Lajmin e hidhur mortor të  prof. dr. Liman Varoshit e mora vesh nga nje email nga Tirana. Njoftimet e vdekjeve të miqve e të afërmeve tanë në këtë kohë të covid-19  vijnë me frekuenca marramendëse. Miqtë e babait nuk do t’i takoj më kur të vizitoj Tiranën, Prof.dr. Elmaz Eltarin, Prof,Dr. Skender Durresin, Prof. Dr.Robert Andonin. Dhe lista e miqve te mi te shuar tani ka shokun tim, Prof. Dr. Liman Varoshin. Nga botimi i  ATSH , me 19 mars, 2021 lexova shkrimin e  Ministrja e Arsimit , Sportit dhe Rinise, Evis Kushi e shprehjen e ngushëllimeve  per ndarjen nga jeta te ish-rektorit te Universitetit “Alexander Xhuvani’ ne Elbasan, prof . Liman Varoshi. “Me Liman Varoshin u njoha që në muajin e pare të fakultetit megjithëse studionim në degë të ndryshme. Në vitet 1978- 1983, vitet e studimeve tona në Fakultetin Filologjik të Tiranes, numri i studenteve ishte zvogëluar shumë. Dega e Gjuhëve të huaja ishte ajo që përbënte bazën e fakultetit tonë. Në degët Histori- Gjeografi e Gjuhë- Letërsi Shqipe kursi perbehej vetem nga një klasë. Me Limanin nuk u njohën në fillim të shtatorit, në Çermë të Lushnjes, ku i gjithe fakulteti ynë kryenim muajin e punës prodhuese.  Atij nuk i ishte plotësuar dëshira për të vazhduar studimet e larta për matematikë, lënda që i pëlqente më shumë e ku kishte zotësi të njohura.  Atë vit Elbasanit nuk iu dha asnjë e drejtë studimi në degën e matematikës. Kapriçioja e fatit e çoroditi Liman e nuk dinte çfarë drejtimi të merrte. Kur kishte plotësuar  kërkesën për vazhdimin e studimeve të larta, në dy preferencat e para, shënoi matematikë. Tani i duhej ta harronte dashurinë për matematikën e te zgjidhte një fushë tjeter… Me mik mundi të siguronte degën e historisë. I pelqente vetëm fakti se do të jetonte e do të studionte në Tiranë, por dega nuk i ngjallte asnjë emocion. I dukej se ajo ishte shumë larg shkencës së tij të dashur, matematikës.Për çudi, historia iu duk edhe  më e vështirë se matematika me të cilën ishte marrë me qejf qysh në femininë e tij. Ai filloi te dyshonte në zgjedhjen e tij dhe arritjen e rezultave të larta me të cilat ishte mësuar. Dyshimet iu fashiten  pas provime të para. Limani iu fut studimeve me këmbëngulje e me qëllim të qartë. Ai do të merrte nota të larta edhe pse dega nuk i pëlqente. Ndoshta resultatet e mira ndikuan në zgjimin e një dashurie të re, dashurisë për historinë e gjeografinë e vendit e të botës. Meqë kurset e degës Gjuhë-Letersi dhe Histori- Gjeografi kishin një numër të vogël studentesh, që nuk arrinte as 50 shumë leksione të së njëjtës lëndë, i kishim në të njëjtën orë e në të njëjtën sallë të fakultetit. Na vinte mirë kur kurset bashkohen e ambientet e mëdha të Filologjikut nuk dukeshin aq boshe e pa jetë sikurse ndodhte kur ishim vetëm me studentet e kursit tonë. Kështu me Limanin takoheshim rregullisht. Shpesh kalonim sëbashku dhe kohën e pushimit midis leksioneve. Kjo më shumë nga fakti sepse ai ishte shok dhome me Tomorr Plangaricën,  shokun e kursit tonë. Ne bisedonim lirshëm, tregonim shakara ose bënim shaka me njeri tjetrin, pa na mbetur qejfi edhe kur ato ishin “pa kripë”. Limani ishte njeri i qetë, nga ata që quhen të butë, pra ishte e lehtë të miqësoheshe me të e të kaloje kohën në shkallët e hyrjes në fakultet apo në derën e hekurt të oborrit ku rreshtoheshim për të blerë diçka tek karroca e gegës.Me mbarimin e fakultetit jeta na ndau. Unë punova  disa muaj mësuese në fshatin  Ndroq, ca muaj të tjerë në Tiranë e pastaj u  fillova të punoj si redaktore në Institutin e Folklorit e pas tij  në Institutin e Monumenteve të Kultures. Limani punoi mësues në një fshat të Mirditës e më pas në Elbasan. Pas disa vitesh ai fillon punën në Universitetin e Elbasanit. Deri ketu nuk ishim shumë larg. Me tren apo me makinë Elbasani ishte afër.  Rrugët tona u ndanë shumë nga ana distancore në vitit 1990, kur unë u  largova nga Shqipëria e humba çdo lidhje me shoqërinë e vjetër.Një ditë, disa vite më parë, lexova se prof. Liman Varoshit kishte ardhur për një vizitë pune në Nju Jork. Në gazetën “Dielli” lexova shkrimin e tij. Kësaj here distance ishte e shkurtër, por komunikimi nuk u arrit në kohë e ai u kthye në atdhe më parë se sa gjeta informacionin e tij.Në verën e vitit 2018, Limani me erdhi ndërmend gjatë një bisedimi me  Sofiana Pogën, shoqen e mire të gjimnazit. Ajo diskutonte me pasion për figura të ndryshme shqiptare që ende nuk kishin marrë vendin e merituar në librat e historisë shqiptare. Sofiana donte të gjente një dokument për Lef Nosin për një ngjarje të treguar nga gjyshi i saj, shok e bashkëpunëtor i Nocit. Mu kujtua Limani e pas ca përpjekjesh të vogla arrita të gjej numrin e tij të celularit. Nuk kisha biseduar me Limanin prej 35 vitesh. Si flitet me një njeri që  nuk e ke parë e nuk ke folur për një kohë kaq të gjatë? Si do të flasë ai me një person që nuk ka tituj akademik apo post shtetëror?  Ai vetë kishte tituj (prof. dr.)  e poste të rëndësishme ( zëvendësrektor  2000 – 2008 dhe  rektor i Universitetit të Elbasanit 2008-2016).  A do ta kish ndryshuar karakterin e tij koha, titujt dhe pozititat e larta? Ai më mbante mend e foli me mua lirshëm e çilter si dikur në fakultet. Limani kishte mbetur  njeriu që kisha njohur vite më parë; inteligjent, fjalëpakë, dhe i gatshëm për të ndihmuar.Ne vajtëm në Elbasan ta takonim në një pasdite të këndshme të muajit gusht. Ai erdhi me të shoqen, Elen. Unë megjithëse takohesha për herë të parë me të e pas shumë vitesh me Limanin u ndjeva mirë. Perendimi i diellit veror, freskia e restorantit brenda kalase , bisedat e këndshme e  interesante i bënë orët të kalonin pa u  kuptuar. Biseda rridhte si ujët e Shkumbinit,  lirshëm e me bollëk,  ndoshta edhe pse historia ishte fortesa e Sofianës ashtu siç ishte edhe e prof. Limanit. Nga studimet në universitet  unë kujtoheja vetëm emrin e  Lef Nosin. Po Sofiana e Linami nuk pushonin së foluri për aktivitetin e tij. U ndjeva pak keq qe nuk e njihja aktivitetin e kësaj figure të shquar për shokët e mi.  Rasti na u dha që të dilnim në fotografi përpara bustit të tij Lef Nosit e kështu emri i tij u skalit në mendjen time.Darka në Kalanë e Elbasanit,  shëtitja në qytet, biseda e këndshme kanë mbetur në kujtesën time si një nga netët më të bukura në vizitën në atdhe.Me Limanin filluam ta mbanim kontaktin me email. Në raste festash nuk mungonim ti dergonim njeri- tjetrit urime të ngrohta. Më 7 mars 2021 unë i dërgova një email për t’i uruar Ditën e Mësuesit, e për çudi  nuk mora përgjigje. Veç për asnjë moment nuk mendova se ishte sëmurë. Mendova se ishte i zënë me përgatitje leksionesh apo librash të rinj.Liman Varoshi do të rrojë mes  publikimeve të vepra të tij  si: “Europizmi si Histori Mendimi”, “Lufta e Ftohtë në Evropen e Lindjes”, ” Dukuri dhe personalite në Albanologji  (me bashkautor Mustafa Kadzadej). Do të rrojë në historinë e krijimit të logos së Universitet të Elbasanit ( ku ai ishte ideator dhe kontribues). Po më shume se kudo Liman Varoshi  do të mbetet në mendjet e zemrat e studentëve, profesorëve dhe gjithë atyre njerëzve që kanë pasur mundësi ta njohin e të punojnë me të.Liman Varoshi me punën e me arritjet e tij shkencore e kërkimore në veprat e ndryshme që na la trashëgim do të mbetet si shembull i një shkencëtari të  palodhur e të suksesshëm në fushën e historisë. Me personalitetin e tij human do të mbetet një shembull i vyer për tu ndjekur nga brezi i ri,