Archives for August 2019

NJË LAMTUMIRË PËR MASAR KRASNIQIN

August 29, 2019 by dgreca

– Në vitin 2002, me propozim të Qeverisë Zelandeze, Mbretëresha Elizabeth, i dha Medaljen “QUEEN’S SERVICE MEDAL”, që ishte një nderim i madh për Masarin, familjen e Tij, e çdo shqiptar.

-Masari arriti të bashkohet me shumë grupe të ndryshme të Diasporës Shqiptare në Zelandën e Re, Australi e kryesisht në Amerikë, ku personalitetet kryesore të Shoqërisë VATRA organizonin aktivitete të vazhdueshme në lidhje me Çështjen Shqiptare, përfshi atë të Kosovës. Ai pati bashkepunim edhe me kongresistin me gjak shqiptar, arbereshin Joseph DioGuardi.

Shkruan: Dr Zekri Palushi-Gold Coast, Australia / Gazeta “Dielli”

Besoj se kushdo që e ka njoftë, apo ka ndigjue për kët burrë të urtë e fisnik, do të dëshprohet nga ky lajm i hidhur. Masar Krasniqi ndrroj jetë me 8 gusht 2019, në një nga spitalet ma të sofistikume e modern të Gold Coast-it, në Australi.

Megjithse në mëgrim, -88 vitet e jetës së Tij, Masar Krasniqi ja përkushtoj atdheut të Tij, e Çeshtjes Shqiptare.

Ai e la Kosovën, -ku lindi, në duart e komunizmit Sllav, dhe Shqipërinë -Nanë, në duart e komunizmit barbar,-Sllavo-Shqiptar, ku Enver Hoxhës ju garantue posti ma i lartë në Partinë Komuniste Shqiptare, nga zyrat e Beogradit, ashtu siç edhe Ali Pash Tepelenës,që ju pat garantue Pashallëku nga Otomanët. Këto qenë dy rastet ma të keqia në Historinë e Shqipërisë, që megjithse kanë ndodhur në rreth 200 vjet distancë kohore, -kanë një ngjajshmëri të madhe, -kushtet që pranun kto dy kriminelë shqiptar për t’i “merituar” këto poste, ishin pothuajse të njëjta: – “Terror t’vazhdueshëm mbi popullin Shqiptar”. Për t’ushruar praktikisht këtë terror, Enver Hoxha përdori taktikat ma të egra komuniste, të diktuara nga Stalini dhe Jugosllavët e Titos. Motot komuniste,- “Përça dhe Sundo”, dhe “Lufta e Klasave”, – qenë mjetet më të përshtatshme për t’arritur qëllimet e caktuara si: shkatërrimni dhe zhdukjen e historisë, kulturës, folklorit, zakoneve, identitetit, integritetit, patriotizmit, krenarisë dhe pamvarësisë kombëtar, të cilat nuk mund t’eleminoheshin plotësisht pa eleminimin e shkatrrimin e plotë të atyre burrave e grave shqiptare që dalloheshin për një patriotizëm t’veçantë, kishin kryesisht një edukim perëndimor, dhe kishin luftuar shumë për zbulimin, dokumentimin, publikimin dhe ruajtjen e ktyne vlerave.

Terrorin, -komunistët e kishin filluar herët, nëpërmjet guerrileve të tyre, por CELEBRIMET zyrtare të “Fitores” mbi Shqiptarët, i filluan me terrorizime në fusha të ndryshme, menjëherë, pas kësaj “fitorje”, më 29 Nandor, 1944. Sigurisht, kto terrorizime ishin shumë ma “mirë” t’organizuara, “të rregullta”, e cdo-ditore. Ndër të tjera, ç’varrimi i eshtrave të t’ Madhit,- Patër Gjergj Fishta,-këtj gjigandi t’kulturës, fjalës e mendimit shqiptar, -ishte një paralajmërim tepër ogurzi e i tmerrshëm, që do t’i përcjellte shqiptarët në përgjithësi, përgjate 50 viteve të pa- mbarimta.

Pra, – në këto kushte të jashtzakonshme, e tepër të rrezikshme, -Masar Krasniqi, u detyrue të largohej me zemër të plasur nga vendlindja, njerëzit, dhe Atdheu i Tij i dashur, -por jo pa provue turturat që ja kishte ba një nga punonjësit e Sigurimit të Shtetit, në Portin e Durrësit….

Zelanda e Re,-ky vend i bukur, ju ba Masarit, atdheu i Tij i dytë. Ai e deshti, e rrespektoi dhe e nderoi deri në fund të jetës së Tij,- këtë vend të bekuar, ku Masari shijoi plotësisht, dhe vlerësoi në maksimum,- Lirinë dhe demokracinë e vërtetë që ky vend demokratik i ofronte të gjithë qytetarëve të tij, pa përjashtim. Por edhe Zelanda e Re e nderoi dhe respektoi ndershmërinë, sinqeritetin, punën e palodheshme, dhe kontributin e madh që Masari ja përkushtoj këtij vendi, për ma shumë se 50 vjet, kështu, në vitin 2002, me propozim të Qeverisë Zelandeze, Mbretëresha Elizabeth, i dha Medaljen “QUEEN’S SERVICE MEDAL”, që ishte një nderim i madh për Masarin, familjen e Tij, e çdo shqiptar.

Masar Krasniqi që në ditët e para të arritjes në Zelandën e Re, nuk priti që ti jepeshin Ndihma Sociale nga Shteti, Ai iu nënshtrue punëve të ndryshme, dhe Mësimeve të Jetës, -krijoj familjen e Tij, dhe e mbajti vlerat shqiptare që i percolli edhe tek fëmijët e Tij, të cilët flasin rrjedhshëm gjuhën Shqipe, adhurojnë popullin dhe traditat shqiptare dhe ndjehen krenarë për babën e tyre të mrekullueshëm, dhe trashëgiminë Shqiptare që ai u la.

Me punën e tij të pa lodhun, Masar Krasniqi krijoj një jetë të ndershme e të rahatshme për familjen e tij, por njëkohësisht Ai nuk kurseu djersën e Tij për të sensibilizue Botën Perëndimore në lidhje me krimet barbare të Serbëve në Kosovë, dhe Komunizmit të Enver Hoxhës në Shqipëri.

Jo pa mundim, përkushtim, urtësi e shpenzime personale, Masari arriti të bashkohet me shumë grupe të ndryshme të Diasporës Shqiptare në Zelandën e Re, Australi e kryesisht në Amerikë, ku personalitetet kryesore të Shoqërisë VATRA organizonin aktivitete të vazhdueshme në lidhje me Çështjen Shqiptare, përfshi atë të Kosovës.

Masari ishte një nga aktivistat, organizuesit dhe sponsorizuesit kryesorë të ksaj Lëvizje, Ai shfrytëzoj pozitivisht miqësinë personale me ish-kongresmenin Amerikan me origjinë Arbëreshe,- Joseph DioGuardi, -i cili në vetvehte, kishte trashëguar, dhe ruante një atdhedashuri të largët për Shqipërinë dhe shqipëtarët. Pra, personaliteti, lidhjet dhe njohjet e DioGuardit, në nivelet ma të larta zyrtare Amerikane e ndërkombëtare, u përdorën si një levë e rëndësishme në sensibilizimin dhe publikimin gradual të “Sëmundjes Kronike Shqiptare”,- që zente fill që nga pushtimi Otoman (për t’mos thanë, që nga dyndjet sllave), -me kulminim, -pushtimin komunist të Shqipërisë, -shoqëruar me atë të aneksimit dhe pushtimit komunisto-Serb të Kosovës.

Nëpërmjet kësaj pune “t’pa dukshme”,-Masar Krasniqi, me shumë atdhe-dashamirës të tjerë të Vatrës, ishin në kërkim të vazhdueshëm të gjetjes së një “mjekimi”, që do të mund të shëronte, si Nanën Shqipëri, ashtu dhe bijën e saj,- Kosovën. Si rezultat i kësa pune dhe të këtij aktiviteti shumë-vjeçar, u ba e mundur, që shumë udhëheqës të Kosovës dhe Shqipërisë (si Ibrahim Rugova, Sali Berisha…), të takoheshin e bisedonin drejt-përsëdrejti, me autoritetet ma të larta të shtetit,–përfshi edhe Presidentin Amerikan.

Shpesh kam bisedue me këtë Burrë Krenar e të Urtë Shqiptar, në lidhje me rrjedhjet e ngjarjeve;- pas 1991 në Shqipëri, dhe pas,- 1999 në Kosovë, …., dhe gjithmonë i mbyllnim bisedat me dashamirësi, -duke konkludue se “Prap asht ma mirë se ka qenë”.

Unë kam pas rastin fatlum për t’u njoft personalisht me këtë Njeri të Mirë, pas Fitores së Partisë Demokratike,- në vitin 1992, kur unë punoja si Këshilltar i Kryeministrit të Shqipnisë. Lëvizjet e Tij trupore, fytyra, sytë dhe buzëqeshja e tij e kandshme, -në një harmoni të plotë,- shprehnin një gëzim t’pa masë për Fitoren e Demokracisë, si dhe flisnin shumë për personalitetin e Tij të sinqertë dhe vlerat njerëzore që përcjellnin. Nga ajo ditë, ne mbetëm miq të përjetshëm. Patëm rastin të gëzoheshim së bashku në manifestimet e 80 vjetorit të Pamvarësisë që u organizue në Vlorë me 28 Nëndor 1992, – ku patëm edhe rastin që të shoqëroheshim e bisedonim pak, edhe me Presidentin e Parë të Shqipërisë Demokratike, -Sali Berishën.

U takuam përsëri në Tiranë, në vitin 1993, kur Papa Gjon Pali dhe Nanë Tereza vizituan Shqipërinë, e çuditërisht, Nanë Terezës ju kujtue fytyra e tij, dhe e pyeti se ku e kishte pa. Masari ju përgjigj: ‘Nanë, m’ke pa në Zeland të Re, në vitin 1972’.

Në vitin 1995, për arsye personale, dhe me inkurajimin e Masarit, unë me familjen time emigrum në Australi, dhe që nga ajo kohë e deri në frymën e fundit të këtij burri fisnik, -ne mbetëm miq të ngusht personal e familjar.

Kujtimet e shumta, respeti i veçantë, dhe atdhedashuria e këtij Njeriu t’shkëlqyer, do të na ngacmojnë gjithmonë memorjen tonë.

Latest report by the World Health Organization

August 29, 2019 by dgreca

Latest report by the World Health Organization: Measles is on the rise in four European nations previously seen as free of the illness/

-The disease is no longer considered eradicated in Albania, the Czech Republic, Greece and the UK.

Countries are declared measles-free when there is no endemic transmission for 12 months in a specific geographic area.

The Head of the Immunization Department at the WHO said all four European nations that have lost their eradication status have “extremely high” vaccination coverage.

“This is the alarm bell that is ringing around the world: being able to achieve high national coverage is not enough, it has to be achieved in every community, and every family for every child.”

Measles is a highly contagious and potentially fatal illness that causes coughing, rashes and fever. Health experts warn that lies about the measles vaccine have allowed the illness to spread in certain areas or communities.

What are the numbers?

Close to 365,000 cases have been reported worldwide this year, the WHO said, almost three times as many as in the first half of 2018.

All regions of the world showed an increase in measles except for the Americas, which saw a minor decline, while the US registered its highest number of cases in 25 years.

Misinformation about the vaccines is considered a major factor for the epidemic. Health experts are calling on social media companies and community leaders to provide “accurate, valid, scientifically credible information to the public. Numbers of measles cases were steadily declining worldwide until 2016, when the illness began a resurgence.

Key facts published by The World Health Organization

Even though a safe and cost-effective vaccine is available, in 2017, there were 110 000 measles deaths globally, mostly among children under the age of five.

Measles vaccination resulted in a 80% drop in measles deaths between 2000 and 2017 worldwide.

In 2017, about 85% of the world’s children received one dose of measles vaccine by their first birthday through routine health services – up from 72% in 2000.

During 2000-2017, measles vaccination prevented an estimated 21.1 million deaths making measles vaccine one of the best buys in public health.

Measles is a highly contagious, serious disease caused by a virus. Before the introduction of measles vaccine in 1963 and widespread vaccination, major epidemics occurred approximately every 2–3 years and measles caused an estimated 2.6 million deaths each year.

Approximately 110, 000 people died from measles in 2017 – mostly children under the age of 5 years, despite the availability of a safe and effective vaccine.

Measles is caused by a virus in the paramyxovirus family and it is normally passed through direct contact and through the air. The virus infects the respiratory tract, then spreads throughout the body. Measles is a human disease and is not known to occur in animals.

Accelerated immunization activities have had a major impact on reducing measles deaths. During 2000– 2017, measles vaccination prevented an estimated 21.1 million deaths. Global measles deaths have decreased by 80% from an estimated 545, 000 in 2000* to 110, 000 in 2017.

Signs and symptoms

The first sign of measles is usually a high fever, which begins about 10 to 12 days after exposure to the virus, and lasts 4 to 7 days. A runny nose, a cough, red and watery eyes, and small white spots inside the cheeks can develop in the initial stage. After several days, a rash erupts, usually on the face and upper neck. Over about 3 days, the rash spreads, eventually reaching the hands and feet. The rash lasts for 5 to 6 days, and then fades. On average, the rash occurs 14 days after exposure to the virus (within a range of 7 to 18 days).

Most measles-related deaths are caused by complications associated with the disease. Serious complications are more common in children under the age of 5, or adults over the age of 30. The most serious complications include blindness, encephalitis (an infection that causes brain swelling), severe diarrhea and related dehydration, ear infections, or severe respiratory infections such as pneumonia. Severe measles is more likely among poorly nourished young children, especially those with insufficient vitamin A, or whose immune systems have been weakened by HIV/AIDS or other diseases.

Who is at risk?

Unvaccinated young children are at highest risk of measles and its complications, including death. Unvaccinated pregnant women are also at risk. Any non-immune person (who has not been vaccinated or was vaccinated but did not develop immunity) can become infected.

Measles is still common in many developing countries – particularly in parts of Africa and Asia. The overwhelming majority (more than 95%) of measles deaths occur in countries with low per capita incomes and weak health infrastructures.

Measles outbreaks can be particularly deadly in countries experiencing or recovering from a natural disaster or conflict. Damage to health infrastructure and health services interrupts routine immunization, and overcrowding in residential camps greatly increases the risk of infection.

Transmission

Measles is one of the world’s most contagious diseases. It is spread by coughing and sneezing, close personal contact or direct contact with infected nasal or throat secretions. The virus remains active and contagious in the air or on infected surfaces for up to 2 hours. It can be transmitted by an infected person from 4 days prior to the onset of the rash to 4 days after the rash erupts.

Measles outbreaks can result in epidemics that cause many deaths, especially among young, malnourished children. In countries where measles has been largely eliminated, cases imported from other countries remain an important source of infection.

Treatment

No specific antiviral treatment exists for measles virus.

Severe complications from measles can be reduced through supportive care that ensures good nutrition, adequate fluid intake and treatment of dehydration with WHO-recommended oral rehydration solution. This solution replaces fluids and other essential elements that are lost through diarrhea or vomiting. Antibiotics should be prescribed to treat eye and ear infections, and pneumonia.

All children diagnosed with measles should receive two doses of vitamin A supplements, given 24 hours apart. This treatment restores low vitamin A levels during measles that occur even in well-nourished children and can help prevent eye damage and blindness. Vitamin A supplements have also been shown to reduce the number of measles deaths.

Prevention

Routine measles vaccination for children, combined with mass immunization campaigns in countries with high case and death rates, are key public health strategies to reduce global measles deaths. The measles vaccine has been in use for over 50 years. It is safe, effective and inexpensive. It costs approximately one US dollar to immunize a child against measles.

The measles vaccine is often incorporated with rubella and/or mumps vaccines. It is equally safe and effective in the single or combined form. Adding rubella to measles vaccine increases the cost only slightly, and allows for shared delivery and administration costs.

In 2017, about 85% of the world’s children received 1 dose of measles vaccine by their first birthday through routine health services – up from 72% in 2000. Two doses of the vaccine are recommended to ensure immunity and prevent outbreaks, as about 15% of vaccinated children fail to develop immunity from the first dose. In 2017, 67% of children received the second dose of the measles vaccine.

Of the estimated 20.8 million infants not vaccinated with at least one dose of measles vaccine through routine immunization in 2017, about 8.1 million were in 3 countries: India, Nigeria and Pakistan

WHO response

In 2010, the World Health Assembly established 3 milestones towards the future eradication of measles to be achieved by 2015:

-increase routine coverage with the first dose of measles-containing vaccine (MCV1) by more than 90% nationally and more than 80% in every district;

-reduce and maintain annual measles incidence to less than 5 cases per million;

-reduce estimated measles mortality by more than 95% from the 2000 estimate; and

In 2012, the Health Assembly endorsed the Global Vaccine Action Plan, with the objective of eliminating measles in four WHO regions by 2015 and in five regions by 2020.

By 2017, the global push to improve vaccine coverage resulted in an 80% reduction in deaths. During 2000– 2017, with support from the Measles & Rubella Initiative and Gavi, the Vaccine Alliance, measles vaccination prevented an estimated 21.1 million deaths; most of the deaths averted were in the African region and in countries supported by the Gavi Alliance.

Where children are unvaccinated, outbreaks occur. Because of low coverage nationally or in pockets, multiple regions were hit with large measles outbreaks in 2017, causing many deaths. Based on current trends of measles vaccination coverage and incidence, the WHO Strategic Advisory Group of Experts on Immunization (SAGE) concluded that measles elimination is greatly under threat, and the disease has resurged in a number of countries that had achieved, or were close to achieving, elimination.

WHO continues to strengthen the global laboratory network to ensure timely diagnosis of measles and track international spread of the measles viruses to allow more coordinated country approach in targeting vaccination activities and reduce measles deaths from this vaccine-preventable disease.

The Measles & Rubella Initiative

Launched in 2001, the Measles & Rubella Initiative (M&R Initiative) is a global partnership led by the American Red Cross, United Nations Foundation, Centers for Disease Control and Prevention (CDC), UNICEF and WHO. The Initiative is committed to ensuring that no child dies from measles or is born with congenital rubella syndrome. We help countries to plan, fund and measure efforts to stop measles and rubella for good.

At Zef Pllumi – Institucioni që u rezistoi kohëve

August 28, 2019 by dgreca

Nga Anton Cefa/

Pata fatin ta njoh dhe disa herë të shkëmbej me të mendime për problemet më të ndryshme, d. m. th. të dëgjoj fjalën e tij përherë origjinale. Si relike të shenjta do t’i ruaj veprat e tij me ato dedikime miqësie e dashurie.

I fisëm e i pasur në shpirt, i mprehtë e kategorik në gjykime, absolut në besim, energjik dhe organizator në veprim, i paepur në punë e përpjekje, i përvujtë dhe i dashur. Një personalitet i rrallë, ku shkëlqente mbi çdo dimension tjetër liria e plotë në mendime, krejtësisht e pakufizuar. Sa herë me vete e kam krahasuar me heroin tonë të “Liris së Mejtimit”, Nolin, për këtë atribut të çmueshëm të njeriut, që është pasqyrë e një formimi të plotë, e një karakteri të fortë dhe e një ndërgjegjeje të pastër e të guximshme. Zëri i brendshëm i ndërgjegjes duket se çdo njeriu i thotë se Zoti e ka lindur të lirë. Të lirë në mendim, për të zbuluar thelbin e sendeve dhe të dukurive e për të shmangur të keqen; të lirë në vullnet, për të sendërtuar të mirën.

* * *
Ishte më i riu i Etënve të zhgunave shqiptarë të Shen Françeskut, kur At Marin Sirdani, historiani i shquar dhe mësuesi i tij, në kohën që oficera të UDB-ës po merrnin në “dorëzim” nga oficera të Sigurimit tonë materiale të Arkivit të Fretënve (që ishte unik në Shqipëri, fillimet e të cilit mbërrinin në vitin 1415 dhe kishin vazhdimësinë e dokumentave kishtare dhe shoqërore historike-ekonomike deri në ato ditë), për t’i çuar në Beograd, e porositi: “Rrno vetëm për me tregue”. Dhe Padër Zefi, kështu e kemi thirrur gjithmonë, e pati peng të jetës së tij këtë porosi. Rroi dhe tregoi. Me antologjinë e kujtimeve dhe botimet e tjera dhe me gjithë veprimtarinë e tij në dobi të kishës, të Urdhnit të Shen Françeskut dhe të Atdheut, sfidoi vdekjen dhe pavdekësoi veten. Tani që nuk e kemi më fizikisht, e kemi në Panteonin e lavdishëm të personaliteteve më të larta të kombit dhe, sidomos, në një hauz të veçantë të atij Panteoni, në atë të paraardhësve dhe mësuesve të tij të mëdhenj: Gjergj Fishtës, Shtjefen Gjeçovit, Pal Dodajt, Ambroz Marlaskajt, Vinçenc Prendushit, Marin Sirdanit, Anton Harapit, Justin Rrotës, Martin Gjokës, Bernardin Palajt, Donat Kurtit, Benedikt Demës, Gjon Shllakut, etj.

E prisnin shumë punë mbasi u lirua nga burgu dhe u rrëzua diktatura. Filloi me njëherë nga puna, me një “Ut heri dicebamus – Siç thonim dje”, duke na treguar, nëpërmjet një anekdote, se si duhet t’i hapte rrugë progresit inteligjencia shqiptare: “Në kohën e Mesme, në një ndër ato vende ku ishte në fuqi Inkuizicioni, dënuen nji mendimtar me dhetë vjet burg. Kur duel prej burgut ai kthej gjithnji në katedrën e Universitetit ku kishte mësue dikur dhe filloi leksionin me këto fjalë: “Ut heri dicebamus – Siç thonim dje”. Kështu veproi edhe At Zefi për “me lidhë fijet me të kaluemen”, duke u bërë interpret dhe vijues i ideologjisë kombëtare të Françeskanëve të Mëdhenj, i atdhedashurisë dhe i veprimtarisë së tyre kulturore.

Duhej të kryente të gjitha detyrat e një institucioni, Institucionit të Françeskanëve, të hidhte në çdo “truall” të tij një gur të qëndrueshëm themeli. Mbi të gjitha duhej të ngrinte Kishën Françeskane, që i ka hedhur themelet ne vendin tonë që në mesjetën e hershme, dhe që i ka sjellë aq e aq të mira atdheut, të organizonte besimin, të hapte kuvendin e shkollat, të shkruante kujtimet dhe të jepte mendimin e tij për ndërtimin e demokracisë, të krijonte bibliotekën, të hidhte bazat e arkivit, të ndërtonte shtypshkronjën, të ribotonte veprat e harruara, të mohuara e të blasfemuara për 50 vjet të profesorëve të tij, dhe sa e sa punë të tjera që ia ngarkoi vetes dhe i kreu më së miri. Edhe pse qe i kaluar nga mosha, i lodhur nga burgjet dhe i sëmurë.
Në vitin 1993, rifilloi botimin e revistës “Hylli i Dritës”, revista më e vjetër e kulturës shqiptare, themeluar nga At Gjergj Fishta në vitin 1913, dhe të ngritur prej tij dhe sivëllezërve të tjerë të Urdhnit në kulm jo vetëm të kulturës shqiptare, po edhe asaj ballkanike. Ai filloi të botojë revistën, sepse “shtielli i punëve e ngjarjeve të vendit tonë sot ngarkon me përgjegjësi çdo shqiptar e aq ma tepër intelektualët”. “Çdo dritë sado e vogël që të jetë, shkruan ai, e largon terrin. Sigurisht që një hyll në mos pastë aq dritë sa me ndriçue ku të vemë kambën, së paku na shërben se ku ta drejtojmë hapin. Hylli Polar nuk asht ma i ndritshmi në konstelacionin e vet, por për njerëzit udhëtarë asht ma i randësishmi: aty synon redaksia e kësaj reviste.”
Përveç dorëshkrimeve dhe një pjese të publicitikës, që presin botimin, na la këto vepra të botuara: trilogjinë “Rrno për me jetue” (botuar, pj. I , 1995; pj. II, 1997; pj. III 2001); “Françeskanët e Mëdhaj” (2001), “Antipoezi për shekullin XX” (2001), “Ut heri dicebamus . . . Siç thonim dje . . . “ (2002); “Para nji mijë vjetëve – Ngjarje të Dheut të Arbënit” (tre skenarë filmash; 2003); “Frati i pashallarëve Bushatli të Shkodrës (At Erasmo Balneo 1756 – 1788) Kronikë e gojdhanë”, (2004); “Historia kurrë e shkrueme” (Intervistë, 2006); në dorëshkrim: “Saga e fëminisë”.

* * *

Në shkrimet publicistike, intervistat, veprat, sidomos në “Rrno vetëm për me tregue”, ai i ka bërë një analizë shkencore periudhës së diktaturës dhe ka përvijuar detyra konkrete për ndërtimin e një Shqipërie të lirë e demokratike. Para së gjithash, ai na porositi të mos harrojmë për asnjë moment të kaluaren, si kusht të domosdoshëm për të ndaluar kthimin e saj dhe për ndërtimin e një të ardhmeje të mirë.
Kultura e gjerë, edukata kombëtare, aftësitë e shquara intelektuale, liria e mendimit, i hapën shtigje për konceptime origjinale në trasetë e filozofisë, sociologjisë, historisë, politikës, kulturës, gjuhës, letërsisë, artit, etj., me moton strikte të një lufte të hapur për një ideal të pastër kombëtar. Ishte i pajisur, gjithashtu, me gjenuinitetin, thjeshtësinë dhe qartësinë, me të cilat i parashtronte mendimet e tij.
Toni dhe tehu i shkrimeve të At Zefit është kritik e polemik. Kritikë dhe polemikë që buron nga ideali dhe ndjenja kombëtare e kristiane. Sa për ilustrim, po ndalem shumë shkurt në ndonjë mendim me vlerë të At Zefit për ndonjë problem të rëndësishëm.
Me rastin e 80-vjetorit të Pavarësisë së Atdheut, në Fjalimin e mbajtur përpara një grupi studentësh shqiptarë në Padovë, me 28 Nëntor 1992, ai tha: “Ashtë nji realitet i idhtë sot, se ndërsa përkujtojmë 80-vjetorin e Pamvarësisë, e Lirisë së popullit shqiptar, ne gjindemi në po ato kushte, në po ato rrethana, me po ato probleme, me po ato vështirësi që kishin të parët tonë. Një popull që për 80 vjet nuk ka ba nji hap përpara në historinë e vet, nuk ka përse t’i thuri vedit lavdime.”
Vërtet, historia jonë disa herë ka pretenduar kthesa, që ne shqiptarët nuk kemi mundur t’i realizojmë. Kështu ka ndodhur fill mbas Kongresit të Lushnjes, në kohën e Lëvizjes së Qërshorit dhe në vitet ’90 të shekullit që shkoi, në këtë periudhë që ne e quajmë tranzicion drejt demokracisë dhe qytetërimit europian, dhe që At Pllumi e ka përcaktuar si “demokracia shqiptare me dy diktatorë”. “Hapni sytë e shikoni realitetin me sy – shkruan ai – shihni se jemi vendi ma i mbrapambetun i Europës e konkurojmë edhe për botën. Pse? . . . Mjerisht duket se tash shumë kohë ne nuk na punon logjika si tjerëve: i thurim lavde vedit për mbrapambetjen tonë, turpet i quejmë ‘virtyte të larta të kombit’. Jemi verbue shpirtnisht pse na mungon mendja e kthjelltë e inteligjenca për me pa se ku jemi; na mungojnë vullneti e trimnia për me thanë të vërtetën . . . Shka na mungon ne që mos të jemi si evropjanët tjerë? Toka, jo; dielli e deti, jo. Na mungon mendja e mentaliteti e, mbi të gjitha dashunia. Nuk na sjell lavdi lashtësia, në qoftë se nuk jemi të qytetnuem. Nuk na sjell lavdi origjina, në qoftë se jemi të përçamë dhe mendojmë si t’i bajmë vorrin vëllaut”.
Një ndihmesë të veçantë për historinë tonë kombëtare përbën libri “Frati i Pashallarëve Bushatli të Shkodrës (At Erasmo Balneo, 1756-1788; Kronikë e gojdhanë”, ku flitet për bashkëpunimin e parë historik ndërmjet myslimanëve e kristianëve për me krijue një shtet të pavarun shqiptar, në çerekun e tretë të shek. XVIII, realizuar nga Mehmet Pashë Bushati. At Pllumi e quan këtë fakt: “E para shkëndi e pamëvarësisë së Shqipnisë nga pushtimi osman.” Dhe shton “në historinë zyrtare nuk vërehet ky fenomen, ndoshta edhe errësohet qëllimisht”. Gjithashtu, tregohen përpjekjet e sukseshme të Karamahmud Pashë Bushatit për t’u shkëputur nga Porta e Lartë dhe projektet e tij për formimin e “Konfederatës Ilirike”. “Ky shtet i lirë, i drejtuem prej tij, shkruan ai, do të përfshinte banorë myslimanë, katolikë e ortodoksë me të drejta të barabarta kombësije, gjuhe e feje” dhe do të përfshinte, në vija të përgjithshme, trojet e popullit tonë.
Mendimet e At Pllumit kanë shpesh herë vlerë universale. Duke u nisur nga pozicioni i tij fetar, si besimtar i bindur, njohës dhe adhurues i Zotit, ai kritikon në rrafsh filozofik e praktik dy rrymat filozofike që mbizotëruan gjatë shek. XX: materializmin dialektik, komunist marksist-leninist, që ai e quan “religjion të kurrgjasë”, dhe materializmin praktik a kapitalizmin konsumist, sepse të dyja këto rryma “mbërrijnë në të njajtin vlerësim të njeriut, e çmojnë sikur të ishtë nji vegël ose nji vidë n’impjantin e madh të prodhimit material”. Është i madh dëmi kombëtar i edukatave të bazuara mbi këto dy doktrina. “Demoralizohem shumë – shkruan ai – kur shof turmat e popullit tonë të katandisun në greminë, ndoshta edhe ajkën e rinisë, pa nji ideal të naltë, por vetëm në kërkim të nji përfitimi material aq të ultë – pasojë e nji edukate të gjatë materialiste.” Herë mbas here, ai ka shtruar problemin e edukimit shpirtëror e kombëtar të rinisë e të popullit si kusht të domosdoshëm të progresit kombëtar.
Përballë “materializmave”, në bazë të filozofisë, ai vë repektin ndaj njeriut. Pa respektuar njeriun nuk mund të ndërtohet një shoqëri mbi baza të shëndosha morale, juridike, sociale, politike, ekonomike, etj.; nuk mund të ketë progres shoqëror.“Të gjithë ata që me teori ose me praktikë e kundërshtojnë Zotin me siguri që nuk do ta respektojnë njeriun, por do ta përbuzin e nëpërkambin.” Respekti ndaj njeriut kërkon nga shteti e nga shoqëria t’i njohë e t’i sigurojë atij lirinë: lirinë e mendimit, ndërgjegjes, besimit, fjalës, shtypit, etj. Mbi çdo gjë At Pllumi vlerësonte lirinë vetiake, pa të cilën nuk mund të shprehet plotësisht personaliteti i njeriut dhe të sigurohet liria e vërtetë shoqërore e kombëtare. “Liria vetjake asht themeli i të gjitha lirive: i asaj shoqërore e i asaj politike”, shkruan ai.“Të gjithë njerëzit i kemi të drejtat e barabarta. Nuk i kemi aftësitë. Por ata që i kanë aftësitë ma të mdha se të tjerët, nuk kanë të drejtën të sundojnë mbi të tjerët e t’i shfrytëzojnë. Unë jam për njëriun e lirë ose lirinë e njeriut. Kurrkush nuk ka të drejtë ta cenojë atë, as nga pikëpamja kombtare, as fetare.”.
Pllumi ka vënë në dukje dhe ka kritikuar ashpër mungesën e plotë të lirisë në periudhën e diktaturës, që u ngrit dhe sundoi me parullën “Liri Popullit!”. Pllumi shkruan: “Vetëm ata (duke pasur parasysh sundimtarët në regjimin komunist) kanë pasë liri e këtë liri e kanë shfrytzue për të shkatërrue popullin shqiptar në të gjitha pikëpamjet.”. “Për mbajtjen e pushtetit me dhunë u flijua liria individuale dhe çdo liri tjetër. Por ai ka kritikuar edhe shpërdorimin e lirisë së fituar mbas rënies së komunizmit, kur liria e ndërgjegjes u kuptue se individi kishte të drejtë me përmbysë çdo ligjë morale e mos me iu bindë asnji ligje shtetnore.”
Në një rast, duke vlerësuar lart shqiptarët e traditës, në mënyrë të veçantë ata të maleve, për çmimin e lirisë, (“shqiptari i vërtetë ka shpirtin e lirisë dhe të ndjenjave ma njërëzore”), ai shfren ashpër për rënien morale të popullit gjatë periudhës së regjimit komunist: “këtë popull skllav, që për çudi, brohoriste se ish ma i liri i botës.”
Duke i njohur lirisë burimësinë hyjnore, motoja e konceptitmit të tij për këtë atribut shpirtëror është thënia e Shen Palit: “Ubi Spiritus Domini, ibi libertas – Ku asht shpirti i Zotit, aty asht liria.”
I thirrur prej presidentit Mojsiu për t’u nderuar në emër të kombit, i veshur me zhgunin e shajaktë të fratit, i lidhur me konopin e Shen Françeskut, si i dalë prej një kapitulli të kahmotshëm të historisë së Françeskanëve shqiptarë, i zhytur në një përvujtni shpirtërore e fizike, që e tradhtonte herë pas here shikimi disi rebel i syve të tij të skiftertë, dëshmoi se e pranonte nderimin që iu bë: “si përfaqësues i pasurisë kulturore e njerëzore, si një institucion i vërtetë, që u rezistoi regjimeve dhe kohërave më të vështira dhe si simbol i qytetarit të lirë, vizioni i të cilit frymëzohet nga vlerat evropiane”,
si vlerësim i nderimit që i bën kombi bëmave të paraardhësve të tij.
Ndoshta, proza e tij e shtruar, e thjeshtë, e ndërprerë nga dialogjet mjeshtërore, me pajën e pasur e të larmishme të përshkrimit të ngjarjeve e personaliteteve, njëmendësuar shpesh edhe nga një stil anekdotik, i dhanë atij “Penën e Artë” në letërsi.
Tani që vdiq, më bëhet t’i them: ti vdiqe At Zef, duke pyetur për “Hyllin e Dritës” dhe me dëshirën për të vdekur në Shqipëri, por ti je gjallë, do të rrosh për të na treguar çfarë ndodhi gjatë viteve të diktaturës dhe pse ndodhi, dhe për të na ravijëzuar vizionet e së ardhmes për atdheun dhe popullin tonë; do të jesh përgjithnjë me ne, me shkrimet që na ke lënë dhe me gjurmët e pashlyeshme të jetës dhe të punës sate.

AT ZEF PLLUMI: KRENARIA E SHKRELIT DHE NDERI I KOMBIT

August 28, 2019 by dgreca

AT ZEF PLLUMI: KRENARIA E SHKRELIT DHE NDERI I KOMBIT

Të Punojmë për Progresin Kombëtar /

Në 95-vjetorin e lindjes/

Nga Frank Shkreli/

Në këtë përkujtim të shkurtër dhe modest për At Zef Pllumin – siç është quajtur “i fundit i françeskanjëve të mëdhej shqiptarë” i lindur në një familje me origjinë nga fisi i Shkrelit i Malësisë së Madhe, siç thuhet edhe në librin e tij autobiografik, “Saga e fëmijnisë: un që jetova shumë shekuj” – nuk dua të kujtoj as vuajtjet e tija nën regjimin diktatorial të Enver Hoxhës as veprat e tija dhe as biografinë e tij. Si dihet biografia e tij është kryesisht një jetë vuajtjesh e mundimesh. Ishin të mëdha vuajtjet e tija, por edhe veprat që ka lënë pas janë të një vlere të madhe historike për Kombin shqiptar, sidomos vepra madhështore, “Rrno për me tregue”.

Sa profetike për superiorin e tij At Marin Sirdani, i cili sikur ta dinte se çfarë reshë të zeza po i kërcënoheshin qiellit shqiptar me ardhjen e komunizmit – e këshillon At Zefin e ri, se “Na kemi nevojë për ty që të jetosh” dhe e porositë: “Ik, rrno! Vetëm për me tregue”. Në faqen 253 të librit “Rrno për me tregue” At Zef Pllumi kujton fjalët e superiorit të tij kështu: “Superiori Át Marin Sirdani më thirri në odë të vet për dy fjalë. Ndigjo, more djalë,- më tha,- unë e çmoj vendosmëninë tande, por çdo gjâ ka masë: çka del jashtë mase asht budallallek. E kupton? Ti ke ardhë këtu në kohën mâ t’keqe që ka pasë Katolicizmi ndonjiherë e sidomos na (françeskanët). Ktheu në katund, aty ku ishe, struku, mos fol, as mos i beso as këmishës sate. Na kemi nevojë për ty që të jetojsh e jo me dekë. Na pleqtë, edhe na ardhtë puna me dekë, e kemi kositë livadhin, por ju të rijt duhet të jetoni. Zoti asht i Madh. I kjoshim falë atij të lumit që ka krijue vdekjen, se përndryshej njerzit do t’kishin me kenë gjithmonë skllav të tiranëve. Edhe kta do t’desin nji ditë e ti duhet të jetojsh vetëm sa me tregue. Kurrgjâ në mos kjosh i zoti me bâ, rrno vetëm për me tregue. A e kupton çka due me t’thanë? Mbaruen të tjerët, mbarojmë na, mbaron edhe ti: të gjithë shkojmë si qeni në rrush po nuk kje dikush me kallxue se si kje puna. Kush të teprojë (të mbesë gjallë) le të kallxojë! Nuk asht fjala që po mbarojmë sot. E dijmë këtë. (Por) Nuk duhet të mbarojmë për nesër e për shekujt e ardhshëm. E kupton këtë? Fra Zef, unë jam sot për sot Superjor: po të jap urdhën: ik, rrno! Vetëm për me tregue!

– E unë rrnova… e mora si detyrim…nuk e di a ia kam mrritë!,- ka rrëfyer më vonë, Át Zef Pllumi.

E përmend këtë, jo për tu përqëndruar në të kaluarën e vuajtjeve të At Zef Pllumit dhe shumë e shumë shqiptarëve të tjerë, – një e kaluar e cila u duhet kujtuar brezave dhe duhet dënuar njëherë e mirë për të mos u harruar kurrë, nëqoftse dëshirojmë që të mos përsëritet më. Është kjo një thirrje që At Zef Pllumi e bënte vazhdimisht sa ishte gjallë dhe një mesazh që ai ka thekësuar pothuaj në të gjitha veprat, shkrimet, deklaratat dhe intervistat ç’prej lirimit të tij nga burgjet dhe kampet e regjimit komunist të Enver Hoxhës. Është ky një mesazh që ai e ka thekësuar shpesh duke treguar të kaluarën por duke shikuar nga e ardhmja e Kombit shqiptar — që ai u ka bërë, sidomos, intelektualëve shqiptarë — që pas natës së gjatë e të errët të komunizmit, të bashkojnë, më në fund, “Jo vetëm fuqitë e veta mendore , por edhe zemrat për atë idealin e përbashkët, që sot për sot ashtë vetëm Progresi i Kombit”.

Ishte nja 25 vjetë më parë, maji i vitit 1993, kur u promovua numri i parë i revistës së famshme të françeskanëve shqiptarë, “Hylli i Dritës” — një shekull pasi ishte ndaluar së botuari — në një ceremoni në Kuvendin Françeskan ku merrnin pjesë një numër i madh bashkpuntorësh, të rinjë e të vjetër, të kësaj reviste të famëshme, përshfir studiues të kulturës, artistë, gazetarë, intelektualë të fushave të ndryshme, botues dhe të tjerë. Aty ishte edhe At Zef Pllumi i cili përshëndeti fillimin e ribotimit të revistës së famshme shqiptare, me të cilin rast, duke shikuar nga e adhmja e Shqipërisë dhe shqiptarëve, në traditën patriotike dhe atdhetare të dashurisë për Kombin dhe kulturën shqiptare, iu drejtua intelektualëve shqiptarë me disa fjalë porosie që tingëllojnë edhe sot aktuale, madje edhe pas një gjysëm shekulli që ai i shqiptoi ato. Duke përshëndetur rifillimin e “Hyllit të Dritës”, At Zef Pllumi i ka bërë këtë porosi klasës intelektuale shqiptare, e cila fatkeqsisht mbetet edhe sot e kësaj dite pa u realizuar.

“Miqë të nderuem, falë mëshirës së Zotit ia mbërritem kësaj dite. Nata që kaluem qe e gjatë dhe e vështirë. Liria që u fitue duhet të bije edhe dritën” filloi At Zef Pllumi fjalën drejtuar intelektualëve shqiptarë të mbledhur aty dhe vazhdoi: “Sot po jepet rasti , pësëri mbas sa viteh që bashkëpuntorët e “Hyllit të Dritës” të japin kontributin e vet në kulturën shqiptare me aq dritë sa mund të lëshojë nji yllë. Por ndërkaq urojmë që kultura shqiptaree nesër të ndrisë si diell”, ka shtuar ai, duke nëmnvijuar optimizmin e tij për të ardhmen. “ E ky diell jo vetëm do të ndrisë,por edhe do të ngrohë të gjithë popullin, nëqoftse intelektualët shqiptzarë kanë me i bashkue , jo veëtm fuqitë e veta mendore, por edhe zemërat për atë ideal të përbashkët, që sot për sot ashtë vetëm, “Progresi i Kombit” është shprehur frati i Malësisë dhe i gjithë Shqipërisë. “Ky progress duhet të jetë i gjithanshëm, jo vetëm ekonomik – po ma tepër mendor, shoqënor dhe kulturor”, ndërkohë që At Zefi thekësoi se, “Mendoj se duhet t’u kujtoj intelektualëve shqiptarë se said shkencë që të kenë,sado dije dhe erudicion që të përhapin , kurrë nuk do të mbërijmë në atë nivel kulturor që na duhet – po nuk patëm dashninë për njani tjetrin. Në rast se mungon dashunia”, ka thekësuar At Zefi. “Në atë rast, duhet të kemi mirëkuptim. Dhe nëqoftse edhe ky do të mungojë, atëherë do ti referohemi virtytit të tolerancës. Po mungoi edhe ky virtyt, atëherë jemi xhahilë. Xhahillëku ashtë shkatërrimi i Kombit. Nëqoftse nuk respektohen mendimet e njani tjetrit, don me thanë se nuk respektohet njeriu. Po nuk u repektua njeriu, e drejta dhe liria e mendimit – praktikisht mbërrijmë në përfundimin se nuk duem as Kombin as Atdheun”, është shprehur At Zef Pllumi. Ai ka përfunduar fjalën e tij të shkurtër me atë rast duke u bërë thirrje intelektualëve shqiptarë — që nga tubimi në Kuvendin e Françeskanëve në maj të vitit 1993, një Kuvend që sipas tij përfaqëson shumë rryma të mendimit të lirë shqiptar të — “Marrin shembull konkret për atë bashkpunim të inteligjencës shqiptare, që duhet t’i prijë këtij populli fatkeq, për me ecë përpara me ngulm në rrugën e vërtetë të Progresit Kombëtar”.

Është kjo një thirrje dhe një mesazh aq aktual edhe sot në këtë 95-vjetor të lindjes së At Zef Pllumit dhe 30-vjet pas shembjes së komunizmit, kur jo vetëm klasa politike shqiptare është e ndarë dhe e përçarë, por fatkeqsisht as klasa intelektuale shqiptare sot nuk është e bashkuar me mendje e zemër rreth idealit të përbashkët të “Progresit të Kombit”, siç do ta dëshironte At Zef Pllumi – Krenaria e Shkrelit dhe Nderi i Kombit — edhe në këtë ditë të lindjes së tij, duke na bërë thrrje që, sipas mundësisë, secili prej nesh, të lëshojmë aq dritë sa mund të lëshojë edhe një hyll, në rrugën e vështirë e të gjatë të progresit kombëtar.

KUR TE PRISHIM SHQIPERINE, KU DO VEMI?

August 28, 2019 by dgreca

Shkruan: Sami Repishti */

Ridgefield, CT. –Njiqind e gjashtë vjet ma parë, poeti i madh At Gjergj Fishta, i shgënjyem thellë nga grindjet dhe mosmarrëveshjet në mes shqiptarëve, theu betimin e marrun, e shkroi këto rreshta:

1913 -“ O Perendi! A ndjeve?/ Trathëtarët na lanë pa atdhe/E Ti gjuen me rrfe, lisat/ Nepër male kot!” (Drama “Juda Makabe”, 1920) Nji blasfemi për fratin françeskan: me qortue aktin hyjnor! Dëshprimi i thellë të sjellë në këte formë zemrimi të pa kontrolluem.

Titulli i këtij shkrimi më erdhi në mendje nga leximi i nji artikulli të botuem në gazetën Dielli organ i VATRES, me 24 korrik 2019. Teksti i plotë ashtë:

1922 – “Dialog në mes të “dy ekselencave” burra shteti:

-Kur të prishim Shqipërinë, ku do vemi?

-Do vemi atje ku kemi venë paratë në bankë!

-Po pse të mos hyjmë në sherbim të atyre që u a shitëm Shqipërinë?
-S’do na qasin!…..se trathëtarët, as armiku nuk u zë besë…!”
(Faik Konica. Dielli, 17 qershor 1922)

2019- Nga Franca, nji intelektuale e mirëfilltë shkruen:

“ ….Urrejtjen ma mësoi Edi Rama, ma mësoi Erion Veliaj, ma mësoi numri i deputetëve që ndoqën si bagëti posaqitë e tyre. Kjo urrejtje e mbjellë është gjëja më e pafalëshme që kanë arritur ata me taktikën e ndyer të përçarjes dhe të sundimit…. Nga disa rrethana, burime, njerëz dhe fakte, e dija prej shumë kohësh rrezikun që përfaqsonte ai. Por, ai i kaloj të gjitha limitet e shgënjimit…” (Cecilia Plasari. Panorama, 28.VII.2019). Përçarje për sundim: smundja shekullore e shqiptarëve!

2019 gusht -“…. Ashtu si e shoh unë luftën në Tiranë ajo nuk është mes partive të Oligarkisë, se ata mirren vesh e bëjnë rotacion. Pavarësisht se çka u papagallojnë militantëve poshtë ata kanë një marrëveshje me njeri tjetrin, por nuk ia kanë besën të huajve….. Me sa kam dëgjuar unë, Luli (Basha) bëhet kryministër, e dikush i Edit (Ramës) zëvendës-kryministër, kurse Meta merr pjesën e vet deri në zgjedhjet e ardhme….Atyre tashmë nuk u hynë në punë demokracia, por vetëm për retorikë. Thelbi është kontrolli i Shtetit, dhe atij të ashtuquajturit ‘shtet’ që kemi sot në Tiranë. Sepse prej tij rrjedhin shumë gjëra..” (Letër nga nji koleg universitar).

“ A mund të ketë skandal më të madh politik për një vend se shantazhi nga Qeveria ndaj Presidentit të vendit dhe krytarit të opozitës?” pyeste nji analist. “Vetëm në Shqipëri ngjasin të tilla skandale, sepse”, vazhdon ai: “…Shqipëria ka arritur ditën kur mund të prodhohen skandale, të kryhen krime, të zbulohen maskerada, të ngrihen akuza apo të bahen sulme aq të mëdha, aq të pamendueshme, dhe aq të shumëta….” Flitet për mesazhin e KM Rama dergue Presidentit Meta me kërcënim të largimit nga detyra, asgjësimit të LSI-së, dhe eliminimin politik të krytarit të opozitës, L.Basha. Nji pohim ma i fortë i përgatitjes për marrje të pushtetit me dhunë, ashtë e vështirë të gjindet!

Në përgjigje të thirrjeve të hapuna socialiste me marrë me dhunë pushetin vendor të Bashkisë së Shkodrës, deputeti i PD-së për qytetin, Prof. Romeo Gurakuqi tha: “(deklaroj)…para së gjithash, nisur nga interesat themelore të ruejtjes së paqës sociale në Shkodër, dhe nga nevoja imediate e shmangjes se çdo përplasje artificiale, që mund të provokojë ambicia politike, e pa arsyeshme”. (Theksi i im.SR) Kjo sentencë magjistrale e nji mendje të ndritun, kjo pjekuni politike shkodrane nga nji emën që frymëzon shpresë për të ardhmen, i referohet nevojës për “…marrjen parasyshë në vlerësimin e pozicionit karshi publikut, dhe institucionit më të lartë të qeverisjes krahinore, para çdo deklarimi ose veprimi të mëtejshëm politik“ (Panorama, (14.VII.’19)

Demokracia në Shqipëri ashtë në krizë serioze! Shqipëria ka nevojë për gjak të ri!

Nji zhvillim i këtill rrezikon kthimin në autoritarizëm si hapi i parë, dhe ngritjen në piedestalin e diktaturës pa pengesë si objektiv kryesor. Hannah Arendt e përcakton këte fazë:” Në se çdonjeni drejtues ju gënjen rregullisht, rezultati i gënjeshtrës nuk ashtë se ju besoni gënjeshtrat, por ka mundësi që çdonjeni të mos besojë fare në të ardhmen….Dhe nji popull që nuk beson fare nuk mund të arrij në përfundime të arsyeshme. Ata janë të denuem me pa-aftësinë për veprim, me pa-aftësinë me mendue e gjykue. Dhe me nji popullsi të këtill, demagogët kanë mundësi me veprue simbas dëshirës së tyne”. E ngjashme me Shqipërinë në vitin 2019, fatkeqsisht!

Sot, në Shqipëri, jemi dëshmitar të nji kapitulli shumë të errët të historisë sonë kombëtare: ngjarje të rrezikshme që zhvillohen pa drejtim, pa kuptim, në detin e gjanë të marrëdhanjeve ndërkombëtare. Sot, jemi dëshmitarë të nji ekzekutivi që dominon pa sensin e përgjegjsisë politike e morale, pa frikën e llogari-dhanjes, jetën e nji vendi pa Parlament, pa Gjykatën e Naltë dhe pa Kushtetuese. “Shtet” pa kurriz!

Sot jemi dëshmitarë të nji skenari ku qytetarët janë viktima të përbuzëjes dhe shfrytëzimit nga klasa neo-komuniste që synon marrjen absolute të pushtetit dhe që ka mundësi të fitojë në se shumica dërmuese që nuk aprovon, ruen heshtjen. Po ndertohet nji shoqëni e nji shtet që përjashton dëshmorët dhe aktivistët e lëvizjes demokratike dyzetë-e-pesë vjeçare anti-komuniste….. Nji paradoks shqiptar! Kjo ashtë fatkeqsi e jona kombëtare! Më kujtohet thanja e euro-deputetes austriake Doris Pack: “Nuk ka gja që vjen nga Shqipëria e që më çuditë!”

Me u çuditë, jo! Me u tronditë, po! Shprehje amerikane që vlen sot për Shqipërinë!

Tronditemi kur lexohet në shtypin e vendit tonë komenti “…mund të thuhet se KM (Rama) që e pikturoi Shqipërinë njëpartiake, nuk është fajtori i vetëm, pse shteti zhbëhet, ‘Rilindja’ forcohet, por mëkatarë janë edhe ata që këte e dinin dhe kishin mundësi ta thonin, por shkaku i interesit personal ata heshtën, dhe popullit kurr nuk i treguen se burrështetasit e tij hajdutë bërtisnin: “kapeni hajdutin”, dhe se jeton në një shtet ku politikanëve kriminelë u falet krimi, e mëkatarët hallexhinj e të papushtetshëm mbushin burgjet”. Po ky shkrimtar na ka dhanë sentencën klasike:”Nuk ndërtohet Parrizi me muratorët e Ferrit! “ (Kim Mehmeti) Nji koleg i tij gazetar shkruente: “Shqipëria ka sot nji ndërgjegje të deformuar, nga lufta e paskrupullt që bëhet për para e për pushtet!”

Shqipëria ka nevojë për nji transfuzion gjaku të ri!

Në nji atmosferë politike të ndershme dhe efektive njikohësisht, duhen kritikue thanjet e veprat e nji ”udhëheqsi” në nji dialog të hapët dhe të lirë. Ashtë pjesë e procesit demokratik. Por, nuk ashtë as e drejtë, as efektive, metoda që synon poshtënimin e “udhëheqjes” me akuza personale. Ky aspekt nuk ashtë detyra e atyne që mbrojnë shtetin dhe zbatimin e ligjit, nuk ashtë prerogativë e kundërshtarëve të ndershëm, detyra e të cilëve ashtë me zbulue, demaskue dhe gjykue gabimet e “udhëheqjes” politike.

Përndryshe do të përfundojmë në nji situatë ku konflikti do të bahet nga të dy palët anmiqsore të njena tjetrës mbi baza individuale, dhe do të anashkalohet thelbi i kritikës konstruktive kundër nji situate të pa dëshirueshme. Vemendja e publikut do të çvendoset nga subjekti kryesor, dhe rezultati do të jetë nji përplasje e damëshme, rreziqe e jo rezultate. Shkatërrimi i ”shtetit” nuk ashtë katastrofë partiake, por kombëtare, dhe duhet evitue me çdo kusht! Ky ashtë rezultati i atmosferës helmuese të diskursit politik sot në vendin tonë: shamje, përsëri shamje me shprehjet ma vulgare pa u skuqë fare….e asgja të re!

Rrezikojmë të ballafaqohemi me nji shtet të ri neo-komunist, që ashtu si i maparëshmi, si rregjimet fashiste e naziste, që do të shkaktojë dame të pareparueshme për të drejtat e qytetarëve, me që gjatë gjithë ekzistencës tij ky “shtet” do të kishte kontrollin e plotë mbi shoqëninë shqiptare, me persekutime dhe represion të motivueme politikisht, si dhe do të shkelë detyrimet e marruna ndërkombëtare. Ashtu si prindët e tyne komunistë, sot mbasardhësit neo-komunistë kanë nji ngjashmëni të përbashkët në nji pikë: kanë tiparin e përbashkët në qendrimin e tyne, janë të mbruem me frymën e urrejtjes që, si tharmi i bukës së gatueme në kuzhinën komuniste, jep shije gjithë aksionit, mendimit dhe fjalës tyne.

Gazeta liberale gjermane Der Tagespiele, e datës 20 korrik, shkruente:” se protestat e opozitës në Shqipëri janë shprehja e reagimit popullor kundër pushtetarëve abusivë dhe të korruptuem. Ajo apelon që elitat në Europën Perëndimore të kapërcejnë padituninë e tyne arrogante dhe të bashkohen me ata që ngrihen kundër abuzimit me pushtetin…”

Ky abuzim u konfirmue edhe me deklaratën e Z. Luigi Forseca, ambasador i Bashkimit Europian në Shqipëri. Simbas Euronews, shkruen gazeta Illyria e New Yorkut, me 22 korrik 2019, “….tashma ashtë e qartë se ne kemi ndjekë votimet për së afërmi; ajo që na shqetëson ashtë fakti se elektoratit shqiptar i ashtë mohue e drejta e nji alternative të randësishme. Dhe kjo ashtë arsyeja që reforma elektorale ashtë sot ma me randësi se asnji herë ma parë”.

Flitet per mohimin e votimeve të lira dhe të ndershme për shumicën e popullsisë!

Sot, dialogu politik i qytetnuem ashtë nxjerrë jashtë binarit, dhe dyluftimi politik ashtë i ashpër e pa doreza…..që paralajmëron vetëm nji katastrofë politike në se nji zgjidhje e arsyeshme për të gjithë nuk gjindet ”tashti dhe këtu”. Deklarata e zyrtarit amerikan të Departmentit të Shtetit , Ambasador Phillip Reeker, hapë nji dritore në këte drejtim:

“…. SHBA nuk do të bahen arbitër i politikave të brendshme të Shqipërisë, por ne do të vazhdojmë të inkurajojmë të gjitha palët të punojnë së bashku me institucionet dhe të bëjnë hapat e duhur që të ecin përpara. Dhe, në se institucionet nuk bëjnë punën e tyne, atëherë punoni që të ndryshoni ato, nepërmjet mjeteve kushtetuese që keni.”(Theksi im.SR) Ky koment u ba në forumin e organizuem nga Këshili i Atlantikut, Vashington,D.C. me 18 korrik 2019.

Mjetet kushtetuese nuk ekzistojnë! Kështu “problemi” shqiptar komplikohet edhe ma shumë sepse, “….sot, tre vjet mbas miratimit të reformës për drejtësi (22.VII.2016), Gjykata Kushtetuese ka vetëm nji anëtare së cilës i ka mbaruar mandati, dhe Gjykata e Lartë nuk ka anëtarë të mjaftueshëm për vendime. Vetting-u ka larguar mbi 60 gjyqtarë dhe prokurorë, ndërsa 35 kanë dhënë dorëheqje. Në sistemin e drejtësisë mungojnë 102 gjyqëtarë e prokurorë, tej parashikimeve të optimistëve të kësaj reforme.” (VoA 20.VII.2019)

Fletorja prestigjoze The Economist e përcaktoi: “Shqipëria ashtë në kaos!”

Mbetet shpresa se riformimi i Gjykatës Kushtetuese do të vendosë mbi largimin e Partisë Demokrate nga Parlamenti, vendimin e Presidentit Meta mbi datën e re të votimeve, 13 tetor 2019, dhe elementë të tjerë që përbajnë krizen e randë politike në Shqipëri.

Por kush siguron korrektesën e nji veprimi të këtill me randësi kapitale në nji shtet sot nji-partiak? Qeveria e “shtetit” nji-partiak? Unë dyshoj!

* * *

Para nji situate të këtill kaotike, dhe nji dispozicioni mendor që kërkon sigurim, vendosa të kërkoi mendimin e Ambasadorit të ri të SHBA-së në Shqipëri, The Honorable Yuri Kim, dhe të shprehë shqetësimet e mia si qytetar amerikan për vendlindjen time që dua kaq shumë, Shqipërinë. Ma poshtë janë pjesë të Letrës datë 31 korrik 2019:

“ The Honorable

Ambasador Yuri Kim

pranë Departmentit të Shtetit

Washington,D.C.

Shumë e nderuemja Ambasador Kim:

……Situata e sotme në Shqipëri tregon se nji veprimtari politike ‘normale’ nuk ashtë e mundun, për arsye të nji mentaliteti komunist të maskuem, dhe për arsye të nji qendrimi kambëngulës me marrë pushtetin absolut, mundësisht tue ndertue nji sistem politik nji-partiak. Në qershorin e kaluem, në nji intervistë me “Zërin e Amerikës” quejta zgjedhjet e 30 qershorit 2019 ‘artificiale’, sepse në fakt nuk kishte nji problem të randësishëm me pengue ‘zgjedhje’ të përgjithëshme, të lira dhe të ndershme….. Për mendimin tim, ajo ashtë rezultat i nji ballafaqimi ndërpartiak të vazhdueshëm në luftë me fitue e me sundue. Simbas nji filozofie politike në Shqipëri, ‘pushtet’ don të thotë ‘pushtet absolut’, asgja ma pak….Zgjedhjet u gjykuen ‘të vjedhuna’. Vendi përfundoi me nji Parlament në sherbim të Ekzekutivit, dhe të nji sistemi gjyqsor thellësisht të korruptuem….Nji nga të metat politike që vrejmë në Shqipëri ashtë moskokëçarja për këshillimet që vijnë nga qeveri dhe miq të jashtëm. Ashtë nji meturinë e propagandës së kaluemes komuniste, dhe ashtë e damshme….Unë mendoj se sugjerimi i Departmentit të Shtetit të mbahen zgjedhjet pavarësisht nga manipulimet e Ekzekutivit nuk ka qenë ma i preferuemi, dhe propozimi i Presidentit I. Meta me shtye zgjedhjet deri me 13 tetor 2019 me qellim që të shfrytëzohet kjo periudhë kohe për negociata në nji atmosferë ma të mirë, ka qenë logjik..…

Gjykimi i Ambasadores franceze, Mme Vasak “ …duhet ta dini se ky popull, qytetarët e këtij vendi, meritojnë nji zgjidhje të arsyeshme” ashtë i mirëpritun. Përballë rrezikut të nji sistemi nji-partiak, Shqipëria ka nevojën ekzistenciale me pasë nji parti politike të dytë me qellim të pengojë vendosjen formale të nji sistemi politik nji-partiak…..

Me shumë randësi ashtë humbja e shpresës në popullsinë për nji të ardhme ma të mirë. Sot, jemi dëshmitarë të nji kapitulli të errët në historinë e vendit tonë, me evenimentë të rrezikshëm e të pakontrollueshëm në nji vend që dominohet nga Ekzekutivi i cili nuk njeh as rregullat politike as përgjegjsinë morale. Sot jemi dëshmitarë të dominimit të vendit nga elementë neo-komunistë që luftojnë me mbajtë pushtetin absolut, ndërsa shumica e madhe e popullsisë ka heshtë….!

……Ambasadori Phillip Reeker, nd/Sekretari i Shtetit, deklaroi (në Atlantic Council, Vashington,D.C.) se ’… Shtetet e Bashkueme do të vazhdojnë me inkurajue të gjitha palët me bashkëpunue me institucionet shtetnore ….. Në se këto institucione nuk kanë sukses në funksionet e tyne, na rekomandojmë me ba përpjekje dhe me i ndryshue me mjetet konstitucionale që Shqipëria ka….’ (Theksi i im SR.)

Ky ashtë nji sugjerim konkret dhe qellim-mirë; por ku janë këto ‘institucione shtetnore’? Prandej nevoja për ‘institucione të besueshme shtetnore’ ashtë e nji randësie primare. Më lejoni të paraqes sugjerimet që vijojnë:

Formimi i nji qeverie të përkohëshme dhe teknike, me qellim :
Me përpunue nji reformë të re elektorale, dhe votime të përgjithëshme, të lira, të ndershme mbrenda 6 muejsh;
Parlamenti i ri të përmbaj të gjithë spektrin politik të vendit, si dhe të formojë, në mënyrë të preferueme, nji Qeveri koalicioni për përgatitje të anëtarësimit të Shqipërisë në Bashkimin Europian. Mbikqyrja ndërkombëtare ashtë e domosdoshme.

Ambasador Kim:

Këto janë disa nga kandveshtrimet e mia për vendlindjen time, Shqipërinë sot! Shqipëria ju pret mbas nji mungese të gjatë ambasadoriale. Pa dyshim, ju do të jeni e mirëpritun, e nderueme, e respektueme, dhe e ndigjueme prej tyne. Shqipëria, për të gjitha arsyet ashtë sot vendi ma pro-Amerikan në Europë. Me këte Letër, sot, unë dëshiroj me shprehë konfidencën time të plotë në profesionalizmin tuej dhe në eksperiencën e gjatë diplomatike tuejën. Kam çdo arsye me besue se me përpjekjet e jueja do të dilni me sukses në gjetjen e nji zgjidhje të arsyeshme për problemet e vetëkrijueme në Shqipëri.

Miljona sy janë drejtue sot kah ju, në këte moment që filloni misionin tuej diplomatik në Shqipëri. Na, të gjithë, do të lutemi për suksesin tuej

Me nderime,

Sami Repishti, Ph.D.

——————————————————-

* Autori ashtë pedagog në pension; ish-i burgosun politik (1946-56) dhe aktivist për të drejtat e njeriut.