Sokol Paja – Page 3 – Dielli

“SHKOLLA SHQIPE” NË ZVICËR DHE PËRPJEKJET E MËRGATËS SHQIPTARE PËR GJUHË SHQIPE DHE IDENTITET KOMBËTAR

October 26, 2024 by s p

Mirsime Muja Durmishi mësuese e shkollës shqipe në Zvicër në qytetet Kirchberg dhe Bern, rrëfen ekskluzivisht për gazetën “Dielli”, Organ i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës VATRA, New York, ruajtjen e identitetit kombëtar, historisë, gjuhës, kulturës dhe traditës shqiptare në Zvicër, nëpërmjet mësimit të gjuhës e kulturës shqipe dhe aktiviteteve patriotiko-kulturore. Me mësuesen Mirsime Muja Durmishi bisedoi Editori i “Diellit” Sokol Paja.

HISTORIKU I SHKOLLËS SHQIPE NË ZVICËR

“Shkolla shqipe” në Zvicër u krijua në gusht të vitit 2019 si një përpjekje për ta ndryshuar gjendjen në të cilën ndodhej mësimi në gjuhën amtare. Bazuar në statistikat zyrtare, në Zvicër ka një numër prej 30-35 mijë fëmijë të moshës shkollore që i përkasin diasporës shqiptare në Zvicër. Ndër vite, masivizimi i mësimit të gjuhës shqipe ka qenë problematik dhe veçanërisht gjatë viteve 2013-2019 kishte një rënie drastike të numrit të nxënësve në shkollat shqipe ekzistuese.

Dhe në 4-5 vitet e fundit kemi një sensibilizim të prindërve shqiptarë falë punës dhe angazhimit të disa mësuesve dhe veprimtarëve të arsimit shqip nën drejtimin e Dr. Vaxhid Sejdiut, i cili në bashkëpunim me të gjithë ata, të cilët ishin dhe janë të gatshëm të punojnë në shërbim të gjuhës shqipe arritën ëndrrën e shumë mësuesve me bërë realitet. Puna e prof. Vaxhidit është shembulli më mirë se si punohet dhe se si koordinohen të gjitha përpjekjet në shërbim të përhapjes së gjuhës shqipe kudo ku ka fëmijë shqiptarë. Dhe sot e themi me krenari se numri i pikave shkollore në Zvicër është dyfishuar. Vlen të përmendet se nga marsi i vitit 2024 të dy shkollat në Zvicër L.A.P.Sh. “N. Frashëri” dhe “Shkolla shqipe” – Zvicër arritën të bashkohen dhe sot në momentin që po flasim veprojmë dhe funksionojmë si një trup i vetëm me dy bashkëkryetarë Z. Vaxhid Sejdiu dhe Z. Liburn Mehmetaj. Sa i përket angazhimit tim, që nga shkurti i vitit 2022, kam kënaqësinë të jem mësuese në Shkollën Shqipe, ku fillova të punoj në dy pika shkollore njëra në kantonin e Solothurnit konkretisht në Grenchen si dhe tjetra në kantonin e Bernit, Tavannes. Për një kohë më të shkurtër, kisha edhe një pikë shkollore në qytetin e Solothurn. Duke qenë se para një viti kam ndërruar vendbanimin, më është dashur ti ndërroj edhe pikat shkollore. Tani jap mesim në pikën shkollore në Kirchberg, si dhe në qytetin e Bernit, ka filluar regjistrimi i nxënësve në tri pika të tjera shkollore. Shfrytëzoj rastin që ti ftoj prindërit shqiptarë që jetojnë në Bernë që ti sjellin fëmijët në njërën nga këto pikat shkollore.

Mësimi në gjuhën shqipe: Shkolla: “Statthalter”/ Çdo të Mërkurë; Ora: 15:30 – 17:30 – Adresa: Bümplizstrasse 152, 3018 Bernë. Shkolla: “Manuel” /Çdo të Shtunë; Ora: 9:00 – 12:00 – Adresa:Mülinenstrasse 6, 3006 Bernë. Shkolla: “Wittigkofen” / Çdo të Mërkurë; Ora:13:30 – 15:30 – Adresa:Jupiterstrasse 35, 3015 Wittigkofen / Bernë. Shkolla: “Primarschule Kirchberg” Çdo të Premte; Ora: grupi i parë16:00-17:30; grupi i dytë 17:30 – 19:00.- Adresa: Schulweg 13, 33422 Kirchberg. Mësimi zhvillohet në një ambient që promovon kulturën dhe gjuhën shqipe, duke u përkushtuar në mbështetje të fëmijëve shqiptarë në diasporë. Klasat si gjithnjë janë si nga mosha ashtu edhe niveli i njohurive gjuhësore shumë heterogjene.

BASHKËPUNIMI ME PRINDËRIT DHE KOMUNITETIN SHQIPTAR

Përfshirja e prindërve është thelbësore për të arritur sukses në mësimdhënien e gjuhës shqipe. Bashkëpunimi i ngushtë midis mësuesve, prindërve dhe komunitetit shqiptar është shumë i rëndësishëm për të siguruar ruajtjen dhe përdorimin e gjuhës shqipe nga brezat e rinj. Mësuesit duhet të gjejnë një ekuilibër të duhur midis mbështetjes dhe pritëshmërive të larta ndaj nxënësve, siç ndodh edhe në arsimin gjerman dhe zviceran. Bashkëpunimi i mësuesve, prindërve dhe nxënësve nën ombrellën e institucioneve shqiptare dhe atyre kosovare është shumë i rëndësishëm për të siguruar mësimin dhe përdorimin e gjuhës shqipe. Që nga fillimi kam pasur klasa heterogjene, ku nxënësit ishin nga mosha 5 deri në 15 vjeç. Gjatë mësimit, kemi nxënës që flasin gjuhën shqipe në mënyrë të shkëlqyer, por gjithashtu edhe ata që kishin vështirësi të mëdha, përfshirë fëmijë me nevoja të veçanta si “Sindromi Down”. Fillimi ishte i vështirë, por dashuria e sinqertë e këtyre fëmijëve, që më përqafojnë me gëzim, më ka dhënë edhe më shumë forcë dhe motivim.

Gjithashtu për mua shumë mbresëlënëse është, se si një nënë polake e martuar me një shqiptar, e cila sjellë pesë fëmijë në klasë. Kjo situatë e pasur me diversitet ka ndihmuar në rritjen e ndjeshmërisë dhe kuptimit të kulturave të ndryshme. Kur u transferova në Bern, vazhdova përpjekjet e mia për të mbështetur fëmijët dhe për të kontribuar në ruajtjen e identitetit të tyre kulturor edhe këtu. Puna në shkollën shqipe më ka ndihmuar të rikthehem te vetja dhe të shijoj çdo moment, përkundër sfidave që mund ti kemi… Kam organizuar aktivitete kulturore, duke festuar festat tradicionale dhe ditëlindjet, ditën botërore të fëmijëve, për të ndihmuar nxënësit të ndiejnë afërsinë me vendin e tyre të origjinës dhe të flasin shqip me krenari.

Këto përvoja, përveçse janë një mundësi për të mësuar gjuhën shqipe, janë një mundësi për të ndarë dashurinë për kulturën tonë dhe për të ndihmuar në ndërtimin e një identiteti të fortë te fëmijët shqiptarë në diasporë. Pas diplomimit në gjuhë dhe letërsi shqipe në Prishtinë në vitin 2006, isha shume afër hapjes së një klase në Gjermani, qyteti ku jetoja Achern, por rrethanat e krijuara nuk e lejuan këtë. Megjithatë, sapo më është ofruar kjo mundësi këtu në Zvicër fillova këtë me shumë entuziazëm. Dashuria ndaj profesionit tim, gjuhës Amë dhe femijëve, vihet re që nga momenti që hyj në klasë. Besoj fort se çfarë japim, do të marrim prapë. Ky parim përpiqem ta transmetoj jo vetëm tek nxënësit e mi, por edhe tek fëmijët e mi, për t’i inkurajuar ata të përjetojnë jetën me dashuri dhe respekt.

KURRIKULA MËSIMORE

Si mësues të gjuhës shqipe në diasporë, kryesisht përdorim tekstin “Gjuha Shqipe dhe Kultura Shqiptare” I dhe II, të ofruar falas nga Qendra e Botimeve për Diasporën. Ky është një burim i vlefshëm që na lejon të zhvillojmë mësimin e gjuhës shqipe dhe të zbulojmë kulturën tonë me nxënësit. Përveç këtij teksti, ne përpiqemi të integrojmë edhe materiale të tjera nga interneti, burime të ndryshme dhe madje edhe aktivitete e lojëra, të cilat i përshtatim sipas grupmoshave dhe niveleve gjuhësore të nxënësve.

Kohët e fundit kemi pasur mundësi të takohemi më shpesh me kolegët tanë në Zvicër nëpër trajnime apo festa të ndryshme, si dhe së fundmi në Prishtinë, ku kemi pasur mundësi të shkëmbejmë përvojat tona. Kjo përkrahje nga qeveritë tona, ambasadat dhe qendra botuese e diasporës është shumë e dobishme për ne si mësues të diasporës, pasi na ndihmon të rritemi profesionalisht. Mbështetja për ne si mësues të diasporës ka qenë shumë e dobishme pasi me kolegët zviceranë këmbimi i ideve është pothuajse i pamundur njëra nga arsyet mund të jetë edhe se jo të gjithë kolegët kanë pasur mundësinë të mësojnë mirë gjuhën e vendit. Por, gjëja vendimtare është orari në të cilin ne e zhvillojmë mësimin. Ne mbajmë mësimin mbas mësimit të rregullt pra, pasi të jetë mbyllur shkolla. Këtu do të shfrytëzonim rastin t’i lusnim përsëri qeveritë tona që të bëjnë gjithçka që të jetë e mundur që mësimdhënia e gjuhës shqipe të bëhet gjatë orarit normal të mësimit. Këtë e kërkojmë për dy arsye: e para siç e cekëm më lart të na mundësohet që të kemi më shumë mundësi të ndërrimit të ideve me kolegët zviceranë dhe e dyta kështu besojmë se do rritej numri i nxënësve mbase shumica e aktiviteteve të lira sporteve etj. janë po në të njëjtën kohë me mësimin e gjuhës shqipe. Kjo ua vështirëson atyre që mbase ata duhet të vendosin shkollën shqipe apo futboll, muzikë, balet, kurse të matematikës etj. etj. Edhe kjo na dhemb kur i shohim që ne ua “vjedhim” kohën e lirë mbase ashtu munden t’i tregojnë talentet e tyre edhe në gjëra të tjera dhe të bëjnë shoqëri jashtë oborrit të shkollës me nxënës të kombësive të ndryshme me të cilët ndajnë edhe të njëjtat interesa. Kjo do ulte edhe stresin e gjithë ditës duke guxuar të jenë edhe fëmijë mbase siç dihet orari i mësimit këtu në Zvicër është mjaft i gjatë.

MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI FORMË E RUAJTJES SË IDENTITETIT KOMBËTAR TË SHQIPTARËVE NË ZVICËR

Mësimi i gjuhës shqipe është thelbësor për ruajtjen e identitetit kombëtar të shqiptarëve që jetojnë në Mërgatë. Kjo është e rëndësishme për shumë arsye. Mësimi i gjuhës amtare shqipe ndihmon fëmijët shqiptarë në mërgatë të zhvillojnë një ndjenjë më të fortë të identitetit dhe lidhjes me trashëgiminë e tyre kulturore. Kjo i bën ata të ndjehen pjesë e një komuniteti më të gjerë. Mësimi i gjuhës shqipe siguron që gjuha dhe traditat të ruhen dhe të transmetohen tek brezat e ardhshëm të shqiptarëve në diasporë. Kjo është thelbësore për të ruajtur identitetin kombëtar.

Mësimi i gjuhës shqipe në Zvicër luan një rol të rëndësishëm në nxitjen e dialogut ndërkulturor dhe mirëkuptimit ndërmjet komunitetit shqiptar dhe shoqërisë zvicerane. Kjo kontribuon në integrimin e suksesshëm. Gjuha shqipe nuk pengon aspak fëmijët tanë në mësimin e gjuhës gjermane, por përkundrazi i forcon ata. Shumëgjuhësia shihet si një avantazh i madh në Zvicër, duke u dhënë fëmijëve mundësinë të mësojnë gjuhë të shumta në të ardhmen. Në përfundim, e them me përgjegjësi se mësimi i gjuhës shqipe është jetik për ruajtjen e identitetit kombëtar të shqiptarëve në Zvicër. Ai i ndihmon fëmijët të zhvillojnë një ndjenjë të fortë të përkatësisë, të transmetojnë traditën dhe të kontribuojnë në dialog ndërkulturor. Kjo është një përgjegjësi që të gjithë ne, prindër, mësues dhe komuniteti, duhet ta marrim shumë seriozisht.

MËSIM SHQIP NË ZVICËR ME KATËR GJUHË ZYRTARE DHE 26 KANTONE

Shumë fëmijë rriten sot duke folur dy ose tri gjuhë. Zvicra ka katër gjuhë zyrtare dhe është e përbërë nga 26 Kantone. Të gjithë fëmijët dhe të rinjtë që nuk kanë gjermanishten si gjuhë të parë, mund të ndjekin “Mësimin në gjuhën dhe kulturën amtare – HSK” që nga kopshti. interesat kantonale përfaqësohen në Konferencën e përbashkët të Drejtorive të Arsimit EDK. Ekzistojnë rekomandimet e EDK-së për arsimimin e fëmijëve me gjuhë të huaj, të bëra që nga viti 1991. Duke qenë se kantonet mbajnë përgjegjësinë kryesore, rreth 90%, për financimin e arsimit, mbështetja për mësimin e gjuhës dhe kulturës amtare, përfshirë edhe gjuhën shqipe, disi ndryshon nga kantoni në kanton. Një gjë, që më ka bërë shumë krenare është, një anketë e re e Zyrës Federale të Statistikave tregon: Për herë të parë pas më shumë se dhjetë vjet, në Zvicër flitet më shumë shqip sesa portugalisht. Kjo do të thotë që pas anglishtes, shqipja është gjuha e huaj më e folur në Zvicër në vitin 2024. Në kantonin, në të cilin unë jetoj dhe punoj, në Bernë, organizohen rregullisht seminare dhe kurse falas për mësuesit e HSK-së. Për shembull, seminari i fundit ishte për fëmijët me ADHS gjatë mësimdhënies, ndërsa seminari i radhës, për të cilin kam konfirmuar pjesëmarrjen time, do t’i kushtohet strategjive të mësimdhënies për fëmijët me çrregullime të spektrit autik (ASS). Pra kantoni rregullon pranimin e mësimit plotësues dhe të mësuesve na ofron klasat ku të zhvillohet mësimi dhe koordinon ofertën. Ai gjithashtu mbështet zhvillimin e cilësisë së mësimdhënies së gjuhës amtare përmes ofertave të caktuara të zhvillimit profesional dhe konferencave. Duke u bazuar se si kolegët tanë këtu që ofrojnë gjuhët e tyre amtare përkrahen nga vendi amë apo edhe nga kolegët tanë të mësimdhënies se gjuhës shqipe në vende të tjera evropiane përkrahen nga vendi në të cilin jetojnë p.sh nga Austria, Norvegjia etj. kuptohet se definitivisht mund të bëhet edhe shumë më shume në këtë drejtim, si nga kantoni ashtu edhe nga qeveritë tona.

Për më tepër, në webfaqen zyrtare te kantonit të Bernit, për mësimin plotësues « HSK -Unterricht », shkruan se shumëgjuhësia është një fitim, është një mundësi shumë e mirë, dhe më pas ndër të tjerash e gjenë aty linkun e një studimi të bërë nga instituti Shtetëror i Edukimit të Hershëm – IFP në Mynih të Gjermanisë, i cili ka përgatitur edhe një udhëzues për prindërit, të cilët kanë fëmijë që rriten duke folur dy ose tre gjuhë.

Për më tepër mund të them me bindje të plotë se mësimi i gjuhës shqipe në Zvicër pritet në mënyrë pozitive nga shoqëria zvicerane, duke e parë atë si një hap të rëndësishëm për integrimin e komunitetit shqiptar. Autoritetet zvicerane mbështesin mësimin e gjuhëve amtare, duke e parë atë si një mjet për të forcuar identitetin kulturor dhe integrimin. Ekziston bashkëpunim i ngushtë midis shkollave dhe organeve shtetërore për të siguruar kushte të përshtatshme edhe për mësimin e gjuhës shqipe.

Siç dihet, se ndër vendet shumëgjuhëshe, Zvicra konsiderohet si modeli ideal i kohezionit kombëtar. Ambasadat e Shqipërisë, Ambasada e R. së Kosovës, Ambasada e Maqedonisë së veriut, konsullatat tona si dhe Qendra e Botimeve për Diasporën, organizatat dhe shoqatat shqiptare luajnë gjithashtu një rol shumë të rëndësishëm në organizimin dhe promovimin e mësimit të gjuhës shqipe. Angazhimi i komunitetit shqiptar, duke përfshirë prindërit, mësuesit dhe vullnetarët, është jetik për vazhdimësinë dhe cilësinë e mësimit. Ky kontribut i komunitetit shqiptar dëshmon përkushtimin për të ruajtur identitetin kulturor dhe për të siguruar një integrim të suksesshëm. Mësimi i gjuhës shqipe në Zvicër gëzon mbështetjen e shoqërisë zvicerane, duke u parë si një instrument i rëndësishëm për diversitetin kulturor dhe integrimin e komunitetit shqiptar.

MËSIMDHËNIE PËRMES TEKNOLOGJISË, VËSHTIRËSITË NË MËSIMDHËNIE ME FËMIJËT ME DY GJUHËSI

Ne, si mësimdhënës, kemi nevojë për një qasje të balancuar, duke kombinuar metodat tradicionale me ato të teknologjisë, si dhe kujdesin dhe entuziazmin tonë ndaj profesionit tonë të shenjt, si mësues në diasporë dhe ndaj nxënësve me dy apo më shumë gjuhësi. Ne gjithsesi duhet të jemi të vetëdijshëm për sfidat dhe të zhvillojmë strategji për t’i tejkaluar ato. Megjithëse mësimdhënia përmes teknologjisë ofron shumë përparësi për fëmijët me dy apo më shumë gjuhësi, kjo kërkon vëmendje të veçantë nga ana jonë për të adresuar vështirësitë e mundshme. E ceka me më shumë gjuhë mbase fëmijët që rriten dhe shkollohen në Zvicër, konkretisht po flas për kantonin në të cilin unë jetoj, pra kantonin e Bernit është diçka normale. Një shembull konkret : fëmijët e mi në shtëpi me mua flasin shqip, në rrugë me shokë flasin dialektin zviceran, në shkollë flasin gjuhen standarde gjermane, ndërsa për tu regjistruar në gjimnaz kërkohet një nivel tejet i mirë i gjuhës frënge si dhe natyrisht edhe gjuhën angleze e mësojnë në shkollë.

EFEKTI QË KA PASUR TE FËMIJËT NË RRITJEN E NDJENJËS PATRIOTIKE MËSIMI I GJUHËS SHQIPE

Angazhimi ynë në mësimdhënien e gjuhës shqipe në Zvicër është një hap i rëndësishëm për integrimin e komunitetit shqiptar. Mësimi i gjuhës shqipe për fëmijët shqiptarë në Zvicër ka gjithsesi një efekt të rëndësishëm në forcimin e identitetit dhe ndjenjës së tyre patriotike. Mësimi i gjuhës amtare ndihmon fëmijët të ruajnë dhe të zhvillojnë identitetin e tyre kulturor shqiptar. Përmes shkollës shqipe ata marrin ndjenjën e krenarisë për origjinën e tyre. Përmes mësimit të gjuhës shqipe, brezat e rinj shqiptarë në diasporë mund të forcojnë lidhjen e tyre edhe me vendin e prejardhjes dhe të zhvillojnë një ndjenjë të fortë të identitetit kombëtar dhe ju rritet dëshira për ta vizituar vendlindjen. Pra, njohja e gjuhës shqipe ndihmon fëmijët të ndërtojnë ura midis kulturave, duke kontribuar në një dialog dhe mirëkuptim më të gjerë ndërkulturor. Mësimi i gjuhës shqipe luan një rol thelbësor në integrimin e qëndrueshëm të komunitetit shqiptar edhe në shoqërinë zvicerane, duke i bërë ata të ndjehen më të pranuar dhe të vlerësuar.

PËRSHTYPJET NGA SEMINARI I XVII MBARËKOMBËTAR I KOSOVËS

Kjo ishte hera e parë që mora pjesë në këtë Seminar. Ky ishte Seminari i XVII Mbarëkombëtar për mësimin e gjuhës shqipe dhe kulturës shqiptare në diasporë e në mërgatë. Gjithmonë ndjej kënaqësi të ndajmë përvojat nga aktivitetet e mësimit të gjuhës shqipe në diasporë me kolegët nga e gjithë bota shqiptare që punojnë në shërbim të gjuhës dhe kulturës kombëtare. Gjatë katër ditëve të seminarit pata rastin të dëgjoj kumtesa nga ekspertë të fushës së gjuhësisë, të marr pjesë në punëtori ku u diskutuan çështje të rëndësishme për përmirësimin e mësimdhënies.

Gjatë Seminarit XVII, unë prezantova nje rezyme të shkurtër temës së koleges Anita Duriçi për ndërthurjen e mësimit të gjuhës dhe kulturës shqiptare me atë të vendit pritës. Në Seminarin e XVII Mbarëkombëtar “Metodologji të mësimdhënies së gjuhës shqipe dhe kulturës shqiptare në diasporë e në mërgatë”, së bashku me mësues të tjerë, diskutuam mbi metodologjitë e mësimdhënies së gjuhës shqipe dhe kulturës shqiptare në diasporë dhe në mërgatë. Ne jemi të angazhuar për të mbështetur fëmijët shqiptarë që rriten jashtë atdheut, duke besuar se vetëm përmes bashkëpunimit do të ruajmë identitetin tonë kulturor. Një falënderim i veçantë për Shkollën shqipe « LAPSH » dhe veçanërisht koordinatorit tonë z. Vaxhid Sejdiut për mbështetjen dhe përkushtimin në ruajtjen e gjuhës dhe kulturës sonë. Ajo që ne na gëzoi veçanërisht ishte prania e autoriteteve të larta qeveritare nga Kosova dhe Shqipëria si kryeministri z. Kurti, ministren Gërvalla, ministren e Arsimit të R. së Kosovës z. Nagavci, ministren e arsimit dhe të Sportit të Shqipërisë znj. Orgeta Manstirliu. Kjo tregon përkrahjen dhe vëmendjen që i kushtohet punës sonë. Ishte një nder i veçantë që kjo ngjarje madhështore zhvillohej në vendin tim, në Prishtinën e bukur. Pra seminari u zhvillua në Prishtinë, qytetin ku unë i përfundova studimet, kjo më dha edhe një ndjenjë emocionuese të kthimit në shtëpi dhe sidomos vizita në bibliotekën kombëtare më beri të ndjehesha përsëri studente, diçka që më ka munguar shumë gjatë viteve. Pjesëmarrja në këtë seminar më frymëzoi dhe më dha ide të reja për të forcuar bashkëpunimin me institucionet arsimore të vendeve pritëse, kjo mund të ketë efekte shumë pozitive për programet e mësimdhënies suplementare të gjuhës shqipe. Në tërësi, ky seminar ishte një mundësi e shkëlqyer për t’u frymëzuar, për t’u përmirësuar profesionalisht dhe për të ndjekur përkrahjen që vjen nga shtetet tona amë për misionin tonë kombëtar.

KUSH ËSHTË MËSUESJA MIRSIME MUJA DURMISHI?

Mirsime Muja Durmishi, e lindur më 28 tetor 1982 në Podujevë, ka përfunduar studimet universitare për Gjuhë dhe Letërsi Shqipe në Universitetin e Prishtinës, Kosovë. Në vendlindje, ajo ka përfunduar shkollën fillore dhe të mesme. Ajo ka punuar për rreth dy vjet në kalkulimin e mallrave në një nga supermarketet më të mëdha të kohës në Podujevë. Nga viti 2007 deri në vitin 2019, Mirsime Muja Durmishi ka jetuar në Gjermani, ku edhe e ka mësuar gjuhën gjermane. Ajo e ka përfunduar me sukses testin e gjuhës gjermane “telc C1 Hochschule” në Freiburg, Gjermani, në vitin 2018. Nga viti 2014 deri në vitin 2019, ajo ka punuar si përkthyese vullnetare në Achern, Gjermani. Që nga viti 2019, Mirsime Muja Durmishi jeton në Zvicër. Me dëshirën për të ofruar kurse në gjuhën shqipe për të rritur, ajo ka përfunduar me sukses kursin “SVEB I”, i cili është i domosdoshëm për mësimdhënie për të rritur në Zvicër. Ky kurs përbëhet nga disa module. Pasi ka përfunduar praktikën e kërkuar, në janar të këtij viti, ajo ka marrë certifikatën “SVEB I – Kursleiterin Erwachsenenbildnerin” nga Volkshochschule në Solothurn, ku e ka ndjekur këtë kurs. Deri në vitin 2021, ajo ka punuar si ndihmëse mjekësore në një ordinancë private.

Që nga shkurti i vitit 2022, Mirsime Muja Durmishi i është rikthyer pasionit të saj të vjetër për mësimdhënie, për të cilën edhe është diplomuar në vitin 2006, në Universitetin e Prishtinës, në degën e Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe. Pastaj, ajo ndoqi një kurs 1-vjeçar universitar në Universitetin e Vjenës, i cili përbëhej nga 6 Module, me gjithsej 30 ECTS, të cilin e përfundoi me sukses në shtator të këtij viti. Kursi udhëhiqej nga Prof. i.R. Mag. Dr. Renate Faistauer dhe Mag. Dr. Nino Tomaschek, Privatdoz. MA. Kursi quhet: “2023S Deutsch als Fremdsprache weltweit unterrichten – Online-Zertifikatskurs” në shqip “Mësimdhënia e Gjuhës Gjermane si Gjuhë e Huaj në Mbarë Botën – Kurs Online me Certifikatë Universitare në Vjenë”.

Pastaj, ajo ka vazhduar të marrë pjesë në seminare, webinare, punishte të ndryshme për mësimdhënës: në gjuhën shqipe, gjermane dhe angleze. Disa nga seminaret, webinaret dhe punishtet e fundit ku ka marrë pjesë janë:

«Seminari Mbarëkombëtar XVII – Metodologjia e Mësimdhënies së Gjuhës Shqipe dhe Kulturës Shqiptare në Mërgim», Prishtinë (18.–21. Korrik 2024)

Konferenca 4-ditore e 50-vjetorit të FaDaF-it (Shoqata Profesionale e Gjermanishtes si Gjuhë e Huaj/ Gjuhë e Dytë) – 50. Jahrestagung Deutsch als Fremd- und Zweitsprache, 09.- 12.10.2024 në Göttingen- online

Webinar: Kush ka frikë nga AI? Inteligjenca Artificiale dhe Gjuha Gjermane si Gjuhë e Huaj (Niveli C1) – (Webinar: Who’s afraid of AI? Künstliche Intelligenz und DaF (C1)) – (Praxistag)

Webinar: Gjermanishtja si Gjuhë e Dytë në Vendin e Punës është më shumë se një ndryshim i vendit të të nxënit/mësuarit: Nga identifikimi i nevojave gjuhësore-komunikuese të nxënësve drejt identifikimit të nevojave gjuhësore-komunikuese në lidhje me organizimin dhe kërkesat e ndërmarrjes./ (Workshop: DaZ am Arbeitsplatz ist mehr als ein Lernortwechsel: Von der sprachlich kommunikativen Ermittlung der Bedarfe der Lernenden zur Ermittlung der sprachlich kommunikativen organisationsbezogenen Bedarfe des Unternehmens)

Punëtoria “Inteligjenca Artificiale në Arsim” me Joe Dale (në gjuhën Angleze) / (Workshop ‘Artificial intelligence in education’ with Joe Dale (in English)) – në Zürich

Trajnimi: Prezantim/hyrje në Big Blue Button (Einführung in Big Blue Button) me Flying Teachers – Zürich

Trajnimi në Shkollën e Lartë Pedagogjike në Bern: Boxenstopp für Berufseinsteigende II (Klassenmanagement/Zusammenarbeit) / (Menaxhimi i klasës/ bashkëpunimi)

Trajnimi në Shkollën e Lartë Pedagogjike në Bern: “Mësimdhënia digjitale me OneNote (përfshirë Teams)”, nën drejtimin e Profesorit Universitar Jürg Widrig – (Digital unterrichten mit OneNote (inkl. Teams)

“Nxitja e të mësuarit të pavarur» – Weiterbildung Grundkompetenzen: Lernautonomie fördern bei Fachstelle Weiterbildung VSV, Bern.

Trainimi për trainere motivuese në akademin e suksesit “I am Power” që udhëhiqet nga trainerja motivuese, Mimoza Thaqi.

Trainimi profesional “Blended Learning” me portalin mësimor të vhs (12.02. deri 25.04.2024) «Kongresi 22eme Congres Freinet Suisse», Herzberg bei Aarau (17.–20. Maj 2022)

«Kongresi 21eme Congres Freinet Suisse», Herzberg bei Aarau (25.–28. Maj 2022)

Trainimet nga shkolla shqipe dhe qendra e botimeve në Uster/Zürich (08. & 18.12.2022)

Mirsime Muja Durmishi vazhdon të jetë një shembull i përkushtimit në fushën e edukimit gjuhësor dhe integrimit kulturor. Ajo ofron njohuri dhe aftësi të rëndësishme për të gjithë ata që duan të mësojnë gjuhën gjermane dhe shqipe. Përveç kësaj, ajo është e gatshme të ofrojë edhe kurse private në formate të ndryshme si prezencë/në klasë, hibride, online ose blended learning për të gjithë ata që dëshirojnë të mësojnë gjuhën gjermane ose shqipe. Mirsimen mund ta gjeni në portalet si Facebook dhe në Linkedin: Mirsime Muja Durmishi | LinkedIn. Duke qenë se Mirsimja vetë u integrua me sukses si në Gjermani ashtu edhe në Zvicër, ajo tani ndihmon me entuziazëm të tjerët duke ofruar kurse integrimi për të rritur të gjuhës gjermane.

Sapo u zhvendos në Bern, Mirsimja u pranua në një program – rrjet profesional, për emigrantë të kualifikuar, të quajtur «BERNETZ». Programi «BERNETZ», i udhëhequr nga Lora Slovak, është një program rrjetëzimi profesional i qytetit të Bernit, që synon të mbështesë emigrantët e kualifikuar për të hyrë në tregun e punës në Zvicër. Ky program është një mundësi e shkëlqyer për të gjithë ata që posedojnë një diplomë të huaj, për të zhvilluar aftësitë e tyre profesionale, për të rritur vetëbesimin dhe për t’u integruar me sukses në tregun e punës në Zvicër. Për një periudhë rreth dhjetë muajsh, nga shkurti deri në nëntor, programi ofron ndihmë të fokusuar përmes rrjeteve profesionale, trajnimeve dhe mundësive për lidhje të drejtpërdrejta me profesionistë të fushave të ndryshme.

Që nga nëntori i vitit 2023, Mirsimja është punësuar në institucionin gjuhësor Flying Teachers në Bern dhe Zürich, ku ka filluar të japë kurse hibride të gjermanishtes në Bern dhe gjithashtu kurse integrimi të gjuhës gjermane me qëllim tregun e punës: (Integrationskurs Deutsch mit Ziel Arbeitsmarkt) në Zürich, si dhe nga qershori 2024 kurse online po të gjuhës gjermane për kompani “Firmenkurse”. Nga dhjetori 2024 ka filluar mësimdhënien edhe në një institucion tjetër gjuhësor. Nga dhjetori, Mirsimja ofron kurset e saj edhe në Migros Klubschule në Bern, im Bahnhof (7 Welle). Në Migros Klubschule ajo ofron kurse të ndryshme për të rritur të gjuhës gjermane dhe shqipe.

FEDERATA VATRA NDEROI RAMUSH HARADINAJN, HEROIN E LIRISË SË KOSOVËS

October 20, 2024 by s p

Sokol Paja/

New York, 19 Tetor 2024 – Federata Pan-Shqiptare e Amerikës Vatra nderoi heroin e lirisë së Kosovës z.Ramush Haradinaj si “Anëtar Nderi” i përjetshëm i Federatës Vatra me motivacion: “Për dashurinë dhe respektin ndaj Vatrës, për merita të jashtëzakonshme si udhëheqës, luftëtar e çlirimtar në Luftën e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, si burrështetas i shquar për forcimin e miqësisë shqiptaro-amerikane dhe lidhjen e ngushtë të Amerikës me Kosovën e Shqipërinë, për merita të veçanta në lidershipin politik e institucional në Kosovë, dhe afirmimin e Kosovës në arenën ndërkombëtare”.

Në fjalën e mirëseardhjes kryetari i Vatrës Dr. Elmi Berisha renditi vlerat dhe kontributin monumental të Z.Haradinaj për Kosovën e kombin shqiptar, si komandant, politikan, luftëtar e çlirimtar. Z.Haradinaj i tha Kosovës lavdi, nder dhe dinjitet tha z.Berisha. Në fjalën falenderuese z.Ramush Haradinaj shprehu mirënjohje dhe falenderoi Vatrën për nderimin dhe vlerësimin dhe u shpreh sa Vatra ka vlera të veçanta ashtu si Amerika, shpresa e njerëzve në vështirësi.

Në fjalën e tij z.Haradinaj theksoi se Kosova duhet të përmirësojë marrëdhëniet bilaterale me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Kosova e meriton në planin strategjik të sigurisë që të sigurojë nga bashkësia ndërkombëtare një plan masash për anëtarësim në NATO, pasi sipas Haradinajt Kosova ka ushtri të aftë, profesioniste, me standarde europiane dhe ushtrinë më të re në botë, një gjeneratë e shkëlqyer profesionistësh. Ushtria e Kosovës është ndër me të aftat në botë për demontimin e minave theksoi Haradinaj dhe shtoi se Kosova i jep vlera NATO-s dhe siguri rajonit të Ballkanit.

Anëtarësimi në NATO ndryshon strategjinë e brëndshme, perspektivën kombëtare dhe sigurinë shtetërore e rajonale ngulmoi z.Haradinaj.

Procesi për anëtarësim në NATO afron Kosovën me BE por Kosova duhet të ndryshojë kurs politik e diplomatik dhe përafrim me BE dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës porositi Haradinaj. Ai vlerësoi Shqipërinë në planin e sigurisë dhe afrimin me standardet dhe vlerat e NATO.

Z.Haradinaj kërkoi nga mërgata shqiptare e Amerikës një lobim në institucionet amerikane e politikanët e Amerikës në interes afirmimit të Kosovës e anëtarësimit të saj në NATO e BE. Z.Haradinaj i kërkoi mërgatës shqiptare të bëhen pjesë e ndryshimit të Kosovës më 9 shkurt në zgjedhjet parlamentare. Hirësi Theofan Koja, nënkryetari i Vatrës Boston bekoi të gjithë të pranishmit me një lutje të veçantë për vëllazëri, paqe, zhvillim, bekim e mirësi. Në takimin e përzëmërt e vëllazëror me heroin e Kosovës Ramush Haradinaj, pyetën dhe diskutuan Tom Paloka e Asllan Bushati i cili bëri një analizë globale të çështjeve të sigurisë kombëtare dhe armëve bërthamore.

Takimi patriotik me pjesëmarrjen e personaliteteve më të shquara të mërgatës, i përzëmërt e vëllazëror vazhdoi me biseda të ngrohta e çaste të paharrueshme për të gjithë të pranishmit.

SHKOLLA SHQIPE E KISHËS ORTODOKSE SHQIPTARE “SHËN TRINIA” NË BOSTON, GJUHË DHE IDENTITET KOMBËTAR TE SHQIPTARËT NË MASSACHUSETTS

October 16, 2024 by s p

Kristiana Sadikja mësuese në shkollën shqipe “Shkolla e së Dielës” e Kishës Ortodokse Shqiptare “Shën Trinia” në Boston, rrëfen ekskluzivisht për gazetën “Dielli”, organ i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës “VATRA”, New York, ruajtjen e identitetit kombëtar, historisë, gjuhës, kulturës dhe traditës shqiptare në Boston, nëpërmjet mësimit të gjuhës shqipe, historisë, traditës e kulturës shqiptare dhe aktiviteteve fetare e patriotiko- kulturore. Me mësuesen Kristiana Sadikja bisedoi editori i “Diellit” Sokol Paja.

HISTORIKU I “SHKOLLËS SË DIELËS” E KISHËS ORTODOKSE SHQIPTARE “SHËN TRINIA” NË BOSTON

Së pari ju falenderoj që me jepni mundësi të tregoj tek shqiptarët e diasporës për punën e bukur që bëhet në “Shkollën e së Dielës” të Kishës Ortodokse Shqiptare “Shën Trinia” këtu në Boston. Unë jam Kristiana dhe drejtoj prej 9 vitesh “Sunday School”, ose siç i themi në shqip “Shkolla e së Dielës”, e cila i ka fillimet e saj me krijimin dhe organizimin e Kishës Ortodokse Shqiptare në diasporë “Shën Trinia”, këtu në Boston të shtetit të Massachusetts. Këtë shkollë e kanë krijuar gratë e kësaj Kishe të cilat u caktuan nga ky komunitet i Krishterë Ortodoks për tu angazhuar me rritjen shpirtërore dhe edukimin fetar të fëmijëve të cilët kishin emigruar nga Shqipëria. Krahas aktiviteteve që gratë e kësaj enorie (famullie) bënin në këtë Kishë ishte që ato të përkujdeseshin për vazhdimësinë e mbajtjes gjallë të Traditës Fetare dhe Besimit të Krishterë Ortodoks të të parëve te tyre nga ana e brezave të rinj, jo vetëm të atyre që kishin emëruar në moshë të vogël me familjet e tyre, por në veçanti për ato breza që do të lindnin në “Tokën e Re”, atdheun e tyre të dytë. Peshkopët e mëparshëm të kësaj kishe siç ishin Imzot Mark Lipa dhe Imzot Ilia Katre (Ketri), ndër vite u përkujdesën që në këtë enori (famulli) të ketë vazhdimësi në mbarëvajtjen e kësaj shkolle për të rritur dhe edukuar brezat e rinj me këto tradita dhe vlera të trashëguara nga vendi i tyre i origjinës. Kjo përkujdesje vazhdon edhe sot, duke bërë detyrën fisnike dhe punën e bukur që e nisën të parët tanë. Me bekimin e Hirësisë së Tij Mitropolitit të atëhershëm Imzot Ilia Katre, tashmë i jetëndërruar, unë fillova të jap mësime të Katekizmit (siç quhet në gjuhën kishtare) në këtë kishë në shtator të vitit 2015. Hirësia e Tij, Mitropoliti Ilia, duke e ditur aktivitetin tim të gjatë në Kishën Ortodokse të Shqipërisë si mësuese e Katekizmit më kërkoi që të kujdesesha për vazhdimësinë e mësimdhënies tek fëmijët e Krishterë Ortodoksë të kësaj kishe si nga ana fetare ashtu edhe nga ana patriotike, duke ua bërë të gjithë procesin e mësimdhënies në gjuhën e tyre amtare, shqipe. Pra, krahas mësimit të Katekizmit të Besimit Ortodoks, Hirësia e Tij theksoi që të rinjtë duhet të vazhdojnë të ruajnë identitetin dhe traditën e bukur shqiptare.

KURRIKULA MËSIMORE…

Kurrikula që përdor me fëmijët ka permbajtje fetare të cilat i marr nga Zyra e Fëmijëve të Kishës Ortodokse të Shqipërisë dhe në disa raste nga Kisha Ortodokse këtu në Amerikë. Gatishmëria dhe bashkëpunimi me prindërit dhe vazhdimi i të mësuarit në familje janë një mbështetje e madhe për mua. Mesimin që zhvilloj në klasë e bëjmë në gjuhën shqipe dhe arsyeja është që të ruajmë gjuhën shqipe dhe për ta transmetuar atë ndër breza. Pjesa më e madhe e fëmijëve e kuptojnë këtë gjë dhe akrivizohen në komunikimin shqip, sepse edhe në familjet e tyre ata flasin gjuhen shqipe.

MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI FORMË E RUAJTJES SË IDENTITETIT KOMBËTAR TË SHQIPTARËVE NË BOSTON

Ashtu siç edhe e përmenda më lart, krahas mësimit të Katekizmit, i cili zhvillohet në shqip, u japim fëmijëve edhe një kohë të caktuar për ta përpunuar, dhe përforcuar mësimin në shqip. Materialet për të mësuar fëmijët i kam siguruar privatisht, siç është abetarja, e cila përdoret në Shqipëri për klasat e para të shkollës fillore. Gjithashtu të gjitha shërbesat që bëhen në Kishën tonë, pjesa më e madhe e tyre bëhen në gjuhën shqipe. Me emërimin e Peshkopit të ri në enorinë (famullinë) tonë këtu në Kishën e Shën Trinisë në Boston, Hirësia e Tij, Imzot Theofan Koja, u kujdes personalisht që kjo shkollë të vazhdojë po me atë ritëm si më parë. Ai vazhdon të theksojë me të madhe rëndësinë e ruajtjes së besimit dhe kulturës tonë, sepse këto të dyja na identifikojnë ne si shqiptarë këtu në këtë vend të madh, i përbërë nga një mozaik i bukur kulturash, traditash dhe gjuhësh nga e gjithë bota, ku edhe ne shqiptarët kemi vendin tonë me karakteristikat dhe veçoritë tona të pasura. Programet që organizojmë çdo vit si për shembull; Festa e Krishtlindjes, ajo e Pashkës, Festa e Pavarësisë si dhe Festa e Mësuesit dhe ajo Nënës, bëhen të gjitha në gjuhën shqipe. Programi është i larmishëm me këngë, vjersha, valle dhe dramë. Gjithashtu çdo festë fetare që organizon enoria (famullia) jonë, krahas përmbajtjes fetare këndohen këngë të trevave të ndryshme shqiptare të shoqëruara me vallet tona të bukura. Kjo i jep një tjetër mundësi brezit të ri të mësojnë traditan kulturore-folklorike shqiptare dhe t’a përçojnë atë ndër breza. Me aktivitetet që zhvillohen në kishën tonë, fëmijëve krahas besimit në Zotin, për të qenë qytetarë të denjë të këtij vendi, u mësohet gjithashtu se prejardhja e tyre shqiptare është e pasur si nga ana kulturore dhe intelektuale.

PRINDËRIT E NXËNËSVE TË SHKOLLËS SHQIPE JANË NJË BEKIM

Komuniteti Shqiptar këtu në Boston organizon festa të ndryshme shqiptare dhe ka pjesëmarrës të ndryshëm. Aktivitetet që organizohen herë pas here në enorinë (famullinë) tonë janë një ruajtje e mirë e Traditës Shqiptare nga brezi në brez. Prindërit, për mua janë një bekim dhe bashkëpunimi i shkëlqyer me ta, ka si qellim të përbashkët që pishtarin që na u dorezua nga të parët tanë të vazhdojë të jetë i ndezur dhe tu përcillet brezave në vijim tek shqiptarët e diasporës. Aktualisht fëmijët që janë pjesë e Katekizmit këtu në Kishë, janë edhe pjesë e Shkollës Shqipe Maasbesa, e cila e ka përforcuar më shumë gjuhën shqipe tek brezi i ri.

VËSHTIRËSI NË MËSIMDHËNIEN ME FËMIJËT ME DY GJUHËSI

Unë nuk do t’a identifikoja si vështirësi të mësuarit shqip. Fakt është se në familjet shqiptare flitet shqip dhe kjo ma lehtëson komunikimin në shqip me fëmijët. I jam mirënjohëse familjeve shqiptare që vazhdojnë t’a ruajne traditën e tyre.

MËSIMI SHQIP DHE EFEKTI QË KA TEK FËMIJËT NË RRITJEN FRYMËS SË PATRIOTIZMIT

Të shprehurit në gjuhën shqipe është ndjenjë e veçantë, sidomos për ne që jemi në diasporë, por dhe fëmijëve u rritet ndjenja e dashurisë për vendin dhe prejardhjen e tyre. Unë uroj që tradita dhe kultura shekullore që ne si shqiptarë kemi, të vazhdojë ndër breza për të mos u shuar asnjëherë. Tashmë ne jemi qytetarë të “botës së re” dhe identieti i secilit e bën të veçantë, duke njohur prejardhjen njeh vetveten. Zoti e bekoftë Shqipërinë dhe shqiptarët kudo ku jetojnë!

KUSH ËSHTË MËSUESE KRISTIANA SADIKJA?

Unë quhem Kristiana Sadikja. Kam studiuar në Shqipëri për Sociolgji dhe që prej vitit 1994 kam qenë pjesë aktive në Rininë Ortodokse të Shqipërisë. Për 10 vite kam qenë mësuese në “Shtëpinë Shpresa” të cilën Kisha Ortodokse e Shqipërisë e ka hapur për t’u ardhur në ndihmë fëmijëve nga familjet me vështirësi ekonomike dhe sociale. Kjo “Shtëpi Familje” vazhdon misionin e saj edhe sot e kësaj dite dhe ndodhet në Kishën e Shën Vlashit në fshatin me të njëjtin emër në Durrës, Shqipëri. Në Shqipëri kam bërë trajnime të ndryshme në edukimin e fëmijëve me vështirësi sociale por dhe jo vetëm. Gjithashtu kam eksperiencë të gjatë si mësuese e Edukimit të Krishterë në Kishën Ortodokse të Shqipërisë. Prej 9 vitesh tashmë ndodhem në Boston të Shtetit Massachusetts dhe përpiqem të jap sadopak kontributin tim personal në rritjen dhe formimin e brezit të ri ndër shqiptarët e diasporës. Përveç vlerësimeve nga Komuniteti i Kishës dhe prindërve, çmimi më i madh është; gëzimi kur shoh ecurinë e femijeve, tashmë të rritur, që e ruajnë besimin dhe kulturën e tyre. Kjo është kënaqësia më e madhe për një mësuese.
@followers@top fans

“SHTËPIA E SHQIPTARIT”, FESTË MADHËSHTORE NË PHILADELPHIA

October 14, 2024 by s p

Sokol Paja/

Philadelphia, 13 tetor 2024 – Shoqata Mbarëshqiptare Social – Kulturore “Bijtë e Shqipes” bashkoi shqiptarë nga Amerika, Kanadaja, Italia, Greqia, Gjermania, Shqipëria, Kosova e trojet etnike kombëtare në një festë madhështore të inagurimit të “Shtëpisë së Shqiptarit” si qendër e re komunitare që bashkon të gjithë patriotët shqiptarë të Philadelphias. Një aktivitet i shkëlqyer patriotik, atdhetar, kulturor, komunitar e kombëtar i “Bijve të Shqipes” të cilët bashkë me shkollën shqipe “Ghuja Jonë” janë një krenari kombëtare shqiptare në mërgatën e Amerikës. Përurimi i Qendrës Komunitare dhe Shkollës Shqipe “Gjuha Jonë” në Philadelphia si një moment historik, është një mirënjohje për kontributin 22 vjeçar të kësaj shoqate në shërbim të komunitetit shqiptar dhe çështjes kombëtare. Një emocion dhe krenari e pa përshkrueshme për çdo pjesëmarrës, vlerësimi dhe puna fenomenale e komunitetit fantastik shqiptar në Philadelphia.

Nën prezantimin mjeshtëror të gazetarit të shquar të RTSH mjeshtrit të skenës dhe ekranit Defrim Methasani dhe patriotes së talentuar Julida Çepele, u kënduan emocionalisht himnet kombëtare të Amerikës e Republikës së Shqipërisë duke ngjallur emocione të mëdha dhe përjetime zemre në tokën e ëndrrave dhe larg atdheut mëmë. Ceremonia festive vazhdoi me interpretime të shkëlqyera si një koncert me këngë dhe valle nga nxënës dhe ish -nxënës të shkollës shqipe “Gjuha Jonë” me vallen e Tiranës e këngën e fëmijëve “Xhamadani vija-vija” të cilët emocionuan të gjithë të pranishmit. Kënga “Moj e bukura more” e kënduar nga Anita Rukiqi dhe Isli Ademi u pasua nga Kristina Marku e la gjurmë kujtese në ceremoni me këngën “Thërret Prizreni mori Shkodër”, pasuar nga vallja e Tropojës kërcyer mjeshtërisht prej të rinjve shqiptarë të Philadelphias, pjesë e ‘Bijve të Shqipes”. Ansambli Folklorik “Çipini” nga Labëria i thuri këngë polifonike nderimi kontributit historik të shkollës shqipe “Gjuha Jonë” e shoqatës “Bijtë e Shqipes” për gjuhë e kulturë kombëtare, përformancë e lartë artistike që u pasua nga nxënësi Leonard Hasa në një instrumental me çifteli.

Kryetari i Shoqatës Mbarëshqiptare Social – Kulturore “Bijtë e Shqipes” z. Dritan Matraku falenderues dhe i emocionuar në fjalën e mirëseardhjes tha se kjo ditë e shënuar e përurimit të shtëpisë së shqiptarit, përmbush amanetin e të parëve për të ruajtur historinë e vlerat tona kombëtare e për ti përcjellur tek brezat e rinj. Z.Matraku vlerësoi dhjetëra biznese e sipërmarrje shqiptare që për 22 vite sakrifikuan e kontribuan për shtëpinë e shqiptarit në Philadelphia. Shoqata “Korabi” i dhuroi nga Shqipëria “Bijve të Shqipes” një libër me vlera historike e kulturore si shenjë nderimi e respekti për angazhimin e punën e vyer atdhetare.

Përfaqësuesi i Senatit të SHBA, zyra e Senatorit Bob Casey, z. Ethan Seletsky, Senatori z. Jimmy Dillon, Këshilltari i qytetit z. Michael Driscoll dhe përfaqësuesi i shtetit të Philadelphias Pat Gallagher në fjalimet e tyre që u shoqëruan me dhurata për shoqatën “Bijtë e Shqipes” e shkollën shqipe “Gjuha Jonë”, vlerësuan lart komunitetin shqiptar të Philadelphias, cilësuan bashkëpunimin e frytshëm, vlerat komunitare, krenarinë e sukseset e shqiptarëve që janë frymëzim edhe për komunitetet e tjera në Philadelphia. Ambasadori i Shqipërisë në Uashington Ervin Bushati në fjalën e tij vlerësoi punën komunitare dhe atdhetare të shqiptarëve të Philadelphias. Artisti Shaban Lajçi duke recituar pjesë nga Lahuta e Malcisë emocoionoi të gjithë të pranishmit me mesazhet atdhetare të At Gjergj Fishtës që qëndrojnë aktuale edhe në ditët e sotme. Artisti i shquar Xhevat Limani interpretoi poemën e Naim Frashërit “Ti Shqipëri më jep nder” duke dhënë mesazhe të fuqishme për ruajtjen e gjuhës shqipe, këtë gjuhë të perëndisë, ndër brezat e shqiptarisë. Këngëtari Artur Matia përgjatë performancës së tij i shtoi nota gëzimi e hareje ceremonisë së shkëlqyer festive që bashkoi shqiptarët e Amerikës në festën e shtëpisë së shqiptarëve. Përfaqësuesi i nismëtarëve të shoqatës “Bijtë e Shqipes” z. Llazar Vero në fjalën e tij tregoi me detaje rrugëtimin historik të shoqatës “Bijtë e Shqipes” në 22 vite histori, ndërsa z. Tajar Domi ish-kryetar shoqatës “Bijtë e Shqipes” shpjego për të pranishit funksionin që do të kryejë shtëpia e shqiptarëve si qendër kulturore e multidimensionale në shërbim të komunitetit shqiptar në Philadelphia.

Dr.Pashko Camaj, Sekretari i Federatës “Vatra” vlerësoi punën patriotike të shoqatës “Bijtë e Shqipes” e shkollës shqipe “Gjuha Jonë” për ruajtjen e gjuhës e identitetit kombëtar duke e lidhur ngushtë këtë veprimtari me misionin e Vatrës që prej themelimit e deri në ditët e sotme. Dr. Camaj përshëndeti në emër të kryetarit Dr. Elmi Berisha, Kryesisë së Vatrës, Këshillit të Vatrës e të gjithë vatranëve dhe dhuroi në emër të Federatës Vatra 100 flamuj kombëtar, 100 libra shqip dhe 100 gazeta Dielli për fëmijët e shkollës shqipe. Editori i gazetës “Dielli” i quajti shqiptarët e Philadelphias apostuj të shqiptarizmës dhe ambasadorët më të mirë të vlerave kombëtare në mërgatën e Amerikës. Gjuha, kultura dhe identiteti e bëjnë një komb të pa vdekshëm, tha ndër të tjera editori i gazetës Dielli.

Mjaft e veçantë në këtë ceremoni patriotike ishte përshëndetja e drejtorit artistik të Qendrës “Margarita Xhepa” në Asti të Italisë z. Hasan Bulçari dhe e drejtorit të shkollës shqipe “Naim Frashëri” në Patra të Greqisë z. Iliaz Bobaj, lexuar nga mësuesja Kristiana Veliu. Shkolla këto model atdhetarie e patriotizmi në Greqi dhe Itali e të binjakëzuara me shkollën shqipe “Gjuha Jonë” në Philadelphia.

Fjalë përshëndetëse dhe mjaft emocionuese mbajtën Dr. Bexhet Hasani e znj.Iliriana Sulkuqi si përfaqësues të Shoqatës së Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë, Dr. Skender Kodra nga Akademia Shqiptaro – Amerikane e Shkencës dhe Arteve dhe z. Iliaz Shehu, anëtar i Kryesisë së Shoqatës “Bijtë e Shqipes”. Ceremonia festive u përmbyll prej nënkryetarit Mexhit Koboçi e Rudina Bani me dhënien e certifikatave të vlerësimit e mirënjohjes “Kontribute Atdhetarizmi” për bizneset që kontribuan në ndërtimin e qendrës komunitare“Bijtë e Shqipes” e shkolles shqipe “Gjuha Jonë”. Finalja festive ishte prerja e shiritit të inaugurimit të “Shtëpisë së Shqiptarit” prej drejtuesve të shoqatës e nxënësve të shkollës si dëshmi e vazhdimësisë, mirënjohjes e krenarisë kombëtare në mërgatën e Amerikës.

Një aktivitet i shkëlqyer kulturor, atdhetar, patriotik e komunitar ku shqiptarët e Philadelphias shkëlyen si kurrë më parë. Qershia mbi tortë e aktivitetit ishte pjesëmarrja e gjërë e Vatrës e vatranëve me në krye sekretarin Dr. Pashko Camaj, editorin e Diellit, anëtarin e kryesisë Dr. Paulin Marku, Ilir Cubi, Nazim Salihu(Noli Tv), Dr. Ines Murzaku e vatranë të tjerë. Një prezantim dinjitoz e me shumë dinjitet, në një ceremoni të bekuar që kurorëzon përpjekjet dhe aspiratat e shqiptarëve për gjuhë e kulturë, sukses, identitet, histori e krenari në mërgatën e Amerikës. Zoti i bekoftë përpjekjet e shenjta të të gjithë shqiptarëve për gjuhë shqipe, histori dhe identitet kombëtar.

SHKOLLA SHQIPE NË BRILON, GJUHË DHE IDENTITET KOMBËTAR TE SHQIPTARËT NË GJERMANI

October 9, 2024 by s p

Negjmije Reçica mësuese e shkollës shqipe në Brilon, shtetin e Nordrhein-Westfalen (NRW), Gjermani, rrëfen ekskluzivisht për gazetën “Dielli”, organ i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës “VATRA”, New York, ruajtjen e identitetit kombëtar, historisë, gjuhës, kulturës dhe traditës shqiptare në Brilon, Gjermani, nëpërmjet mësimit të gjuhës shqipe, historisë, traditës e kulturës shqiptare dhe aktiviteteve patriotiko- kulturore. Me mësuesen Negjmije Reçica bisedoi editori i “Diellit” Sokol Paja.

HISTORIKU I SHKOLLËS SHQIPE NË BRILON, NË SHTETIN E NORDRHEIN-WESTFALEN (NRW), GJERMANI

Historia e gjuhës shqipe në Shtetin e Nordrhein-Westfalen (NRW), Gjermani, është një tregim i gjallë dhe i pasur që reflekton jo vetëm migrimin e shqiptarëve në këtë rajon, por edhe përpjekjet e tyre të pandërprera për të ruajtur dhe zhvilluar gjuhën dhe kulturën kombëtare. Shkolla Shqipe në Brilon, ku unë jap mësim, është një shembull i këtyre përpjekjeve të palodhshme të komunitetit shqiptar në diasporë, për të siguruar që gjeneratat e reja të mbajnë lidhjen me gjuhën e tyre amtare dhe kulturën e tyre. Ajo ka një histori të gjatë, të ndërtuar mbi angazhimin e prindërve, mësuesve dhe komunitetit në përgjithësi, për të krijuar një mjedis të sigurt dhe mbështetës ku fëmijët shqiptarë të mësojnë shqipen.
Mësimi në shkollën tonë organizohet në baza javore, ku fokusi kryesor është zhvillimi i aftësive të leximit, shkrimit dhe të folurit në gjuhën shqipe. Përmes një qasjeje gjithëpërfshirëse, fëmijët jo vetëm mësojnë rregullat gramatikore dhe pasurojnë fjalorin, por gjithashtu zhvillojnë dashurinë dhe krenarinë për rrënjët e tyre kulturore. Përveç mësimit të gjuhës, organizohen aktivitete kulturore dhe historike, të cilat ndihmojnë nxënësit të kuptojnë më thellë historinë dhe trashëgiminë shqiptare. Ky sistem mësimor është fryt i përkushtimit të vazhdueshëm të komunitetit dhe mbështetjes nga organizatat lokale, duke e bërë Shkollën Shqipe një qendër të rëndësishme për ruajtjen e identitetit kombëtar në diasporë.

GRAMATIKË, LETËRSI DHE HISTORI SHQIPTARE…

Si mësuese, përdor një kurrikulë të integruar që përqendrohet në zhvillimin e aftësive gjuhësore të nxënësve nëpërmjet mësimit të gramatikës, letërsisë dhe historisë shqiptare. Kjo kurrikulë është përpiluar në mënyrë të tillë që të përshtatet me nivelet e ndryshme të aftësive gjuhësore të nxënësve, duke siguruar që secili prej tyre të ketë mundësinë të përparojë në të kuptuarit dhe përdorimin e gjuhës shqipe. Përmes aktiviteteve kulturore, mësimi pasurohet me elemente të rëndësishme të kulturës, artit, muzikës dhe historisë shqiptare, duke vënë theksin në vlerat kombëtare dhe identitetin kulturor. Një aspekt i rëndësishëm i këtij procesi është bashkëpunimi i ngushtë me prindërit dhe komunitetin shqiptar. Për të pasur sukses në ruajtjen e gjuhës dhe kulturës tonë, është jetike që prindërit të jenë aktivë dhe të përfshirë në procesin mësimor të fëmijëve të tyre. Unë i inkurajoj ata të punojnë me fëmijët e tyre në shtëpi, duke i ndihmuar në përforcimin e asaj që mësojnë në shkollë dhe duke krijuar një ambient ku shqipja flitet dhe praktikohet rregullisht. Angazhimi i prindërve dhe komunitetit është vendimtar për ruajtjen e gjuhës shqipe në diasporë. Së bashku, ne mund të sigurojmë që fëmijët tanë të zhvillojnë një ndjenjë të fortë të identitetit dhe përkatësisë kombëtare, duke e mbajtur gjuhën dhe kulturën tonë të gjallë për brezat që vijnë.

MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI FORMË E RUAJTJES SË IDENTITETIT KOMBËTAR TË SHQIPTARËVE NË GJERMANI

Mësimi i gjuhës shqipe është një element themelor në ruajtjen e identitetit kombëtar të shqiptarëve që jetojnë jashtë atdheut. Përmes gjuhës, fëmijët jo vetëm që mësojnë të komunikojnë në shqip, por gjithashtu trashëgojnë vlerat, traditat dhe historinë që i lidhin me origjinën dhe kulturën e tyre. Gjuha shqipe është ura që lidh brezat e rinj me rrënjët e tyre, duke u dhënë mundësinë të kuptojnë më thellë se nga vijnë dhe cilët janë. Në një shtet si Gjermania, ku integrimi në shoqëri është thelbësor, është po aq e rëndësishme që fëmijët shqiptarë të mos humbasin identitetin e tyre kulturor. Gjuha shqipe është mjeti kryesor për ta bërë këtë, pasi ajo u lejon atyre të ruajnë lidhjen me trashëgiminë kombëtare, duke forcuar krenarinë dhe ndjenjën e përkatësisë. Mësimi i shqipes i ndihmon fëmijët të rriten me një identitet të balancuar, ku ata mund të integrohen në mënyrë të suksesshme në shoqërinë ku jetojnë, pa harruar rrënjët e tyre dhe pa humbur atë që i bën të veçantë si pjesë e kombit shqiptar.

SHOQËRIA GJERMANE KA NJË QËNDRIM MBËSHTETËS NDAJ MËSIMIT SHQIP

Shoqëria gjermane ka treguar një qëndrim mbështetës ndaj përpjekjeve tona për të mësuar dhe ruajtur gjuhën shqipe. Brenda kuadrit të diversitetit kulturor, mësimi i gjuhëve amtare shihet si një aspekt i rëndësishëm i integrimit dhe pasurimit kulturor të shoqërisë gjermane. Organet shtetërore kanë luajtur një rol të rëndësishëm në këtë proces, duke njohur dhe inkurajuar ruajtjen e gjuhës dhe kulturës së komuniteteve të ndryshme, përfshirë atë shqiptar. Bashkëpunimi ynë me shoqatat shqiptare në Gjermani ka qenë gjithashtu thelbësor. Këto shoqata ndihmojnë në organizimin e aktiviteteve kulturore, artistike dhe edukative, duke krijuar mundësi të shumta për fëmijët dhe të rinjtë shqiptarë të jenë pjesë e një komuniteti që i mbështet në ruajtjen e identitetit të tyre. Ky bashkëpunim ka forcuar lidhjet ndërmjet shkollave, familjeve dhe komunitetit në përgjithësi, duke e bërë mësimin e gjuhës shqipe më të suksesshëm dhe të qëndrueshëm. Kontributi i komunitetit shqiptar është i pazëvendësueshëm. Prindërit, organizatat dhe individët shqiptarë janë të angazhuar në mbështetjen e mësimit të gjuhës shqipe, duke ofruar burime, kohë dhe energji për të siguruar që fëmijët të mos e humbasin lidhjen me gjuhën e tyre amtare dhe me trashëgiminë kulturore. Ky përkushtim ka ndikuar që mësimi shqip të jetë një element kyç për ruajtjen e identitetit tonë në diasporë.

MËSIMDHËNIE PËRMES TEKNOLOGJISË, VËSHTIRËSITË NË MËSIMDHËNIE ME FËMIJËT ME DY GJUHËSI

Në vitet e fundit, përdorimi i teknologjisë në mësimdhënie është bërë një komponent thelbësor i procesit arsimor, veçanërisht gjatë pandemisë, kur mësimi në distancë ishte i domosdoshëm. Në mësimdhënien e gjuhës shqipe, ne përdorim platforma dixhitale dhe mjete interaktive për të lehtësuar procesin e të mësuarit dhe për të mbajtur një komunikim të qëndrueshëm me nxënësit. Këto teknologji na mundësojnë qasje në materiale të ndryshme, si video, lojëra edukative dhe burime online, duke e bërë mësimin më tërheqës dhe të përshtatshëm për fëmijët.
Megjithatë, mësimdhënia për fëmijët me dy gjuhësi paraqet sfida specifike. Fëmijët që mësojnë shqip ndërkohë që janë të rritur në një mjedis ku flitet një gjuhë tjetër, si gjermanishtja, shpesh përballen me vështirësi në balancimin dhe zhvillimin e të dyja gjuhëve. Kjo mund të shkaktojë ngatërrim në përdorimin e fjalëve ose gramatikës, si dhe një ngadalësim të progresit në gjuhën shqipe. Për të kapërcyer këto sfida, ne përdorim metoda të personalizuara dhe fleksibile që përfshijnë ushtrime të fokusuar në të dyja gjuhët, duke i ndihmuar fëmijët të zhvillojnë aftësitë e tyre në mënyrë të ekuilibruar. Gjithashtu, inkurajojmë prindërit që të jenë aktivë në mbështetjen e fëmijëve në shtëpi, në mënyrë që shqipja të praktikohet dhe të bëhet një pjesë e natyrshme e komunikimit të përditshëm. Teknologjia dhe mbështetja familjare luajnë një rol kyç në tejkalimin e vështirësive që paraqet dy gjuhësia dhe në zhvillimin efektiv të të dyja gjuhëve.

EFEKTI QË KA PASUR TE FËMIJËT NË RRITJEN E NDJENJËS PATRIOTIKE MËSIMI I GJUHËS SHQIPE

Mësimi i gjuhës shqipe ka një ndikim të thellë në rritjen e ndjenjës patriotike te fëmijët shqiptarë që jetojnë jashtë vendit. Përmes këtij mësimi, fëmijët jo vetëm mësojnë të flasin dhe të shkruajnë në shqip, por edhe përvetësojnë historinë, kulturën dhe vlerat kombëtare që i lidhin me vendin e tyre të origjinës. Kjo përvojë i ndihmon ata të kuptojnë dhe të vlerësojnë thellësisht rëndësinë e rrënjëve të tyre kulturore, duke zhvilluar një ndjenjë të fortë krenarie për identitetin e tyre. Ndjenja e përkatësisë që vjen nga mësimi i gjuhës shqipe i forcon ata emocionalisht dhe kulturalisht, duke i bërë të ndihen më të lidhur me komunitetin shqiptar dhe traditat që e përbëjnë. Në këtë mënyrë, fëmijët arrijnë të ruajnë dhe të zhvillojnë identitetin e tyre kombëtar, pavarësisht nga mjedisi i huaj ku rriten.

PROJEKTE TË VEÇANTA DHE VIZITA NË DYSELDORF

Projekti njëvjeçar i shkollës sonë, “Zbulimi i rrënjëve gjuhësore dhe kulturore: Ndërtimi i urave kulturore – Një udhëtim zbulues përmes gjuhës dhe kulturës shqiptare”, është një nga iniciativat më të rëndësishme dhe unike mes shkollave shqipe në diasporë. Një moment kulmor i këtij projekti ishte vizita jonë në Parlamentin e Nordrhein-Westfalen (NRW) në Düsseldorf, ku ne paraqitëm një kërkesë për shpalljen e gjuhës shqipe si lëndë të pavarur në sistemin arsimor të këtij shteti. Ky hap përfaqëson një arritje të madhe për komunitetin tonë, duke përfshirë angazhimin e drejtpërdrejtë në procesin demokratik dhe duke theksuar rëndësinë e ruajtjes së gjuhës shqipe si një element kyç për mbrojtjen e identitetit kombëtar. Kjo iniciativë jo vetëm që forcoi lidhjet kulturore dhe identitare të fëmijëve tanë me trashëgiminë e tyre, por gjithashtu kontribuoi në promovimin e diversitetit gjuhësor dhe kulturor brenda sistemit arsimor gjerman. Përfshirja e gjuhës shqipe si lëndë e pavarur do të jetë një arritje e jashtëzakonshme për komunitetin shqiptar, duke u ofruar fëmijëve mundësinë të mësojnë dhe kultivojnë gjuhën e tyre në mënyrë formale dhe të strukturuar. Për më tepër, vizitat e nxënësve në institucione të rëndësishme, si Konsullata e Përgjithshme e Kosovës, janë një komponent i rëndësishëm i strategjisë sonë më të gjerë për të forcuar lidhjet e tyre me vendin e origjinës. Këto përvoja u japin fëmijëve një mundësi të jashtëzakonshme për të kuptuar më thellë rëndësinë e ruajtjes së gjuhës dhe kulturës së tyre, duke e parë këtë si një pjesë thelbësore të identitetit të tyre personal dhe kombëtar.

KUSH ËSHTË MËSUESE NEGJMIJE REÇICA?

Vendi i Lindjes: Lipjan, Kosovë, vendbanimi aktual: Gjermani, statusi: e martuar me Fexhri Reçicën, nënë e dy fëmijëve: Rigoni në përfundim të studimeve inxhnierike pranë Univerzitetit të Dortmundit dhe Fiona studente fillestare pranë Univerzitetit të Stuttgart. Jam mësuese me përvojë të gjatë në mësimdhënie, si në Kosovë ashtu edhe në Gjermani.
Formimi im profesional e ka filluar në Universitetin e Prishtinës, ku kam përfunduar studimet në fushën e mësuesisë dhe pedagogjisë. Gjatë periudhës sfiduese të viteve të luftës në Kosovë, kam përjetuar përvojat e vështira të mësimdhënies, të cilat më forcuan si mësuese dhe si profesioniste. Këto sfida më përgatitën për përballjen me realitete të reja, siç ishte më pas përvoja ime në shkollat e Gjermanisë.
Studimet e mia plotësuese dhe puna e përditshme me kolegët gjermanë kanë qenë jashtëzakonisht përfituese. Përzierja e perspektivave të ndryshme dhe bashkëpunimi ndërkulturor më ka ndihmuar të zhvilloj metoda inovative në mësimdhënien e gjuhës, si përvetësimin e gjuhës së dytë ashtu edhe të gjuhëve të huaja. Kjo përvojë më ka pasuruar me ide të reja dhe më ka dhënë një qasje më të thellë në ndihmën gjuhësore për nxënësit e brezave të dytë dhe të tretë të komunitetit shqiptar në diasporë.
Në mjediset multikulturore, sidomos për nxënësit me dy gjuhësi, problemet gjuhësore bëhen të dukshme në kontekstin shkollor kur kërkohet angazhimi në diskutime konstruktive ose në shkrimin e teksteve komplekse. Të qenit mësuese në një shoqëri migracioni kërkon aftësi të veçanta në hartimin e proceseve të mësimit dhe mësimdhënies që janë ndjeshme ndaj sfidave gjuhësore dhe kulturore.
Një nga arritjet më të rëndësishme në karrierën time është punimi shkencor që kam përfunduar në Universitetin e Dortmundit, ku kam trajtuar rëndësinë dhe domosdoshmërinë e mësimdhënies në gjuhën e prejardhjes. Ky punim reflekton aktivitetin dhe përkushtimin tim për të promovuar gjuhën dhe kulturën shqiptare në diasporë.
Përveç angazhimit tim si mësuese, jam e përfshirë në projekte të ndryshme edukative dhe kulturore që synojnë promovimin e gjuhës shqipe dhe ruajtjen e identitetit kombëtar të fëmijëve shqiptarë që jetojnë jashtë vendit. Kjo punë është një kontribut i rëndësishëm për komunitetin shqiptar dhe për mbrojtjen e trashëgimisë sonë kulturore në diasporë.
@followers@top fans