• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for January 2014

Born In Debt: Modern Greece’s 180-Year History Of Borrowing

January 27, 2014 by dgreca

The comparisons to the present are striking: a 1830s Swiss banker who helped launch the newly formed nation of Greece on the back of credit it could never pay back./

By Richard Werly/

ATHENS— Displayed in elegant glass cases, the first Hellenic bonds are the pride and joy of the National Bank of Greece. “From the beginning, our state had no other choice than to live on credit. We were born in debt,” head archivist Gerassimos Notaras says.The first Greek currency was the “phoenix,” the legendary bird that is supposed to rise from the ashes.Here, the historical comparison with the present is unavoidable. On the wall of the Athens reading room, two huge portraits stand sentry. On one side is Genevan banker Jean-Gabriel Eynard, the head of the Philhellenist movement in Europe from 1825 to 1850 and the new Greek state’s first creditor. On the other is Georges Stavros, the first manager of the bank founded with the funds loaned by Eynard. There is but one notable difference compared to today: Back in the 19th century,Germany, a thriving power, was not among the money lenders. The debts were signed by France, the United Kingdom, the Netherlands and Russia.

Ilias Plaskovitis was the secretary general of the Greek Ministry of Finance until the end of 2011. Leaving his office at Syntagma Square, which faces the Parliament, the economist and advisor to the central bank, doesn’t argue that his country is struggling: “Eynard understood the Hellenic dilemma,” he says. “In order to be a reliable borrower, a state must be solid, capable of collecting taxes and developing its economy. But modern Greece has never been able to do that.”

History repeats, again

The parallel is striking. In the 1830s, Eynard was already concerned about the state’s disintegration and pushed the European “powers” to put pressure on the country in order to be reimbursed. Young Greece, barely freed from the Ottoman yoke, was being undermined by struggles among major feudal lords — a situation that Dutch and British bankers exploited.

The Genevan banker, following the footsteps of his friend and independent Greece’s first governor, Jean Antoine Capodistria, who was assassinated in 1831 by a clan from the Peloponnese, struggled to find alternatives. He promised an 8% discount interest rate and swore to lower the rates charged by lenders.

At the time, Greece was reduced to a handful of provinces and islands around Athens and the Peloponnese. Its situation was similar to today’s in that Greece was shut out of capital markets. Its “spreads” would skyrocket with the slightest rumor, calculated on the backs of envelopes by money lenders in muddy back alleys, at the foot of the Acropolis.

“Such a situation,” Eynard wrote to the new king of Greece, Otto, who took the throne in 1834, “in order to be successful, must be treated with as much promptitude as secrecy. This way, it will avoid complaints and intrigue.”

That request has parallels to the negotiations in Brussels over the last three years for the restructuring of unsustainable Greek debt. Even after the 240 billion euros loaned as part of two bailout plans in 2010 and 2012, debt is still peaking at 172% of GDP, when the European Union is aiming for 120% by 2020.

Athens is even openly relying on a new reduction in 2014. “Debt, in Greece, has always been a passionate and ambiguous topic,” historian Gerassimos Notaras says. “The great Hellenic merchants of the Black and Mediterranean seas were money lenders, just like the European monarchies and great families enamored by Greece, such as the Rothschilds. Our whole history is punctuated by loans. We loan out of interest or honor. Then, we negotiate bitterly to be able to pay it off.”

Fast forward to today

Over at the Greek parliament, in the vast lobby radiated by the winter sun, a handful of elected representatives are almost insulting each other. With a tiny margin of just two votes, the government had just passed a new law required by Brussels that deals with property taxes and the seizure of properties if mortgages are not paid. But the conversation becomes most heated when the topic of debt is mentioned.

A member of Syriza, the radical left coalition at the head of the opposition, claims that during Greece’s six-month EU presidency, which began Jan. 1, the country must get “Europe [to] finally pool the public debts.” Another revives the idea of “demanding that Germany pay its World War II debt,” in reference to the Nazi occupation from 1941 to 1945.

“The fact that the Troïka [European Commission, International Monetary Fund and European Central Bank] demands that banks should be able to seize the goods of the borrowers who fail to reimburse is a trauma,” one European diplomat says. “We’re aware that many owners have gone too far, but the press only talks about the ‘weak’ who risk losing their home. It’s almost part of our culture. Just like the fact that we don’t respect the state, police forces. Especially when our money is threatened.”

Which brings us to another similarity to Jean-Gabriel Eynard’s time: this illusion of a diaspora always capable of paying, of saving the Greeks who stayed back in the country. “Every municipality with money problems has in mind to solicit the Niarchos, Onassis or Latsis foundations,” says economist Dimitris Katsikas. “An important part of Greece still lives under the impression that a permanent benefactor will be there for them.”

So what is the solution to the Greek debt crisis? The question also tormented Eynard between the 1830s and 1850s. Ultimately, the wealthy banker, who earned his fortune two decades earlier by reorganizing the budgets of several Italian towns, recommended slaloming between creditors. The Swiss businessman, who never went to Greece, had already weighed the continent’s stability.

“It is so important, for Europe’s peace, to maintain tranquility, that I am convinced that the three great powers will not be too demanding with Greece in requiring too strict a repayment,” Eynard wrote to his Greek right-hand man Georges Stavros.

His prediction still stands to this day.

Photo: Otto’s Entry in Athens, 1839 (Neue Pinakothek)

 

Filed Under: Featured

NDJESI E PËRJETIMIT POETIK

January 27, 2014 by dgreca

Duke përjetuar vargjet e poetit Jeton Kelmendi/

NGA VIOLETA ALLMUÇA/ Shkrimtare/

 Sa herë më shfaqet fjala e një krijuesi në të shkuarën dhe në të sotmen, e di se brenda saj më lind një mendim i hershëm ose i tanishëm, lidhja e poezisë me kohën dhe jetën. Kam dashur të besoj se këto reflekse të veçanta letrare brenda për brenda tyre kishin një formë sa të brendshme po aq edhe të jashtme estetike që përbënin atë çka quhet sot në artin e fjalës poetike harmonizimin artistiko- estetik. Poeti që ka jetën dhe vargun e përjetësisë në tërësinë e të bukurës, specifike për një shkrimtar që hyn në oazin e gjerë të poezisë universale, na tregon një zë të fuqishëm në realitetin e botës dhe jetës, pasi tek poeti Kelmendi vargjet lindin me ëndrrën. Kjo dukuri ndryshe e një krijuesi në sytë e lexuesit kthehet në një perceptim të thellë si për poetikën, ashtu edhe për letërsinë.   

Sapo lexon librin më të ri të tij « Thërras Gjërat e Harruara » me ndjesi nga imagjinata tek realiteti ku temë të kahershme ka dashurinë dhe vetveten, më ngjan se autori e ndan me të gjithë shpirtin e tij poetik me një zë ndryshe, i cili dëgjohet deri thellë në rrashtin e asaj çka poeti krijon.

Në këtë poezi ndjenja e mendimit është sa origjinale po aq edhe meditative në ritmin e frymëzimit, e cila grish atë që quhet bota e madhe emocionale me një kulturë të domosdoshme për një poet. Universalizmi i poezisë së Kelmendit  komunikon jo vetëm me « Unin » e poetit që udhërrëfen jetën e dashurisë njerëzore, por edhe me universin e tij tokësor të mëvetësishëm përjetësues. Nëpër vargje lëvizin idetë e njohura dhe të panjohura në kohë dhe hapësirë, motivet e ndjenjave njerëzore në larminë e figurave letrare, simbolet e metaforat me nuanca të pafundme semantike.Ai di të zbulojë jo vetëm botën vetjake në poezi, por edhe të përbotshmen që e fut në përjetimet e tij. Ky përcaktim i realizimit të vargut të drejtpërdrejtë e lidh ndjesinë njerëzore me artin, funksionin e misionin e tij, në dobi të të shkruarit dhe mendimin e përhershëm të realitetit estetik brenda njeriut.

Duke qenë një shkrimtar idealist i përfshirë mes atdheut të vet dhe perëndimit Jeton Kelmendi kërkon të gjejë në poezinë e tij atë krijesë unike të formësuar nga vargjet. Ai ngjan i papërsëritshëm, i mirëfilltë, shpirtëror, ekzistues në deshifrimin e mistereve të poetikës në kontekstin e të tashmes. Me aftësi krijuese e ndërkohore qenia e shfaqjes së poezisë është vetëm një formë e lirisë dhe funksionit kulturor për të vlerësuar fjalën e autorit. Hipotezën se fjala mbetet një përshkrim me domethënie të larmishme për njeriun, atdheun e poetit, dashurinë, gjendjen, sharmin tokësor, ku harmonizohet jeta metafizike brenda jetës universale e gjen si provë, ku së pari flet krijuesi me materjen e tij. Aty Kelmendi gjen atë çka e quan të « paemërt » ose dilemë. Në jetën e tij shpirtërore gjallojnë mitet e epokës kulturore, idetë se universalja është po aq e madhe sa edhe madhësia e lëvizjes në legjendat e vendlindjes, të cilin ai nuk e ndan nga universalizmi. Edhe pse vetëdija e poetit vargëzohet mes gjendjes dhe ëndrrës ai emërton gjithsesi kahun e ligjërimit. Në krye të herës figura e njeriut dhe e vetvetes, konceptuar nga dinamika e njëkohshme e ritmikës lirike nëpërmjet lidhjes së njeriut me jetën, dhe autorit me realitetin, na sjell këtë strukturë në hapësirën letrare nëpërmjet gjuhës së poezisë. Kjo gjuhë përbën një bashkësi mes shpirtërores e mendimit, ku lindin themelet e shfaqjes së brendashkrimit së poetikës dhe evoluimit letrar.

Ashtu si shtrirja e rrezeve mbi tokë, Jeton Kelmendi dukurinë e vargjeve e quan jetësore,  (Poezia : Peja në pesë të mëngjesit), ku ai sundimin e jetës e riemërton « ikje » nga ëndrrat. Ripohimi i ëndrrës si një identifikim i lindjes dhe qenies në mendimin e poetit na bën ta quajmë çdo ëndërr, « kujtim ëndërrues » ose meditim i thellë i jetës dhe realitetit jetësor. Gjatë ngadhënjimit të qenies njerëzore letrare, aty kur vijnë shkuarjet e poetit ndihet fryma që e mban poezinë në shpirtin e tij, me shenjtërinë e fjalës së dashurisë. (Poezia : Afrohmu pak). Është ky dualitet mes shpirtërores dhe dashurisë që i prin Kelmendit deri në fund të veprës poetike dhe që përbën thelbin e tij poetik.  (Shpirtin ta shpaloj si librin e shenjtë, të mësoj ty, qysh me të dashtë thekshëm).

Duke e kërkuar dhe gjetur materjen  tek krijesat njerëzore apo dëshmimin e kohës Kelmendi trupon të thënat e të pathënat për atë që ai e quan ëndërr apo zhgjëndërr. Ai identifikon me anë të perceptimit të tij realitetin e botës poetike me intonacion nëpërmjet krijimit filozofik, me një delikatesë dhe një komunikim universal. ( Brenda saj, në mendimet e mia, pa format të caktuar, m’i nxjerr parametrat e materies. (poezia Materje). Estetika ose ajo çka duam të përjetojmë si lexues brenda kompleksitetit të mënyrës së të shkruarit na bën të ndjejmë atë çka shpërthen në vargjet poetike dhe ku na shfaqet origjinaliteti si mision i veçantë i Jeton Kelmendit.

Teksa ripohon « meditimin » në poezinë e tij, si një krijim letrar ose një kuptim për artin e fjalës që përkon edhe me hapësirën si përkufizim të lirisë, ai depërton në çlirimin e vargut si akti i depërtimit të poezisë tek lexuesi, përkatësisht për vetjakësimin e krijimit artistik. Kelmendi nëpërmjet lirisë është frymëzuar dhe dashuruar me poezinë ashtu siç është pasuruar me kohën e jetës letrare ku ka përfshirë edhe jetën njerëzore. Ai e ka pasuruar e kthyer vargun në një dashuri të madhe edhe me lajtmotive humane për lexuesit e tij. Tematika e zgjedhur nga motivet origjinale të përjetimeve të jetës plotëson unitetin e veprës letrare me elementë të mbizotërimit jetësor, të atdheut ku ka lindur dhe të poetit në hapësira të tjera duke lëvizur edhe brenda qenies së tij poetike. Poeti Kelmendi di të zbulojë të panjohurat si një element që i ndjek vargjet për t’i bërë të njohura para vetes dhe lexuesit. (Nanë është, më e bukura gjë për të cilën flitet, ajo i ka dy kuptime: ky që e marrim vesh të gjithë dhe kuptimi i saj për mua: Jeta në kuptimin e parë (poezia Fjala Nanë). E panjohura për poetin lind e shfaqet tek vetvetja. Fjala pra, nëpërmjet një gjuhe të kthjellët, si përkatësi e madhe e krijimit letrar vjen si mendim e rishfaqet krejt e re, selektive, duke u formuar nga filli i së njohurës si një zëdhënëse për shtjellimin ku kohët nuk humbin por vijojnë.  (S’më pret pak kohë, Koha, tutje nuk shkohet vetëm, marr me vete kohën, dita po shkon drejt mesdite, sërish bashkë vazhdojmë, ecim, dita po shkon drejt mesdite). (Poezia, Ecje Lirike).

Bashkimi i të panjohurës me të njohurën tek Jeton Kelmendi është një element i ri i poezisë sonë bashkëkohore shqipe, që dëshmon se kjo arritje kulmore vetjakëson me fuqinë e saj bashkimin e dy kohëve, të së kaluarës dhe të së ardhmes. Duke hyrë në kryqëzatën e poezisë mes kohëve, për një autor, vargu mbart atë çka është më shumë sipërthënës, burimin poetik dhe Kelmendi na sjell prurje të reja mbi vështrimin e botës shpirtërore të fenomeneve letrare si një krijues mjaft i talentuar.

Atëhere kur autori kalon nga ëndrra për të takuar realitetin të cilin e shpall nëpërmjet vargjeve, ai thërret gjërat e harruara, për të mos harruar ardhjet e reja të tashme që do të ndodhin brenda botës së tij. Poetin e thith jeta me lëngun e vargjeve plot ndjenjë në fronin e shkrimit të planetit njerëzor. Udhëtimi i tij për të gjetur të panjohurën nëpërmjet vargjeve është zgjedhur si i tillë, pasi vetë poezia vezullon edhe në ditën kur bëhet natë, apo kur errësira vjen e ikën në pikënisje. Duke pasur si shkallë përjetimin e tij në botën e dashurisë, temë e cila në këtë libër ze pjesën më të prekshme sa intime aq edhe si mesazh poetik vjen edhe nga një filtrim i thellë i vargjeve që marrin kuptimin ekzistencial. I pari akt i domosdoshëm për mënyrën e shtrirjes së vjershërisë, është perfeksionimi i saj në konotacionin e realitetit të jetës dhe diskursit poetik ku shfaqet pesha e fjalës. Kelmendi e percepton botën sipas vetes dhe mendimit të tij. Përdorimi i figurave letrare, në veçanti i metaforës me të cilat perfeksionon stilin dhe vetë poezinë vjen nga përvoja e hershme e autorit në botimet e kaluara, të cilat për hir të së vërtetës e kanë ngjitur poezinë e këtij autori dukshëm në lartësinë e poezisë shqipe, ku përveç magjikes autori përcjell edhe harmoninë e vlerës së artit poetik.

Po aq e vërtetë është kjo sa emri i tij tashmë intuitivisht është përcjellë edhe në poezinë europiane e më gjerë, një parandjenjë kjo që ishte vërejtur edhe nga kritika shqiptare dhe ajo botërore. Poeti i ardhur nga një vend me legjenda të njohura, ka sjellë edhe në poezinë universale kodin e poezisë së atdheut nga i cili vjen, duke i kthyer motivet në nuanca të gërshetuara me universalen, nga një akt abstrakt në vlim shpirtëror. Kjo poezi mbetet frymëzuese, me vetëdije origjinale në mjeshtrinë e vargut, një zbulim ekzistencial deri në pikën e mendimit të shpirtit të tij shqiptar me frymëmarrje dhe ndjenjë që e përafron poezinë me botën e jashtme. Duke shijuar esencialisht një poet që na bën të përjetojmë thellësisht edhe mendimin estetik me ide të dallueshme, autori ka gjetur kodin e përjetimit në poezinë e së ardhmes që mesa duket është bërë jeta e dytë e Jeton Kelmendit.

 

                                                                                                               

 

 

Filed Under: Kulture Tagged With: Jeton Kelmendi, ndjesi e perjetimit poetik, Violeta Allmuca

The Albanian American Community of Illinois (AACI) demands the resignation of Yannoulatos

January 27, 2014 by dgreca

Albanian-American Community of Illinois/

Address: PO BOX 34575, Chicago, IL 60634 |Phone: (312) 662-3892 | Email: aaci@qendrashqiptare.com

January 23, 2014/

The Albanian American Community of Illinois (AACI) demands the resignation of Yannoulatos/

We, representatives of Albanians of Illinois are raising a matter of great concern to Albanians in Illinois, and, we believe, to fellow Albanians everywhere. It is our understanding from press reports that Archbishop Anastasios will be bestowed an honorary degree by Fordham University. Yannoulatos is a Greek citizen who has been involved in Albania’s political affairs, while serving Greek interests. Yannoulatos now serves as Archbishop of the Orthodox Church of Albania. The Albanian American Community in Illinois is concerned by Fordham University’s “honoris causa” conferral ceremony to Anastasios Yannulatos and demands his resignation.

Albania is a multi-religious country and is notably the birthplace of Mother Teresa, a very important figure for worldwide peace. Although Orthodox Albanians make up only 20% of Albania’s population, Albanians worldwide are equally proud of Fan S. Noli, the founder of the Independent Albanian Autocephalous Church. Fan Noli is also a prominent national figure for Albanians. The history of the Albanian nation indicates that for thousands of years, we have not been assimilated, surviving from various occupations and cultures. Unfortunately, the history of orthodoxy in Albania, is washed with blood and martyrdom of Albanians fighting to keep the Albanian language in Albanian churches. Many priests were murdered in the early 20th century because they spread the gospel in Albanian. For centuries Albanians as a compact ethnic group, have genuinely respected all religious forms and sects; this is reflected in the good relations that Albanians have with each other. These specifics are also indicated in the accounts of U.S. and British travelers who traveled through Albania since the 1800’s. In short, Albanians know well to live in harmony with other Albanians regardless of their religious faiths.

Nearly 100 years ago, thanks to the religious freedoms in United States of America, many Albanian immigrants established and founded the first Albanian Orthodox Institution in Boston which was opposed to being dependent on the Greek Church. The Bylaws of the Independent Albanian Orthodox Church clearly require that its bishop and leaders be of “Albanian blood and origin”. In 1991, Yannulatos, was temporarily tasked with the recovery and the preparation of a new Albanian Archbishop for the recovering Albanian Church. The task of preparing the successor was to educate and help the next Albanian bishop to run. 23 years have passed and Anastasios Yannoulatos, a Greek bishop and a proclaimed super-intellectual, has failed to adequately prepare an Albanian bishop for his replacement.

Yannoulatos’ anti-Albanian attitudes have been observed ever since he occupied the seat of the Independent Albanian Orthodox Church in the early 1990s. This Church was later renamed Autocephalous Orthodox Church of Albania – perhaps to indicate that is no longer in possession by Albanians. Since 1991, the Albanian Orthodox Church has been taken over by this Greek prelate who has increasingly caused a rift and discontent among Albanians. Anastasios speaks about resurrection while his Church administration has appropriated monuments of historic and national importance for Albanians and replaced them by building Greek cemeteries in Albania.

Albania has always been a faithful, pro-American ally and unquestionably, Albanians worldwide continue to be grateful to the United States as the champion of democracy and human rights in the world. Greece

and Archbishop Anastasios have not recognized yet Kosova as an independent country and it has not even recognized the genocide against Albanians of Chameria. Historically, the Greek Church did not agree to hold masses in the Albanian language and this is reflected today, as the Albanian Cham Orthodox minority is not officially recognized. For Albanians, Anastasios’ mission is seen as the furtherance of Greek chauvinistic politics through religious means. Albanians have accepted many charities and gifts by Yanulatos and are very thankful. Yet the Church administration does not disclose the funding sources. Some have demanded that a governmental financial audit take place to investigate his funding sources, however it has been said that he is very politically connected in Albania.

Plenty of evidence exists which implicates Yanoulatos as a political agent who serves Greek interests. Under his 23-year tenure, the Church has purchased hundreds of acres of land in southern Albania and has exhumed bodies from secular cemeteries. In 1914 and 1940, Greek soldiers occupied and massacred unarmed southern Albanian villagers. Yanoulatos’ religious enterprise has rebuilt new cemeteries in Albania in the same sites, by claiming them to belong to the same Greek soldiers who massacred Albanians. The purposes of the above Anti-Albanian activities are clear to us, to create a sense of Greek omnipresence in Albanian lands and disrupt the religious harmony that exists in Albania. A few of his reportedly anti-Albanian activities include:

 He attempted to take away lands from public Albanian schools in Elbasan and institutions elsewhere to build more churches and Greek schools

 He has refused to take part in interfaith prayers for the victims of the Greek Genocide in Chameria.

 He has not released any sources of funding for building many churches and Greek schools in Albania.

 He has organized masses in Albania and Greece where it was openly advocated for the annexation of Albanian territories to Greece as “Northern Epirus”.

 In the past several months, Yannoulatos has instigated interreligious hatred and has provoked hate against Albanians; Greek neo-Nazi party Golden Dawn members like Christos Pappas and Greek extremist groups have praised Yannoulatos as their spiritual leader.

 

In addition, “His Beatitude” continuously makes false claims that Orthodox Albanian citizens are persecuted and attacked. Unsurprisingly, since Yanoulatos’ ascent to the role of Archbishop, a growing sense of distrust exists now between Albanians and Greeks. Today there are over 3 million Greek citizens of Albanian ancestry who live, work, and prosper in Greece. Albanians have very positive relations with the Albanians of Greece, Arbëresh/ Arvanites, and Chams and want to maintain them as such.

Many doctorates and honoris causa degrees in philology, literature, etc. have been awarded to Yanoulatos in several countries during his travels abroad. We hope that Yanoulatos, this ostentatious Greek bishop who boasts about his international fame, take some lessons of humility and warm-heartedness from figures like Mother Teresa and his Holiness Dalai Lama. Simply put, this controversial Greek prelate in Albania is viewed as an agent representing the interests of Greece worldwide and not those of Albanians. In short, Yanoulatos’ presence in Albania is not approved by the Albanian American Community in Illinois and not worthy of any recognition as he has created more discontent among Albanians of all denominations present in Albania.

To be clear, this statement is not to be taken as an attack against Greek people or Orthodoxy. This written statement is testimony that the Albanian people will stand in protest to any malevolent and chauvinistic intentions that aim to cause any divergence among Albanians and their neighbors in the Balkans. Albanians love, respect, and accept all people of the different faiths or lack thereof, as we bind ourselves under the honorable code of the Albanian Besa. We strongly oppose Yannoulatos’ presence in Albania and demand his immediate departure from The Albanian Orthodox Church.

Respectfully Submitted,

Albanian American Community of Illinois

Filed Under: Featured Tagged With: of Illinois(AACI) demands, of janullatos, The albanian American Community, the resignation

SHTOHEN PERKRAHESIT E PROTESTES KUNDER KRYEPESHKOPIT JANULLATOS

January 27, 2014 by dgreca

Sipas informacioneve qe ka komisioni organizator numri i shoqatave, grupimeve dhe individeve, qe po i bashkohen Albanian Roots”Rrenjet shqiptare”  ne protestes kunder Kryepeshkopit grek te Shqiperise, po vjen duke u shtuar. Po ashtu edhe numri i individeve po rritet. Ka nje solidaritet qe do ta ndihmoje komisionin organizator qe t’ia dale mbane.Patjeter do t’ia dale. Ndjenja e patriotizmit qe na lane trashegim Noli, Konica, Kirka dhe gjithe plejada e memedhetareve, eshte gjalle.

Sipas te dhenave te fundit ja kush i eshte pergjigjur me” Po” pjesmarrjes ne proteste dhe eshte solidarizuar me protesten:

1-   VATRA

2-   ALBANIAN ROOTS TEXAS & ALBANIAN ROOTS MICHIGAN

3-   ORGANIZATAT DJEMTE E GJIROKASTRES, PERMETIT, TEPELENES & SARANDES

4-   AT NIKOLLA MARKU – ALBANIA

5-   SHKRIMTARJA FLUTURA ACKA

6-   ARCHBISHOP ALEXANDER – ARGENTINA

7-   SHOQATA KOMBI – MASSACHUSETS

8-   SHOQATA ANA E MALIT

9-   FONDACJONI PLAV E GUCI

10-          GRUPI BASHKIMI KOMBETAR

11-          JOE DIOGUARDI AACL

12-          ORGANIZATA UKSANA – ILLINOIS

13-          Sali Bollati

14-          Cameria organization

15-          Fordham Students Albanians

16.Albanian-American Community of Illinois 

Perse nuk vjen dhe ti ne protestes e Rrenjeve shqiptare?

Nuk keni informacion? Ja dhe nje here:

Njoftohet te gjithe te interesuarit se protesta kunder Kryepeshkopit Grek te Kishes Ortodokse Autoqefale te Shqiperise organizohet diten e Marte, me date 28 janar 2014, ne oren 5 e 30 pasdite.

Adresa e grumbullimit dhe protestimit eshte kjo:

FORDHAM UNIVERSITY

2900 Southern BLVD, Bronx, NY 10458

Mos mungo se neser do te ndjehesh i penduar!

 

 

 

 

Filed Under: Komunitet Tagged With: dalip greca, Shtohen perkrahesit e protestes

SI MUND T’I THEM:”SA E LUMTUR JAM”?!

January 27, 2014 by dgreca

   “Si mund t’i them: “Sa e lumtur jam”, kësaj bote?!/

Kur qiejt, dhimbjen e grumbulluar, ia përplasin furishëm kësaj Toke?!”/

   KUR POEZIA I KALON KUFIJTË E IBRAVE/

Mendime rreth poezisë së Lumturi Ymeri/

Shkruan: DRITA LUSHI/

Lexoj një, dy, tre poezi në një rrjet social,e më mbeten në atë pjesë të memorjes ku shijohet e bukura. Prandaj, kërkoj e kërkoj më shumë, derisa marr në dorë tre librat e Lumturi Ymerit, vargu i së cilës si një magjistar, të bën të ndalesh…Atëherë mbaj sytë, vëmendjen, përqëndrohem  në libra, e mandej duke shijuar dhe ndjerë poezinë e saj, kuptoj që ato(librat), s’mbajnë dot atë peshë që përçon poezia e saj tek lexuesi.Edhe në autorë me emër, ka periudha, që poezitë përsërisin njëra –tjetrën, madje ndihet një lloj monotonie, zbehtësie, përgjumje, uniformiteti e lexuesi duket sikur lexon të njëjtën poezi në njëzet të tilla(!).Ky “fenomen”,nuk ndodh tek Lumturia.

Të larmishme dhe të veçanta, poezitë e saj, aty ku duket se ngjasojnë, aty ndërrojnë stil, duke na sjellë një gjetje-veshje të re që na befason.

 “Sonte qenkam e burgosura

Mes verës e vjeshtës

Hënës dhe ëndjes

Frymës dhe brymës

Luleve e lutjeve

Mekjeve e stepjeve”

-Shkruan ajo ,duke përshkruar një “gjendje” përmes krahasimeve , simboleve, e përjetimeve, mes  konkretes dhe abstraktes duke na dhënë një përshkallëzim poetik dhe emocional të veçantë.

Në fund të fundit, emrat janë thjesht një veshje e sipërfaqshme, që na bëjnë të kthejmë kokën, kur dikush na kërkon apo thërret. Është e qartë që poezia nuk fle brenda emrave; Poezia fle dhe zgjohet brenda shpirtit sa herë që zemra dhe dejet marrin hove ndjesish nga realiteti, ku gjithpërfshirja e emocioneve negative dhe pozitive shpërthejnë në mrekulli fjalësh e poezish sa të vjen të mos dalësh më prej tyre. Ekzaktësisht këto,ndiej kur lexoj poezitë e Lumturi Ymeri(Bersava).

“Ta rrokullis këtë gur prej zemre…

Pa le të më bjerë…këmbëve! “

-Shprehet poetja, duke na përçuar një peshë emocionale t  fortë, brenda këtij dyvargëshi.

Poezitë e saj janë të lira,e fjalët gjejnë njëra tjetrën pa vështirësi, me një  natyrshmëri lakmuese, e një forcë shprehëse dhe bindëse, të pëlqyeshme nga një spektër i gjerë lexuesish.

Gjithmonë kam qene e bindur, që përpara se të jesh poet, duhet  të jesh njeri. Nëse nuk je njeri, s’mund  ti futesh dot jetës ndër deje, s’mund ti lëvrish në gjak’.

E po s’bëre këto, as ajo s’të fal dot ndjesi të forta, sy përtej sysh, vështrime përtej vështrimesh, zemër përtej zemrës, duar përtej duarve, jetë përtej jetës, që të mund te formëzosh stalagmite vargjesh, e të mrekullosh  njerëz.

Lumturia  ia ka arritur kesaj “magjie”,duke qenë të gjitha në një,dhe një në të gjitha.

Ajo ështe grua, shoqe, e dashur, mike, e keto i shpalos bindshëm si poete, duke u ndjerë brenda tyre.

Duke lexuar poezitë e Lumturisë dy cilësitë që mëvijnë shpesh në mendje dhe përsëris në(n)zë janë :“Fuqishëm dhe bukur”

Ajo prek çdo skutë të mendjeve njerëzore, të vetëdijes e nënvetëdijes sonë e rizgjon mjaft ndjesi, malli, dashurore, atdhetare, amësie e familjare.

Ndjenjat e saj janë ashtu si të çdo gruaje dhe bije, por vetem një poete, mund ti këndojë ndjenjës atërore keshtu:

 “Ç’është kjo mungesë

Ojna-tisur në mall?

Mes yjesh mbetesh

At-je…ku tretesh?

ATI IM”

Ajo shquhet jo vetëm për gjetjet metaforike, por mbi të gjitha për ndërlidhjen e tyre çka është “sekreti”- le të them i poezive të saj.

Shpesh poezitë e saj duken si lojëza- fjalësh duke ndërtuar një stil të bukur femëror në vargje.

Ne “Shpirt alien”ajo shkruan :

I (pa)dukshëm, i (pa)njohur
i(pa)kapshëm, i mistershëm
i llahtarshëm, i (pa)vdekshëm.

Duke përdorur ndërtimin e vargjeve në mënyre  leximi të dyfishtë, në një lojë gërme-fjalë-mendim, ajo e çon fantazinë pikërisht, brenda mendimeve e dyzimeve tona njerëzore, në pikëpytje, që secili mund ti japë përgjigjen sipas dëshirës.

Ajo vërtet shquhet për gjetje të befasishme, por ato janë aq të natyrshme sa të duket vërtetë  se e sheh poeten që :“ndal diellin në ikje”

“zbrazen ditët nga barku i dritës,

ngrij në pritje,

të ndal diellin në ikje”

Kur lexon poezitë e Lumturisë, i ndien aq të vërteta, sa të duket se i ke ditur gjithë jetën, vetëm se s’ke mundur ti shkruash. Ndihesh aq brenda tyre, sa pohon me buzëqeshje ose rilexim …

 “Malli s’ka

As duar, as thonj

E prapë se prapë!

E gërryen shpirtin

Të gjejë një vend,

E prapë se nxë…!”

Ajo e krahason lotin me planetin më të vjetër në galaktikë, duke përshkallëzuar e kaluar përtej poezisë, si vijon:

 “Loti ishte pa qenë ne,

Planeti më i vjetër në galaktikë

Ku lindën e qanë perënditë

Zotët e mitët e shkatërruan

Kur tradhtuan e flijuan perënditë

Sot jemi ne,

Në këtë Tokë

Zotër e robër”

Ajo të drithëron me ndjenjat amësore, të vëna në puthje, mundime, gëzime dhe lot, kur kujton vitet e birit të saj qysh në lindje.Kush më mirë se një nënë-poete do shkruante për ndjenjën dhe marrëdhënien më të adhurueshme në botë mama-fëmijë?

“U rrite jeta ime,

Majë gishtash

Vij të të puth në ballë,

Ti zbret lotëve të mij

Si njëzetre vite më parë…”

Poezitë e saj i shpëtojnë skemës moralizuese , të cilat s’kanë asnjë lidhje me artin e mirëfilltë,por ajo di të bëjë që përmes artit, natyrshëm të na përcjellë mësime.

Poezitë e saj janë gjetje interesante, në larmi tematike dhe formëzohen në fytyra të reja vargjesh, sa herë që ajo vendos ti hedhë ato mbi letër.

Zhytem nën Lega
eci me Jardë
ndizem në Omega
ngrij nën Gradë

 

Më lini pak në
Qetësi,
tani që jam
….NJERI….

Ajo i thotë kështu miqësisë:

“Ëngjëll, e di, s’je,

sigurisht, dhe un’ jo!
Por më ndje!
Kur shpirtin vë
pasqyrë përpara teje,
edhe ti shihe aty
vetveten. . . . . “

Ajo duket se ecën në nje tra ekulibri me fjalën, por çuditërisht ecën pa dridhje, por me akrobatësira mahnitëse, me lëkundje të hijshme që veç të ndjellin të lexosh më tej.

Të mahnit mënyra e ndërtimit të një poezie, ku ajo shpalos ndjenjën e saj për fëmijët, si ndjenja më kuptimore dhe  ekzisteciale në botë.

Tru-

trup-
trung
jam tani!

Terr-
tmerr-
ferr
ishte dje!
TRE
Akuj-
avuj-
uj’
qesh përherë!

Shpreh-
shpresë
shpend
do jem nesër!

Ditë-
dritë
ndrit-
tek fëmijtë
E mi,
të mitë,
të mirtë!

Tre,
trembem-
tretem
për ta”

Fjalë të ngjashme me plus ose minus gërmash i “ngjit” sup më sup poetikisht, duke na dhënë një radhë rritëse ndjesish, si njerëzore por mbi  të gjitha një shije poetike dhe muzikore fantastike siç ndodh(jo vetem) në  poezinë e mësipërme.

Poezia për Lumturinë është:”Vlim i shpirtit, kondensim në muret e mendjes”

E si e tillë, avujt aromatikë të petale-zuara në poezi ngjyra-jete-njerëzish do vazhdojnë parreshtur të vijnë drejt nesh të kondesuara në memorje!

Ajo guxon në poezinë e saj; nuk rri besnike e një forme, e një skeme, e një fjale apo e një teme;

 “Nën dritën e abazhurit sonte

cepin e jorganit tërhiqe

hidhe tej

mbulomë me frymën tënde!”– shkruan ajo në poezinë “I(magji)natë përvëluese..”duke guxuar të flasë hapur poetikisht atë ç’ka të tjerët e mendojnë heshtur;Ajo vazhdon më tej:

 “Grise dhe copën e tyltë

që mbulon atë hark epshndjellës

të nënbarkut

që mbaron në

trekëndëshin e zjarrit…”

Një pikë e fortë e Lumturisë është,se ajo shkruan mjaft hapur, duke i vënë çdo ndjenje, ndjesie, emocioni, gjendjeje,e  dukurie  emrin e vet.Kjo e ndihmon shumë të na shpalosë e të ndiejmë deri në ind, ç’ka ajo shpreh dhe ndjen duke u bërë dhe ne lexuesit, pjesë e ndjesive të poetes.Kur arrihet kjo, poeti ka fituar betejën themelore të artit të fjalës së shkruar.

Përgjithësisht  poetet s’mbahen mend për numrin e librave, që kanë lënë;as për titujt, kopertinat apo numërin e faqeve libërorë;

Ata  kujtohen e njihen pikërisht për poezitë që kanë mbetur në memorje e kujtesë.

Unë kam  bindjen se Lumturia është njëra nga to.Poezitë e saj kanë kaluar kufijtë e librave, dhe kanë hyrë në portat e kujtesës së lexuesve. Përpos të gjithave, mua më mjafton të them se ajo ështe një krater i hapur, llava e të clit ështe në rrjedhjë  të vazhdueshme dhe do të vazhdojë të na befasojë me ngjyrësimin e saj poetik.

Dergoi per Diellin: @ Drita LUSHI

 Janar 2014

   Shqipëri

Filed Under: Sofra Poetike Tagged With: Drita Lushi, rreth poezise, se Lumturi Ymeri

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 9
  • 10
  • 11
  • 12
  • 13
  • …
  • 74
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • NJЁ SURPRIZЁ XHENTЁLMENЁSH E GJON MILIT   
  • Format jo standarde të pullave në Filatelinë Shqiptare
  • Avokati i kujt?
  • MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI MJET PËR FORMIMIN E VETEDIJES KOMBËTARE TE SHQIPTARËT  
  • MES KULTURES DHE HIJEVE TE ANTIKULTURES
  • Historia dhe braktisja e Kullës së Elez Murrës – Një apel për të shpëtuar trashëgiminë historike
  • Lirizmi estetik i poetit Timo Flloko
  • Seminari dyditor i Këshillit Koordinues të Arsimtarëve në Diasporë: bashkëpunim, reflektim dhe vizion për mësimdhënien e gjuhës shqipe në diasporë
  • Ad memoriam Faik Konica
  • Përkujtohet në Tiranë albanologu Peter Prifti
  • Audienca private me Papa Leonin XIV në Selinë e Shenjtë ishte një nder i veçantë
  • PA SHTETFORMËSINË SHQIPTARE – RREZIQET DHE PASOJAT PËR MAQEDONINË E VERIUT
  • “Ambasador i imazhit shqiptar në botë”
  • “Gjergj Kastrioti Skënderbeu në pullat shqiptare 1913 – 2023”
  • Albanian American Educators Association Igli & Friends Concert Delivers Electrifying Evening of Albanian Heritage and Contemporary Artistry

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT