëtarësh) ku udhëheqja 29 pjesëtarë të kësaj njësie. Kjo eksperiencë e re ishte një sfidë tjetër për mua, por për fat, gjatë shkollimit tim në akademi mua më ishin besuar pozita me përgjegjësi të madhe, andaj këto përvoja më kanë dhënë më shumë kompetencë në kryerjen detyrës së komandantit. Një ndër këto përgjegjësi ishte edhe detyra e komandantit të kadetëve në akademi në Prishtinë që më është besuar gjatë shkollimit tim. Poashtu edhe në akademinë mbretërore kam arritur të jem pjesë e ekipeve garuese ku kemi përfaqësuar akademinë në gara të brendshme të ushtrisë Britaneze, ku edhe kemi marr shumë medalje dhe mirënjohje si në nivel ekipi ashtu edhe individual. Të gjitha këto përvoja dhe sfida që me mund arrita ti kaloj, kanë bërë që unë të ngris vetbesimin dhe pritjet për të ardhmen. Në tre mujorin e parë të punës sime si komandant togu unë u sfidova jashtzakonisht shume, por kjo gjë e bënte punën time sa kërkuese ashtu edhe atraktive. Ndërsa kulmi i arritjeve të mia si oficere e re në detyrë, u shënua me datën 27.11.2013, ku Presidentja e Kosovës Atifete Jahjaga më dekoroi me Medaljen Presidenciale të Meritave. Kjo medalje e cila m`u është dhënë për kontributin e dhënë në fushën e sigurisë, sukseset brenda dhe jasht vendit dhe thyerjen e barrierave kulturore si grua në uniform. E mira e kësaj arritje ka qenë se pas pranimit të medaljes, unë ndjej përgjegjësi edhe më të lartë që të performoj me ndershmëri dhe integritet, si dhe të kontibojë edhe më shumë në mbështetjen dhe zhvillimin e brezave të rinjë.
***
Togere Manushaqja: Sa jeni në gjendje ju në punën tuaj të drejtoni, të vendosni mardhënje ndërkolegjiale, pozitive dhe të arrish respektin e ndërsjellë përmes shembullit tënd, të ndjehesh e obliguar për të përmbushur detyrën në fushat që kërkohet, dhe sa ndjehet ndihma e kolegëve ushtarak me eksperiencë tek ju?
***
Në vitin 2015 unë jam graduar me gradën e Togerit dhe ende shërbej në Brigadën e Reagimit të Shpejtë si komandant togu në të njejtë njësi. Detyra ime është që të i udhëheqë, motivoj, trajnoj dhe vlerësoj pjesëtarët nën komandën time, në mënyrë që ata të jenë gjithmonë të gatshëm në përmbushjen e misionit të FSK-së. Pjesa e motivimit është një ndër detyrat që e kryej me kënaqësinë më të madhe dhe e ndjej edhe si obligim. Të jesh në gjendje t`a ndryshosh mënyrën e të menduarit të një individi apo grupi nga pikpamja negative në atë pozitive dhe të arrish respektin e ndërsjellë përmes shembullit tënd, është me të vërtët një ndër arritjet më të mëdha jetësore. Me që FSK është një organizatë e re, kontributi jasht njësisë sime dhe me orar të zgjatur për zhvillimin e FSK-së në fushat që kërkohet është një tjetër obligim, të cilin unë e përmbushë me vullnet të plotë. Qëllim i kryesor i punës time dhe të kolegëve të mi dhe bashkpunimit tonë të shkëlqyeshëm, është ndërtimi i një baze të fortë për ushtrinë tonë, ku do të mbizotërojë një kulturë e mirëfillt ushtarake.
***
E dashur Manushaqe:’’ Ushtarake’’ Nje profesion i vështirë, dhe një vajzë simpatike me syrin e bukur pishë, mban përgjegjësi, mban kapelën që nuk do ti shkonte askujt më shumë si një modele, e përgatitur, me kulture ushtarake përendimore , a ka patur ndonjë moment të ndjeshëm në karrierren tuaj?
***
Profesioni i cili kam zgjedhur përmban në vete shumë momente të ndjeshme, si vështërsie ashtu edhe lumturie. Një moment i ndjeshëm që ka ngelur në mendjen time që edhe sot më motivon është takimi me një burrë të moshuar gjatë kohës kur isha kadet. Në akademi në Prishtinë pjesë e uniformës është kapela në formë anijeje. Kjo kapelë gjason me kapelat ushtarake të ish Jugosllavisë, duke iu dhënë të gjithë të moshuarve një nostalgji për kohët e vjetra, dhe njëkohësisht është një simbol që i lidh ata me ushtrinë. Një ditë pushimi përderisa unë po kthehesha në shtëpi e veshur në unifrmë, një njeri i moshuar më ndalë në rrugë. Unë e pershëndes duke i zgjatur dorën, ndërsa xhaxhai shpërthen në lot dhe fillon të më puth duart. Ishte me të vërtët një moment për të cilin asnjëherë nuk isha përgaditur dhe as nuk dija se si të reagoj. Për një moment mbeta e shtangur, dhe disi me vështërsi fillova të nxjerrë ca fjalë ngushllimi pa e ditur se për çfarë bëhet fjalë. U ofrova një hap dhe përqafova xhaxhain, i cili nga mallëngjimi nuk mund të nxirrte asnjë fjalë. Pastaj u largua nga krahët e mi dhe duke më mbajtur duart tha: “unë e kam dhanë birin tim që ni dit t`shoh ty n`uniform dhe të bindem që gjaku i tij nuk ka shkue kot”. Fjalët e këti xhaxhai sot e asaj dite ngelën në mendjen time duke më bërë të kuptojë fisnikërinë e profesionit tim dhe përgjegjësinë e plotë që kisha marrë mbi supe, AMANETIN E ATYRE QË RANË PËR LIRI.
***
Togere Manushaqja. Si ka mundur Manushaqja të arrije ëndrrën e saj, të ecë në karrierën ushtarake duke i bërë sfide moshatarëve , dhe të gjitha vështirësive ‘’Mbrojtja e Mëmëdheut është qëllimi kryesor i profesionit tim’’ thote ajo… ajo jep maksimumin intelektual në edukimin e të rinjve, me punë dhe përkushtim, dashuri, që gruaja gjithmonë të jetë shtyllë e shoqërisë. Suksesi yt ka disa çelesa ?
***
Mendoj se po. Të arrish të ngrisësh veten në të gjitha aspektet nuk kërkon ndonjë shkencë në vete. Gjithçka fillon nga gjërat e vogla, e kam veten dëshmitarë sepse ashtu kam filluar dhe unë. Një ndër hapat e parë që kam marrë për të arritur këtu ku jam sot, është guximi për të ëndërruar qe të bëhem një grua lidere.
Pastaj natyrisht se unë asnjëherë nuk kam lejuar që kjo të mbetet vetëm një ëndërr e mbyllur në sirtarin tim.
Përkundër paragjykimeve dhe sfidave, unë kam vazhduar të ndjek ëndrrën time, duke marrë vendimin e parë drejt realizimit të këtij qëllimi që ishte përgaditja dhe aplikimi për në akademi.
Këtë e kam arritur përmes ngritjes sime në karrierë hap pas hapi, që ka dëshmuar që me punë dhe përkushtim arrihen të gjitha qëllimet tona dhe se çdo kush do të detyrohet të i pranojë ato.
Dashuria ndaj punës që bën është pjesë e këtij çelësi, sepse të shtynë të realizosh çdo qëllim. Mbrojtja e mëmëdheut është qëllimi kryesor i profesionit tim, gjë që më bën të ndihem shumë krenare për rrugën që kam zgjedhur, spese ky qëllim më shtynë të jap maksimumin në edukimin e brezave të rinjë dhe se kështu arrij të i`a dëshmojë popullit tim që gruaja ka gjithmonë ka qenë dhe do të jetë shtyllë e shoqërisë.
***
E dashur Manushaqe: çelës i pushtimit të majave të suksesit është kur përmes punës suaj arrini të i inspironi të tjerët. Shkollimi i vazhdueshëm ka qenë rruga të cilën ju keni ndjekur, në mënyrë që përmesë të qenurit shembull i gjallë i suksesit, të arrini të i ndërgjegjësoni gjeneratat e reja.Sa te veshtire e ka pasur Manushaqja rrugën kete profesion ?
***
Çdo profesion i ka vështërsitë e veta të çdo lloj natyre. Edhe për mua të qenurit lider në një profesion të dominuar nga meshkujt dhe në një shoqëri patriarkale ka qenë sfida ime më e madhe përgjatë rrugëtimit tim. Por unë asnjëherë nuk kam humbur kohën time të vlefshme duke u marrë me paragjykimet ndaj meje apo me krahasimet gjinore. Gjithmonë kam punuar me përkushtim dhe kam luftuar për të drejtat e mia, duke e dëshmuar veten në do mundësi sado e vogël që më është dhënë
***
C’fare I pelqen tjeter Manushaqes te ushtroje? Nga biseda mesova se ju pelqen sporti- vrapi, kjo mos ndoshta per tu kalitur, dhe nje filozofi per te arritur majat?
***
Si të gjithë të tjerët edhe unë kam kohën time të lirë të cilën e shfrytëzoj që të merrem me aktivitete të ndryshme. Pasion e kam atletikën, posaçërisht vrapinnë distance të gjata. Në shumicën e ditëve të javës përkundër obligimeve të shumta, unë gjitmonë një kohë ia kushtoj vrapit. Një kënaqësi të vecantë e përjetoj kur vrapoj në grup me shoqërinë e Gërmia555 (klub atletik) me të cilët këtë vit do të vrapojmë një maratonë për nderë të ditës së pavarsisëku do të shënjojmë rrugën për maratonën e poarë kombëtare Gjakovë – Bajram Curr të cilën e cila do të mbahet në Vjeshtë. Gjithashtu aktivitetet e bamirësisë dhe leximi janë dy aktivitete tjera të cilat më japin qetësi shpirtërore.
***
E dashur Manushaqe; A keni nje mesazh sensibilizues per lexuesin, te rinjtë dhe gruan shqiptare?
***
Filozofia e vetmohimit ka qenë dhe është baza e sukseseve të mia. Gjithmonë duke tentuar të jem reflektim i njeriut që dua ta shohë në shoqërinë tonë.
Do dashuri, fal dashuri
Do sinqeritet, bëhu e sinqert
Do respekt, respekto
Dhe në fund do të marrësh atë që ke dhuruar
***
FALENDERIM
Znj. Liliana unë i`u falëndorj nga zemra për punën tuaj të palodhëshme në ngritjen e figurës së gruas shqiptare në botë dhe për mundësinë që më dhe që sado pak edhe unë të jem në gjendje që përmes historisë sime të kontribojë në këtë fushë.Jam e lumtur qe njoha nje grua me kaq vlera si ju.
***
Falenderon Liliana.
Ju falenderoj nga zemra e dashur, Togere Manushaqe. syshqiponjë, Shote Galica e re Kosovare, Ishte nje obligim, dhe kenaqësi biseda me ju.Bisedova me nje vajze tepër te vendosur në missionin e saj, te fortë, me nje kulturë ushtarake perendimore të plotë, Dashuria juaj per lirinë , panvaresinë e Kosoves eshte ne qender te vëmëndjes së punes tuaj .Me vendosmerinë dhe karakterin e forte ju do te coni ne vend amanetin e te vrarëve ne lufte per liri. Atdheu liria dhe panvarësia per ju jane te shtrenjta. Jeni nje model sfidanteje per te thyer barrierat ne lidhje me kete profesion, që vet shoqëria i kishte vënë femrës në Kosovë. Je lulja Manushaqe e pare e pranveres Kosovare në profesionin tuaj, me karakterin tuaj të forte të pashembullt. Manushaqe lulja e parë e pranverës Kosovare ushtarake, e brishtë, e dashur dhe me ambicje te medha duke e hedhur veshtrimin larg per vendin e saj të dashur Kosove.
Lumja ti Kosova trime per keto çika! Faleminderit .
Dr.Liliana Pere
Ing Informatic
President: International Organization.
” Albanian Woman in the World
‘’Peace Missionary & Honorary Advisor of DMP’’

Filed Under: Interviste Tagged With: FORCES SE SIGURISE, Liliana Pere, MANUSHAQE NURA, OFICEREN E, se Kosoves

Flet Dr. Valbona Zeneli Drejtoresha e studimeve në George C. Marshall

February 4, 2016 by dgreca

Moto e Valbones lidhur me edukimin eshte “edukimi i vazhdueshëm nuk është opsion por domosdoshmëri”./
Nga Liliana PERE/
Valbona e lindur në ne qytetin e bukur te Durrësit të ngjason si sirenat e detit që lundrojne përmbi valët,e qete e bukur mbi e kaltërsine dhe thellësine e detit.Jeta,diplomimi ishkelqyer,sukseset,ngjasojnë si nje det i gjerë plot me ëndra të realizuara.
Ajo rritet si intelekt, si profesion, merr dimesione…çdo ditë dhe puna e suksesshme i kapërxen kufijtë e vendit, e fortë , e paepur, me epërsi dhe pontecial te fortë intelektual, si lartesia dhe gjatesia e vales…. me angazhimet e saj te mëdha akademike, dhe studiuese ne problemet e Sigurise në Qendren prestigjioze “’Marshall””……..
U largua nga Shqiperia ne vitin 1996 kur ishte veteë 18 vjece drejt Italisë per të kryer studimet universitare. I kujton ende me emocion ditët e para ne Bologna pasi ishte hera e parë qe udhëtonte drejt nje vendi perëndimor, por edhe emocionet e prinderve që po largonin vajzën larg shtepisë per herë te parë. Kjo eshtë historia e shumë studentëve shqiptarë qe u larguan me një etje per nje edukim më te mire jashtë vendit.
Valbona përfundoi studimet me medalje ari për ekonomi dhe biznes dhe Diplomohet në Universitetin e Bolonjës në vitin 2001, (me vleresim 110/110)
Ajo u diplomua ne Shkencën për administrim biznesi nga Universiteti i Bolonjës, Itali, ku ajo u diplomua me nderime (2001)
Valbona Zeneli diplomohet në Programin Leaders në Qendrën Marshall në Studime të Sigurisë (2003) International .
Valbona me pas zoteron nje studimdiplomë pasuniversitare në fushën e marketingut ndërkombëtar në Universitetin Georgetown, Washington DC (2006 ).
Dr. Zeneli mban një diplomë doktori i shkencave (PhD) në ekonomi politike në Universitetin e Studimeve “Aldo Moro”, Bari, Itali (2011), studime për politika ekonomike, sërish në Itali.
D. Valbona Zeneli eshet e diplomuar ne Universitetit Kennedy School of Government programit të Arsimit Ekzekutiv (2009) e Harvardit, ndërsa më pas, një sërë specializimesh në Berlin e Mynih, në fushën e ekonomisë dhe menaxhimit, studimet pasuniversitare ne Georgetown University në Washington
Ne Shqiperi ajo ka punuar ne institucione te rendesishme.
Valbona Zeneli ishte një profesor i ekonomisë ndërkombëtare në Universitetin Europian të Tiranës nga 2009-2011 dhe profesor i asociuar në Universitetin e Nju Jorkut në Tiranë nga 2006-2011.
Nga 2003-2005, Dr. Zeneli ka shërbyer si shef i protokollit dhe këshilltar ekonomik i kryeministrit shqiptar. Para kësaj, ajo ka punuar si këshilltar i ministrit të ekonomisë së Shqipërisë nga 2002-2003. Ajo gjithashtu ka punuar në sektorin privat ne kompanitë në fushën e marketingut dhe marrëdhënieve ndërkombëtare .
Rruga e jetës dhe e suksesit qe ka ndjekur Valbona nuk ka qenë e lehtë . Arritjet e saj te suksesshme kanë dashur shumë mund, punë , lodhje pagjumesi dhe sakrifica, për te arritur këtu ku ajo eshte sot , ashtu sic nuk ështe e lehtë per askënd te realizojë endrrat dhe synimet e veta.
Ajo mendon se duhen tre gjëra per te arritur suksesin: Pune, studim dhe pune…permanente këembëngulje, cilesore.
Aktualisht Valbona Zeneli,është eksperte e çështjeve të sigurisë, për vëndët e Evropës Juglindore.
Valbona Zeneli eshte prej 4 vitesh e gjysem pedagoge e studimeve te sigurise ne George C. Marshall European Center for Security Study (Qendra Europiane e Studimeve te Sigurise George Marshall), nje institucion i Departamentit Amerikan te Mbrojtjes dhe Ministrise se Mbrojtes Gjermane.Prej nje viti ajo eshte e Drejtoreshë e programit te Detit te Zi dhe Eurazise.
Per Valbonën njohja me Marshall Center filloi 13 vjet me pare, e vitin 2003, kur ishte e ulur ne ato auditorë si studente. Ishte nje sukses e fat i madh te kthehej disa vite me vonë, si pedagoge ne kete institucion te mirenjohur.
Ne moshen 37 vjeçare eshte Doktore Shkencash për Ekonomi Politike Ndërkombëtare, e vetmja pedagoge shqiptare në nje institucion kaq prestigjoz si Marshall Center, autore e dhjetëra artikujve shkencorë ekonomikë dhe politikë dhe lektore në disa institucione ndërkombëtare, kjo ka ndodhur edhe sepse ka pasur mbështetje.
Sigurisht ka edhe mbështjetje, sidomos nga familja. E thote hapur qe nuk do te kishte arritur asgjë po te mos ishte mbështetur nga prindërit dhe bashkëshorti në cdo moment. Nëse pas një burri të suksesshëm qëndron një grua e fortë, pas një gruaje të suksesshme qëndron një ekip i tërë”,
****
Ndiqni bashkebisedimin ju lutem
***
E dashur Bona , Tek ju është sinjikative , bukuria,pontenciali intelektual, kultura e trashëguar, ambicja per t’u rritur profesionalisht, mirë formimi juaj , udherrefyese ka shërbyer familja dhe origjina juaj, ?
***
Mendoj se po.Vendlindja ime eshte Durresi, Jam krenare per origjinen time Shkodrane. E dua shume Shkodren, megjithese nuk kam jetuar asnjeherë atje dhe pak e kam vizituar.Ndoshta është lidhur me faktin qe jam rritur nga gjysherit e mij te mrekullueshëm shkodranë, dhe kam ende ne vesh dialektin e tyre te bukur.
Gjate kohes qe prinderit e mij shërbenin ne Kukës, kam pasur fatin e madh te rritem nga te kater gjysherit e mij. Kam qënë me fat se kam qënë mbesa e parë në familje e te gjitha tezet, dajat e xhaxhallerët më janë përkushtuar, por nuk jam rritur e llastuar, perkundrazi. Kujtoj nje femijëri shumë te bukur e me shumë shumë dashuri. Jane me fat femijet qe kane prezencen e gjysherve ne rritje, eshte dicka e papershkrueshme me fjale shenja qe ata lene ne formimin e karakterit te nje personi.
Familja e mamit ka origjine Durrsake dhe Tiranase. Ne studimet qe kam bere kam ndjekur gjurmet e gjyshit tim nga mami qe kishte mbaruar studimet per ekonomi ne Itali para clirimit. Ndersa gjyshja nga mami ka qene shoqja e saj me e mirë, nje grua jashtezakonisht e bukur, elegante, dhe perherë e qeshur.

Gjysherit e mi kane pasur nje ndikim te jashtëzakonshem ne formimin tim. Historite e bukura, perkujdesja, dashuria dhe mesimet e tyre me udheheqin ne jete. Mësimi kryesor eshte ai I te mbeturit e thjeshte, mirenjohëse e gjithmone me kembe ne toke.
***
Dr Valbona, A ka qënë e veshtirë vendimarja per ju , familjen, për tu larguar nga vëndi, dhe per t’u diplomuar ne nje universitet ne vënd te huaj me nje shoqëri te hapur, e me culturë paksa ndryshe nga e jona ?
***
Po sigurisht. U largova nga Shqiperia ne vitin 1996 për te kryer studimet universitare ne Itali ne qytetin Bologna . Ishte nje emocion I forte dhe nje dhimbje perzjerë me krenari, si per mua dhe prinderit e mij, pasi ishte hera e pare qe udhetonte drejt nje vendi perendimor. Kjo eshte historia e shume studenteve shqiptare qe u larguan me nje etje per nje edukim me te mire jashte vendit.
Kujtoj kur prindërit po largoheshin mbas disa ditësh qe isha regjistruar ne universitet, Lushi, ime me, kur po perqafoheshin ne stacion te trenit hoqi nje unaze te vogel te saj nga gishti dhe ma dha mua. Ajo unaze kishte nje vlere te madhe qe perfaqesonte besimin qe prinderit kishin tek une…dhe me solli shume fat. Tani qe jam nëna e nje djali 9 vjec, Darios, e kuptoj cdo te thote te jesh prind e sa eshte e veshtire ti dergosh larg. E po flasim per vitin 1996, nuk ishte koha e celularit, internetit, skypit e metodave te tjera qe i bejne njerezit te jene afer. Ishte koha kur pjesa me e madhe e bursës se studimit shkonte per fatura telefoni gjate shqetesimeve te medha te viteve te veshtira 1997-1998.
Ne Itali u rrita, duke marre me te mirën e asaj shoqërie te hapur e me culture. Atehere, kur une isha shumë e vogël për te kuptuar botën, e më duhej të merrja vendime vetë, e vetmja gjë që më udhëhiqte ishte mendimi i besimit te madh qe prinderit kishin tek une. Deshiroja vec ti beja ata krenare.
Përfundoi studimet me medalje ari për ekonomi dhe biznes në Universitetin e Bolonjës në vitin 2001, (me vleresim 110/110) ndërsa më pas, një sërë specializimesh në Berlin e Mynih, në fushën e ekonomisë dhe menaxhimit, studimet pasuniversitare

***
E dashur Bona. Nga biseda mësova,se keni nje edukim me ndjenjen e punes , te mirenjohjes, nje disipline absolute , nje orientim te mire per jeten, sa kostante ka qëne suporti i prindërve dhe bashkeshortit tuaj ,si dhe i kolegeve tuaj ne karrierrën tuaj te suksesshme, si në Shqipëri dhe më pas në Gjermani?
***
Prindërit më kanë mbështetur e përkrahur në çdo moment ashtu siç vetëm prindërit dinë ta bëjnë ketë gjë, me dashuri, shumë impenjim, e sakricica. Ata janë tashme jo vetem idhujt e mij por edhe idhujt e Darios.  
Suksesi nuk arrihet dot vetem. Ime më Lushi, ka sakrifikuar ne nje fare menyre karrieren e saj per ten a ndenjur ne cdo moment afer mua dhe motres sime. Prinderit me ndihmojne ne cdo moment edhe sot qe une jam shpesh ne levizje, duke u kujdesur per Darion.
Per cdo vajze eshte shume e rendesishme besimi dhe suporti qe merr nga prinderit, sidomos nga babai.Kjo ndikon ne menyren si e nderton jeten, ajo cka kerkon nga vetja dhe ambienti. Im ate Bashkimi eshte kryesori qe ka ndikuar ne ecjen time perpara, ai i ka dhene jete enderrave te mija.Dhe pastaj sigurisht mbeshtetja qe kam marre nga bashkeshorti.

Nje mikja ime e mire amerikane me thote gjithmone “ vetem meshkujt e sigurte ne vete, perkrahin bashkeshortet e tyre ne ngritjen e tyre profesionale”. E une jam me fat qe kam nje bashkeshort te tillë ne krah, Iglin.Une dhe Igli jemi kritikët me te medhenj te njeri tjetrit, por edhe perkrahesit me te forte.

Dario, qe eshte 9 vjec e gjysem eshte frymezimi im. Cdo njeri behet me I mire, me I kuptueshem, me human e social kur behet me femije. Eshte nje femije I mrekullueshem qe na ben krenar cdo dite, cdo minute. Ai eshte arritja me e madhe e imja. Nese do arrij ti transmetoj Darios ate qe une kam marre nga prinderit dhe gjysherit e mij, atehere do te kem arritur dicka te rendesishme ne jete.

Kam edhe nje mbese dhe nip te vogel te mrekullueshem qe me japing nj lumturi te madhe, Caterina dhe Alvise, femijet e motres time Rudina, te cilet jetojne ne Itali, kunati im eshte Italian.
I jam mirenjohese edhe shume mentoreve ne karrieren time qe me kane perkrahur, profesore, kolege te cilet kane besuar tek potencialet e mija.
** *
Dr Valbon. C’fare perben Qendra e Studimeve të Sigurisë, George C. Marshall, institucion me nje reputacion te madh, dhe cilat jane fushat e studimit ne Qëndrën Marshall?
***
Misioni i Qendres Marshall, si nje instrument vital i bashkepunimit Amerikane-Gjerman eshte te promovoje dialogun dhe mirëkuptimin në botë, përmes bashkëpunimit, besimit dhe forcimit të institucioneve demokratike.
Vazhdoj prej 4 vitesh e gjysem pedagoge e studimeve te sigurise ne George C. Marshall European Center for Security Study (Qendra Europiane e Studimeve te Sigurise George Marshall), nje institucion i Departamentit Amerikan te Mbrojtjes dhe Ministrise se Mbrojtes Gjermane.Prej nje viti ajo eshte e Drejtoreshe e programit te Detit te Zi dhe Eurazise. Ne Qendren Marshall zhvillohen një sërë programesh unike për të ndihmuar edukimin dhe rritjen e kapaciteteve, te liderevenga Amerika, Europa dhe Euroazia. Kjo behet permes nje shumellojshmeri programesh unike te cilet perfshijne zyrtare nga me shume se 100 vende te botes.
***
Dr Valbona, Nje kuriozitet dhe njohje per lexuesin,cilët jane studentët qe marrin pjese ne kete qender studimi ?Aka student nga personalitetet boterore, perfshi ketu edhe me origjine shqiptare ?
***
Metoda e mesimdhenjes ne kete qender studimi eshte bashkepunuesuese dhe shume active. Studentet vijne nga 137 vende te ndryshme te botes tsh.me te botes .Qendra ka ka 9000 te diplomuar dhe 300-ish student sot jane zyrtare te larte te Nato-s
Rreth 200 studente jane diplomuar nga Shqiperia, perfshire ministra , deputete . diplomate , ushtarake, te larte.
Prezenca eshe shume e madhe nderkombetare, ndahen praktikat , shkembehen vlerat, dhe forcohet bashkepunimi.Une kam pergjegjesine, dhe fatin qe te jem e para pedagoge nga shqiperia, pas 8 vitesh qe isha studente ketu .
***
Dr Valbona. Aktiviteti juaj ne lidhje me aktivitetin professional te sigurise eshte unik brenda programit, apo dhe jashte qëndës dhe ne vende te tjera?
***

Pjese e punes time e shte dhe pjsmarrja active ne Konferenca, leksione, e semiare jane te perditshme ne Marshall Center. Udhetoj shpesh ne vendet e Ballkanit, por sidomos tani qe drejtoj programin e Detit te Zi dhe Euroazise, qe perfshin 11 vende, udhetoj shpesh ne keto vende, duke perfshire vende si Ukraine qe jane ne qender te vemendjes europiane e me gjere ne lidhje me sfidat e sigurise.

Jam lektore e rregullt ne disa Universitete ne Amerike, por edhe ne Akademi Ushtarake e Diplomatike ne disa vende ne Europe.
Botimet jane pjese e punes time. Per mua eshte nje kenaqesi dhe nje nder qe te shpreh pikepamjet dhe idete e mija ne shtypin nderkombetar ne lidhje me ceshtje te rendesishme te sigurise, qofte ajo ekonomike, rajonale apo te tjera ceshtje. Pervec revistave te ndryshme shkencore, jam e nderuar te jem pjese e autoreve te prestigjozeve si The Diplomat, the Globalist; Modern Diplomacy etj.
***
E dashur Valbona . Si arritët të jeni pjese e stafit Akademik te kesaj qëndre prestigjioze, e cila përputhet dhe formimin tuaj te shkelqyer dhe integritetn e lartë professional që keni, dicka më teper per njohje per lexuesit ju lutem ?
***
Kualifikimi i Stafit te qendres Marshall eshte shume I larte.Pedagoget vijne nga vende prtnere si SHBA, Gjermania , Zvicra,Italia, Kanadaja, Te jesh ne mes profesionistesh, per mua eshte nje experience e cmuar.Une jam perzgjedhur me nje process konkurimi dhe seleksionimi. Qendra Marshall nuk ofrton vetem studime.Ajo shkon ne vende te cilat kane nevoje per ekspertizen e saj .Ne fillim te shtator. Nje takim I dobishem eshte organizuar dhe ne Tirane Nje koference te suksesshme per luften kunder korrupsionit.
***
Dr Valbona.Sot bota eshtë e perfshirë në me politikat e globalizimit dhe te sigurisë , Shqiperia eshte pjesë e këtyre politikave me aderimin e saj ne Nato, eksperienca juaj e vyer është nje impuls integrimi për vëndin ?
***
Jam lektore e rregullt ne disa Universitete ne Amerike, por edhe ne Akademi Ushtarake e Diplomatike ne disa vende ne Europe.Kjo me sherben mua per te pasuruar njohurite, per ti implementuar ato ne nje te ardhme per sigurine globale , dhe te bejme ate qe duhet bere me mire per jetesen dhe paqen ne boten globale duke qene dhe ne pjese e saj. Shkembimi I kultuarve me homologe te vendeve te ndryshme eshte nje experience tjeter shume e dobishme per mua dhe vendin tim.

Ne botimet e mija qe jane pjese e punes time une shpreh dhe ndaj mendimet idete e mija dhe deshiroj ti bej ato motivim per te gjithe per punen e tyre . Per mua eshte nje kenaqesi dhe nje nder qe te shpreh pikepamjet dhe idete e mija ne shtypin nderkombetar ne lidhje me ceshtje te rendesishme te sigurise, qofte ajo ekonomike, rajonale apo te tjera ceshtje. Pervec revistave te ndryshme shkencore, jam e nderuar te jem pjese autoreve te prestigjozeve si The Diplomat, the Globalist; Modern Diplomacy etj. Interesat kërkimore Valbona Zeneli ‘shtrihet në çështje të ndryshme të sigurisë evropiane dhe transatlantike, me theks në Lindore dhe Juglindore Evropë, siguri ekonomike, tregtinë ndërkombëtare dhe të zhvillimit; qeverisjen e mirë dhe kundër korrupsionit, si dhe reforma e sektorit të sigurisë.

**
Doktore Zeneli
Ju pyes si eksperte e çështjeve të sigurisë, , tërheqja e investimeve të huaja është një sfidë e vështirë dhe ka të bëjë në radhë të parë me forcën e institucioneve të çdo vendi.në ç’mënyrë i largon korrupsioni investitorët e huaj?
***
Korrupsioni lulëzon aty ku institucionet janë të dobëta dhe nuk vepron shteti ligjor, fenomeni i korrupsionit shihet si një rreth vicioz, për të cilin nëse nuk ka një qeverisje që e lufton për ta kthyer në rreth virtuoz, ai kthehet në një gangrenë për vendin, nuk ekziston një formulë e qartë për të luftuar korrupsionin, por thekson si të domosdoshëm forcimin e shtetit ligjor. Tërheqja e investimeve të huaja është një sfidë e vështirë dhe ka të bëjë në radhë të parë me forcën e institucioneve të çdo vendi.
Dhe mungesa e performances se institucioneve, si dhe renditja e Shqiperise ne tabela korruptive i largon korrupsioni investitorët e huaj.
C’do investitor sigurisht I ben llogarite mire, kur niset te investoje ne vendin tone. Eshte I domosdoshem stabiliteti ekonomik, funksionimi I shtetit ligjor ,
Ulja e korrupsionit ne nivelin 0 . Ndryshe askush nuk investon kur nuk ka siguri .

***
Dr Valbona. Cfare mendimi keni per gjithpërfshirjen e gruas, dhe pozicionin e saj sot, e cila lë per te dëshiruar shoqerine tonë maskiliste? Ne vitin 2014 keni botuar nje artikull qe eshte konsideruar si 10 me te miret ndërkombetarisht, tek The Globalis, dicka me tepër ju lutem?
***

Fuqizimi e grave ështe si një hap i drejtë dhe i mençur, qe liderët duhet ta keni pjesë te vizionit te tyre qeverises. Presidenti Obama eshte duke e shtyre fort axhenden e barazise gjinore, duke filluar me Ameriken, duke marre masa konkrete jo vetem per perfaqesim te madhe te grave ne politike, biznes e vendimarrje, por edhe duke shtyre drejt barazine ne paga ne sektorin privat.
Une jam per shance te barabarta konkurence midis grave dhe burrave, jam ne parim kundër kuaotave rozë qe lejojne disa hapesira për gratë sidomos ne politikë, megjithëse ndonjehere ato duhen për te ndryshuar mentalitetin.
Me te gjitha arritjet qe nuk duhen mohuar, ne Shqiperi apo në vendet e tjera te rajonit ka shume pengesa te vëna nga shoqeria, varferia, media, mungesa e mbeshtetjes sociale apo e edukimit cilesor. Shqipëria mbetet ende në fund të vendeve të rajonit, në
vendin e 83-të nga 142 vende të marra në konsideratë nga raporti i barazisë gjinore të Forumit Ekonomik Botëror.

Nuk duhet te harrohen edhe pengesat e barrierat psikologjike qe vete grate i vendosin vetes, stigmatizimi qe vjen nga shoqeria, apo nga mos-mbeshtetja edhe brenda grupit.
Per sa i përket arritjeve arsimore, 60 perqind e personave qe mbarojne studimet universitare jane femra. Por arrin një çaste ato ndeshen me një tavan qelqi, një tavan, i cili bëhet më i vështirë nga nga bota mashkullore dhe nga shoqeria ne pergjithesi.Shpesh ekziston stereiotipi se “kush ben karrierë, nuk ka kohe për familje”.Grate jane te zonjat te bejne gjithcka, te kene familje te shendosha e te jene drejtuese e vendimarrese te zonjat. Mendimet e tyre jane reflektuese te gjysmes se shoqerise, e prandaj duhet te degjohen, por edhe grate duhet te flasin me fort e te jene te bashkuara. Perfaqesimi i tyre thjesht ne numra, dëmton kauzen e barazise gjinore, duke derguar mesazhet jo te duhura vajzave te reja dhe shoqerise ne pergjithesi.

Me pëlqen te qendroj larg slloganeve feministe, po gratë përbëjnë më shumë se gjysmën e popullsisë botërore, e pra fuqizimi i tyre ekonomik e politik nuk do të ishte në avantazh vetëm të grave, por të gjithëve.  E kjo nuk është retorike, por e bazuar në fakte e studime, ku çdo përfshirje rrit të ardhurat kombëtare, përmirëson cilësinë e jetesës dhe zhvillimit social.  Më shumë duhet bërë në Shqipëri për fuqizimin e gruas në politikë, kjo është përgjegjësi e të gjithëve që kanë një zë në shoqërinë shqiptare. Me një fjalë flitet shumë e nuk bëhet sa duhet e shpesh matet vetëm me përqindje.
***

E dashur Valbona Sa I mungon shqiperia Valbonës , dhe cilat jane lidhjet që mbani ju me vëndin tuaj ?
***

Tirana eshte qyteti im I dashur. E kam afër dhe larg, sapo ndez kompjuterin ne mëngjez e para punë dua të azhonohem me lajmet nga Shqipëria. Sot teknologjia ka ecur kaq shume , sa shikohesh , dhe flet sikur I ke prnë njerezit e tu.

***
DR Valbona:Ne fund kam një Falenderim per Organizaten Gruaja Shqiptare ne Botë dhe ne menyre te vecante per ju Lilana, per bashkebisedimin miqesor, professional, ishte vertet nje suprize e këndshme të bisedoja me ju, keni admirimin dhe respektin tim. E quaj nje pune te rendesishme per sot, per te ardhmen, sepse nj komb gjithmone dallohet nga vlerat. Ju po punoni per krijimin e nje sistemi unik vlerash te gruas shqiptare.

***
Falenderim Liliana
Ju faleminderit , Dr Valbona, Shpreh shume admirim per ju gruan fortë, dhe po aq te sjellshme, me nje karrierë te e suksesshme në shume dimesione, professional, diplomatic,dhe global. Bukuria fizike, shpirtërore, miresjellja , figura jote e plotesuar absolute , jane sinjikative tek ju Jeni nje inspirim i madh për cdo grua qe ka ambicje për te cur perpara. Nëna te ka dhëne gjitha hijeshitë. Faleminderit
Dr. Liliana Pere
Ing Informatic
President: International Organization.
Albanian Woman in the World
Peace Missionary & Honorary Advisor of DMPP

Filed Under: Interviste Tagged With: Dr. Valbona Zeneli Drejtoresha, e studimeve në George C. Marshall, Liliana Pere

GJUHA SHQIPE, THESARI YNE KOMBETAR

January 22, 2016 by dgreca

Flet Prof. Dr. e shkencave filologjike SHefkije ISLAMAJ’’Gjuha Shqipe eshte thesari yne’’ ajo eshte identiteti yne kombetar/
Histori suksesi nga Liliana Pere/
Profili i Prof.Dr. Shefkijes/
• Dr.Shefkije Islamaj është nje grua Akademike nga Drenica qëndrore e quajtur Likoc i Kosoves E edukuar si te ishte shembulli më i mirë, per tu bere nje njeri i dobishëm për veten e të tjerët, me nje dashuri per punën ,jetën, njerezit qe na rrethojne.
• Shefkija ka nje integritet te larte profesional eshte dhe nje studiueset shkencore në fushen e gjuhesise nga me te mirat ne trojet shqiptare.
• Ajo eshte diplomuar ne Fakulteti Filozofik, Dega e Gjuhës dhe e Letërsisë, Prishtinë, 1972-1977ne graden Prof. Dr. Puna qetesia,kembengulja per ta bere mire detyren e vet jane pjese e karakteri te saj te forte.
• Eshte gruaja e parë e doktoruar në gjuhësi në Universitetin e Prishtinës.
• Ka nje vprimtari te dendur si Këshilltare shkencore në Institutin Albanologjik.
• Ajo eshte dhe studiuese e gjuhës në Degën e Gjuhësisë në Institutin Albanologjik,1977 e vijim
• Ka bërë studime pasdiplomike: Fakulteti Filozofik, Dega e Gjuhës dhe e Letërsisë, Prishtinë, 1978-1980.
• Ka eksperienca te shumta ne Mësimdhënëse: Shkolla tetëvjeçare “Liria”, Isniq, 1975-1976; Gjimnazi Vëllezërit Frashëri”, Deçan, 1976-1977; mësimdhënëse e lëndës “Kulturë gjuhe”: Fakulteti i Arteve Dramatike, Prishtinë, 2001-2004. Mësimdhënëse në Fakultetin e Edukimit. Prishtinë, 2012-2013. Vite me radhë jep ndihmesë të çmueshme në biseda e debate gjuhe në radiot e televizionet , në Prishtinë e Tiranë, në tribuna të ndryshme gjuhësore.
• Per punen e saj te madhe, te devotshme,jep kontribut në fushen e Gjuhesisë dhe si punonjese shkencore ajo është vlerësuar me :
o Titujt:
o Bashkëpunëtore e lartë shkencore, 1999; Këshilltare shkencore, 2002; Profr drr, 2004.
o Çmimet:
o -Më 2008 – Çmimi ”Pjetër Bogdani” i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës për librin Gjuha dhe identiteti. si vepra më e mirë e vitit në të gjitha zhanret;
o -Me 2012- Çmimi ”Shkencëtari i vitit” i MASHT-it për rezultate të veçanta në
o hulumtimet shkencore dhe për kontribut në zhvillimin e shkencës në Republikën e Kosovës.
VEPRIMTARIA PROFESIONALE
Kryeredaktore e revistës shkencore të Institutit Albanologjik “Gjurmime Albanologjike”, 2004 e në vijim.
• Anëtare e redaksisë së revistës shkencore të Institutit Albanologjik “Gjurmime Albanologjike”, 1998 e në vijim.
• Anëtare e redaksisë së revistës “Gjuha shqipe”,botim i Institutit Albanologjik,1982 e deri sot.
• Anëtare e Këshillit Ndërakademik për Gjuhën (Shqipëri, Kosovë) dhe kryetare e Grupit për Çështje të Leksikut (për Kosovë), 2004 e në vijim.
• Kryetare e Pleqësisë së Institutit Albanologjik, 1982-84.
• Shefe e Degës së Gjuhës në Institutin Albanologjik, 1982-1992.
• Nënkryetare e Shoqatës së Gjuhës Shqipe, 2002 e në vijim
• Kryetare e Këshillit Drejtues të Universitettit të Prishtinës, 2014 -2015.
• Pjesëmarrëse në 62 konferenca, simpoziume e sesione shkencore të organizuara nga akademitë, institutet shkencore, universitetet në Kosovë, Shqipëri, Maqedoni e në Mal të Zi.
• Pjesëmarrëse në një numër ekspeditash gjuhësore e shkencore, organizuar nga Instituti Albanologjik i Prishtinës dhe Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë së Tiranës.
• Anëtare dhe mentore në komisionet për mbrojtje të temave të doktoratës dhe të magjistraturës në Institutin Albanologjik në Prishtinë dhe në Fakultetin Histori-Filologji të Universitetit të Tiranës.
• Udhëheqëse e projekteve studimore të studiuesve të rinj në Instirutin Albanologjik
• Redaktore e recensuese e shumë botimeve shkencore të Institutit e jashtë tij.
• edaktore e fjalorëve:
• Fjalori suedisht-shqip (Sadulla Zendeli), edhe në formë elektronike, ”Entit për Zhvillimin e Arsimit të Suedisë, Stokholm, 2004,
• Fjalori shqip – suedisht (Sadulla Zendeli.), Stokholm, 2011.
• Fjalori kroatisht-shqip (Mikel Ndreca), “Školska knjiga”, Zagreb, 2010.
• Fjalori shqip-serbokroatisht (Mikel Ndreca), EBT, Prishtinë, 1988.
• Glosar (Fjalorth i detarisë i së folmes së Ulqinit i Hajro Ulqinakut), IA, Prishtinë, 2003.
• Redaktore gjuhësore e mbi 100 veprave gjuhësore, leksikografike, letrare, historike, mjekësore etj.
• Recensuese e teksteve të gjuhëve të MASHT-it. Etj
********************************************************************
Ju lutem ndiqni bashkebisedimin interesant.
**
E dashur Prof.Dr. Shefkije :Cfare mbresash keni nga femijerija juaj,aq e dashur per gjthsecilin, c’farë ndjenja krenarie përshkon shpirtin tuaj vendlindja, sa dhimbje ju kujton, dhe c’farë përfaqëson ne kontekstin historik vendlindja juaj, duke pasur parasysh ketu luftën clirimtare në Kosovë ?
**
Kam lindur më 25 tetor 1953 në një fshat të vogël në Drenicën qendrore të quajtur Likoc, që tashmë ka hyrë në historinë e re të Kosovës si njëri ndër bazat kryesore të UÇK-së. Aty kam bërë hapat e parë të jetës, aty kam njohur për herë të parë botën përreth dhe aty më është dukur se qielli nuk është larg toke, sepse Likoci gjendet në një lartësi të madhe dhe nga ai mund të shihen natën edhe dritat e qytetit të Pejës në largësi prej 40 a 50 km.
Likoci sot për mua nuk është vetëm vendlindja ime që më nxit ndjenja të veçanta përkatësie, “shtëpia” ku kam njohur për herë të parë qiell e tokë e gjithçka tjetër që i duhet një qenieje që vjen në jetë, as vendi që më sjell gjithmonë nostalgji për gjithçka ka ikur bashkë me fëmijërinë time të hershme e me njerëzit që kam dashur e që kanë pasur kuptim për mua, por është edhe vendlindja ime që vazhdon të më nxitë ndjenja krenarie të pamatshme. Aty nuk jetojnë vetëm njerëzit e mi të gjakut, po aty nisi e lëshoi shtat liria, liria e Kosovës. Gjatë kohës së bombardimeve, unë me një pjesë të familjes, jemi dëbuar në Shqipëri, ku kemi qëndruar tre muaj. Me t’u kthyer në Kosovë fill pas përfundimit të luftës, kam shkuar në Likoc, jo vetëm për t’i parë ata që kishin shpëtuar nga masakrat e shumta që u kryen aty e në gjithë Kosovën, por për të ngushëlluar familjarët e mi, të afërm e më të largët, për humbjet e mëdha, për numrin e madh të njerëzve të vrarë, por edhe për t’i përgëzuar ata për qëndresën, luftën dhe sakrificën e madhe. Atë ditë të gjithë njerëzit e mi kishin nevojë për ngushëllim – të gjithë, pa përjashtim, kishin humbur, një, dy, tre, e deri 12 anëtarë të familjes – dikush fëmijën, dikush prindërit, dikush vëllezërit, dikush gjyshërit, dikush … Kështu ishte në shumicën e vendbanimeve në Kosovë.
Në moshën dyvjeçare bashkë me familjen kemi lënë Likocin dhe jemi vendosur në Skënderaj. Aty kam nisur dhe mbaruar shkollën fillore 1960-1968.
Si ishte fëmijëria ime? Vitet ’60 nuk ishin vite qetësie, begatie e zhvillimi për shqiptarët që jetonin në Kosovë e në vise të tjera të Jugosllavisë. Përkundrazi. Por, fëmijëria ka ligjësitë e veta – mosha e vogël nuk i kupton, fatmirësisht, ato lehtë dhe jeton ashtu siç jetohet vetëm njëherë fëmijëria. Nga ky kënd mund të them fëmijëria ime ishte shumë e lumtur. E rrethuar me prindërit, me dy motra e katër vëllezër, me farefis të gjerë, me mysafirë të çdoditshëm – s’mund të dëshirohet më mirë. Ata vinin e shkonin dhe për ne fëmijët ishte kënaqësi, sepse ata gjithmonë vinin me rrëfime nga më të ndryshmet e me xhepat plot arra a ndonjë mollë a ftua, e kjo për kureshtjen e ndjesinë time fëmijërore ishte diçka shumë e bukur.
**
E dashur Prof. Dr. Shefkije.
Ju shpreheni kaq bukur per prinderit sa gjithkush do tu lexonte me endje:’’ Babai im- si nje gjumë pa ëndrra të këqija, nëna ime- të mos ndieje kurrë të ftohtë’’. Fjalet e arta per prinderit jane pambarim nga te gjithe, ne c’faredo kushte te rritesh, jane I vetmi burim ekzistence, autoriteti i prindërve ishte i pacenueshëm, nderimi yne per ta eshte i pakufishëm. A ishin ata mbeshtetja juaj ne formimin tuaj?
**
Prindërit? Të dashur e të rreptë në të njëjtën kohë. Babai me shkollim të lartë e nëna dinte të shkruante vetëm emrin e të shoqit, tim eti, dhe emrin e vet: Ferat dhe Fatime Zymberi. Sakrifikues të mëdhenj për të rritur shtatë fëmijë të shëndetshëm e të mbarë dhe për të dhënë gjithçka për shkollimin e tyre.
Babai – ai më ka përcjellë në pjesën më të rëndësishme të jetës sime dhe ishte shembulli më i mirë si të bëhesh njeri i dobishëm për veten e të tjerët. Ai na mësoi ta donim jetën, të donim ata që kemi pranë, të donim njeriun e njerëzoren. Ishte i zoti t’i jepte, në çdo kohë e në çdo rast, rrugë shqtësimeve tona. Ajo që më ka vlejtur shumë nga fjala dhe qëndrimi i tij është të kuptuarit se jeta është kjo që na ofrohet dhe marrim nga ajo aq sa dimë e sa ofrojmë ne. Të kishe një baba çfarë ishte babai im, do të thoshte gjumë pa ëndrra të këqija.
Nëna – gjithë jetën më është dukur se i ngjan tokës. Ngrohtësinë e sigurinë e saj e kam ndier në çdo çast të jetës sime Edhe toka është e nxehtë në brendinë e saj, ndryshe nuk do të kishte jetë mbi të. Ajo jo vetëm na dha jetën po na e mbajti siç di vetëm toka të ruajë e t’i mbajë ata që ka krijuar. Me një nënë të tillë që ka mbi çdo gjë fëmijën e saj, shëndetin e tij, këmbët e nxehta, gjumin e rehatshëm, jeta kishte shumë kuptim. Nuk di kur flinte ajo, nuk di nëse ëndërronte ajo, nuk di nëse kishte dhembje ndonjëherë, nuk di nëse qante netëve pa zë, por e di se ajo jetonte për fëmijët e saj. Të kishe një nënë, siç ishte nëna ime, do të thoshte të mos ndieje kurrë të ftohtë. Ajo e kishte kuptuar herët jetën, prandaj ia dinte vlerën të vlefshmes, ia dinte dobinë të dobishmes, ia dinte frikën të frikshmes, ia dinte kufijtë të mundshmes.
Babai na jepte frymën e tij e nëna na ngrohte me dashurinë e saj.
Mund të them se unë nuk kam pasur asnjë përfytyrim nëse prindërit e mi kishin ndonjë mosmarrëveshje mes vete a më të tjerët, sigurisht nëse jo të mëdha, të vogla kanë pasur; nuk e dija nëse kishin vështirësi materiale, e sigurisht se kanë pasur, sepse nuk na e thoshin, dhe as nuk e dija si e përjetonin jetën të shtypur nga shumë anë; kemi parasysh se janë vitet ’60 kur shqiptarët kishin trysni të mëdha nga pushteti i asokohshëm jugosllav. Mund të them se, vërtet, fëmijët janë kursyer shumë asokohe, dhe kjo ka bërë që ta jetojmë fëmijërinë, materialisht shumë të rrudhur, po shpirtërisht shumë të pasur. Për ne, fëmijët, autoriteti i prindërve ishte i pacenueshëm E meritonin nderimin tonë të pakufishëm, prandaj, sot kur flas me ju kam nostalgji për ta e për atë periudhë. Dhe për këtë do të mund ta zgjasja rrëfimin pa kufi.
Ne kishim një burim ekzistence ta themi të mirë, sepse me një rrogë asokohe edhe jetohej, po edhe kërkesat i kishim modeste, sepse vetë jeta ishte shumë më pak kërkuese. Prindërit e mi ishin nikoqirë shembullorë dhe unë nuk kam përjetuar asokohe të ftohtët e këmbëve të lagura e as dritaret e ngrira nga akulli në dhomën e gjumit, të zakonshme për ato kohë në shumicën e shtëpive shqiptare të Kosovës. Babai im arrinte të na siguronte ushqimin e të na blinte librat e shkollës dhe kjo nuk ishte pak, ndërsa nëna na qepte e thurte rroba natën deri vonë. Nuk e di nëse kam shkuar edhe vetëm njëherë herë në shkollë pa ngrënë mëngjesin e ngrohtë që përgatiste nëna ime. Sot fëmijët, për fat të keq, i përcjellim në shkollë me një a dy euro në xhep dhe nuk e dimë nëse hanë apo ç’hanë.
Kosova asokohe nuk e kishte bollëkun që ka sot, përkundrazi, standardi i jetës ishte shumë më i ulët. Dhe, të rriturit asokohe kishin vështirësi të shumta të jetës, po ka qenë zakon i mirë i prindërve që të kurseheshin fëmijët për aq sa ishte e mundur, duke mos i ngarkuar me telashet e tyre. Sot prindërit nuk arrijnë ta bëjnë këtë dhe fëmijët tanë rriten para kohe, rriten me fëmijëri të lënduar.
Skënderaj, një qytezë e vogël, ku kam jetuar një kohë, kishte vetëm një shkollë fillore dhe unë u ula për herë parë në bankat e saj më 1960. Nga librat kishim vetëm abetaren me pak ilustrime bardhë e zi, ndërsa ende më kujtohen disa nga tregimet e shkurtra e fletoret e holla me ngjyrë të bardhë të zverdhur. Shkolla – ajo botë e madhe nga vështrimi i një gjashtë a shtatëvjeçare do të bëhet dashuria ime e madhe. Qyteza kishte një bibliotekë qyteti me të cilën jam njohur në moshën nëntë vjeçe dhe jam bërë shumë shpejt lexuesja më e rregullt e saj. Librat shqip ishin të paktë dhe unë i lexova shpejt pothuajse të gjithë librat që ishin aty. Librat e mi të parë të lexuar janë “Jan Bibiani në hanë”, “Doktor ofmëdhemb”, “Princi dhe lypësi”. Disa nga librat për fëmijë, si, fjala vjen, “Udhëtimet e Guliverit”, i kam lexuar në serbokroatishte. Pas vitit 1966, kur ra Rankoviqi, kryeshefi i Sigurimit të Brendshëm të Jugosllavisë (UDB-a famëkeqe), kur Kosova mori sadopak frymë dhe kur filloi një bashkëpunim shumë i pritur dhe i dëshiruar fort me Shqipërinë, u shtuan librat dhe përkthimet në shqip, kurse unë mbeta e pasionuar jetësisht pas leximit.
Me të mbaruar shkollën fillore më 1968 familjarisht jemi shpërngulur në Mitrovicë, ku kam filluar e mbaruar Shkollën Normale pesëvjeçare, për katër vjet, si nxënëse e dalluar, me sukses të shkëlqyer. Shkolla normale “Hasan Prishtina” ishte shkollë mësuesie dhe ishte shkollë me emër.
Në familjen time isha më e madhja prej fëmijëve dhe më binte hise të kisha shpesh edhe detyra e përgjegjësi më shumë se fëmijët e tjerë sidomos në mungesë të prindërve. Edhe sot e ndiej respektin nga motrat e vëllezërit për këtë, sepse në familjen tonë është respektuar shumë edhe mosha, edhe dija, edhe kujdesi. Dhe unë nuk i kam zhgënjyer në përpjekjen time që, meqë isha e para me moshë, të bëhesha edhe një shembull a udhërrëfyes i tyre, sidomos me mësime e disiplinë – dhe ata pothuajse të gjithë ishin të shkëlqyer, ndërsa me sjelljen të gjithë për lëvdatë, kurse sot janë shumë çmuar aty ku jetojnë e punojnë. Jo vetëm në mësimet, po edhe në konkurse të ndryshme të dijes brenda e jashtë Kosovës, të konkurseve për esetë a hartimet, si i quanim ne asokohe, unë rrëmbeja vendet e para dhe kjo i bënte shumë krenarë prindërit e mi. Nuk mbaj mend të jem qortuar nga prindërit apo mësimdhënësit as edhe një herë për mësimet dhe disiplinën.
**
Prof. Dr. Shefkije.A ka qënë familja juaj arsimdashëse , dhe sa ju ka nxitur ne studimet tuaja ne Degën Gjuhë Letërsi, duke ditur qe ju keni qënë nje vajzë me përparim shumë të mirë në mësime, po pedagoget tuaj te njohur te Gjuhes shqipe sa ju kanë përkrahur e mbeshtetur ne studimet tuaja?
**
Nxitja kryesore më vinte prej prindërve të mi: ata ishin arsimdashës të flaktë. Ata në mua shihnin realizimin e ëndrrave të tyre. Kjo nxitje ka vazhduar të jetojë në mua gjatë, edhe pas vdekjes së hershme të babait. Ishte një kohë kur dija e shkolla shiheshin mbi gjithçka, idealizoheshin së tepërmi. U jam mirënjohës për jetë, pos të tjerash, edhe për kultivimin e dashurisë për librin e dijen dhe për shprehinë e krijuar të punës.
Më 1972, domethënë para 44 vjetësh, kam filluar studimet në Prishtinë në Fakultetin Filozofik, Dega Gjuhë dhe Letërsi Shqipe. Është koha kur Prishtina vlonte nga studentët dhe koha e një rilindjeje të vërtetë arsimore. Brezi im në Degën e Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe numëronte mbi 130 studentë dhe midis tyre mbi 60 ishin vajza nga të gjitha viset shqiptare në ish Jugosllavi. Kjo ishte shumë e rëndësishme për Kosovën e atëhershme, sepse shkalla e analfabetizmit ishte ende shumë e lartë dhe sidomos e analfabetizmit të gruas. Në gjithë familjen time shumë të gjerë unë jam vajza e parë e shkolluar. Kjo flet mjaftueshëm për kontekstin arsimor e kulturor të Kosovës në vitet për të cilat po flasim.
Ishte kënaqësi, krenari e privilegj, prandaj, të kishe mundësinë të studioje. Në Prishtinë kisha ardhur me shumë ambicie, me shumë shpresa, por edhe me shumë drojë. Qyteti i panjohur, rrethi i ri, largimi i parë nga familja, numri i madh i studentëve, ishin sfida të reja për një vajzë 18 vjeçe me shumë ëndrra për të ardhmen e saj dhe me shumë etje për dituri.
Fakulteti Filozofik asokohe përfaqësonte qerthullin kryesor të intelektualëve të Prishtinës, ndonëse nuk ishte i vogël as numri i Fakulteteve të tjera. Prishtina asokohe ngjante në një qytet të rinjsh dhe vetëm vera, kur zbrazej Prishtina, shpaloste të vërtetën se studentët vërtet përbënin shpirtin e saj. Edhe sot kur gjendem në mesin e studentëve, kur eci pranë tyre rrugëve të Prishtinës, kam po atë ndjesi e po atë nostalgji që me rishfaqet çdo fillimviti mësimor. Kam pasur nderin t’i kem profesorë Akad. Idriz Ajetin, Prof. Anton Çettën, Akad. Besim Bokshin, Prof. Gani Lubotenin, Prof. Latif Mulakun, Prof. Hasan Mekulin, Prof. Mehdi Bardhin, Prof. Enver Gjerqekun e shumë të tjerë më të rinj, që edhe sot janë emra të njohur të gjuhësisë e të letërsisë shqipe.
Edhe në studime jam dalluar me mësimet. Nxitja kryesore më vinte prej prindërve të mi: ata ishin arsimdashës të flaktë. Ata në mua shihnin realizimin e ëndrrave të tyre. Kjo nxitje ka vazhduar të jetojë në mua gjatë, edhe pas vdekjes së hershme të babait. Ishte një kohë kur dija e shkolla shiheshin mbi gjithçka, idealizoheshin së tepërmi. U jam mirënjohës për jetë, pos të tjerash, edhe për kultivimin e dashurisë për librin e dijen dhe për shprehinë e krijuar të punës.
Në këtë kohë kam filluar të botoj disa tregime e poezi në revistat ”Zëri i e rinisë” dhe ”Botën e re: dhe mbaj mend, madje, edhe ndonjë titull të tyre si: “Kthimi”, “Blerta”, “Dasma”, “Leonora” etj. Edhe më vonë kam ndier nevojë të shkruaj kohë pas kohe, por ato shkrime nuk i kam botuar; ndonjëherë madje kam shkruar edhe ditar.
**
E dashur Prof. Dr. Shefkije.
Prishtina eshte qyteti ku jeni diplomuar ‘’një qytet të rinjsh’’ dhe studentët vërtet përbëjne shpirtin e saj. Ku në mesin e studentëve, ju njohët dashurine tuaj , dhe krijuat familjen, me pak kosto, sepse juve ju desh te linit Prishtinën. A keni akoma po ate ndjesi sot ku ecni mes korridoreve te fakultetit ‘’bucitjen rinore’’ që të rishfaqej çdo fillim viti mësimor?
**
Në korridoret e fakultetit që në ditët e para të studimeve njoha edhe një djalosh zeshkan, simpatik që “m’i mori mendtë” për të cilin lashë Prishtinën e bukur e jetën studentore me të përfunduar vitin e dytë të studimeve dhe shkova në fshatin Isniq të Deçanit (Dukagjin) për t’u bërë nuse e për t’u mësuar me një jetë plotësisht tjetër.
Për më pak se dy vjet e gjysmë sado të jetoj në Isniq, kanë ardhur në jetë dy fëmijët e mi të parë Rebeka (1975) e Valmiri (1976), ndërsa gjatë kësaj kohe kam punuar mësuese në fshat dhe kam arritur të përfundoj edhe studimet në kohë dhe me sukses të dalluar. Është kjo koha më intensive në jetën time kur do të provojë energjitë e mundësitë e mia dhe aftësitë për t’iu përshtatur kushteve e rrethanave të panjohura. Mund të them se gjatë kësaj kohe në Isniq kam provuar mirësinë e zemërgjerësinë e njerëzve, kam ndier dashurinë e respektin e tyre, por edhe vetë jam përpjekur të ofroj dashuri e respekt. Isniqi është një fshat i mrekullueshëm me njerëz të rrallë.
Mund të më pyesni nëse e kam e pasur vështirë në ambientin e ri? Do t’ju gënjeja po t’ju thosha jo. Unë nuk shkova në fshat për pushime ose te dajat e mi ku kam kaluar shumë vjet të lumtura të fëmijërisë sime, po shkova për t’u bërë nuse pa i mbushur njëzet vjet. Nuse! Po hyja në një jetë tjetër, të re e të panjohur për mua, me të cilën domosdo duhej të mësohesha. Dhe “u mësova”. Familjarët e burrit tim sigurisht se kanë pritur që unë do të bëja jetën e çdo nuseje asokohe aty, e kjo do të thoshte të ngrihesha herët, të fshija e të laja shtëpinë, të nxirrja ujë nga pusi, të laja e shpëlaja rrobat e gjithë shtëpisë, të milja lopët e dhentë e të zija kosin në rast të mungesës së zonjës së shtëpisë, të korrja e zhvoshkja misrin, të vjelja a të shkundja mollë e arra… Ishin gabuar. Unë në vend të pajës kisha marrë me vete dy valixhe libra, fletoren time të ditarit e të sprovave letrare, kisha marrë me vete dëshirën që të përfundoja studimet e mbetura përgjysmë dhe kisha marrë me vete, sidomos, zemërimin e tim eti pse po martohesha aq herët, pa diplomuar. Ishte, për të, si një prerje në besë, sepse të studioje asokohe, kur ende shumica e mësuesve nëpër Kosovë ishin të padiplomuar ishte privilegj që nuk e gëzonin shumë vajza në gjithë Kosovën. Dhe duhej t’ia mbaja fjalën, vetes e babait – t’i vazhdoja studimet. Shumë nga punët që priteshin nga unë nuk i bëra, por në kushte tepër modeste linda dy fëmijë, ecja tetë km në ditë për të shkuar në punë dhe mbarova studimet në afat rekord e kjo, mendoj, se nuk ishte pak për një 23 vjeçare. Do të ishte krejtësisht e pandershme të mos përmendja ndihmën e mirëkuptimin e madh që kam pasur nga burri e familja e tij, pa ndihmën e të cilëve do ta kisha tepër vështirë. Vjehrra ime u bë dora ime e djathtë dhe asaj i jam, vërtet, mirënjohëse sidomos për mirëkuptimin. Ajo e kuptoi mirë e herët se nuk kishte marrë nuse që t’i shkonte pas, po nuse që do të ndiqte ëndrrat e dëshirat.
**
Prof. Dr. Shefkije.Së afermi ju mbushni 40 vjet punë ne Institutin Albanologjik. E gjithe kjo eksperiencë pune ju ka mundësuar të realizoheni si nje nga Studiueset më të mira te Gjuhës Shqipe në te gjitha rrethet Akademike, dëshiruar dhe atë që është kërkuar prej jush si studiuese e gjuhës.Sa krenare ndihet Shefkija ne arritjet e saj te shkëlqyera profesionale?
**
Kur po dorëzoja në administratën e Fakultetit Filozofik, në fillim të shtatorit 1977, temën e diplomës për mbrojtje, më thanë se duhej të paraqitesha te Përgjegjësi i Degës Gjuhë dhe Letërsi, prof. Latif Berisha. Nuk mund ta merrja me mend se kjo bisedë do të bënte kthesën e madhe në jetën time. Kishte ardhur një kërkesë nga drejtori i asokohshëm i Institutit Albanologjik, Rexhep Qosja, që studenti a studentja më e mirë që do të diplomonte në atë afat, të konkurronte për pranim në Institut. Ato ditë Instituti Albanologjik po vendosej në objektin e ri e të bukur në të cilin gjendet edhe sot, prandaj i nevojiteshin kuadro të reja të cilët me dhuntinë e tyre ishin dalluar gjatë studime në këtë fakultet. Nuk po e zgjas për ato ç’kam ndier në ato çaste. Kryesorja u krijuan kushtet që unë të rinis jetën e ëndërruat e të këputur në gjysmë kur e kisha lënë Prishtinën.
Largimi im nga Isniqi dhe Deçani ku kisha filluar të jepja mësim lidhet me pranimin tim, fill pas diplomimit, në Institutin Albanologjik të Prishtinës, si asistente në Degën e Gjuhës, këtu e 39 vjet më parë, ku punoj edhe sot si këshilltare shkencore.
Riardhja në Prishtinë më 1.12.1977 nuk kishte kuptimin vetëm të punësimit në Institutin Albanologjik, po edhe të vazhdimit të studimeve pasdiplomike, të cilat i regjistrova më 1978. Gjatë studimeve pasdiplomike kam lindur vajzën e dytë, Blertën (1980), të shëndetshme e të bukur si mund të ëndërroj vetëm një nënë. Por, po në atë vit një ditë, një ditë të acartë nëntori, kur ishte vetëm 52 vjeçar, iku babai nga kjo jetë përgjithmonë, ndërsa ne mbetëm ta jetonim jetën pa të. Barra ra mbi nënën të rrethuar me fëmijët jomadhorë, më i vogli 12 vjeç. Jeta vazhdoi, por aspak e lehtë. Nëna – e mësuar me sigurinë që të jep një njeri me dashurinë e ndershmërinë e paskajshme, me parimësinë e shquar, me rregullsinë e me ndjenjën e fuqishme familjare, u detyrua të merrte forcën e tij për të përballuar jetën e varfëruar shpirtërore e fizike pa të.
Dy vjet pas, më 1982, një javë pas mbrojtjes së magjistraturës, linda fëmijën e katërt, Isën, që trashëgoi emrin e gjyshit nga babai. Tashmë kisha katër fëmijë si drita, një banesë me qira, babai kishte ikur, po këto nuk ishin pengesa që unë të vazhdoja të ecja pas dëshirave e synimeve që i kisha vënë vetes herët – të bëhesha studiuese e gjuhës.
…
Së shpejti më 23 shkurt 2016 do të mbush 40 vjet pune. Nuk janë pak dhe kjo moshë pune më mundëson të kthej kokën prapa e të shoh nëse kam arritur të përmbush atë që kam synuar e dëshiruar dhe atë që është kërkuar preje meje si studiuese e gjuhës. Me kërkimndjesën për lexuesit e nderuar të gazetës historike, me emër të çmuar “Dielli”, për jomodestinë që mund ta shpreh në vijim të intervistës, them se mund të ndihem mirë për punën që kam bërë.
Gjatë punës në Institut kam ndjekur e përfunduar studimet pasdiplomike dhe me punimin “Sinonimet në gjuhën shqipe” kam marrë gradën magjistre e shkencave filologjike më 1982, kurse më 1999 kam mbrojtur me sukses tezën e disertacionit me titullin “Veçoritë leksiko-semantike dhe stilistike të gjuhës së veprës letrare të Jakov Xoxës”, dhe kam marrë gradën doktore e shkencave filologjike. Jam gruaja e parë e doktoruar në gjuhësi në Universitetin e Prishtinës. Gjatë punës në Institut kam arritur të gjithë titujt shkencorë deri te titulli më i lartë Këshilltare shkencore, më 2002.
Në Institutin Albanologjik kam drejtuar dhjetë vjet Degën e Gjuhësisë. Kam ushtruar në moshë fare të re edhe detyrën e kryetares së Pleqësisë të Institutit Albanologjik. Për disa kohë kam punuar edhe si pedagoge e jashtme, me titullin profesor, në Fakultetin e Arteve Dramatike në Prishtinë, ku kam ligjëruar lëndën Kulturë gjuhe dhe, në vitet e fundit, në Fakultetin e Edukimit, lëndët Kulturë gjuhe, Leksikologji dhe Semiologji.
Jam nënkryetare e Shoqatës së Gjuhës Shqipe të Kosovës që nga themelimi i saj më 2002, që ka zhvilluar dhe zhvillon aktivitet shumë të dendur në të mirë të gjuhës shqipe dhe të kulturës gjuhësore. Vite me radhë jam kryeredaktore e revistës kryesore shkencore në Kosovë me moshë 55 vjeçare “Gjurmime albanologjike” (Seria e shkencave filologjike) dhe anëtare e redaksisë së revistës shkencore-profesionale të Institutit Albanologjik “Gjuha shqipe” (1982. Jam anëtare e Këshillit Ndërakademik për Gjuhën Shqipe dhe kryetare e Grupit të Kosovës për çështje të leksikut në këtë Këshill, që nga themelimi i tij më 2004 e në vijim. Gjatë viteve 2014 dhe 2015 kam kryer detyrën e Kryetares së Këshillit Drejtues të Universitetit të Prishtinës “Hasan Prishtina”. Jam propozuar tri herë nga Instituti Albanologjik për anëtare të Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës.
Kam qenë organizuese, në cilësinë e kryetares, e disa konferencave, sesioneve dhe tryezave shkencore në kuadër të Institutit Albanologjik dhe të Shoqatës së Gjuhës Shqipe të Kosovës. Kam marrë pjesë në mbi 60 tubime shkencore kombëtare e ndërkombëtare – konferenca, simpoziume, sesione e tryeza shkencore – që janë mbajtur në Prishtinë, Tiranë, Shkodër, Shkup, Tetovë, Ulqin, Korçë, të organizuara nga institucionet shkencore të Kosovës dhe Shqipërisë, nga akademitë tona të shkencave e të arteve, nga universitet dhe nga shoqata të ndryshme intelektuale mbarëshqiptare. Njëkohësisht, kam marrë pjesë për vite me radhë dhe vijoj të japë ndihmesë të çmueshme në biseda e debate gjuhe në radiot e televizionet tona, në Prishtinë e Tiranë, në tribuna të ndryshme gjuhësore profesionale e shkencore, në tribuna gjuhësore me studentë e mësues gjuhe dhe në seminare si trajnuese e gjuhës e punonjësve të administratës publike. Kam marrë pjesë në shumë ekspedita shkencore për të mbledhur lëndë leksikore e frazeologjike drejtpërdrejt nga ligjërimet e folura popullore.
**
E dashur Prof Dr Shefkije.Puna dhe Studimet tuaja shkencore numerojne rreth 300 artikuj shkencore, Mbrojnë Gjuhen shqipe vlerat kombëtare të shqiptarëve, të krijuara me mund, në kushte jofavorizuese për ta. Mendoj, eshte detyrë, intelektuale e morale e çdo studiuesi. Mbrojtje e gjuhës standarde, do të thotë mbrojtje e qenësisë sonë,Kam interes une dhe lexuesi te di, a janë të rrezikuara sidomos gjuhët e kulturat e vogla në kushtet e një qytetërimi kaq të përbërë, në kushtet e globalizmit?
**
Në jetën time shkencore në vazhdimësi jam marrë me kulturën e gjuhës shqipe, me trajtimin shkencor të problemeve të saj, me studime gjuhësore në përgjithësi, me shkrime e trajtesa pothuaj të rregullta në revistat shkencore që botohen në Kosovë, si në “Gjurmime Albanologjike (Filologji)”, “Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare”, “Dardania Sacra”, “Gjuha shqipe”, Kulturë gjuhe”, “Jeta e re” etj., pastaj në ato të Institutit të Gjuhësisë dhe të Letërsisë në Tiranë, si në “Studime filologjike” e “Gjuha jonë”, në revistat shqiptare në Maqedoni e në Mal të Zi, si në “Koha”, “Malësia” dhe në revista e gazeta të tjera që botohen në Kosovë e në Shqipëri.
Jam redaktore gjuhësore e më shumë se 100 botimeve shkencore të Institutit Albanologjik e të veprave shkencore të disa botuesve të tjerë, ndër ta po përmend Fjalor suedisht-shqip (2004), Fjalor shqip-suedisht (2012), botime të Entit për Zhvillimin e Arsimit të Suedisë; Fjalor kroatisht-shqip (2008), botim i Školska knjiga-s së Kroacisë; Fjalor shqip-serbokroatisht i EBT–së dhe i një numri fjalorësh dialektorë e terminologjikë, botime të Institutit Albanologjik. Gjithashtu jam recensuese e një numri të madh veprash shkencore e mësimore si dhe mentore e anëtare komisionesh në mbrojtje magjistraturash e doktoratash në Institut gjatë periudhës 2000- 2008. Jam mentore dhe vazhdoj të jem mentore e projekteve shkencore që janë realizuar dhe realizohen në Institutin Albanologjik, nga studiuesit e rinj.
Veprimtaria ime shkencore përmban afro 300 studime, trajtesa, kumtesa, vështrime shkencore, artikuj e recensione për probleme të ndryshme të leksikologjisë, të leksikografisë, të stilistikës gjuhësore e letrare, të historisë së gjuhës standarde e të kulturës gjuhësore, të botuar në organe shkencore e profesionale në Kosovë e në Shqipëri. Përveç shkrimeve të publikuara në periodikët shkencorë kam botuar këto vepra monografike dhe përmbledhje studimesh: 1. “Çështje të sinonimeve në gjuhën shqipe”. Monografi. Instituti Albanologjik, Prishtinë, 1985, 145 faqe; 2. ”Fjalor i fjalëve të huaja” (bashkautore), Instituti Albanologjik, Prishtinë, 1987, 667 faqe; 3.”Gjuha dhe stili i Jakov Xoxës”. Monografi. Instituti Albanologjik, Prishtinë, 2000, 420 faqe; 4. ”Kultura gjuhësore dhe përdorimi estetik i gjuhës”. Përmbledhje studimesh e trajtesash, ”Toena”, Tiranë, 2002, 440 faqe; 5. ”Gjuha, ligjërimi dhe fjala”. Përmbledhje studimesh e trajtesash, Instituti Albanologjik, Prishtinë, 2004, 300 faqe; 6. ”Gjuha dhe identiteti”. Përmbledhje studimesh e trajtesash, ”Toena”, Tiranë, 2008, 333 faqe; 7.”Gjergj Fishta, Gjuha dhe stili”, I. Monografi. Instituti Albanologjik, Prishtinë, 2012, 528 faqe; 8. ”Gjergj Fishta, Gjuha dhe stili”, II. Monografi. Instituti Albanologjik, Prishtinë, 2012, 574 faqe; 9. ”Gjuha, teksti dhe konteksti”. Përmbledhje studimesh e trajtesash, Instituti Albanologjik, Prishtinë, 2015, 370 faqe.
Jam autore edhe e një romani: Mos më thuaj se më ke parë ëndërr, botim i ”Toenës, Tiranë, 2004, 299 faqe. Disa fragmente të romanit (60 f.) janë përkthyer në gjuhën bullgare nga Ralica Mladenova dhe janë botuar në revistën “Ballkani”, Sofje, nr. 4, dhjetor 2005. Romani është pritur shumë mirë nga lexuesit dhe kritika. Romani i bën jehonë luftës së fundit në Kosovë, në të vërtetë është roman mbi pasojat e luftës në botën shpirtërore të njerëzve të Kosovës.
Monografitë për gjuhën dhe stilin e Jakov Xoxës dhe për gjuhën e stilin e Gjergj Fishtës janë çmuar prej studiuesve më të njohur sot të gjuhësisë shqiptare si monografitë e para të plota në historinë e studimeve gjuhësore shqiptare për gjuhën e stilin e shkrimtarit, të vështruar në rrafshin leksikor, semantik e stilistik dhe në rrafshin e fonostilistikës, morfostilistikës, sintaksostilistikës dhe leksikostilistikës. Ndërkaq monografia Çështje të sinonimeve në gjuhën shqipe është monografia e parë dhe e vetmja në gjuhën shqipe për sinonimet në gjuhën shqipe.
**
Prof Dr Shefkije.
Si ështe vlerësuar puna juaj e devotshme si Akademike, studiuese shkencore e Gjuhes standarte Shqipe,Botuese, Redaktore,Romanciere,Lobuese ne media, nga fusha akademike, institucionet e Gjuhësise dhe Personalitetet e saj ?
**
Për veprën ”Gjuha dhe identiteti” (2008) kam fituar Çmimin Pjetër Bogdani të Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës si vepra më e mirë e vitit në të gjitha zhanret. Vlerësimin për veprën ”Gjuha dhe identiteti” e kam marrë si një mesazh domethënës, mesazh që lë të kuptohet se çështjet e gjuhës, të letërsisë edhe të kulturës në përgjithësi duhet të shihen të lidhura me identitetin kombëtar që sot i është nënshtruar një trysnie të madhe prej faktorëve të jashtëm për arsye të ditura politike dhe prej faktorëve të brendshëm, fatkeqësisht, për arsye po kështu, të ditura, politike, krahinoriste e përfituese. Unë përpiqem të mbroj vlerat tona, njëra prej e të cilave, më e rëndësishmja, është gjuha shqipe, gjuha standarde shqipe. Mbroj vlerat kombëtare të shqiptarëve të krijuara me aq mund, në kushte e rrethana historike shumë jofavorizuese për ta. Dhe kjo, mendoj, do të duhej të ishte detyrë shkencore, intelektuale e morale e çdo studiuesi. Mbrojtje e gjuhës standarde do të thotë mbrojtje e qenësisë sonë sidomos sot në kushtet e një qytetërimi kaq të përbërë, në kushtet e globalizmit, kur janë të rrezikuara sidomos gjuhët e kulturat e vogla. Sot edhe për popujt e mëdhenj, siç janë kinezët, del shumë i rëndësishëm kohezioni kombëtar përmes një gjuhe të përbashkët. Pse duhet të jetë ndryshe për shqiptarët?
Jam shpërblyer në vitin 2012 edhe me Çmimin “Shkencëtari i vitit” për veprën dyvëllimshe (mbi 1100 faqesh) ”Gjergj Fishta. Gjuha dhe stili”, I dhe II. Këtë çmim e kam përjetuar jo vetëm si nderim dhe vlerësim për punën e bërë gati dhjetëvjeçare, por edhe si përgjegjësi, si zotim, si nxitje për punën që do të bëj në vijim. Çmimi mori një kuptim të veçantë për mua sepse rastisi në përvjetorin e madh të shtetit shqiptar, në ndërtimin e të cili rol dhe ndikim të madh pati edhe poeti i madh kombëtar Gjergj Fishta me veprën e tij.
Për botimet shkencore dhe avancimet e mia kam pasur mentorë e recensues akademikë e profesorë të njohur të gjuhësisë e të letërsisë shqipe, si: akad. Idriz Ajeti, akad. Rexhep Qosja, akad. Rexhep Ismajli, akad. Jani Thomai, prof. dr. Emil Lafe, prof. dr. Latif Mulaku, prof. dr. Gani Luboteni, prof. Murat Blaku, dr. Shaqir Berani, prof. Mehdi Bardhi, prof. dr. Ragip Mulaku, prof. dr. Qemal Murati e studiues të tjerë të gjuhës shqipe, kurse me shkrime të veçanta për veprat e mia në revista shkencore shqiptare dhe në promovimet e tyre kanë dhënë vlerësimet e tyre akad. Idriz Ajeti, akad. Rexhep Qosja, akad. Jani Thomai, akad. Jorgo Bulo, akad. Kolec Topalli, akad, Gjovalin Shkurtaj, akad. Floresha Dado, prof. dr. Xhevat Lloshi, prof. dr. Emil Lafe, prof. Tomor Osmani, prof. dr. Seit Mansaku, profesor Enver Hysa, prof dr. Valter Memisha, prof.dr. Tefë Topalli, prof. dr. Mimoza Priku, prof. dr. Kudret Velça, prof. dr. Bashkim Kuçuku, dr. Rusana Bejleri, prof. dr. Ragip Mulaku, prof. dr. Qemal Murati, dr. Agim Hidi, dr. Zenun Gjocaj, prof. dr. Rrustem Berisha, prof. dr. Resmije Kryeziu, dr. Fadil Grajçevci, prof. dr. Hysen Matoshi, dr. Artan Goga, dr. Rrezarta Draçini, dr. Bedri Zyberaj, dr. Kastriot Marku, dr. Orijeta Baja, dr. Xhavit Beqiraj e shumë të tjerë.
Përurime të disa botimeve shkencore për veprat e mia janë mbajtur në Institutin Albanologjik të Prishtinës, ndërsa monografia ”Gjuha dhe stili i Jakov Xoxës” është promovuar në Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Tiranë më 5 maj 2001, kurse vepra dyvëllimshe ”Gjergj Fishta – gjuha dhe stili” është promovuar në Akademinë e Shkencave të Shqipërisë, në Tiranë më 23.10. 2012 dhe në Universitetin e Shkodrës në prill 2013.
**
E dashur Prof. Dr. Shefkije.Ju vazhdoni te punoni ne Institutin Albanologjik, duke punuar paralel me studimet gjuhesore, romanin, familjen, ndjeheni e realizuar si grua, nene , dhe profesioniste në plotësinë e tyre?
**
Mund të pyesni: a i kam realizuar të gjitha dëshirat e synimet? Në vija të përgjithshme po, por kam ende dëshira dhe synime prandaj nuk rresht punën e përpjekjet. Vazhdoj të punoj në Institutin Albanologjik. Vazhdoj të studioj gjuhën, pasionin tim të hershëm, përmes gjuhës së shkrimtarëve, përmes fjalorëve, vazhdoj të shqetësohem për kulturën tonë të ulët gjuhësore e për dashurinë gjithnjë e më të paktë të të rinjve tanë për leximin, vazhdoj të shkruaj roman… Dhe kryesorja: puna më bën shumë të lumtur.
Por, kam edhe një dashuri të madhe, mbi gjithçka – familjen time.
Sot jetoj në shtëpinë time në Kodrën e Diellit në Prishtinë me familjen time të madhe. Të katër fëmijët e mi, me të mbaruar studimet, janë martuar dhe më kanë dhuruar 10 mbesa e nipër. Ari, Rina. Lira, Leka, Rea, Reita, Ylli, Tana, Hana, Orgesi – janë margaritarët e mi. Fëmijët e mi jetojnë prej punës dhe mundit të vet. Ndihmesë të çmueshme marrë nga dy nuset e mia, Dita dhe Edona. Unë vazhdoj punën me këmbënguljen e njëjtë dhe ndihem mirë që vazhdoj të kem mirëkuptimin e familjes. Por, kjo nuk do të thotë se nuk kam kohë për t’i mbledhur shumë shpesh të gjithë rreth tryezës për të ngrënë drekën a darkën bashkërisht, për të gatuar ushqimet e preferuara për fëmijët e sidomos për më të vegjlit e mi, se nuk arrij t’u tregoj përralla nipërve e mbesave për të provuar edhe ata magjinë që kam provuar unë nga gjyshja ime, se nuk kam kohë për detyrat e tyre shkollore e për të ndjekur sukseset e tyre, se nuk kam kohë të shëtis me ta, se nuk kam kohë për të përgatitur turshitë e dimrit a për të zier reçelin e adhuruar nga ata. Përkundrazi. Jeta me ta më është shumë e vlefshme dhe ajo është, vërtet, shumë e bukur vetëm kur jetohet në plotësinë e saj.

Prof. Dr. Shefkije.
Me sa pasion e këmbëngulje ka qënë e mbushur rruga për punën, angazhim persistent, punë kërkuese, sakrifica, e shqetësime, ju jane dashur te provoni, te konvertuara keto ne kënaqësi dhe rezultate. Jeta juaj mund të quhet ‘’Duke vrapuar ne studimet ne Gjuhesi’’ky eshte dhe sekreti i suksesit tuaj?
**
Çdo kohë ka vështirësitë e veta dhe brezi që vjen pas mund të mos i kuptojë ato. Sigurisht se edhe rruga ime jetësore nuk ka qenë e lehtë sepse kisha një qëllim më të lartë se ç’mund ta përballoja me rrethanat që ia kisha krijuar vetes. Sot kjo mund të duket e lehtë, por mund ta them nga pikëvështrimi i sotëm se rruga ime deri sot ka qene e mbushur me shumë pasion për punën, me shumë angazhim e punë kërkuese, me shumë sakrifica, me shumë shqetësime, me shumë kënaqësi për rezultatet dhe me shumë vullnet, në të vërtetë jeta ime mund të ketë emërtimin vrapim. Unë nuk kam ecur, por kam vrapuar, ndryshe nuk do të arrija. Bashkëpeshimi i jetës familjare dhe asaj profesionale do urtësi e përgjegjësi dhe them se kam arritur të mos e cenoj asnjërën. Madje, mund të them se edhe si shtëpiake jam e mirë, kështu së paku më thonë të tjerët, dhe më pëlqen kur më thonë kështu. Në vrapin tim jetësor kam kuptuar se puna të mban gjallë, të jep forcë, energji, qëndrueshmëri e mbi të gjitha të jep kënaqësi dhe ndijesinë e vlerësimit të vetes, kurse sekreti i suksesit është përkushtimi dhe këmbëngulja për të arritur qëllimin.
**
E dashur Prof. Dr. Shefkije.
C’fare mesazhi keni per Gruan Shqiptare ne rrugën per te prekur suksesin, qe u duhet të përshkojë për të ruajtur integritetin moral, dhe profesional, për te qënë njerëzore dhe me një familje te fortë?
**
Çdo grua mund të realizojë atë që do, mjafton të ketë pasionin e vullnetin. Kur i hyjmë një pune suksesi përcaktohet nga vullneti për të vazhduar pavarësisht vështirësive shoqëruese. Por, fillimisht duhet t’i dimë qëllimet tona dhe të jemi të aftë të përballojmë vështirësitë. Nuk realizohen qëllimet pa vështirësi e sakrifica. Në këtë rrugë është e rëndësishme të ruajmë integritetin moral, të jemi të sinqerta, të ndershme me veten dhe me të tjerët – ta pranojmë moton e njohur se para se të jemi të sukseshëm duhet të jemi të vlefshëm, të dobishëm.
Falenderim- Shefkija
**E nderuar znj. Liliana, më lejoni t’ju shpreh falenderimin tim për vëmendjen që keni treguar për punën time shkencore. Njëkohësisht, dua t’ju përgëzoj për gjithçka që po bëni për të promovuar vlerat e shoqërisë shqiptare, për të promovuar gruan shqiptare dhe sukseset e saj përtej gjeografisë shqiptare. Ju dëshiroj shëndet e realizim synimesh jetësore!
**Ju faleminderit ju e dashur Prof Dr Shefki ,Ishte nder dhe obligim bashkebisedimin. Ju jeni nje grua e suksesshme, Studiuesja e gjuhesise ne menyren me permanente dhe te vlerësuar. Redaktorja, romancierja , gruaja me integritet te lartë njerëzor. Jeni një inspirim dhe model i shkelqyer i madh jo vetem për gruan shqiptare, per Gjuhëtarët, shkrimtarët,Intelektualët në punën qe duhet te bejnë për te ruajtur te pastër Kulturën dhe Gjuhën tone Shqipe ne menyre te vazhdueshme ashtu si punoni dhe ju. Faleminderit .
Suksese nga zemra

Dr. Liliana Pere
Ing Informatic
President: International Organization.
” Albanian Woman in the World
Peace Missionary & Honorary Advisor of DMPP

Filed Under: Interviste Tagged With: gjuha shqipe, Liliana Pere, Prof. Dr. Shefkije Islamaj, THESARI YNE KOMBETAR

  • « Previous Page
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • …
  • 11
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!
  • Veprimtaria atdhetare e Isa Boletinit në shërbim të çështjes kombëtare
  • FLAMURI I SKËNDERBEUT
  • Këngët e dasmës dhe rituali i tyre te “Bleta shqiptare” e Thimi Mitkos
  • Trashëgimia shqiptare meriton më shumë se sa emërtimet simbolike të rrugëve në New York
  • “Unbreakable and other short stories”
  • ÇËSHTJA SHQIPTARE NË MAQEDONINË E VERIUT NUK TRAJTOHET SI PARTNERITET KONSTITUIV, POR SI PROBLEM PËR T’U ADMINISTRUAR
  • Dr. Evia Nano hosts Albanian American author, Dearta Logu Fusaro
  • DR IBRAHIM RUGOVA – PRESIDENTI I PARË HISTORIK I DARDANISË
  • Krijohet Albanian American Gastrointestinal Association (AAGA)
  • Prof. Rifat Latifi zgjidhet drejtor i Qendrës për Kërkime, Simulime dhe Trajnime të Avancuara Kirurgjike dhe Mjekësore të Kosovës (QKSTK) në Universitetin e Prishtinës

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT