• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for March 2018

KUR VDIQ GJON MILI, E PËRCOLLËN 3 SHQIPTARË, NE ISHIM 4

March 25, 2018 by dgreca

KUR VDIQ GJON MILI, E PËRCOLLËN 3 SHQIPTARË , KUR U SHFAQ DOKUMENTARI NE QUEENS, NE ISHIM 4!/

IMG_1601-“THE LIGHT”, DOKUMENTARI KUSHTUAR GJON MILIT U SHFAQ NË FESTIVALIN BOTËROR TË QUEENSIT/2 Dokumentari1 Light Mili Gjon ok2 Kaufman

–Një gjë është e sigurtë; dokumentari”The Light” e “ringjalli” Gjon Milin, por shqiptarët e Amerikës nuk e panë-ishin në gjumë! Flinin edhe pse shfaqja ishte në 1 pasdite..Sa keq!……/

Të shtunën, në ditën e parafundit të Festivalit Botëror të Filmit në Queens, New York, në një nga sallat e kompleksit madhështor të Studiove”Kaufman”(Parandset e Holliwood-it) u shfaq dokumentari i nominuar për cmim” The Light”, i cili i kushtohet mjeshtrit botëror të fotografisë, përdoruesit të parë të flashit elektronik, më 1937 ai realizoi fotografimin stroboskopik nga bashkëpunimi me  Edgerton;  ishte fotografi zyrtar i Revistës “LIFE”, artisti që fotografoi personalitete të famshme të kohës, i njohur për fotografimin të vizatimit me dritë të Pablo Pikaso, artisti që eksperimentoi edhe në fushën e filmimit, me filmin e tij “Jammin The Blues” në vitin 1944; fotografi që u bë i famshëm duke fotografuar “Yjet” e kohës në fushën e politikës- presidentë, artistë(Merlin Monro, Sofia Loren etj), sportistë, kërcimtarë, skandale të kohës, evenimente botërore, si Konferenca e Paqes në Paris(Përfshi dhe Enver Hoxhën më 1946 në Paris, regjimi i të cilit ia refzoi vizën që të vizitonte atdheun e Lindjes) etj.etj..

Po sa e njohin shqiptarët Gjon Milin?

Pak, fare pak. Një përpjekje për ta sjellë para opinionit shqiptar dhe atij botëror këtë figurë-gjeni, e kanë bërë një grup artistësh shqiptarë, me dokumentarin “Light”. Regjizorja Suela Bako dhe Yllka Gjollesha e kanë sjellë në qendër të opinionit botëror. THE LIGHT- Një dokumentar për të cilën u punua dy vite në arkivat e Bostonit,Parisit,New York-ut(përfshi dhe Vatrën)  dhe në redaksinë e revistës “Life”. Dokumentari , që u pëlqye e u vlerësuar shumë nga amerikanët- flet për jetën dhe karrierën profesionale të Gjon Milit, jetën e tij, kontaktet botërore, rrugëtimin artistic të mjeshtrit etj. Miq,Bashkëpuntor dhe ish-nxënës shfaqen në ekran dhe me superelativa vlerësojnë këtë gjeni të fotografisë, që çeli i pari shtigje të panjohura.

Fatkeqsisht shqiptarët, që janë disa mijëra vetëm në shtetin e Nju Jork-ut, madje vetëm sikur të kishin marrë pjesë në shfaqjen e dokumentarit në Festivalin Botëror të Filmit të Queensit, – shqiptarët e Queensit, do të ishte e mjaftushme për ta nderuar pas vdekjes mjeshtrin e madh. Mirëpo, edhe pse ishte e Shtunë, fundjavë, ditë pushimi, shqiptarët, që me folklorizma bëjnë me origjinë shqiptare edhe Presidentët e Amerikës, për një artist të shquar, që e ka të konfirmuar orogjinën shqiptare, nuk gjetën kohë për t’u mbushur sallën e shfaqjes. Së paku të kishin shuar kurreshtjen! Fatkeqsisht askush nuk u duk as edhe nga shërbimi diplomatik shqiptar! Po dhe ata nuk kanë kohë! Ishte një rast që mund të ishte shfrytëzuar për ta bërë të njohur Shqipërinë përmes emrit dhe famës së Gjon Milit.

Si nuk u duk asnjë kamer shqiptare, edhe pse kemi 4-5 TV shqiptare rrotull?

Ashtu si në vdekjen e  Gjon Milit, ku ishin vetëm 3 shqiptarë(vatranë) në  funeral (Nexhmije Zajmi, Sejdi Bytyçi dhe Tonin Mirakaj), këtë herë në shfaqjen e dokumentarit të tij ne ishim katër vatranë (Zef Balaj, Marjan Cubi, Dritan Haxhia dhe editori i Diellit, shkrusi i këtyre radhëve).

Gjithësesi ne arritëm që të shuanim kureshtjen e organizatorëve dhe pjesmarrsve në shfaqje për përkatësinë shqiptare të Gjon Milit dhe për lidhjet e tij me komunitetin shqiptar të Ammerikës, vecanërisht me VATRËN, në press konferencë pas shfaqjes.

Një gjë është e sigurtë; dokumentari”The Light” e “ringjalli” Gjon Milin, por shqiptarët e Amerikës nuk e panë-ishin në gjumë! Sa keq!

 

 

Filed Under: Featured Tagged With: dalip Greca. The Light, GJON MILI

Bota dhe njeriu i saj

March 25, 2018 by dgreca

Nga Astrit Lulushi/

Bota përmban njerëz te vegjël. Aq shumë jane ata sa që i larti, i miri, mbetet i padukshëm. Por është ajo që s’duket që i jep ngjyrimet kësaj bote. Prej të padukëshmes, bota vjedh e vishet, dhe ndryshon fytyrën e saj, për t’u shtirrë a dukur njerëzore. Sepse po ta shohësh thellë Bota është tokë, baltë, dhè, pisllëk, e ndyrë, e natyrëshme, plot miq të rremë, ziliqarë, të pangopur me gjak të pastër. Dhe këta krijojnë përgjithësime, vlera të rreme, edhe shprehje, si për shembull “popull”. Pastaj i japin atij fuqi, e bëjnë sundues të leckosur, manikinën, vetë vihen në krye dhe çdo gjë e kryejnë “në emër të popullit”. Sa qesharake!
Vetëm kur njerëzit janë injorantë, ata bëhen më lehtësisht të korruptuar dhe degjenerojnë në turmë, sepse nuk janë në gjendje të ushtrojnë sovranitetin e tyre. Uzurpimi bëhet i lehtë. Së shpejti një uzurpator zbulohet, dhe njerëzit vetë bëhen instrumente të gatshëm për shkatërrim dhe shkatërrimin e vetes.
Ligji dhe rendi politik janë krijime të njeriut. Kontrata shoqërore midis qytetarëve dhe rendit politik janë thjesht mjete drejt një qëllimi përfundimtar, që është përfitimi i individëve të përfshirë në ‘të. Kjo kontratë mbetet legjitime vetëm nëse nënshkruesit i pëmbahen ose e përmbushin atë. Sipas Hobsit, “qytetarët nuk janë të detyruar t’i nënshtrohen qeverisë kur kjo është shumë e dobët për të vepruar në mënyrë efektive” kundër dukurive, si kriminaliteti e korrupsioni që shqetësojnë jetën e tyre. Sipas teoricienëve të tjerë, si Locke e Rousseau, “kur qeveria dështon të kënaqë vullnetin e përgjithshëm apo të sigurojë të drejtat e tyre, qytetarët mund të tërheqin detyrimin për t’iu bindur një qeverie të tillë, dhe për të ndryshuar udhëheqjen, zgjedhjet, por edhe dhuna, mbeten zgjidhja.”

Filed Under: Komente Tagged With: Astrit Lulushi, Bota, dhe njeriu i saj

DITA QË I HAPI SHTEG LIRISË SË KOSOVËS

March 24, 2018 by dgreca

-Kosova 19 vjet nga ndërhyrja shpëtimtare e NATO-s, 24 marsi 1999- Dita që i hapi shteg lirisë/

1 avionet1 reaktiv6 Welcome10 Klinton Rugova8 ramushi lule5 femijet

-Si raportova nga Prishtina në Tiranë në orën e nisjes së ngjarjes historike të mbrëmjes së 24 marsit 1999, përkundër ndërprerjes së linjave/

-Kryeministri Ramush Haradinaj: Fushata ajrore e NATO-s, që filloi më 24 mars 1999, ishte vendimtare për lirinë e popullit të Kosovës. Lavdi dhe mirënjohje e përjetshme heroizmit të grave dhe burrave të NATO-s, që u flijuan në shërbim të mbrojtjes së jetës dhe shpëtimit të një populli të tërë të pambrojtur/

-Më pak se një vit para ndërhyrjes së NATO-s në Kosovë, në 29 maj 1998, Presidenti historik i Kosovës, Ibrahim Rugova në Uashington, në takim me Presidentin Amerikan Bill Clinton: Duhet të na ndihmosh…/

nato-behlul-jashari-kosove

SPECIALE-Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul JASHARI/

PRISHTINË, 23 Mars 2018/ Në këtë pranverë të 2008-tës bëhen 19 vjet nga 24 marsi 1999 – Dita kur ndërhyrja shpëtimtare e NATO-s, forcës më të madhe planetare, kundër terrorit e gjenocidit, i hapi shteg lirisë së Kosovës. Është kjo edhe një ditë e mirënjohjes e falënderimit të përjetshëm për botën demokratike që nuk lejoi spastrimin etnik dhe zhbërjen e  shumicës shqiptare të Kosovës.

Në mbledhjen e sotme të qeverisë së Kosovës, kryeministri Ramush Haradinaj, shprehu falënderimin për Aleancën e NATO-s, në 19 vjetorin e fillimit të intervenimit që ka quar në përfundimin e luftës në Kosovë. “Populli i Kosovës do të jetë gjithmonë mirënjohës aleancës veri-atlantike për kontributin në lirinë e Kosovës”, theksoi kryeministri Haradinaj në mbledhjen e qeverisë.

Kryeministri Haradinaj, sot edhe ka vënë kurora lulesh tek lapidari i ushtarëve të KFOR-it, te komanda qendrore në lagjen “Arbëria” në Prishtinë, në shenjë nderimi për kontributin e pazëvendësueshëm të KFOR-it, në vendosjen e paqes dhe sigurisë në vend dhe për të nderuar intervenimin jetik të NATO-s për ekzistencën e Kosovës si shtet.

“Fushata ajrore e NATO-s, që filloi më 24 mars 1999, ishte vendimtare për lirinë e popullit të Kosovës. Lavdi dhe mirënjohje e përjetshme heroizmit të grave dhe burrave të NATO-s, që u flijuan në shërbim të mbrojtjes së jetës dhe shpëtimit të një populli të tërë të pambrojtur”, u shpreh kryeministri Haradinaj.

Ai theksoi se, populli dhe institucionet e Kosovës do të jenë gjithmonë mirënjohës për mbështetjen e perëndimit, për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës dhe tani në rrugën e integrimit euroatlantik.

Në fillimet e pranverës së para 19 viteve, ndërhyrja e NATO-s pritej pasi Konferenca e parë ndërkombëtare për Kosovën në Rambuje, Francë, që kishte nisur në  6 shkurt 1999 kishte përfunduar, nga mesi i marsit, me refuzim nga delegacioni i Beogradit të marrëveshjes së pranuar nga delegacioni kosovar. Edhe derisa bisedohej në Rambuje-Paris, regjimi i Beogradit kishte sjellë në Kosovë paisje luftarake e trupa ushtarake shtesë, që mund të arrinin në 130.000, sipas vlerësimeve të kohës.

Ndërkohë, për shkak të rreziqeve,  shumica e reporterëve të mediave ndërkombëtare bashkë me Misionin vëzhgues të OSBE-së ishin larguar nga Kosova para fillimit të ndërhyrjes së Aleancës Veriatlantike. Edhe në ato rrethana vazhdoja pa ndalur asnjëherë raportimet nga Kosova për Agjencinë Telegrafike Shqiptare – Agjencinë zyrtare-shtetërore të lajmeve të Shqipërisë, të nisura në 24 maj 1992…

E, në 24 mars 1999, ishin orët u fundit para fillimit të bombardimeve të NATO-s kur kërkonim mundësinë e fundit për të dhënë nga Prishtina në Tiranë lajmin e madh të pritur, pasi lidhjet telefonike ishin bërë të pamundura.

Të provojmë me lidhje satelitore në mbrëmje, u morëm vesh me vëllain, Demë Jashari, në Zvicër. Dhe, ishim në linjë në momentin e pritur, nga Prishtina në Lozanë- Zvicër raportoja me telefon derisa po ndodhte lajmin e madh edhe për gjithë botën që e shkruante vellai me kompjuter për ta përcjellë prej atje me telefax drejt Tiranës…

Në mbrëmjen e 24 marsit 1999 raportoja nga Prishtina se rreth orës 20:00 u ndjenë fuqishëm goditjet e para të sulmeve ajrore të Aleancës Veriatlantike mbi pozicionet e forcave serbe.

Përshkruaja situatën në kryeqytetin e Kosovës në atë orë historike: “Nga goditjet dridheshin xhamat e ndërtesave në Prishtinë, ndërsa vazhdimisht dëgjoheshin sirenat e alarmit”.

Pasi e raportoja këtë, shtoja se “pas pak çastesh të goditjeve, e tërë Prishtina dhe Kosova mbeti në terr”, meqë u ndërprenë dritat, furnizimet me energji elektrike.

Raportoja edhe se, “para goditjeve, automjete të blinduara me trupa serbe dhe armë në gjendje gatishmrie, lëviznin nëpër të gjitha rrugët e shkreta të Prishtinës, që ngjan në qytet fantazmë. Pas goditjeve, këto lëvizje tankesh dhe blindash nuk shihen më”.

Dhe, “kohë pas kohe, nëpër qytet, dëgjohen breshëri armësh”, përfundoja lajmin e parë për nisjen e bombardimeve, lajmin që dhash edhe për Radio Tiranën, me të cilën pastaj u lidha edhe drejtpërdrejtë në raportime. Lajmet për ndërhyrjen shpëtimtare të NATO-s në Kosovë shkonin për gjithë kombin shqiptar edhe për botën, të raportuara nga Prishtina, nga lagjeja Ulpiana, nga banesa ime e mbushur refugjatë nga zonat e luftës.

Refugjatët sollën përvojat e tyre të pas dëbimit nga shtëpitë, të strehimit maleve, se si të bëhej dritë në terr kur s’ka as qirinj, duke ndezur ndonjë leckë të futur në vaj ushqimi të mbushur nëgjysëmpatate të gërryer nga brenda. Nën atë dritëz po shkruaja lajm tjetër, ndërsa po dëgjoja lajme në një radio të vogël me bateri – tranzistor, derisa shkallëve të ndërtesës dëgjoheshin rrapllimat e ushtarëve e policëve serbë që nga momenti i nisjes së bombardimeve kishin ikur nga rrugët e sheshet ku ishin.

Në terrin e natës dhe të okupimit të egër, drita e shpërthimeve nga goditjet e aviacionit të NATO-s nga qielli shihej si një shpresë e besim për të ardhmen e ëndërrave për lirinë e paqen derisa në Kosovë kishte marrë përmasa gjenocidi terrori i spastrimit etnik kundër shqiptarëve.

“Tani, bindja jonë e fortë për gjithçka që po ndodh në Kosovë, është e vetmja shpresë e popullit të Kosovës”, theksone në atë ditë e orë historike, Presidenti i SHBA-ve, Bill Clinton,  derisa nga Shtëpia e Bardhë  i drejtohej kombit amerikan, duke folur për zhvillimet tragjike në Kosovë dhe ndërhyrjen shpëtimtare të  NATO-s.

Mëngjesin e parë të pas fillimit të bombaredimeve, lajmet e fundit që dhash nga Kosova drejt Tiranës ishin për situatën në Prishtinë dhe për ekzekutimet nga forcat serbe  gjatë natës të shqiptarëve në Mitrovicë, kryesisht veprimtarëve e intelektualëve, ndër të cilët ishte edhe poeti Latif Berisha.

Ai mëngjes i 25 marsit 1999  sillte lajme të reja se forcat kriminale serbe gjatë natës  kishin bërë sulme dhe vrasje të tjera në familjet dhe vendbanimet shqiptare, në Prishtinë kishin rrëmbyr nështëpi avokatin e veprimtarin e njohur për të drejtat e liritë njerëzore, Bajram Kelmendi, me dy bijtë e tij, të cilët i ekzekutuan. Forcat serbe kishin djegur edhe selitë e institucioneve të rëndësishme kosovare e ndërkombëtare, përfshirë zyrat që ndodheshin në një shtëpizë shkrimtarësh që ishte bërë seli e Presidencës dhe e institucioneve tjera të Republikës së Kosovës, atëherë të panjohur ndërkombëtarisht, dhe Zyrën e SHBA-ve në Prishtinë.

Edhe në mëngjes, si edhe natën, Prishtina dukej si një qytet fantazmë, rrugët dhe sheshet ishin të zbrazëta.  Tanket dhe makineria tjetër serbe e luftës, që një ditë më parë i mbushnin rrugët e sheshet, kishin ikur dhe ishin fshehur edhe nëpër lagje për t’i pasur banorët  shqiptarë mburojë të gjallë. Nëpër shumë pika kishte snajperë serbë dhe njerëzit qëndronin të mbyllur në shtëpi, të rrethuar me kërcënimin e madh të forcave serbe, por me gëzimin e besimin e plotë se liria e Kosovës po vinte.

Atë mëngjes të parë të pas mbrëmjes historike të 24 marsit 1999 u këput edhe mundësia e fundit e lidhjes me telefon dhe e raportimit dhe nisa kërkimin e ndonjë mundësie tjetër, duke ndërruar edhe vendbanimin shkaku i rrezikut të qëndrimit të mëtejmë në banesë, e pastaj edhe duke u larguar nga Prishtina drejt kufirit jugor të Kosovës, prej nga vazhdoja raportimet.

Raportimet dëshmonin se forcat serbe vazhdonin fushatën për dëbimin e të gjithë shqiptarëve nga Kosova. U dëbuan afër një milion shqiptarë, shumica në Shqipëri. Më shumë se 12 mijë arrinte numri i shqiptarëve të vrarë e masakruar, edhe të groposur në varreza masive, në mëse 5 mijë arrinte numri i të zhdukurve, qytetet dhe fshatrat shqiptare digjeshin e plaçkiteshin nga forcat ushtareke, policore e paramilitare serbe të Milosheviçit, kasapit të Ballkanit, që pas vitesh përfundoi në Tribunalin Ndërkombëtar për Krime Lufte në Hagë.

Ende pa kaluar tre muaj nga fillimi, bombardimet përfunduan në 10 qershor 1999, pasi një ditë më parë ishte arritur  Marrëveshja e Kumanovës mes NATO-s dhe Beogradit për tërheqjen e të gjitha forcave serbe nga Kosova dhe hyrjen e trupave ndërkombëtare të Alancës Veriatlantike në Kosovë.
Dita e Lirisë dhe Paqes, e hyrjes së forcave të NATO-s në Kosovë, erdhi në 12 qershor 1999. Në mëngjesin e asaj dite të lume, në orën 05 e 17 minuta, tanket e para të NATO-s hynë në Kosovë duke kaluar kufirin me Maqedoninë në Bllacë – Han të Elezit, drejt Prishtinës, e të nesërmen nga Shqipëria, duke kaluar kufirin në Morin-Vërmicë, drejt Prizrenit…

Edhe në atë ditë e orë  historike një lajm tjetër të madh se në Kosovë po ndodhte liria e raportoja drejt Tiranës – në Agjencinë Telegrafike Shqiptare dhe Radio Televizionin Shqiptar nga kolona e tankeve të para të NATO-s  që kalonte kufirin jugor në Han të Elezit drejt Grykës së Kaçanikut…

Kosova, pas hyrjes së trupave të NATO-s – KFOR-it, u administrua sipas Rezolutës 1244 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së deri në 17 Shkurtin histotik  2008 të shpalljes së Pavarësisë së njohur deri sot nga 116 shtete të botës.

MË PAK SE NJË VIT PARA NDËRHYRJES SË NATO-s NË KOSOVË, NË 29 MAJ 1998, PRESIDENTI HISTORIK I KOSOVËS, IBRAHIM RUGOVA NË UASHINGTON, NË TAKIM ME PRESIDENTIN AMERIKAN BILL CLINTON: DUHET TË NA NDIHMOSH…

Më pak se një vit para ndërhyrjes së NATO-s në Kosovë, në 29 maj 1998 Presidenti historik i Kosovës, Ibrahim Rugova në Uashington ishte takuar me Presidentin amerikan Bill Clinton. Pas takimit Rugova deklaronte: “Ne ritheksuam se zgjidhja më e mirë për Kosovën do të ishte shteti i pavarur”. Ndërsa, Clinton kishte theksuar se Kosova është një nga shqetësimet amerikane dhe se SHBA-të do të intensifikojnë angazhimin për zgjidhjen e çështjes së Kosovës në kuadër të Grupit të Kontaktit dhe të NATO-s.

Presidenti amerikan Bill Clinton, në 1 nëntor 2009, në fjalën e tij në Kuvendin e Kosovës, por edhe në sheshin me emrin e shtatoren e tij në Prishtinë, ka përkujtuar Presidentin e Kosovës, Ibrahim Rugova dhe një gurë kristali të cilin ai ia kishte dhuruar.
“Ai gurë kristal të cilin ma dha Rugova i është dhuruar një universiteti, por për një kohë ai ishte i njohur edhe në SHBA me emrin ‘Guri i Rugovës’”, ka thënë Presidenti amerikan Clinton.
Ai ka treguar se është rritur në një vend që ka gjeologji të ngjashme me Kosovën, në Arkanzas. “Atëherë, ai (Rugova), më tha se duhet të na ndihmosh”,  ka përkujtuar ish-Presidenti i SHBA-ve Bill Clinton.

Presidenti amerikan Clinton me rastin e shuarjes në 21 janar 2006 të Presidentit kosovar Rugova shprehej: “Kam pasur nder ta mbështes luftën e tij për paqe dhe liri”…

MESAZHI I FUNDIT, I VITIT 2005, I PRESIDENTIT HISTORIK DR. IBRAHIM RUGOVA I URIMIT PËR 24 MARSIN: DITË E AGUT TË LIRISË PËR TË GJITHË NE

Mesazhi i fundit i Presidentit historik Dr. Ibrahim Rugova i urimit për 24 marsin – Ditën e fillimit të fushatës ajrore të NATO-s për mbrojtjen e Kosovës ishte në vitin 2005:

Dita e fillimit të fushatës apo sulmeve ajrore, pra 24 marsi i vitit 1999, ka hyrë në historinë më të re të Kosovës si ditë e agut të lirisë për të gjithë ne. Kurse në historinë botërore ka hyrë si ditë për mbrojtjen e një populli dhe për shpëtimin e tij nga e keqja.
Sot, pas gjashtë vjetësh në liri, mund të themi se Kosova pa pasur një progres të madh në të gjitha fushat e jetës. Këtë progres do ta bënte më të madh dhe më të shpejtë njohja e drejtpërdrejtë epavarësisë së Kosovës sa më parë. Pra, një Kosovë e pavarur, demokratike e stabile, e integruar në BE, në NATO dhe në miqësi permanente me SHBA-të, është vullneti politik i popullit dhe i qytetarëve të Kosovës.
Për këto gjashtë vjet, KFOR-i, NATO, ka bërë një punë të shkëlqyer në sigurinë dhe mbrojtjen e vendit tonë. Kështu, KFOR-i, NATO, është bërë forcë e dashur dhe e respektuar nga të gjithë qytetarët e Kosovës, që nga fëmijët deri te pleqtë.
Me këtë rast, urime të përzemërta u bëjmë ushtarëve të KFOR-it, komandantëve të zonave dhe Komandantit De Kermabon. Njëherësh urime të sinqerta u shprehim UNMIK-ut dhe Kryeadministratorit Petersen, si dhe OSBE-së dhe ambasador Fieskit.
Urime të përzemërta u bëjmë përfaqësive diplomatike në kryeqytetin e Kosovës, në Prishtinë.

Filed Under: Featured Tagged With: 24 Marsi, Behlul Jashari, dita -shteg i Lirise, Kosva

AMANETI PËR TU VARROSUR NË VËNDLINDJE VLERË KOMBËTARE

March 24, 2018 by dgreca

1 Nik Gjon IvanajNGA Gani Vila/

DREJTOR I ALBTVUSA-s/1 Kol dhe Mark

 Ishte Korriku i vitit 2009 një muaj që do të kujtohet gjatë në memorien e malësorëve si muaji më i begatë pasi klima këtë vit u tregua shumë bujare. Megjithëse ishte kulmi i verës gjelberimi mbizotëronte në fushat rreth Tuzit dhe në kodrat e malet e Malësisë sikur të ishte pranverë. NIKA-GJONI-IVANAJ-ME-BASHKESHORTEN-E-TIJ

Lumi Cem,si rallë në jetë, ishte plot ujë e i jepte natyrës freski të cilën e shijonin frekuentuesit e shumtë të plazhit. Edhe për ekipin e ALBTVUSA-së ,që në këtë verë  filloi ciklin  “ Malësia e Madhe Pëllëmbë e Thesar “,kjo klimë na ndihmoi në realizimin me kualitet të emisioneve të cilat unë i drejtoja.Në Malësi, ne stafi i ALBTVUSA-sës ,patëm mbeshtetjen dhe ndihmën e pakursyer intelektuale dhe materiale të fretërve  të “Kishës së Shën Ndout” të Tuzit, Pater Pashko Gojcaj, si e quaj une “ Urata ”  i cili vazhdon për shumë vite të kryej edhe detyrën e  zv/Ipeshkëvit të Ipeshkëvisë së Tivarit si dhe të Patër Mirash Morinës, një prift nga zona e Mbishkodrës ,shumë punëtor,i sjellshëm e i komunikueshëm që shquhej ndër të tjera për  inteligjencën dhe punën e vazhdueshme intelektuale të tij.VELLEZERIT-NIK-DHE-KOLE-IVANAJSot ai është famullitari i kishës më të shenjtë në Shqipëri,asaj të Lacit.Këta dy meshtarë të palodhur,na krijuan mundësinë që ne të takonim sa më shumë banorë të këtyre zonave,të moshuar e të rinj,pleq shekullorë e fëmijë,institucione e individë që ishin pjesë e arterieve të jetës së Malësisë.Ata na  mundësuan të shkelnim cdo pëllëmbë me këmbët tona, të shikonim e të shijonim me sy bukuritë natyrore që na servirte e bukura,e madhërishmja,bujarja e trimëresha Malësi.Të filmonim cdo pellëmbë toke shqiptare të kësaj zone të banuar apo edhe  të braktisur nga shqiptarët nën Mal të Zi.Ekipi i ALBTVUSA-sës që unë drejtoja në këto emisione u mirëprit dhe u  respektua nga të gjithe malësorët e kësaj treve.Kështu së bashku vit pas viti ne kemi realizuar mbi 600 emisione kushtuar totalisht vlerave dhe interesave aktuale e prespektive të kësaj treve vëllazërore të harruar.Një ditë të këtij muaji në Kishën e “Shën Ndout”ne Tuz, unë rastësisht takova bashkëatedhetarin tonë Nikë Ivanaj me të cilin jetonim dhe bashkëpunonim së bashku në Michigan.Kishte ardhur si zakonisht me pushime.Mbasi u përshëndetëm e pyes Nikën se ku flinte.Ai natyrshëm mu pergjigj;-në shtepinë time.Une e pyeta në se ishte fjala për shtëpinë e re që kishte ndërtuar në Omerbozhaj .Po- më tha Nika.

-Po, – i them unë, po ajo është shtepia ime. Nika pa u menduar fare më thotë merre, ja ku i ke celësat dhe zgjati dorën duke më thënë se është shtepia juaj.Një veprim fisnik ky që do ta bëntë cdo malësor.E falenderova Nikën për bujarinë që tregoi,por se mbajta dot të qeshurën dhe  i tregova historinë se para disa ditëve,kur unë shkova për filmime në fshatin Omerbozhaj,vajtëm në shtëpinë tij, ishte drekë, vapë e madhe, të shurdhonin gjinkallat me meloditë e tyre.Hapëm portën e madhe të oborrit prej hekuri të punuar bukur që rreshqiti lehtë mbi shinat e saj.Makinën e lamë jashtë dhe vetë hymë brenda.Ishte një shtepi e ngritur në truallin Ivanaj e madhe me dy kate,e bukur,ndërtuar me hijeshi ku madhështia e saj na mbylli gojën dhe keshtu nuk thirrëm si sic ndodh zakonisht në fshat: -o i zoti shtëpisë por vec i ramë ziles. Pas pak na doli një burrë dy metro i gjatë u përshëndetëm dhe i thashë se  Nika më ka thënë për të jetuar në këtë shtëpi “.Qiraxhiu na tha se nuk ju njoh fare dhe menjë herë mbylli derën dhe e kyci nga brenda.Agim Blloshmi që ishte kameramani ynë në këtë projekt me tha: Bo bo cfarë na bere o shef, leri shakatë se si e beri  ky qind për qind nuk është nga Malësia,tani na le dhe pa ujë dhe kështu ndodhi,plasëm vape filmuam por ujë nuk pimë.Nika qeshi me të madhe dhe na ftoi për të kaluar pak kohë së bashku.Në bisedë i thamë se na duhet të shkojmë për filmime në majën më të lartë mbi bjeshkët e Trieshit,në Koshticë.Nika nuk u mendua dhe as nuk e diskutoi fare, por menjëherë tha se jam dakord e kështu e lame, shkuam te nesërmen në Koshticë.U nisëm që në mëngjez dhe ne Koritë ne Bjeshkët e Malësië mbritem herët.Koha ishte me shi, mjergulla s’te linte të shikoje as 10 metro,makinat e kishin të veshtirë të leviznin pasi rruga për në Koshticë nuk lejonte veturat e ulta.Nika e vlerësoi shumë misionin tonë dhe më tha të prisnim këtu se ai do të gjente një xhip që të ngjitet në Koshticë.Kështu ndodhi. Kaluam fushën e Koritës,filluam të ngjitnim rrugën malore për në Koshtice.Mbasi bëmë  10-15 minuta udhëtim me makinë dhe në një lartësi që kishte sheshpamje ndaluam,por cfarë të shikoje; një mbrekulli të vërtetë të cilën e kuptojnë vetëm ata që e kanë përjetuar.Mjegullën dhe shiun e imët  ne i kishim lënë poshtë.Pamja e Koritës e mbuluar me mjegull,dukeshe si një liqen pa fund,një pamje magjike të cilën vetem dora e Zotit di ta krijojë.Ne ndodheshim mbi re sic ndodh gjithmonë  kur udhëtojmë me avion.Pasi ecëm dhe pak e lamë makinën dhe filluam filmimet.Nga maja e Koshticës Nika na orientoi se ku ndodheshim dhe filloi të na tregonte trevat shqiptare nga të katër anët që dukeshin si në pëllëmbë të dores.Nika ishte i entusiasmuar e i kënaqur, por dhe i cuditur  nga prezenca e ekipit tonë në këtë majë mali.Shpjegimet e tij për atë trevë më tingëllojnë në vesh edhe sot e kësaj dite .Fliste me pasion, ngadalë,rrjedhshëm,qartë,me një kronollogji përshkrimi sikur të ishte në një orë leksioni akademik.Me krahun e tij të shtrirë drejt pamjeve që na tregonte,dukeshe sikur objektet për të cilat fliste na i afronte në pëllëmbë të dorës.Gimi,si një mjeshtër i rrallë,filmonte, por mbante edhe shënime.Duke ndjekur folsin me vemendje,në një moment fshehurazi më tregon me  gisht sytë e Nikës,pasi kur erdhi koha që po fliste për kufijtë e sotme shqiptare u përlot,fytyra i ndryshoi pamjen,zerit i iku ëmbëlsia dhe ritmi i të folurit.Në sytë e tij ne tashmë lexonim lehtë keqardhjen dhe dhimbjen shpirtërore të cilat Nika nuk i fshihte dot më para nesh.Për ta kaluar këtë situatë emocionale,i them:-E Nik ,e shoh se  fryn pak erë dhe sytë po të lotojnë.Atëherë ai qëndroi dhe na tha:-E shikoni se cfar na kanë bërë të huajt në kufijtë dhe tokat tona?Ne nuk folëm por Nika vazhdoi duke na thëne: …edhe atë pak tokë që na e lanë trashëgim  të parët tanë, ne ikëm dhe i lamë si mos më keq.

E kisha takuar shumë herë Nikën në Detroit, kishim biseduar për shumë fusha e probleme të ndryshme e vecanërisht për Malësinë.E respektoja Nikën shumë dhe nuk me dhimbeshe koha që harxhoja me të pasi ai ishte inteligjent lexonte cdo ditë ishte shumë i sjellshëm shume i edukuar dhe tolerant në biseda dhe komunikim.Ai asnjëherë nuk të lëndonte me fjalë,ishte një burrë tradicional, babaxhan, me traditë,por edhe bashkëkohor dhe modern në jetën e përditshme.Edhe mesazhin e keqardhjes apo të mosdakortësisë që ai kishte me të tjerët ua përcillte me buzëqeshje.Të gjitha këto përshtypje  e konsiderata i kam krijuar për Nikën gjatë bisedave që kishim bërë së bashku në Amerikën e largët,por kur u gjendëm të dy në tokën tonë shqiptare, në majë të Koshticës, nga sjellja dhe fjalët e tij une u preka pa mase dhe pata fatin aty t’ia njoh më mirë botën e brendshme ku arsyeja fliste vetë, ku ndergjegjia kombëtare ishte e pastër si vetë ajri asaj bjeshke.Me siguri që ky do të jetë një nga emisionet më të vecanta dhe më prekëse të ciklit” Malësia e Madhe Pëllëmbë e Thesar” që unë kam bërë në Malësi,pasi përshkrimi që bëra më sipër tregon se ndjenja e dashurisë për atdheun është e brendshme dhe e shenjtë .Ajo ruhet në zemrat e cdo shqiptari në shpirtin e njerësve të thjeshtë pa kufi e mase e natyrshem shfaqet në jetë.Kështu ndodhi edhe me Nikën.Edhe i vdekur ai i shërben atdheut të tij.Vorrosja në vëndlindje nuk duhet parë thjesht si një amanet,por duhet kuptuar dhe shjeguar thelbi i këtij akti,jo vetëm se amaneti është një veprim hyjnor si porosi dhe besë e lënë por e rëndësishme është vlera,është thelbi i ketij amaneti për familjen,shoqërinë dhe në vecanti për bashkëatdhetarët e tij në emigracion.

E pikërisht ndër të tjera ky amanet i lenë i Nikë Gjoni Ivanajt që i kalon përmasat e interesave familjare më detyroi mua të ulem dhe të shkruaj me respekt duke nxjerrë në pah atë që unë zbulova tek ky malësor i thjesht por plot vlera.

Origjina e familjes së Nikës është nga Mali i Kojës së Malësisë. Ai është nipi i Dokë GJoni Ivanaj të hershëm në këto treva. Për një jetë më të mire, para Luftës së Dytë Botërore, familja Ivanaj shpërngulet nga Koja dhe vendoset me banim në fshatin Omerbozhaj që ishte në fushë dhe më afër qyteteve të Potgoricës dhe Tuzit. Babai i Nikës Gjoni Doke Ivanaj vazhdoi traditën e të parëve të tyre duke siguruar të ardhurat për jetesë dhe zhvillim nëpërmjet punës në bujqësi dhe blegtori. Gjoni Dokë Ivanaj ishte i martuar me Lule Kolë Duli Palushaj nga Bekajt e Trieshit por edhe familja e saj prej shumë vitesh është larguar për të jetuar në Guci. Gjon e Lule Ivanaj kanë lindur dhe rritur gjashtë fëmijë tre djem; Nua,Nika dhe Kola dhe tre vajza; Gjysten,Katerinë dhe Mari.Të gjithë në vite e rrethana të ndryshme  emigruan në SHtete e Bashkuara të Amerikës me përjashtim të motrës Mari e cila është martuar dhe për fat të mire jeton në qëndrën e Hotit të mocëm, në Traboin.Vëllezërit Ivanaj unë i kam takuar për herë të parë në Michigan.Fillimisht u njoha me Nuan dhe më pas me dy vellezërit e tjerë Nikën dhe Kolën që ishin të tre vellezër të mbrekullueshëm,sic thotë një shprehje popullore,më i mirë njëri se tjetëri.Të gjithë i kishim zili kur ata në cdo aktivitet të komunitetit apo raste familjare dhe shoqërore binin në sy menjëhere jo vetëm se rrinin të tre së bashku, por shquheshin edhe nga veshja dhe sjelljet e kulturuara te tyre.

Eshtë shumë pozitiv fakti se të tre vëllezërit Ivanaj janë orientuar shumë shpejt në jetën demokratike amrikane e cila i ka ndihmuar për të hapur dhe patur suksese në bizneset e tyre. Vellezërit Ivanaj sic i therrasim ne në komunitet janë një shëmbull shume i mirë për të gjithë bashkëatdhetarët tanë kudo që jetojnë dhe punojnë në emigracion pasi krahas angazhimeve dhe sukseseve në bizneset e tyre private janë aktivë edhe në jetën e komunitetit shqiptar duke dhënë ndihmesën e tyre të vazhdueshme intelektuale dhe ekonomike kudo dhe kurdoherë kur ka qëne e nevojshme.

Nua që është edhe vëllai i madh i tyre,fillimisht hyri në biznes me restorante, pastaj kaloi në  Real Estate si agjent dhe më pas hapi zyrën e vet Broker ku vazhdon të punojë aktualisht.Nua prej shumë vitesh është Kryetari i Lidhjes Intelektuale të Michiganit.Eshte i martuar me Vitoren nga Kosova dhe kanë dy femijë të mbrekullueshëm;Kristianin dhe Gjozefin,dy djem dhe studentë të suksesshëm.Vëllai i vogël Kola që ka ardhur i pari nga vëllezërit në Michigan,e kishte filluar biznesin e vet që herët në Malësi,por këtu në Amerikë,mbasi kaloi vështirësitë e para,bleu një restoran punoi forte dhe pati sukses në këtë fushë dhe shumë shpejt për disa vite e shumëfishoi biznesin duke u bërë pronar i pesë restoranteve.Por ënderra e tij ishte diku tjetër dhe kjo ndodhi shumë shpejtë.Mbasi i shiti të gjitha restorantet Kola ju kushtua tregetisë së materialeve të ndërtimit,vecanërisht paisjeve dhe ndërtimeve me mobileri dhe veshje nga brenda të shtëpive me materiale të importuara nga shumë vende të botës.Duhet theksuar se biznesi i tij nga viti në vit ka arritur suksese të mëdha.Kola, së bashku me partenerin e tij Majk Lekocaj i lindur ne Michigan me prejardhje nga Trieshi i  Malesise e që flet shumë mirë gjuhën shqipe dhe ruan traditat e të parëve te tij,kanë një meritë të madhe dhe janë pjesë e padiskutueshme e krenarisë së shqiptarëve të Amerikës,pasi biznesi i tyre “Nikos Hart wood” është padiskutim fabrika me e madhe në shtetin e Michiganit në këtë fushë.Si banor i parë që erdhi në Shtetet e Bashkuara të Amerikës,Kola ka pritur dhe ndihmuar shumë bashkëatdhetarë që kanë ardhur pas tij në Michigan.Kështu ai ka pritur dhe i ka orientuar edhe dy vëllezërit e tij kur erdhën në fillim.Si vëllai i vogel që është, por edhe sipas traditës ai së bashku me bashkëshorten e tij Tereza e lindur në Camaj të Hotit u kujdesën dhe e pleqëruan mbrekullisht nënën e tyre,Lulen e cila para 3 vjetësh u largua nga kjo jetë duke shijuar të gjitha shërbimet dhe rehatinë e nevojshme që i dhanë fëmijët.Kola ka dy djem Djali i madh Antoni është i martuar me Elizabetën e lindur në Gjonaj të Hotit të cilët kanë një djalë të quajtur Domenik.Kurse djali tjetër i vogëli i Kolës,Alberti është beqar.Të dy djemtë janë të shkolluar,të edukuar,të sjellshëm dhe shumë puntorë.Që të dy janë të arzhonuar në biznesin e familjes së tyre.Duhet theksuar dhe falenderuar se Kola është një aktivist dhe donator i rëndësishëm në të gjitha evenimentet e jetës së komunitetit shqiptar të Michiganit dhe në vendlindje.

Nika është vëllai i dytë i vëllezërve Ivanaj ka lindur më 6 Janar 1960 në fshatin Omerbozhaj.Shkollën fillore dhe 8-vjecare ai e ka kryer përkatësishtë në fshatin Dinoshë dhe në qytetin e Tuzit kurse të mesmen në qytetin e Podgoricës. Në vitin 1981 vëllezërit Ivanaj pësuan një nga tronditjet më të madha të jetës, pa pritur babai i tyre Gjoni,ndërroi jetë.Nikës i ra barra më e madhe e shtëpisë pasi vëllai i madh i tyre,Nuja ishte me studime në fakultetin e drejtësisë.Nika ka filluar të punojë si cdo fëmijë tjetër në atë kohë,por tani me humbjen e babait detyrimet për të punuar iu shtuan më shumë.Në bisedat e lira që unë kam bërë me Nikën para shumë viteve më tregonte se vdekja e babait nuk ju solli vetëm dhimbje dhe tronditje shpirtërore,por edhe vështirësi ekonomike për familjen pasi ishin shumë femijë në moshë të vogël.Mbas humbjes së babait ,tregon ai,të gjithë ne femijët sipas traditës malësore dhe të familjes,Nuen e kemi respektuar dhe e kemi konsideruar si babain tonë.Të gjitha të ardhurat që unë fitoja në fund të muajit ja dorzoja Nues jo vetëm se ishte vellai më i madh,por kishte nevojë edhe për shkollimin e tij.Sa herë që ka rënë fjala për këto veprime,vëllai i tij Nuja nuk vlerëson vetëm ndihmën ekonomike që Nika i ka dhënë familjes dhe vecanërisht atij në përballimin e shpenzimeve shkollore,por flet me krenari,kënaqësi dhe mburrje edhe për formimin e burrërimin e parakohshëm të Nikës duke ruajtur e trashëguar vlerat më të mira tradicionale malësore.

Në kohën e komunizmit Nika ka qënë sekretar i rinisë së fshatit ndaj ashkatdhetarët malësorë e donin dhe e respektonin pa masë sepse ai ishte shumë inteligjent i pa lodhur në punë korrekt dhe i saktë i ndershëm dhe besnik bujar dhe besimtar një orator i lindur i respektuar kudo në punë dhe në shoqëri. Ishte tolerant i sjellshëm e shquhej për ruajtjen dhe forcimin e mardhënjeve ndërfamiljare e fisnore.

Në vitin 1982 ai martohet me Tonen bijë nga fisi Gashaj i Trieshit.Së bashku në Omerbozhaj të Malësisë lindën dhe rritën katër femije dy djem; Gjokën dhe Robertin dhe dy vajzat; Magdalenën dhe Robertën.Nika para se të emigronte krahas atyre pak bagëtive që kishte dhe administrimit të tokave bujqësore punonte shofer në kompaninë” RumiaTrans komp.” në Mal të Zi.

Megjithëse kishte një familje të madhe ai jetonte por pas viteve 1990 gjërat ndryshuan shumë. Në kohën e pruralizmit Nika ishte shumë aktiv. Gjithmonë e conte zërin për të drejtat e shqiptarëve, sidomos kundër asimilimit të popullsisë shqiptare dhe uzurpimit të tokave nga shteti Malazez dhe popullsia me kombësi boshnjake, sic janë ndër të tjera edhe tokat në Karabushkopole.Qysh para viteve 2001, sa herë që janë bërë aktivitete kundër asimilimit të shqiptarëve në Malesi,Nika ka marrë pjesë në këto mbledhje dhe ka kritikuar hapur  qëndrimet nihiliste të ish politikanit dhe ministrit të atyre kohërave,Ferhat Dinoshës.Për realizimin e këtij shkrimi më është dashur të shikoja edhe materialet arkivore në ALBTVUSA si vidio dhe emisione që kemi bërë me Nikën gjatë këtyre viteve bashkepunimi në mëgrim.Konkretisht këto video i përkasin periudhës së viteve 2001- 2010,vite të cilat ishin plot aktivitete dhe punë intensive patriotike të malesorëve kryesishts që jetonin nën Mal të Zi, të cilët kërkonin të drejtat e tyre dhe vecanërisht statusin e pavarur të Komunës së Tuzit.Në këto protesta dhe takime të mbajtura në “Kishën e Shën Palit”, Nik Ivanaj përsëri ka kritikuar dhe demaskuar hapur padrejtësitë që Mali i Zi ju bën shqiptarëve për t’i cuar ata drejt asimilimit.Në këto takime Nika ka kritikuar rreptë e vazhdimisht që nga Michigani edhe partitë politike shqiptare dhe vecanërisht kryetarët e këtyre partive,sidomos Ferhat Dinoshën,duke i akuzuar ata për punë anti shqiptare. Nika ka qenë një bashkëshort prind xhaxha daje një kushëri një shok një banor i asaj zone dhe një shqiptar shumë i ndershëm që ka luftuar gjithmonë padrejtësitë ndaj ka qenë i nderuar dhe i respektuar në Malësi.Gjithmonë,kur ka  marrë pjesë në këshillin e prindërve të shkollës së Dinoshës ai ka kritikuar politikën e Malit të Zi për programet shkollore të nxënësve shqiptarë ,pasi literaturat e përdorura kanë qënë të cunguara e me shumë mangësi serioze.

Rrethanat për t’ju bashkuar familjes së madhe Ivanaj dhe për një jetë më të mirë të femijëve e detyruan Nikën që në vitin 2001 të emigronte së bashku me familjen e tij në Amerikë.Eksperienca e tij në jetë,por edhe mbeshtetja e dy vellezërve,nga Nuja dhe Kola,ia bënë më të lehtë filimin e jetës këtu në Michigan.Ndonse emigrant i ri,ai arriti të punoje dhe të krijojë me ndershemeri një jetë shumë të mirë.Ishte pronari i dy bizniseve: “Family Auto clinic” dhe me vonë “Family Towing Co”.Gjatë kohës që punonte në bizneset e tij,unë kam patur rastin ta takoj disa herë dhe të bashkëpunojmë së bashku.Në biseda vazhdimisht Nika më thoshte mua se kam dëshirë që ne shqiptarët të punojmë së bashku,t’i japim biznes njeri – tjetrit sikur të jemi një familje.E vleresoja shumë formimin dhe vullnetin e tij për të bashkëpunuar si komb njeri me tjetrin.Kishte dëshirë të madhe që t’ju shërbente dhe të bashkëpunonte me shqiptarët,ndaj një ditë me thirri në telefon dhe me tha:- Eja të bëjmë reklamën për të bashkëpunuar me komunitetin shqiptar.Ishte shumë kritik për ata që shpreheshin se “nuk punohet me shqiptarët”.Në punë si Nika dhe puntorët e tij kanë qënë shumë profesionalë.Une e kam provuar vetë ketë pasi kam qenë disa herë klient i ketij biznesi.Nika dhe biznesi i tij u bë i njohur shumë shpejt në komunitetin shqiptar.Një ditë nga qyteti  Taylor I Michiganit më merr në telefon një miku im që e takoja vazhdimisht në Teqenë e Baba Rexhebit xha Xhelua emigrant i vjetër i ardhur nga shqiptarët që jetojnë në Maqedoni dhe me thotë se nuk kam porosi për këngë ( xha  Xhelua kishte lindur në Prespë,por ishte nga Kolonja me origjinë dhe ai shpesh na kërkonte që ne si ALBTVUSA të trasmetonim këngë kolonjare e unë asnjëhere nuk ia prishja dëshirën) por të lutem më ndihmo të më japesh numurin e atij shqiptarit që rregullon makinat. Unë e pyes për cilin e keni fjalën pasi kemi disa që bëjnë këto punë dhe ai menjëherë me thotë: ….po për atë mekanikun more Gani ku “  makinat  hyjnë plaka dhe dalin nuse  “  .Ha ha ha sa kam qeshur. Që ate ditë dhe gjithë jetën nuk e harroj kurrë këtë batutë që gazetari i mirënjohur i ALBTVUSA-së ,Rafael Floqi ,si një mjeshtër i reklamave, i kishte përshtatur “Family Auto clinic”, biznesit të Nik Ivanajt.Ja dhashë numurin xha Xhelos dhe ashtu duke qeshur i tregoj Nikës,e kur Nika mësoi se xha Xhelua jetonte në Taylor dhe i duhej mbi një ore e gjysëm rrugë që të vinte ne 23 mile e në Schoenherr qyteti Shelby T.W.P. ku ai kishte biznesin më tha: – Menjëherë le të vijë, gjithcka do t’ia bëj falas- dhe kështu ndodhi.

Krahas biznesit dhe punëve familjare Nika edhe ketu në emigracion ka qënë një aktivist i pa lodhur në komunitet.Ai së bashku me vellezërit e tij po thuaj se kanë marrë pjesë në të gjitha evenimentet që janë zhvilluar këtu në Michigan dhe në vendlindje.Nika ka sakrificuar shumë,por nuk ka qenë asnjeherë materialist,para burrnisë,besës,fjalës së dhënë ka qenë gjithmonë shumë korekt.Nika ishte i mprehtë në të kuptuar dhe në të shprehur,kur fliste sillte argumenta.Ja se cfare ndodhi një ditë gjatë pushimit të drekës.Unë u ndodha aty në biznesin e tij pasi i bëra Nikës një intervistë ku ai shpjegoi shërbimet që biznesi i tij kryente për klientët.Dikush aty debatonte në një bisedë dhe mbronte komunizmin,unë po prisja se si Nika do të reagonte dhe kjo nuk vonoi.Nika e degjoi me shumë durim  deri ne fund  P.J. dhe shume qetë i drejtohet P.J.

– Dy hallot e mija Tereza dhe Agja ishin të martuara në Shqipëri para se të mbylleshe kufiri por unë dhe familja ime gjatë kohës së komunizmit për shumë vite nuk i kemi takuar. Lavdi zotit që në demokraci u rilidhem. Eh z. P.J, ky është komunizmi. Nika ka qenë pa diskutim një besimtar fetar i devotshëm.Aktivitetet e tij gjithmonë kanë qënë të lidhura me kishën.Ai besonte tek zoti dhe Krishti të cilët shumë shpejt do ta merrnin pranë.Nga viti 2010 deri ne vitin 2016 Nika ka qënë  anëtar i këshillit të kishës së” Shën Palit” në Rochester Hills Michigan duke dhënë si gjithë antarët e tjerë të këshillit një kontribut të madh.Si orator dhe i shprehur që ishte ai disa herë ka drejtuar aktivitetet në rolin e moderatorit me rastin e festimit të Festës së Flamurit në Kishën e Shen Palit organizuar nga shoqata atdhetare “Malësia e Madhe” dhe Kisha.Po ashtu në vitin 2016 në Kojë ku në prezencë të rreth një mijë  të pranishmëve Nika ishte moderator dhe drejtoi me kopetencë aktivitetin që i kushtohej Nënë Terezës dhe ngritjes së bustit me rastin e Shënjtërimit të saj.Nuk mund të jesh i nderuar dhe i respektuar nga të tjerët dhe komuniteti si lider nëse nuk ke krijuar minimalisht një familje të thjeshtë,të ndershme e të suksesshme,vecanrishtë edukimin e brezave që do të lëmë pasë. Rruga e suksesshme për të fituar statusin e lidershipit në komunitet gjithmonë kalon nëpërmjet familjes.Nika ka qënë i përkushtuar shumë për familjen.Ai është shëmbull edhe në këtë drejtim pasi ëndërrën e tij për të patur një familje të suksesshme shumë shpejtë e bëri realitet.Dy djemtë; Gjokën e Robertin dhe cupën e madhe Magdalenën,i ka të martuar.Djali i madh,Gjoka,nuk ka fëmijë akoma,kurse djali i vogël ka dy djem.Vajza e madhe ka djalë dhe vajzë.Gjoka është duke mbaruar inxhinierinë në Oaklan University,kurse Roberti punon tek xhaxhai i tij Kolë.Magdalena punon infermjere në Henry Ford dhe vajza e vogël Roberta është studente për physical therapy.Të gjithë fëmijët e Nikës janë të lidhur ngushtë me familjen,janë të edukuar,të dashur,të sjellshëm,punëtorë dhe të suksesshëm në punë e shoqeri.Krahës kësaj pasurie njerëzore Nika u ka lënë atyre edhe një pasuri të dukshme materiale,duke filluar nga Korita, Omerbozhajt, Podgorica e deri në Ulqin.Edhe në Michigan, ndonse emigrantë të rinjë, familja e tij u orientua shpejt në jetën amerikane dhe vazhduan të risin pasurinë e  tyre.Shtëpinë ku jetoj Nika, ja la djalit të vogel dhe ishte në proces të ndërtimit të shtëpisë së re për vehte dhe të djalit të madh,por ëndërrat e Nikës së bashku me jetën e tij këtu u ndërprenë pasi më 20 Dhjetor,në prag të Krishtëlindjeve të vitit 2017,ai ndërroi jetë duke lënë në pikëllim të thellë familjen,të afërmit dhe gjithë shqiptarët kudo që e njihnin.Vdekja e parakoshme në moshën 57 vjecare e kishte paralajmeruar Nikën që 12 vjet më parë kur u operua nga tumori në tru.Shëmbulli i tij në luftën për të mposhtur vdekjen ka qënë i pa parë,megjithse e dinte rrëzikshmërinë e sëmundjes, ai ka qënë shumë kurajos,i fortë,asnjehere i lodhur,kishte besim tek vetja dhe tek Zoti,por nuk mjaftuan kurimet dhe rezistenca e Nikës e kështu Lisit të vëllazërisë Ivanaj, para kohe,iu këput një degë,por rrënjët e tij janë të forta dhe të sigurta,pasi Nika ka lënë pas një familje të mbrekullueshme e të shëndetshme,ku djemtë Gjoka dhe Roberti me siguri do të ndjehen krenarë për atë c’ka bëri babai për edukimin e tyre e do të jenë gjithmonë përkrahë xhaxhallarëve të tyre Nue dhe Kola .Ata do ta kalojnë së bashku  këtë dhimbje të madhe që ju shkaktoi vdekja e babait dhe ashtu si unë i njoh,vëllezërit Gjoka dhe Roberti jo vetëm se do të shkojnë mire me njeri-tjetrin,por do të përfaqësojnë me dinjitet babain e tyre në marrdhëniet me familjen e madhe ivanaj.Amaneti që u la fëmijëve dhe vëllazërisë Nikë Gjoni Ivanaj ishte që të varrosej në vëndlindje,në varret e të parëve të tyre,pranë babait të vetë,në tokën e embël shqiptare dhe ky amanet u realizua nga familjarët e tij.Në se dëshirën e cdo kujt që vdes në Amerikë dhe varroset në vendlindjën e tij,në trevat shqiptare,ne nuk do ta vlerësojmë si një veprim atëdhetar,si një investim me vlerë kombëtare ,por do ta quajmë një veprim rutinë,një detyrim,një traditë apo thjeshtë një amanet i lënë,jemi shumë të gabuar.Le t’i referohemi Nikës për të cilin po shkruaj,por me ketë rast në shënjë respekti për aktin e tyre le t’i kujtojmë të gjithë ata persona që kanë vdekur këtu në Amerikë apo në vende tëtjera të botës dhe kanë dëshiruar dhe janë varrosur në vëndlindje.Nika vdiq në moshën e re 57 vjecare duke lënë mbrapa në jetë,në Shtetet e Bashkuara të Amerikës,bashkëshorten,katër fëmijët,dy vëllezërit,dy motrat me fëmijët e tyre,tre nipër dhe një mbesë e shumë të afërm të fisit Ivanaj,miq e shokë të tjerë.Varrin në Omerbozhaj prej kohësh Nika e kishte bërë gati në Malesi,pra gjithcka e paramenduar.Në se do të bëjmë balancën e raporteve familjare mbas vdekjes të Nikës, duke marrë parasysh edhe nënën  e tij Lule që është varrosur e Rochester Hills,raporti  del se mbi 95% të familjes së ngushtë dhe të afërm i ka në Amerikë.Atëherë lind pyetja se përse Nika e ka patur dëshirën të varroset në vëndlindje edhe pse e di se është larg familjes së tij.Pikerisht këtu qëndron forca e llogjikës dhe guximi për ta quajtur këtë amanet një akt atdhetar, i përjetshëm,pasi një varr në vëndlindje është një vlerë kombëtare.Koha kalon shpejt duke palosur edhe shekujt,por toka mbi dhe’ dhe nën dhe’ i ruan varret dhe kockat tona.Në studimet historike të së kaluarës,por edhe në ditët e sotme moderne për qëllime të rëndësishme studimore të interesave të kombeve të ndryshme bëhen gërmime dhe krahës fakteve të tjera shkenca bazohet dhe merr si prova kryesore edhe vorrezat,për ekzistence e për përcaktimin e vëndbanimeve,të periudhave të ndryshme të jetesës së kombeve,identitetin,trojet dhe pasurine e tyre.Edhe fakti se të gjithë personalitetet e rëndësishme pavarësisht fushës së kontributit të tyre kombetar dhe se cilit kombi i përkasin, kur fati e sjell që ata të vdesin jashtë shtetit,interesimi i shoqerisë njerëzore,institucionet dhe shteti përkatës kërkojnë që eshtrat e tyre të kthehen e të varrosen në vëndlindje.Kjo tregon se prezenca e varreve të tyre është një nder dhe një vlerë kombetare.Atehere pavarsisht se këta persona kanë një vlerë të shquar,pa diskutim që edhe varret e njerëzëve të thjeshtë janë pjese e vlerës së përgjithshme kombëtare.Prandaj amaneti i Nikë Ivanajt dhe realizimi i tij nga familja është vërtet një vlerë dhe krenari familjare,shoqerore dhe kombëtare.

Sukseset e vëllazerisë Ivanaj janë një shëmbull për gjithë shoqërinë e sotme shqiptare në emigracion.

Shpirti i Nikë Ivanajt u preftë në paqë.

 

Michigan Marse 23 2018

Filed Under: Opinion Tagged With: AMANETI, Gani Vila, Nikë Gjoni Ivanajt, varrimi ne vendlindje

24 MARSI, DITA QË NDRYSHOI HISTORINË E KOSOVËS

March 23, 2018 by dgreca

ClintonHBNGA HARRY BAJRAKTARI/

E mërkurja e 24 Marsit të vitit 1999,  para 19 vjetësh, ndryshoi tërësisht historinë e Kosovës. Në këtë ditë, fillo fushata e bombardimeve të NATO-s mbi pozicionet e ushtrisë dhe policisë serbe.

Në orën 8:00 të mbrëmjes, ishte caktuar afati i fundit për Beogradin që ta pranonte marrëveshjen e Rambujesë, përndryshe do të bombardohej. Këtë ditë Kosova, dhe të gjithë shqiptarët jashtë saj dhe ne në SHBA me padurim e prisnin skadimin e afatit të kësaj ore dhe pritnim ramjen e bombave të para kundër Serbisë nga Aleanca Veriatlantike (NATO). Diplomati i fundit për ta bindur kasapin e Ballkanit në Beograd, ishte Holbrooke, por për fat të mirë të Kosovës, regjimi i tërbuar i Millosheviqit, nuk hoqi dorë nga qëndrimi i tij hegjemonist, duke refuzuar nënshkrimin e marrëveshjes së njohur të Rambujesë. Dhe, më në fund, e gjeti atë që e kërkonte.

SHBA dhe Mbretëria Britanike tashmë ishin bindur se fjalët dhe kërcënimemet tek ai nuk mund të kryenin punë. Shqiptarët e Kosovës mbi 100 vjet luftuan dhe u bënë sakrificë e lirisë, brez pas brezi. 24 Marsi i vitit 1999 erdhi pas shumë masakrave që bënë forcat serbe mbi popullatën civile shqiptare dhe pas një lufte të pakompromis të UÇK-së kundër këtyre forcave. Dhe 24 Marsi hyri në historinë tonë kombëtare, si ngjarje e madhe që rrëzoi epokën e barbarisë serbe dhe hapi epokën e lirisë për shqiptarët e Kosovës. Ky qe bombardimi i parë i NATO-s pas Luftës së Dytë Botërore ndaj një shteti terrorist, siç ishte Serbia.

Isha i bindur se rënia e bombave të para, do të ndryshonin rrënjësisht historinë e Kosovës. Dhe, kjo ndodhi, për fatin tonë të mire. Kosova sot është shtet demokratik dhe i pavarur, i njohur nga 115 vende të botës.

Në këtë përvjetor të 19-të, dëshiroj t’ i theksoj fjalët që i tha Presidenti i SHBA, Bill Clinton nga zyra e tij Oval për Kosovën, se “Mbyllja e kësaj tragjedie, gjithsesi, është imperativ moral. Nuk do të lejojmë të përsëritet më një Bosnje e dytë”.

Për shkak se Ballkani ka qenë zonë luftrash e konfliktesh, mundësia e ndonjë konflikti tjetër ende nuk është hequr. Nëse e shikojmë Kosovën në këtë prizmë, ajo ka obligim kushtetues që sa më shpejt dhe sa më parë ta formojë ushtrinë e vet dhe në këtë mënyrë t’ i dalë zot territorit të saj. Ushtria është e drejtë ndërkombëtare e secilit shtet, e Kosova s’ mund të jetë përjashtim.

Hapin tjetër Kosova do të duhej të bëjë në anëtarësimin e saj në NATO, bashkë me Maqedoninë në krijim të një zonë të sigurt në rajon, duke pasur parasysh se Shqipëria dhe Mali i Zi janë anëtare të kësaj Aleances Veri- Atlantike.

Kosovës i uroj shumë sukses në zhvillimin e proceseve demokratike, në zhvillimin ekonomik, në sundimin e ligjit dhe në afirmimin e saj në bashkësinë ndërkombëtare. Të gjithë së bashku ta ndjemë peshën e shtetit tonë.

 

Harry Bajraktari

New York, 2018

Filed Under: Politike Tagged With: 24 Marsi, DITA QË NDRYSHOI, harry bajraktari, HISTORINË E KOSOVËS

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 11
  • 12
  • 13
  • 14
  • 15
  • …
  • 48
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • NJЁ SURPRIZЁ XHENTЁLMENЁSH E GJON MILIT   
  • Format jo standarde të pullave në Filatelinë Shqiptare
  • Avokati i kujt?
  • MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI MJET PËR FORMIMIN E VETEDIJES KOMBËTARE TE SHQIPTARËT  
  • MES KULTURES DHE HIJEVE TE ANTIKULTURES
  • Historia dhe braktisja e Kullës së Elez Murrës – Një apel për të shpëtuar trashëgiminë historike
  • Lirizmi estetik i poetit Timo Flloko
  • Seminari dyditor i Këshillit Koordinues të Arsimtarëve në Diasporë: bashkëpunim, reflektim dhe vizion për mësimdhënien e gjuhës shqipe në diasporë
  • Ad memoriam Faik Konica
  • Përkujtohet në Tiranë albanologu Peter Prifti
  • Audienca private me Papa Leonin XIV në Selinë e Shenjtë ishte një nder i veçantë
  • PA SHTETFORMËSINË SHQIPTARE – RREZIQET DHE PASOJAT PËR MAQEDONINË E VERIUT
  • “Ambasador i imazhit shqiptar në botë”
  • “Gjergj Kastrioti Skënderbeu në pullat shqiptare 1913 – 2023”
  • Albanian American Educators Association Igli & Friends Concert Delivers Electrifying Evening of Albanian Heritage and Contemporary Artistry

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT