Presidenti serb, Nikoliç i cili mori pjesë në konferencën  e Brdos, ball për ball me dy presidentë shqiptarë, u tha gazetarve disa ditë para konferencës në Slloveni se Kosova, sipas tij, nuk do të jetë kurrë shtet dhe udhëheqsi serb pohoi se në ”mirësinë” e tyre  serbët na qenkan  gati që  Kosovës t’i japin një “autonomi substanciale”./

Nga Frank Shkreli/

Ne Foto: Takimi i kësaj jave i udhëheqsve të vendeve të Ballkanit Perëndimor në Brdo të Sllovenisë/

           Sllovenia dhe Kroacia organizuan këtë javë në Brdo të Sllovenisë takimin e kryetarve të shteteve të Ballkanit Prëndimor, në një përpjekje nga këto dy vende të vetme ballkanike, anëtare të Bashkimit Evropian, për të rivendosur lidhjet politike dhe ekonomike me qëllim për forcimin e stabilitetit në rajon pas luftërave të përgjakshme fund shekullin e kaluar që shkaktuan vdekjen e rreth 100-mijë vetave anë e mbanë ish Jugosllavisë.

Ky takim u cilësua si një mledhje jo zyrtare, por pjesë e të ashtuquajturit “Procesit Brdo”,  i cili me nismën e Sllovenisë dhe të Kroacisë, filloi më 2010, me objektivin për forcimin e marrëdhënjeve rajonale, ndërkohë që shtetet e Ballkanit Perëndimor përpiqen të plotësojnë kushtet për antarsim në Bashkimin Evropian. Takim ky jo zyrtar , sipas organizatorëve, sepse një atmosferë e tillë bën më të mundur dialogun e hapur e të sinqertë dhe bashkpunimin më të mirë midis udhëheqsve të vendeve pjesëmarrëse në konferencë, të cilat kanë një histori të gjatë konfliktesh dhe armiqësishë — me shpresën  se madje edhe problemet më të ndërlikuara, “mund të zgjidhen me dialog, sinqertitet dhe besim.”

”Procesi Brdo”, është shikuar gjithashtu si një model për zgjidhjen e problemeve me rëndësi midis vendeve të Ballkanit, pasi ky proces, fillimisht ka bërë të mundur zgjidhjen e problemeve edhe midis Kroacisë dhe Sllovenisë, dy vendeve sponsorizuese të këtij takimi. Një ndër objektivat e kësaj konference ka qenë dhe mbetet përpjekja për të identifikuar së bashku projekte që do të çonin në një bashkpunim dhe integrim më të madh midis vendeve të kësaj pjese të Evropës.   Pasi pa integrim dhe bashkpunim midis vet vendeve të Ballkanit Perëndimor, e vështirë, mos e pa mundur, do jetë edhe integrimi  dhe bashkpunimi i tyre me organizmat euro-atlantike, përfshirë edhe Bashkimin Evropian, megjithse antarësimi në këtë oganizatë varet edhe nga përparimi i shënuar dhe plotësimi i kushteve nga secili vend veças.

Në takimin e Brdos të presidentëve të vendeve të Ballkanit Perëndimor të ënjtën, morën pjesë Presidenti i Shqipërisë, Bujar Nishani, Presidentja e Kosovës Atifete Jahjaga, si dhe Presidenti i Bosnje Hercegovinës, i Serbisë, Malit të Zi dhe Maqedonisë, për të dialoguer, në një atmosferë jo zyrtare, mbi bashkpunimin rajonal.   Fotografia nga ky takim në nivel të lartë megjithse jo zyrtar, me dy presidentë shqiptarë rreth tryezës së rrumbullakët, le të kuptohet dhe dërgon një mesazh të pa dyshimtë se fati i shqiptarëve sot është në dorë të tyre dhe se ata janë një faktor i rëndësishëm paqeje, sigurie dhe fqinjësie të mirë në Ballkan.  Është gjithashtu edhe symbol  krenarie për çdo shqiptar!

Këtyre iu bashkua Presidenti i Francës, i cili ndodhej në një vizitë zyrtare dyditëshe në Slloveni,  Z. Francois Hollande, me të cilin ata patën rast të  diskutojnë, bashkërisht dhe individualisht, mbi ritmet drejtë antarësimit të këtyre vendeve në Bashkimin Evropian.

Presidenti i Shqipërisë, Z. Bujar Nishani u tha  kolegëve të tij se Tirana zyrtare është e vendosur të plotësojë kushtet dhe se antarësimi në Bashkimin Evropian, mbetet një prioritet për Shqipërinë, përfshirë edhe  angazhimin serioz të maxhorancës së re qeverisëse, të dalë nga zgjedhjet e fundit. “Mbetemi plotësisht të përkushtuar në intensifikimin e luftës kundër korrupsionit e krimit të organizuar, forcimin e shtetit të së drejtës dhe përshpejtimin e ritmit të reformave për arritjen e standardeve evropiane.   Ky është një proces që kërkon vijueshmëri.   Kështu, do t`u ofrojmë qytetarëve tanë shërbime të cilësisë evropiane dhe do të arrijmë objektivin më parësor strategjik, integrimin evropian.”- deklaroi Presidenti Nishani.

Edhe Presidentja e Republikës së Kosovës, Z. nja Atifete Jahjaga, në takimin e saj me presidentin francez, në Brdo tha  se objektivi kryesor edhe i Kosovës është gjithashtu antarësimi në organizmat euro-atlantike,  duke theksuar se, “me fillimin e negociatave për Marrëveshjen e Stabilizim Asociimit, Kosova dhe BE-ja kanë hapur një marrëdhënie të re kontraktuale.   Ajo u angazhua se, “reformat e nevojshme dhe të domosdoshme në vend dhe procesi i forcimit të demokratizimit të Kosovës do të përshpejtohen në kuadër të rrugës së anëtarësimit në BE”.    Mirëpo,  në një formë ankese ndaj Evropës, Presidentja tha se “Kosova është vendi i vetëm në rajonin e Ballkanit që ende nuk e ka marrë liberalizimin e vizave për qarkullim të lirë të qytetarëve në vendet e BE-së dhe vlerësoi se ndihma e Francës në këtë proces do të ishte e më se e nevojshme”.

Pjesëmarrja e Presidentit francez në takimin e udhëheqsve më të lartë shtetërorë të vendeve të Ballkanit Perëndimor ishte një shënjë mbështetjeje, jo vetëm nga ana e Francës, por edhe e Bashkimit Evropian, për një integrim sa më të shpejtë të vendeve të këtij rajoni në komunitetin e vendeve evropiane. Ai e cilësoi vendimin e tij për të marrë pjesë në konferencën e Brdos si, “një shprehje e përkrahjes së Francës për integrimin e mëtejshëm të vendeve ballkanike në strukturat e Bashkimit Evropian”, dhe shtoi se, “Ky takim përbën një mesazh shprese për popujt e Ballkanit, pasi ata mbajnë  mbi supe një përvojë të rëndë”, historike, tha udhëheqsi francez.

Njëra nga këto barrë të rënda që rëndon mbi supet e  sidomos të shqiptarëve  dhe njëkohësisht  pengon edhe përmirsimin e marrëdhnjeve rajonale është politika gjithnjë agresive e Serbisë ndaj Kosovës dhe pavarësisë së saj.    Megjithse kryeministri i  Kosovës dhe ai Serbisë  kanë zhvilluar bisedime në Bruksel për përmirësimin e marrëdhënjeve midis dy vendeve, Beogradi  zyrtar dhe Kisha Ortodokse ruse vazhdojnë avazin e vjetër se Kosova në mendjen e tyre na qenka gjithnjë, “provincë” e Serbisë, megjithse pavarsia e saj është njohur tanimë  nga mbi 100-shtete anë e mbanë botës.

Presidenti serb, Nikoliç i cili mori pjesë në konferencën  e Brdos, ball për ball me dy presidentë shqiptarë, u tha gazetarve disa ditë para konferencës në Slloveni se Kosova, sipas tij, nuk do të jetë kurrë shtet dhe udhëheqsi serb pohoi se në ”mirësinë” e tyre  serbët na qenkan  gati që  Kosovës t’i japin një “autonomi substanciale”.   Për këtë, siç duket udhëheqsit politikë dhe fetarë serbë llogarisin në mbështetjen e Rusisë për politikën e tyre ndaj Kosovës.    “Ne presim që Rusia si fuqi e madhe sllave, do të japë mbështetjen e saj, kështuqë problemi i Kosovës të zgjidhet në mënyrë të drejtë,”  i ka thënë kohët e fundit kreu i Kishës Ortodokse serbe Irenej, kryetarit të parlamentit rus, Sergei Naryshkin, sipas agjencisë Itar-Tass-it.Fatkeqsisht, me deklarata dhe qëndrime të tilla ndaj Kosovës, nga ana e Serbisë, dhe megjithë qëllimet e mira të takimeve zyrtare ose jo-zyrtare të “Procesit Brdo”,  pa normalizimin e marrëdhënjeve shtet me shtet, midis Republikës së Kosovës dhe Serbisë nuk do të ketë paqë e stabilitet në Ballkan, dhe as antarësim e integrim  të plotë të vendeve të Ballkanit Perëndimor në organizmat euro-atlantike.

Angazhimi i “Procesit Brdo”, sipas të cilit “Të gjithë së bashku në Bashkimin Evropian”, me kontributet e vendeve të Ballkanit Perëndimor, të shkohet drejtë një të ardhme të përbashkët evropiane,  do mbetet vetëm aq, një angazhim me fjalë dhe asgjë tjetër.   Është në dorë të Bashkimit Evropian që të detyrojë Serbinë të njohë pavarsinë e Kosovës,  ashtuqë i gjithë rajoni i Ballkanit, sipas deklaratës së Brdos,  të “jetojë në pajtim, begati, siguri, liri shtypi, rend e qetësi dhe në mirëqenje për të gjithë, pa marrë parasyshë prejardhjen e  tyre etnike…. bazuar në standardet, parimet dhe vlerat europiane.”