• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Jashar Erebara, mbrojtës i interesave kombëtare; në kuadër të 70-vjetorit të vdekjes

May 23, 2023 by s p

Nga Najada Velçani/

Jashar Erebara hyri në jetën politike shqiptare në fund të shekullit XIX dhe në gjysmën e e parë të shekullit XX. Lindi në qytetin e Podjevës, në LLap më 1872, ku kaloi vitet e para të fëmijërisë. Babai i tij quhej Sadik Fejzullahu, i cili punonte në ushtrinë turke si nëpunës i postë-telegrafit.

Pas vdekjes së të atit për të u kujdes e ëma. Në vitin 1877 zhvendosen në Mostar, ku Jashari ishte pesë vjeç. Babai i tij filloj punë në zyrën e Postë-Telegrafisë së Mostarit (sot në Bosnje-Hercegovinë), ku më vonë u emërua në postin e zëvëndësdrejtorit të postës. Pas Lidhjes Shqiptare të Prizrenit (1878), Serbia fitoi pavarësinë dhe me këtë Mostari iu bashkua Serbisë. I gjendur në këtë situatë familja Fejzullahu shpërngulen në Dibër ku u strehuan fillimisht në xhaminë e Bajram Beut. Mësimet e para Jashar Erebara i mori në shkollën fillore turke të Dibrës ku ishte i detyruar të mësonte gjuhën turke. Gjithashtu ai mësoi dhe gjuhën shqipe që e dëshironte aq shumë. Mësuesi i parë që i mësoi gjuhën shqipe ishte Said Najdeni.

Babai i vdiq në mal si i përndjekur, mamaja dhe e motra i vdiqën nga turbekulozi, ndërsa i vëllai Zeneli emigroi dhe nuk dihet asgjë për atë. Me vdekjen e familjarëve ai u strehua te familja Erebara në Dibër. Më pas Erebara braktis Dibrën dhe vendoset në Manastir ku mbaroi gjimnazin. Në vitin 1892, ai u regjistrua në shkollën normale të Bukureshtit ku u përgatit për profesionin e mësuesit. Ai punoi në ngritjen e ndërgjegjes kombëtare dhe për realizimin e këtij qëllimi filloi si publicist në gazetat rumune “Avdenit”, “Dropetul” dhe “Lassa”’.

Në vitin 1899 ka nënshkruar një dokument “Në emër të kombit shqiptar” nga atdhetarët shqiptarë të Bukureshtit, të cilët bënin pjesë në rrethin e studentëve për gjendjen e shkollave dhe të arsimit.

Në vitet 1902-1906 ka udhëhequr gazetën “Albania” të Beogradit ku shquhet për shkrimet e tij analitike. Në këtë gazetë ai pasqyronte frymën demokratike dhe përparimtare të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare. Më pas ai vendoset në Kumanovë ku themeloi klubin e tij “Klubi shqiptar i Kumanovës”. Jashar Erebara, si njohës i mirë i arsmit dhe i gjuhës hapi shkollën e parë shqipe. Më 1911 hartoi abetaren e Kumanovës, të njohur me emrin Abece-ja e Jashar Erebarës, e cila u shpërnda edhe në Kosovë. Në vitet 1911-1912 Erebara nxorri gazetën “Shkupi” e cila ishte gazeta e parë në trevat e Kosovës dhe Maqedonisë.

Jashar Erebara pati shumë bashkëpunime me personalitetet e njohura të lëvizjes kombëtare shqiptare, si: Nikolla Naço, Mihal Grameno, Mit’hat Frashëri, Mitrush Kuteli, Hilë Mosi, Çerçiz Topulli etj.. Ai zhvilloi veprimtari të ndryshme atdhetare si me çështjen e shkollave dhe të arsimit, në hapjen e shumë shkollave në Maqedoni dhe në Kosovë.

Në vitin 1913 Jashar Erebara vendoset në Vlorë, në qeverinë e Ismail Qemalit ku dha një kontribut të madh në vendosjen e pushtetit demokratik në Shqipëri. Në 1914 Erebara vendoset në Durrës, në kohën e qeverisë së Durrësit. Më 1914-1915, ai së bashku me disa atdhetarë të tjerë shkuan në Vjenë për të penguar copëtimin e trojeve shqiptare. Më 1916 kthehet në Prishtinë në postin e Komisiariatit Qeveritar pranë Bashkisë së Prishtinës. Synimi i tij ishte hapja e shkollave shqipe dhe librarive në gjithë territorin e Kosovës. Organizoi disa kurse për mësimin e gjuhës shqipe. Për këto aktivitete që ai zhvilloi e internuan në Karllovc për 18 muaj.

Më 1918, pasi kreu internimin, u kthye përsëri në Kosovë ku u takua me Bajram Currin i cili ishte kryetar i “Komitetit të Kosovës”. Bajram Curri e vendosi Erebarën sekretar të këtij Komiteti. Mbas dy vitesh që qëndroi në Kosovë, në vitin 1920 u kthye në Shqipëri ku u angazhua në politikë dhe arsim. Në vitin 1921 ishte anëtar i Këshillit Bashkiak të Tiranës dhe anëtar i shoqatës “Djelmëria Dibrane” të muhaxhirëve të ardhur nga Dibra. Ai u përpoq shumë që t’i ndihmonte dibranët duke ju siguruar kushtet elementare të jetesës.

Jashar Erebara ishte një personalitet i shquar. Në vitin 1939 u bë deputet i Dibrës në Parlamentin Shqiptar. Ai ishte njohës i mirë i problemeve të ekonomisë gjë që ndihmoi në rimëkëmbjen e saj pasi Shqipëria ishte në një nivel të ulët ekonomik. Gjatë kohës që ishte deputet u përpoq shumë për bashkimin e Kosovës me Shqipërinë. Në vitin 1940 Jashar Erebara doli në pension. Gjatë kësaj kohe u angazhua në shoqata të shumta.

Viti 1945 shënon një kthesë të errët për jetën e tij. Për 8 vjet, saktësisht përgjatë viteve 1945-1953, atij i bëhen padrejtësi duke e përndjekur politikisht dhe ekonomikisht. E gjithë pasuria iu sekuestrua dhe, duke qënë në këto rrethana, pasuria e tij e vetme që ishin librat dhe dokumentet me vlerë që ai i ruante me fanatizëm u detyrua t’i shiste. Kjo ishte humbja më kolosale që ai pati. Pas shumë kërkesash që ai bëri për të vendosur drejtësinë e tij, më 3 prill të vitit 1946 fitoi të drejtën e një shpërblimi patriotik mujor e cila zgjati vetëm një vit. Jashar Erebarën e akuzonin se ka qënë deputet në regjimin e Zogut dhe për këtë arsye e sulmonin. Pas shumë peripecirash që kaloi, që nga nxjerrja me dhumë nga shtëpia, shpërngulja në Berat, vendosja e një pesioni prej 11.13 lekësh e cila nuk i zgjati as një vit. Jashar Erebara u nda nga jeta më 24 qershor 1953.

Filed Under: Kronike Tagged With: jashar erebara, najada velcani

Artikujt e fundit

  • Kontributi shumëdimensional i Klerit Katolik dhe i Elitave Shqiptare në Pavarësinë e Shqipërisë 
  • Takimi i përvitshëm i Malësorëve të New Yorkut – Mbrëmje fondmbledhëse për Shoqatën “Malësia e Madhe”
  • Edi Rama, Belinda Balluku, SPAK, kur drejtësia troket, pushteti zbulohet!
  • “Strategjia Trump, ShBA më e fortë, Interesat Amerikane mbi gjithçka”
  • Pse leku shqiptar duket i fortë ndërsa ekonomia ndihet e dobët
  • IMAM ISA HOXHA (1918–2001), NJË JETË NË SHËRBIM TË FESË, DIJES, KULTURËS DHE ÇËSHTJES KOMBËTARE SHQIPTARE
  • UGSH ndan çmimet vjetore për gazetarët shqiptarë dhe për fituesit e konkursit “Vangjush Gambeta”
  • Fjala përshëndetëse e kryetarit të Federatës Vatra Dr. Elmi Berisha për Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Seancën Akademike kushtuar 100 vjetorit të lindjes së Peter Priftit
  • Shqipëria u bë pjesë e Lidhjes së Kombeve (17 dhjetor 1920)
  • NJЁ SURPRIZЁ XHENTЁLMENЁSH E GJON MILIT   
  • Format jo standarde të pullave në Filatelinë Shqiptare
  • Avokati i kujt?
  • MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI MJET PËR FORMIMIN E VETEDIJES KOMBËTARE TE SHQIPTARËT  
  • MES KULTURES DHE HIJEVE TE ANTIKULTURES
  • Historia dhe braktisja e Kullës së Elez Murrës – Një apel për të shpëtuar trashëgiminë historike

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT