NGA LULZIM  MULLIQI/
Shkollat shqipe kudo qe funksionojne ne mergaten shqiptare,ato mbajne gjalle gjuhen,traditat kombetare,si dhe zhvillojne veprimtari te shumta atdhetare,arsimore dhe kulturore.Gjuha shqipe e cila sherben si mjet Komunikimi ne mes te shqiptareve kudo qe ata ndodhen,ajo perben mjetin integrues te kultures shqiptare ne Pergjithesi.Mesimi i gjuhes shqipe ne mergaten shqiptare te Amerikes eshte nje prioritet I nevojshem dhe me se i domosdoshem per edukimin e brezave te rinj,te cilet po lindin dhe po rriten ne Amerike.Nisma per hapjen e shkollave ne gjuhen shqipe ne mergaten shqiptare te Amerikes do te sherben si nje force shtytese dhe baze solide per ti zgjeruar njohurite e gjeneratave te reja,per ti kuptuar me mire,gjuhen,traditat dhe trashegimine tone kulturore dhe kombetare.Ndonese,ne shtetin e Arizones jeton nje numer I konsiderueshem shqiptaresh,nga te gjitha trevat tona etnike,nje nisme e tille per hapjen e nje shkolle shqipe per femijte e Ketij komuniteti kishte filluar ne muajt e pare te vitit,2013,kur nje kurs fillestar tremujor ishte mbajtur ne ish-lokalet e Televizionit “ILIRIA” nga arsimtarja e dalluar e Ketij komuniteti,Pranvera Cabej.Megjithate,qe nga ajo kohe edhe pse eshte diskutuar shume here si domosdoshmeri hapja e nje shkolle shqipe per femijet e komunitetit tone,kjo ende nuk eshte realizuar,por mbetet njera nga prioritetet e ardhshme te Ketij komuniteti Shqiptaro-amerikan.Shqipja,kjo gjuhe e embel perendie,sic e kane quajtur rilindesit tane,na duhet ne shqiptareve sa te jete e mundur per te ruajtur identitetin tone kombetar dhe kulturore edhe ketu ne mergim.Keto dite nje kurs veror  fillestar dhe me pas edhe i avancuar i gjuhes shqipe eshte organizuar nga institucionet me te larta arsimore amerikane te shtetit te Arizones.Universiteti Shteteror I Arizones(Arizona State University),ky tempull I dijes,nga me te medhenjte me SHBA,ka disa vjet qe kujdeset per organizimin e kurseve fillestare dhe te avancuara te gjuheve kritike per vendet e Evropes jug-lindore,ku bene pjese edhe Shqiperia dhe Kosova.Ky kurs intensiv i gjuhes shqipe per studentet amerikane dhe ata shqiptare qe studiojne ne SHBA,organizohet nen patronatin e Institutit te Gjuheve te Rrezikuara(Critical Languages Institute),qe punon ne kuader te Universitetit Shteteror te Arizones.Kursi i gjuhes shqipe nga ky Institucion i arsimit te larte organizohet ne dy afate te semestrit veror,duke filluar nga datat:1,Qershor dhe deri me daten 17,Korrik si kurs fillestar dhe afati i dyte si kurs i avancuar nga datat:20,Korrik e deri me 14,Gusht te ketij viti.Studentet te cilet e mbarojne me sukses kete kurs kane,  te drejten qe me kreditet e fituara te vijojne  nje praktikum per mesimin e gjuhes shqipe edhe per nje muaj ne Universitetin e Tiranes.Krahas dhjetera studenteve amerikane ,te cilet si lende zgjedhore kane mesimin e gjuhes shqipe,pjesemarres te ketij Kursi jane edhe nje numer simbolik i studenteve shqiptare qe studiojne ne kete Universitet prestigjioz amerikan.Mesimi i gjuhes shqipe nga ky Institucion arsimor amerikan eshte bere tashme tradicional dhe i pervitshem.Vlene te permendet se Kursi i gjuhes shqipe eshte mbajtur per here te pare me 2003.Ate kurs veror e kane ndjekur dhjetera studente amerikane dhe te huaj dhe organizimin i tij ishte organizuar krejtesisht falas nga Universiteti Shteteror i Arizones dhe vleresohej me tete kredi.Per me shume se dhjete vite te organizimit dhe mbajtjes se ketij Kursi nga ana e Institutit te gjuheve kritike qe funksionon ne kuader te ASU-se, tash kursin e gjuhes shqipe,ate fillestar dhe te avancuar e kane ndjekur dhe perfunduar me shume se 100 studente amerikane dhe te huaj,te cilet dine te shkruajne dhe te flasin per gjerat themelore ne gjuhen shqipe.Qe nga themelimi e deri me sot,kursin e shqipes e ka mbajtur,prof.dr.Linda Meniku,pedagoge e Departamentit te Gjuhesise,ne Universitetin e Tiranes.Ajo ka mbajtur shume leksione,seminare dhe veprimtari arsimore te organizuara nga nje numer institucionesh vendore dhe Nderkombetare, si dhe eshte autore e librit “Gjuha Shqipe per te huajt”,i cili perdoret si baze ekskluzive e kurseve vjetore.Gjithashtu,ajo eshte edhe autore e disa librave te tjere qe mbulojne nje varg lendesh te rendesishme si:Fonetika,leksikologjia,stilistika,studime rreth dialekteve territoriale,ceshtje te sociolinguistikes,kodifikimi ne gjuhen e sotme shqipe etj.
Sipas,profesoreve dhe zyrtareve te tjere arsimor te ketij Universiteti thuhet:”Traditat e filluar per mesimin e gjuheve te tjera,e vecanerisht ato te vendeve te Ballkanit,ku perfshihet edhe gjuha shqipe do te vazhdojme te organizojme kurse te tilla edhe ne te ardhmen nga institucionet arsimore amerikane”Poashtu,zyrtaret arsimor te ketij Universiteti te njohur amerikane, theksojne se Universiteti Shteteror i Arizones ka nje marreveshje  bashkepunimi edhe me Universitetin e Prishtinës.Ne marreveshjen e nenshkruar ndermjet ketyre dy universiteteve nder te tjerash thuhet:”Si rezultat i fazes fillestare te shkembimit dyvjecar te profesoreve dhe asistenteve,do te pasoje edhe kembimi i literatures dhe publikimi i punimeve shkencore ne  gjuhen Angleze dhe ne gjuhen shqipe.Me zgjerimin e bashkepunimit,te dy Universitetet do te organizojne vizita respektive edhe te personelit te gjere akademik dhe administrativ.Ne kuader te ketij bashkepunimi Universiteti Shteteror i Arizones do te perkrahe fuqishem reformat ne planin akademik dhe operativ qe jane duke u realizuar ne Universitetin e Prishtinës dhe thellimin e bashkepunimit te metejme nderuniversitar.