*Azem SHKRELI-“Të vërtetën përgjysmë mos e ndaj, se njëra gjysmë komploton kundër saj”./

*Rebelët politikë të mbarë trevave shqiptare gjithmonë kishin mëtuar të vepronin në pajtim me thënien e filozofit Ukshin Hoti – “Bëje ose vdis”…, ca e bënë vetëm të parën, ca të tjerë vdiqën pa e bërë të parën dhe të tjerë mbetën gjallë pa i përmendur dot njeri. Këtë veprim e bënë për kushedi të satën herë dhe, çuditërisht, nuk vdiqën, por ama u bënë horë./

Nga Fadil LUSHI/

Ne Foto:Ukshin Hoti/

  Kritikët letrarë shqiptarë thonë se Azem Shkreli ishte një poet që u ngjit natyrshëm në kulmet e poezisë së sotme shqiptare. Ai një herë, pos të tjerash, kishte thënë: “Të vërtetën përgjysmë mos e ndaj, se njëra gjysmë komploton kundër saj”. Ky përgjysmim i së vërtetës shkreliane sot e gjithë ditën e Perëndisë gjen shprehje pa fije dyshimi te mediet e shkruara dhe ato elektronike (pro, kundër dhe të “pavarura”) të Shqipërisë politike dhe të Republikës së Kosovës. Nuk do mend se ky “komplot” vihet re brenda shkrimeve, opinioneve, kolumneve, analizave politike, editorialeve a komenteve redaksionale dhe debateve televizive, të gjitha këto të ndërtuara nga opinionbërësit e Tiranës, të Shkupit dhe të Prishtinës.   

         Është e drejtë e gjithsecilit të bëjë analiza politike, vështrime si dhe editoriale ekskluzivisht nga këndvështrimi i tij, mandej në pajtim me higjienën e mendjes po, në instancë të fundit, edhe  në përputhje me interesin e tij. Ne këtë logjikë nuk duam ta kuptojmë ndryshe, andaj as që do ta kontestojmë dhe për këtë arsye në këtë shkrim, për të mos krijuar paqartësi eventuale, nuk do të hapim debate, madje as që e kemi ndërmend të krijojmë tarafllëqe të reja…, e ndiejmë për detyrë, që të jemi më të qartë, më të drejtpërdrejtë, më të afërt me lexuesin aq më tepër kur dihet se komentet a vështrimet tona të deritanishme disi paskan qenë jokomplete, të paqarta dhe mbase edhe paksa paragjykuese. Nëse paragjykimi respektivisht mendimi i gabuar është pjellë e ndjenjës së egoizmit, sidomos  egoizmit profesional, atëherë këtë shkrim të radhës do ta mbështesim në fakte a dëshmi të arsyeshme. Që ne “…të vërtetën mos e ndajmë përgjysmë…”, do të bëjmë përpjekje që ky vështrim gazete, të mos na dalë si ai “pazari i vdekur politik” dhe si historia politike të ca njerëzve të cilët dikur me retorizmat e tyre të varfra  a boshe “ngazëllonin” zemrat e njerëzve në hall e në nevojë…, të njerëzve që shpresat e tyre i mbështetnin te fjalët e politikanëve zhgënjyes, të cilët kur nuk kishin gjë për të thënë, atëherë u referoheshin gjyshërve dhe stërgjyshërve të tyre, vetëm e vetëm për të ndërtuar patriotizmin e tyre të sajuar a të rremë…, për të ndërtuar atë filozofinë e politikëbërjes së moderuar, për të ndërtuar një mendje krejt tjetër fare…

         Kohë më parë lexova diku një reagim me sa vijon:  “Jam këtu për të refuzuar një shoqëri autokratike, që në mënyrë arbitrare i vret fëmijët dhe i tall prindërit e tyre. Unë dal të reagoj kundër dhunës, kundër totalitarizmit, që kur të më ndodhë mua fatkeqësia, të ketë një zë që të reagojë për mua”, kishte thënë një shqiptar përndryshe shtetas i Republikës së Maqedonisë, thjesht ishte një përgjigje ndaj një ngacmimi të jashtëm që prodhon padrejtësi ndaj fëmijëve shqiptarë dhe prindërve të tyre. Këtë reagim të tij ne assesi nuk mund ta paragjykojmë, nuk kemi të drejtë ta heshtim e as ta anashkalojmë, por ama, as nuk mund ta konceptojmë si një lloj himni a një kënge solemne që i kushtohet vatanit, që ne sa herë të vihemi në siklet të madh ose sa herë të kemi nevojë për “publicitet”, aq herë ta intonojmë si të tillë. Ne duam të dimë se prej kur daton ky shtet arbitrar, na intereson të dimë se prej kur frymon ky shtet autokratik, prej kur ekziston ky arbitrarizëm që vret fëmijët dhe i tall prindërit e tyre shqiptarë…, jemi kureshtarë të dimë se prej kur frymon fatkeqësia kolektive shqiptare, duam të dimë se a mos vallë i gjithë ky arbitrarizëm, autokratizëm, dhe padrejtësi nuk ekzistonin edhe në kohën kur ca prej nesh ishin ministra, deputetë, drejtorë a diç tjetër…, apo mos vallë të gjitha këto të këqija lindën në momentin kur ju, të nderuar, humbët pushtetin apo u përjashtuat nga partia!? Është humane që të ngremë zërin ndaj padrejtësisë që na bëhet dhe që u “bëhet” ish-politikanëve pushtetmbajtës, por parashtrohet pyetja pse pikërisht ata dikur nuk reaguan, pse heshtnin kur punët i kishin në terezi, pse nuk u rebeluan në kohën kur “tambli u dilte mbi përshesh”, pse nuk reagonin kur arbitrarizmi, autokratizmi dhe padrejtësia, të gjithë ne shqiptarëve na kishin kapur për fyti. Edhe ne dikur moti u detyruam të reagojmë ndaj një dhune institucionale, por ama…, fatkeqësisht nuk u dëgjua asnjë zë reagimi për ne dhe për miqtë tanë…, nuk u dëgjua asnjë fjalëbutë a llaf solidarësie…, dhe, nëse nuk gënjejmë, atëherë ç’kuptim do të kishte kundërshtimi ynë dhe i të tjerëve si ne…, ndaj fatkeqësisë sate të sajuar (??). Besojmë se nuk jua kemi borxh shqetësimin, ne jemi të gatshëm po edhe kemi të drejtë për ta mbrojtur fjalën e lirë…, dhe jo ti, zotërote!?

          Reagime paksa të ngjashme bëhen edhe nga njerëz që dikur bartnin poste politike nga më të ndryshmet dhe, kur mbetën pa to, filluan të ndërtojnë mendjemadhësinë dhe çallëmin e tyre prej daltonizmi dhe prej miopie politike…, politikanë të dështuar që padrejtësisht mëtuan të prekin sedrën tonë, sedrën e bujkut, të patriotit, mësuesit, shehërliut e fshatarit fisnik, akademikut dhe cilitdo qoftë prej nesh…, vetëm e vetëm pse nuk gjetën gjë të përbashkët me votuesit dhe me votën deliberative të tyre…, a me mendimin e tyre…, me fjalët e tyre të folura a të shkruara, fjalë që asnjëherë nuk shkuan në vesh të shurdhët…, fjalë që nuk patën takatin për t’ia ulur hundën dikujt…, politikanë që dikur njiheshin a ishin njësoj me atë lugën e sofrës së miletit dhe korrupsionit.., politikanë që në vend të opingave veshën “këpucë Stambolli”, politikanë të cilët kur kryepari i partisë i shporri jashtë, filluan t’ia shajnë fisin, filluan ta fishkëllejnë me gishta…, prej inatit se humbën pushtetin dhe postin prej ministri, deputeti e tjerë, padrejtësisht filluan t’ia tregojnë gishtin e mesëm të dorës së majtë, fillimisht kryeministrit Nikollë, mandej kryeparëve të partive politike shqiptare, siç janë Abduraman Aliti, Imer Imeri, Arben Xhaferri, Ali Ahmeti dhe Menduh Thaçi. Sot të gjithë ata që sadopak kanë haber nga politika dhe historia e saj, me plotë të drejtë mund të thonë se të ndërrosh mendje, të ndërrosh bajrak partie, është një gjë humane dhe mbase emancipuese, por ama ta bësh atë pa e kthyer borxhin dhe ta bësh me aq shumë kollajllëk, po edhe për hir të mungesës së pushtetit a të një pozicioni të caktuar politik, hiç fare nuk është korrekte. Kosovarët thonë se ndejën a mexhlisin e prishin dy vetë, i mençuri që hesht dhe i marri a budallai që flet. Rebelët politikë të mbarë trevave shqiptare gjithmonë kishin mëtuar të vepronin në pajtim me thënien e filozofit Ukshin Hoti – “Bëje ose vdis”…, ca e bënë vetëm të parën, ca të tjerë vdiqën pa e bërë të parën dhe të tjerë mbetën gjallë pa i përmendur dot njeri. Këtë veprim e bënë për kushedi të satën herë dhe, çuditërisht, nuk vdiqën, por ama u bënë horë.