Shënime të një mërgimtari/
Nga Abdurahim Ashiku/
Ministrat e jashtëm të dy vendeve ballkanike, dy vendeve fqinj, si në atë lojën “Noni m’i çoni”, në një hapësirë kohore shkurt ‘14, fluturuan nga Tirana në Athinë dhe nga Athina në Tiranë. Kaq afër në kohë nuk është parë asnjëherë midis dy vendeve një lëvizje e tillë.
Kjo ngjarje seç ma hodhi kujtesën larg e larg në kohë e hapësirë ngjizur në një këngë…
Telegramet shkojnë e vijnë,
Nga Londoni në Athinë…
Për të ardhë në ditët tona…
Ministrat shkojnë e vijnë,
Nga Tirana në Athinë,
Për…toponiminë…
Nuk e di pse gjithë këto fluturime, pse gjithë kjo agjendë takimesh kryeministrash, kryekuvendarësh, kryepolitikanësh, kryeshtetarësh…kaq shpenzimesh në kohë ngërçi e krize të dy vendeve.
Dy rreshta të një refreni kaq të kënduar nga kori shtetror i dy vendeve janë bërë tash prej vitesh kaq të lëçitur në medien elektronike dhe të shkruar sa edhe fëmijët e presin me gojë hapur e trup të drithëruar.
Për rreshtin e parë, për detin, historia e së cilës shkoi deri në Gjykatën Kushtetuese… nuk po zmerrem, thjesht sepse historia e tij është zgjatur e bërë tërkuzë leshdhie. Për të edhe këtë rradhë u tha si gjithnjë…do të zgjidhet sipas rregullave ndërkombëtare !
Pë rreshtin e dytë, toponimet, nuk do të desha të them më shumë se kam thënë në një letër drejtuar Avokatit të Popullit dhe në një dyzinë shkrimesh në faqe gazetash të shkruara e gazetash iterneti.
“Do punojmë shumë shpejt e në mënyrë produktive, deklaroi Venizelosi, Ministër i Punëve të Jashtme dhe zevendëskryeministër i Republikës së Greqisë, që t’iu japim zgjidhje problemeve që kanë lidhje me njerëzit dhe me lëvizjen e tyre të lirë. Me kënaqësi vura re deklaratën e z.Bushati, se në cështje të tilla si ajo e Toponimeve, nuk ka dimension politik dhe asnjë paragjykim, por ka një respekt të plotë, sa i përket sovranitetit territorial dhe marrëdhënieve dypalëshe. Pra kemi një bazë të shëndoshë politike, mbi të cilën mund të zgjidhim këtë problem teknik, sipas praktikave ndërkombëtare”,
Ndërsa Bushati, Ministër i Punëve të Jashtme të Republikës së Shqipërisë tha: “Kemi gjetur rrugën e përbashkët në parim për të konsoliduar çështjen e toponimeve si një çështje të karakterit të qartë teknik dhe si një çështje që sa na takon, do të adresohet në përputhje me standardet ndërkombëtare të aplikueshme në këtë fushë.”
Në zgjidhjen e problemit të toponimeve që ka dënuar me qëndrime në dëborë dhe akull në Kakavi e Kapshticë, fëmijë e prindër, të dy politikanët pranojnë se …“Nuk ka dimension politik dhe asnjë paragjykim…dhe se… kemi një bazë të shëndoshë politike, mbi të cilën mund të zgjidhim këtë problem teknik, sipas praktikave ndërkombëtare” (Venizelos)
“Kemi gjetur rrugën e përbashkët në parim për të konsoliduar çështjen e toponimeve si një çështje të karakterit të qartë teknik dhe si një çështje që sa na takon, do të adresohet në përputhje me standardet ndërkombëtare të aplikueshme në këtë fushë” (Bushati)
E thënë në shqipen e thjeshtë të një fëmije e gjithë drama e vogëlueshve tanë në kalimet kufitare na qenka “problem teknik”.
Pak kohë më parë Avokati i Popullit Shqiptar Totozani, në një debat televiziv i ka rekomanduar Ministrisë së Jashtme të ndërhryjë nëpërmjet një marrëveshje për të konsideruar të vlefshme pasaportat, deri sa atyre t’u mbarojë afati i perdorimit ose në të kundërt nëse do të duhet të bëhen pasaporta të reja shteti shqiptar të paguajë koston.
“Çfarë janë pasaporta të bëra deri më sot me këto probleme dhe defekte, ne i kemi propozuar shtetit shqiptar, thekson z. Totozani, që të gjendet gjuha e përbashkët me republikën greke, që të vazhdojnë të jenë të vlefshme deri në ditën e mbarimit të afatit të tyre. Në rast të kundërt kostot për pasaportat e reja duhet t’i mbajë shteti shqiptar”
Avokati i Popullit në debatin televiziv thekson se pasaporta shqiptare përmban edhe gabime të tjera përveç toponimeve, pasi nuk janë të plotësuara në anglisht të gjitha rubrikat e saj, ndërkohë që mungojnë germat ë dhe ç.
Lidhur me pretendimin e Qeverise greke, Totozani shpjegon se në qershor 2011 i është dërguar një notë verbale Ministrisë së Jashtme shqiptare nga pala greke, me propozimin për emërtimet gjeografike, për të cilën nuk i është kthyer përgjigje.
Më tej Avokati i Popullit vazhdon: “Ekziston një strukturë në Kombet e Bashkuara që quhet Grupi i Ekspertëve Ndërkombëtarë për Toponimet, tek të cilët çdo shtet dërgon toponimet e tij në gjuhën ndërkombëtare. Eshtë një e drejtë që parashikohet në aktet ndërkombëtare. Ata kanë dorëzuar në qershor 2011 një notë verbale, që kanë vendosur propozimet e tyre për të gjitha emërtesat gjeografike greke, ndaj të cilës duhet të ishte mbajtur një qëndrim nga Ministria e Jashtme. Nga sa kam informacion ato ishin emërtesa në gjuhë ndërkombëtare, në anglisht”
Ajo që ministrat Venizelos dhe Bushati zbuluan javën e shkuar në deklaratat e tyre publike “si një çështje të karakterit të qartë teknik” është e lidhur me përgjegjësinë e qeverisjes Berisha dje dhe të qeverisjes Rama sot, me analfabetizmin e administratës shqiptare që nuk din të shkruaj shqip:
1. Pasaportat shqiptare sipas kërkesave të saj në dy gjuhë, në shqip dhe anglisht, vendlindja/place of birth Athinë/Athens…
2. Pasaporta shqiptre me të 36 germat e Kongresit të Manastirit edhe me Ë dhe Ç. Në pasaportë shkruhet KOCOVE në vend të KUÇOVË. KORCE në vend të KORÇË…
3. Janë me mijëra raste që shqiptarët mërgimtarë u janë drejtuar gjendjeve civile të vendit, me para në dorë, për të ndryshuar germa të emrit dhe mbiemrit të tyre që në përbërje kanë germat e gjuhës shqipe me Ç dhe Ë…
4. Ministri ynë Bushati duhet të deklaronte (dhe të deklarojë pa vonesë) që të tërhiqen pasaportat e fëmijëve që kanë lindur në Greqi dhe të ribëhen “në përputhje me standardet ndërkombëtare të aplikueshme në këtë fushë” dhe “kostot për pasaportat e reja… t’i mbajë shteti shqiptar”
Kjo është rruga e nderit e një shteti dhe vendi që nderon e respekton vetveten.
Abdurahim Ashiku
Athinë, 25 shkurt 2014