• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Teatër me teatrin apo s’keni parë gjë akoma?!

May 31, 2020 by dgreca

Pamflet poetik nga Rafael Floqi/

“Nëse liria në fund të fundit do të thotë asgjë, kjo do të thotë të kesh drejtën t’u thuash njerëzve atë që nuk duan ta dëgjojnë.”– George Orwell/

Kush e pandehte/

këtë kohë /

pandemie/

që të gjitha vlerat tona sociale,/

të rrëkëlleheshin kthyer përmbys/

me vetëdije, /

tok me rumpallën në një theqafje proverbiale?/

E kur liria në zgrip të humnerës  /

të na lutej ta pranojmë si normale, 

në emër të ankthit për jetën,

në panikun e përmbysjes së botës,

një “arrest shtëpie” pa faje ?

Dhe

për ta shmangur, 

për të larguar nga vetja paranojën  

i lindi një ide 

e klithi “Eureka! ”

pasi tani ia kishte më shumë nevojën 

me zulmë dhe me tamtam

si të qe një sulltan

shpërtheu fort e plasi : “Tash e gjeta!”

U lehtësua disi, 

dhe shpalli shpejt e shpejt 

një kartë si një ferman

që ta kishte si mjet si ilaç

sa për derman,

për t’ia ndrequr mirë qejfin 

këtij populli haram,

dhe shahu të kam dhjerë 

që më  s’ kuptoi asnjëherë  

se ç’ gjeni kishte për lider.

“Në fillim tërmeti, tha, 

dhe tani kjo flamë, 

duket se më qëlloi për të mbarë,

pasi do të mund t’ua provoj 

atë që as në ëndërr 

ende ata s’e kanë parë.

Kam për t’ia nxjerrë zgërlaqin 

s’i kurrë ndonjëherë më parë    

e sikur pak hezitim të shfaqin, 

apo të guxojnë e t’ më përqeshin 

do t’ua ha siç thotë fjala  

si zemrën ashtu edhe veshin.

Por si çdo ferman me vlerë

dhe për t’i ngjarë luanit 

i duhej dhe një myhyr për vulë 

e la mjekër si të Ismail Qemalit.

I dukej një titull i ri, disi filmik 

ezoterik si “Lord of Rings” 

që të ngjallte frikë, 

të ngjallte dhe panik, shum panik

të ishte aktual 

i duhej sa më shpejt, tani për tani  

ndaj u bë nun i vetes, në “Selfi TV”

e thirri sa gjëmoi ekrani :

“Sot lindi “Lord of Corona”,

rroftë e qoftë sa malet tona!”

“Në shtigje të reja po shkel”,

i dha vetes bëju  gajret, 

kaq larg as baca Enver s’guxoi.

dhe për hajër ndoshta na del., 

Tani mund t’ua bëj rup- sup,

ashti si vëlla Erdogani më këshilloi,

“Bëj, para  më tha, e mos u tut!”. 

I duhej një hile, i duhej një pretekst

E gjeti, tek Covidi dhe tek Pandemia 

Ndaj që sot urdhëroi me të madhe:

në tellalomedia: 

Askush në rrugë pa lejen e tija.

“Ta marrë vesh ky popull halabak,

se erdhi më së tani  dita e jona,

që të thonë babë, duhet dajak, 

pasi ende s’ka parë gjë akoma”. 

Dhe i kënaqur

siç u duk 

u ul të flasë në Facebook,

takim gjuhë më gjuhë, 

me popullin muhabet

dhe një selfi sa për t’u duk,  

pasi deshi të dinte vërtet, 

si po pritej “kjo luftë e re”. 

Kishte kohë, mendoi 

që kishte pritur diçka si kjo

një herë madje tentoi,

me ca mbetjet bërthamore  

po nuk i doli gjë ajo. 

Kjo pandemi qe superiore,

pasi në luftë askush s’të gjykon  

pasi të gjithë i druhen asaj prore.

Covidi qe rasti që ai kish pritur 

murtaja e lashtë s’qe gjë para tij,

dhe tani pasi e gjeti alibinë 

i duhej të realizonte magjinë. 

Ndaj,  papritur doli në “Selfi-TV”

e u lut si myezini gjatë namazit 

muzës së luftës të Zotit “Mars” :

e thirri  “O Luftë, luftë ku je ti?”

Luftë ku je, 

se po plas marazit.

Luftë, 

po me kë? 

Në ka luftë, ku është armiku 

s’po sulmon njeri në kufi? 

Luftë ! 

“Sa më e madhe gënjeshtra 

aq më tepër e vërtetë”, 

thoshte dikur Gëbelsi idhulli i tij,

librin e të cilit e lexonte çdo natë .  

“Në luftë, krizë apo pandemi 

fiksojini njerëzit mbi një ide 

aq sinqerisht, aq jetike,

sa që në fund 

t’i nënshtrohen të gjithë asaj 

sa kurrë 

të mos shpëtojnë pastaj 

prej frike”. 

Luftë! 

Pa liri dhe pa dinjitet,

çfarë luftë pa luftë

luftë me ligj 

dhe pa armiq ?! 

“Të bëjmë, tha me vete, 

dhe një provë tjetër,  

se e kam 21 vjet që e kam fiksim,  

të shembin edhe atë Teatrin e vjetër,

pasi sot e gjeta justifikim.

Kështu pra , 

edhe pse se rrëzoi dot tërmeti

do të kishte qenë më mirë    

të shkallmohej me urdhër hyqymeti. 

Ta rrënoj atë qafir.

Të dy zogj të vras me një gur 

ta shembim me që s’i plotëson 

kushtet e duhura të distancës sociale,

e që mos i bjerë kujt në mendje kurrë    

t’u bjerë ndesh urdhrave personale.

Me Lali Erkën e ndreq vetë lehtë

se mjaft i mbulova ca palo skandale.

Budallai pret të më zërë vendin,

e me që s’ma mban menderi 

le të firmosë ai për këtë punë me hile 

le ta bëjë ky zagar xheloz nga zori.   

atë që se bëri kuvend me ligje

se s’u bë fare prej qametit

mjafton t’ ia kujtoj prapë  

se kanë mbetur ca shkallë pa lyer 

qysh nga koha e tërmetit”.

Luftë

por asnjë bombë nuk ra

por vetëm njëra qe e paparë 

e vetmja godinë që u shemb  

qe ajo e Teatri Kombëtar

që popullit gjithëmbarë  

më shumë se politikës

 i dhembi.  

“Po me teatrin ç’ patën”?,

kujtoi një aktor një batutë filmike.

Një tjetër ia ktheu papritur

me një referencë të lashtë historike: 

”Njësoj si Neroni i marrë, 

kur i vrarë si tiran 

besonte se vdiq si artist 

dhe tha fjalët 

që mbetën” përherë

Qualis artifex pereo!” dha shpirt dha.

Por famëkeqit 

koha s’i lë  gjurmë tjetër

veç emrin e keq ndër shekuj,  

pavarësisht seç pallat 

ndërtoi më vonë.

vetëm për djegien e Romës

historia edhe sot e kujton.

Jo, jo mos  mendoni ju, 

se e gjitha kjo 

është vetëm punë parash,

punë oligarkësh, 

punë korrupsioni,

Jo, jo, ajo nisi më  herët

si një hakmarrje e ftohtë 

e një artistit dështak si Neroni.

Por ndoshta jemi popull pafaj,

që kemi si shprehje idiote

“ hapi udhë të marrit”,

dhe dihet pastaj rezultati 

është i njëjtë si ai i zjarrit. 

Si a i Neronit që dogji Romën dikur

dhe fajësoi për të krishterët  

ky po e shkallmon Tiranën 

dhe ky po fajëson për të tjerët ”.

Pasi ai mendon se këtij populli, 

kaq ja pret 

po s’u bind, s’e di, 

ç’ ka për ta gjetur. 

“Nëse nuk je dakord, 

me ne o popull, 

është vetëm për fajin tënd

pasi ti 

s’je në lartësinë tonë të dëlirit

nuk je një popull me vizion 

për të kuptuar vlerat e më të mirit, 

se ti je popull bukëshkalë, pa fantazi 

s’di asgjë tjetër përtej efirit,  

me të cilin ne të ushqejmë.

Ndaj t’i s’na rrok dot,

nuk sheh aq lart aq sa ne

andaj rri urtë, mos pipëtij, 

pasi ka edhe luftë tani

e në mos do të ikësh prej Covidit  

t’i mund të vdesësh pa plumb

si mosmirënjohës së të “mirës,” 

apo kotheren ta humbasësh papritur,

mendoje mirë ‘’Urtë e butë” 

sa fiton dhe sa e sa humb 

mos u trego kaq i lajthitur 

dhe qëndro ca si urtë 

pasi tani ka luftë.

Se kështu i do ti drutë… 

Luftë.

Dhe urdhri nga Surreli gjëmon:

“Në burg aktorët, në burg gazetarët,

në burg politikanët dhe gjynahqarët, 

në burg  për qejfin e të parit  

për paratë e marra prej kaparit

në mes të gjëmës së pandemisë, 

në mes të gjëmës së panjerëzisë, 

në mes të gjëmës së babëzisë

të ngremë kullat e marrëzisë

shpejt, shpejt 

sa e kemi në dorë këtë ferman

o sot o kurrë, sot është dita

të shembim, të shembim, të shembim

si me antitank si ndonjë taleban

rruspa mbi artin e historinë e kombit.  

“Të ndërtojmë, nuk na duhet tani”, 

edhe pse ka ende njerëz me qiellin çati,

edhe pse ka njerëzit pa para  

pa “pagën e luftës”- pa paratë e bukës,  

diktatura shfaqi dhëmbët tani,

në arenën e brishtë të kulturës 

aty ku kishte pikësynim  e vjetër  

sepse atëherë kishte ende s’e besonim 

dhe se kishim parë akoma 

që selia e memories së kombit 

të shembej si bina pa leje me fadroma,

kur kishte ende njerëz brenda saj 

dhe pa pritur të dilnin njerëzit akoma.

Ç’ rëndësi ka që 30 vjet që thërrasim 

“poshtë diktatura” 

kur shohim

si ngjallet diktatura brenda nesh 

hap pas hapi, ditë pas dite 

se s’ka drejtësi, se s’ka demokraci,

se s’mund të ketë art pa liri. 

E ndoshta sot është vonë

asgjë të ligë çdo gjë me ligj. 

E shembën Teatrin në mes të natës

në emër të luftës së kullave 

dhe ne s’mundëm ta mbronim

se deshëm të mbronim muret, 

kur zgërdhiheshim me batutat 

kur ai përtallte artistet për poturet.

E kjo duket si hakmarrja e mediokrit

në emër gjoja të kohëve të reja

mbi korifejtë e artit të kombit

të një rilindje moderniste shterpë,

Sot s’kanë më rëndësi muret 

ato ranë 

por njerëzit?

E çfarë prisni,

o njerëz 

çfarë prisni 

të shihni më akoma?

Vërtet, 

kohë e poshtër, 

kohë e pështirë, 

kohë pandemie,

kohë e mbrapshtë, 

“Kohë, t’i thuash derrit dajë”,-

më thoshte një mik. 

“Apo dajës derr”, 

e ngatërronte një protestues tjetër.

Nga rumpalla në vend

në rrëmujë me rend.  

Kohë të vështira, 

kohë të pështira, 

kohë të dyshimta,

të ndyra.

kohë pandemie

kohë

Ramalindje.

Në emër të jetës thonë 

po vrasin lirinë

po vrasin memorien, 

po mbysin nostalgjinë

po mbysin kujtimet

po zhbëjnë njerinë.

Është një kohë e mbrapshtë,

që lirinë e ka si cak.

Por shpejt jehona e kushtrimit 

ajo do t’u kthehet nga pas 

si bumerang nolian,

“Se mileti po gatitet

Se tirani lebetitet!”  

O bij të shqipes,

në vend që të mendoni për qametin, 

mendoni sa e bukur është bota. 

Ne jemi të gjithë bashkë të rriskuar 

por së bashku po bëhemi 

më të mençur,

më  të lirë,

për të fituar,

për t’u lartësuar  

mbi vdekjen

për t’u ngritur 

dhe mbi tiraninë

që ëndërron akoma,

në pragjet tona

“Lord of Corona”.

Ndaj zgjohuni,

ngrihuni,

çfarë prisni 

çka për të parë 

më tepër akoma?! ….   

Michigan, 21 Maj, 2020

Filed Under: Sofra Poetike Tagged With: Rafael Flori, Satire, Teater me Teatrin

Artikujt e fundit

  • DIAMANT HYSENAJ HAP FUSHATËN PËR KONGRESIN AMERIKAN – FJALA E MBAJTUR PARA KOMUNITETIT SHQIPTARO-AMERIKAN
  • Nga Besa në New York: Shoqata Besi organizoi një mbrëmje të veçantë për Festën e Flamurit
  • Në 90 vjetorin e lindjes së poetit Faslli Haliti
  • Dilemat e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në Kosovë
  • Nga Shkodra në Bejrut…
  • Faik Konica, fryma e pavdekshme e një atdhetari dhe dijetari shqiptar
  • Abetaret e para të shkrimit të shqipes, fillesa të letërsisë shqipe për fëmijë
  • Valon Nikçi, një shqiptar pjesë e ekipit të Kongresistit George Latimer në sektorin e Task-Forcës për Punësimin dhe Ekonominë
  • Dega e Vatrës në Boston shpalli kryesinë
  • VATRA NDEROI KRYETARIN E KOMUNËS SË PRISHTINËS Z. PËRPARIM RAMA
  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT