As që ia vlen ma të merrem me ketë temë të rëndësishme (ndasitë në mes arkitektëve),pasi si individ nëse kërkon ligjshmëri dhe rregull në shoqërinë kosovare, anatemohesh, izolohesh apo lëçitësh si i marrë, pasi te ne janë instaluar disa rregulla primitive që skajshmërisht dëmtojnë të gjitha proceset normale,posaçërisht në fushën e Planifikimit Hapësinor,Urbanizmit dhe Arkitekturës.
Se inskenimin e konfliktit në mes të arkitektëve të Kosovës e kishte sponsorizuar “dikush”,i cili duhet të gjendet vetëm me anën e mekanizmave legjitim shtetëror,në çdo hap po vërtetohet. Sot është e qartë, qëllimi parësor ishte me e bllokuar procesin e Licencimit të arkitektëve,për të vazhduar punët kundër ligjore në fushën e ndërtimit nga vitet e pas luftës. Si sponsor medial ishit zgjedhur ju për të dramatizuar ndasitë në mes arkitektëve kosovar,me emisionet tua atraktive “Zona B”,në Klan Kosova.
Disa të dhëna po i theksoi,por që ju do të duhej të ishit në dijeni,pasi e keni trajtuar ketë problematik në emisionet e juaja televizive nga viti 2013.
Licencimin e kishte organizuar MMPH (Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor) si obligim ligjor, pas aprovimit të Udhëzimit Administrativ nr 6/2011 të muajit maj 2011. Pati angazhime serioze nga ana e AsAK-ës ndërkohë, për funksionalizimin e procesit të komplikuar të licencimit të profesionistëve në fushën e ndërtimit. U themelua Bordi i Përkohshëm për Licencimin e Arkitektëve dhe Inxhinierëve,me rekomandimin e ndërkombëtarëve si fazë kalimtare drejt Odës së Arkitektëve,Planerëve Hapësinor,atyre Urban,Ndërtimtarëve, Elektro inxhinierëve etj. Kështu si tani që po kërkon Ministri aktual z. Agani.
U aprovuan një seri dokumentesh tjera dhe rregulloresh adekuate si dhe vendimi nr 2579/12 në muajin shtator të vitit 2012,për caktimin e anëtareve për Komisionin Vlerësues i cili pas disa trajnimeve dhe të një pune të përkushtuar i kaloi të gjitha fazat e procesit,për të ardhur në fazën përfundimtare të intervistës me kandidatët të cilët kishin kaluar fazat paraprake. I kisha rezervat e mija profesionale në ketë proces,por për qëllim të fillimit të Licencimit, jam dakordu që në të ardhmen e afërt të plotësohej ai.
Befasi,e pa imagjinuar për mua ishte kur MMPH bllokoi provimin dy herë në shtator 2013 dhe me 7 mars 2014. Për të dy rastet nuk u dhanë arsyet për veprime të tilla centraliste,që na rikujtojnë një kohë që kemi menduar se ka perënduar. Ministria në krye me Dardan Gashin,me këto veprime si duket qëllimisht e ka keqtrajtuar Bordin e përkohshëm për Licencim dhe 21 Vlerësuesit e zgjedhur,në një proces demokratik dhe transparent, të pa parë deri atëherë në Kosovë.
Për ju dhe disa të tjerë nuk do të jetë e qartë kurrë, se tërë kjo punë profesionale është bërë pa kompensime materiale, por vetëm me premtime mashtruese,edhe se në buxhetin e Ministrisë (MMPH-së) për disa vite ishin paraparë mjete materiale për procesin e Licencimit,ku shkuan ato para ? Kush i tjetërsoi ato ? Janë pyetje që duhet sqaruar organet e autorizuara shtetërore,punë e cila nuk u bë deri me sot.
Si një nga pjesëmarrësit aktiv në të gjitha ndodhitë hapësinore,urbane dhe arkitektonike në Kosovë në katërdhjetë (40) vitet e fundit,po i lejoj vetes të iu drejtohem me kritika konstruktive,se si iu jeni qasur kësaj problematike, në mënyrë të hapur anuese për një grup të caktuar të arkitektëve. Gjuha e juaj denigruese befason në disa emisione të “Zonës B”,ke ftuar akterë të ndryshëm që ishin përfshirë në këto ndasi, asnjëherë as që ke tentuar të zbardhësh arsyet përse ka ndodhur kjo ?
Shkaku kryesor ka qenë licencimi,inatet klasike ballkanike si dhe përvetësimi i një pune katër (4) vjeçare të bërë për procesin e licencimit nga ana e AsAK-ës legjitim. Kjo punë ishte përkrahur nga USAID-i dhe natyrisht MMPH-së si bartësi kryesor i projektit. Qëllimi parësor i Ministrisë ishte vendosja e kontrollit shtetëror të arkitektëve e kjo do të arrihej, sikur në të gjitha shtetet e civilizuara me anën e licencimit,gjegjësish mbikëqyrjes permanente të profesionistëve të kyçur në procesin e ndërtimit,për të filluar me e stabilizuar situatën në këtë sferë cila është kaotike edhe pas 16 vite.
Që nga viti 2013 i ke dhënë hapësirë televizive një grupi te caktuar të arkitektëve të Kosovës. Nga ju kanë dal shumë të pavërteta, të ndërlidhura me vlera milionëshe,që as për së afërmi nuk përkojnë me realitetin. Si duket je i informuar tërësisht gabim nga ata të cilëve iu ke besuar, apo ato janë bindjet e juaja djallëzore,apo je i urdhëruar me veprua kështu. Bashkëbiseduesi i juaj i fundit në “Zonën B” të datës 15 qershor 2015, pos shumë të pavërtetave,manipuloi edhe me çështje tjera si vlerat monetare 50 000 euro, që hapësira e kufizuar në shtyp nuk më lejon me i shpjeguar.
Ku ishin këta zotëri në vitet e pas luftës ? Që asnjë herë nuk reaguan për atë se çka po ngjante me urbanistikën në Kosovë. Kanë manipuluar- mashtruar arkitektët dhe ndërtimtarët e vjetër me një propagandë “Geobbelsiane”,e cila është manifestuar edhe me demonstrata të instrumentalizuara,që rezultuan me BLLOKIMIN e procesit. U tha se kinse të gjithë ata duhet t’i nënshtrohen provimit profesional që dikur e kishin dhanë. Në asnjë dokument ligjor nuk kërkohet një gjë e tillë,pasi është kundër-Kushtetuese.
E di se të qenit gazetar është shumë vështirë,ka raste të shumta kur të imponohen tema të ndryshme, kundër bindjes tënde apo kundër një realiteti faktik, si është rasti me mospajtimet në mes arkitektëve kosovar. Ato janë rezultat i mos funksionimit të shtetit e në rastin konkret të MMPH-së,e cila me veprimet e veta është fajtori kryesorë përse LICENCIMI i Arkitektëve dhe të tjerëve të kyçur në procesin e ndërtimi nuk ka filluar as pas 16 viteve. E sa ishin të interesua faktorët vendimmarrës që të ketë rregull në fushën përfituese të ndërtimit,në çdo hap po vërehet.
Për vendimet e marra nga departamenti i OJQ-ve në kuadër të MAPL (Ministria e Administrimit të Pushtetit Lokal) as që vlen të diskutohet,ajo mbet çështje e Prokurorisë së shtetit pasi regjistrimi i një OJQ-je me të njëjtin emër,me përvetësimin e xhirollogarisë rrjedhëse, mjeteve materiale dhe punës së mundimshme shumë vjeçare në procesin e Licencimit,në botën e civilizuar vlerësohet si vepër penale. Kjo i ka ndodhur AsAK-ës legjitim,nuk e di se për të cilat interesa personale po e bën këtë,ma së paku për të zbardhur të vërtetën e cila shumëkujt i dhemb,i pengon.
Theksohet për disa numra dhjetëra,qindra (10,100,…) anëtarësh, e harrohet se në Kosovë veprojnë mbi një mijë (1000) arkitektë aktivë,të cilët me siguri dëshirojnë të kenë një asociacion të dinjitetshëm,ashtu si ka tentuar të veproi nga viti 2008 AsAK legjitim. Mu këtu është thelbi dhe qëllimi i krijimit të situatës së tendosur,me ndërhyrjen e grupit që ju po e përkrahni,në emër të mbrojtjes së ligjshmërisë të cilën në këto 16 vite ma së pakti ose fare nuk e kanë respektuar haptas,për atë e kemi situatën e tillë urbane në Kosovë. Natyrisht në rrugëtimin e tyre ka pasur edhe të meta,të cilat nuk kanë ndikuar në esencën e funksionimit të asociacionit. Jam i bindur se nëse do të kishte vullnet të mirë do të tejkaloheshin së bashku,dhe nuk do të kishim këto ndasi të cilat ma së shumti po i dëmtojnë vet arkitektët.
A po mendoni se në ketë mënyrë të veprimit po i kontribuoni zgjidhjes se ndasive të mëdha në mes të arkitektëve,apo po hidhni “benzinë në zjarr” me këso emisione të porositura,apo me deklarata publike ku individët e caktuar ngritën në super-mena,apo anëtarët e kryesisë së AsAK-ës legjitim cilësohen me fjalë denigruese, çka aspak nuk korrespondon me realitetin. Kjo nuk të shkon për nderë z. Baton Haxhiu që me të pa vërteta dezinformon opinionin, edhe se e konsideroni veten si një pende serioze në realitetin e zymtë kosovar,korrigjohuni për hir të vërtetës.
Prishtinë arch. Ylber Vokshi -Ylli
22.06.2015 arkitekt i pavarur
ylberv@gmail.com
ose
Autori është ish-Kryetar i Këshillit për Planifikim Hapësinor të Kosovës (KPHK)