Shaban Cakolli – Page 8 – Dielli

SHQIPTARËT NË VJENË TË BASHKUAR RRETH EMRIT TE ARTISTIT TE MADH, ALEKSANDER MOISIU

March 30, 2013 by dgreca

Shkruan:Shaban Cakolli/

Nëse në këtë rruzull,ka popull që duhet të jetë krenar me historinë kombëtare,padyshim se krenaria u takon shqiptarëve.E themi këtë,nga se shqiptarët jeta dhe fati i ka përballur me shumë vështërsi,të cilat ua shklaktuan armiq të njëpasnjëshëm,të mbështetur nga Fuqitë e Mëdha,të cilat padrejtësisht ua mundësuan pushtuesëve të shfrytëzonin vendin tonë dhe të na mohonin lirinë dhe atdheun tanë nëpër shekuj,duke na privuar nga çdo e drejtë elementare e jetës.Shqiptarët,pavarësisht nga pushtimet e egra të cilat ua bënë armiqët

nëpër shekuj,kanë gjetur qëndresë të pashterrshme,asnjëherë nuk janë përulur para pushtuesëve,kanë përjetuar varfëri,dhunë,shtypje,përndjekëje,sakrifica të të gjitha llojeve,masakrime,por kanë qëndruar shkëmbinjë të pa lëkundur,gjithmonë në rezistencë, me synim të pashterrshëm për lirinë kombëtare.Shumë popuj të cilët kanë përjetuar fatin si ne,nuk kanë mundur të gjejnë qëndrueshmëri për të iu përballur këtyre vërshimeve,si dhe dal-ngadal janë asimiluar dhe zhdukur tërësisht.Populli shqiptarë nga gjiri i vet ka nxjerrur figura të ndritshme nëpër historinë kombëtare,kapedan,njerëz të pushkës e penës, të cilët me veprat e veta i kanë bërë emër të madh kombit,e vetës së tyre krenarinë që ishin shqiptarë.Këto figura të ndritshme,jo vetëm që kanë lënë vepër e nam në trojet shqiptare,por edhe nëpër shumë vende të botës,të cilët bota do të donte që këto figura të ndritshme të i kishte të gjirit të vet,si ishin:Gjergj Kastrioti, Aleksander Moisiu,Nënë Tereza,e të tjerë,të cilët bota i prezantonte si njerëz të origjinës së vet,por ata ballëhapur

e krenarë u thonin jo,ne veprojmë në veprojmë në vendet tuaja,por jemi shqiptarë.Edhe viteve të 90-ta,pushtuesi sërbo sllav,volli dhunë të hekurt mbi popullin shqiptarë të Kosovës,mbi një popull të pafajshëm e liridashës,i cili jetonte në trojet e veta shekullore, por pushtuesi lakmitar sllav donte të e bënte zap,shtonte mbi ta maltretime,burgosje,vrasje, dhe përndjekje në masë nga trojet e tyre.Njerëzit e privuar me dhunë nga vendlindjet e tyre,u detyruan të kërkojnë strehë nëpër vendet e ndryshme të Europës dhe botës.

Shqiptarët e përndjekur me dhunë nga trojet e tyre,të shkapërderdhur nëpër Europë dhe botë,u përballen me vështërsi të njëpasnjëshme nëpër vendet e huaja,me një gjuhë e kulturë të huaj, me punët më të rënda dhe pagat më minimale,punë të cilat si bënin të tjerët, kurse ata shkrinë muskujt dhe rininë e tyre, për Kosovën, kombin, shkollën, familjet, të varfërit,por gjetën kohë të bashkohen rreth organizimit ,vetdijësimit kombëtarë,internacionalizimit të çështjes kombëtare,para popujve ku ishin strehuar. Shqiptarët kudo që u strehuan në diasporë,punuan të hapin shkolla në gjuhën shqipe,nxjerrëjen e gazetave dhe revistave në gjuhën shqipe,,mbrojtëjen dhe pasurimin e gjuhës,kulturës,traditave kombëtare,ata u organizuan,hapen klube,,lidhje e grupime të ndryshme,për të u organizuar në baza kombëtare.

Nëpër këto shoqata e klube,shqiptarët organizoheshin të ndihmonin gjitha interesat kombëtare dhe shkrinë edhe atomin e fundit të energjisë së tyre, vetëm të ndihmonin çlirimin e atdheut nga pushtuesi. Këto forma organizimi,shqiptarët po i bëjnë edhe sot me shumë pedantëri.

Ndër shqiptarët aktiv,të cilët përkohësisht janë të përqëndruar me banim në Austri,nga maji i vitit 2011, nisën pregatitëjet e tyre për themelimin e ndonjë Qendre,e cila do të i bashkonte shqiptarët atje, fillimisht për të mbrojtur dhe pasuruar gjuhë,kulturë,art dhe traditë shqiptare, për të mbrojtur të rinjët nga asimilimi,si dhe integrimin më të lehtë dhe më efikas ,të etnitetit tonë në shoqërinë dhe shtetin austriak,ku ata jetojnë.Njerëz të mençur e veprimtarë, u desh të derdhin mund,kohë e shkëmbime mendimesh,se çka do të themelojnë:ndonjë grup letrarë,

ndonjë Qendër kulturore,apo ndonjë lidhje tjetër organizimi.Nismëtarët intelektual dhe aktiv,në konsultime të njëpas njëshme,erdhën në përfundim të formojë një Shoqatë Kulturore Shqiptare(SHKSH),me Seli në Vjenë, të cilën e emërtuan: Shoqata Kulturore Shqiptare”Aleksandër Moisiu”,të cilën edhe e regjistruan tek organet shtetërore austriake.Nismëtar të kësaj nisme kaq të rëndësishme e të nevojshme,ishin veprimtarët e shquar intelektual:Anton Marku,Besim Xhelili,Hazir Mehmeti dhe Amir Jonuzaj.Themelimi i Qendrës ndodhi me 14 janar 2012, ku edhe u bë promovimi i kësaj QKSH,,u zgjodh kryesia e kompletuar,tuboi antarësimin dhe shënoi një program të pasur kulturoro-artistik.Themelimi i kësaj shoqate,jo vetëm që ka rëndësi për shqiptarët tanë atje,por ka një rëndësi edhe për austriakët,nga se aty po vepron një shoqatë shqiptare e emërtuar me emrin e Aleksandër Moisiut,artistit të madh shqiptarë me famë botërore,i cili një pjesë të jetës së tij e jetoi në Austri. ShKSh”A.Moisiu”,brenda kësaj kohe bëri një punë të madhe,veq kësaj ajo hapi porta bashkëpunimi me shoqata,klube,lidhje dhe grupime të ndryshme,

shqiptare,austriake,jo vetëm të atyre që veprojnë në Austri,por edhe me qendra tjera kudo ku veprojnë shqiptarët,la porta të hapura bashkëpunimi dhe i ftoi ata për bashkëpunim.Deri më tani Shoqata Kulturore Shqiptare”Aleksandër Moisiu” në Vjenë,ka nënshkruar memorandiume bashkëpunimi me Shoqërinë e Akademikëve Shqiptarë në Gjermani,me Lidhjen e Shkrimtarëve,Artistëve dhe Krijuesve Shqiptarë në Gjermani(LSHAKSH) si dhe me Lëvizjen e Gruas Shqiptare,në Linz.Bashkëpunimi ka qenë i frytshëm në mes palëve dhe puna e tyre po shkon për çdo lavdatë.

Duke nxjerrë persona të edukuar dhe adekuatë, kemi një zë më të fortë dhe prezanim më pozitiv për veten tonë para botës, kur kujton paraardhësit e denjë shqiptar, Ilirët me kulturën dhe traditën e tyre, e cila ruhet edhe sot në të gjitha trojet shqiptare. Në aspektin artistik-kulturor shqiptarët e diasporës kanë arritur majat në secilën fushë/ zhanër të artit që ia futur nëpër krijimtarinë e këtyre veprimtarëve të çmuar .

Aleksandër Moisiu ose Alexander, Alessandro – Moissi ose Moisi, lindi më 2 prill të vitit 1879 në Trieste dhe vdiq më 23 mars të vitit 1935 në Vjenë, ishte aktor austriak me origjinë shqiptare.

Moisiu tek “Zgjim pranvere” të Frank Wedekind, 1906

Në moshën 19 vjeçare shkon në Vjenë, ku me ndihmën e Jozef Kainc iu përkushtua aktrimit. Më 1898 e nisi karrierën e vet si kompars (aktorë që luajnë rol të vogël) në Burgtheatër. Pastaj vijuan angazhime në teatër në Pragë dhe Berlin. Në Berlin Aleksandër Moisiu u pranua në seminarin e Max Reinhardt me të cilin shkoi në turne në Petersburg (1911). Atje u dallua për rolin e Edipit. Pas këtij suksesi ai u angazhua në shumë vende të Evropës dhe Amerikës Veriore.

Fusha e veprimit të Moisiut përmblidhte të gjithë spektrin e literaturës evropiane të teatrit, duke filluar që nga tragjedia antike greke e deri te koha moderne. Shumë të njohura u bënë interpretimet e tij të Hamletit, të Edipit, të Jedermann dhe të Fedja në veprën e Leon Tolstoit “Kufoma e gjallë”. Ai luajti po ashtu edhe rolet kryesore në premierat e pjesëve teatrale të Hauptmann-it (“Der weiße Heiland“), të Wedekind-it (“Frühlings Erwachen”) dhe të Hofmannsthal-it (“Jedermann”).

Në vitin 1920 ishte i pari që në Lojërat Festive të Salzburgut (Salzburger Festspiele) luajti rolin kryesor në “Jedermann”.

Moisiu vlerësohej shumë nga publiku i tij për shkak të zërit të tij të bukur si dhe për angazhimin e tij emocional. Ai llogaritej sidomos në vitet para fillimit të Luftës së Parë Botërore si një nga aktorët më të mëdhenj në hapësirën gjermanofolëse. Në periudhën mes dy luftërave ishte shumë kohë në turne. Në Berlin aktronte në këtë kohë vetëm si mysafir. Stili i tij i aktrimit llogaritej këtu si i vjetëruar dhe nuk mund të matej më me zhvillimet teatrore si ai i ekspresionizmit, apo teatri politik i Brecht-it apo i Piscator-it.

Prej vitit 1910 e deri më 1935 mori pjesë në 10 produksione të filmave, 8 prej tyre ishin filma pa zë.

Në vitin 1935, pak kohë para vdekjes së tij, Moisiu kërkoi shtetësinë e Shqipërisë si dhe atë të Italisë. Shqipëria refuzoi këtë kërkesë, kurse Italia ia dha shtetësinë Moisiut, kur ai ishte i shtrirë në shtratin e vdekjes.

Varri në Morcote

Ai vdiq më 23 mars të vitit 1935 në Vjenë. Ai është i varrosur në varrezat e komunës së Morcote-së, pranë qytetit Lugano në kantonin e Tessin-it në Zvicër.

Moisiu sot adhurohet dhe respektohet sidomos në Shqipëri si një ndër aktorët më të mëdhenj të vendit, edhe pse ai që nga rinia e tij më nuk e vizitoi Shqipërinë. Shkolla e aktrimit në Tiranë, Universiteti i Durresit, Shkolla e mesme e pergjithshme në Kavajë dhe teatri i Durrësit

e mbajnë emrin e tij.

Vec aktiviteteve të njëpasnjëshme SHKSH”A.Moisiu” në Vjenë,në 100 vjetorin e Pavarësisë së Shtetit Shqiptarë,botoi librin e parë të titulluar ILLYRICUM,ku përfshihen krijues shqiptarë që jetojnë në Austri, në lëmi të ndryshme si: poezi,prozë,,tregim,studim,piktura,skulptura,etj….

Ky libër historiko-letrarë,më ka rënë në dorë javën e kaluar më 23 mars,në orën letrare të Pavarësisë,në Koblenz të Gjermanisë,të cilën çdo vit e organizon Lidhja e Shkrimtarëve Artistëve dhe Krijuesve Shqiptarë në Gjermani(LSHAKSH).Duke rrespektuar bashkëpunimet me LSHAKSH,

Shoqata Kulturore Shqiptare”Aleksandër Moisiu” nga Vjena,aty patëm rastin të njiheshim me miq,veprimtarë e intelektual,si:Anton Marku,Dan Kosumi,Besim Xhelili,etj…Ata,jo vetëm që na bënë nderë,me pjesëmarrëjen dhe kontributin e tyre në orën Letrare të Pavarësisë,por na bënë

nderë edhe me ofrimin e këtij libri të çmuarILLYRICUM,për të cilin u jemi mirënjohës,si dhe duke e lexuar,nuk munda të qëndroj duarkryq,pa shkruar pak rreshta për te.Padyshim,këtë libër e kanë mirëpritur edhe ambasadori i Shqipërisë D.r.Vili Minaroli,ambasadori i Kosovës në Austri Dr.Sabri Kiçmari.Që të dy ambasadorët kanë shprehur gëzimin e tyre për këtë libër dhe kanë dhënë nga një vështrim të shkurtër për te.Shqiptarët që jetojnë dhe veprojnë në Austri,sikur kanë pasur fatin e tyre,nga se një ambasador si është Sabri Kiçmari,do të i përfaqësoj ata në mënyrën më të dinjitetshme,çka është shumë e rëndësishme për mërgimtarët. Dr.Sabri Kiçmari,ky intelektual e veprimtarë i shquar i çështjes kombëtare,ka shkri nga vetja çdo ind,për atdheun dhe kombin.Ai është gjindur kudo ku ka qenë nevoja për atdheun dhe kombin.Sabri Kiçmarin e njoha në Gjermani, jetonim dhe vepronim në të njejtin qytet gjerman.E kujtoj si sot,atë mik të madh e të çmuar,atë veprimtarë pedant e të paepur,zëdhënës i çështjes kombëtare në Gjermani,i cili diti aq mirë të organizoi shqiptarët e mërguar rreth çështjes kombëtare,i cili aq bukur dhe drejt e senzibilizoj çështjen kombëtare shqiptare tek gjermanët.Habitesha si ky njeri kishte aq forcë,energji,vendosmëri,punonte në senzibilizimin e çështjes kombëtare,organizonte shqiptarët e mërguar,punonte,studjonte, mirrej me gazetari,shkruante libra,por edhe gjente kohë të kontribonte në një shoqatë sikur kjo e juaja Shoqata Kulturore Shqiptare”Aleksandër Moisiu” në Gladbeck të Gjermanisë e cila për dhjetë vite ishte shumë aktive.Të përfaqësoj mërgimtarët një njeri si Dr.Sabri Kiçmari,i cili me vullnet,qëndrushmëri,me pushkë e penë,mbrojti interestit kombëtare,është fat dhe krenari.Nik ka kohë që nuk më kujtohet ky veprimtarë i madh i kombit dhe nuk e fsheh se kam mall për një shtrëngim duarsh dhe përqafim me te.I njejtë është edhe zavendes konsuli i tij i akredituar në Vjenë,Mr.Isa Kosumi.Gjërat që i them i them me bindje të plotë,

i them ato që i njoh: Isa Kosumi rrjedh nga një familje e çmuar atdhetare,e përndjekur,burgosur e persekutuar nëpër dekadat e regjimit sllav.Isa Kosumin e njoha kur ishte fëmijë,jetonim në një lagje,ai u burrërua në fëmijëri,ishte i mençur,i urtër me qëndrime burrërore.Me vite kishim

diferencë,unë isha më i vjetër për tri vjet se ai,por kam kaluar një kohë të gjatë me te,kam zbuluar në rini burrërinë,vendosmërinë,qëndrushmërinë dhe shumë vyrtyte të tjera.Ideolog,atdhetar e veprimtar i shquar i çështjes kombëtare,intelegjent,promotorë i shumë aktiviteteve në

çështjen e gjuhës,kulturës dhe traditës shqiptare,magjistër i shkencave ekonomike,njeri me të cilin krenohem vet unë,Dardana dhe mbarë viset tona.

Të kthehemi sërish te libri ILLYRICUM;libër ky shumë i pregaditur,i dëshiruar për çdo lexues,libër i kompletuar, në të cilën njohim veprimtarë,poet,prozator.artist,,gazetar,publicist,mësues,piktor e skulptor,me një fjalë emra të mëdhenj dhe vlera kombëtare.Libri është i ndarë

në tri kaptina:Në Kaptinën e parë kemiAutobiografi të veprimtarëve të kombit e kulturës,si:Besim Xhelili,Anton Marku,Hazir Mehmeti, Amir Jonuzaj,Gazmend Freitag,Dan Kosumi,Ragip Dragusha,Edona Ramadani,Zef Ndrecaj,Zaim Toska,Destan Gashi,Driton Smakaj,Majlinda Zeneli-Salihaj,

Isa Kosumi,Ramiz Selimi,Prekë Brahimi,Halit Ramadani dhe Izri Rexha.Të gjithë këta emra për lexuesit tanë janë të njohur,veprimtarë e njerëz të kulturave.Kjo për ne është një krenari,Vjena po i bashkon shqiptarët,në fakt jo Vjena,por shqiptarët në Vjenë,po bashkohen për të mirën e kombit, pa dallime në bindjet fetare,politike,ideore,krahinore apo dialektore,shqiptarë të të gjitha viseve,po i bashkon puna e tyre kombëtare,arti,poezia,proza,piktura,,skulptura,mew një fjalë gjithçka shqiptare. KAPITULLI II(KRIJIME), ku lexuesit tanë mund të kënaqen me prozë,poezi,tregime, piktura e skulptura,me një fjalë vlera të çmuara arti.Lexuesi ynë mund të zë vlera moderne arti,me emocione të fuqishme,për ngjarje të mëdha për të cilat është sakrifikuar,ngjarje që kanë ndryshuar fatin e kombit.Megjithatë këto vlera të shkruara në mërgim kanë ngarkesën e tyre emocionale, kanë peshën e mallit,dashurinë për atdhe,njerëz të tyre, shkollën, lirinë, flamurin, kanë tema kurbeti,me një fjalë kudo hasesh në këto tema,por që janë trajtuar aq bukur artistikisht.Pra që nga fillimi i poezisë të parë, kudo në poezi,prozë,tregim,gjenë tema malli,dashuri për atdheun,kombin,

simbolet,etj.Që në poezinë e parë të Besim Xhelilit”DALLËNDYSHET E MIA”, ndihet pesha e mallit,kur poeti shprehet:Dallëndyshe që fluturoni/Rrugëve ku kam ecur përditë,/Mua a më kërkoni,/Mua a jeni duke më pritë?Më tej të njejtat dhimbje e pesha i gjejmë te Anton Marku,në poezinë

PA ADRESË,ku poeti shprehet:Dhembja ime mbeti atje/Ku gurët i rrokulliste era,duke veneruar më tej dalim te ky krijues,mësues e publicist,të cilin nëpër shtypin tonë e ndjekim me vemendje dhe na njeh me gjëra interesante z.Hazir Mehmeti,i cili trajton temën;

VJENA,VENDQËNDRIM E VEPRIM I HASAN Prishtinës,edhe këtu gjenë si motiv dhimbjen,sakrificën,qëndresën dhe krenarinë kombëtare,për të kaluar më pas në përzgjedhjen e një poezie nga Amir Jonuzaj;DY MOLLA TË KUQE,e cila sapo të lexohet strofi i parë,nuk do koment për asnjë lexues,

nga se poeti shprehet çiltër:Dy molla të kuqe/ që shpirtin më thanë/njëra është në këtë anë/tjetra në t´jetrën anë.Të shkruash dhe të analizosh punimet krijuese të çdo krijuesi këtu,nuk arrihet me një shkrim gazetaresk,por është një muzë e çmuar, të cilën lexuesi i vemendshëm

do e analizoj e vlerësoj ngadal dhe qetë,ashtu si u vlerësua poezia “ÇLIRIMTARËT”, e Dan Kosumit, e cila në orën letrare të Pavarësisë në Koblenz,mori çmimin e dytë.Do mbeteshim borxh si mos të përmendim poezitë e bukura të z.Ragip Dragusha, Isa Kosumit,Edona Ramadanit,Majlinda Zejnelit

punime të Ramiz Selimit,i cili ka një eksperiencë në shkrime dhe jo rrallë na njofton për aktivitetet tuaja,të gjitha punimet e çdo autori në këtë libër,që nuk po mund mes natyrës së këtij shkrimi të i zbërthej në nga një,këndojnë,vargërojnë,rreshtojnë,pikturojnë,ngrisin figura të ndritshme,

si motiv të veshur me art letrarë kanë atdhedashurinë,mallin dhe krenarinë,si të tilla me vlera të çmuara,autorët i japin vulën letrare të një libri të mirë.

Libri përmbyllet me kaptinën e tretë”SHTOJCË” që nis me një ftesë nga Ambasada e Shqipërisë në Vjenë, veprimtarëve të kësaj shoqate,Një kafe me Bacë Adem Demaqin,Vizita e shkrimtarit Arif Demolli në Vjenë,si dhe përfundon me disa foto mjaft domethënëse të organizimeve

të mërgimtarëve tanë rrethuar rreth kësaj Shoqate.Mund të themi se këta veprimtarë me zgjuarsi i kanë hyrë punës dhe kanë sjellur një libër të mirë para lexuesëve.Ne i përgëzojmë,u dëshirojmë edhe shumë libra tjerë. si dhe aktivitete të frytshme e të njëpas njëshme , nëShoqatën Kulturore Shqiptare”Aleksandër Moisiu” në Vjenë.

“DORUNTINA” ZËDHËNSJA MË E FUQISHME E FËMIJËVE TANË NË MËRGIM

February 28, 2013 by dgreca

Shkruan:Shaban CAKOLLI/

“Doruntina”mbushi pesëmmbëdhjetë vjet përpjekjesh për të nxjerrë të vërtetën në shesh,për të mbrojtur integritetin kombëtar të fëmijëve tanë në mërgim. Një organ që ka fizionominë e dëshiruar, organ që preokupohet tërësisht me çëshjen kombëtare dhe fatin e fëmijëve tanë në mërgim dhe,si e tillë është përqafuar nga intelektuali, poeti, gazetari, mësuesi, nxënësi, prindi e bashkathetari anekënd diasporës.Numri i parë i”Doruntinës” u botua në shtator tëvitit 1996, në një kohë ku po bëhej qëndresë e një populli të shtypur, të copëtuar e të mashtruar, e një populli të cilin e shtrënguan për të heshtur, për të mbyllur kaptinën e fjalës së lirë, të drejtë e të guximshme. Në të gjitha poret e jetës, prangat shtrëngonin e ngulfatnin jetën e një populli që po kërkonte fjalën e lirë, lirinë, jetën.

Atëkohë, pra më 1996,shkrimtari,poeti dhe gazetari që tanimë jeton në Gjermani, z.Ragip Ramaj, mori një nismë të guximshme, por edhe mjaft të vështirë, mori mbi supet e veta një detyrë me peshë kombëtare. Nukmund ta fsheh se që në numrin e parë kur e shfletova këtë revistë, krijova bindje

n e fortë se kjo do t´u qëndrojë tallazeve të jetës, do të mbijetojë dhe kështu edhe ia doli. Ajo rrugëtoi, rrugëtoi shumë, hulumtoi dhe gjeti fëmijët shqiptarë në çdo skutë të Evropës, iftoi në shoqërim që së bashku të mësojnë gjuhë e histori shqiptare, traditë e kulturë kombëtare…..

Por asnjëherë nuk harroi t’ua përkujtojë atyre se të huaj janë në këto vende dhe se atdheu i tyre gjendet në themelet e Ilirisë. Sot jam aq shumë i gëzuar dhe imallëngjyar, kur arrita të shfletoi numrin e fundit tani me të”Doruntinës”, revistën më të mirë për fëmijë që kam shfletuar ndonjëherë, revistë me të cilën po kultivohet një kulturë rrënjësore dhe e pastër për fëmijë, për gjeneratat e reja, familjen, shoqërinë dhe kombin.

“Doruntina” dhe shkollat shqipe në diasporë janë të lidhura ngusht me njëra-tjetrën, por revista “Doruntina” është më shumë se një mësuese për fëmijët tanë në mërgim. Këtë nuk po e them vetëm unë, këtë e kanë thënë shumë intelektualë, që këtë revistë e kanë quajtur, Abetare, lektyrë shkollore, histori, enciklopedi, dritare e hapur e atdheut etj,…por edhe thesar që mund ta ruash e ta lexosh kurdoherë.

Duhet pranuar deshëm apo nuk deshëm, se rritën e “Doruntinës”e kanë përcjellë shumë vështërsi, si mjetet e pamjaftueshme financiare për botimin e revistës,s ë paku njëherë në muaj dhe shpërndarja jo e mjaftueshme e saj, vështërsi që vazhdojnë ta përcjellin edhe sot. Padyshim ana tjetër pozitive nuk mund të lihet në harresë. Puna e mishëruar e kryeredaktorit Ragip Ramaj me revistën, materialet e zgjedhura, ashtu si kërkon shpirti i trazuar i fëmijëve në mërgim, që si duket artitekti i kësaj reviste e njeh fort mirë dhe e di se çfarë kërkojnë ata. Bashkëpunimi i shumë arsimtarëve, që kuptuan drejt misionine tyre kombëtar, prindër e intelektualë, u bënë hallka të forta, që po embanin të qëndroi deri më sot”Doruntina”. Revistës sonë kombëtare”Doruntina”, i uroj shënimin e përvjetorëve dhe veprimtarinë e saj të suksesshme,e ftojmë të shtegëtojë në rrugën e më tejme të diturisë, duke i dëshiruar një punë pa vështërsi e me suksese të reja. Apelojmë te lexuesit e sidomos te mësuesit tanë në diasporë, që ta përkrahin edhe më me forcë, në mënyrë që kjo revistë të kryej pa probleme misionin e saj kombëtar që ia ka shtruar vetes. Duke mbështetur këtë revistë, ne ndihmojmë çështjen tonë madhore, ndihmojmë fëmijët tanë që gjenden ballëpërballë me një epidemie të zezë, siç është asimilimi.

Nëse përkrahim”Doruntinën”, ne do të shpërblehemi, sepse po ndihmojmë ardhëmërinë e fëmijëve tanë të shkollave shqipe në diasporë, sepse”Doruntina” është zëdhënësja më e fuqishme e fëmijëve tanë në mërgim, luftëtarja më e pakonpromis në mbrojtjen e fëmijëve tanë nga asimilimi.

Por,a po e bëjmë ne këtë?Them me dhimbejen më të madhe se nuk e bëmë seriozisht as në fillim dhe as sot.Viteve të 90-ta,ky burrë i shquar i kombit Ragip Rama,ashtu si Konstandini solli një abetare shqipe për fëmijët tanë në mërgim,duke e shpërnda cep më Cep të Evropës e më gjërë,

aty ku ka fëmijë shqiptar të mërguar dhe shkolla shqipe.Po si e bëri këtë dhe përse e bëri?Athua për ndonjë interes material?Asesi,Ragip Rama ky atdhetar,veprimtar i devotshëm i kombit,i ndjekur nga vendlindja si shumë shqiptar tjerë nga okupatori sllav,u strehua në Hanover të Gjermanisë.

Ai nuk mundi të rri duarkryq,kohën kur pushtuesi angazhohej të na çfaroste dhe të na zhdukte përmes dy formave;zhdukëjes fizike dhe kulturore,që asnjëra nuk ishte më pak e rrezikshme se tjetra.Ragip Rama nuk do të mundej të mos i kundërvyhej pushtuesit përmes penës.Ai këte po e bënte

si gazetar e shkrimtar,por po e mundonte edhe diçka tjetër:Po e mundonte në çdo qytet gjerman prania e fëmijëve shqiptar të cilët si shqiptar në mesvete po flisnin në gjuhën gjermane,në rrugë,në shkollë,besa disa edhe në familje.Nga kjo dhimbje Ragipi mori mbi për të e arrestuar sërish,arrinë të largohet nga Kosova dhe migron në Gjermani,ku jeton,vepron dhe krijon edhe sot.Që nga viti 1996,boton në Gjermani revistën për fëmijë në mërgim”DORUNTINA”,ku në kuadër të saj boton

edhe vepra të krijuesve tanë në mërgim.Pas shumë lodhëjesh e mundimesh,Ragipi detyrohet të bëjnë kërkesë për mbështetje nga institucionet e shtetit tonë tani të pavarur.Në fund Ragipi institucioneve tona,iu thotë se do të kryaj gjitha punët reth revistës vet,vetëm mbështetjen

materiale për botim ta mbështesin institucionet tona,vetësupe një barrë të rëndë,

kjo nuk do të bëhej pa mund e sakrifica,pa hargjifëmijëme e humbëje kohe.Të gjitha këto i dinte Ragipi,por mori këtë nismë të shenjët.Në vitin 1996,ai nxori numrin e parë të Doruntinës,të cilin me mjete vetanake e shpërndau kudo në Evropë dhe botë,ku kishte shqiptar.Ragip Rama në mërgim

punonte për të mbajtur familjen,por pas punës nuk kishte pushim,po ndante nga ndihmat e familjes mjete materiale,po ia kushtonte tërë kohën punës në një kompjutor,me gjitha forcat edhe intelektuale,për të bërë një revistë për fëmijë.Të gjithë ata që nxjerrin gazeta dhe revista,qoftë

edhe për përfitime materiale,e dijnë se sa mund,përkushtim,përgjegjësi,para,bashkëpunëtorë,mjete don për të u botuar një gazetë apo revistë,të tjerët që nuk e kanë provuar ia dijnë më pak,apo nuk ia dijnë fare peshën dhe rëndësinë e saj.Po,Ragipi nuk kishte as mjete të nevojshme

të punës,as të vetmin bashkëpunëtorë,as mjete materiale.Ragip Ramaj,kishte vetëm vullnetin për punë,dashurinë për fëmijët,shkollat e atdheun,po punonte err dhe terr një muaj të tërë,që në fund të çdo muaji fëmijët shqiptar të kenë revistën e tyre,në mërgimin e largët,ku fati i keq

i kishte katandisur.Vitin e parë numrat e revistës i nxori krejt i vetëm,më pas aty këtu ndonjë bashkëpunëtor i ndihmonte me ndonjë shkrim,por puna dhe hargjimet materiale gjithnjë ishin dhe mbetën të Ragip Ramës.Por Ragipin nuk e ndali asnjë vështërsi.Ai fillimisht i vuri një çmim

1,60 euro,i cili brenda pesëmdhjetë vitesh shtoj rritëje vetëm dyzet cent,që tani një revistë e Doruntinës kushton vetëm 2euro.Këtë nuk e bëri Ragipi për ndonjë fitim material,por sa për të mundur të bëjnë shpërndarëjen e saj,e cila nëpër Europë kushton shtrenjët.

Fillimisht puna kalonte pa vështërsi të mëdha,shkollat bënin porositë,prindërit i paguanin ato pak të holla,kurse fëmijët kishin revistën e tyre në duar të veta.Doruntina ishte revistë e përpunuar me kujdes të veçant,e cila pregaditej për të kapur maturia e trurit të fëmijëve,si e tillë ajo

ndihmonte procesin mësimor,kjo u konvenonte edhe mësuesëve,e dyta Ragipi si gazetar me përvojë,i cili vite të tëra atëbotë punoi gazetar i TVP,kishte huazuar teknikë ku në shkollat shqipe ku organizoheshin mësime,festa shkollore,kombëtare,kuize diturie,Ragipi bënte gjirime

i transmetonte në emisione televizive dhe kështu afirmonte shkollat shqipe në mërgim,punën e mësuesëve dhe nxënësave tanë,dhe kjo u konvenonte gjithëve ngapak,kështu që Ragip Ramën e ngritën deri në re!Ragipi,pa Ragipi,rroftë Ragip Rama.Ne të cilët nuk dinim disa hile

u duartrokisnim dhe brohoritnim të madhe rroftë.Kur Ragip Rama u lodh fizikisht e materialisht,për të mirën e shkollave shqipe dhe fëmijëve tanë,kur nuk po mundej të u përgjigjej ftesave ku lypsej gjirim kamerash,thirrja rroftë Ragip Ramaj pushoi.Kjo i ngjante këngës së

çka po i thotë Dema Kadrisë,i cili sa pati çura pati dhe miq,por kur humbi mishi,humbi edhe miqësia,diçka e ngjajshme i ndodhi edhe Ragipit.Ajo Doruntina e mirë,e cila dikur ngritej në re,tani zuri të përflitej se ishte tepër e komplikuar,nuk ishte e natyrës për fëmijë,etj………………..….

Interesante ishte se fëmijëve u pëlqente Doruntina,u mësuan të frymonin me te dhe u bë pjesë e pandashme e tyre,ata donin Doruntinen.Ragipi i urtër,i cili për këta fëmijë e kishte nisur këtë mision,po punonte pa zhurmë edhe kur nuk ia paguanin fare.Vit pas viti,Ragipi po lodhej

më shumë,ai nuk e ndali tërësisht botimin e Doruntinës,por patjetër u detyrua të e rralloj.Çuditërisht filluan të ndihen zëra intelektualësh në mërgatë,zëra që po i drejtoheshin Ragip Ramës të lodhur:A edhe ti din të dorëzohesh?!Këta zëra lëtre që na habitën,po na shtyjnë të

mendojmë shumë thell.Ragip Rama,nuk ishte,as nuk është njeri që kthehet mbrapa,as që dorëzohet.Ai tani ishte lodhur materialisht dhe fizikisht,nuk hiqte dorë nga Doruntina,por kërkoj mbështetjen tek arsimtarët.Përgjigjëja e tyre ishte shumë interesante!Ne do të nxjerrim

një revistë tonën për fëmijët e shkollave tona!Sikur të ishte ashtu,nuk do ishte asgjë e keqe,do të gëzohej edhe Ragip Rama,po më e rëndësishme do ishte se fëmijët do të kishin revistën e tyre.Disa nga ne ishim të sigurtë se nuk gjindet një Ragip tjetër që punon natë e ditë për

këtë qëllim,por mendonim se ata nismëtar që flisnin aq fuqishëm,do të mundnin të nxirrnin disa numra revistash,por ata kishin vetëm fjalë dhe nuk nisën kurrë asnjë tregim për fëmijë,lëre më revistë.

Të flasim pak për jetën dhe veprimtarinë e kryeredaktorit të revistës “Doruntina”,shkrimtarit,poetit dhe veprimtarit të kombit z.Ragip Rama

Ragip Rama u lind në vitin 1953 në fshatin Klinë e Poshtme të SKENDERAJT:Shkollën fillore e kreu në vendlindje,kurse pak para se të përfundonte shkollën e mesme në Skënderaj e largojnë nga bankat e gjimnazit për bindjet e veprimtaritë e tij,me që ishte arrestuar disaherë

nga policia. I detyruar të lëshojnë Drenicën,u vendos në Prishtinë,ku kreu studimet për letërsi.Ka punuar gazetar në Programin për fëmijë të TVP-së.Pas demostratave të vitit 1981,e përfshinë vala e spastrimeve në TVP dhe për disa vjet i ndalohet puna e gazetarit në Televizionin e Prishtinës.

Me shkrime ka filluar të mirret si nxënës,duke bashkëpunuar me të gjitha gazetat e revistat në gjuhën shqipe që botoheshin në Prishtinë e Shkup.Ragip Rama është fitues i disa konkurseve letrare.

Deri më tani ka botuar:

-Do ta blej një gjysh(Rilindja,1982)

-Dy këmbë në një këpucë(Rilindja,1987)

-Cicërrima të shqetësuara(Doruntina 1999,Gjermani)

-Atdheun e kam në Zemër(Doruntina,Gjermani 2002)

-Në maj të vitit 2003 ka botuar në botim të Doruntinës edhe këto përmbledhje:

-Koridoret e Shpirtit(Poezi për të rritur)

-Mollë e Kafshuar(Poezi për fëmijë)

-Gjerdan Malli(Poezi për fëmijë)

Në vitin 1992,pas përpjekjeve që ishin bërë nga policia m e vetëm Doruntina të mos shuhet!Nga ata merr një”JO”,sepse sipas tyre ata do të nxjerrin një revistë për fëmijët tanë në mërgim!!Ata edhe mund të nxjerrin një revistë,po nga se kanë kushte,kanë para për botime

për bashkëpunëtor,por nuk kanë eksperiencë të bëjnë një revistë të natyrës së Doruntinës.Të botosh një revistë për fëmijët tanë në mërgim,ate në Prishtinë në ulëset e buta,pa bashkëpunëtorë në teren,mund të hargjosh letër,të bësh foto të bukura,besa ata kanë mundësitë

të bëjnë foto edhe me ngjyra,të shkruajnë fjalë të bukura,por asesi që joshin zemrën e fëmiut tanë në mërgim.Revista të modelit(URA/MOSTOVI) që i shohim në ekrane dhe faqe interneti,nuk u duhen fëmijëve tanë në mërgim.Fëmijët tanë në mërgim me dëshirë e mall,duan

revistën e vendit ku frymojnë,ku janë aktiv,ku shkruhet për ta,për shkollat e tyre,vendlindjen,ku marrin njohuritë për kuize të cilat fëmijët tanë në mërgim i mbajnë çdo vit,revista që ndjek aktivitetin e tyre në shkolla,festa kombëtare,jo një revistë që botohet disa mijëra kilometra

larg vendit ku frymojnë ata,e u servohet atyre.Fëmijët duan të ju kthehet revista e tyre e shpirtit”DORUNTINA”e cila ka ca muaj që nuk po bie në dorën e tyre,nuk po bie nga se xha Ragipi i dashur i tyre është lodhur fizikisht dhe materialisht,dhe nuk po mund të hapëroi sikur

hapëronte më parë.Disa muaj ,kryeredaktori nuk pati kushte të nxjerr Doruntinen dhe lajmi mori dhenë:U shua Doruntina!Po kush e përhapi këtë lajm të keq?Kush tjetër pos nesh,ne që nuk e mbështetëm.Ne jemi,unë,ti,ai/ajo,Ne,ju,ata/ato,ne që jetojmë e veprojmë në mërgim.

Ne që nuk jemi në gjendje për fëmijët tanë të paguajmë një revistë mujore,pra 2 euro në muaj,çdo prind dhe revista nuk do vonohej asnjëherë.Athua nuk mundemi,apo nuk duam të paguajmë ato dy euro në muaj?Unë flas për sa di,dal,dëgjoj e shoh.Nuk ka mërgimtarë i yni që

në ditë nuk hargjon me shokët së paku dhjetë euro në ditë në kafene,shumë prej tyre poaq cigare në ditë,besa disa me qindra i humbin fatkeqësisht nëpër Casino!!Kjo tregon se nuk kemi ardhur në gjendje të mos mund të paguajmë 2 euro në muaj,ani për kend,për më të

shtrenjëtit,fëmijët tanë,dhuratat tona më të çmuara,që edhe të mos kishim mundësi do të duhej të i huazojmë diku!Të flasish kafeneve me rrahgjoksi për patriot,e të mos paguash një revistë në muaj për fëmiun,do të thotë nxirr ujë me shoshë.Patriot kurrën nuk mund të jetë

ai që nuk bënë për familjen,fëmiun e vet,për shkollën,librin,revistën,flamurin,gjuhen,kombin,atdheun,të ndara njëra nga tjetra me rrahgjoksi ushqejnë patriotët me bateri.

Prandaj nuk di sa kam të drejtë,por më lejoni të shpreh edhe këtë mendim:

Prindi duhet të jetë i pregaditur të jetë vija e parë e mbrojtëjes së fëmiut të vet

—————————————————————————————————————

Përkujdesja e prindit për fëmiun e vet në mërgatë kërkon një vigjilencë të skajshme e cila ndoshta do të duket ekstreme,por si do që të jetë është më mirë të sigurohesh sot-se sa të dëshprohesh nesër.Përgjegjësia kryesore për të mbrojtur fëmiun nga asimilimi,por mund të themi lirisht në perendim fëmiu duhet të mbrohet edhe nga abuzimi u takon prindërve e jo fëmijëve,më pas mësuesit apo edukatorit dhe krejt në fund intelektualit të rrethit,po që ai shprehë vullnet të mirë moral dhe kombëtarë.

Për këtë nevojiten stërvitje diturishë për prindin,sepse kush është i pa përvojë i beson çdo fjale,por kush është mendjehollë,i shqyrton hapat e tij.Interesohemi qfarë po bënë fëmiu ynë,me cilët shokë po shoqërohet,qfarë mësimesh bënë,të e dërgojmë në shkollën shqipe,të e ndihmojmë veqmas në mësimet shqip,të i propozojmë të bëjmë sheti me fëmiun,të hapemi në biseda me te,kjo sigurisht kushton mund,por i cili më vonë medomos do të shpërblehet.Duhet të hulumtojmë me qdo mund në gjetëjen e çelësit të edukimit të fëmiut tanë,ndryshe kemi humbur vitet në mërgim dhe kemi shkatrruar familje,nga pa aftësia jonë për ti dhënë njohuri fëmiut.Asimilimi dhe abuzimi janë dy mortaja të shëmtuara sot për fëmijët nëpër botë,pasojat e të cilave janë shkatrrimtareKjo dukuri është mjaft e dhimbshme dhe shqetësuese.Fëmijët në mërgim janë pa fajin e tyre,pra shkaktarët që e sollën prindin e fëmiut në mërgim tani janë të njohur,por fëmiu erdhi këtu pa fajin e tij.Rolin në edukimin e fëmijëve e lozin familja,mësuesi dhe intelektuali i rrethit këtu në mërgim.Secili nga ne e ka nga një pjesë të përgjegjësisë,në mbrojtëjen e këtyre fëmijëve nga asimilimi.Fëmiu jashtë atdheut ballafaqohet me një shoqëri tjetër deri tani të pa njohur,me një kulturë e traditë tjetër,gjuhë të huaj,dhe mos kujdesi i prindit ndaj fëmiut,e bënë që fëmiu i tij të orientohet në një drejtim i cili nuk ka shtigje.Asimilimi gllabëron qetë dhe pa diktueshëm,nga se fëmiu ka prirëje të orientohet më tepër nga e keqja,nëse përkujdesja jonë ndaj tij nukështë e rrebtë.Gabimi më i madh tek disa familje shqiptare është që komunikimi në mes fëmijëve në familje nuk bëhet në gjuhë amtare,por në gjuhën e vendit ku jeton.Hap tjetër i gabuar është moskujdesi i prindit se me kend i shoqërohet fëmiu,e shumë shkaqe të pa njohura,në një vend të panjohur.A kamundësi që fëmiu ynë të shpëtoj nga asimilimi?Unë them po,së paku në vendin ku jam i strehuar unë,pra në Gjermani:Aty organizohet mësimi plotësues në gjuhën shqipe,ku shumë lande gjermane,arsimtarët e shkollës shqipe i paguan Ministria e arsimit gjerman.Qka i duhet mërgimtarit tonë?Të e dërgoj fëmiun e tij në shkollën shqipe.Aty fëmiu flet shqip,lexon dhe shkruan shqip,mëson historinë kombëtare,gjeografinë e atdheut,kulturën e traditën shqiptare,etj……Prap disa prinder nuk i dërgojnë fëmijët e tyre në shkollën shqipe.Në Gjermani dhe jo vetëm në Gjermani,por në gjitha vendet e Evropes shpërndahet një revistë mujore shumë e pasuruar me tema kombëtare,revista quhet”DORUNTINA” dhe kushton vetëm 2Euro, të cilën shumë prind nuk ja u paguajnë femijëve të tyre.Tani të mos dërgosh fëmiun në shkollën shqipe,të mos i blejshë revistën shqipe,do të thotë vet të kontribosh në asimilimin e fëmiut tënd!Të mos dërgosh fëmiun në shkollën shqipe,e të rrahësh gjoks për patriot,kjo është qesharake dhe naive.Patriot nuk mund të jetë ai që nuk edukon fëmiun e vet,ai që nuk e shkollon fëmiun në gjuhën amtare.Unë personalisht në disa shoqata të Landit NRW,kam punuar me fëmijë shqiptarë në seksionet letrare dhe kulturore.Përvoja ka treguar se fëmijët që kanë ndjekur mësimin plotësues shqip,e flisnin rrjedhshëm shqipen,e njihnin bukur historinë dhe kulturën shqiptare,si dhe ishin më të suksesshëm edhe në shkollat gjermane.Pra ne shqiptarët në mërgim lëmë gjurmë jete në vende të huaja.Nëse jemi treguar edukator të mirë

atdhetarë të mirë,edhe gjurmët do të i lëmë të mira,ana tjetër qon drejt asimilimit,rrënimit,dhe lëre që lënë gjurmë të këqija në vendin e huaj,por pasojat dhe çmimet e haraqit do të paguaj fëmiu-prindi.

Kohën kur lajmi mori dhenë se Doruntina u shua,mu sikur rrapsodi kur këndon Idriz Seferin,se kërkonte manzerin me fishek,se nuk kishte vdekur,as s´do të vdiste,ashtu më bëri përshtypjen kryeredaktori i Doruntinës,z.Ragip Rama,i cili më mori në telefon dhe më tha:Këtë javë po fus

në shtyp numrin e Doruntinës.Nuk është shuar Doruntina,as nuk do të shuhet,derisa të shuhem unë i cili sakrifikova 15 vite për të ua ofruar atdheun në zemër fëmijëve tanë në mërgim.E si të shuhej kjo revistë drite e mundi,si të i kthehej shpina këtij mundi?

Doruntina ishte Abetare,po ua mësonte shkrim leximin fëmijëve në mërgim,ishte libër leximi dhe gramatikë,po ua mësonte gjuhën e unisuar letrare fëmijëve tanë në mërgim,ishte gjeografi,po ua mësonte trevat e atdheut,fëmijëve në mërgim,ishte histori.po ua mësonte

fëmijëve tanë në mërgim historinë e përvuajtur të shqiptarëve nga vitet 1912-1999,prej kur Serbia fashiste ndoqi,vrau,burgosi,masakroj,përdhunoj,shpërnguli shqiptare liridashes,gra ,fëmijë e pleq,gjatë kohës së okupimit të hekurt fashist shekullor.

Doruntina ishte edhe shkollë për fëmijët tanë të mërguar,mësues për ta,ishte ura që i lidhte me çdo cep të atdheut,ishte dhe e tillë duhet të mbetet.Kush po e pengon Doruntinën?Padyshim jo mësuesit,shumë nga mësuesit e duan Doruntinën,se ka gjëra të shenjëta në te,se ndihmon

procesin mësimor,madje arsimtarët e duan edhe mikun e tyre Ragip Ramën.Nuk janë të pëlqimit as prindërit të u ndalojnë revisten fëmijëve të vet,por padyshim është një hallkë individësh që nuk lënë vend pa propaganduar teket e tyre,që kjo revistë e shenjët kombëtare të shuhet.

Këtë qëllim të keq e fanatik nuk e duan nxënësit,nuk e duan mësimdhënësit e mirëfilltë,po as prindërit e mirëfilltë.Doruntina dhe Ragip Rama,në çdo shtëpi shqiptare kanë nga një mik,e keçja te ne është se thuaj në çdo shtëpi shqiptare ka nga tre zotër shtëpie,të ndarë në tri parti!!!

Nuk ka rëndësi sa gazeta,sa revista për fëmijë e të rritur dalin në diasporat shqiptare,sa më shumë aq më mirë,por duam Doruntinën,qëndresen pesëmbëdhjetë vjeçare,këtë e thonë vet fëmijët tanë në mërgim.Në përfundim duhet të themi:Janë të pakët ata individ që erdhën

nga shtypja në mërgim,ata që lindën e u rritën në mërgim,të cilët nuk e dijnë se Doruntina i mësoj për gjendëjen e shtypur në atdhe,i mësoj të ndjekin rrugën e edukimit,arsimimit e përparimit nëpër botë.por i mësoj të kthejnë kokën drejt vendlindjes,për të kuptuar rëndësinë

e saj,dashurinë për te,gatishmërinë për të punuar e vepruar për te,dhe për të u kthyar,vendosmërinë për të mbetur shqiptar krenar.Këto rrjedha i kanë trasuar rrugën Doruntinës,të cilën nuk do të duhej askush të e ndryshoj as pengoi,përkundrazi njëzëri të e mbështesim.

QAMILI I VOGËL ZË QË NUK SHUHET-MONOGRAFI NGA DEMIR KRASNIQI

February 25, 2013 by dgreca

Shkruan: Shaban Cakolli/

Pavarësisht situatave të disfavorshme politike dhe ekonomike, kur pushtuesi po bënte krejt çka arrinte të shëmtonte përmbajtjen kombëtare kulturore të diturisë sonë, Qamili i vogël po rezistonte me dinjitet, për të ruajtur frymën kombëtare të kulturës sonë, pa përfillur pasojat që mund të binin mbi të. Ai e deshi atdheun, këngën dhe diturinë kombëtare dhe në moshën e tij njomake krijoi, kompozoi dhe këndoi shtatëdhjetë e tri këngë motivesh të ndryshme, suksesi i të cilave më pas i zgjoi ëndërrën e zjarrtë, për të u bërë këngëtar i dashur i popullit, këngëtar i qëndrueshëm i kohërave. Ai përherë e më shumë e përvetësoi mjeshtrinë e këtij arti të dashur popullor dhe nga artëdashësit e kombit u stolis me shumë epitete, si: Bilbili i Kosovës, Babai i këngës shqipe, veteran dhe doajen i këngës.

Epitete këto që kanë arritur pak personalitete të kulturës dhe këngës sonë kombëtare.

Qamili i Vogël u gjind gjithëhere në stërvitje, nuk pushoi së vepruari, fitoi simpati te dashamirët e artit, bashkoi rreth vetes grupe këngëtarësh e këngëtare dhe u bë nismëtar i shumë shoqërive kulturore, jo vetëm në Kosovë, por edhe në treva tjera shqiptare.

Në situatën jo të favorshme politike, por edhe ekonomike nxori mbi tetëdhjetë audiokaseta, tridhjetë videokaseta dhe afro pesëqind këngë të veta me motive të ndryshme. Atë botë Qamili i Vogël para masave artëdashëse u bë i dashur dhe këngëtar i pa zëvendësueshëm.

Qamili i Vogël atë kohë ishte ndër këngëtarët më të ngrohtë, që artëdashësit më së shumëti kanë vjelur nga shpirti i tij artistik. I lindur në Gjakovë, Qamili i Vogël, pjesën më të madhe të jetës e kaloi në Prishtinë. Ai ka punuar në” Rilindje” deri në pension, kurse ka kontribuar

dhe pasuruar TVP, tani RTK, ku ka lënë shumë gjurmë nga veprimtaria e tij kulturore. êshtë për t’u habitur se si sot nuk janë në gjendje së paku një herë në vit ta përkujtojnë me një emision këtë personalitet të madh të kulturës sonë kombëtare! !

Këngëtari popullor, Qamili, quhet i Vogël, sepse qysh si fëmijë ka filluar të këndoj nëpër dasma dhe tubime të ndryshme. Prandaj sa herë që shpërthente hareja në Gjakovë, të pranishmit thonin:”Thirreni Qamilin e Vogël të këndojë”, gjë që ishte normale, sepse ende ishte fëmijë.

Prandaj mbiemri i Vogël është një epitet i bukur që ia ka dhuruar populli. Kështu falë përkëdheljes së popullit “Qamili i Vogël”, këngëtari i lavdishëm me zërin e tij artistik që ushtonte në malin e Qabratit u bë i njohur në mbarë Shqiperinë Etnike Ai u bë sinonim i këngës popullore me melodinë e tij, prej të cilit kënduan shumë gjenerata,. Një dhunti tjetër e këtij solisti të mirënjohur është se Qamili i Vogël kurrë nuk këndoi këngë për qoftëlargun J. B. Tito, siç vepronin disa këngëtarë, (ani me sharki e çifteli dhe kostum kombëtar shqiptar), siç ishin vargjet “Marshall Tita n’ kali t’bardhë”. meithëse ai ishte shtatëgjatë dhe personalitet i madh. Ai ishte kultivues i kulturës sonë kombëtare, duke i shpallur tërë jetën e tij luftë të pakompromis antivlerës, nga se donte një kulturë kombëtare të pasur dhe unike. A duhet të lihet në harresë ky personalitet i madh i kulturës sonë kombëtare?! Ndoshta të hutuarit pas shundit dhe kiçit, mendojnë se kjo ikonë e kulturës sonë do të mbulohet me pluhurin e harresës, por jo ne nuk do të lejojmë pluhërosjen mbi personalitetet madhështore të historisë dhe kulturës sonë kombëtare. Vlerat më të themelta të së kaluarës që kanë mbajtur gjallë popullin tonë janë: Historia, kultura dhe tradita kombëtare, të cilat do t’i hulumtojmë, ndriçojmë dhe do i bëjmë të njohur e të dashur për çdo dashamir të kulturës dhe kombit. Ata që e njohën Qamilin e Vogël si dhe e deshën kulturën kombëtare nuk do ta harrojnë kurrë këtë veteran të këngës, por edhe ata që nuk e njohën do të mësojnë dhe do të mbjellin simpati shpirtërore për të. Pse? Sepse ai u mor me karakteristikat simbolike të këngës, i këndoi Rilindjes Kombëtare dhe figurave të etapës së saj, vlerave më të rezistueshme kombëtare, që do të nxitin kureshtjen e të rinjëve të e njohin verën e tij, dedikuar së kaluarës sonë historike. Veprimtaria e tij dedikuar shtigjeve të historisë sonë kombëtare, ka vlerë reale-historike për të kaluarën tonë. Padyshim tani mbi 22vjet të vdekjes së tij, ka gjurmë se ai ka lënë këngë dhe krijimtari poetike, me të cilat nuk është marrë asnjë studjues intelektual, për të hedhur ndriçim mbi to, e që mundësitë më të mëdha për kët dhe përkujtimin e figurës së tij kanë pasur “Rilindja” ku a ipunoi dhe RTK, ku ai derdhi kontributin e tij. Nga ky borxh nuk mund të lirohen as disa intelektual të Gjakovës artëdashëse, në gjirin e së cilës lindi dhe hapëroi Qamili i Vogël, të cilës i këndoi tërë jetën. Gjeneratat e tij dhe gjeneratat tona në vazhdim, duhet të jemi ballëlartë që nga gjiri i popullit tonë doli ky personalitet që e deshi atë dhe i këndoi tërë jetën. Të rinjtë tanë duhet të njohin dhe kanë nevojë për të njohur këtë veprimtari të kulturës sonë kombëtare dhe historike. Ata duhet të e mësojnë në mënyrë që ta njohin, ta përkujtojnë me shënime kulturore kalimtare dhe të emërojnë institucione kulturore me emrin e krijuesit popullor – Qamili i Vogël. Ka pasur etnomuzikolog,të quajtur miq të tijë,njohës të mirë të tijë,njerëz që kanë vjelur nga shpirti i tijë,që u ka lënë vepra të begatshme,të cilët pas vdekjes së bacës Qamil,treguan shpirtngushtësinë e tyre dhe nuk u treguan të gatshëm së paku njëherë në vit,të përkujtojnë këtë ikonë të çmuar të kulturës sonë kombëtare!Po,kjo ikonë,ky veteran i këngës shqipe nuk mund të mbetej në pluhurin e harresës si mendonin disa.A do të donin disa që në një farë mënyre të përvetsonin punën e begatshme të këtij veterani të madh,duke ia vjedhur autorsinë këtij mjeshtri të madh,duke i përdorur këngët e tijë si të vetat,duke dalur kështu pa fije turpi autorë të këngëve,autorë të rrejshëm të teksteve dhe melodive të tij,madje edhe bastardim i teksteve të tijë,madje shumë nga këngëtarët inçizuan produkcionet e tyre,duke shtrembëruar realitetin, duke i regjistruar këngët që i krijoj dhe komponoi baca Qamil,si këngë pa autorë,të shënuara si popullore,duke ua shtrembëruar edhe melosin!!!Po,baca Qamil kishte edhe miq të mirëfilltë,të cilët e donin,bashkëvepronin me te,që duanin vlerat kombëtare,që çmuan dhe ruajtën veprimtarinë e tijë.I tillë ishte Demir Krasniqi,një këngëtar e krijues i madh,që diti të krijoj e ruaj vepra,një etnomuzikolog,një këngëtar i çmuar.që vet dha gjitha nga vetja për kulturën e kombin,shoqëroj Qamilin në këngë e krijimtari,por edhe ia ruajti me kujtim e rrespekt,krijimtarinë e tijë të frytshme muzikore.këtij këngëtari të spikatur popullor.Duke pasur parasyshë miqësinë e ngrohët me bacën Qamil,kontributin dhe veprat që i ka lënë në dispozicion baca Qamil,rëndësinë e shumëfishtë të tyre për etnomuzikologjinë Kosovare dhe shqiptare në tërësi,për të njohur brezat e rinjë me punën kulturore të këtij veterani të madh,Demir Krasniqi i hyri një pune aspak të lehtë dhe me shumë përgjegjësi,duke pasur shumë fakte për te si bashkëpunëtorë e mik,duke hulumtuar edhe shënime tjera,hartoj një monografi për bacën Qamil,duke e titulluar ate”QAMILI I VOGËL ZË QË NUK SHUHET”.Këtë monografi Demir Krasniqi e nisi për hartim në baza vullnetare,nga vullneti dhe dëshira të jep kontributin për ndriçimin e jetës dhe veprimtarisë së Qamilit të Vogël.Kjo monografi shquhet ndër monografitë më të mira që ka mundur të hartohet ndonjë nga monografitë te ne.Aty jipen burime të pasura ,të drejtuara nga rrespekti,malli dhe dashuria e madhe që pati Demir Krasniqi ndaj këngëtarit dhe krijuesit të madh Qamili i Vogël.Kjo monografi e vullnetit të mirë ka bërë që brezat që nuk e kanë

njohur bacen Qamil,të e njohin hollesisht punën e tij,të ua ofrojnë atyre një pasqyrë komplete rreth tij,të ua rikujtoj dashamirëve të artit që veprat e tij të mos harrohen,por edhe atyre që luajnë me autorësinë e tij të heqin dorë nga ai veprim i shëmtuar.Demir Krasniqi,si muzicient

dhe krijues i madh,si mik i baces Qamil,me këtë monografi kapi dy ngjarëje të mëdha.E para,monografia u botua në shenjë rrespekti për një përvjetor të ndarëjes së tij nga ne,si dhe njohëja e dashamirëve të artit tonë me jetën dhe veprimtarinë e bacës Qamil,kultivimi, dhe mbrojtëja e krijimtarisë së tij.Tani ne këtë punë të madhe monografike të Demir Krasniqit,edhe po deshëm nuk mund të e përmbledhim në një vështrim tonin,por ka disa çështje të zbardhura,që janë shumë të rëndësishme për ne dhe lexuesit tanë kudo që janë.

E para,na e bënë të mundur të njohim hollësisht jetën dhe veprat e tij.E cekëm më lart në shënimin tonë,përse populli e quajti Qamil Muhaxherin-Qamili i Vogël,tani po japim përse quhej Muhaxheri?Demir Krasniqi,mik dhe bashkepunetorë i baces Qamil ,na mëson:

Qamili i Vogël,sipas rrethanash historike,me rastin e shpërnguljeve të mëdha të shqiptarëve nga fshatrat e rrethit të Jabllanicës,të parët e familjes së tij ishin ardhur në Gjakovë nga një fshat i komunës së Medvegjës,u ku të gjithë ardhacakët quheshin “Muhaxhir”,

kështu mori mbiemrin edhe familja e baces Qamil.Kjo është një e dhënë shumë e ndritshme rreth figurës së tij,nga që deri më tani shumëkush nga ne nuk e kemi ditur.

Qamili i Vogël-Muhaxheri,u lind me 1923 në në familje bujqësh,në mahallën e Gecës në GjakovëNë kushte të vështira kishte arritur arsimin elementar,pasi gjendja dhe kushtet atëbotë ishin të tilla,ka qenë pjesmarrës i LNÇ,së,ku më vonë u kualifikua si punëtor grafik në shtypshkronjën”NGB+Rilindja*Prishtinë,ku punoi deri në pension.Autori i monografisë Demir Krasniqi,na njofton se:Talenti i rrallë i Qamilit,u vërejt shumë heret kur ai ishte fëmijë.Ai kishte mjeshtri dhe zë karakteristik,kështu mjeshtri i madh,pedagogu i këngës popullore Ymer Riza,e mori në mesin e vet nga fëmijëria dhe punoi me te cilin punoi gjatë tërë jetës.Që nga ajo kohë Qamili filloi të le gjurmë në këngën popullore dhe krijoi emër këngëtari i cili nëpër kohë fitoi famë të madhe.Të flasim për veprën dhe jetën e bacit

Qamil.rrethanat dhe kushtet e vështira në të cilat ka vepruar,krijimtarinë e tij të madhe me plot vepra e rrespekt,asesi nuk mund të e përmbyllim në vështrimin tonë,lexuesi duhet të lexoj veprën e Demir Krasniqit”QAMILI I VOGËL ZË QË NUK SHUHET”;ku do të njeh

gjërësisht jetën dhe veprimtarinë e bacit Qamil.Para se të hedhim edhe disa njohuri rreth baces Qamil,të ju njohim pak me veprimtarinë e Demir Krasniqit.

Demir Krasniqi u lind më datën 10 Shkurt 1950, në fshatin Tugjec të Malësisë së Gollakut, komuna e Kamenicës, nga nëna Hysnije dhe babai Shefkiu .Rrjedh nga një familje skajshmërish e varfër , por shumë bujare , mikpritëse dhe me bazamente të forta kombëtare .

Shkollën e plotë fillore e kreu në vendlindje, kurse shkollimin dhe kualifikimin profesional muzikor i kreu në Prishtinë.

Talenti i tij i rrallë muzikor dhe dashuria e madhe ndaj këngës , u vërejt që nga ditët e para të fëmijërisë së tij, në bankat shkollore, në programet e ndryshme shkollore, ku gjithmonë dallohej me talentin dhe interpretimin e tij të shkëlqyeshëm.

Më 25 Maj 1964, në Manifestimin ndërkomunal të Kamenicës “Mikrofoni është i juaji”, Demir Krasniqi i shoqëruar nën përcjelljen e violinës nga arsimtari i tij, Rexhep Bunjaku, përfaqësoi shkollën fillore të Tugjecit, me këngën “Hajredin pasha po na vjen Radikës”, me ç’ rast nga Juria profesioniste u nderua me Shpërblimin e Parë, në vlerë prej 5000 dinarësh, që atë kohë ishin sa dy paga e gjysmë të një mësuesi .

Gjatë jetës së tij, ka ushtruar këto profesione: Pedagog i kulturës muzikore me një përvojë rreth dyzet vjeçare në shumë shkolla fillore e të mesme të Kosovës, ku krahas punës edukativo – arsimore , në të gjitha shkollat ku ka punuar, ka themeluar edhe grupe e shoqëri të ndryshme muzikore, si: SHKA “Shpresa e Malësisë” në fshatin Tugjec, të Malësisë së Kamenicës, gjatë vitit shkollor 1970/71, Grupi muzikor i Shkollës Fillore “Zenel Hajdini” në Prishtinë , më 1974- 1977, SHKA “Kosova” në Prishtinë, më 1974, Grupi muzikor i Shkollës Fillore në fshatin Llabjan, në fshatin Slivovë, në fshatin Novo Bërdë dhe në fshatin Viti të Merecit, prej vitit 1977 deri më 1980.

Ka qenë anëtarë i rregullt i AVI “ÇIFTELIA” të Radio Prishtinës, nën drejtimin artistik të kompozitorit dhe etnomuzikologut Lorenc Antoni, prej vitit 1968 deri më 1977. Anëtar dhe bashkëthemelues i Grupit folklorik “Vëllezërit Krasniqi” në Prishtinë, prej vitit 1965 deri më 1980.

Në Gjilan, ka themelua SHKA “DITURIA” pranë shkollave të mesme të qytetit në fillim të viteve të 90-ta, pastaj themelues i Grupit muzikor “Xhevahiret e Gjilanit”, Grupi muzikor “Krasniqja” në Gjilan, Grupi folklorik “Shahiria” në Gjilan, Grupi muzikor i shkollës fillore “Selami Hallaçi “ në Gjilan, Grupi muzikor “Marigona” i shkollës fillore “Musa Zajmi” në Gjilan, Grupi muzikor i shkollës fillore “Thimi Mitko” në Gjilan, Grupi muzikor “Tefta Tashko” i shkollës fillore “Abaz Ajeti” në Gjilan etj. etj.

Si këngëtar dhe rapsod popullor, përveç mijëra dasmave e gazmendeve familjare gjithandej trojeve etnike shqiptare, përveç shumë koncerteve e festivaleve vendore, ka qenë katër herë përfaqësues i këngës kosovare në festivalet ndërkombëtare si: Rivista e Folklorit Ballkanik në Zagreb, Rivista e Folklorit Ballkanik në Ohër, Tubimet e Folklorit Ballkanik në Beograd dhe në Festivalin e Folklorit të popujve evropian “Danubi i kaltër” në Novi Sad, ku ka këndua në duet me Nexhmije Pagarushën , këngën “Ku po shkon moj Rrushja e lalës”, festival ky që për herë të parë u transmetua direkt përmes rrjetit televiziv evropian “Eurovizion”.

Në Jubileun e 500 – vjetorit të vdekjes së heroit kombëtar legjendar Gjergj Kastrioti – Skënderbeu , më 1968 , ka incizua dhe publikua këngën “Kushtrimi i Skënderbeut”.

Në Jubileun e 100 – vjetorit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit , më 1978 , ka krijua, kompozua , incizua dhe publikua këngën me titull : “Lidhja e Prizrenit”.

Më 1996, ka qenë i vetmi përfaqësues nga Kosova, në Koncertin festiv mbarëkombëtar me karakter fetar në Shkodër.

Me rastin e Jubileut të 100- vjetorit të Kongresit të Alfabetit, më 15 Nëntor 2008, ka qenë i vetmi përfaqësues – kantautor nga Kosova.

Me rastin e shpalljes së Pavarësisë së Republikës së Kosovës, është prezantuar si kantautor i këngës:”Kosova – nuse me kurorë”.

Me rastin e 100 – vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë, para publikut gjilanas është prezantuar si kantautor i këngës :”100 vjet të Pavarësisë”.

Kompozitor i më se 2000 këngëve dhe valleve në frymën e melosit tradicional popullor burimor. Kënga e parë që e ka kompozua , titullohej “Kënga e vashës” dhe këtë këngë e ka incizua në Radio Prishtinë në duet me këngëtaren Liliana Çavolli.

Ka qenë pjesëmarrës disa herë me radhë në Festivalin tradicional “Akordet e Kosovës” më 1969,1970, 1974, 1976, 1980, 1988, 1995 etj. Në Festivalin tradicional “Kosovarja këndon” në Ferizaj më 1976, kënga e tij kushtuar heroit të popullit Zenel Hajdini, është shpërblyer me Vendin e Parë të Jurisë profesionale dhe me Vendin e parë të Publikut.

Që nga viti 1969 ka qenë anëtarë i Lidhjes së Kompozitorëve të Jugosllavisë (SAKOJ) në Beograd , anëtar i Mbrojtjes së të Drejtave Muzikore të Autorëve (ZAMP) dhe anëtar i Lidhjes së Autorëve të Muzikës Popullore (SANAM) në Beograd .

Është autori i këngës së parë kushtuar UÇK-së, me titull:”Rroftë Ushtria Çlirimtare”, e botuar me tekst poetik dhe notal në të përditshmen “GAZETË E RE SHQIPTARE” në Prishtinë, më datën 17 Nëntor 1998, faqe 16.

Është kantautor i himnit të Televizionit të pavarur “Festa” të Kumanovës, himnit të “Liberalëve”, “Himnit për Kosovën”, “Marshi i UÇK-së” dhe Himni i “Flakës së Janarit” në Gjilan.

Krijues poetik i mijëra poezive dhe vargjeve të dedikuara për këngë dhe rapsodi popullore.

Mbledhës i pasionuar i folklorit burimor muzikor shqiptar, i cili deri më tani ka mbledhur, shënuar dhe daktilografuar mbi 4000 këngë të llojeve të ndryshme gjithandej trojeve etnike shqiptare. Pos kësaj, ka botuar me qindra këngë burimore në “Folklorin muzikor shqiptar” Bleni 4,5,6 dhe 7 të Lorenc Antonit.

Publicist i shumë studimeve etnomuzikologjike nëpër shumë gazeta, revista dhe agjenci të ndryshme të internetit.

Është radio-gazetar dhe gazetar hulumtues i diplomuar, profesion ky që e ka ushtruar në shumë mediume publike elektronike dhe të shkruara, e që edhe sot punon palodhshëm në këto lëmi . Ndër mediumet publike në të cilat ka punua si gazetar dhe moderator i shumë emisioneve, duhet përmendur : Radio “Viktoria” në Gjilan, Televizioni i pavarur “Vali” në Gjilan, gazeta “Bashkimi” në Gjilan, Gazeta javore “Fokus” në Prishtinë, gazeta javore “Perspektiva” në Preshevë dhe veb faqja elektronike “Zemra Shqiptare” në Londër .

Për punën dhe kontributin e tij, gjatë karrierës prej këngëtari e krijuesi muzikor është nderuar me qindra mirënjohje, pllaketa , e dekorata tjera.

Demir Krasniqit , për mbledhjen dhe publikimin e dy veprave muzikore të këngëtarit legjendar kosovarë Qamili i Vogël – Muhaxhiri ( pas vdekjes së tij) , Familja e këtij këngëtari të pavdekshëm , ia dhuroi dy kompletet e gardërobave kombëtare të Qamilit të Vogël, dhurata këto që Demir Krasniqi i mbanë, i veshë dhe i ruan me krenarinë dhe respektin më të madh njerëzor .

Në Qershor të vitit 2010, përmes Shoqatës “Miqtë e Amerikës”, dy këngët autoriale të Demir Krasniqit:”Faleminderit Amerikë” dhe “ Këngë për Presidentin Bill Klinton”, i dorëzohen në duar Presidentit historik të SHBA-së , z. Bill Klinton, i cili e falënderon publikisht autorin dhe këto dy këngë janë të parat në historinë e folklorit muzikor shqiptarë, të cilat hynë në Muzeun e burrështetasve amerikanë , në Shtëpinë e Bardhë të Vashingtonit .

Në Festivalin tradicional “Zëri i Alfabetit-2011” në Manastir, Demir Krasniqi nderohet me një mirënjohje dhe me “Plaketën e Kongresit të Manastirit”.

Në çmimet e Dhjetorit të vitit 2011, nën moton:”Me më të mirët”,organizuar nga Kuvendi Komunal dhe DKRS e Gjilanit, nderohet me mirënjohje “PËR KONTRIBUTIN SHUMËVJEÇAR NË SFERËN E ARTIT DHE TË KULTURËS”.

Deri më tash, ka publikuar këto vepra autoriale:

“Mallëngjime e oshtima” – Prishtinë, 1993,

“Qamili i Vogël – zë që nuk shuhet”(monografi)-Prishtinë,1995,

“Gjakon Kosova” – Gjilan, 1998,

“Bejtë Pireva” – Gjilan, 2002,

“Zeqir Maroca” – Gjilan, 2002,

“Këngë krismash lirie I” – Gjilan, 2003,

“Këngë krismash lirie II” – Prishtinë, 2003,

“Familja Kurti nga Tugjeci “ (monografi) – Prishtinë, 2004,

“Shtojzovallet e Gollakut”, ETMMK – Prishtinë , 2005,

“Kushtrim lirie” – Gjilan, 2005,

“Liman Shahiqi – trimi i Gollakut” – Prishtinë ,2005,

“Kroi i këngës “- Gjilan, 2006,

“Qamili i Vogël – Këngë përjetësie” – Gjakovë, 2006,

“Valle popullore” – Gjilan, 2007 ,

“Këngë dhe ilahi fetare” – Gjilan, 2007,

“Krenaria e Gollakut” – Gjilan, 2008 ,

“Diell lirie” – Gjilan, 2008 ,

“Lirika popullore e Gollakut” – Gjilan, 2008,

Gëzim Marku :”Intervistë me Demir Krasniqin”, botoi “Zemra Shqiptare” – Londër , më 2009 ,

“I pa epur” – Gjilan, 2010,

“Malli për Gollakun” – Gjilan, 2010,

“Djepi i këngës” – Gjilan, 2011,

“Therje me vegsh “ – Gjilan , 2011.

“Amaneti” – Gjilan, 2011.

“Tinguj dhe ofshama” – Gjilan, 2012.

“Komentime dhe përkushtime” – Gjilan, 2012.

“ Kënga ime” – Gjilan, 2012.

“ Sofra e këngës ” – Gjilan, 2012.

Jeton i pa punë, pa kurrfarë të ardhurash dhe krijon në Gjilan.

Motoja e punës dhe krijimtarisë së tij, është:

“Për emrin e Zotit,

Për nderin e kombit,

Për gjakun e dëshmorëve,

Për eshtrat e varreve”!

Demir Krasniqi,njohës i mirë i muzikës,këngëtar i ëmbël,mik i bacës Qamil,bashkëpunëtorë i tij,bacën Qamil e quan:Qamili i Madh,Bilbili i Kosovës,Mbret i Këngës,Baba i këngës,Mësues i këngës,Ambasador i këngës,Shpirt i këngës,Mjeshtër i këngës,Pioner i këngës,Veteran i këngës,Doajen i këngës,etj…….Vet këto emërtime tregojnë se Qamili ishte njeri i madh,por jo vetëm kaq,tregojnë se edhe autori i monografisë Demir Krasniqi,është njeri i madh,nga se njeh vlerën e artit dhe mikut,pa njohëjen e të cilave nuk mund të ndihemi as vet se kemi vlerë.

Qamili i vogël del si këngëtari më i spikatur i gjysmë shekulli kënge.Në fillim të këngës së vet Qamili ka kënduar këngë me motiv nga jeta e tij personale,këtë e ka shty frymëzimi i rinisë së tij të përmbushur plot vuajtëje.Më vonë me mjeshtri të rrallë e ka kultivuar këngën burimore gjakovare,duke e pasuruar më vonë me një vistër këngësh të zgjedhura nga rrethi i Tiranës,Shkodrës,Elbasanit, Beratit,Korqës.

Në moshën e pjekurisë Qamili iu është rrekur edhe këngës folklorikeqë i ka kënduar me mjeshtri,që ua ka ruajtur me shumë kujdes origjinalitetin.Qamili me sukses diti të thurë dhe komponoj këngë të reja,me motive qytetare e fshatare,të cilat u mirëpritën gjithmonë nga publiku.Ato këndohen dhe dëgjohen me ëndje edhe sot e kësaj dite kudo,në ndejat shoqërore,ahengje e gazmende popullore,koncerte e mediume tjera publike e kulturore.Duhet cekur se veprat dhe kenget e Qamilit të Vogël,i kanë qëndruar dhe u qëndrojnë të gjitha kohërave,kanë tërhequr dhe tërheqin vemendjen dhe kërshërinë e lexuesit.

Këngët e tij:Vajtimi i Avdisë,Kënga e Rexhës,Krisi Pushka,Dah Polloshka,Met Isufi,Te shtunen nga içinija,Krisen Topat,Kadal dal,po vjen Pleqnia,ishin karakteristikë e veçantë e këngëvetë tij të cilat hynë në zemrën e popullit.Qamili veq si krijues i këngës dhe kompozitor,me vargjet e veta dhe figurat stilistike na bënë përshtypjen e një poeti të rryer.Se ishte poet i mirë ka dëshmuar me shumë nga poezitë e veta, por quditërisht pesë vite para vdekjes e kishte shkruar epitafin për vdekjen,të cilin e kishte ruajtur në fshehtësi të titulluar”VJERSHA IME”,e cila tani thuaj është shumë e njohur për gjithë ne,unë po i jap

vetëm një strofë,që lexuesi sapo të e vështroi do i kujtohet:

VJERSHA IME

O,ju shokë,miqë dhe dashamirë

Kur t´kaloni ndonjëherë këtu pari

K´theni e m´kqyrni ku jam i shtrirë,

Ndoshta pak ju hiqet malli!

Se kush ishte Qamili i Vogël,këtë na e thotë gjërë e gjatë me disa analiza veq e veq,Demir Krasniqi,të cilin e falemnderojmë për mundin e tij të madh,që bëri për të ruajt kujtimin dhe për të na njohur me vepren e tij.

Nga monografia mësojmë se Qamili ishte një krijues i begat muzikor,një mik i çmuar,një atdhedashës që shkruante dhe këndonte për atdheun,ëndërronte për lirinë shqiptare,nuk ishte materialist,gjithçka çka inçizoj e botoj bëri me mjete të veta materiale.Qamili i Vogël ,kohën kur shumë krijues muzikor,që turreshin mbas porosive me pagesa të majme,ai nuk kishte qëllim material,kishte synim në mbrojtëjen e kulturës kombëtare,pasurimin e saj investoj tërë jetën potencialin e tij shpirtëror e material,,udhëtoj me shpenzime të veta nga oda në odë, nga fshati në fshat, nga qyteti në qytet,nga shkolla në shkollë,nga koncerti në koncert,nga një shoqëri në tjetrën,nga një shtet në tjetrin në çdo mes ku kanë jetuar e punuar shqiptarët,të përhap,kultivoj dhe mbjell dashuri ndaj këngës shqipe.Madje baca Qamil e kishte thënë haptas: NËSE KËNDON PËR FYTYRË-NUK DO TË KESH PARA;NËSE KËNDON PËR PARA -NUK DO TË KESH FYTYRË!Çka të shkruajmë më parë për këtë monografi të pasur:Na mëson se Qamili si ambasador i këngës ,që i dha famë edhe Radio Prishtinës,pas vdekjes fatkeqësisht nuk u përkujtua as nga ata.Autori i monografisë na njeh:Qamilin e Vogël,si këngëtar popullor,si kompozitor i këngës popullore,formimi i tij si krijues popullor, na jep:Analiza dhe pasqyrën tabelare të këngëve të Qamilit të Vogël,Ambitusi në Këngët e Qamilit të Vogël,Veprat e tij muzikore,Qamili i Vogël si Poet Laik,Popullor,Qamili i Vogël-Amator i jetës kulturore

dhe pedagog i këngës popullore,Qamili i Vogël si mbledhës i folklorit muzikor shqiptar,Qamili i Vogël si producent i parë shqiptar nga Kosova,Qamili i Vogel,ambasador i kenges shqipe në vende tjera….

Në fund muzicienti dhe këngëtari Demir Krasniqi,në monografinë e Qamilit,jep edhe disa shkrime që kanë shkruar të tjerët për Qamilin e vogël,SI QAMILI I VOGËL TEMË E KONGRESEVE FOLKLORIKE-Shefqet Pllana, QAMILI I VOGËL NË LIRIKËN TONË QYTETARE-Rexhep Hoxha,SI DUKAT I VOGËL-Maksut Shehu,KRIJUES E RRAPSOD I PALODHSHËM-Vehap Shita,GJYSMË SHEKULLI KËNGË-Sylejman Dërmaku,U SHUA EDHE NJË YLL I KËNGËS”Fjala”, HARRUAM SI SHPEJT QAMILIN E VOGËL”Bujku”1993,I MADHI QAMIL I VOGËL-EsatDujaka,BIE SHARKIA E YMER AGES;Poezi nga Esat Mekuli, dhe ne fund AUTO-EPITAF i Qamilit të vogël.

Të shtjellojmë tani këta tituj një nga një për lexuesin tonë,edhe pse duam,kjo duket e pa mundur,por secili që lexon monografinë Qamili i Vogël Zë që nuk Shuhet,nga Demir Krasniqi,do të njeh bukur jetën dhe veprën e Qamilit të Vogël.Do të mësojmë se Qamili i Vogël,si njeri i mençur e i urtër,si atdhedashës e këngëtar me famë,u bë udhërrëfyes i shumë këngëtarëve dhe grupeve muzikore,që lindën pas tij në Kosovë dhe viset shqiptare.Ai në zemrat e artdashësve u bë një çenie e shejtë e cila nëse lindë,lindë shumë rrallë te ne.Figura e tij çmohej dhe do të duhet të çmohet kurdoherë,si për kah miqësia, urtësia,atdhedashuria e kënga,ai ishte që qdonjëri nga ne ia kishte lakmi,çdonjëri prej nesh veçmas këngëtaret,ëndërronin të ishin një Qamill,si ai.Andaj këtë gjenerator burimi të këngëve sikur do të ishte mirë çdonjëri nga ne të e përkujtojmë më shpesh,të e nderojmë,rrespektojmë e çmojmë,punën dhe veprën e tij të pashoq.Edhe njëherë falemnderojmë Demir Krasniqin,për monografinë e tij”Qamili i Vogël zë që nuk shuhet,mes të cilës patëm mundësi të njohim më mirë ambasadorin e këngës shqipe Qamili i Vogël.

JU TREGOJ JETEN DHE KRIJIMTARINE E DEMIR KRASNIQIT

January 19, 2013 by dgreca

Shaban Cakolli/

Shënime biografike për pedagogun, këngëtarin, kompozitorin, poetin, mbledhësin e folklorit, publicistin dhe gazetarin: DEMIR KRASNIQI

U lind më datën 10 Shkurt 1950, në fshatin Tugjec të Malësisë së Gollakut, komuna e Kamenicës, nga nëna Hysnije dhe babai Shefkiu .Rrjedh nga një familje skajshmërish e varfër , por shumë bujare , mikpritëse dhe me bazamente të forta kombëtare .

Shkollën e plotë fillore e kreu në vendlindje, kurse shkollimin dhe kualifikimin profesional muzikor i kreu në Prishtinë.

Gjatë jetës së tij, ka ushtruar këto profesione:

Pedagog i kulturës muzikore me një përvojë rreth dyzet vjeçare në shumë shkolla fillore e të mesme të Kosovës, ku krahas punës edukativo – arsimore , në të gjitha shkollat ku ka punuar, ka themeluar edhe grupe e shoqëri të ndryshme muzikore, si: SHKA “Shpresa e Malësisë” në fshatin Tugjec, të Malësisë së Kamenicës, gjatë vitit shkollor 1970/71, Grupi muzikor i Shkollës Fillore “Zenel Hajdini” në Prishtinë , më 1974- 1977, SHKA “Kosova” në Prishtinë, më 1974, Grupi muzikor i Shkollës Fillore në fshatin Llabjan, në fshatin Slivovë, në fshatin Novo Bërdë dhe në fshatin Viti të Merecit, prej vitit 1977 deri më 1980.

Këngëtar dhe rapsod popullor, i cili duke filluar që nga viti 1968, kur u pranua si këngëtar i rregullt i Radio Prishtinës, ka dhënë një bagazh shumë të madh incizimesh me qindra këngë dhe albume të ndryshme muzikore, duke filluar nga shiritat e celuloidit, disqeve të gramafonit, audio kasetave, video kasetave, kompakt disqeve, DVD- ve etj.gjithandej trojeve etnike shqiptare, përveç shumë koncerteve e festivaleve vendore, ka qenë katër herë përfaqësues i këngës kosovare në festivalet ndërkombëtare si: Rivista e Folklorit Ballkanik në Zagreb, Rivista e Folklorit Ballkanik në Ohër, Tubimet e Folklorit Ballkanik në Beograd dhe në Festivalin e Folklorit të popujve evropian “Danubi i kaltër” në Novi Sad, ku ka këndua në duet me Nexhmije Pagarushën , këngën “Ku po shkon moj Rrushja e lalës”, festival ky që për herë të parë u transmetua direkt përmes rrjetit televiziv evropian “Eurovizion”.