NOBELISTI XV 1958/BORIS LEONIDOVIČ PASTERNAK/
Boris Leonidovich Pasternak (Rusisht: Борис Леонидович Пастернак Dëgjon? Mosk 10 shkurt, 1890 – Peredelkino, 30 maj, 1960 ) Ishte një poet dhe shkrimtar rus.
Në vitin 1958, me Dr. Zhivago Pasternaku do të marrë Çmimin Nobel për Letërsi( të cin ai e rfiuzoi nën presionin e regjimit sovietik).
«Arti është në barin, dhe duhet të keni përulësinë që të përkuleni për ta marr»- Boris Pasternak])/
Data e lindjes, 29 januar, 1890 sipas kalendarit Julian të atëhershëm në fuqi në Rusi, më 10 shkurt 1890 sipas kalendarit Gregorian. I lindur në një familje të pasur çifute e asimiluar, ai kaloi fëmijërinë e tij në një ambient intelektual dhe artistik. Babai i tij Leonid ishte një artist dhe profesor në Shkollën e pikturs në Moskë, nëna e tij, Roza Kaufmann, ishte një pianiste. Në “Autobiografia dhe vargje të reja”, Pasternak na jep një përshkrim të paharruashëm dhe prekës të Moskës së fëmijërisë së tij:
“Në fund të shekullit Moska ende ruante fizionominë e qosheve e tij të vjetra të largëta, tepër piktoreske sa të duken përrallore, me karakteristika legjendare të një Rome të tretë dhe të një kryeqyteti të epokës heroike, në madhështinë e kishave të saj të panumërta. »
Midis personaliteteve të kulturës – muzikantë, artistë dhe shkrimtarë – Pasternak pati mundësinë të takonte në shtëpinë e prindërve edhe Lev Tolstoin, të cilin babai i Pastërnakut , Leonidi, i ilustroi librat.
«Ata e kuptuan atëherë se vetëm jeta e ngjashme me jetën e atyre përrrreth nesh, jetën që zhytet në një jetë pa shenjë, kjo është jeta e vërtetë, se lumturia e izoluar nuk është lumturi. … Kjo ishte ajo që e hidhëroi mbi çdo gjë.»
MOTIVACIONI : «për rezultatet e tij të rëndësishme në fushën e poezisë bashkëkohore në atë të traditës së madhe të epikës ruse»
______________________________________________
MARGARITA
Duke shkulur shkurren nga vetja si lak,
mё vjollcë se buzёt e shtrёnguara tё Margaritёs,
mё pasionante se bardha e syrit tё saj,
pёrpёlitej, kumbonte, dominonte, rrezatonte njё bilbil.
Si aromё përhapej nga bari. Si zhivё shiu varej
i pakuptimtë midis qershive tё egra.
Prishte lёvoren. Duke dihatur i afrohej buzёs.
Mbeste varur nё gёrshet.
Dhe, kur me dorёn e habitur duke e kaluar
mbi sy, ishte joshur nga argjendi Margarita,
dukej atёherё se nёn pёrkrenaren degёsh dhe shiu
kishte rёnё pa fuqi amazona nё pishnajё.
Dhe zverkun me njё dorё nё dorёn e tij,
dhe tjetrёn tё pёrkulur prapa, ku u shtri,
ku u kap, ku u var pёrkrenarja e tij prej hijeje,
duke shkulur shkuurren nga vetja si lak.
1919
NË ÇDO GJË
Në çdo gjë kam dëshirë të arrij
deri në substancë.
Në punë, duke kërkuar rrugën time
në rebelimin e zemrës.
Deri në esencën e ditëve të kaluara,
deri në arsyen e tyre,
deri në motivin, deri në rrënjët,
deri në palcë.
Përjetësisht duke u kapur në telin
e fateve, të ngjarjeve,
të ndjej, të dashuroj, të jetoj, të mendoj
të bëj zbulime.
TË DUASH TË TJERËT
Të duash të tjerët është një kryq i rëndë,
por pa dredha ti je e bukur
e fshehta e paqartësisë sate
është i barabartë me të kuptuarit e jetës.
Në pranverë, dëgjohet shushurima e ëndrrave
dhe pëshpëritja e së vërtetës dhe lajmeve.
Je nga një familje me parime të tilla
Ndjenja jote është altruiste si ajri.
Është e lehtë të zgjohesh e të shohësh qartë,
Të zbrazësh zemrën prej mbeturinave verbale
dhe të jetosh pa ndotjen për të ardhmen.
E gjithë kjo s’është shkathtësi e madhe.
Përktheu: Faslli Haliti