Archives for September 2016

SHTATORJA E SHËN TEREZËS, EDHE NË OKB

September 11, 2016 by dgreca

Nga Dalip GRECA/

E Shtunë, 10 Shtator 2016- United National Plaza-1 Dag Hammarskjold Plaza, New York- Të Shtunën pasdite , me 10 Shtator 2016, Shtatorja e Shënë Terezës, vepër e skulptorit Vasiliev Nini, është vendosur në afërsi të Pallatit të qelqtë të Kombeve të Bashkuara në Nju Jork. Ekzaktësisht shtatorja po qëndron në Hammarskjold Paza, në New York City, falë insiativës të asambëlmenit Mark Gjonaj. Gazeta Dielli u interesua për të mësuar statusin kohor të qëndrimit të Shtatores në këtë shesh publik dhe informon lexuesit se leja është marrë për 30 ditë, por ansambbëlmeni Gjonaj po lufton pranë Bashkisë që të marrë një leje të përhershme.

Veprimtaria u organizua në orën 4 pasdite, e moderuar nga gazetarja Drenica Qeliaj. Ndër personalitetet shqiptare merrte pjesë Konsullja e Përgjithshme e Republikës së Kosovës në Nju Jork zonja Teuta Sahatcija dhe konsulli Ylber Kryeziu. Të pransihme ishin familjet sponsorizuese Harry Bajraktari, familjet Gjonaj, Rusi, Malota, Berisha, Vataj etj., ndërsa nga Federata Panshqiptare “Vatra” merrte pjesë zv/Kryetari Agim Rexhaj, anëtarët e Këshillit Zef Balaj, Sergio Bitici, Besim Malota,nga Forumi i të rinjëve të Vatrës Fitim Krasniqi si dhe editori i Diellit Dalip Greca.

Aktiviteti, përvec Gazetës “Dielli” u mbulua edhe nga gazetarët Beqir Sina dhe Halil Mula.

Në veprimtari u përfaqësuan edhe një sërë organizatash të komunitetit si: Ana e Malit, Albanian American Educators Association, Albanian American Open hand Association,Malesia e Madhe, Puka, Shoqata Atlantiku, Dibra, Don Simon Filipaj, Plavë -Guci, Rugova, Kraja etj.

Fillimsiht janë kënduar dy hymnet Kombëtare, ai amerikan dhe Hymni Shqiptar, nga Angjelina Hadergjonaj dhe Gëzim Nika.

Imami Tahir Kukaj ka përcjellë mesazhin në emër të klerikëve fetarë, ndërsa ansambëlmeni Mark Gjonaj u ka uruar mirëseardhjen pjesmarrësve dhe ka përgëzuar sponsorët veprimtarive për Nënë Terezën. Z. Gjonaj, edhe një herë ka përcjellë krenarinë e veprës së humanistes botërore, e shpallë Shenjte nga Papa me 4 Shtator.Po ashtu ai shpalosi programin e tij që statuja e Shën Terezës do të jetë e pranishme përvec Manhattanit, edhe në Brox, Brooklyn, Queens, Westchester.

Gjonaj ka nderuar kontributorët e komunitetit për Shën Terezën. Federata Panshqiptare e Amerikës VATRA u nderua me Simbolin e Nënë Terezës dhe një Certifikatë Mirënjohjeje nga Zyra e Ansambëlmenit Mark Gjonaj. Miërnjohjen dhe Simbolin e Shën Terezës iu dorëzuan nga z. Gjonaj zv/Kryetarit Agim Rexhaj. Një grup fëmijësh të Ansamblit”Rozafa” që drejton koreografja Angjelina Nika, të veshur me kostumet Kombëtare, dorëzuan mirënjohjet dhe simbolet.

Po ashtu u nderuan : Kisha Katolike Shqiptare’Zoja e Shkodrës”, Albanian American Islamic Center NY & NJ; Albanian Islamic Cultural Center of Staten Island, po ashtu u ishte akorduar mirënjohje. St. Lucy’s Partish Bronx, Albanian American Islamic Center Of Queens, St. Nicholas Orthodox Church, Albanian American Association Ana e Malit, , Albanian American Educators Association, Albanian American Open Hand Association,..(Fotot mund t’i shihni ne facebook/Dalip Greca…Me shume lexoni ne Diellin e Printuar)

Shqiptarët e Amerikës dhe 15 Vjetori i tragjedisë të 11 shtatorit

September 11, 2016 by dgreca

Shqiptarët e Amerikës kujtojnë 15 Vjetorin e 11 shtatorit 2001 – Duke kujtuar bijët e traditës Shqiptare/

Në këtë ditë, dhe kombi ynë hyri në historin e heronjve amerikan, me tre emra simbol. Mon Gjonbalaj, Simon Dedvukaj dhe Rrok Camaj, janë emra, të cilët do të kujtohen në mote, në këtë vend, si dëshmi e gjallë, se ne jemi Shqiptarë në rradh të parë, por jemi edhe Amerikan./

Nga Beqir SINA, New York City/

LOWER MANHATTAN NY: New York City, është i tëri sot duke ndjekur një ceremoni përkujtimore, që ka nisur qysh heret në mëngjes, me rastin e 15 vjetorit të 9/11.

Sulmet koordinuara të kamikazve – anetare te nje grupi terroristësh më 11 shtator 2001, morën jetën e 2,996 njerëzve të pafajshëm, duke e bërë atë sulmin më vdekjeprurës në tokën Amerikane në histori. Më shumë se 6,000 të tjerë kanë qenë të lënduar nga ai sulmë.

Nëntëmbëdhjetë terroristë rrëmbyen 4 jetliners në orët e hershme, të asj dite. Dy nga aeroplanet e goditën dy kullat Binajke, të Qendrës Botërore të Tregtisë, një aeroplan ra pranë ndërtesës e Pentagonit në Uashington, dhe një aeroplan tjeter u rrëzua në një fushë në nje fshat – Shanksville, Pensilvani.Gjatë shërbimit përkujtimor të Nju Jorkut, këmbana e parë do të bjerë në Ground Zero në 8:46 paradite, për të hapur ceremoninë për të përkujtuar viktimat që mbeten të vrarë nga rrëzimi në dy kullat Binjake.

Emrat e të gjitha viktimave do të lexohen me zë të lartë një për një në këtë shërbim solemn këtu në Manhatanin e poshtëm.

Në ndërkohë të gjitha insititucionet shtetërore, dhe vendet publike në qytetin e New Yorkut, flamuri kombëtar amerikan qysh heret në mëngjes, sot ditë e diel më 11 Shtator, ra në gjysëm shtizë.

Në qytet, sidomos në zonën për rreth ku më parë kan qenë Kullat Binajke, ndalet çdo veprimtari gjatë ceremonisë së përkujtimit dhe ndizen qirinjë e vendosen buqeta me lule të freskta në afërsi të Qëndrës Tregtare Botërore.

Fanfarat e anijeve, sirenat e trenave, sirenat e emergjcës, këmbanat e kishave, bandat muzikore të reparteve të zjarrfikësve e policisë me marrshe funebre, me egzekutimin i hymnit kombëtar, dhe ngirtja e flamurit kombëtar, amerikan, shënuan në mënyrën më solmne në Shtetet e Bashkuara të Amerikës 15- vjetorin e sulmeve terroriste mbi dy simbolet amerikane atë tregëtis e mbrojtjes, dhe rënjen e aeroplanit në Pennsylvania .

Sot, në datën 11 Shtator 2016, ashtu si ditën e martë më 11 shtator 2001, ora 08 : 46 ’00 e mëngjesit, bëhen pesëmbëdhjetë vite nga ato sulmet tragjike terroriste në tokën Amerikane. Sot, pikërishtë, kjo orë dhe data 11 shtatorë 2001, është dita, kur katër avionë të rrëmbyer nga një grup terroristësh, sulmuan dy qëndrat simbol të Amerikës, Qëndrën Tregtare Botërore”World Trade Center” dhe Ndërtesën e Ministrisë së Mbrojtes”Pentagonin” dhe kur një avion tjetër, u rrëzua diku në një fshat në Pensllvenia.

Pra, sot, është koha që të kujtohen afro 3.000 mijë njërëz të pafajëshëm që vdiqën me 11 shtator dhe që të lutemi për ta, për familjet e tyre, dhe miqtë e tyre. Atyre mijëra viktimave nga rreth 70 shtete, nga të gjitha ngjyrat, racat e fet, një botë e tërë në minjatur. Éshtë dita sot, të kujtohet kjo ditë, dhimbja e tmerri që shkatojë ajo ditë tek dikush që qe në vend-ngjarje, dikush ishte i shtangur me lot e duke mos besuar tek vetja, për atë që po shikonte në ekranin e televizorit, tek Nju Jork-u, Ushingtoni e Pensillvenia.

15-të, vjet pas kësaj ngjarje gjithë Amerika dhe bota i ka syt e mëndjen tek ky jubile i përkujtimit të 9-11, e cila ështtë shpallë dhe si Dita Kombëtare e Patriotëve. Dhe, duke përkujtuar këtë përvjetor, SHBA-s, do të bëjnë që tragjedi të tilla të mos ndodhin kurrë më. Dhe, po me këtë rastë të tregojnë edhe arsyet se pse Amerika është duke e zhvilluar këtë përkujtim jubile të 15 vjetorit të sulmit terroristë edhe me një fushatë globale kundër atyre që qëllimisht vrajnë njerëzit e pafajshëm.

Kjo luftë ia kundërven lirinë frikës, ia kundërven tolerancën jotolerancës dhe ia kundërven të drejtën asaj që është e gabueshme. Në pyetje janë vlerat që ne i konsiderojmë si më të shenjtat. Sikurse, ka thënë edhe ish Presidenti Bush, “Këta terrroristë vrasin jo vetëm për të marrë jetët, por që të ndërprejnë një mënyrë të jetesës…..Ata urrejnë lirinë tonë – lirinë tonë të fesë, lirinë tonë të fjalës, lirinë tonë të votës dhe të tubimit dhe madje lirinë tonë që të mos pajtohemi me njëri tjetrin”.

Sot, metropoli i botës Nju Jork-u ka mbi “shpatullat” e tij peshën e dhimbjes, ka peshën e dinjitetit kombëtar ka gjithë Amerikën dhe gjithë botën e qyteruar .

Procesioni kememorativ, ka flluar edhe tre familjet e tre viktimave shqiptar, si çdo ritual gjatë këtyre vjetëve vizituan këtë zonë dhe vendosën kurora lulesh.

Në këtë ditë, dhe kombi ynë hyri në historin e heronjve amerikan, me tre emra simbol. Mon Gjonbalaj, Simon Dedvukaj dhe Rrok Camaj, të cilët janë emra, që do të kujtohen në mote, në këtë vend, si dëshmi e gjallë, se ne jemi Shqiptarë në rradh të parë, por jemi edhe Amerikan.

Shqiptarët, treguan këtë ditë se, ne ndoshta janë të vetmit, kombë në botë, që kurr nuk e pranuam ose nxitëm terrorismin në tokat e tona!

Megjithse, u terrorizuan sistematikisht në periudha të ndryshme, nga rregjimet komuniste, andej e përtej kufrit shqiptaro-shqiptarë.

Viti, 1999-të, tragjedia më e tmerrshme e popullit tonë, në sotë e botës së qytetruar, pikërisht athere kur në trojet shqiptare, shqiptarët, u kërcënuan, deri në zhdukejn tyre, nga dora kryekriminele, e serbis së Millosheviqit.

Ndijem, dorën e ngroht dhe përkrahejn e madhe të këtij vendi i cili përkujton, sot, Ditën e Patriotëve Amerikan – 11 Shtatorin.

Shqiptarët që humbën jetën në sulmet e 11 shtatorit : Viktor Saraçini, 51 vjeç: Pilot në një prej katër avionëve të rrëmbyer nga terroristët (por, që zyrtarisht nuk është në listën e shqiptarëve që humbën jetën me 11 Shtator 2001 ) . Rrok Camaj, shqiptar nga Malësia e Madhe, 60-vjç: Punonte në njërën prej kullave binjake, ku pastronte xhamat nga jashtë. Simon Dedvukaj, shqiptar nga Mali i Zi, një ndër më të rinjët – 26 vjeç: Punonte në Qendrën Botërore të Tregtisë. Mon Gjonbalaj, shqiptar nga Kosova, 65 vjeç: Punonte prej 30 vitesh si portier në njërën prej kullave binjake.

Përkujtohet 11 Shtatori

Në gjithë Shtetet e Bashkuara përkujtohen 3 mijë viktimat e pesëmbëdhjetëve vjetëve më parë, kur dy Kullat Binjake u shkatërruan nga dy aeroplanë të përdorur si kamikazë nga terroristet e Al Qaida-s. Ndër mijëra viktimat që humbën jetën në Manhatan ishin edhe tre shqiptarë, Simon Dedvukaj, Rrok Camaj dhe Mon Gjonbalaj.Në këtë përvjetor tragjedia e këtyre viktimave është kthyer në shpresë dhe frymëzim për brezat e tjerë. Në Manhatan, organizohet një ceremoni përkujtimore për mijëra viktimat e 11 shtatorit. Edhe në Pentagon e Pensilvani, ku u vranë disa qindra qytetarë të tjerë do të përkujtohet jeta dhe heroizmi i atyre njerëzve që u zhdukën nga sulmet terroriste.Simon Dedvukaj ishte më i riu nga të tre shqiptarët që humbën jetën në Manhatan . 26 vjeç, përgjegjës i punonjësve të mirëmbajtjes së Kullave Binjake, i porsamartuar me Elizabetën nga Shqipëria, me shpresa të mëdha për jetën e familjen, Simoni me personalitetin e tij dëshmonte fuqishëm se edhe kur ke lindur në Amerikë me prindër shqiptarë është e mundur të ruash e të çosh më tej gjuhën, traditat e kulturën shqiptare.Personaliteti i Simonit u bë shkas që familja dhe shokët e tij ta kthenin tragjedinë e tij në shpresë të përhershme për shumë të rinj shqiptarë në AmerikëNëna e Simonit që përgjeronte ato ditë, tani duket më e qetë në se më parë, kur ajo nuk ishte në gjendje të thoshte asnjë fjalë për të birin. Por, përsëri, emocionet e pengojnë të flasë për Simonin. Marashi, i ati i Simonit, shpjegon se për prindërit dhimbja e humbjes së fëmijës, së tyre është shumë e rëndë dhe nuk shërohet kurrë. Marashi thotë se të trija familjet shqiptare që kanë humbur pjestarë të tyre do të shkojnë në vendin e Kullave Binjake në çdo përvjetor për t’i përkujtuar ata.

Pa vdekjes familja ka hapur “Fondacionin Simon M. Dedvukaj” me qendër në New York, i cili thuhet se synon të ndihmojë të rinjtë shqiptarë që jetojnë në Amerikë të ruajnë kulturën, historinë dhe besimet e ndryshme fetare shqiptare.

Fondacioni, i tyre jep bursa për nxënësit e gjashtë shkollave të mesme në New York, përmes fondeve të mbledhura nga individë të ndryshëm që kontribuojnë në këtë fondacion.

Familja e Simonit synon që fondacioni të kontribuojë në arsimimin dhe edukimin e brezit të ri për të bërë zgjedhjen e duhur në jetë, për t’i shërbyer jo vetëm vetes por edhe familjeve dhe komunitetit ku ata jetojnë.

Rrok Camaj ishte në katin e 105-të kur i telefonoi të birit, Vincent, për t’i dhënë lamtumirën dhe për t’i thënë se tani ai do të ishte në duart e zotit. Kujtimi i Rrokut, është mbajtur gjallë edhe përmes shumë mesazheve të vendosura në një faqe të posaçme interneti.

Të tri familjet shqiptare shkëmbejnë mesazhe jo vetëm në çdo 11 shtator, por edhe për festa e gëzime, duke vështruar përpara, me shpresë e jo vetem dhimbje.

Një mesazh kujton ditën kur në gusht 2001 Rroku së bashku me katër vëllezërit e tij ishin takuar pas shumë vitesh. Ndarja për t’u kthyer në New York, ishte e vështirë dhe do të kthehej në dhimbje pas sulmit të 11 shtatorit. Per hartuesin e mesazhit, vdekja e Rrokut u kthye në një mësim të dashurisë për njerëzit, për familjen dhe shokët. “Përqafoji të afërmit e tu njësoj sikur nuk do t’i takosh përsëri më vonë, se nuk i dihet nëse do t’i shohësh më të nesërmen”, thuhet në mesazh.

Mon Gjonbalaj e donte shumë punën dhe refuzonte të dilte në pension, megjithëse e kishte mbushur moshën. Në telefonatën e fundit nga kati i 86-të i kullës binjake amaneti i tij ishte që fëmijët e tij të bëheshin të fortë dhe ta mbanin familjen të lidhur ngushtë. Familja për të ishte gjëja më e çmuar. Salë Gjonbalaj, i biri, më thotë se edhe pse kanë kaluar kaq vjet, babai i tij është i gjallë në kujtesën e tij dhe të familjes.

Më të dhimbshme bëhen këto kujtime kur ai shikon në televizion lajmet që lidhen me terrorizmin. Por Sala shton se familja e ka përballuar dhimbjen dhe ka mbetur e fortë siç e dëshironte Mon Gjonbalaj.

Kujtimi i Mon Gjonbalaj nga anëtarët e familjes së tij do të jetë një frymëzim në secilin prej përvjetorve të 11 Shtatorit.

Ja Si e Shënon Bota 11 Shtatorin?

September 10, 2016 by dgreca

Në 15 vjetorin e sulmeve terroriste të 11 shtatorit 2001, ish-lokacioni i “World Trade Center” në Nju Jork …../Një skulpturë e flamurit amerikan qëndron në memorialin për 11 shtatorin në Motza, Izrael, në perëndim të Jerusalemit. Emrat e viktimave, përfshirë edhe pesë qytetarë izraelitë, janë të shkruar në pllakën përkujtimore të memorialit./

Artistja amerikane, Miya Ando, pozon në Londër pranë punimit të saj të quajtur “Pas 11 shtatorit”, i punuar nga çeliku i gjetur në “World Trade Center”. Skulptura ishte lëvizur nga lokacioni i përkohshëm në Battersea, në Parkun Olimpik të Londrës, pi pasojë e vonesave në dizajnimin e “shtëpisë së përhershme” të punimit. Kjo ishte një dhuratë nga Autoriteti i Portit të Nju Jorkut dhe Nju Xhërsit për Mbretërinë e Bashkuar.

Një skulpturë nga artisti ruso-gjeorgjian, Zurab Tsereteli, i titulluar “Kushtuar luftës kundër terrorizmit botëror”, qëndron në Bayonne, Nju Xhërsi, në afërsi të Manhattan. Punimi me gjatësi prej 30 metrash i është dhuruar Shteteve të Bashkuara si dhuratë zyrtare nga qeveria ruse në shtator të vitit 2006.

Fëmijët lëshojnë pëllumba të bardhë përpara monumentit kushtuar viktimave të terrorizmit në Kiev të Ukrainës, më 11 shtator 2014. Monumenti, i cili u përurua në vitin 2005, ka të gdhendur mbishkrimin “Ti nuk duhet të vrasësh”, në 120 gjuhë të botës.

Paralajmërohet me shkarkim ekipi menaxhues për Asociacionin

September 10, 2016 by dgreca

Si asnjëherë më parë, delegacionet nga Kosova dhe Serbia, në bisedimet teknike në Bruksel, kanë kumtuar qëndrime e deklarata krejtësisht të kundërta rreth rezultateve dhe marrëveshjeve të arritura.Deklarata kundërthënëse kanë prezantuar edhe ministra brenda Qeverisë së Kosovës.

Fillimisht, ishte ministri i Administrimit të Pushtetit Lokal në Qeverinë e Kosovës, Lubomir Mariq, ai i cili kishte konfirmuar formimin e një ekipi menaxhues për hartimin e statutit dhe themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe.

Më pas, i njëjti ishte demantuar nga ministrja për Dialog, Edita Tahiri, e cila tha se ekipi që Mariq dhe delegacioni i Beogradit kanë prezantuar, nuk ka mandat për të hartuar statutin e Asociacionit. Madje, sipas saj, anëtarët e këtij ekipi as që janë lejuar të futen në hapësirat ku delegacionet e Kosovës dhe Serbisë i zhvillojnë bisedimet në Bruksel. Sipas Tahirit, ky ekip ishte manipuluar nga Serbia dhe se ai nuk mund të fillojë punën në këtë fazë.

“Puna e këtij grupi mund të fillojë vetëm atëherë kur ai të autorizohet nga Qeveria e Kosovës. Nuk është vetëm ky grup menaxhues që do të punojë në të ardhmen për statutin, por është edhe përfaqësuesi i Qeverisë së Kosovës, si dhe misioni i OSBE-së dhe Zyra e Bashkimit Evropian në Kosovë”.

“Porosia ime për këtë grup është që është mirë që ta dinë se është një mekanizëm i krijuar nga shteti i Kosovës dhe duhet t’i respektojë ligjet e Kosovës. Nëse do të lejohen të manipulohen përsëri nga Serbia, dhe ata e lejojnë këtë manipulim, ka mundësi që i shkarkojmë”, ka thënë Tahiri.

Në anën tjetër, ministri Lubomir Mariq, nuk është prononcuar në lidhje me këtë ekip menaxhues dhe deklaratat e tij se puna për hartimin e statutit ka filluar.

Kurse zëvendësministri i Administrimit të Pushtetit Lokal, Bajram Gecaj ka thënë për Radion Evropa e Lirë se ekipi menaxhues ekziston që nga viti 2013. Por, dy anëtarë të këtij grupi, Lubomir Mariq, tani ministër dhe Dragan Jabllanoviq, kryetar i komunës së Leposaviqit, janë zëvendësuar ndërkohë me dy anëtarë të rinj, për shkak se kishte konflikt interesi.

Ky ekip, ka thënë Gecaj, është pjesë e institucioneve të Kosovës dhe do të funksionojë vetëm në koordinim me Qeverinë dhe misionet ndërkombëtare në Kosovë.

“Ky ekip është pjesë e institucioneve të Kosovës dhe të gjitha veprimet duhet t’i bëjë në koordinim me institucionet e Republikës së Kosovës. Gjithashtu, sipas marrëveshjes, është e paraparë që ekipi në bashkëpunim me Ministrinë e Administrimit të Pushtetit Lokal, me misionin e OSBE-së dhe me Bashkimin Evropian do të punojnë në hartimin e statutit të Asociacionit”, ka thënë Gecaj.

Nisur nga këto zhvillime rreth Asociacionit, analisti Dushan Janjiq nga Forumi për Marrëdhënie Etnike në Beograd thotë se me gjithë deklaratat kontradiktore për media, po krijohen kushtet që të hartohet statuti i Asociacionit. Por, i gjithë procesi, sipas tij, duhet të kalojë përmes Ministrisë së Administrimit të Pushtetit Lokal në Kosovë dhe ligjeve të Kosovës.

“Tani janë krijuar kushtet që të fillohet puna e përbashkët për hartimin e statutit i cili do t’i dorëzohej Qeverisë së Kosovës gjatë tetorit, në mënyrë që pastaj në tetor apo nëntor të sjell vendimin për themelimin e Asociacionit. Mendoj se ky nuk është një përparim historik siç po prezantohet, por është një përparim i rëndësishëm”, ka thënë Janjiq.

Analisti Janjiq thotë se i kupton deklaratat e nxituara dhe shpesh kundërthënëse të zyrtarëve të Beogradit dhe Prishtinës, të cilat sipas tij, bëhen më shumë për konsum të brendshëm politik.

Themelimi i Asociacionit të komunave me shumicë serbe parashihet me Marrëveshjen e parë të parimeve për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë të arritur më 19 prill të vitit 2013.

Por, themelimi i këtij Asociacioni, sipas zyrtarëve në Prishtinë do të mundësohet vetëm pasi që Beogradi t’i shuajë strukturat paralele të pushtetit në veri dhe pasi që të pajtohet për zbatimin e marrëveshjes për kodin telefonik të Kosovës dhe marrëveshje të ngjashme që janë nënshkruar në Bruksel, por të cilat nuk janë zbatuar ende. (Kortezi: Zijadin Gashi REL)

“Kombi” kosovar i Nexhmedin Spahiut dhe bashkemendimtareve te tij

September 10, 2016 by dgreca

Nuk ka komb kosovar, ka vetem komb shqiptar. Jemi komb i ndare, por te mos jemi komb i percare/

Nga Sadik ELSHANI*/Filadelfia/

Ka kohe qe Nexhmedin Spahiu dhe disa te tjere me plot zell jane duke e trumpetuar “tezen” e kombit kosovar. Kete ai e ben edhe ne shkrimin e fundit te botuar ne disa portale (faqe) elektronike: “Enver Robelli vs. Halil Matoshi & Ben Blushi”. Se pari, shqip ne do ta shkruanim: “Enver Robelli kunder Halil Matoshit dhe Ben Blushit”. Ne kete shkrim nuk do te hy ne imtesi lidhur me perkufizimin se cka eshte kombi, sepse keto perkufizime jane shtjelluar e pranuar ne literaturen shkencore qe merret me keto ceshtje. Pastaj, nuk jam as sociology e as politikolog, por per disa gjera duhet te kesh njohuri dhe gjykime te shendosha.

Krijimin e “kombit” kosovar N. Spahiu e merr si pune te kryer. Madje ai mburret se kombi kosovar ishte ide e tij e para 25 viteve dhe pastaj shton se kete ide te tijen e perkrahen Halil Matoshi, Fatos Lubonja dhe me pas edhe vete kryetari, Dr. Ibrahim Rugova. Mesa di une, Dr. Rugova kurr nuk eshte shprehur per kombin kosovar, por ai gjithmone eshte angazhuar per Kosoven si shtet i pavarur e sovran. “Por, tani per kombin kosovar me nuk flitet si per nje ide, sepse ai tashme eshte nje realitet politik i njohur nga 112 kombe te botes” , shkruan N. Spahiu. Sic duket N. Spahiu “tezen” e tij per kombin kosovar e bazon ne perkethimin e fjales se gjuhes angleze, “nation”, vetem me perkethimin ne gjuhen shqipe si “komb”. Por, fjala “nation” ka edhe kuptime te tjera per te cilat do te flasim pak me poshte ne kete shkrim. Kombet nuk e kane njohur kombin e Kosoves, por vendet, shtetet sovrane e kane njohur Kosoven si shtet te pavarur e sovran. Ne nje shkrim ne internet: “International recognition of Kosovo” (“Njohjet nderkombetare te Kosoves”), shkruhet: “As of 8 July, 2016, the Republic of Kosovo has received 113 diplomatic recognitions as an independent state.” (“Deri me 8 korrik, 2016, Republika e Kosoves ka marre 113 njohje diplomatike si shtet i pavarur”). Ne shkrim pastaj jepet lista e vendeve, shteteve qe e kane njohur Kosoven, me shenimin: Countries that recognize Kosovo ( vendet, shtetet qe e njohin Kosoven). Pra, shtetet, vendet e kane njohur shtetin e Kosoves dhe jo kombin kosovar, sic ngul kembe N. Spahiu.

Pastaj ne shkrimin e tij vazhdon: “U desh ndihma e fuqishme e aleateve perendimore qe te krijohemi si komb. Pra, komb kosovar qe per momentin eshte monoetnik…” Nexhmedin Spahiu duhet ta dije fare mire se aleatet tane perendimore, sado te fuqishem qofshin ata, nuk mund te krijojne kombe brenda nates. Aleatet perendimore nuk kane punetori, laboratore ku krijojne kombe ne epruveta apo ne enet Petri. Krijimi i kombeve eshte nje process i gjate shoqeroro-historik.

“Tezen” e tij per kombin kosovar, Nexhmedin Spahiu e bazon kryesisht ne perkthimin e fjales “nation” me fjalen shqipe “komb”. Ai vazhdon: “Me cdo fjalor anglisht – shqip apo shqip – anglisht, fjala “nation” perkthehet “komb” dhe anasjelltas”. Kjo nuk eshte e vertete. Ne fjalorin anglisht – shqip te Ilo Stefanllarit (Rilindja, Prishtine, 1988, faqe 254), ja si perkthehet fjala “nation”: 1) komb; 2) shtet; 3) vend. Te njejtin perkthim e gjejme edhe ne fjalorin tjeter te Ilo Stefanllarit, Albanian – English, English – Albanian Dictionary (Hippocrene Books, New York, 2002, faqe 298). Edhe ne fjalorin engleski – srpskohrvatski (anglisht – serbokroatisht), srpskohrvatski – engleski (serbokroatisht – anglisht), (Obod Cetinje, Medicinska knjiga Beograd Zagreb, 1988, faqe 212), fjala “nation” perkthehet: 1) narod (popull), nacija (komb), 2) narodnost (pakice kombetare), nacionalnost (kombesi), 3) drzava (shtet), zemlja (vend). Po ashtu, ne fjalorin portugalisht – anglisht ( portugues – ingles), portugalisht – anglisht (portugues – ingles), (Sao Paulo, 1985, faqe 225), fjala ‘nation” perkthgehet: 1) nacao (komb), pais (vend, shtet), 2) raca ( race, dhe disa kuptime tjera).

Pastaj, Nexhmedin Spahiu perqendrohet te spjegimi i fjales “nation” ne fjalorin e Oxfordit: “Komb konsiderohet nje komunitet i madh njerezish qe i bashkon origjina, historia, kultura, gjuha e perbashket dhe qe qeveriset nga nje qeveri”. Ky eshte vetem njeri nga kuptimet. Po te shkosh ne internet dhe te kerkosh fjalen “nation” ne fjalorin e Oxfordit, aty jepen edhe kuptimet tjera (sinonimet) per fjalen “nation”: country (vend), sovereign state (shtet sovran), state (shtet), land (vend, teritor), realm (perandori, mbreteri), kingdom (mbreteri), republic (republike). Pra, edhe ne fjalorin e Oxfordit dhe fjalore te tjere si, Merriam – Webster, fjala “nation” ka disa kuptime. Ne vend te fjales sone shtet ne kuptimin e shtetit te pavarur, sovran, amerikanet e perdorin fjalen “nation”, sepse shtet (state) per ta eshte secili nga 50 shtetet qe perbejne ShBA-te. Ja dy shembuj ku fjala “nation” perdoret ne kuptimin shtet sovran:

Kur duan ta tregojne madheshtine e ekonomise se Kalifornise, amerikanet thone: If California were a nation, it would be the 8^th largest economy in the world (Nese Kalifornia do te ishte shtet sovran, do te ishte ekonomia e 8-te me e madhe ne bote). Te gjithe e dime se nuk ka komb kalifornian.
The largest state in the nation (shteti me i madh ne vend). Pra, nuk thuhet shteti me i madh ne komb.

Fjala “nation-building” perdoret ne kuptimin e ndertimit te shtetit, institucioneve, organeve shteterore dhe jo ndertimit te kombit. Kombet nuk ndertohen.

Pastaj ai e jep perkufizimin e fjales “komb” ne fjalorin e Kostallarit dhe vazhdon: “Ne fjalorin e Kostallarit (shokut Enver Hoxha), mungojne fjalet “nen nje qeveri”. Kjo i ben disa apo shumicen, e sidomos ata jashte Shqiperise, te mendojne se i gjithe etnikumi shqiptar ne Ballkan perbejne kombin shqiptar. Shpesh perdorin termin komb i ndare. Harrojne se komb i ndare do te thote dy kombe, sepse kombi eshte INTEGRUM, pra eshte i pandashem. Nese ndahet nuk eshte nje komb”. Nexhmedin Spahiu duhet ta di shume mire se perse shqiptaret jane te ndare dhe nuk qeverisen nga nje qeveri. Nese shqiptaret nuk qenkan nje komb i ndare, atehere perse po e kerkojme bashkimin kombetar?! Perse akademiku i nderuar, Mark Krasniqi, nga shtrati i vdekjes e leshoi thirrjen: Kurre mos hiqni dore nga bashkimi kombetar. Sikur Kosova te mos ishte ndare ne Konferencen e Ambasadoreve ne Londer, atehere a do te behej fjale per kombin kosovar? Po nese neser Kosova e Shqiperia bashkohen, atehere cdo te behet me “kombin” kosovar? Sipas N. Spahiut shqiptaret e Shqiperise, Kosoves Maqedonise, Malit te Zi, Lugines se Presheves, Camerise, nuk qenkan nje komb, por qenkan 5-6 kombe te ndryshme. Fatkeqsisht kombet ndahen. Ne shqiptaret kete duhet ta dime fare mire. Edhe kombe te tjera kane qene te ndare, e disa jane te ndarte edhe sot. Korea eshte e ndare ne dy shtete: Korene e Veriut dhe Korene e Jugut. por nuk ka komb koreo-verior e koreo-jugor. Ishin te ndare edhe Vietnami, Gjermania, Jemeni, etj. Gjate tere periudhes 40 vjecare sa ishte e ndare Gjermania ne ate Perendimore e Lindore, nuk kishte komb gjermano-perendimor e gjermano-lindor. Kombi gjerman ishte nje para ndarjes, gjate periudhes se ndarjes dhe tani i bashkuar perseri. Ka kombe qe jane te ndare ne 4-5 shtete dhe nuk e kane shtetin e vet: kurdet. Ka shtete qe popullsia e atij shteti nuk perbejne nje komb: Zvicra, Singapuri, etj. Te tilla kane qene edhe Cekosllovakia e Jugosllavia, nuk ka patur komb cekosllovak dhe nuk ka patur komb jugosllav.

Per t’i dhene besueshmeri “tezave”, qendrimeve te tij, N. Spahiu mundohet t’i fuse ne kete valle edhe disa figura te ndritura te kombit tone: “Bota komunikon me fjalorin e Oxfordit e jo me fjalor te Kostallarit. Shqiptaret me te ditur qe kane teoretizuar per kombin si Gjergj Fishta, Branko Merxhani, Vangjel Koca, Sami Frasheri, Vaso Pasha, Nebil Cika, etj., nuk kane komunikuar me fjalor te shokut Enver, por me fjalor qe e kupton bota” – shkruan N. Spahgiu ne shkrimin e tij. N. Spahiu harron apo nuk e njeh historine tone, nuk e di qe At Gjergj Fishta, Sami Frasheri, Vaso Pasha dhe te tjeret u angazhuan per clirimin e popullit shqiptar, per nje Shqiperi te pavarur qe do te perfshinte gjithe shqiptaret dhe te gjitha trojet shqiptare. Une nuk di qe ndonjeri prej tyre e ka permendur kombin kosovar, sic ben N. Spahiu. Ata u angazhuan per bashkimin e te gjithe shqiptareve: “E mos shikoni kisha e xhamija/ se feja e shqiptarit ashte shqiptaria” – jane vargjete emblematike te Vaso Pashes. Pra, jo ndasi, por bashkim. Bota flet me shume fjalor, nder ta eshte edhe fjalori i Oxfordit, te cilin N. Spahiu nuk e kupton si duhet. Shikoni edhe kuptimet tjera te fjales “nation”.

Shkrimin e tij e perfundon me disa “keshilla” absurd per shqiptaret e Maqedonise, Malit te Zi e Lugines se Presheves: “U themi shqiptareve ne Maqedoni, ne Mal te Zi, ne Luginen e Presheves se jeni shqiptare, ne mos me te mire se prishtinasit e tiranasit, te pakten jo me te keqij, por nuk jeni komb, jeni pakice etnike. Kultivoni marredhenie vellazerore me Prishtinen e Tiranen, por ne radhe te pare shikioni interesin tuaj. Krijoni raporte miqesore me komunitetet e tjera etnike te vendeve ku jetoni dhe avancojeni poziten tuaj.” Nuk dua te fyej njeri, por si mund te shkruaje nje gje te tille nje njeri qe e quan veten professor, politikolog. Shqiptaret e trevave te l;artpermendura jane pjese e kombit shqiptar. Edhe pse ata jane pakice kombetare ne vendet ku jetojne sot, nuk do te thote se ata duhet ta ulin koken e t’u nenshtrohen sundimtareve te tyre

“Fakti se shqiptaret e Kosoves e quajne veten shqiptare e jo kosovare, nuk eshte mohim i kombit kosovar. Kur deklarohen si shqiptare ata deklarojne identitetin e tyre etnik qe mbetet i pandryshueshem. Natyrisht se luften e ben si shqiptare etnike, sepse ne kohen e luftes koimbi ishte vetem ide dhe akoma jo nje realitet.” – shkruan N. Spahiu. Pra, N. Spahiu e pranon edhe vete se shqiptaret e Kosoves para luftes nuk paskan qene komb, atyehere edhe ata si shqiptaret e Maqedonise, Malit te Zi e Lugines se Presheves qenkan dashur t’u nenshtrohen sundimtareve te tyre. Absurdi tjeter: shqiptaret e Kosoves para luftes nuk paskan qene komb (i vecante nga kombi shqiptar), ndersa pas luftes qenkan bere komn. Pra, siopas N. Spahiut kombet po krijohekan brenda nates.As para luftes dhe as pas luftes nuk kane qene dhe nuk jane komb i vecante, ‘komb” kosovar – ata si te gjithe shqiptaret tjere perbejne kombin shqiptar. Pas luftes, me 17 shkurt te viti 2008, nuk eshte krijuar kombi kosovar, por Kosova eshte shpallur shtet i pavarur.

Dihen fare mire arsyet historike se perse kombi yne eshte i ndare dhe nuk qeveriset nga nje qeveri. Per kete askush nuk ka nevoje te shfletoje asnje fjalor, as fjalorin e Oxfordit. Keto ide coroditese te N. Spahiut dhe perkraheseve te tij jane teper te rrezikshme e te demshme per kombin tone shqiptar. Nxisin percarje kur tani synimet tona duhet te perqendrohen drejt realizimit te bashkimit kombetar. Kjo ka qene endrra e te gjithe atdhetareve shqiptare ne te gjitha periudhat e hiustorise sone kombetare, sidomos, nga Lidhja e Prizrenit e kendej. Ndoshta dikush neser do te ndjeke shembullin e N. Spahiut dhe do te hedhe “tezat” e “kombit” gege e “kombit” toske”.

Armiqte tane u munduan te na percajne, por shqiptaret edhe ne rrethanat shume te veshtira historike, u ben balle te gjitha atyre taktikave djallezore. Keshtu u munduan edhe shovinistet serbe te kohes se Kralit e te kohes se Rankoviqit qe te ndanin shqiptaret e Kosoves dhe trojeve tjera shqiptare ne ish Jugosllavi me ata te Shqiperise. Shqiptaret qe jetonin ne trojet e tyre ne ish Jugosllavi ata i quanin “shiptari”, ndersa ata qe jetonin ne Shqiperi i quanin “albanci”. U desht te behej nje lufte e rrepte qe ky term fyes per shqiptaret te mos perdorej me zyrtarisht. Pra, shovinistet serbe para Nexhmedin Spahiut u munduan te krijonin nje pakice kombetare, nje “komb” te tipit komb kosovar te quajtur “shiptari”.

Eshte per te ardhur keq kur lexon shkrime te tilla. Ne roberi shqiptaret qendruan te bashkuar, ndersa tani ne liri, disa qe e quajne veten intelektuale po mundohen ta percajne kombin tone. Armiqte tane u munduan t’i nderprisnin lidhjet tona fizike, por ata kurre nuk ia arriten qe t’i nderprisnin lidhjet tona shpirterore, t’i shaunin endrrat dhe perpjekjet tona per bashkim kombetar. Armiqte tane deshtuan ne kete drejtim dhe po ashtu do te deshtojne edhe Nexhmedin Spahiu me bashkemendimtaret e tij.

Sot per sot kombi kosovar nuk ekziston, ekziston vetem kombi shqiptar. Cka do te ndodhe pas 100, 500, apo pas 1000 vjeteve, kete askush nuk e di. Jemi komb i ndare, por te mos jemi edhe komb i percare, Kemi shume gjera, ceshtje te rendesishme me te cilat duhet te merren intelektualet tane e jo me gjera te tilla qe shkojne vetem ne dobi te armiqve tane.

Philadelphia, 10 shtator, 2016

*Sadik Elshani eshte doktor i shkencave te kimise dhe veprimtar i bashkesise shqiptaro – amerikane.