• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Turneu i Golfit në Michigan, një ndeshje 23- vjeçare në “Kreshtën e Djallit“

July 1, 2023 by s p

Reportazh nga Rafael Floqi/

Golfi, një sport që ndërthur saktësinë, strategjinë dhe qëndrueshmërinë, mahnit zemrat e miliona njerëzve në mbarë botën. Ndërsa turnetë profesionale dominojnë titujt, turnet e golfit amatore shfaqin thelbin e vërtetë të lojës. Ne synojmë të depërtojmë në botën e gjallë, të një turneu amator golfi, të organizuar qysh prej 23 vjetësh në Michigan, falë këmbënguljes, angazhimit, përkushtimit dhe shpirtit organizativ të shoqatës Gjergj Fishta, Knights of Kolumbus, dhe kryesisht të z. Mark Gjokaj që ka organizuar turneun e parë të golfit ndër shqiptarë, qysh në vitin 2000, 23 vjet më parë, duke eksploruar momentet më emocionale, përkushtimin e lojtarëve dhe shpirtin e paepur të lojës.

Mark Gjokaj, një pasionist i golfit

Mark Gjokaj, një pasionist i golfit dhe organizatori i turneut të Golfit në Michigan, meriton të nderohet për përpjekjet e tij të palodhshme dhe për kontributin e tij në krijimin e një tradite të fortë. Me 23 vjet përkushtim ndaj organizimit të këtij turneu, ai ka arritur t’i lidhë shqiptarët miqtë, familjarët dhe dashamirët e golfit në një eveniment të veçantë dhe emocionues që i bashkon të gjitha brezat.

Duke zgjeruar këtë traditë, Mark Gjokaj ka ofruar një platformë të vlefshme për entuziastët e golfit për të konkurruar dhe për të krijuar kujtimet e paharrueshme nëpër këto vite. Nëpërmjet angazhimit dhe punës së vazhdueshme të Markut, turneu i Golfit në Michigan është bërë një ngjarje e pritur me padurim nga të gjithë ata që janë pjesë e komunitetit të golfit.

Knights of Columbus është tani një nga organizatat më të mëdha vëllazërore katolike në botë, me një anëtarësim prej mbi dy milionë burrash, të njohur si “Knights” kalorës , të përhapur në shumë vende. Parimet e organizatës bazohen në katër shtylla: bamirësi, bashkim, vëllazëri dhe patriotizëm. Patriotizmi është një veçorie të gjithë malësoreve por individë të tillë si Marku është thelbi i qenies. Ai kujton se me herët në vitet 80-të kur kërkonin në diasporë ndonjë flamur shqiptar për dasmë atë e gjenim tek familja e tij.

Bamirësia është një vlerë thelbësore e malësorëve dhe e shoqatës Gjergj Fishta, dhe organizata është e përfshirë në mënyrë aktive në iniciativa të ndryshme bamirësie. Ata mbledhin fonde dhe dhurojnë për kauza të shumta, duke përfshirë përpjekjet për lehtësimin e fatkeqësive, projektet e komunitetit, bursat arsimore dhe mbështetjen për individët me aftësi të kufizuara. “Kalorësit” gjithashtu, ofrojnë mbrojtje financiare përmes programit të tyre të sigurimit, duke siguruar që familjet të kujdesen në kohë nevoje. Ndaj dhe ky turne golfi që u mbajt të dielën e kaluar mishëronte të gjitha këto vlera. Siç e shihni në foto ky turne i organizuar në fushat 18 gropëshe fundjavën e kaluar, mblodhi 154 golfistë shumica shqiptarë por dhe amerikanë, miq dhe shokë të tyre, edhe shokë në sport u mblodhën në Devils Ridge, në Kreshtën e Djallit për të shijuar bukurinë e lojës dhe të mjediseve të pakrahasueshme te këtij klubi golfi në Matamora, Oxford në Michigan e ndodhur rreth 30 milje larg nga qendrat ku banojnë shqiptarët.

Duke u ndeshur në Kreshtën e Djallit

I themeluar në vitin 1995, Devil’s Ridge Golf Club është një nga fushat më të vlerësuara të golfit në Michigan. Ata mburren me kurset e lojës me 18 vrima unike të golfit të kampionatit që sfidojnë edhe entuziastët më të aftë të golfit. Mbi 400 hektarë pyje, ligatina dhe kodra së bashku me një shumëllojshmëri kafshësh të egra që ofrojnë një përvojë relaksuese, në veri të Detroitit, pikërisht në Oakland County. Aty mbahen shumë evente dhe turne korporatash që e zbukurojnë kursin, si ky event i sotëm sportiv dhe kuq e zi.

Ne ju mirëpresim të bashkoheni me ne si pjesë e “familjes së Devil’s Ridge” gjithnjë në rritje shkruhej në hyrje të klubit por përkujdesja shihej në çdo mjedis.

“Ka një pjesëmarrje gjithnjë e më të madhe, thotë Marku, madje qysh tani janë zënë vendet për turneun e vitit të ardhshëm. Të gjithë të ardhurat do t’i përkushtohen veprimtarive të shoqatës e cila dy javë më parë organizoi dhe panairin e makinave të luksit dhe sportive në mjediset e jashtme te Kishës së Shën Palit. Marku është mishërimi i gjallë i punës vullnetare të aktivistit, duke gërshetuar traditat shqiptare me aktivitete si ky turne golfi.

Uniteti, i referohet ndjenjës së solidaritetit midis anëtarëve të shoqatës dhe angazhimit të tyre për të punuar së bashku për të promovuar vlerat dhe për të forcuar komunitetet e shqiptare. Organizata nxit ndjenjën e vëllazërisë dhe mbështet nismat e Kishës Katolike, duke bashkëpunuar me famullitë, dioqezat dhe organizata të tjera katolike jo më kot është vlerësuar, si dega më aktive e Knights of Columbus këtu në Michigan.

“Kjo është një nga degët më aktive të Knights of Kolumbus në Michigan, deklaroi John Carry , drejtuesi i shoqatës për qarkun e Macombit në Michigan, e dalluar për numrin dhe cilësinë e aktiviteteve.

Reporterë- amatorë Golfi

Ishte një atmosferë mjaft befasuese dhe për ekipin e TV tonë Albtvusa që kishte bërë të gjithë përgatitjet për filmimet e drejtpërdrejta në natyrë, me dy kameramanë dhe mua si reporter për të filmuar një lojë që zgjate qysh nga ora 8 e mëngjesit deri në 6 të mbrëmjes. Dy kamera dhe një dron ndoqën nga larg dhe nga afër, betejat e “kalorësve golfistë” në fushat e shumta të golfit të vendosura në një reliev të larmishëm më kodra dhe ultësira, me pyje dhe lëndina gjithnjë të mbajtura me përkushtim dhe dashuri dhe nga manaxherët e kursit të cilët përfitojnë, nga rasti të bëjnë dhe një dhuratë për një lojë falas për më të mirët. Ndërsa unë dhe Fatjoni, filmonin lojërat dhe ekipet, Iliri nga qielli sillte pamjet e pakrahasueshme të këtij kursi Golfi të quajtur jo më kot “ Kreshta e djallit”

Në fusha ishin shpërndarë një përzierje e larmishme lojtarësh golfi, duke filluar nga fillestarët tek lojtarët me përvojë. Një tavolinë në krye ku bëheshin regjistrimet e në sfond të së cilave një flamur i madh shqiptar. Një grua dhe vajza , vërtet mise ndihmonin në organizimin Në bisedat e lojtarëve kishte dhe burra të vjetër dhe mesoburra dhe të rinj shkolle. Logjistika e takimit e ka pushtuar të tërin Markun që është zgjuar që pa gdhirë për të parë që gjithçka është gati, ka qenë dhe mbrëmë këtu, por në këtë mes pat harruar veglat e tija të golfit, por megjithatë shqetësim i tij nuk ishte, nëse do të arrinte të luante vetë, por që gjithë të pranishmit të ishin të kënaqur.

Agim Bardha, një kampion botëror golfi nga Michigani

Shqiptarët e Michiganit janë dalluar për golfin në Amerikë me kampionë si Agim Bardha, por edhe për faktin se katër familje shqiptare zotërojnë kurse golfi tani në Michigan Shpesh vetaranët e Golfit janë ftuar në këtë takim, dy vjet më parë në këtë event ishte ftuar kampioni i kampionëve shqiptari Agim Bardha. Agimi iu bashkua turneut evropian të të moshuarve pas një karriere si parukier në Michigan. Ai ishte një vizitor i rregullt në Evropë midis viteve 1997 dhe 2000, por humbi të gjithë sezonin 2001 si rezultat i një sëmundjeje dhe luajti në 2002 me një përjashtim mjekësor. Agimi lindi në Shqipëri, por së bashku me nënën dhe tre vëllezërit e tij u arratis nga regjimi komunist duke kaluar malet në Greqi në këmbë. Agimi nuk u angazhua me golf deri në moshën 29-vjeçare, por shpejt zhvilloi një teknikë efektive, ndonëse të veçantë, që e ka parë atë të prodhojë një sërë përfundimesh të shkëlqyera në turneun evropian të të moshuarve. Performanca e tij më e mirë erdhi në 1997 Ryder Collingtree Seniors Classic, 1999 Dalmahoy Scottish Seniors Open dhe 2000 TUI Seniors Open ku ai përfundoi i katërti.

Në fillim të këtij eventi pat ardhur dhe veterani Pjetër Sinishtaj, por i lodhur dhe nga vapa dhe ajri rënduar u largua pas një ore loje. Megjithatë në shenjë respekti të gjithë të pranishmit firmosën një kapele golfi me firmat e pjesëmarrësve për ta nderuar veteranin e këtij aktiviteti .

Turneu i golfit u bekua nga Dom Giovanni Kokona , i cili vlerësoi veprimtarinë atraktive dhe sportive të të pranishmëve ishte kënaqësi tek shihje atë skenë të makinave të golfit dhe të pajisjeve të lojës të rreshtuar që pas bekimit u shpërndanë nëpër fushat e golfit.

Golfi, “loja e zotërinjve” që luhet nga populli

Bashkë me Fationin u nisëm në udhë unë që mbaja kamerën me trekëmbëshin dhe Fatjoni që e ngiste makinën e golfit me një dorë, dhe tronditjet e golf kartit në rrugë na shkundën nga veshkat duke qenë i mahnitur nga pamja e natyrës e duke ndjekur çdo grup e skuadër golfistësh. Në një vend aq të bukur dhe të larmishëm t’i mund të shohësh edhe sorkadhen me fëmijët e saj edhe breshkën e ujit që pat mbetur në zall thatë që ne ta shpëtonim edhe zogjtë madje dhe wolverinë e balsamosur majë një kodre.

Golfi, i referuar shpesh si “loja e zotërinjve”, është një sport që ka mahnitur lojtarët dhe spektatorët për shekuj. Me historinë e tij të pasur, kurset ikonike dhe përzierjen unike të aftësive fizike dhe mprehtësisë mendore, golfi është vendosur si një lojë që kapërcen brezat dhe vazhdon të shijohet nga njerëz së të gjitha moshave dhe sferave të jetës. Le të thellohemi në botën e golfit, duke eksploruar origjinën e tij, elementët kryesorë që e bëjnë atë kaq magjepsës dhe tërheqjen e qëndrueshme që ka sot.

Origjina e saktë e golfit është e mbështjellë në mjegullën e kohës, por versionet e tij të hershme mund të gjurmohen në qytetërimet e lashta. Disa historianë sugjerojnë se një lojë e ngjashme luhej në Romën e lashtë, ndërsa të tjerë besojnë se ajo ishte e shijuar në Kinën e lashtë. Megjithatë, pikërisht në Skoci, gjatë shekullit të 15-të, golfi siç e njohim filloi të merrte formë.

Tee-ing Off- ose “Filloi loja…”

Unë me kameramanin Fatjonin kishim kënaqësinë të ndiqnim lojtarët në lëndina në pyll, ne u bëmë dëshmitarët e nervave të para, të djersitjeve të pëllëmbëve, frymëmarrje të thella dhe kërcitja e klub kur godisnin topin. Grupet ishin të ndryshme: shoqëri të shkollës së mesme, grupe të rinjsh shoqëruar dhe nga miqtë, familja dhe konkurrentët e tjerë mblidheshin për të parë shfaqjen e veprimit e golfit. Dhe ca terma për mua si fillestar i këtij sporti , ja “birdy” apo “eagle” u bënë familjare. “Kujdes topat po gjuajnë ata nga larg , më thoshte Fatjoni ndërsa unë mbaja me kujdes trekëmbëshin e kamerës “ mitralozin si i thosha unë me shaka. “ja se e presim me këtë”

Golfi është një lojë që kërkon një kombinim unik të aftësive fizike dhe forcës mendore. Nga ana fizike, lojtarët duhet të kenë një prekje delikate, koordinim të saktë dhe aftësi për të gjeneruar fuqi dhe saktësi në lëkundjet e tyre. Nga gjuajtja e te deri tek afrimi dhe vënia, çdo goditje kërkon një grup të ndryshëm aftësish dhe teknikash. Sidoqoftë, ajo që vërtet e veçon golfin është aspekti mendor. Planifikimi strategjik, vendimmarrja dhe fokusi i kërkuar në kurs mund të sfidojnë edhe lojtarët më të sprovuar. – “Golfi është një lojë që luhet në një fushë me diametër vetëm 4.25 inç – kjo është madhësia e vrimës. Pjesa tjetër është vetëm një shëtitje vërtet e gjatë me shumë zhgënjime të shkaktuara nga vetja”, pat shkruar Gary Player.

Lojtarët e golfit duhet të analizojnë me kujdes paraqitjen e secilës vrimë, të marrin parasysh faktorë të tillë si era dhe kushtet e fushës dhe të bëjnë llogaritjet e sakta për të përcaktuar kursin më të mirë të veprimit. Është një betejë e zgjuarsisë dhe vetëdisiplinës, pasi një gabim i vogël mund të ketë një ndikim të rëndësishëm në rezultatin e një raundi.

Të drojtur para kamerës …

Siç duket të tërhequr nga fryma e kësaj magjie lojtarët s’po na e varnin ne që vinin dhe i filmonin , dikush na thoshte me të qeshur se ishte “Camera shy” dhe na thoshte të mos e transmetonim atë skenën kur club, shkopi i “ hëngri dhe”. Dhe shpesh disa syresh tregoheshin si pa qejf para kamerës , natyrisht ata nuk ishin ‘Tiger Woods’ dhe as merrnin pagesa PGA. Këto ishin lojëra shoqërore amatore mes miqsh, por kamera s’na tradhtoi mes shumë goditjeve amatore, ne filmuan goditje që do t’i kishte zili dhe një profesionist. Thelbi i strategjisë së lojës janë lojtarët që analizojnë kursin, komplotojnë goditje dhe përshtaten me ndryshimin e kushteve. Dhe natyrisht duke ruajtur një rivalitet miqësor. Konkurrentët shtyjnë kufijtë e njëri-tjetrit duke ruajtur një frymë sportive. Një nga apelet e qëndrueshme të golfit është aftësia e tij për të bashkuar njerëzit në një ndjekje të përbashkët të një qëllimi të përbashkët. Luajtja e një raundi golfi mund të jetë një pushim nga kërkesat e jetës së përditshme, duke ofruar një shans për t’u çlodhur, për t’u lidhur me natyrën dhe për të shijuar shoqërinë e miqve ose entuziastëve të tjerë.

Për më tepër, golfi është një sport që mund të shijohet pavarësisht nga mosha apo niveli i aftësive.

Më të moshuarit na afroheshin pranë kamerës dhe na jepnin opinionet e tyre me qejf kurse më të rinjtë tregoheshin më të rezervuar. Shume syresh ishin aty bashkë me miq amerikanë të golfit apo personal të tyre. Të gjithë na respektonin për faktin që i filmonim Fillestarët mund të mësojnë bazat dhe gradualisht të përmirësojnë lojën e tyre, ndërsa lojtarët me përvojë mund të përmirësojnë vazhdimisht teknikat e tyre dhe të sfidojnë veten në kurse gjithnjë e më të kërkuara. Është një sport që mund të luhet në mënyrë konkurruese ose thjesht për kohën e lirë, duke i lejuar individët të gjejnë nivelin e tyre të përfshirjes dhe kënaqësisë. Më vonë me Fatjonin ia gjetëm marifetin i kërkonim të dilnin në fotografi dhe pasi i bënim fotografi, u kërkonim intervista, dikush binte në grackë dikush na shmangej

Fushat e golfit janë të dizajnuara me përpikëri për të ofruar një sërë sfidash, duke e bërë çdo raund unik dhe bindës. Paraqitja e një kursi përfshin një sërë rreziqesh, të tilla si bunkerë, veçori ujore dhe zona të ashpra, të pozicionuara në mënyrë strategjike për të testuar aftësitë vendimmarrëse të një lojtari. Arkitektura e kursit, me rrugët e saj të valëzuara, pemët e vendosura mirë dhe hanë e pozicionuar strategjikisht, kërkon që lojtarët të marrin në konsideratë me kujdes përzgjedhjen e goditjeve dhe menaxhimin e kursit. Shumëllojshmëria e vrimave, nga par-tre të shkurtra në par-pesë të gjata, i shton më shumë kompleksitet dhe emocione lojës.

Golfi është i vetmi sport ku kundërshtari më i frikshëm është vetvetja

Golfi, me historinë e tij të pasur, përzierjen unike të sfidave fizike dhe mendore dhe aftësinë për të nxitur ndjenjën e komunitetit, ka siguruar vendin e tij si një nga sportet më të dashura në botë. Pavarësisht nëse jeni lojtar apo spektator, loja ofron një pushim nga ngutja dhe nxitimi i jetës, duke ju ftuar të filloni një udhëtim aftësish, strategjie dhe qetësie.

Golfi është një lojë e saktësisë dhe teknikës. Lëvizja, e cila është veprimi themelor në golf, kërkon një ekuilibër delikat midis fuqisë dhe kontrollit. Lojtarët duhet të zotërojnë artin e gjenerimit të shpejtësisë së klubit duke ruajtur saktësinë dhe qëndrueshmërinë. Kërkon orë të tëra praktikë për të përsosur mekanikën e lëkundjes, kapjen, qëndrimin dhe shtrirjen e trupit. Çdo shkrepje kërkon fokus, disiplinë dhe një sy të mprehtë për detaje. Qoftë nëse bëhet fjalë për një largim të gjatë nga maja, një gjuajtje precize hekuri në të gjelbër, ose një çip dhe gjuajtje e lehtë delikate, çdo goditje kërkon një nivel të lartë aftësie teknike. Golfi është i vetmi sport ku kundërshtari më i frikshëm është vetvetja.

Golfi ka qenë prej kohësh i lidhur me etiketën dhe sjelljen sportive. Lojtarët pritet t’i përmbahen një kodi sjelljeje që thekson ndershmërinë, integritetin dhe respektin për lojtarët e tjerë dhe kursin.

Golfi nuk është vetëm një lojë stimuluese mendore, por gjithashtu ofron përfitime të shumta shëndetësore. Ecja në një kurs me 18 vrima mund të mbulojë disa milje, duke u ofruar lojtarëve një stërvitje kardiovaskulare. Lëvizja lëkundëse përfshin grupe të shumta muskujsh, duke rritur forcën dhe fleksibilitetin. Për më tepër, mjedisi i jashtëm i fushave të golfit ofron ekspozim ndaj ajrit të pastër, dritës së diellit dhe mjedisit natyror, duke promovuar mirëqenien e përgjithshme dhe reduktimin e stresit.

Trimi i mirë me shokë shumë

Ky sukses dhe konsistencë në organizimin e turneut tregon një angazhim të jashtëzakonshëm dhe një pasion të vërtetë për golfin. Nëpërmjet përkushtimit të tij, Mark Gjokaj ka bërë të mundur rritjen e interesit për golfin dhe ka ndihmuar në formimin e lidhjeve të reja dhe të forta brenda komunitetit.

Por jo vetëm gjithë kjo punë pohon Marku nuk është i vetëm ai punën e mirë e bën me shokë ndër ta dallohen Fred Lulgjuraj, Mark Zefi Kalaj, Mark Gjeloshaj Frano Lulgjuraj, Nik Rrok Gjonaj e të tjerë. Natyrisht Marku nuk le pa përmendur dhe sponsoret kryesorë Zef Dock side Greel dhe Don Christos Cigar Lounge donny dhe Chrospher Paluashaj . Le të shprehim vlerësimin tonë më të thellë për Markun dhe për arritjen e tij të madhe për të krijuar një traditë të vlefshme në botën e golfit në Michigan.

Sipas golfistit të njohur – Bobby Jones “Golfi është një mashtrues i thjeshtë dhe pafundësisht i komplikuar; kënaq shpirtin dhe frustron intelektin. Është në të njëjtën kohë shpërblyes dhe çmenduri – dhe është pa dyshim loja më e madhe që njerëzimi ka shpikur ndonjëherë”.

Urojmë që ai të vazhdojë të ketë sukses në organizimin e turneut të ardhshëm dhe të krijojë ende më shumë kujtime të paharrueshme për të gjithë pjesëmarrësit.

Filed Under: Opinion Tagged With: Rafael Floqi

Portreti i Ali Pashait të rreptë dallohej veç për butësi

June 16, 2023 by s p

Nga libri “Udhëtime në Ishujt Jon, Shqipëri, Thesali, Maqedoni, etj. gjatë viteve 1812-1813”. i  Henry Holland

Përgatiti dhe përktheu Rafael Floqi 

Prolog 

Sir Henry Holland, 1st Baronet, (27 tetor 1788 – 27 tetor 1873) ishte një mjek britanik dhe shkrimtar udhëtimesh. Ai kishte një praktikë të gjerë dhe ishte mjek shtëpiak i Karolinës, Princeshës së Uellsit dhe Mjek i Jashtëzakonshëm i Williamit IV dhe i Mbretëreshës Viktoria. Ai u zgjodh anëtar i Shoqërisë Mbretërore në janar 1815.  Ai zgjodh Baron në 1853. Shkencërisht, Holland dha një kontribut të hershëm në teorinë e mikrobeve të sëmundjes në esenë e tij “Mbi hipotezën e jetës së insekteve si shkaktare të sëmundjeve?” si dhe në “Shënime dhe reflektime mjekësore”, 1839. 

Por Holland e fitoi famën përmes shkrimeve të tij të udhëtimit, pasi kishte udhëtuar në Islandë dhe nëpër Ballkan dhe Gadishullin Iberik, ndërsa britanikët ishin në luftë me Francën. 

Henry Holland ishte shumë i ri për t’u pranuar në Kolegjin e Mjekëve në atë kohë, kështu që ai ndërmori disa udhëtime jashtë vendit. Në fillim të vitit 1812 ai u nis për një udhëtim 18 mujor duke vizituar Portugalinë, Spanjën, Shqipërinë Greqinë dhe Turqinë. Ai kaloi 3 muaj në një spital ushtarak në Portugali duke ndihmuar të plagosurit e Luftës së Gadishullit. Me kthimin e tij në Londër, Henry Holland zuri vend  me shpejtësi në nivelet më të larta të shoqërisë londineze, duke u bërë mik me Lordin Lansdowne, Lordin Aberdeen dhe Lordin Holland. Ai takonte shpesh, ndër të tjera, edhe  poetin e madh romantik, Lordin Bajron si dhe Sir Humphrey Davy. Ne vitin 1815 ai botoi librin me shënime udhëtimi “Travels in the Ionian Isles, Albania, Thessaly, Macedonia, &c. during the years 1812-1813.”  “Udhëtime në Ishujt Jon, Shqipëri, Thesali, Maqedoni, etj. gjatë viteve 1812-1813”.

Në këtë libër jepen pamje të trojeve shqiptare nën perandorinë otomane dhe pasqyrohen karakteristikat e njerëzve dhe të vendeve, nga ky libër shkëputëm një përshkrim të drejt për drejtë sa realist dhe romantik të një takimi që ky mjek i ri në atë kohë, pati në Sarajet e Janinës  me pashain e Madh Ali Pashë Tepelenën. Në këtë portret me fjalë jepet figura sa e jashtme dhe e brendshme e Pashait të madh më me saktësi si asnjë tjetër, jepen veçanti dhe karakteristikat jo vetëm fizike, por edhe veçantitë psikologjike e diplomatike të pashait të madh.  Për vetë faktin, që ky portret është një dëshmi e drejtpërdrejtë dhe e gjallë e gjithë ngjyra e pashait dhe enturazhit të tij, është një element mjaft domethënës edhe me vlerë në përshkrimin e kësaj figure të madhe të historisë sonë kombëtare. Për ta bërë disi më interesante, për stilin e artikullit të gazetës, mora lirinë të vendos disa mestituj.   

Në audiencë tek Pashai. Mes luksit dhe armëve

Shtyllat e Sarajit, në largësi të barabarta dhe me zbukurime të pasura, por pa ndonjë rregull të qartë  arkitekturor, u jepnin larmi mureve të banesës. Në këto shtylla dhe me kamare ndërmjet tyre, ishin varur armët e vezirit, jataganë, kama pushkë dhe pisqolla; të gjitha nga punimet më të mira, dhe të stolisura me bollëk me ar dhe xhevahire. Një tapet turk mbulonte dyshemenë dhe divanet që e rrethonin tërësisht dhomën, me përjashtim të skajit të poshtëm të saj. Këta ishin shumë të gjerë dhe të ngritur rreth pesëmbëdhjetë centimetra nga toka; ku qenë vënë jastëkë prej sateni të kuq, me thekë të gjatë prej dantelle ari. Mbi një vatër digjej një zjarr i madh druri, mbi të cilin ngrihej një oxhak si i dalë, ose më mirë një oxhak, në formën e një tende konike, e zbukuruar e me shumë me prarim, me figura dhe pajisje të ndryshme. Megjithatë, këto vëzhgime të vogla nuk u bënë qysh në momentin e hyrjes sonë në apartament. Të gjithë vëmendjen tonë në atë moment e pushtoi vetë personi, i Ali Pashës, figura e të cilit përbënte pjesën më interesante të tablosë. 

Ai ishte ulur sipas mënyrës turke, me këmbët e kryqëzuara poshtë, në një divan menjëherë përtej zjarrit, që qe disi më i ngritur se pjesa tjetër dhe më i pasur në dekorimet e tij. Në kokë mbante një kapuç të lartë të rrumbullakët, me ngjyrën të thellë blu në bizele dhe të rrethuar me dantella ari. Rroba e tij e jashtme ishte prej një pëlhure të verdhë, po ashtu e qëndisur shumë; dy këmishët e brendshme me vija të ndryshme me ngjyra dhe rrjedhin lirshëm nga qafa tek këmbët; duke u kufizuar vetëm në bel me një rrip të qëndisur, në të cilin ishin fiksuar një pistoletë dhe një kamë, me punime mjaft të bukura dhe delikate. 

Dorezat e këtyre armëve ishin të mbuluara me diamante, perla, dhe smeralde me përmasa dhe bukuri të mëdha të vendosura në dorezën e secilës. Në gishtat e tij, veziri mbante shumë unaza të mëdha diamanti dhe gryka e nargjilesë, nga e cila pinte duhan, ishte po aq e zbukuruar me lloje të ndryshme bizhuterish, por më shumë nga veshja e tij, binte në sy, sidoqoftë, pamja e Ali Pashës, të cilën në këtë kohë angazhuam ta vëzhgonim sinqerisht. 

Portreti i Pashait 

Është e vështirë t’i përshkruash tiparet, qoftë në detaje, qoftë në efektin e tyre të përgjithshëm, në mënyrë që të përçohet ndonjë përshtypje e veçantë në mendjen e lexuesit. Nëse do të provoja një përshkrim të tipareve të Aliut, do të flisja për fytyrën e tij si të madhe dhe të plotë; ballin jashtëzakonisht të gjerë dhe të hapur, i gjurmuar nga shumë rrudha të thella; me sy depërtues, por jo shprehës të  egërsisë; hunda e bukur dhe e formuar mirë; goja dhe pjesa e poshtme e fytyrës e fshehura, përveç kur fliste, nga mustaqet dhe mjekra e gjatë që i bie mbi gjoks. Lëkura e tij është disi më e zbardhur se ajo e zakonshme e turqve, dhe pamja e tij e përgjithshme, nuk tregon më shumë sesa mosha e tij aktuale, rreth gjashtëdhjetë ose gjashtëdhjetë e një vjeç, përveçse ndoshta nga që mjekra e tij është më e bardhë se zakonisht në atë moshë. Qafa është e shkurtër dhe e trashë, silueta e bollshme dhe e pafuqishme; shtatin e tij e pata rast ta matja më vonë, qe rreth pesë këmbë e nëntë inç. 

Karakteri i përgjithshëm dhe shprehja e fytyrës, janë pa diskutim të shkëlqyera dhe veçanërisht balli i tij është një tipar shumë i mrekullueshëm. Shumëçka nga talenti i një njeriu mund të tregohet, nga pamja e jashtme; cilësitë morale, megjithatë, mund të mos përcaktohen në mënyrë të barabartë në këtë mënyrë; qoftë dhe nga vëzhgimi i rastësishëm i të huajit, unë mund të konceptoj, nga përvoja ime, se asgjë mund të duket se fshihet veçse që ajo që është e hapur, e qetë dhe joshëse.  Më pas m’ u dhanë mundësitë t’i shikoja poshtë kësaj pamjeje të jashtme. Ndriçuar nga një sobë zjarri që digjej ashpër nën një sipërfaqe të lëmuar.

Karakteri i Aliut 

Kur hymë në banesë, veziri u përkul përpara, pa u ngritur nga kolltuku, dhe lëvizi dorën në zemër, një mënyrë e hijshme dhe dinjitoze si përshëndetje që është e zakonshme në të gjithë Lindjen. Ai na bëri shenjë të ulemi në divane në një distancë jo të madhe nga divani i tij, përkthyesi ndërkohë qëndronte përpara. Ai fillimisht e pyeti atë, nëse ne flisnim romishte, (greqishten e re) apo cilat nga gjuhë të tjera. Ndaj kësaj kërkese për të folur këtë greqishten moderne, ne ju përgjigjëm se nuk kishim dëshirë.   

Lord Bajroni e përshkruan kështu Aliun, si një njeri i luftës dhe të rreptë; megjithatë, në linjat e tij të fytyrës nuk mund të gjurmoni, veç butësi dhe më i butë është shkëlqimi i syve të tij. Përgjatë asaj fytyre të nderuar të moshuar, veprat që lidhen me të e njollosin me turp nuk shquhen. I detyruar të përgjigjej negativisht; përkthyesi shtoi, me sugjerimin e tij, se ne e kuptonim helenishten; emrin me të cilën njihet gjuha e lashtë greke në vend. Veziri, kishte vazhduar të punësonte grekë në punë, ndërsa dragomani i tij po komunikonte me ne në italisht. 

Aliu më pas shprehu në përgjithësi kënaqësinë e tij që na shihte në Janinë. Ai na pyeti se sa kohë kishim që ishim larguar nga Anglia? Ku kishim udhëtuar, dhe në çfarë, intervali? Kur kishim mbërritur në Shqipëri? Nëse ishim të kënaqur me atë që kishim parë ende në këtë vend? Si na pëlqeu pamja e Janinës? Nëse kishim përjetuar ndonjë pengesë për të arritur në këtë qytet? Dhe pyetje të tjera të natyrës së ngjashme. Megjithëse shqiptimi i greqishtes moderne ishte ende i ri dhe i çuditshëm për veshin tim, megjithatë e kuptova mjaftueshëm, për të qenë i vetëdijshëm se Colovo ia përktheu përgjigjet tona të këtyre pyetjeve me shumë qartësi dhe saktësi. 

Menjëherë pasi filloi biseda, shoqëruesit i sollën secilit prej nesh një llullë, me pipa prej qelibari, të rrethuara me diamante të vegjël; dhe pak më pas na u servir kafeja e cilësisë më të mirë që gjendej me gota porcelani, brenda atyre mbulesave të arta. Veziri vetë pinte kafe dhe duhan me intervale gjatë zhvillimit të bisedës. Interesimi që ai bëri në lidhje me udhëtimin tonë në Janinë, na dhanë mundësinë ta komplimentonim për qeverisjen e shkëlqyer të zotërimeve të tij dhe për vëmendjen që ai i kishte kushtuar përmirësimit të rrugëve. 

Nga Bajroni, tek Lufta Franko-Ruse. Pashai një diplomat i lindur 

I përmenda në përgjithësi pashait përshkrimi poetik të Bajronit për Shqipërinë, dhe interesin që kishte ngjallur në Angli dhe botimi i ardhshëm i z. Hobhouse mbi udhëtimet e tij në të njëjtin vend. Ai dukej i kënaqur me këto rrethana dhe na tha se e kujtonte Lordin Bajron. 

Më pas, ai na foli për gjendjen aktuale të Evropës; dhe me një atmosferë të zellshme dhe të theksuar ankthi, na pyeti, se cili ishte mendimi jonë i fundit, për përparimin që ushtritë franceze po bënin atëherë në Rusi dhe se çfarë të reje kishim nga ngjarjet në Spanjë. 

Në pikën e parë, ishte e qartë se informacioni që dhamë nuk ishte i ri për të, megjithëse ai nuk e tha shprehimisht këtë: mënyra e tij, ishte megjithatë, të tregonte interesin e fortë, që ndjente për këtë temë, dhe dukej sikur po kërkonte në mënyrë indirekte, për të marrë opinionet tona për një ngjarje, e cila në fund të fundit mund të ketë një rëndësi të madhe për mirëqenien e tij politike. 

Ai ishte më pak i informuar për çështjet e Spanjës; dhe ne i dhamë atij një tregim të shkurtër të betejës së Salamankës dhe hyrjes së Lord Wellington në Madrid, për të cilën ai kishte dëgjuar më parë vetëm njoftime të përgjithshme. 

Anija e pashait e marrë peng nga anglezët 

Tema tjetër e bisedës u parapri nga ai duke na pyetur, nëse kishim parë në Santa-Maura një nga korvetat e tij të armatosura, e cila ishte kapur dhe dërguar atje nga një fregatë angleze. Këtë temë ne e kishim parashikuar më parë, dhe jo krejtësisht pa paramendim. Anija në fjalë, e cila ishte një anije e madhe me 26 ose 28 topa, të cilën ne e kishim parë, në fakt, gjatë kalimit tonë nga Itaka në Korfuz. Ajo qe ndaluar në afërsi të Korfuzit nga një fregatë angleze, që kishte në bord një ngarkesë të madh drithi dhe në rrethana që e bënin të qartë, se kishte një plan për të shkelur bllokadën ndaj atij ishulli. Ndonëse ndoshta ishte i vetëdijshëm se anija ishte ligjërisht një peng, Ali Pasha shprehu indinjatën e madhe për këtë temë edhe pse i pat shkruar me shumë ngrohtësi qeverisë lokale të Santa-Maurës, ndërsa ne ishim në atë ishull, saqë na vuri në dyshim, për një moment, nëse mos do të kishte qenë më mirë ta vononim ca udhëtimin tonë për në Janinë derisa çështja të rregullohej më tej. Duke e paraqitur temën gjatë intervistës sonë me të, Veziri foli me gjallëri, por edhe me njëfarë ngrohtësie. Ai u ankua për padrejtësinë e bërë ndaj tij me kapjen e anijes, dhe mohoi të drejtën e kapjes në këtë rast të veçantë dhe pretendoi për mirësitë e tij të ndryshme që kish bërë ndaj qeverisë sonë, si dhe ndaj individëve të kombit anglez, siç duhet sipas tij, duhet ta kishin siguruar atë, kundrejt akteve të tilla armiqësore. 

Ne u përgjigjëm se si udhëtarë të thjeshtë, nuk mund të guxonim të jepnim një përgjigje, që mund të konsiderohej zyrtare, por se ne nuk dyshonim, nga njohuritë tona për disponimet e qeverisë angleze, ndaj tij dhe se, kur çështja të shpjegohej, siç duhej, marrëveshja përfundimtare, do të ishte e drejtë dhe e kënaqshme për Lartësinë e Tij. Kjo sigurisht që do të thoshte pak për të, edhe Veziri pa dyshim e kuptoi situatën si të tillë. Ai shtoi vetëm disa fjalë, dhe më pas, me një zë të lartë apo edhe me të qeshura të  zhurmshme, shprehu dëshirën e tij për ta ndryshuar temën.

Tani ai pyeti nëse ne ishim të qetë në shtëpinë që ai na kishte caktuar; dhe se shpresonte se do të qëndronim pak kohë në Janinë; dhe pyeti, nëse kishim ndonjë plan për të shkuar në Stamboll apo në Athinë? 

Duke i shpjeguar qëllimin tonë për të vizituar vendin e fundit, ai tha se ne do të kishim çdo mundësi për të kaluar nëpër zotërimet e tij, dhe na ofroi çdo shërbim tjetër, që mund të ishte në fuqinë e tij. Para se të përfundonte audicioni ynë, ai më përmendi se ishte informuar, se unë isha mjek dhe pyeti, nëse kisha studiuar mjekësi në Angli? 

Duke iu përgjigjur kësaj pyetje në mënyrë pozitive, ai shprehu dëshirën e tij, që të konsultohej me mua për ankesat e tij shëndetësore, përpara se ne të largoheshim nga Janina; një propozim për të cilin u përkula, megjithëse jo pa frikën e vështirësisë në përshkrimin e rastit të një pacienti të tillë. 

Ai na përcolli me shumë dashamirësi, pasi kishim qëndruar rreth gjysmë ore në pritjen e tij. Përkthyesi vazhdoi të qëndronte në këmbë, gjatë gjithë kohës dhe gjithashtu edhe gjashtë shoqërues që mbetën në apartament gjatë gjithë audiencës sonë. Katër prej tyre ishin të rinj shqiptarë, të gjatë dhe të pashëm, me flokë të gjatë të lëshuar dhe me veshje dhe armët e tyre të kushtueshme dhe madhështore. Dy syresh ishin zezakë, të veshur me çallma të bardha dhe gjithashtu me petka me shumë shkëlqim. Qëndrimi i vezirit në këtë intervistë ishte i sjellshëm dhe e kujdesshëm dhe pa asnjë gërricje. Nuk kishte, në fytyrën e tij, as në të folur, apatinë formale dhe të paepur që është karakteristikë e turqve si popull; por kishte më shumë gjallëri, humor dhe ndryshim shprehjeje. E qeshura e tij është shumë e çuditshme dhe toni i saj aq i thellë, sa i afrohej një gjëmimi, që pothuajse mund të trembte një vesh të pamësuar me të. Gjithsesi isha mjaft i kënaqur me rezultatin e kësaj interviste, e cila përcaktoi fillimin e lidhjes sime të gjatë dhe interesante me këtë burrë të veçantë. Një rrëfim për marrëdhënien time të mëtejshme me të, gjatë qëndrimit tonë në Janinë, do të japim në kapitullin pasardhës. 

Ne u kthyem në banesën tonë me të njëjtët kuaj që na kishin sjellë në saraj. Duke kaluar nëpër oborrin e pallatit, vura re disa nga ushtarët shqiptarë, të cilët mbanin shalle të kuqe, të mbështjellë në mënyrë të veçantë rreth kokës dhe qafës. Këta burra janë kryesisht nga rrethet e Shqipërisë veriore, në kufijtë e Maqedonisë së lashtë: ata janë përgjithësisht të gjatë dhe persona muskulor, të egër dhe të ashpër në zakonet e tyre të jetës dhe kanë reputacionin e të qenit ushtarë të shkëlqyer sipas mënyra shqiptare të luftës. Karakteri i popullit të lashtë të asaj zone na jepej nga shkrimet e Tit Livy-t ngjan jashtëzakonisht me atë të racës moderne të këtyre banorëve.

Filed Under: LETERSI Tagged With: Rafael Floqi

Historia e familjes Durazzo, nga skllevër arbër në sundimtarë të Evropës

June 1, 2023 by s p

Nga Rafael Floqi/

Durrësi dhe Gjenova dy qytete multikulturore janë të bashkuar nga një lidhje e pazgjidhshme e lashtë dy anët e Adriatikut. Qyteti i marinarëve, Genova imponoi fuqinë e saj në tregtinë detare, duke u bërë kështu një vend multietnik dhe multifetar. Në historinë gjenoveze, shembujt e integrimit multietnik janë në axhendë. Më e famshmja, megjithatë, ka të bëjë me atë të familjes Durazzo që mban emrin e italianizuar të qytetit të Durrësit.

“I Durazzo” është tema me të cilën merret pa u lodhur shkrimtarja Angela Valenti Durazzo, pasi u martua me Giuseppe Maria Durazzo, Konsull Nderi i Shqipërisë në Monako. Do të thoni histori familjare? Po, por jo në kuptimin e mosmarrëveshjeve të brendshme. Më e saktë është të shkruhet: “Një histori e një familjeje të madhe” me origjinë shqiptare dhe që është drejtpërdrejt pjesë e historisë. Dhe çfarë familje! Meqenëse këtu kemi të bëjmë me Durrsakët, Durazzos, të cilët shumë historianë francezë e kanë zakon t’i quajnë “les Duras” . Dhe pikërisht në Principatë ajo botoi librin e tij të parë madhor në vitin 2004, me titull “Durazzos nga skllevër tek dogjët e Republikës së Gjenovës”, me plot informacione për dinastinë fisnike, të ilustruar me bollëk.

Durrsakët nga skllevër tek dogjët e Republikës së Gjenovës

E mbërritur në brigjet italiane në fund të shekullit të 14-të, për shkak të pushtimit osman të gadishullit ballkanik, Gjergj Durazzo dhe familja e tij u blenë si skllevër nga gjenovezët Manuele De Valente në Messina në 1387. Të transportuar në Gjenova, ku u liruan. Dhe duke nisur që nga skllavëria në liri nisën ngritjen e tyre shoqërore dalëngadalë. Në mesin e shekullit të pesëmbëdhjetë, aktiviteti i tyre njihet gjerësisht. Ata u bënë prodhues dhe tregtarë mëndafshit dhe lëkurëve dhe kjo i lejoi familjes Durazzo të fillonte të stabilizohej si një nga familjet më të rëndësishme gjenoveze. Në vitin 1528, në fakt, ata figurojnë në regjistrin e fisnikërisë liguriane, nën krahun e familjes Grimaldi, me titullin si “fisnikë të rinj”, domethënë ato familje që kanë arritur në gradën e thjeshtë të fisnikut. Por do të jetë në shekullin e gjashtëmbëdhjetë që familja do të bëhet një nga më të pasurat në kryeqytetin ligurian.

Giovanni Grimaldi Durazzo dogja i parë shqiptar

I lindur në 1503 nga Giovanni Durazzo dhe Margherita Monsa dhe i pari nga gjashtë fëmijët, Giovanni Grimaldi Durazzo mbajti disa funksione të rëndësishme politike. Familja e tij, tashmë pjesë e fisnikërisë gjenoveze, ishte përfshirë në disa raste në jetën publike të Republikës. Fillimisht i emëruar ambasador i Shtetit Papnor në 1533, ai ishte gjithashtu një senator midis 1556 dhe viteve të hershme të 1570, duke zënë pozicionin e kryetarit suprem të bashkisë në 1573. Gjithashtu në vitin 1573 ai u zgjodh nga Senati i Republikës së Gjenovës si dogj i ri. Dy vjet më vonë, në fund të mandatit të tij dhe mes një luftë civile midis fraksioneve fisnike që sapo kishte përfunduar, Giacomo Grimaldi Durazzo u zëvendësua nga Prospero Centurione Fattinanti.

Emërimi i Grimaldi Durazzo si doge u bë në një klimë shumë të trazuar politike dhe sociale. Nga vitet gjashtëdhjetë të shekullit të gjashtëmbëdhjetë në Gjenova tensioni midis dy fisnikërisë kryesore, “të vjetrës” dhe “të resë”, po rritej gjithnjë e më shumë edhe për shkak të skenarëve të rinj politikë ndërkombëtarë dhe vdekjes në 1560 të admiralit Andrea Doria. i cili nuk ka qenë kurrë dozh, megjithatë është konsideruar gjithmonë si lider politik apo udhërrëfyes në zgjedhjet politike, tregtare dhe aleanca të Republikës së Gjenovës. Nuk është rastësi që disa doge u “mbështetën” apo “shumë rekomanduar” nga vetë Doria në këshillin zgjedhor, veçanërisht në fazat delikate për Genova. Në vitin e parë të Dogatës së tij, Giacomo Grimaldi Durazzo takoi disa personalitete italiane dhe të huaja në Xhenova. Pas përfundimit të Dogatës së tij, ai u emërua prokuror i përhershëm, megjithatë ai mori pak pjesë në veprimtarinë politike gjenoveze. Durazzo vdiq në Genova në 1579

Giacomo Grimaldi Durazzo u martua në moshë të vonë me Maria Maggiolo di Vincenzo, nga e cila pati shtatë fëmijë: Giovanni: i martuar me motrën e dozhit të ardhshëm Alessandro Giustiniani Longo, Pietro Durazzo: Doge i Xhenovas , Agostino: zoti i Gabianos dhe bashkëshorti i motrës së dozhit Giovanni Francesco I Brignole Sale, Lucrezia: e martuar me një pjesëtar të familjes fisnike Balbi Maddalena: gruaja e dogjes Federico De Franchi Toso, Battina: martuar me një pjesëtar të familjes fisnike Balbi.

Vijimi i Dinastisë, nga otomanët tek Napoleoni

Marrëveshja e vendosur në vitin 1666 nga Giovan Agostino Durazzo, nipi i Doge Cesare, me Mehmedin IV organizoi rihapjen e marrëdhënieve diplomatike dhe tregtare të republikës me Perandorinë Osmane, të cilat ishin ndërprerë për më shumë se një shekull për shkak të kundërshtimit francez. Do të jetë vetëm një parantezë e shkurtër: në 1682 Genova u detyrua përsëri të largohej nga Lindja, por episodi pati një ndikim të madh historik në republikë dhe kontribuoi jo pak në prestigjin dhe pasurinë e familjes Durazzo.

Që nga shekulli i 15-të, ata patën kontakte me Grimaldit, kur gjiri i Monakos u bë baza detare, nga ku francezët dhe aleati i tyre Luigji II i Anzhuit u nisën në një ekspeditë kundër Genovas dhe “Durasit”, por edhe nën rrethanat më të favorshme, kur, më vonë, në shekullin e tetëmbëdhjetë, Giulia Maria Durazzo do të martohet me Pier Grimaldi, i lidhur me sovranët e Monakos.

Me Traktatin e Versajës të vitit 1768, francezët në fakt e detyruan Republikën e Gjenovës të lëshonte Korsikën. Detyra e pafalshme i ra Doge Marcello Durazzo. Në 1797 Napoleoni i dha fund Republikës së Gjenovës (1339-1797) duke e transformuar atë në Republikën Liguriane (1797-1805) dhe i besoi Girolamo Luigi Durazzo-s poste të rëndësishme qeveritare. Më 10 gusht 1802 Durrësi u zgjodh Dogj i Republikës së Ligurisë, një detyrë që ai e mbajti deri më 29 maj 1805. Disa ditë më vonë, domethënë më 4 qershor 1805, Republika e Ligurisë u shtyp zyrtarisht dhe territori i saj iu aneksua Perandorisë Franceze.

Girolamo Durazzo u bë Prefekt i Departamentit të Gjenovës dhe më pas u emërua Senator i Perandorisë, oficer i Legjionit të Nderit dhe, më 26 prill 1808, Kont i Perandorisë. Ai vdiq në Genova më 21 janar 1809. Zemra e tij u varros në një urnë të Panteonit në Paris. Girolamo Durazzo shpesh përmendet gabimisht si Dozhi i Fundit i Republikës së Genovas, por kjo është e pasaktë. Ai ishte në vend të kësaj dogje i Republikës së Ligurisë, për më tepër i vetmi. Familja Durazzo pas Grimaldit dhe Spinola (të cilët lanë nga 11 dogje secili në Genova), është në vendin e dytë me 8 dogje (9 duke marrë parasysh Girolamo Luigi Durazzo). Në 1677 ata blenë Pallatin Mbretëror në via Balbi të cilin ia shitën në 1823 Savojës. Nga viti 1794 deri në 1923 ata ishin pronarë të Villa Durazzo-Pallavicini në Pegli e cila më pas iu dhurua komunës së Gjenovas në vitin 1928. Gjithashtu vlen të përmendet Palazzo Durazzo në Firence, një shembull i stilit neoklasik në kryeqytetin toskan, i cili i përkiste një kadeti degë e familjes.

Durazzo: 8 dogjë, 30 senatorë, 2 kardinalë, 5 peshkopë, 16 ambasadorë

Familja Durazzo nuk e mbylli karrierën e saj në politikën gjenoveze me zgjedhjen e vetme të Giacomo Grimaldi Durazzo. Familja në fakt i dhuroi republikës tridhjetë senatorë, dy kardinalë, pesë peshkopë, gjashtëmbëdhjetë ambasadorë dhe, mbi të gjitha, tetë dogje të tjerë – Pietro Durazzo nga 1619 deri në 1621, Giovanni Battista Durazzo nga 1639 në 1641, Cesare Durazzo nga 1675 në 1641, Pietro Durazzo nga 1685 deri në 1687, Vincenzo Durazzo nga 1709 deri në 1711, Stefano Durazzo nga 1734 në 1736, Marcello Durazzo nga 1767 deri në 1769 dhe Girolamo Luigi Durazzo, i zgjedhur nga Napoleonati dhe i mbrojtur nga Napoleoni.

Giacomo Durazzo një iluminist në Oborrin e Habsburgëve midis Mozart, Casanova dhe Gluck

Libri tjetër Vëllai i Dozhit. Giacomo Durazzo një iluminist në Oborrin e Habsburgëve midis Mozart, Casanova dhe Gluck”, 2012. Il Fratello del Doge. Giacomo Durazzo un illuminista alla Corte degli Asburgo tra Mozart, Casanova e Gluck”,2012.Kjo vepër, kaq e shquar që nga prezantimi i saj, ka të bëjë me një personazh të dinastisë prestigjioze, Giacomo Durazzo, vëllai i dozhit të Gjenovas, Marcello Durazzo, në epokën në të cilën një mënyrë e re e të menduarit po përhapej për intelektualët evropianë, në prag. të iluminizmit. Një frymë universale, korrespondonte me Volterin dhe Rusoin. Një njeri i aksionit, i aventurës, Marcello i ishte ambasador i Gjenovas në Vjenë, sekretar privat i Maria Terezës së Austrisë, libretist, organizator koncertesh dhe shfaqjesh, zbulues talentesh. Është ai që punëson dhe largon nga puna Gluck. Është ai që krijon bërthamën e parë të Albertinës në Vjenë dhe është sërish ai që bashkon koleksionin më të rëndësishëm të dorëshkrimeve të Vivaldit. I emëruar ambasador perandorak në Venecia, ai merr në rezidencën e tij, Mozartin “.

Pronarët e vilës së mrekullueshme Durazzo-Pallavicini në lagjen gjenoveze të Pegli, në perëndim të qytetit,

Villa Durazzo-Pallavicini është një vilë me park të dukshëm të shekullit të 19-të në stilin romantik anglez dhe një kopsht të vogël botanik. Vila tani strehon Muzeun e Archeologia Ligure, dhe ndodhet në Via Pallavicini 13, menjëherë pranë stacionit hekurudhor në Pegli, një periferi e Genovas, Itali. Parku dhe kopshti botanik janë të hapura çdo ditë. Pasurimi i saj filloi në fund të shekullit të 17-të nga Clelia Durazzo Grimaldi, e cila themeloi botanikën Giardino Clelia Durazzo Grimaldi në atë kohë. Parku i sotëm u krijua nga nipi i saj Ignazio Alessandro Pallavicini pasi ai trashëgoi pronën. Parku u projektua nga Michele Canzio, skenograf i Teatro Carlo Felice, dhe u ndërtua midis viteve 1840 dhe 1846. Ai mbulon rreth 97,000 m2 shpat kodre pas vilës. Edhe pse dallohet në stilin romantik anglez, kopshti është shumë teatror, deri në atë pikë sa të organizohet si një seri skenash që formojnë një shfaqje me prolog dhe tre akte (Kthimi në natyrë, Kujtesa, Pastrimi). Strukturat dhe statujat përmes kopshtit formojnë pika qendrore për këtë libret. Kur parku u hap në shtator 1846, me rastin e Kongresit të VIII të Scienziati Italiani, ai shpejt fitoi famë kombëtare. Në vitin 1928, pronarja e saj aktuale, Matilde Gustinani, ia dhuroi Genovas parkun dhe kopshtin botanik për përdorim si park publik. Gjatë pjesës së mbetur të shekullit të 20-të, kopshti u shkatërrua dhe me të vërtetë u kërcënua në vitin 1972 nga ndërtimi i një autostrade aty pranë. Restaurimi i tij filloi në vitin 1991, megjithatë, për nder të zbulimit të Amerikës nga Kolombi. Që nga viti 2006, rreth gjysma e parkut është e hapur për vizitorët. Në vitin 2017 parku u zgjodh kopshti më i bukur në Itali.

Familja me origjinë arbërore nga Durrësi u përfshi në politikën gjenoveze për rreth 3 shekuj, duke u vendosur në zyrën më të lartë të Republikës dhe duke kontribuar në shkëlqimin e Gjenovës duke u nisur nga një familje emigrante, që sot do ta quajmë refugjate, deri tek fisnikëria e Evropës. Emri i kësaj familje nuk lidhet me dinastinë Durazzo të Napolit origjina e emrit të së cilës lidhet me Mbretërinë e Albanias, me kryeqytet Durrësin, trashëguar nga pasardhësit e Karlit të parë Angiu.

Bibliografia

• Emanuele Foresi, “I Pallavicini e i Durazzo dogi della Repubblica di Genova: cronografia biografica”, Livorno: Stab. tip. S. Belforte & c., 1906.

• Armando Fabio Ivaldi, “La famiglia di Giacomo Durazzo. I personaggi decisivi, l’ambiente genovese”, in “Alceste di Christoph Ëillibald Gluck”, Stagione Lirica 1987, Programma di Sala, E.A. Teatro Comunale dell’Opera di Genova, pp. 103–223.

• Bruce Alan Broën, “Armando Fabio Ivaldi, “Giacomo Durazzo da Genova a Vienna (1742-1749), Genova, A.M.I.S.- La Compagnia delle Dame, 1995 (Antiquae Musicae Italicae Studiosi, sezione di Genova, 1995: “Collana di miscellanee e monografie, III), 54 pp.”, ampia scheda critica in “Il Saggiatore Musicale”, Anno IV, n. 1, 1997, pp. 219–221.

• Angela Valenti Durazzo, “I Durazzo: da schiavi a dogi della repubblicadi Genova”, 2004.

• Angela Valenti Durazzo “Il Fratello del Doge. Giacomo Durazzo un illuminista alla Corte degli Asburgo tra Mozart, Casanova e Gluck”,2012.

• Armando Fabio Ivaldi – Susanna Canepa, “Il conte Giacomo Durazzo Ambasciatore Imperiale a Venezia (1764-1784), in “La Casana. Periodico trimestrale della Banca Carige S.P.A.”, n. 3, autunno 2008, pp. 39–57.

Filed Under: Histori Tagged With: Rafael Floqi

Kujt i druhen demokratët Trumpit apo DeSantisit ?

May 25, 2023 by s p

Koment nga Rafael Floqi/

Guvernatori i Floridës Ron DeSantis nisi fushatën e tij presidenciale 2024 të mërkurën me fjalë të prera, por me një njoftim katastrofik në Twitter që u kujton votuesve kritikat e Trump, se ai nuk është gati për skenën kombëtare. Ai po futet në një garë paraprake të mbushur me republikanë që do të testojnë forcën e tyre kundër ish-presidentit Donald Trump. Disa syresh për të synuar postin e presidentit e disa me pretendime më të vogla.

DeSantis sfidon kontrollin e Trump mbi Partinë Republikane, duke e pozicionuar veten si një lider i freskët dhe me mendime të ardhme. DeSantis ngrihet kështu si një sfidues i frikshëm ndaj dominimit të Trump, duke paraqitur një version më të ri dhe më të lëmuar, të agjendës “America First”.

Trump vs DeSantis: Një betejë e populizmit, karizmës dhe kredencialeve konservatore.

Më shumë se shtatë vjet tani, demokratët kanë argumentuar se Trump ishte veçanërisht dhe në mënyrë unike i papërshtatshëm për të shërbyer si president. Nuk ishte vetëm se ata i kundërshtuan qëndrimet e tij për çështjet, por se ai sipas tyre, ai kishte temperamentin e papërshtatshëm për këtë punë. Ai ishte i pamatur, luftarak dhe i pandershëm. Joserioz, i paparashikueshëm, që thyen normat – dhe i gatshëm për të minuar demokracinë amerikane dhe institucionet e saj, nëse ishte e nevojshme, për të mbetur në pushtet. Por ky politikan jo klasik, një kundërgoditës, pati arritje të dukshme në ekonomi dhe në politikën ndërkombëtare dhe me pa parashikueshmërinë e tij e mbajti botën në ekuilibër: kinezët, koreanët dhe rusët nuk lëvizën. Tani dy vjet e gjysmë të administratës Biden, sidomos pas tërheqjes nga Afganistani dhe luftës në Ukrainë, kur rreziku i Kinës po rritet, duket sikur bota po rrëshqet drejt Luftës së Tretë Botërore.

Mjaft demokratë prisnin me padurim ditën, kur mund të ktheheshin në luftë për çështjet me një republikan me të cilin thjesht nuk pajtoheshim. Sigurisht, do të kishim dallime politike, por kjo është pjesë e procesit normal demokratik. Por tani që një republikan i tillë është shfaqur, ai po ngre një grup krejtësisht të ri shqetësimesh për demokratët, të cilën e shohin moshën e Desantisit, 44 vjeçare si një risk kundrejt, veprimeve e qëndrimeve sklerotike e roitjes së moshës së Presidentit Biden.

DeSantis, i cili ka qenë guvernator i Floridës që nga viti 2019, nuk është jashtë kontrollit në të njëjtën mënyrë si Trump. Por ka “vjedhur nga libri i lojës” së veprimeve të Trump, por ai është më i disiplinuar, më delikat. Si president, ai nuk do të largohej vazhdimisht nga skenari ose do të fyente armiqtë e tij; ai nuk do të duhej të shmangte votimin e shkarkimit. Ai në fakt mund të lexojë dokumentet informuese, të punojë me sistemin dhe të marrë pjesë në procesin qeverisës. Ndryshe nga Trump, ai me sa duket ka një etikë pune të pangopur.

Ron “Sanctimonious?

Demokratët e mbrojnë De Santis si politikan i Karrierës dhe Trump e sulmon pikërisht për këtë, duke e akuzuar si “të pabesë.” Apo me nofkën “Sanctimonious? Fjalë që sipas Fjalorit të Kembrixhit, ka kuptimin hipokrit, njeri që vepron sikur është moralisht më i mirë se të tjerët”. Fjala në vetvete, nuk ka asgjë të shenjtë për “shenjtërimin” – të paktën jo sot. Por në fillim të viteve 1600, mbiemri anglez përdorej ende ndonjëherë për të përshkruar dikë vërtet të shenjtë ose të devotshëm (një kuptim që kujton kuptimin e fjalës amë latine, sanctimonia). Shekspiri i përdori të dyja kuptimet “e shenjtë” dhe “më të shenjtë se ti” në veprën e tij, duke iu referuar përdorimit tek Stuhia/ The Tempest të fjalës “sanctimonious”

Demokratët e kanë kritikuar DeSantis për trajtimin e tij të pandemisë COVID-19. Ata argumentojnë se rezistenca e tij ndaj zbatimit të masave të rrepta, si mandatet e maskave dhe mbyllja e bizneseve, ka kontribuar në përhapjen e virusit dhe rrezikuar shëndetin publik. DeSantis është përballur me kritika për komentet dhe veprimet e tij në lidhje me të drejtat e votës. Demokratët argumentojnë se mbështetja e tij për ligjet kufizuese të votimit prek në mënyrë disproporcionale komunitetet pakicë dhe minon parimet e demokracisë. Demokratët kanë shprehur gjithashtu shqetësime lidhur me qëndrimin e DeSantis për çështjet mjedisore, veçanërisht qasjen e tij për trajtimin e ndryshimeve klimatike. Ata pretendojnë se politikat e tij i japin përparësi përfitimeve ekonomike afatshkurtra mbi qëndrueshmërinë afatgjatë. Disa demokratë kanë akuzuar DeSantis për përfshirje në retorikë përçarëse, siç është kritika e tij ndaj medias, e cila sipas tyre polarizon më tej diskursin politik në Florida.

Por këtu lind pyetja dhe dyshimi i demokratëve : A mund ta bëjnë këto një president edhe më të rrezikshëm këto cilësi? A mund të jetë ai më keq se Trump për ta, sepse është më efektiv? Si do të ishte një president i tillë i ri për Amerikën, pasi në kampin demokrat, rikandidimi i Biden nuk le shteg për kandidatura me moshë të re, nga ana tjetër zv/presidentja Kamala Harris në sondazhe është më poshtë se Presidenti Biden, i cili ka mbështetjen e vetëm të një të tretës së votuesve edhe mes demokratëve.

Demokratë hamendësojnë se një revansh Biden -Trump, Biden do të rifitonte

Demokratë hamendësojnë se një revansh Biden -Trump, Biden to të rifitonte. Por ata harrojnë se nuk mund të bëhet fushatë tani nga podrumi, pasi pandemia ka mbaruar dhe “arritjet” sa ekonomike dhe politike të Biden për shumicën e popullsisë, reflektojnë drejt për drejt në xhepat e tyre, kjo për shkak të inflacionit galopant të paparë në 42 vite dhe të borxhit prej 31 trilion dollarësh.

Tani që De Santis shpalli kandidaturën e tij për vitin 2024. Ai është armiku i “wokeismit” dhe qëndron kundër zemërimeve më të fundit të kulturës së anulimeve histerike të ideologjisë spekulative të së majtës, që e akuzon atë për “Mos thuaj homoseksual! Ndaloni teorinë kritike të racës! Mësojini vetëm pjesët e lumtura dhe emocionuese të historisë amerikane! Këto akuza janë një mbështetje e një racizmi marksist, ku lufta e racave ka zëvendësuar luftën e klasave. Veprimet e Desantisit kanë treguar nonsensin e këtyre teorive, që duket dhe në apelet e drejtuesve të organizatave të zezakëve dhe hispanikëve pranë Partisë Demokrate.

Ai betohet për të vërtetat e zakonshme të krahut të djathtë: më shumë armë, më pak emigrantë, taksa më të ulëta. Ai dëshiron të forcojë kufizimet për abortet dhe t’i lehtësojë ato për ekzekutimet. Ai është përshëndetur me skeptikët e vaksinave dhe ka pohuar se Dr. Anthony Fauci duhet të jetë në burg për shkak se ka gënjyer në Kongres. Ai ka lënë të kuptohet se sulmi i 6 janarit 2021 në Kapitol mund të ketë qenë një operacion i rremë i FBI-së. Ai e ka bërë më të vështirë votimin në Florida, trumbetojnë ata.

Organizata e Afro Amerikanëve “ Ndalim udhëtimi në Florida (?!)

“Pra, cili nga të dy që do të kishte dalë fitimtar në një garë për presidencën do të më duhej të zgjidhja? Të çmendurin e paaftë apo ideologun kompetent që mund të bëjë më shumë gjëra të këqija?, thotë një analist demokrat, dhe kjo përbën dilemën e tyre të tanishme, por edhe pohon se ata mendojnë të njëjtën gjë që s’duan ta thonë, por e pohojnë nën zë se Bidenit i ka kaluar koha. Gjë që e pohoi kohët e fundit edhe Hillary Clinton. Ndaj dhe sulmet tani duhen drejtuar ndaj De Santisit dhe ato sapo kanë filluar.

“Florida është hapur armiqësore ndaj afrikano-amerikanëve, njerëzve me ngjyrë dhe individëve LGBTQ+”, tha organizata e afroamerikanëve, NAACP. “Përpara se të udhëtoni në Florida, ju lutemi kuptoni se shteti i Floridës zhvlerëson dhe margjinalizon kontributet dhe sfidat me të cilat përballen afrikano-amerikanët dhe komunitetet e tjera me ngjyrë.” NAACP lëshoi një këshillë udhëtimi për Florida “në përgjigje të drejtpërdrejtë ndaj … përpjekjeve agresive të DeSantis për të fshirë historinë e zezë dhe për të kufizuar diversitetin, barazinë dhe programet e përfshirjes në shkollat e Florida,” tha grupi të shtunën në një deklaratë. “Kujdes se jeta juaj nuk vlerësohet,” tha presidenti dhe CEO i NAACP Derrick Johnson të hënën për CNN, dhe për ironi ai vetë banon prej kohësh në Florida dhe nuk është zhvendosur në : Çikago, LA apo NY.

Hija e Trump duket e madhe mbi DeSantis

Para se të përgjigjem, disa paralajmërime: Së pari, ata të dy Trump dhe De Santis, nuk janë të vetmit republikanë që do të kërkojnë nominimin e vitit 2024. Nikki Haley, Vivek Ramaswamy, Asa Hutchinson, Tim Scott,Mike Pence, Chris Sununu, Glenn Youngkin, Chris Christie. Në muajt në vijim, ndonjë kandidat tjetër mund të kalojë njërin ose të dy. DeSantis është i lartë në sondazhe tani, por ai është pak i njohur jashtë Floridës; ai mund të mos i mbijetojë shqyrtimit e garës (veçanërisht, me disa profile të mëdha mediatike që e përshkruajnë atë si një njeri të çuditshëm. të papëlqyeshëm dhe të përmbajtur që nuk mund të bëjë kontakt me sy me njerëzit e tjerë). Dhe Trump, natyrisht, mund edhe të vetshkatërrohet në çdo moment. Ndër të tjera, ai mund të akuzohet në çdo numër hetimesh. Dhe demokratët kanë kohë që i kanë nisur duke përdorur politikisht si FBI dhe DOJ (Departamentin e Drejtësisë), sipas rezultatit të hetimeve të Raportit të Durham mbi hetimin Trump-Rusi.

Raporti, qe kulmi i një hetimi katërvjeçar për sjellje të pahijshme të mundshme nga zyrtarët e qeverisë amerikane, përmbante kritika të ashpra ndaj FBI-së, por disa zbulime të rëndësishme. Megjithatë, ajo i dha ushqim mbështetësve të Trump, të cilët kanë denoncuar prej kohësh hetimin e Rusisë. Ndërkohë, kundërshtarët e Trump ka të ngjarë të tregojnë për të dhënat e pakta gjyqësore të ekipit të Durham-it – një pranim fajësie dhe dy lirime në gjyq – si provë se hetimi ishte një farsë e motivuar politikisht.

44-vjeçari republikan, një konservator i hapur kulturor, fillimisht e njoftoi vendimin e tij në një video të postuar në rrjetet sociale. Ai u përpoq ta diskutonte më tej në një bisedë të parë në llojin e tij me CEO të Twitter, Elon Musk në Twitter Spaces, por transmetimi audio u ndërpre në mënyrë të përsëritur, duke e bërë praktikisht të pamundur për shumicën e përdoruesve që të dëgjojnë njoftimin në kohë reale. “Rënia amerikane nuk është e pashmangshme, është një zgjedhje. Dhe ne duhet të zgjedhim një drejtim të ri – një rrugë që do të çojë në rigjallërimin amerikan, “tha DeSantis në transmetimin e mrekullueshëm, duke vrapuar nëpër arritjet e tij konservatore. “Unë po kandidoj për president të Shteteve të Bashkuara për të udhëhequr rikthimin tonë të madh amerikan.”

DeSantis shfaqet si fytyra e re e trumpizmit

Ndërsa kritikët e tij në të dyja partitë ishin të kënaqur me fillimin e vështirë, njoftimi i DeSantis shënon një kapitull të ri në ngritjen e tij të jashtëzakonshme nga një kongresmen pak i njohur në një guvernator me dy mandate në një figurë udhëheqëse në betejat e hidhura të vendit, për racën, gjininë, abortin dhe të tjera, çështje këto përçarëse për demokratët.

Guvernatori i krahut të djathtë të Floridës, Ron DeSantis, thuhet se u tha donatorëve kryesorë javën e kaluar se vetëm ai, Donald Trump dhe Joe Biden janë kandidatë “të besueshëm” në zgjedhjet për president në 2024 – dhe se ai është i vetmi republikan që mund ta mposhtë demokratin aktual.

“Ju keni në thelb tre njerëz në këtë pikë që janë të besueshëm në të gjithë këtë gjë,” tha DeSantis, gjatë një telefonate të enjten e drejtuar nga një komitet për mbledhjen e fondeve, shkroi New York Times, duke shtuar se një reporter i saj e kishte dëgjuar bisedën. “Biden, Trump dhe unë. Dhe unë mendoj se për ata tre, dy kanë një shans për t’u zgjedhur president – Biden dhe unë, bazuar kjo në të gjitha të dhënat në shtetet e luhatshme, gjë që nuk është e mirë për ish-presidentin dhe, ndoshta, e pakapërcyeshme, sepse njerëzit nuk do të ndryshojnë qëndrimin e tyre, “tha DeSantis.

DeSantis e vonoi shpalljen e fushatës së tij, derisa të mbaronte seanca legjislative e Floridës. Por për pjesën më të madhe të vitit, ai ka qenë duke u ballafaquar me votuesit kryesorë në shtetet kyçe dhe duke përdorur një komitet aleat të veprimit superpolitik, për të ndërtuar një organizatë të madhe politike që në thelb është një fushatë në pritje dhe tashmë pretendon të paktën 30 milionë dollarë në bankë.

Këshilltari i Super PAC, David Polyansky tha se Trump ka bërë “gabime të rëndësishme strategjike” në politikë – veçanërisht me abortin – që ekipi i DeSantis është i përgatitur ta shfrytëzojë duke tërhequr evangjelistët.

Dhe më shumë se çdo kundërshtar i tij, ndoshta edhe Trump, DeSantis është i pozicionuar për të goditur në terren, falë përpjekjeve njëmujore të super PAC, për të instaluar infrastrukturën e fushatës në Iowa, New Hampshire, Nevada dhe Karolinën e Jugut, e cila do të presë katër garat e para në kalendari primar të GOP në fillim të vitit të ardhshëm.

DeSantis konsiderohet të jetë rivali më i fortë republikan i Trump, edhe pse guvernatori përballet me pyetje në lidhje me politikat e tij të ekstremit të djathtë, personalitetin e tij të fushatës dhe mungesën e marrëdhënieve të tij me të gjithë ekosistemin republikan. Ai ka gjeneruar interes të konsiderueshëm në mesin e votuesve kryesorë të GOP-së duke e paraqitur veten si një version më i ri dhe më i zgjedhur i ish-presidentit 76-vjeçar. Hija e Trump duket e madhe mbi DeSantis, ndërsa guvernatori i Floridës përpiqet të gdhendë rrugën e tij, ndërsa ende qetëson bazën e ish-presidentit.

Sifilizi apo gonorreja

Në fakt shumë demokratë mendojnë se De Santis është një Trump, pa bagazhin e skandaleve të tij “DeSantis shfaqet si fytyra e re e Trumpizmit, duke sjellë pishtarin e konservatorizmit populist në të ardhmen.”, shkruante një analist politik.

Të tjerë, megjithatë, ngrenë duart madje edhe për të bërë një zgjedhje të tillë.

“Është si një debat për atë që është më e mirë – sifilizi apo gonorreja”, thotë Norman Ornstein, një studiues emeritus në Institutin Amerikan të Ndërmarrjeve dhe një kritik i gjatë i Trump. “Trump dhe DeSantis janë versione të ndryshme të të njëjtit rrezik.”

Ornstein thotë se në një mandat të dytë, Trump do të ishte i gjithi për hakmarrje, duke ndëshkuar ata që e kishin kaluar atë në të kaluarën.“Por nëse do të më duhej të zgjidhja, shkruan kolumisti i majtë, Nicholas Goldberg, në Los Ageles Times do të zgjidhja DeSantisin. Me pahir, sigurisht. Sigurisht që nuk dua, që ai të jetë presidenti ynë i ardhshëm”.

Filed Under: Ekonomi Tagged With: Rafael Floqi

Himara, Edi Rama dhe “martirizimi” i Fred Bejlerit

May 22, 2023 by s p

Analizë nga Rafael Floqi/

Me një diferencë të vogël votash, vetëm 19 më shumë se rivali, kandidati i koalicionit “Bashkë Fitojmë” Fredi Beleri ka fituar Bashkinë e Himarës. Posti që nuk do e gëzojë dot pasi ndodhet në qeli për akuzën e “shitblerjes së votave  Në rastin e Belerit situate nuk është e njëjtë, pasi pavarësisht zgjedhjes si kryetar i Bashkisë Himarë, me vetëm 19 vota më shumë se rivali do i duhet të presë gjatë deri në vendimin përfundimtar të gjykatës. Nëse shpallet fajtor nuk do e gëzojë postin e kryebashkiakut, por nëse shpallet i pafajshëm do ulet menjëherë në atë karrige të rëndë të mbushur tashmë me shumë reagime. Me 18 maj 2023 Sekretari i Përgjithshëm i Ministrisë së Jashtme greke, Haris Lalakos, ka vizituar në burgjet e Vlorës Fredi Belerin për të parë nga afër kushtet e paraburgimit dhe gjendjen shëndetësore të tij. Zhvillimet e ardhshme në këtë çështje do të varen nga vendimi i së hënës, i cili ka të bëjë kryesisht me marrjen zyrtare të detyrës së kryetarit të bashkisë nga Fredi Beleri. E gjithë çështja, e cila ka shkaktuar reagime të forta, përtej pakicës kombëtare greke në Shqipëri dhe në Greqi, tashmë trajtohet nga Prokuroria e Luftës kundër korrupsionit (SPAK).   

Dendias: “Pritet vendimi i Gjykatës. Nëse nëse s’ ka prova të forta, e gjithë afera është skandaloze”

Të hënën e ardhshme (22 maj), në mesditë, Gjykata Speciale e Tiranës do të vendosë nëse kryebashkiaku i sapozgjedhur i Himarës Fred Beleri dhe bashkëpunëtori i tij Pandeli Kokaveshi do të lirohen apo do të vazhdojnë paraburgimin. Duke arrestuar Fredi Belerin qeveria Rama rrezikon një keqësim të marrëdhënieve dypalëshe. Dje sipas Prothema Ministri i Jashtëm Nikos Dendias foli për një rast skandaloz, përderisa nuk dalin prova të pakundërshtueshme, që përbën një rrezik të madh për marrëdhëniet greko-shqiptare “Jemi 2-3 ditë përpara një procedure ku do të vendoset nga ajo që na informojnë këshilltarët tanë ligjorë në Tiranë nëse do t’i zgjatet paraburgimi kryebashkiakut Beleris. Që në fillim e kam përsëritur qëndrimin e kryeministrit Rama. Se nëse nuk ka prova të forta, e gjithë afera është skandaloze. Por përtej kësaj, është edhe çështja e rezervimit. Në shtetin e së drejtës, një kryetar i zgjedhur, për një vepër si ajo për të cilën pretendohet se akuzohet, nuk ndalohet. Sigurisht që do të gjykohet, nuk kemi arsye të ndërhyjmë në drejtësinë e pavarur të një vendi mik, por mendoj se ndalimi i tij i kalon kufijtë e logjikës”, thotë Nikos Dendias për Euronews dhe përmend se imazhi i marrëdhënieve me Shqipërinë ishte një. imazhi i një situate në përmirësim. 

“Kam besuar dhe besoj se jemi shumë afër një marrëveshjeje për t’ia referuar mosmarrëveshjes në Hagë. Ka pasur një përzemërsi personale mes kryeministrit Qiriakos Mitsotakis dhe kryeministrit Rama dhe mes meje dhe kryeministrit Rama, arrestimi i kryebashkiakut Beleris duhet të them është një rrezik i madh për marrëdhëniet greko-shqiptare. Shpresoj që mençuria dhe arsyeja dhe shteti ligjor të mbizotërojë dhe ky rrezik të shmanget. Por nuk mund ta nënvlerësoj problemin që lindi papritur”, thotë zoti Dendias.

Fredi Bejleri u arrestua vetëm tre ditë para se të shkonim në zgjedhjet vendore të 14 majit. Ata që gëzuan më shumë në këtë fitore, ishte politika qeverisëse në Greqi dhe sidomos pjesa e ekstremizmit atje që mban gjallë shpresën e “Vorio Epirit” dhe për ta Beleri duket si hero… 

Hero i kujt ? Sot serbët e quajnë si hero të tyre Esad Pashë Toptanin, madje trupin e tij në Paris mbeti një kohë të gjatë në morg pa u varrosur dhe u varros me pagesë nga qeveria serbe. Interesant tradhtarët e Shqipërisë bëhen hero të fqinjëve . 

Himara historikisht tokë shqiptare

Edhe pse Himara historikisht njihet tokë shqiptare, për një pjesë cilësohet se aty jeton komunitet grek. Por sa greke është Himara , për t’ua vërtetuar këtë po ju sjell një fragment nga libri “Travels in Northern Greece. nga William Martin Leake., v.1., 1777-1860. London,J. Rodwell,1835 ku ne faqet 79-92 flet për Himarën, dhe për të ilustruar qenien shqiptare të Himarës mjafton ky paragraf.  “Gjuhën greke e flasin pothuajse të gjithë burrat dhe italishten ata që kanë jetuar jashtë vendit; por gratë në përgjithësi s’dinë gjuhë tjetër përveç shqipes”. Ai bëri një udhëtim në Himarë dy shekuj më parë që rrëfehet në faqen 79 deri 91. Atëherë s’kishte lindur Greqia as Megalidheja.  

“Himara ka një realitet të pamohueshëm, se një pjesë e fshatrave flasin edhe shqip edhe greqisht. Qyteti, si çdo port, është i miksuar, shqiptarë kryesisht, por edhe grekë, venecianë. Por këto, as gjuha, as mikstura, nuk e bëjnë Himarën gjë tjetër, përveçse bastion i shqiptarizmës. Himara, e njohur në histori, së bashku me malësitë e Alpeve dhe Sulin, kanë pasur kodet dhe kanunet e tyre. Pra, në këtë kontekst, kryeministri i Greqisë mund të vizitojë çdo zonë, por Himara me të gjithë historinë dhe dokumentet e saj është shqiptare, përfshi edhe ato fshatra që janë bilingualë.

Qirie Qiriako, Qirie Bejleri dhe Qirie Rama. Gjeni tradhtarin ? 

Por aso kohe në Derviçan. Bejleri ishte me qirie Qirjakon, kryeministrin e Greqisë kur u afrua për ta takuar kolegu i tij kryeministri Rama dhe me diplomaci Rama ju drejtua Bejlerit, që “këtu qënka dhe tradhtari Beleri”, duke shtuar që edhe mua si ty më kanë bërë tradhtar. Dhe qirie Micotaqisi e kuptoi nëntekstin e kësaj “shakaje”, një pohim që bënte njëlloj si qirie Fredin dhe qirie Edi Ramën dhe pa humbur kohë, Micotaqisi, bashkangjitur me Fredin, mbas kësaj “shakaje” diplomatike vrapuan drejt Himarës dhe pa as një ndroje dhe si zot i vendit, qirie Qirjako shpalli shqiptarët greqisht folës të Himarës si heronjtë e helenizimit duartrokitur me ovacione nga Fredi Bejleri dhe duartrokitur me heshtjen e tij për këtë deklaratë antishqiptare njëlloj si Fredi Bejleri i posa vetdeklaruar në Derviçan, qirie Edi Rama.

Në qoftë se kryeministri ynë, nuk do të deklaronte para Micotaqisit që unë jam tradhtar si Fred Bejleri, por do të qëndronte me dinjitet si shqiptar, aq më tepër me dinjitetin e një kryeministri, a do të guxonte vallë Micotaqisi t’i shpallte shqiptarët e Himarës heronj të helenizmit?  Ndaj ndërsa Kryeministri i Greqisë Qiriakos Micotaqis në 22 dhjetor 2022 e ngulte zyrtarisht flamurin ilegal të “Vorio Epirit “ në Himarë dhe në Shqipërinë e Jugut. Në fjalimin e mbajtur në qytetin shqiptar të Himarës, Micotaqis shpalli kërkesën zyrtare greke që “Shqipëria është e detyruar të respektojë të drejtën tuaj për vetëvendosje”. Por është hera e parë që një kryeministër grek vjen dhe e shpall në tokën shqiptare, mu në surrat të politikës dhe të publikut shqiptar dhe konkretisht në Himarë. Pse nuk reagoi Rama atëherë?  A është reagimi ndaj Belerit i tashëm reagim patriotik apo diçka tjetër?

Fredi Bejleri dhe platforma e helenizmit

Ka vite që kur flitet për Himarën nuk diskutohet më në bazë të një axhende, që i ndan banorët e kësaj bashkie në grekë dhe shqiptarë, por kandidati për bashkinë i koalicionit “Bashkë fitojmë”, Fredi Beleri e ka rikthyer këtë mënyrë të të bërit politikë, gjatë një interviste për median greke “Protothema”. I pyetur nga gazetari grek se sa të rëndësishme janë zgjedhjet e 14 Majit për “helenizmin” në Himarë, Fredi Beleri përgjigjet se “ne kemi jetuar si grekë prej mijëra vitesh dhe kjo nuk do të ndryshojë”.

“Por është jetike për helenizmin e Himarës që t’i tejkalojë pengesat që e ndalojnë të ketë mundësi, punë të mira, të gëzojë pasurinë që na është mohuar prej 60 vitesh, për të pasur arsimim në gjuhën e nënës për të gjithë dhe për të shkëlqyer, sepse e meriton, në përparimin e procesin e anëtarësimit të Shqipërisë. (në BE). Prandaj dhe zgjedhja ime do të lehtësojë rrugën e helenizimit me mbështetjen e të gjitha forcave politike të Greqisë, të cilat i falënderoj me gjithë zemër, do të ndihmojë në bashkëpunimin mes dy vendeve, një kusht i nevojshëm për përparimin tonë” ka thënë Beleri.

I ardhur nga radhët e PBDNJ-së në koalicionin “Bashkë Fitojmë”, Beleri e përsërit disa herë premtimin për “helenizimin” e Himarës gjatë intervistës, pa shpjeguar qartë se çfarë do të thotë konkretisht me këtë term. Fredi Beleri mban prej vitesh postin e kreut të OMONIAS. Në fund të dhjetorit të vitit të kaluar, ai ishte një nga shoqëruesit e afërt të kryeministrit grek Micotaqis në Himarë bashkë me Pirro Dhimën. Gjatë fjalës së tij, kryeministri grek zbuloi një kusht për mbështetjen e anëtarësimit të Shqipërisë në Bashkimin Evropian: që Shqipëria të sigurojë drejtat e komunitetit grek në vendin tonë.

Armiku i armikut tim është -miku im

Kandidati i “BF” për Himarën aktualisht mban postin e kreut të OMONIA-s. Ai është akuzuar më parë për terrorizëm në lidhje me masakrën e Peshkëpisë, një ngjarje e vitit 1994. Kreu i OMONIA-s i mohoi akuzat dhe më pas u shpall i pafajshëm nga gjykata.  Por si është e mundur që qe po ky, Sali Berisha që më 1914 dërgoi ushtrinë në kufi me Greqinë dhe u vuri viza qytetarëve grek, për shkak se Fred Bejleri dhe një grup militantësh nacionalistë grek morën përsipër sulmin mbi një repart ushtarak në Peshkëpi në Gjirokastër, ku u vranë tre ushtarakë shqiptarë. Tani pas 30 vjetësh Sali Berisha e kish Fred Belerin kandidat të PD për Bashkinë e Himarës  .Kjo është e pagëlltitshme nga të gjitha palët. Fillimisht e pagëlltitshme nga Fred Beleri, të cilit kërkon t’i heqë dhe të vetmin heroizëm që ka bërë si nacionalist grek. E pagëlltitshme edhe nga pala greke që armiqësinë e fundit me Shqipërinë e ka për shkak të Sali Berishës. Por mbi të gjitha e pagëlltitshme dhe nga vet “demokratët” që Edi Ramën kur e shajnë, me zemër i thonë “grek muti”, pasi këtë kanë sharjen më të egër që njohin. Aq më tepër që del dhe nga një fis me Dendiasin nga Vunoi, dhe aq më tepër që Berisha e akuzon Ramën për “Spiro Milon “bis”

Kjo tregon se në politikë nuk ka parime, patriotizëm vetëm etje për pushtet nga të gjitha palët,  shpjegohet me thënien latine Inimicus Inimicus meus est amicus meus.

 Si mund ta justifikojë sot Berisha atë që me të drejtë shkruante për deklaratën e Micotaqisit në Himarë , kur shkruante  “Kryeministri i Greqisë, i një vendi partner, mik, mund të vizitojë çdo zonë të Shqipërisë, qoftë si zyrtar, qoftë si qytetar privat. Këtu duhet të jemi të çliruar nga çdo kompleks. Mund të vizitojë Himarën dhe çdo zonë tjetër. Por, zhurma se Himara është minoritet është absurditeti më i madh historik. Askush më shumë se himarjotët nuk janë larë në gjak për identitetin e tyre kombëtar shqiptar.”

Media Greke: Fitorja e Belerit, disfatë politike për kryeministrin Rama

Kjo fitore nuk ka kaluar pa u komentuar nga mediat greke edhe nga vetë drejtuesit e qeverisë atje. “Fitorja e Belerit, është një disfatë politike për kryeministrin Edi Rama”, kështu shkruan media greke Kathimerini, në një analizë të publikuar në faqen e parë, lidhur me çështjen që ka rikthyer përplasjet diplomatike mes Tiranës dhe Athinës. Teksa komenton triumfin pas hekurave të pjesëtarit të minoritetit grek, kandidat i koalicionit “Bashkë fitojmë”, “Kathimerini” thotë se sytë janë kthyer tani nga Tirana, në pritje të reagimit të kryeministrit Rama, që siç shkruan, e kishte kthyer në personale, betejën për Himarën. Sipas medias, Rama do të përdorë sistemin gjyqësor të marrë peng, për të mbajtur kandidatin e arrestuar për blerje votash, jashtë dyerve të bashkisë. 

“Ekziston frika se mund të jemi në fillim të një tjetër hakmarrje, të Ramës ndaj helenizimit të Himarës”, shkruan Stavros Tzimas i Kathimerinit, që e vë theksin tek nevoja e reagimit ndërkombëtar nëse do të ketë përpjekje për të përmbysur vullnetin e votuesve.. 

Martirizimi i panevojshëm i Belerit

Nuk kam dyshim se policia politike ka arritur të sigurojë ndonjë kleçkë kundër Fred Belerit, për të përligjur burgosjen e paimagjinueshme të një kandidati vetëm dy ditë para zgjedhjeve. Duke i ngritur çark ose ndofta duke e përgjuar në mënyrë selektive, ata do i kenë plotësuar një dosje për t’u justifikuar para publikut dhe ndërkombëtarëve, se shteti ligjor ka funksionuar normalisht. Por përpara se të shtrojmë pyetjen a ka i paguar votat e disa minoritarëve të vet kandidati i Omonias, ne duhet të hedhim në tryezë disa të tjera. Si ndodh gjithmonë që në këtë vend votat i blekërka opozita, por fitoret i korr pushteti? Pra të gjitha këto pikëpyetje e çojnë në skajet e pabesueshmërisë fabulën e arrestimit të rastësishëm të kandidatit minoritar.  

Thënë këtë, nuk dua të bëj asnjë apologji të Fred Belerit. Në mendësinë dhe botkuptimin tim, kurrë nuk do ta kisha përkrahur një kandidat të tillë, që i kërkon votat mbi motivet e një nacionalizmi që mëton të ndezë pasionet më të errëta të shtetit fqinjë, që predikon helenizimin e Himarës dhe rrugën e arritjes së këtij qëllimi.  Këtu kemi të bëjmë me një vendim politik të drejtësisë. Rasti i greko -shqiptarit Beleri është njësoj si ai i patriotit tonë me gjak të kulluar, Arben Ahmetaj. Sapo i sulmoi publikisht kryeministri, ia behën prokurorët” shkruan Lapsi.al . 

 Prandaj ajo që ndodhi buzë shëtitores së transformuar nga Rilindja urbane, në Himarë, nuk përbën një rast krimi të thjeshtë elektoral. Ajo natyrisht ka të bëjë me eliminimin e një kandidati të fortë zgjedhor (nuk i mbyllën kufijtë si Vangjel Tavos që do importonte në Shqipëri virusin, por e mbyllën vetë brenda). Ajo ka lidhje me llogaritë e autobusëve me minoritarë që do të vijnë nga Greqia. Ajo nuk mund të shkëputet nga grabitja e pronave të një prej zonave më të bukura të bregdetit, pronarët e të cilave ndryshe nga të ngjashmit e vet në mbarë Shqipërinë, kanë pasur një mbrojtje relative në Athinë.  

E megjithatë, pavarësisht nga të tëra këto, ajo që ka ndodhur në Himarë, është një rast tipik për të ilustruar fytyrën e regjimit që na sundon. E një autokracie ku po s’i pëlqeve shefit, gjithmonë me ligj, mund të të mbyllët televizioni, mund të të hidhet në erë hoteli, ose mund të zihesh duke blerë vota. Fred Beleri nuk u bë viktimë, as sepse nuk fliste mirë shqip, as sepse ushqente një nacionalizëm të verbër. Ai nuk e hëngri si grek, po si qytetar që donte të konkurronte brenda mundësive që të jep ky vend. Por, në hapësira autokratike një gjë e tillë është e pamundur.

Greqia fiton, Shqipëria humbet BE-në

Fakti është se si Micotakis ka diçka për të fituar nga kjo ndodhi. Për kryeministrin grek, ishte shumë simbolike dhe do të kishte përcjellë interesin e qeverisë së tij për të ardhmen e komunitetit, ndërsa mund të ketë qenë gjithashtu një mundësi – në dritën e zgjedhjeve  Greqi – për të shpallur disa ndihmë praktike dhe masa mbështetëse. Arrestimi i Belerit çoi kryeministrin Kiriakos Mitsotakisë të kërcënojë me pengim të procesit të anëtarësimit në BE të Shqipërisë.   Por me  Micotaqisin junior në qeverisje, Shqipëria nuk ka pasur asnjëherë probleme e tensione, ç’ka kanë qenë “normale” në të shkuarën. Sa për ilustrim, qeveria e Tsiprasit, ishte ajo që i hoqi kryebashkiakut të Himarës shtetësinë greke, duke e bërë nga Jorgo në Gjergji Goro, thjesht se këtë e kërkuan qarqet ekstremiste me Fred Belerin, të mbështetur fort edhe nga Ilir Meta, i cili u dekorua me pompozitet nga mazhoranca e drejtuar nga Syriza.  Beleri, realisht është një person problematik, por fuqia e tij potenciale politike është për tu kthyer në një mollë sherri Tiranë-Athinë 

Çështja Bejleri në Senatin Amerikan

Por te shtunën  Ministri i Jashtëm Nikos Dendias foli për një rast skandaloz, përderisa nuk dalin prova të pakundërshtueshme, që përbën një rrezik të madh për marrëdhëniet greko-shqiptare, në lidhje me çështjen Fredi Beleri njoftonte Proto Thema. Por kjo nuk ka mbetur vetëm mes dy palëve. Në deklaratën e tij, kryetari i Komisionit të Punëve të Jashtme të Senatit Amerikan, Bob Menendez, e cilësoi problematik arrestimin e Fredi Belerit. “Unë e kuptoj që zgjedhjet e lira dhe të ndershme, përfshirë gjykatat e pavarura, janë elementë themelorë të një demokracie, por jam i shqetësuar për arrestimin e shtetasit me kombësi greke nga Policia shqiptare, Dionisis Freddy Beleris, dy ditë para zgjedhjeve. Ndërkohë që presim të dalin provat, qeveria greke e ka bërë të qartë se kjo do të kishte një zhvillim negativ për perspektivën evropiane të Shqipërisë. Çfarë po bëjmë për të konfirmuar se autoritetet shqiptare po shkelin shtetin e së drejtës dhe cila është lëvizja jonë e radhës?” tha dje gjatë seancës dëgjimore në Komisionin e Punëve të Jashtme të Senatit, senatori amerikan. Lobi grek e bëri punën. Kështu Rama për shkak të pangopësisë së vet për prona në bregdet po rrezikon anëtarësimin e Shqipërisë në BE. 

Por, megjithatë, martirizimi patriotik grek i Fred Belerit të kujton atë të Spiro Milos, që u bë deputet i Parlamentit Grek, i Vorio Epirit, ndaj në emër të shqiptarëve u bëj thirrje institucioneve:  Dënojeni Fredin! Jo për blerje votash se tregoheni të padrejtë. Për këtë duhet të dënoni pothuajse gjithë politikën shqiptare. Dënojeni për tradhti kombëtare dhe mësojini se Himara është Shqipëri. Pasi dhe këtë Fredin si dhe mikun tim të mirë himarjot Ilia, në Shqipëri, rastis që ta shajnë “Greku i Mutit”,  por në Greqi prapë se prapë. ve bast që e quajnë “Shqiptari i mutit. Apo s’është kështu? 

Filed Under: Analiza Tagged With: Rafael Floqi

  • « Previous Page
  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
  • …
  • 30
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Qendra Kulturore dhe Artistike Shqiptare “Margarita Xhepa” në edicionin e dytë të Paradës së madhe të kostumeve dhe muzikës tradicionale shqiptare
  • SERBIA SULMOI KOSOVËN ME BANDA KRIMINALE
  • Aleksandër Xhuvani drejtor dhe autori i teksteve në Normalen e Elbasanit
  • Shqiptarët në New York kryen homazhe në nderim të heroit të Kosovës Afrim Bunjaku
  • NY Vigil Tribute to Officer Bunjaku
  • 150 VJETORI I LINDJES SË HASAN PRISHTINËS, NJË NGJARJE QË TEJKALON KUFIJTË KOHORË E HAPËSINORË
  • KALENDAR Kur Papa Pali III merrte nën juridiksion papal, Urdhrin e Jezuitëve
  • SHKOLLA SHQIPE E MICHIGANIT, GJUHA DHE IDENTITETI KOMBËTAR I SHQIPTARËVE NË AMERIKË
  • Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, është takuar me Ambasadorin e SHBA-ve në Kosovë, Jeffrey Hovenier
  • Shtatori është dhembja dhe krenaria jonë, kujtimi për masakrën e Deliajve në Abri
  • KLARA  KODRA,  STUDIUESE  E  LETËRSISË  ARBËRESHE
  • Pyetje
  • Shqipëria po shitet, shqiptarët  rrijnë e vështrojnë
  • SERBIA – PROBLEM I BALLKANIT DHE JO ZGJIDHJE E TIJ
  • IL PICCOLO DI TRIESTE (1912) / FALË MARK KAKARRIQIT ARRITËM TË INTERVISTONIM NË QYTETIN TONË ISMAIL BEJ QEMALIN, PARA SE KY I FUNDIT TË NISEJ PËR TË SHPALLUR PAVARËSINË E SHQIPËRISË

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT