Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

BEKIM FEHMIU, VEPRA DHE TË VËRTETAT E JETËS NË NJË DOKUMENTAR

by

Regjisori Valmir Tertini sjell një dokumentar biografik për jetën e veprën e aktorit të madh shqiptar Bekim Fehmiu, me skenar nga Fahri Musliu dhe producent Jaklid Gace. Në një intervistë ekskluzive dhënë editorit të “Diellit” Sokol Paja, regjisori i filmit Tertini rrëfen për gazetën “Dielli”, Organ i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës VATRA, New York, të vërtetat e jetës së Bekim Fehmiut, arritjet e tij, detaje rreth organizimit të dokumentarit jetësor dhe mbi të gjitha shuan çdo pikëpyetje për karrierën dhe jetën e aktorit të shquar Bekim Fehmiu.

NJË DOKUMENTAR PËR JETËN E BEKIM FEHMIUT

Dokumentari “Bekim Fehmiu” është rrëfimi më adekuat i një aktori të keqkuptuar, pra është e vërteta e tij nga faktet vizive, fjalët e tij, shpjegimet e të afërmve e deri tek pikëpyetjet e krijuara ndër vite. Dokumentari i gjatë artistik kushtuar aktorit shqiptar Bekim Fehmiu nisi si ide në vitin 2018 për të vazhduar si projekt filmik. Synimi ishte në 10 vjetorin e ikjes së tij fizike, pra ne 2020 te kemi premieren ne Prizren, por nuk nodhi ashtu. Pandemia e bëri të veten duke spostuar xhirimet e duke vështirësuar organizimin në Itali. Pas idesë së dokumentarit faza tjetër me takime intensive mbi skenarin dhe aplikimet për fonde. Ministria dhe Qendra Kinematografike në Kosovë e refuzuan projektin 2 herë. Qendra Kombetare e Kinematografisë në Shqipëri e financoi për të nisur punën, xhiruam fillimisht në 5 shtete, Kosovë, Shqipëri, Serbi, Bosnje, Kroaci, pandemia na ndërpreu xhirimet kështu që Italinë e lamë për një moment tjetër. Ndërkohë ne punonim në montazh por filmi nuk ishte i rrumbullaksuar, na duhej xhirime dhe në Itali, pasi mbyllem atë, tani ne kompletuam mungesat dhe ishim gati për dorën finale në post produksion. Shumë gjëra ekskluzive u zbuluan ndër vite që dokumentari të pasurohet në nivelin që është tani.

BEKIM FEHMIU SI IDENTITET KULTUROR

Bekim Fehmiu ishte aktori i parë i Evropës Lindore që luajti në Hollywood gjatë Luftës së Ftohtë dhe ishte një nga aktorët më të njohur ndërkombëtarisht. Në dokumentar Enver Petrovci thotë: “Krejt kemi pas qef me qenë si Bekimi” si dhe rastin kur ai ka ardhë me i vizitu në prova: “Po vjen Bekimi me na pa në prova, le mos bo hajgare”. Nga këto komente dhe shumë të tjera kuptojmë se identiteti kulturor i Bekim Fehmiut ishte një Idol, jo vetëm për artistet shqiptar por shumë më shumë.

NJË DOKUMENTAR QË IU PËRGJIGJET FAKTEVE RRETH BEKIM FEHMIUT

Dokumentari është observativ, pa narracion, por me intervista, i xhiruar në 6 shtete, Kosovë, Shqipëri, Serbi, Bosnje, Kroaci dhe Itali. 66 minuta. Dokumentari nis me vdekjen duke zbuluar të vërtetat e vetëvrasjes, pastaj lindja e deri tek kulminacioni i tij, shkëlqimi dhe rolet e mëdha. Kur ke famë padyshim se lindin keqkuptime dhe gojëdhena. Si u bë i njohur në ish Jugosllavi një aktor shqiptar i cili u pranua në akademi të arteve me kusht e pa njohur gjuhën serbe. Krijimi i familjes me Brankën. Largimi nga skena si protestë. Vetëvrasja etj. Të gjitha këto keqkuptime marrin fund, sepse dokumentari u përgjigjet me fakte.

SI ISHTE BEKIMI NË TË VËRTETË

Të intervistuarit e tregojnë Bekimin siç ishte në të vërtetë, që nga lindja, kulminacioni, veset e tij e deri tek vdekja. Rrëfime ekskluzive nga vëllai, gruaja, shokët, kolegët, bashkëpunëtoret e tij.

PREMIERA, NJË EMOCION I JASHTËZAKONSHËM

Premiera e madhe ishte në Tiranë, një emocion i jashtëzakonshëm për një punë mbi 5 vjeçare. Vendosëm që të bënim Premierë të mbyllur për shkak të interesimit të madh, nuk doja që të bëhej kaos dhe të mos kishte vende për të tjerët, por salla të mbushej përplot me personalitete, stafin realizues, kineastë dhe bashkëpuntorë të ftuar dhe ashtu ndodhi. Vërtetë më mirë sesa që e planifikuam. Premiera tjetër për Kosoven ndodhi në Prizren, kinemaja me e madhe atje u mbush përplot me të ftuar. Bekimi iu kthye Prizrenit tanimë në një film dokumentar dhe publiku e mirëpriti atë. Filmi dokumentar do të ketë edhe disa premiera të tjera në vendet ku është xhiruar, po ashtu dhe ekskluzivisht do vijë në NewYork për artëdashësit shqiptar dhe të huaj atje.

Trailer: https://youtu.be/60D0CPTBZVg

Video Premiera: https://www.youtube.com/watch?v=l1yubxGy1z4&t=2s

INVESTIMI TE FËMIJËT SI INVESTIM PËR SHQIPTARINË E SË NESËRMES

by

Ardit Breznica pjesë e Shkollës Shqipe Chicago dhe Grupit Arbëria Chicago që nga viti 2008 rrëfen ekskluzivisht për gazetën “Dielli”, Organ i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës VATRA, New York, ruajtjen e identitetit kulturor në Chicago, nëpërmjet mësimit të valleve shqipe, kengeve e pjesëmarrjes në aktivitete kulturore e komunitare. Me Ardit Breznicën bisedoi Editori i “Diellit” Sokol Paja.

INVESTIMI TE FËMIJËT SI INVESTIM PËR SHQIPTARINË E SË NESËRMES

Arsyeja më e madhe pse investoj kaq shumë kohë dhe kam një pasion të madh për mësimin e valleve është për të ruajtur identitetin shqiptar në Amerikë. Është e rëndësishme që të kujtojmë nga vijmë kulturisht dhe të mësojmë historitë dhe vlerat që sjell çdo valle. Dua që fëmijët të kenë një hapësirë për të mësuar, rritur, dhe argëtuar me njëri-tjetrin, ndërsa krijojnë kujtime të përjetshme. Më bën vërtetë lumur të shoh fëmijët të argëtohen, dhe kjo është çfarë përpiqem të bëj çdo herë që mësoj.

AKTIVIZIMI I RINISË SHQIPTARE NË DIASPORËN E AMERIKËS

Së bashku me identitetin, ruajtja e kulturës ndodh dhe lidhja ndodh përmes valles. Dëgjojmë muzikë tradicionale, mësojmë lëvizjet, dhe si u krijua vallet. Nëse ka histori, unë i mësoj ato histori fëmijëve. Të gjithë e duan. Kjo do t’i lidhë ata më ngushtë me komunitetin shqiptar që ata në fund do ta marrin në dorë dhe, me shpresë, do të vazhdojnë të ruajnë traditat që prindërit tanë i sollën nga Shqipëria. Unë shpresoj të vazhdoj të mësoj vallet për sa më shumë fëmijë në Illinois dhe, në fund të fundit, në të gjithë Shtetet e Bashkuara, kështu që të gjithë të mund të mblidhemi dhe të gëzojmë dashurinë tonë për Shqipërinë dhe diasporën e saj.

AKTIVITETET KULTURORE ME SHOQATËN USKANA

Për Shoqatën Uskana, përvoja ime e parë me ta ishte kampi më 16 shtator. Ishte një mundësi për mua të mësoja nxënësit rreth disa valleve tradicionale shqiptare ndërsa kalonim kohë të këndshme dhe të kënaqshme së bashku.

BASHKËPUNIMI ME SHKOLLËN SHQIPE TË ÇIKAGOS

Për Shkollën Shqipe, unë jam një nga instruktorët e valleve për programin Grupi Arbëria. Është një program ku isha pjesë e tij kur u themelua më shumë se 10 vite më parë. Është një program i konsoliduar i Shkollës Shqipe dhe vazhdon të operojë me sukses me shumë fëmijë të entuziazmuar.

AKTIVITETET KULTURORE NË RUAJTJEN E TRADITËS SHQIPTARE NË MËRGIM

Një nga mënyrat më të mira për të mbajtur gjallë traditën shqiptare është përmes valles. Ajo është themelore në kulturën shqiptare dhe është një nga pak gjërat që bashkon njerëzit. Duke përhapur këtë dashuri për vallet, unë shpresoj të mbaj gjallë kulturën shqiptare te fëmijët, që mund t’i ndajnë kur ata kthehen në Shqipëri dhe gjithashtu tek familjet e tyre të ardhshme.

KUSH ËSHTË ARDIT BREZNICA?

Jam 23 vjeç, dhe vij nga Chicago, Illinois. Aktualisht punoj si inxhinier i sigurisë së rrjetit. Kam qenë pjesë e Shkollës Shqipe Chicago dhe Grupit Arbëria Chicago që nga viti 2008. Pasioni im për vallet shqiptare filloi kur isha shumë i ri dhe vazhdon edhe sot. Shpresoj që duke mësuar vallet kulturore të sjell një ndjenjë të fortë identiteti në komunitetin shqiptar.

SHKOLLA SHQIPE “ARBËRIA”, GJUHA DHE IDENTITETI KOMBËTAR I SHQIPTARËVE NË LUKSEMBURG

by

Benarda Agolli Thanasi mësuese në shkollën shqipe “Arbëria” në Luksemburg, rrëfen ekskluzivisht për gazetën “Dielli”, Organ i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës VATRA, New York, ruajtjen e identitetit kombëtar, historisë, gjuhës, kulturës dhe traditës shqiptare në Luksemburg, nëpërmjet mësimit të gjuhës, kulturës shqipe dhe historisë kombëtare. Me mësuesen Benarda Agolli Thanasi bisedoi Editori i “Diellit” Sokol Paja.

HISTORIKU I SHKOLLËS SHQIPE “ARBËRIA” NË LUKSEMBURG

Diku në vitin 2016 është hapur shkolla EAGLE nga shoqata Iliri asbl. Shkolla funksionoi deri në vitin 2017 dhe pastaj në mungesë të fondeve, nxënësve, dhe pjestarëve shoqata Iliri asbl i dorëzoi organizimin  prindërve të fëmijeve të mbetur në shkollë në atë kohë. Pas këtij momenti vetë prindërit themeluan shoqatën “Arbëria” dhe e emëruan Shkolla “Arbëria”, me betimin që shkolla të mbahet dhe të vazhdojë me mësimin plotësues. Shkolla Arbëria që nga fillimi i saj deri më sot ka ofruar dhe ofron mësimin dhe librat falas. Shkolla është themeluar në fillimet e saj nga z.Faton Agolli, z.Patriot Behrami dhe z.Izet Shkupolli. Sot shoqata përbëhet nga z.Faton Agolli, z.Izet Shkupolli, znj.Rudina Zhara Gruda. Shoqata“Arbëria” dhe Shkolla “Arbëria”, nuk është financuar  nga shteti apo ndonjë organizatë tjetër. Ne si shkollë kemi nga shteti Luksemburgez dhe Ministria e Arsimit vetëm klasat e ofruara pa pagesë. Dhe nga dy ambasadat respektivisht asaj të Shqiperisë dhe Kosovës, pajisjen me libra dhe fletore pune. Po ashtu nga të dyja ambasadat kemi disa rroba, veshje kombëtare. Në këtë vit shkollor janë rregjistruar 30 fëmijë të  moshave  4-14 vjeç. Mësimin e zhvillojmë ditën e shtunë 2 orë të ndara në dy klasa bashkë me kolegen time Besjana Gerco.

KURRIKULA E MËSIMIT PLOTËSUES TË GJUHËS SHQIPE DHE TË KULTURËS SHQIPTARE NË DIASPORË

Ne si shkollë përdorim kurrikulën e mësimit plotësues të gjuhës shqipe dhe të kulturës shqiptare në diasporė. Kurrikula shtjellohet përmes pesë tematikave, të cilat konceptohen në mënyrë të integruare komplementare njëra me tjetrën:

ldentiteti im,

Shqiptarët në hapësirë dhe në kohë,

Kultura dhe shoqëria,

Një botë për të gjithë,

Mësimi, puna, loja e koha e lirë

Qëllimet e kësaj kurrikule janë: zhvillimi dhe ruajtja e identitetit kombětar pëmes mësimit të gjuhës, kulturës së prejardhjes, si dhe njohja me trashëgiminë dhe thesarin kulturor, natyror dhe historik kombëtar: Bashkëpunimi me prindërit e kominitetit ka qënë dhe ngelet për tu vlerësuar.Vitin e kaluar kur festuam festën e 28 -29 Nëntorit prindërit kanë qëne një mbështetje shumë e madhe. Grupe prindërish bashkë me fëmijët e tyre  prezantuan para komunitetit traditat, kulturën , kulinarinë e krahinës apo qytetit nga ata vijnë.Gjithashtu dhe këtë vit jemi duke punur përsëri sëbashku për të fëstuar pavarsinë edhe më bukur se një vit më parë. Thirrja ime është që të gjithë sëbashku, ne si staf mësimor dhe prindërit pavaresisht vështirësive të ndryshme, kohës së limituar, ne duhet të vazhdojmë pa u dekurajuar të kultivojmë, identitetin, kulturën, traditat tona.

MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI FORMË E RUAJTJES SË IDENTITETIT KOMBËTAR TË SHQIPTARËVE NË LUKSEMBURG

“Pra Mallkue njai  bir Shqyptari,

Qi këtë gjuhë të Perëndis,

Trashigim, që na la i Pari,

Trashigim s’ia lën ai fmis,

 Edhe atij iu thaftë, po,goja,

Që e përbuzë këtë gjuhë hyjnore

Qi n’gjuhë t’huej, kur s’asht nevoja,

 flet e t’vetën e len mbas dore..!!                          (Gjergj Fishta)

I mbaj mend shumë mirë këto vargje kur i kam mësuar ne fëmijrinë time. Janë vargje  që shkrimtari i madh Gjergj Fishta ka mundur ta shprehë shqetësimin për gjuhën tonë. Këto vargje vlejnë dhe sot më shumë se kurrë. Mësimi i një gjuhe është thelbësor dhe i rëndësishëm në ruajtjen e identitetit kombëtar. Gjuha shërben si një pasqyrë e kulturës, historisë dhe traditave, duke përmbledhur në një, thelbin unik të kombit tonë. Kur ne i mësojmë gjuhën e vendlindjes së tyre , ata lidhen me rrënjët dhe nxisin ndjenjën e përkatësisë dhe krenarinë trashëgimisë së tyre. Kjo ruajtje gjuhësore siguron që  pasuria e një kombi dhe identiteti i tij të mbetet i paprekur, duke promovuar kulturën, diversitetin, komunikimin dhe të kuptuarit të vlerave të përbashkëta, te cilat lidhin popullin tonë së bashku ndër breza.

LUKSEMBURGU ËSHTË NJË SHEMBULL I PRANIMIT DHE BASHKËPUNIMIT MIDIS KULTURAVE TË HUAJA

Për ata që nuk e njohin, Luksemburgu është një shembull i pranimit  dhe bashkpunimit midis kulturave të huaja. Ndoshta përshkak të vendodhjes gjeografike e cila e mundëson të jetë në zemër të Europës, Luksemburgu është i rrethuar me kultura të ndryshme në cdo cep të tij. Përdorimi i shumë gjuhëve në Luxemburg, me Luxemburgishten, Frengjishten,Gjermanishten, Anglishten dhe prezenca e 170 kombësive reflekton se sa e hapur është shoqeria kundrejt gjuheve të huaja dhe këtë e kemi ndjerë e jetuar vetë ne, jo vetëm nga komuniteti por edhe nga instucionet qeveritare. Kemi të paguar nga shteti Luksemburges dhe ministria e Arsimit të dyja klasat per të zhvilluar mësimin falas çdo të shtunë.

MËSIMDHËNIE PËRMES TEKNOLOGJISË, VËSHTIRËSITË NË MËSIMDHËNIE ME FËMIJËT ME DISA GJUHËSI

Ne jemi të pajisur me dy salla ku zhvillojmë mësimin e gjuhës Shqipe. Sallat janë pjesë e një prej shkollave ndër më të mirat në Luksemburg. Janë të pajisura me teknologji bashkëkohore të cilat na ndihmojnë  të ndërthurim njohuritë teorike me video, filma, këngë për ta bërë mësimin sa më interaktiv dhe të kuptueshëm për fëmijët. Por nuk mund të heshtim ndaj vështirësive që fëmijët hasin gjatë zhvillimit të mësimit të Gjuhes Shqipe. Luksemburgu ështe një shtet i vogël, shumë i bukur por ka tre gjuhë zyrtare Luksemburgisht, Frëngjisht dhe Gjermanisht, në shkolla fëmijet mësojnë dhe Anglisht. Një fëmijë i ndodhur përballe gjithë këtyre gjuhëvë ne shkollë e ka shumë të vështirë të përvëtësojë gjuhen e nënës pavarësisht këmbnguljes së prrindërvë në shtëpi apo orëve të mësimit që zhvillohen në shkollë çdo të shtunë. Këto përpjekje nga prindërit dhe nga ana e stafit të shkollës tonë nuk mjaftojnë dhe kjo shpeshherë na trishton.

KUSH ËSHTË MËSUESE BENARDA AGOLLI THANASI Kam lindur dhe jam rritur në një fshat shumë të bukur në Cangonj të rrethit Devoll. Familja ime ështe nje familje e thjeshte, me dy prindër të mrekullueshëm, nje moter dhe nje vëlla. Një familje që ka rruajtur traditat, kulturën e atij vendi. Studimet e larta i kam kryer në Tiranë, në vitet 1998-2002 në Universitetin e Shkencave, ku jam diplomuar për mesuesi dega Fizikë. Për tre vjet kam punuar si mesuese e gjuhës shqipe për misionare te huaj që vinin në Shqipëri në ato kohë. Nga  viti 2005 deri në vitin 2018 kam punuar në Gjimnazin “Myslym Keta”. Jam shumë krenare për ato vite që kam punuar aty sepse kam njohur kolegë dhe fëmijë të mrekullueshëm, të cilët sot vazhdojnë kontribojnë për shoqërinë, vendin tonë apo në dhé të huaj. Në nëntor të vitit 2018 u zhvendosëm me familjen time, bashkëshortin Dhimitrin, vajzën Abigelën dhe djalin Aleksin në Luksemburg. Për dy vjet me duhej të integrohesha me gjuhët, kulturën e vendit. Ishtë shumë vështirë në fillim, më mungonte çdo gjë dhe ajri i Shqipërisë por shumë shpejt në Janar të vitit 2021 fillova të punoj si mësuesë në Shkollën Shqipe Arbëria këtu në Luksemburg. E falenderoj shumë Perëndinë sepse e quaj veten shumë të bëkuar më fëmijët, prindërit dhe çdo gjë tjetër që më ofron ky profesion.

Ministri i Arsimit dhe i Shkencës së Maqedonisë së Veriut z.Jeton Shaqiri dhe veprimtari Nazar Mehmeti vizituan Vatrën

by

Sokol Paja/

New York, 15 Tetor 2023 – Ministri i Arsimit dhe i Shkencës së Maqedonisë së Veriut z.Jeton Shaqiri i shoqëruar nga veprimtari e kontributori i madh i çështjes kombëtare z.Nazar (Nick) Mehmeti, Drin Ahmeti – biznesmen, Shpëtim Latifi Këshilltar i Posaçëm i Ministrit Shaqiri, Pleurat Halili – sipërmarrës dhe Bleron Baraliu aktivist i komunitetit shqiptar në New York, vizituan Federatën Pan-Shqiptare të Amerikës VATRA.

Ata u pritën nga kryetari i Vatrës z.Elmi Berisha, shefi i kabinetit Dr. Pashko Camaj, z.Elio Ahmetaj veprimtar i çështjes kombëtare, z.Gjokë Deçkaj anëtar i Këshillit të Vatrës dhe Editori i gazetës “Dielli”. Ministri i Arsimit dhe i Shkencës së Maqedonisë së Veriut z.Jeton Shaqiri në fjalën e tij vlerësoi Vatrën dhe shoqatat patriotike shqiptaro-amerikane për kontribut në dobi të çështjes kombëtare. Ministri Shaqiri i ofroi bashkëpunim të ngushtë Vatrës në fushën e edukimit dhe arsimimit, ekspozoi situatën politike në Maqedoni, situatën e shqiptarëve në politikbërjen e shtetit të Maqedonisë dhe platformën për zhvillimin e arsimit shqip në diasporë.

Kontributori i madh i çështjes kombëtare z.Nazar (Nick) Mehmeti shprehu vlerësimin dhe nderim për veprimtarinë dhe punën e Vatrës. Drin Ahmeti – biznesmen deklaroi se Vatra është institucion i shenjtë që mban gjallë lidhjen e shqiptarëve me Amerikën.

Në fjalën e mirëseardhjes kryetari z.Berisha i falenderoi për vizitën prezantoi para miqve historinë, veprimtarinë dhe kontributin e Federatës Vatra në dobi të çështjes kombëtare e komunitetit shqiptar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe trojet etnike kombëtare. Z.Berisha i garantoi miqtë se Vatra e ka prioritet në veprimtarinë lobuese në Uashington çështjen e shqiptarëve sidomos në trojet etnike.

SHKOLLA SHQIPE NË BOLZANO, GJUHA DHE IDENTITETI KOMBËTAR I SHQIPTARËVE NË ITALI

by

Esmeralda Sadiku mësuese në shkollën shqipe “Artur Lleshi” në Bolzano, Itali, rrëfen ekskluzivisht për gazetën “Dielli”, Organ i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës VATRA, New York, ruajtjen e identitetit kombëtar, historisë, gjuhës, kulturës dhe traditës shqiptare në Bolzano, Itali, nëpërmjet mësimit të gjuhës, kulturës shqipe dhe historisë kombëtare. Me mësuesen Esmeralda Sadiku bisedoi Editori i “Diellit” Sokol Paja.

HISTORIKU I SHKOLLËS SHQIPE NË BOLZANO

Shkolla shqipe Bolzano është pjesë e shoqatës “Nënë Tereza” Trento me president z.Gentian Shero. Ajo ka hapur dyert e saj për herë të parë më 29.09.2018. Hapja e kësaj shkolle ishte tashmë një domosdoshmëri për komunitetin shqiptar në Bolzano, pasi mungonte një shkollë shqipe në këtë qytet. Ne jemi mësuar t’i quajmë shkolla, por në të vërtet janë kurse që zhvillohen çdo të shtunë pasdite nga mësues vullnetarë. Ky është viti i gjashtë shkollor për shkollën tonë, e cila nuk e ka ndërprerë aktivitetin e saj as gjatë pandemisë, duke zhvilluar mësimin online në Zoom. Në janar të 2021 shkolla jonë mori emrin “Artur Lleshi” i cili ishte njëri prej krijuesve të shoqatës “Nënë Tereza” e një nga mbështetësit kryesor të shkollave shqipe. Artur Lleshi humbi jetën si pasojë e një infarti në 8 dhjetor 2020. Në këtë vit shkollor shkolla jonë e nis rrugëtimin e saj me 85 nxënës të rregjistruar nga mosha 4 -15 vjeç. Mësimi zhvillohet në dy orare nga 75 miuta secili e në këto orare kemi gjithsej pesë grupe nxënësish të ndarë sipas nivelit dhe moshës. Së bashku me kolegët e mi Irfan Muslija e Elona Lapi japim mësim çdo të shtunë.

MËSIMI SHQIP NË DIASPORË, SFIDË PËR ÇDO MËSUES

Zhvillimi i mësimit të gjuhës shqipe në diasporë është një sfidë e vërtet për çdo mësues, pasi klasat janë mikse, pra niveli ose mosha e fëmijëve në një grup nuk është i njëjtë, gjithashtu përballesh me fëmijë që vijnë nga krahina të ndryshme e flasin dialekte të ndryshme ose që flasin veç italisht. Në vitet e para librat e sjella nga autoritetet shqiptare ishin të papërshtatshme për moshën dhe nivelin e nxënësve tanë. Prej dy vitesh QBD na ka pajisur me paketën e librave e cila është fryt i marrëveshjes e punës së përbashkët së ministrive të arsimit të shtetit shqiptar dhe atij kosovar. Kjo paketë është e ndarë në tri nivele dhe i përshtatet më shumë klasave tona. Megjithatë jam e mendimit që mësuesi duhet btë jetë një arkitekt i mirë i ndërtimit të orë së mësimit duke e përshtatur çdo material me nivelin e nxënësve në klasë. Bashkëpunimi me prindërit e bën më të lehtë procesin e të nxënit dhe anën organizative. Me prindërit e shkollës sonë kemi pasur gjithmon një bashkëpunim të frytshëm, ky është edhe një nga treguesit e vazhdimësisë dhe zgjerimit të shkollës sonë. E gjithë kjo është në të mirë të asaj që së bashku po mbjellim tek kjo gjeneratë e re. Për shembull vitin e kaluar së bashku me prindërit zhvilluam një eskursion në Vienë, për të vizituar muzeun ku ndodhen armët e heroit tonë kombëtar Gjergj Kastrioti – Skënderbeu. Gjatë pandemisë me grupi e adoleshentëve ndoqa projektin mësimor “Të njohim vlerat më të larta shqiptare”. Besa, trimëria, nderi, gruaja shqiptare ishin argumentat tona të bazuara në librin “Tregime të motshme shqiptare” të Mitrush Kutelit.

MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI FORMË E RUAJTJES SË IDENTITETIT KOMBËTAR TË SHQIPTARËVE NË ITALI

Tashmë jemi përballë gjeneratës së tretë të emigracionit shqiptar në Itali. Sot më shumë se kurrë është e nevojshme frekuentimi i shkollave shqipe. Duhet të edukojmë te këta fëmijë dashurinë për gjuhën (një ndër gjuhët më të vjetra në Europë), historinë e shkruar me gjak në çdo cm të saj ,traditat e kulturën shqipe. Me këto filiza të reja të lindura në dhe të huaj duhet punuar shumë e me shumë kujdes. Duhet të mbjellim te ta farën e dashurisë e krenarisë për gjithçka të bukur shqipe, pasi një pemë nuk mund të egzistojë pa rrënjë të forta.

ITALIANËT MBËSHTESIN MËSIMIN SHQIP

Shpesh na shohin me admirim për nismen tonë. Dëshira për të çuar përpara trashëgimninë tonë kulturore i habit, mendojnë se ne kur vijmë këtu leme pas gjithcka e nis këtu një jetë e re. Na përgëzojnë për kurset tona dhe punën që bëjmë me brezin e ri. Vitin e kaluar në një takim të titulluar “Të mësosh shqip në Alto Adixhe”, ku moren pjesë aksesorë të kuturës në komunën e Bolzanos, një prej personaliteteve u shpreh: “Ne kemi shumë për të mësuar nga ju dhe nisma juaj, nga dashuria e krenaria me të cilën flisni për vendin e rrënjët tuaja. Për fat të keq tek ne është zbehur mjaft kjo gjë”. Gjej rastin të falenderoj dhe CNA e cila na mundëson sallën e saj, me kushte optimale, për të zhvilluar mësimin çdo të shtunë dhe e gjithë kjo falas.

MËSIMDHËNIE PËRMES TEKNOLOGJISË, VËSHTIRËSITË NË MËSIMDHËNIE PËR FËMIJËT ME DYGJUHËSI

Salla në të cilën ne zhvillojmë mësimin është e kompletuar me linjë interneti e videoprojektor, çka na jep mundësinë ta zhvillojmë mësimin duke përfshirë edhe teknologjinë bashkëkohore. Të mësojmë nëpërmjet lojës, figurave ngjyrosjes, të ndërlidhim njohuritë teorike me video të ndryshme e bën më interesante orën e mësimit. Filmat vizatimor, përrallat, librat me figura janë pjesë e orëve tana të mësimit. Vështirësitë mbeten prezente, pasi në zonën tonë kemi dygjuhësi (italisht -gjermanisht). Një fëmijë që në vitet e para të shkollës gjendet përpara tri gjuhëve. Ndërhyrja e familjes, e folura shqip në shtëpi është shumë e rëndësishme për të ruajtur vazhdimësinë, pasi duhet të jemi të vetëdijshëm se kurset tona nuk mjaftojnë, janë pak orë.

KUSH ËSHTË MËSUESE ESMERALDA SADIKU?

Jam rritur në qytetin e Cerrikut, në një familje të thjeshtë çame, me dashurinë për origjinën, traditat, guzhinën e fisnikërinë e tumankuqeve. Studimet e para i ndoqa në qytetin tim. Në vitin 2003 jam dipllomuar në degën Gjuhë – Letërsi pranë Universitetit “Aleksandër Xhuvani” Elbasan. Për 9 vite kam punuar si mësuese në shkollat e qytetit tim duke kaluar nga gjenerata në gjeneratë. Sot nxënësit e mi janë juristë, ekonomistë, mjekë,dentistë etj e unë krenohem me çdo arritje të tyren, ashtu si emocionohem e përlotem nga urimet e tyre çdo 7 Mars. Prej vitit 2018 jap mësim në shkollën shqipe “Artur Lleshi” në Bolzano. Bashkë me fëmijët e çdo hap të tyrin rritem dhe unë si mësuese. Në shtator të 2019 kam marrë titullin “Ambasadore e Kombit” për kontributin tim në shkollën shqipe në çdo fushë të saj. Në shkurt të 2021 jam njohur nga shteti shqiptar si mësuese në diasporë. Misioni im vazhdon ende…