Archives for August 2013

PROF. DR. ALFRED FRASHERI, NJERI DHE SHKENCETAR

August 8, 2013 by dgreca

Hapi i parë në likuidimin e një populli është të fshini kujtesën e tij. Shkatërroni librat e tij, kulturën e tij, historinë e tij. Atëhere vini dikë të shkruajë libra të rinj, të krijojë një kulturë të re, të shpikë një histori të re. Para se të kalojë shumë kohë kombi do të harrojë se çfarë është dhe çfarë qe./Edward R. Morrow (1908-1965) Gazetar/

Shkruan: Ing.Ahmet Collaku/ Filadelfia/

Para ca vitesh, komunikova me Prof. Alfred Frasherin dhe midis te tjerave e pyeta si i vlertesonte keto procese koncesioniste me te huajit. Ne kushtet e globalizimit,-me thote ai,- investimet e huaja jane normale, problemi eshte si behen kontratat. Nese ne ekipet do punesohen specialist me miqesi, sic behet, te huajt nuk kane per te gjetur kurre nafte apo minerale xeherore, sepse me ato nje-dy vite qe rrine, sado profesore te zote te jene, ata kurre nuk do te arrijne te kuptojne gjeologjine e Shqiperise. Njezete vjetet e tranzicionit kete e kane vertetuar kater ciperisht, konkretisht nuk eshte gjetur asnje vendburim. Ne ekipet e tyre nuk gjen asnjehere specialiste shqiptare qe njeh zonen. Ka plote shembuje. Te huajit, shfrytezojne si mos me keq ato vendburime qe kemi zbuluar ne. Kjo eshte fatkeqesi per vendin, sepse vitet ikin, ata marrin copat me te pasura dhe me te lehta, konkretisht nuk zhvillohet industria per te punesuar shqiptaret! Kete u a kam thene te huajve qe ketu e 20 vite me pare ne nje kongres nderkombetar te EAGE-se ne Firence te Italise, si edhe disa kanadezeve qe kerkonin baker ne Shqiperi. Kjo do te thote te besh nje vrime ne uje… -Dhe me pas vazhdon,- Brezi i yne beri nje mal me pune, ne kemi detyre ta dokumentojme ate per brezat e ardheshem… Une kam zgjedhur shkrimin shkencor dhe ate popullor… Ku i dihet, ndonje dite te bukur me mbushet mendja te shkruaj edhe nje biografi per brezin tone sepse une e konsideroj vehten si pjese te ketij brezi. Brezi yne e gjeti naften me dije, me pune, me sakrifica, me dashuri te madhe, kurse keta te huajt po e grabisin sikur kjo Shqiperi te jete nje han pa zot…Kam shkruar dhe kam folur, po kush te degjon?!.

Prof. Alfred Frasheri ka qene prof. im ne kursin e gjeofizikes. Ishin vitet kur mori carje kampi socialist dhe shume student Shqiptare u kthyen ne atdhe pa mbaruar studimet, jashte shtetit. Nje prishje ne strukture dhe teksture. Ky vetepushtim shqiptare, cinik dhe egoist, lindi shume inisiativa. Njera nga keto inisativa ishte edhe ajo kolerja “gjithcka me forcat e veta”. Produkt I kesaj qe edhe ngritja e kursit special te gjeofizikes ne Fakultetin Gjeologji-Miniera ne Tirane. Sado deshiren e mire dhe perkushtimin e madh te disa pedagogeve dhe specialisteve te prodhimit, kjo inisiative la nje hije te keqe jo vetem ne aftesimin cilesor te studentave, por edhe ne personalitetin e tyre si specialiste shqiptare te zot dhe te depolitizuar. Disa pedagoge te ketij kursi special, ishte ne nivel te ulet, pa kualifikim te pershatsheme per ato lende specifike te pa njhohura deri ne ate kohe, pa tradite, pa baze material, pa laboratore, pa experience, te cilat, ndihen akoma edhe pasi kane kaluar shume vite. Shkollat e larta te shkencave special ngrihen ne bazen e nje tradite, kjo, sidomos per ato gjeologjike, te kerkim-zbulimit te naftes, te xeheroreve, e tjera. Ky vakum, nuk beri gje tjeter, vec se ngriti si nje ballon ne ajer, egoizmin e PPSH te atyre viteve, per te iu kundervene te pa perjashtim te gjitheve. Dhe e beri, dhe ballona u shpua pa u ngjitur dhjete metra ne ajer.

Por duhet thene se ne kete epidemic te keqe, midis padagogeve dhe specialisteve qe spikati per me mire nga gjithë te tjeret, ne kursin e gjeofizikes, ishte Prof. Alfred Frasheri. Prof. Alfred Frasheri, eshte nje perjashtim nga sindroma “me forcat e veta” packa se ai vete eshte me shume, nje specialis I vete kualifikuar, autodidakt, I vete perfeksionua duke kercyer nga shkolla ne perodhim dhe nga prodhimi ne fakultet…

Prof. Alfredi, ishte shume me larte, se I ndejri H.T. I cili per me teper kishte mbaruar ne Rusi dhe ishte emeruar drejtor ne Ndermarrjen Gjeofizike te Fierit. Ai ishte nga kuadrot e para gjeofizikante qe vinin ne Shqiperi, pasi kishin kryer studimet e plota ne jashte. Te ndjerin e caktuan te na jepte lenden e seismikes, shkencen kryesore te studimit te Tokes… Ajo fletore ngeli e bardhe, pa fjale, pa formula, pa vizatime…

Prof Alfred Frasheri, ishte shume me larte. Ne pamje te pare ai dukej shume serioz dhe I rende, dhe jo shume vite mbi ne. Shkumesi I konsumohej shpejte teksa shkruante ne derrase te zeze ato formula te gjata dhe te veshtira. Puna e tij ka lene hije ne Fakultetin Gjeologji-Miniera, ne ate godine gati te rrumbullaket mes atyre pemeve te gjelberuara qe thithen nje sekuence te rinise time. Tani, pas shume vitesh, ato pemet rrotull atij tempulli mungojne, nuk jane me. Perjashim bene ndonje peme e vetemuare, e tejplakur qe me kot mundohet ti rezistoje kohes dhe vandalizmit shqiptare. Te vjen gjynah qe ato peme jane cregjistruar nga memorjet e te gjitheve. Njeriu plaket kur nis ti kalbet memorja. Rreth kesaj godine te bukur, jane ndertuar apartamente te larte te cilet e kane burgosur sikur ajo te jete nje Vatikan per keq. I kane vjedhur horizontin nga te gjithë anet, te shkuaren, rinine. Tani aty jep mesim nje brez tjeter pedagogesh , specialiste te ardhur nga prodhimi, disa me tituje te larte shkencor, por qe nuk thone asgje per perspektiven e naftes Shqiptare, nuk vizatojne ndonje objekti konkret.

Po, le te vazhdojme me Prof Alfredin. Qe nga ajo kohe ka rrjedhur shume uje. Te gjithë, pa perjashtim te gjithë jane plakur. Prof.Alfredi eshte rritur por jo plakur. Pune, dhe vetem pune. Puna e madhe qe ai beri, e instaloi aty ne ate fakultet, kur dihet se ne Shqiperi cinizmi dhe lufta per karrige bene hatane, gradon dekane dhe rektore, shpalle akademike. Ai eshte krejte ndryshe. Edhe tani pas shume vitesh, po ta soditish me vemendje teksa ecen ne rruge, e merre per nje statuje levizese me cante varur ne dore. Ajo cante varur perjetesisht ne doren e tij, rendohet nga formulat sepse formulat jane nervat e tij. Keshtu dora dhe canta e tij, nuk kane tradhetuar kurre njera tjetren, as ne dimer dhe ne vere, as ne kohe gripi apo fushate zgjedhjesh, as ne kohen moniste apo ne kete kohe tranzicioni qe zgjatet dhe zgjatet si Seri Furie… Tirana sikur nuk mund te nenkuptohet pa Prof Alfredin, kurse Fakulteti Gjeologji-Miniera, e mban aty prane si nje statuje akoma te pa zbuluar… Qe ketej ngrihen klasiket, se klasike nuk ka vetem ne muzike, ne arte, ne letersi, ka klasike te punes individuale qe nuk e matin mohen me ore, po me faqe librash, apo me ore neper sallat dhe dhomat e bibliotekave. Librarite jane tempuje fetar, fe si muzika

Ai le rruget e rrugicat, pastaj bene majtas, djathtas, gjithmone duke u menduar, vret mendjen per te saktesuar nje studim. Sado qe ka shume zhurme, kjo hapsira e gjere e inspiron. Djajte kane hipur ne makina, i ngasin ato pa limit, si ne ekstaze. Ai ecen dhe interferon me te gjithë, po deri me sot nuk ka bere vaki qe ai te perplaset me dike. Prof. Alfredi, nuk leviz nga e tija. Cfare mendon? Nje Zot e di pergjigjet proverbi gjerman. Ai kurre nuk mendon te vjedh, apo te shes mend, sic bejne shume elitare ulur ne bangot majtas apo djathtas. Duke ecur, kembehet me lloje lloje njerzish. Me Diket. Prof. Alfredi u be zot I vetes sepse ai I qendroi korrekt mesimit latin se ne dituri shkohet nepermjet tri rrugeve, permes te menduarit, edukimit dhe pervojes.

I perpiket dhe autodidakt, ai nuk humbiste as nje minut rrugeve, ai ishte shume I sakte ne ato qe thoshte dhe ne ato qe kerkonte, apo shkruante, insistonte qe ne ti dinim te gjitha, edhe pozicionet e kondesatoreve apo te rezistence ne skemen elektrike te stacioneve te karrotazhit, I kerkonte ato sikur te ishin qenie biologjike… Me kujtohet kur ai hapte ate liber te madh ne gjuhen rusisht e qe andej shpaloste skemat elektrike e me pas ngulte gishtin ne nje nyje, e si per dreq, nuk e hiqte ate pa degjuar pergjigje…

Tek ai,lirizmi dhe humori jane te fshehuar, prandaj duhet ndonje detonator qe ato te shperthejne.. Por kur ai qesh, shembellen me nje femije qe mezi pret nje raste per tu degjuar. Ai ka graduar me mira specialiste te thjeshte dhe pasuniversitar, te gjithë ata te graduar kane pagezimin e tij.

Teksa shkruaj per prof. Alfredin, me kujtohen ata te elites, Ing.Sherif Toptati, gjeologu Prof. Luan Peza, mathematikani Prof. Osman Kraja, fizikanti Prof. Sotir Kuneshka, gjeologu Tomi Kristo, Prof. Ziver Meko, gjeologu Vangjel Melo… Nderi dhe vlera e tyre jane rrezatuese, sepse, me zgjaten doren, me hapen syte dhe me preken ne zemer, (sipas Jilly Cooper)

Para ca kohe I kerkova Prof Alfredit, ate te pjese te resumese se tij qe bene fjale kryesisht per perspektiven e naftes Shqiptare. E dua I thashe se do ta vendos ne librin tim. Resumeja e tij me la pa mend. Shume aktivitete shkencor dhe aplikativ ne disa fusha te gjeofizikes, te gjeologjise, te fizikes se tokes… Shume atrikuje dhe shkrime, libra, vite te tera pedagog, studime , kerkime ne punimet fushore, drejtues I disa shoqatave dhe organizmave shkencore Shqiptare, anetar ne disa shoqata

dhe forume nderkombetare, Ballkanike, Europiane, Boterore…

Prof. Alfredi eshte nje lloje Magellani Shqiptar, ai ka marre pjese jashte ne takime, konferenca simposiume, mbledhje. Jam I sigurte se planeti yne per te eshte shume i vogel. Natyra na ka bere te afte te mesojme thote Seneka. Kjo I shkon vecanerisht Prof.Alfredit. Vite me pare, u takova me Prof. Alfredin ne Glasgow te Skocise ne nje simpozium nderkomtar per naften. . Erdhi pak me vones, shume energjik. Paraqiti nje studim ne fushen e elektrometrise.

Ne disa raste Prof. Alfredi hap nje ombrele te madhe, aty turren te zene vend disa pseudoshkencetar qe bejne humor te shpifur duke qindisur ndonje resume servile ne fillim apo ne fund te ndonje libri qe nuk ka asgje personale. Profesor Alfredi ka zemer te madhe, shkenca ne disa pika takohet me artin, pamvarsisht se arti eshte pune individuale kurse shkenca dhe teknika, pune kolektive.

Prof. Alfredi eshte I ndjeshem si nje tel violin, ai dridhet sepse shume gjera nuk shkojne me ndergjegjen dhe me shpirtin e tij. Ata qe duhet ta degjojne kete personalitet te shkencave te Shqiperise, qeveritaret tane fshihen dhe heshtin. Kujdes nga njerzit qe fshihen thote Kafka. Profesori nuk ka vetem vlera profesionale, se pari eshte nje qytetare qe ecen me turmen, shikon, reagon, do te shpertheje por nuk mundet prandaj bene monolog. Ky monolog e vrete. Me shume dhembje me poston nje shkrim te gjate qe bene fjale per apologjine e Frashellinjeve, Abdylit, Naimit, Samiut, te cilet zene vend ne moralin dhe ndergjegjen e kombit tone ashtu si si Gete ne Gjermani, Hugo ne France, apo Shekspiri ne Angli…

Me shkruan se me 25 Maj 2013, ishte ne Frasher, ne perkujtimin te 167 vjetorit te lindjes se Naimit… Prof. Alfredin e trishton indiferrentzmi I qeverise ecila shkaterroi gjithë vlerat historike dhe ekonomike te Shqiperise. Shteti punon kunder Shqiperise, kunder Rilindesave tane, shkruan ai. Une jam plotesisht me Prof. Alfredin qe thote se konkretisht ne veprimtarit shqiptare vete perfshirese atdhetare-kultirore dhe shkencore gjate ketyre 22 viteve te tranzicionit nuk ka shkelur ne Frasher asnje minister. Cdo gje shkon drejte renimit, po rrenohet muzeu I Frashellinjeve, pa dyshim, kjo eshte edhe deshira e qarqeve te caktuara keqdashese greke, te cilet me 6 Maj te vitit 1914 dogjen 318 shtepi ne Frahsher…

Prof. Alfredi, jeton mes popullit tone, ai eshte shume I ndjeshem ndaj rrenimit te tejzgjatur. Une dhe Prof. Alfredi, ndiejme dhembje per shuarjen e gjithë atyre ndermarrjeve dhe istitucioneve te naftes dhe gjeologjise te cilat I jepnin gjake Shqiperise. Ai cdo vit shkon ne Frasher te Permetit per nder te Rilindasave Frasher. Ai nderon Shqiperine. Muzeun e Frashellinjeve, Qeveria Demokratike, e ka fshire nga memorja e kombit. S’ka me roje qe te kujdeset per te, kurse rojet personale per Berishen dhe per qeveritaret e tjere, jane shtuar si mizat… Keshtu, Prof. Alfredi, mbytur ne trishtim fundosur ne sedile, belbezon vargjet e Naimit per Shqiperine dhe shqiptaret, dhe I rrjedhin lot…

Profesor Alfredi per më shumë se 50 vjetë ka zhvilluar pa ndërpreje një veprimtari të gjerë pedagogjike, kërkimore e shkencore, ka bërë studime e botime të shumta, brenda e jashtë vendit, ai ka një kontribut të shquar në fushat e gjeoshkenave shqiptare. Tani se fundemi Prof. Alfredi ka shkruar dhe botuar nje liber te mrekullueshem, “Gjeomonumentet” ku shkenca mplekset me natyren, kurse meditimi pikon dhembje.

Me gezon dhe me le pa mend energjia e madhe e Prof. Alfredit… Ka plote njerez te zgjuar ky vend bere me kujdes nga Zoti, po si eshte puna qe qeverite, radhe-radhe, bejne sikur nuk I shikojne? Prof. Alfred Frasheri, nuk ka nevoje per qeverite, qeverite kane nevoje per te. Ky personalitet I shkencave te gjeologjise Shqiptare eshte I pa zevendesueshem. Ai ka dicka nga Frashellinjte. Pasardhesit tane me siguri do ndertojne atje ne Frasher te Permetit Muzeun e Shqiperise, me te madhin, me te larte se minaret e Stambollit, dhe me solemn se Akropili I Greqise. Shqiperia fillon atje ne Frasher te Permetit, me Frashellinjte.

PËRPJEKJET “INTELIGJENTE” NË KËRKIM TË NJË SOVRANI KARIZMATIK?

August 8, 2013 by dgreca

Nga Fadil LUSHI/

Ata që sot e kësaj dite janë nostalgjikë ndaj sistemit të njëmendjesisë do mëtojnë ta shpjegojnë atë batutën dedikuar jevgut, e cila duket pak a shumë kështu: “Që ma shave mamanë, ma shave, që ma shave sojin, ma shave, që m’i shave të tërë, m’i shave, që ma shave toptan jevgërinë, ma shave, që ma shave kasollen, ma shave, që ma shave kalin dhe arabanë, ma shave, që m’i shave kalamajtë e uritur e të palarë, m’i shave…, dhe unë kurrën e kurrës nuk të bëra as për faj, as për turp e as për trap…, i hakërrohet jevgu komunistit, por ama, kur më shave për ngjyrën e lëkurës sime, nuk durova dot… Për këtë nuk nuk të fal kurrë, o pederast, o rezil, o bir rrospie…, kishte dalë prej binarëve, me të drejtë, jevgu ynë shumë i nderuar dhe gjithsesi i respektuar.

Hokatarët mund të thonë se kjo batutë sot paksa lakohet më ndryshe dhe më “allafrënga”… dhe lexohet kësisoj: (flet një simpatizant i një partie politike me një bastorexhi të Tiranës, të cilit hiç fare nuk i ha palla për politikë a parti). “Se m’i shave rilindësit, m’i shave, se ma shave Skënderbeun, ma shave, seç më the se ai pak fliste shqip, më the, se ma ofendove nënën Terezë, ma ofendove, se m’i shave të tërë, m’i shave, se më the “zhvishu”, më the, se ma shave surratin, ma shave… Të gjitha këto sharje nuk i mora si punë me “qeder”, por ama kur ma shave lidershipin e partisë, thashë se kam me ta q….mamanë.., ti trap hamami”? Eh, ç’e gjeti këtë…, më thotë nip Rexhepi nga Stambolli. Për këtë arsye e do puna të themi dhe një përrallë të Ezopit, dedikuar “Zotit dhe bretkosave”!

“Në një pellg me ujë mbretëronin bretkosat në zhegun e verës… Këndonin ato pa pushim gjithë ditën e ditës dhe kënaqeshin duke u mërzitur. Një ditë e kishin lutur Zotin që t’iu çonte një mbret. Dhe në rastin e parë, Zoti u hodhi bretkosave një trap… Një palo mbret. – Ja, u tha Zoti bretkosave, ky është mbreti juaj… Bretkosat u kënaqën për këtë mrekulli dhe filluan të rreziteshin mbi trapin e butë. Ato hidheshin shpesh në ujin e papastër. Ngaqë e pyesnin trapin se çfarë duhet të bënin, e trapi si rrjedhojë nuk u jepte përgjigje. Bretkosat gëzuan kështu një liri marramendëse, saqë formuan edhe korin e tyre “UAK”. Por me kalimin e kohës, mërzia trokiti në derë. Bretkosat, si duket, filluan të mos e pëlqenin gjendjen pasive të ‘mbretit’ dhe filluan ankesat. Për këtë arsye, kryepari i bretkosave i bëri Zotit një lutje tjetër për një mbret më dinamik dhe më kompetent. Zoti emëroi mbretin e dytë të bretkosave. Këtë radhë një gjarpër… Gjarpri, i cili ishte i vjetër në moshë dhe kishin filluar ta linin veshët, irritohej pa masë nga kori “UAK” i bretkosave. Ai nuk paralajmëronte askënd, por kollofiste me rastin më të parë çdo bretkosë që guxonte të çilte zërin. Kështu, bretkosat filluan dalë-ngadalë ta kuptonin këtë strategji dinake dhe diskutonin në heshtje me njëra-tjetrën se si të dilnin nga kjo diktaturë gjarpërore… Edhe nga ky mbret nuk ishin të kënaqura dhe kërkuan të tretin mbret! Por Zoti, si duket, s’kishte kohë të trajtonte kërkesën e tyre për një mbret të ri, pasi maksimumi ishte vetëm dy mbretër gjithsej. Bretkosat u përgatitën që të jetonin nën sundimin e mbretit të ri, i cili kollofiste nga një, sa herë dëgjonte një zhurmë të vogël. Në këtë mënyrë, bretkosat që atë ditë e sot, vazhdojnë përpjekjen e tyre legjendare për një mbret të ri, i cili nuk dihet se kur do të vijë… dhe përse duhet të vijë”!? përfundon Ezopi i urtë.

Që lexuesit të mos e humbasin “durimin”, unë do mëtoj që me përrallën e Ezopit të mos ndërtoj asnjë identifikim a paralelizëm me “njerëzit” e moderuar këtej trekëndëshit politik të Gadishullit Ilirik, të cilët sivjet kujtojnë 100-vjetorin e shtetit të tyre londinez…, njerëz që kishin jetuar e mbijetuar në anarki, në kohërat e terrorit a diktaturës dhe së fundi në vaktin e ndërkalimit shqiptar. Babai im, duke kujtuar ato kohëra, pos të tjerash, na shpjegonte edhe këtë histori të shqiptarëve:

Keq me anarki e keq pa anarki, keq me kanun e keq pa kanun, keq me mbretëri e keq pa mbretërinë e Ahmet Zogollit, keq me diktaturë e keq pa diktaturën e Enver Hoxhës (i cili dikur kishte asgjësuar profesionin e avokatit), keq me demokratë e keq pa to, akoma më keq pa Sali Berishën, keq me socialistë e keq pa socialistë, akoma më keq pa Fatos Nanon dhe Edi Ramën, keq me këtë parti e keq pa këtë parti, akoma më keq pa lidershipët e saj, keq me kope delesh që nuk japin qumësht, e keq me dele me qumësht që nuk guxon t’i mjelësh…, keq me çoban e keq me një të tillë që kopenë e cjapeve, në vend që ta çoj të kullosë, e çon në gojën e uritur të ujkut…, e tjera të këqija të vogla a edhe të mëdha. Parashtrohet pyetja se ç’u duhet shqiptarëve të ballafaqohen me gjithë këto të këqija. A mos vallë, shqiptarët kokë e këmbë janë “të abonuar” (parapaguar) që të lodhen e të rraskapiten me këso ndryshimesh sistemesh e “mbretërish”, me lëvizje qeverish, me “zhvendosjet e tyre kunj më kunj”, njëherë në prehër të nënës a edhe në prehër të njerkës!?. A nuk u “ngopën” me disfata e fitore, qofshin ato të kurdisura, të sajuara a edhe të merituara? Eh, vetëm një dreq mund ta dijë këtë mesele.

Çuditërisht, shqiptarët asnjërin prej këtyre sistemeve nuk e deshën, nuk i deshën as kryeparët e tyre, ca për arsye se nuk i kishin për zemër, ca të tjerë nuk i kishin për huji, kishte edhe do njerëz të cilët ishin aq shumë të ekzaltuar nga çallami dhe të mirat e pushtetit sa nuk donin as të dëgjonin për mbret, po qoftë ai të ishte edhe…!? Ata nuk e deshën as Ismail Qemal Bej Vlorën, as Nolin, Fishtën, Faikun e Mit’hatin…, ata nuk e deshën as mbretin Ahmet, i cili në vaktin kur jetoi, sa do pak, Shqipërisë i solli aristokraci politike dhe mediatike, nuk e deshën as doktorin gjegjësisht kryeministrin në detyrë, pavarësisht se ky ndërtoi “Rrugën e Kombit”, nuk e deshën as Mejdanin, as Mojsiun e Bamirin, as Nishanin pavarësisht se ishin katolikë, ortodoksë, myslimanë, bektashinj, toskë a gegë…, ata nuk e duan as Edi Ramën, pa dallim se ky i fundit qeverisë së re do t’i sjellë gjashtë femra ministresha, nuk e duan as burrat e Kanunit, sepse ai përgjithmonë e shembi atë kështjellën e shovinizmit mashkullor shqiptar. Unë habitem me atë inatin makabër dhe trishtues të tyre, unë habitem me atë filozofinë e shqiptarit që cili me shumë “kollajllëk” u gjunjëzohet paragjykimeve të ndryshme.

Po ku do ta gjejnë shqiptarët atë sovran me reputacion të lartë politik, por edhe me karizëm! Me këtë higjienë cerebrale që e kanë, me këtë fjalor nënçmues, me etiketime, si për shembull: lesh, tradhtar, obskurant, recidivist, antikokombëtar, katundar malok, shehërli sehirxhi e sherxhi dhe gafe e zhargone të tjera, toptan këto pjellë të asaj neverie a dufi të akumuluar ndër shekuj…, me këtë mospërfillje të mendimit ndryshe, nuk besoj se ndonjëherë do e gjejnë. Nëse e kanë për njëmend, atëherë fillimisht do të duhet t’i shtrohen një “dialize politike”, mandej politikës së tyre do të duhet t’i bëhet një redaktim gjuhësor dhe (ri)redaktim akademik, thjesht intelektual dhe profesional…, do të duhet t’i nënshtrohet një rishikimi dhe analize serioze, sidomos tani kur bëhet fjalë për raportet e reja opozitë-pozitë e të tjera analiza! Nëse kjo nuk do të bëhet, atëherë shqiptarëve do t’u “merret e drejta” e përpjekjeve të tyre “inteligjente në kërkim të një sovrani karizmatik”! Mos dhëntë Zoti, që politika shqiptare të vuajë nga diagnoza e ashtuquajtur: “Ambivalenca (ndasia) patologjike e paradoksale gjegjësisht konflikti i dyfishtë emocional dhe racional”. Fatkeqësisht, psikiatrit thonë se kjo sëmundje nuk kurohet dot kollaj. Tekembramja, shqiptarët nuk janë bretkosa të Ezopit, nuk janë as pleshta të At Gjergj Fishtës e as inatçinj të papërmirësueshëm të Fan Nolit a edhe të Konicës! Po qe se na del e kundërta, atëherë shqiptarëve u mbetet të “kërkojnë ngushëllim” në atë thënien e Gjergj Metës nga Tirana, ku, pos të tjerash, thuhet: “I vetmi shpëtim nga kjo katrahurë, është ajo fjala që shkon në mort, ajo fjala e PRANISË, ajo që nuk nxjerr tinguj, por flet duke ngushëlluar”! Seç ç’shtet, ç’qeverisje e çfarë sovrani e sovraniteti u duhet shqiptarëve, unë nuk e di dhe as që mund ta di!

Duke e përfunduar këtë vështrim, po parafrazojmë një mençuri shkodrane: “Me sa duket ne mbetemi viktimë e përhershme e së vërtetës, si gjithmonë, që durojmë kur duhet ngutur, e ngutemi kur duhet duruar, luftojmë dhe bëjmë zhurmë, kur duhet ndenjur urtë dhe rrimë heshtur, kur duhet thënë ‘açik’ fjala…”

KUKESI IA DOLI, KUALIFIKOHET ME 10 LOJTARE

August 8, 2013 by dgreca

Urime Kukësit se po shkruan një faqe nderi në historinë e futbollit shqiptar në kupat e Europës, duke u ngjitur ne elitën Europiane!/

Ka ndodhur mrekullia në shtëpinë e ukrainasve të Metalurg Donjeckun, kuksianët e Dungut dhe të Starovës, janë kualifikuar edhe pse kanë luftuar me 10 futbollistë në 16 minutat e fundit të ndeshjes(plus 3 minuta shtesë) pas nxjerrjes me karton të kuq të Malindit nga gjyqtari i ndeshjes, turku Yildirim. Duket se tashmë ekipi i Cungut dhe Starovës nuk është rastësisht në garën e Ligës së Europës. Mendohej se në shtëpinë e ukrainasve të Metalurg Donjeckut Kukësi do ta kishte tepër të vështirë për të përsëritur atë c’ka arriti të firmosë në Qemal Stafa një javë më parë, por djemtë e Cungut dhe të Starovës, ia kanë arritë të sigurojnë kualifikimin, duke i mposhtur radhazi kundërshtarët e Flora Talin, Sarajevo dhe së fundi Metalurg Donjeckun e Ukrainës.
Udhëtimi i Kukësit drejt Ukrainës u shoqërua me shpresën se kualifikimi nuk ishte as i lehtë, por as edhe i pamundur. Rezultati 2 me 0 në Tiranë ishte një investim që mbillte shpresë dhe ashtu ndodhi në fushën e lojës. Edhe pse ekipi vendas e ka kërkuar shumë fitoren dhe ka ushtruar pressing, e ka arritur që në minutën e 27 me Dimitrov fitoren minimale 1:0, po nuk kanë mundur që të bëjnë më shumë se aq. Presingu i vendasve ka qenë i madh, por Kukësi me në krye portierin Halilaj, ka përveshur mëngët dhe i ka zmbrapsur me sukses sulmet e vendasve të uritur për të barazuar rezultatin. Vecanërisht 16 minutat e fundit kanë qenë minuta ferri për arsye se Kukësi është ndëshkuar dhe është detyruar të luajë me 10 lojtarë pas nxjerrjes jashtë loje ët Malindit në minutë e 74.Gjithësesi ia arriti.Pra ndeshja përfundimisht u mbyll me rezultatin 1:0 për Metalurgun, por duke qenë se Kuëksi e pat fituar ndeshjen e parë 2:0, ai do të vazhdojë garën në Ligën e Europës.

Urime Kukësit se po shkruan një faqe nderi në historinë e futbollit shqiptar në kupat e Europës, duke u ngjitur ne elitën Europiane!

Ekipet luajtën me këto formacione:

METALURG-KUKESI 1-0 (0-2)
Golat: Dimitrov 27′
METALURG: Pankiv, Checher, Polioviy (Daniel 84′), Priyma, K.Mkrtchyan, Nelson (Alex 59′), Lazić, Makridis, Dimitrov, Nasonov (Golaydo 69′), Júnior Moraes. Trajner: Volodymyr Pyatenko
KUKESI: Halili, Brahja, Hallaçi, Peqini, Malota, Progni, Malindi, Allmuça (Mziu 90+7′), Alikaj (Popović 69′), Karabeci, Hoxha (Manuka 81′). Trajner: Armando Cungu
Gjyqtarë: B.Yildirim, S.Gencerler, E.Kan (Turqi)
Kartonë i verdhë: Nasonov 67′ / Karabeci 35′, Malindi 66′, 74′, Halili 87′, Manuka 90+3′
Karton i kuq: Malindi 74′(Korresp i Diellit)

Historianet italiane:Epiri, që është nga trashegimia Iliri

August 8, 2013 by dgreca

CFARË ËSHTË “KRONIKA” UDHËTIMIT PËRTEJ ADRIATIKUT” PËR RRUGËT QË NDËRTHURESHIN NË ANTIKITET/

NGA GËZIM LLOJDIA*/

1. Epiri, që është nga trashegimia Iliri/

Është shkruar fjalë për fjalë:” Kronika e udhëtimit përtej Adriatikut” duke qëmtuar të dhëna historike nga Enciklopedia arti i lashtë supplement II (1971).

Thëniet janë për Epirin . Epiri, që është nga trashegimia Iliri dhe ka vazhduar të ketë marrëdhënie të ngushta me provincën fqinje, duke filluar me rrjetin rrugor thuhet në këtë pjesë.

2. Boshti kryesor është Egnatia

Sipas fakteve historike aty shkruhet për rrugët që ndërthureshin në antikitet dhe më vonë. Boshti kryesor është Egnatia e cila vazhdon deri Traki arriti në Bizant, dhe ka edhe një numër të rrugëve dytësore, të tilla si rruga bregdetare kalon nga Scodra dhe Lissus dhe kalon nëpër Dyrrhachion(Durrës) Apoloni, Aulon, Orikum, Sarandës, ose si rrugët që lidhin Apoloninë dhe Antigonesë apo Bylis ,Dodona, Thesalisë. Autorët e provincave romane sjellin detaje mbi rrugët tokësore .Sipas autorëve :Këto rrugët tokësore janë integruar edhe me një sistem të rrugëve,të dy detet Adriatik dhe më lartë, të cilat janë duke u hetuar me vëmendje në rritje. Në këtë rajon malor në mes të Gjirit të trungut dhe me kursin e poshtme të lumit Aous, dendësia e popullsisë nuk kishte qendra shumë të rëndësishme. Më të shumta ishin ato që ndodhen përgjatë bregdetit.

Aulona,thonë autorët ishte ndalesë e rëndësishme në një ishull në gji si :Sason,(Sazani) dhe Onchesmos, e cila është goja nga deti i qytetit më të madh të, Phoenike, Buthrotum, shpërndarës i madh i trafikut detar është nga toka, ku u ngritën edhe vila të tilla si Penthouse, Kassope (v.), ne një pozicion dominues mbi Gjirin e trungut dhe në det të hapur.

Përveç rrënojat e Butrintit (dhe Nikopoli (ne duhet të kujtojmë Phoenìke (Finiqit) janë nga periudha Romake janë disa pjesë të mureve dhe rinovimi i skenës së teatrit, përveç (Thesauros) agora të periudhës helenistike.

Si një vazhdim të qytetit perandorak ai u shtri në këmbët e malit ku janë ndërtuar nga Justiniani, ndër të tjera, një bazilikw.

Në gjirin e vogël Gramata,( kepi midis Acrocerauno), kishte një gurore të rëndësishëme, me pamje nga deti,e cila ishte përdorur në mes të shekullit të gjashtë, P. erës sonë dhe III pas Krishtit. Në muret shkëmbore të gjirit ka mbishkrime të lashta ku ishin gdhendur nga marinarët .

3.Oriku

Alberto Gitti te Enciclopedia Italiana ( viti1935) shkruan kështu për Orikun:

ORICO (‘Ωρικός ose’ Ωρικόν, Orâcus dhe Orâcum). – Qytet i rëndësishëmdetar i Epirit, sot Eriko në Shqipëri. Sipas traditës, u themelua nga Eubeesi, i cili, pas kthimit nga Trojës, u vendosën atje nga një stuhi, sipas Pliny, megjithatë, ishte një koloni e Colchis. Pikë e rëndësishme strategjike për komunikime midis Greqisë dhe Italisë, ishte shpesh në fushën e veprimit tëluftërave të mëdha, të tilla si të ndryshme romake-ilire, të parë dhe të tretë,maqedonase dhe sidomos lufta civile midis Cezarit dhe Pompeut. Gjatë dimrit të 48 të. C. Ka vuajtur shumë dëme. Ishte një koloni romake gjatëperandorisë dhe u restaurua e zbukuroi Atticus Herodit.

Në këto “kronika” udhëtimit përtej Adriatikut, përkushtimi vjen nga Apolonia, Bylisi, Brindisi, Tarantos, por edhe nga Pontus.

Ndër emra të njohur, ka nga ata të Pompeit. Pak qytete në brendësi të shumta, ndër të cilat ne kujtojmë, në pellgun e lumit Aous të, Billys në bregun e djathtë dhe Amantia (qendra e një rrethi të minierave) në të majtë, në turmë Aous e njëjta dhe dell ‘Elaeon, Antigonea).

Orakulli i lashtë i Dodonës, sipas Straboni, në kohët romake e kishte humbur shumë rëndësinë e saj, pavarësisht ndërhyrjeve të ndryshme në shenjtëroren e Zeusit (para Paolo Emilio, thuajse tre shekuj pas Hadriani) dhe një teatër, faqe që u kthye në lavdinë e mëparshme. Kultura artistik e krahinës është dokumentuar kryesisht në Butrint, ku ata gjetën, ndër të tjera, skulptura neoattiche (ky është nënshkrimi i Sosicle të Athinës) dhe portretet e moshës perandorake, dhe Amantia (statujat dhe relieve të traditës) .

*Master. Anëtar i Akademisë Evropiane te Arteve.Autori ka qenë Drejtor i Parqeve arkeologjike të Vlorës

Brukseli nuk e konfirmon marrëveshjen për telekom në mes të Kosovës dhe Serbisë

August 8, 2013 by dgreca

Maja Kocijancic, zëdhënësja e Catherine Ashton, tha se Brukseli nuk e konfirmon arritjen e marrëveshjës për telekom në mes të Kosovës dhe Serbisë/

Brukseli nuk e konfirmon arritjen e marrëveshjës për telekom në mes të Kosovës dhe Serbisë.

Maja Kocijançiq, zëdhënësja e shefës për politikë të jashtme, Catherine Ashton e cila ka ndërmjetësuar takimet e kryeministrave të Thaçi e Daçiq, i ka thënë Radios Evropa e Lirë se ende nuk ka asgjë të re rreth kësaj teme.
“Ende nuk ka ndonjë lajm për pranimin e marrëveshjes. Ne shpresojmë që të dyja palët të arrijnë marrëveshjen sa më shpejtë që është e mundur”, ka thënë shkurtimisht Kocijançiq.
Një ditë më parë, delegacioni kosovar për dialogun teknik i kryesuar nga zëvendës kryeministrja Edita Tahiri kishte thënë se pala kosovare është pajtuar me versionin e fundit të marrëveshjës, ndërsa pala serbe ka kohë deri sot.
Marrëveshja është që pala kosovare të marrë kodin ndërkombëtar, +383, ndërsa për këtë të aplikojë një prej vendeve anëtare të BE-së.
Mediat kosovare sot kanë raportuar se marrëveshja është arritur pasi edhe delegacioni serb është pajtuar për këtë gjë, por kjo zyrtarisht ende nuk është konfirmuar.