Napoli – Dielli

NAPOLI NDERON DONIKA KASTRIOTIN, BASHKSHORTEN E HEROIT KOMBËTAR-GJERGJ KASTRIOTI-SKENDERBEU

August 2, 2021 by dgreca

Nga Frank Shkreli/

Një pllakë përkujtimore në Napoli për nder të Mbretëreshës Shqiptare Donika Kastrioti, bashkëshorten e Heroit Kombëtar të shqiptarëve, Gjergj Kastriotit Skënderbe! Një rrugë në Napoli merr emrin e bashkshortes së Heroit Kombëtar të shqiptarëve. Ky është lajmi i njoftuar javën që kaloi nga krye-bashkiaku i qytetit italian, Napoli, Z. Luigi De Magistris, i cili, sipas disa burimeve ka pranuar dhe miratuar rekomandimin e Komisionit Toponomastik të qytetit për vendosjen e një pllake përkujtimore në Rrugën Shën Kiara, në kujtim të Donika (Arianiti) Kastriotit. “Vendimi për të vendosur këtë pllakë tregon jo vetëm të kaluarën e rëndësishme historike të qytetit të Napolit, por dhe thirrjen për të qenë një vend i mikpritjes për kultura dhe tradita të ndryshme. Kjo vendos një lidhje të thellë kulturore, që ka rrënjë prej shekujsh mes këtij qyteti dhe popullit shqiptar”, citohet të jetë shprehur me këtë rast kryebashkiaku i ketij qyteti të njohur Italian, De Magistris. Thuhet se ky gjest fisnik e bujar për vendosjen e pllakës u ndërmor, natyrisht, për të nderuar Mbretëreshën e Shqiptarëve (Andronika Arianiti Komneni Kastrioti) për lidhjet e saja historike me atë qytet pas vdekjes së bashkshortit të saj, Gjergj Kastriotit – Skenderbeut, largimit të saj nga Shqipëria si rrjedhim i kësaj humbjeje dhe në kujtim të kohës që ajo ka jetuar në Napoli.

Por, kjo pllakë kujton gjithashtu të gjithë ata shqiptarë të cilët janë larguar nga Atdheu i tyre shekuj më parë për në Itali, pasi hordhitë turke pushtuan trojet Arbërore, pas vdekjes së Kryeheroit shqiptar, i cili me dinjitet mbrojti trojet shqiptare nga sulmet otomane dhe shpëtoi Evropën nga depërtimet e tyre në kontinentin e vjetër. Mbretëria e Napolit u kishte ofruar, në atë kohë, mbështetje dhe strehim shumë shqiptarëve që qenë detyruar të largoheshin nga Atdheu, si rrjedhim i pushtimit turk të tokave shqiptare. Ata u detyruan të largoheshin dhe të vendoseshin në Italinë jugore sepse nuk donin të jetonin nën thundrën e skllavërisë otomane, nuk donin të ndërronin fe e gjuhë, nuk dëshironin të braktisnin zakone e tradita, të cilat i ruajtën me dashuri prekëse ndër shekuj e deri më sot, ndërsa sot ata – të quajtur Arbëreshë të Italisë — vijojnë të flasin me atë gjuhë që flisnin gjyshërit e tyre në kohën e lavdishme të Skënderbeut.

Ajo pllakë sot simbolizon gjithashtu – siç u shpreh edhe kryebashkiaku Italian de Magistris — miqësinë dhe lidhjet aktuale të banorëve të këtij qyteti italian me shqiptarët që jetojnë në trojet e veta, matanë Adriatikut, por edhe u kujton historinë e lashtë të kombit të vet, qindëra mijëra shqiptarëve që janë vendosur në Itali tri dekadat e fundit pas shembjes së komunizmit, shumë prej të cilëve jetojnë e punojnë në Napoli me rrethe.

Pllaka në kujtim të Mbretëreshës shqiptare do vendoset pra në rrugën që tani mban emërin Santa Kiara të Napolit, pasi thuhet se ishte pikërisht në atë rrugë ku ka jetuar për një kohë Donika Kastrioti — në shtëpinë e familjes fisnike Alessandro, por nën mbrojtjen e Mbretërisë së atëhershme të Napolit, aleate e Skenderbeut, në luftërat kundër turqëve otomanë. Sipas disa të dhënave, ajo ka jetuar në atë rrugë që nga viti 1469 derisa është detyruar – për arsye të luftërave që kishin përfshir mbarë Italinë midis viteve 1494-1498 – të vendosej më në fund në Valencia të Spanjës, ku thuhet se ajo ka vdekur më 1506 dhe ku sipas një zbulimi të kohëve të fundit, në një kishë të këtij qyteti të vjetër gjëndet edhe varri i Donika Kastriotit, bashkshortes së Heroit Kombëtar të shqiptarëve.

Donika është martuar me Gjergj Kastriotin – Skënderbeun më 23 prill 1451. Sipas gojëdhënave, dasma është bërë në Kaninë e sipas traditës ka zgjatur tri ditë, 21-23 prill, siç ishte zakon edhe në vendet tona dikur. Për këtë dasëm tregohen shumë gojëdhëna, ruhen këngë popullore, që arrijnë deri në kohët tona, si dhe të dhëna historike. Sipas tyre, Skënderbeu shkoi t’a merrte nusen i shoqëruar nga 500 kalorës, aq sa të dukej se po nisej për një betejë të re dhe jo për darsëmen e tij. Sipas gojëdhënave, thuhet se kënga dhe vallja buçitën dhe kalaja e Kaninës llamburiti nga pishat dhe fenerët e shumtë. Aty u bë shkëmbimi i unazave. Kurora u bekua në Kishën e Bardhë afër Kaninës. Ndërsa apër bukurinë e pashinë dhe bukurinë e çiftit Donika Arianiti-Gjergj Kastrioti-Skenderbe, mjafton të kujtojmë vargjet e Naim Frashërit, shkëputur nga “Historia e Skenderbeut:“…Dhëndëri si dielli ndriste,/Edhe nuseja që prunë,/Porsi hëna vetëtinte,/Dritë në ditën e shtunë…”

Mirënjohje Bashkisë së Napolit dhe kryebashkiakun të saj Luigi de Magistris që me vendosjen e një pllake në rrugën e atij qyteti ku jetoi shekuj më parë bashkshortja e Skenderbeut, Donika, na e kujton familjen e Heroit Kombëtar të Gjergj Kastriotit -Skenderbe: kontributet e saj për por edhe vuajtjet e asaj familjeje në mërgim, përfshir Donika Kastriotin. Ajo pllakë do t’u kujtojë shqiptarëve por edhe të huajve që kalojnë pranë saj, fisnikërinë, trimërinë dhe burrërinë e Kryetrimit të Kombit shqiptar, Gjergj Kastriotit -Skenderbe dhe familjes së tij të ngushtë. Sepse ishin ata të cilët mbrojtën nderin e Kombit dhe identitetin e shqiptarit, kudo dhe kurdoherë, nën rrethana shumë të vështira. Madje edhe sot pas më shumë se pesë shekujsh –nderi dhe dinjiteti Kombit shqiptar – po sulmohen e nepërkëmben, jo nga të huajt si dikur otomanët, pot nga vet shqiptarët. Këto vlera kombëtare shekullore shqiptare sot kanë renë pre e një klase politike të shqiptarëve të shekullit 21, viktima të influencave të huaja politike, ekonomike dhe kulturore, për qëllime personale e partiake, që fatkeqsisht, po ndihmon në zverdhjen e identitetit dhe dinjitetit kombëtar të shqiptarëve. Vlera këto që Skenderbeu dhe familja e tij, mbrojtën me aq trimëri, atdhedashuri dhe devotshmëri. I përjetshëm qoftë kujtimi i tyre në trojet shqiptare, në Evropë dhe në mbarë botën, ku ata kujtohen, vlerësohen dhe nderohen për kontributin e tyre ndaj shtetformimit të Kombit shqiptar dhe në mbrojtjen e qytetërimit perëndimor.

Frank Shkreli

Kjo pikturë, autori i të cilës nuk dihet, paraqet martesën e Gjergj Kastriotit –

Skenderbeut me Donika Arianiti, thuhet se ruhet në familjen arbëreshe, Skiroi.

Andronica (Donica) Arianiti Commeno, figlia di Giorgio Arianiti, nel 1450 sposò Giorgio Castriota Scanderbeg, principe d'Albania.

Kryetari i Bashkisë së qytetit Napoli, Luigi de Magistris

Napoli me dy kapitenët shqiptarë në fushë

January 18, 2021 by dgreca

Nga Alban Kolonjari/

Atlético de Madrid telefonon Hysaj për herë të dytë. Në minutën e 79-të të takimit Napoli-Fiorentina 6-0, tranjeri napolitan Gennaro Ivan Gattuso, largoi nga fusha mbrojtësin Kostas Manolas dhe hodhi ën fushën e lojës (Kapitenin e Kosovës) Amir Rrahmani i cili u vendos në krah të një tjetër Kapiteni atij të Kombëtares Shqiptare Elseid Hysaj, duke bërë që mbrojtja e Napolit të flasë shqip. Mediat dhe specialistët i vlerësuan paraqitjen e të kapitenëve me nota pozitive. Por pavarësisht paraqitjve pozitive në fushën e lojës, midis Napolit dhe Elseid Hysaj nuk është gjetur një gjuhë e përbashkët dhe firma e kontrates së re nuk është hedhur. Situata e midis Hysaj dhe Napolit po ndiqet nga shumë klube në Itali por edhe në nga klube të tjera europiane dhe një nga këto është edhe Atlétiko de Madrid.Atlétiko e Madrid Atlético de Madrid ka një problem të performancës në anën e djathtë, pasi Kieran Trippier ka luajtur shumë pak që nga ardhjes së tij nga Tottenham Hotspur. Edhe Sime Vrsaljko nuk ka një përfomance të mirë pas kthimit pas një serie serioze lëndimet. Të gjitha këto e shtyjnë ekipin rojiblanco të mendojë për mundësinë e shkuarjes në tregun e transferimeve me idenë e përforcimit të këtij pozicioni, me shqiptarin Elseid Hysaj që edhe një herë do të jetë një nga favoritët e menaxherëve të sporteve.
Lojtari 26-vjeçar i Napolit Elseid Hysaj ishte afër Wanda Metropolitano rreth një vit më parë, pak para mbërritjes së Trippier të lartpërmendur. Ai e kishte një mundësi të re për të luajtur nën komandën e trajnerit argjentinas Diego Pablo Simeone, por një shumë e përballueshme për interesat e ekipit rojiblanco, dhe kontrata e tij me Napolin bene qe Elseid Hysaj te mos perfundonte te Atlético de Madrid .Kapiteni i Kombetares Shqiptare e përfundon kontratën e tij me Napolin me 30 qershor, dhe me pas eshte i lirë për disa. Do të duhen disa ditë për të negociuar ardhjen e tij me kosto zero për çdo klub dhe Atlético de Madrid ka rifulluar kontaktet me të. Gattuso i hap derën e daljes.
Sipas mediave spanjolle ardhja e Elseid Hysaj në Atlétikon e Madrid do ta ndihmonte futbollistin shqiptar të rimarrë një emër më të madh në një ekip të klasit të parë. E gjithë kjo pasi në këtë sezon Elseid Hysaj është një nga lojtarët që ka pasur më pak minuta me fanellën e Napolit ku trajneri italian Gennaro Gattusso duket se i ka hapur derën e daljes në më shumë se një rast për mbrojtësin e djathtë 26-vjeçar për të kërkuar një destinacion fillestar që mund ta gjente një herë e përgjithmonë në Wanda Metropolitano

MARTIRIZIMI I NJE QYTETI

November 4, 2013 by dgreca

“Nëse Pashai dëshiron Otranton , është ta marrë atë me forcë , sepse pas mureve atje janë zemrat e qytetarëve”

NGA GEZIM LLOJDIA

Masakra e 800 dëshmorëve të Otrantos ,shkruajnë historianët italianë, në duart e turqve myslimane në verën e vitit 1480, mbetet një ngjarje e guximit të rrallë dhe besim, ndoshta më unike në Krishterim dhe e dokumentuar si një episod historik që tregon thjeshtësinë e martirizimit të krishterë të një qytet të tërë. Nuk ka moshe mund të ankohen për martirëve të Krishtit Zotit , si dhe grupet e besimtarëve të shenjtorëve të mëdhenj , por martirizimi i një qyteti të tërë mbetet shembullore për tu kujtuar,

-Në verën e vitit 1480, fillon këtu historia tregohet dhimbshëm nga historianë italianë, një flotë turke prej 150 anijeve me 18.000 burra në bord, i urdhëruar nga Gedik Ahmet Pashës, kanë lundruar drejt detit në Otranto me qëllim për të pushtuar qytetin i cili në atë kohë kishte 6.000 banorë, dhe kështu të hapë rrugën për trupat osmane për pushtimin e mbretërisë së Napolit , një projekt që ishte pjesë e një dizajnë të madh të pushtimit të gadishullit d si dhe për të rrëzuar selinë e papatit në Romë .Perandoria turke , nën udhëheqjen e Mehmetit të II Fatih (Pushtuesi ), kishte lëvizur në pushtimin e Perandorisë Bizantine s , pas më shumë se 1.000 vjet të historisë ,rënien përfundimtare të saj në vitin 1453 .

2.
Rrethimi i Otrantos zgjati 15 ditë thonë po këto burime historike, domethënë nga 28 korrik – 11 gusht . Ahmed Pasha u përpoq me të gjitha mjetet për të nxitur njerëzit e Otrantos të dorëzohej , por joshja e kapitenit turke dhe kërcënimevetë tij , qytetarët e Otrantos ju përgjigj me sfidën : “Nëse Pashai dëshiron Otranton , është ta marrë atë me forcë , sepse pas mureve atje janë zemrat e qytetarëve . ”Mjaftë fatkeq të arritur në rrugë apo në shtëpi janë masakruar pa mëshirë , ata me fat gjeti strehim në Katedralen . Por edhe ky vend nuk ishte kursyer nga dhuna :osmanët hynë në shtëpinë e Perëndisë , duke vrarë priftërinjtë dhe kryepeshkop ,Stefano ot Pendinelli .
3.
Burimi i kësaj historie përshkruan:Pas masakrës dhe rrethimin e qytetit të Otrantos , Ahmed Pasha urdhëroi që të gjithë njerëzit e aftë për punë nga pesëmbëdhjetë vjet dhe më të vjetër , u tubuan në praninë e tij . Ata ishin rreth 813 . Përmes një përkthyesi , Pasha urdhëroi ata për të mohonte besimin e tyre të krishterë dhe të përqafojnë Islamin : në qoftë se ata do ta kishin bërë këtë, do të japë jetën e tyre , pasuria dhe gjithçka që është e mirë, përndryshe ata do tu priten kokat .Një nga Otrantini , Antonio Pezzulla , e cila u kujtua më pas si ” Primaldo ” u përgjigj për të gjithë: ” Ne besojmë në Jezu Krishtin, Birin e Perëndisë dhe për Jezu Krishtin janë të gatshëm të vdesin.

“Dhe për qytetarët e shokët e tij , ai thirri : ” Vëllezër të mi, deri më sot ne kemi luftuar në mbrojtje të atdheut dhe për të shpëtuar jetën dhe për tokësore tonë dhe tani është koha që ne të luftojmë për të shpëtuar shpirtrat tanë , për Zotin tonë , i cili pasi vdiq në kryq për ne pajtohet që të vdesim për atë, firmë e mbetur dhe të qëndrueshëm në besim “( Historia -nga- John Michael lagetto ) .

“Dhe ata dëgjuan një shushurimë mes vete , për hapësirën e rreth një ore , ndërsa i këshilluan njëri-tjetrin dhe thanë: Vdesim për Krishtin , që të vdesë me dëshirë që të mos mohojnë Besimin në të” ( nga përshkrimi i Pietro Colonna , i quajtur Galatino , një dëshmitar okular ) .
4.
Cfarë ngjau në mnëgjesin e mesgushtit?Në mëngjesin e 14 gusht, Ahmed Pasha urdhëroi që të gjithë meshkujt e moshës 15 vjet u shoqëruan në kodrën e Minerva vetëm jashtë qytetit .
Ishin të lidhur me zinxhirë me duar të lidhura pas shpinës së tyre, të ndarë në grupe nga pesëdhjetë zhveshur dhe më urdhër të Pashës , nga rruga e quajtur tani” Madonna e Passio “.”Ata ishin duke shkuar atje – inkurajues mund të quhet durimi i martirizimit “. Në atë kodër ,Pashai rikërkon sërish në dilemë: ose mohojnë Krishtin ose humbasni jetën e vet .
Por ata tashmë e panë ” qiejt e hapur dhe frymërat e pritur për të marrë ato me gëzim të madh “.Ata donin të gjithë të vdesin dhe Ahmed Pasha pa kursyer askënd .
Siç dëshmohet nga katër dëshmitarë okularë në procesin e lumnimit të martirëve e Otrantos , , ai rrëfeu krishterë dhe të mbështetur, i patrembur, torturat të tmerrshme . ”

5.
Organet e dëshmorëve mbeten atje dhe të pakorruptueshëm , siç pretendohet nga historianët e kohës, deri në 8 shtator 1481 ,data e çlirimit të Otrantos nga turqit .
Alfonso , Duka i Kalabrisë , i biri i Mbretit të Napolit , Ferdinandi , vendosin organet e dëshmorëve në kishën e S. Eligio , në rrëzë të Kodrës së Minerva.
Më 13 tetor 1481 , trupat u dërguan në një dhomë të nëndheshme të katedrales . Në 1482 ajo është ndërtuar e njëjtë , një Chapel i Martirëve . Në vitin 1711 ata u transportuan në fund të kapelës aktualee ndërtuar me shpenzime publike në rreshtin e djathtë të katedrales.
6.
Cfarë ngjau pas mërtizimit të të krishterëve?Martirizimi i shekullit të nëntëmbëdhjetë, u pasua nga mrekullitë e shumta , të cilat janë të përsëritura gjatë shekujve , së pari , gjatë martirizimit ,mrekullia e Primaldo që ende në këmbë , edhe pse atij i ishte pre koka , derisa ajo rai fundit .
Ai pastaj tregon Galatino se trembëdhjetë muaj pas Otranto u rimorën nga të krishterët , dhe më 8 shtator 1481 , në kodrën e Minerva u gjetën trupat e 800, në mënyrë të padëmtuara dhe të paprekur (si unë pashë ) : u gjetën me të gjithë me sytë kthyer në qiell , asnjëri prej tyre nuk përmendi ndonjë lloj trishtim , dhe në të vërtetë treguan të tillë fytyrë të lumtur dhe të gëzuar , që dukej sikur ata ishin duke qeshur ” ( Augustini SABA , Historia e Kishës , vëll . III , Vëllimi I, Bashkimi Tipografico – EDITRICE Torinese , Torino 1943 , fq . 226 ) .

6.
Dëshmorët janë njohur. E bekuar me dekret të Papës Klementi XIV, dhjetor 14 , 1771 . Dokumenti papnor që i dha vulën e tij për faktin e martirizimit të shekullit të nëntëmbëdhjetë dhe kulti i Otrantini dëshmorëve, të cilit nderimi i ka kaluar kufijtë e Salentos .
Në funksion të një kantonizim të mundshme , me kërkesë të Kryedioqeza e Otrantos ,procesi u rihap kohët e fundit , duke konfirmuar në tërësi konkluzionet e vitit të kaluar .
Papa Benedikti XVI , 6 qershor , 2007, ka lëshuar një dekret në të cilin ai e njeh martirizimin e Antonio Primaldo dhe bashkëatdhetarëve të tij të vrarë ” në urrejtje të besimit. ”