Archives for June 2021

Albania and Greece, agree to speed-up negotiations for maritime-dispute

June 18, 2021 by dgreca

The Albanian Prime-Minister and his Greek counterpart have agreed to speed-up negotiations regarding a long-running maritime dispute between the two states. In October 2020, Tirana and Athens jointly announced that they would submit the long-running dispute to the International Court of Justice for a resolution. The dispute should be formally submitted to the ICJ at the end of the negotiation proceedings. The Albanian Prime-Minister has previously stated that the submission of the dispute to the ECJ would ensure a mutually beneficial and impartial resolution to a highly contentious matter.

The Albanian and Greek Governments had previously signed an agreement regarding the maritime border dispute in 2009. At the time, the Socialist Party contested the legal validity of the agreement which it saw as unduly advancing Greek interests at the expense of the interests of the Albanian Government. Shortly thereafter the agreement was declared legally void by the Albanian Constitutional Court.

In 2009, the Socialist Party repeatedly attacked the Government in light of the lack of transparency regarding the negotiation process which led to the 2009 agreement and the lack of publicly available information relating to the position of the Albanian Government in this matter. Today, the Socialist Party has been subject to the same kind of criticism by political commentators and members of the DP and SMI.

The referral to the ICJ of what is in essence a highly complex maritime dispute is a much-welcomed move. The Albanian Government should however be fully transparent when it comes to the position it intends to represent in the submissions to the ICJ, so that the public may judge whether the long-term interests of the Albanian state are being properly represented. In the long run, a lack of transparency may serve to increase tension between Greece and Albania, especially if the Greek or Albanian people feel that the Resolution of the ICJ will produce a result that unduly favors the interests of the other side.(T T)

Virtual Preserves Kosova War Refugees’ Memories

June 18, 2021 by dgreca

A new online ‘museum’ showcases the stories of some of the hundreds of thousands of people who fled their homes to avoid violence during and after the Kosovo war in 1999-98.

By Serbeze Haxhiaj*/

“We saw the aircraft shooting missiles and when we heard that noise, we had to leave…”

These are the words of Mersie Kameri, a 50-year-old Roma woman who has spent around half of her life as a refugee.

Kameri was born in the south-eastern Kosovo city of Ferizaj/Urosevac and fled to neighbouring North Macedonia along with her husband and five children in search of safety during the war in 1999, like hundreds of thousands of other civilians.

“It took us a long time to get used to the life there. We stayed there because we had no other choice,” she said.

She only managed to go back to Kosovo 18 years later.

“I wanted to return earlier, but we didn’t have anything. I wish we could have built a house here. They [the Kosovo authorities], promised to build some houses for us, but changed their minds,” she explained.

Kameri’s recollections were recorded for the newly-established Virtual Museum of Refugees, an online repository of interviews with people who have been uprooted by violent turmoil in Kosovo. It was created by the Youth Initiative for Human Rights and launched to coincide with World Refugee Day on June 20.

Marigona Shabiu, the executive director of the Youth Initiative for Human Rights, told BIRN that the museum tells a small part of the story of the mass exodus of refugees from Kosovo.

Around a million Kosovo Albanians were expelled from their homes in spring 1999 after NATO began air strikes against Yugoslavia, aimed at making Yugoslav President Slobodan Milosevic’s troops and police forces end their military campaign in Kosovo. An estimated 100,000 Serbs and Roma civilians then fled after the war in fear of violent retribution.

“During the Kosovo war more than half of the population were forced to leave their homes and some of them never returned. But the memorialisation and documentation of refugee experiences is still absent,” said Shabiu.

She said she wanted the virtual museum to contribute to the “symbolic recognition of the suffering of people from all ethnic groups”.

“We aim to promote an inclusive public debate about the past and to increase social empathy by publishing various stories,” she explained.

‘We all cried’

Another of the refugees whose story has been documented by the Virtual Museum, Fjolla Dumani, also recalled how her family was driven from their home and fled to North Macedonia.

She was 12 at the time and remembers how they went for days without food, and how at the border with Macedonia, she witnessed how some people had lost hope that they would ever be able to come back to Kosovo again.

“Everyone was crying and shouting, and kissing the ground: “‘Kosovo, we are leaving.’ It was very emotional. We all cried… all of us,” Dumani said in her recorded testimony for the museum.

‘The war broke our lives’

Zoran Maksimovic, a Serb, was born in Ferizaj/Urosevac in Kosovo, but after the war was over in June 1999, he and his family had to leave for Serbia.

“Our neighbours told us that we would not be able to survive. We listened to them and we left,” Maksimovic said in his testimony for the Virtual Museum.

Years later, he and his wife returned to Kosovo – not to his home in Ferizaj/Urosvac, but to Shterpca/Strpce, a southern municipality mostly inhabited by Serbs.

But not all of his family managed to go back: “The war broke our lives. We are no longer a complete family. We’re all scattered,” he said.

Living in Serb-majority Shterpca/Strpce is like living “in a ghetto”, he added.

Vizitoni Muzeun Virtual të Refugjatëve këtu.Museum of Refugees Kosovo (museumofrefugees-ks.org)

*Kortezi-BalkanInsight

Diskursi Politik- Mungon koordinimi ne mes shqiptarëve për ndryshimet e ligjit zgjedhor

June 18, 2021 by dgreca

Pavarësisht se mendimi dhe vërejtjet e shqiptarëve ne lidhje mbi ndryshimet për ligjin zgjedhor nuk do të merren parasysh sikurse ishte herën e fundit në vitin 2011 kur u mohuan të drejtat e arritura, duhet të ekzistojë një koordinim ne mes subjektëve politike që përfaqësojnë shqiptarët, duke dëshmuar se një çështje e tillë nuk është personale apo partiake por preokupim i të gjithëve, andaj duhet të takohën sa më parë, sidomos kur momentalisht kemi pauzë në këtë grup punues, si rezultat i bojkotit nga opozita aktuale(DPS) e cila është e pakënaqur me qeverinë dhe politikën e shumicës së re parlamentare.

Pasi kemi të bëjmë me çështjën e përfaqësimit dhe te prezantimit të shqiptarëve duhet dëshmuar seriozitet në trajtimin e çështjeve identitare sikurse është ligji zgjedhor, sepse çdo ndryshim duhet të jetë në favor të barazisë qytetare e nacionale e të demokracisë parlamentare në këtë mjedis multinacional dhe multikulturor.

Shkruan: Nail Draga

Në lidhje me këtë çështje opinioni i gjerë është informuar me kohë se ekziston gadishmëri në mes shumicës së re parlamentare dhe opozitës për ndryshime ne lidhje me ligjin zgjedhor. Por, tash kemi një dallim sepse janë ndryshuar rolet sepse opozita e tashmë ishte pozitë për tre dekada, ndërsa ish opozita tash është pozitë, do të thot pushtet andaj është rasti që në këtë aspekt të gjindet një kompromis për të gjithë subjektët e jetës parlamentare në Mal të Zi. Çështje të veçantë paraqet përbërja e këtij komisioni dhe sa do të jenë serioz e të gatshëm të ballafaqohen realisht në ndryshimin e ligjit zgjedhor, që thënë të vërtetën ka qenë i miratuar vazhdimisht sipas shijes së shumicës parlamentare. Madje në këtë aspekt ne shqiptarët jemi dëshmiatrë se kur ishin në pyetje interesat politike janë bërë bashkë pozita e opozita(DPS-DF), sikurse rasti i miratimit të ndryshimeve në ligjin zgjedhor në shtator të vitit 2011, duke iu mohuar shqiptarëve të drejtat e arritura. Ishte ky veprim destruktiv dhe kundër barazisë nacionale e qytetare të shqiptarëve.

Grupi punues vetëm me një shqiptar

Sipas të dhënave nga Kuvendi i Malit të Zi grupi punues për reformën zgjedhore përbëhet nga 14 anëtarë (7 nga pozita e 7 nga opozita) që përbëhet prej përfaqësuesëve të partive politike. Nga përbërja e tillë del qartë se shqiptarët përfaqësohen vetëm me një person, deputetin

G.Nimanbegu, që jep për të kuptuar se çështjës së përfaqësimit të popujve pakicë nuk iu është kushtuar kujdesi i duhur.

Pikërisht, kemi të bëjmë me qasjën unitariste që jep për të kuptuar se edhe kjo përbërje e ka të vështirë të distancohet nga e kaluara, sepse përfaqësimi i popujve pakicë(shqiptarët, boshnjakët dhe kroatët) mund të bëhët nga përfaqësuesit autentik, si kudo në botën demokratike, sepse përfaqësimi dhe prezantimi i tyre, nuk mund të trajtohet si çështje formale.

Në kërkim të drejtave të mohuara

Se në Mal të Zi kemi të bëjmë me një qeverisje të pakonsoliduar, dëshmon konstatimi se pjesëtarët e popujve pakicë vazhdimisht janë margjinalizuar kur është vendosur në lidhje me ndryshimin e ligjin zgjedhor.

Ndonëse në Mal të Zi sipas Ligjit të pakicave cekët së të drejtat e arritura nuk mund të cenohen, këtu ndodhi pikërisht e kundërta, sepse me rastin e miratimit të ndryshimeve të ligjit zgjedhor në vitin 2011, shqiptarëve iu mohuan të drejtat e arritura ku në „njësinë zgjedhore“ e cila jepte pesë deputet, ai numër u ndryshua duke iu mundësuar të fitojnë maksimalisht tre deputet me një formulim të veçantë të pa njohur deri më tash në Mal të Zi. Ishte pikërisht ky vendimi i shumicës parlamentare që i detyroj deputetet shqiptarë(4) të lëshojnë seancën e parlamentit në mënyrë demonstrative(11 shtator 2011), sepse ishte një votim kundër barazisë qytetare e nacionale të shqiptarëve.

Por, shumicës parlamentare as që i interesonte një qendrim i tillë i shqiptarëve dhe me shumicë votash(DPS-DF) miratoi ligjin e ri zgjedhor, i cili filloi të zbatohet në zgjedhjet vijuese parlamentare(2012), duke dëshmuar rënien e numrit të deputetëve shqiptarë nga katër në dy, sipas skenarit të pushtetit, që ishte dëshmi praktike e diskriminimit përmes ligjit zgjedhor.

Pse u ndryshu ligji zgjedhor?

Në sajë të zgjedhjeve parlamentare të mbajtura më 29 mars 2009, shqiptarët u moblizuan si rrallë herë dhe arritën një fitore spektakulare, sepse nga 5 deputetë që jepte “njësia e veçantë zgjedhore” e vendvotimeve shqiptare, ata fituan 4 deputetë, ndërsa DPS-i 1 deputet. Ishte ky një sinjal për pushtetin(DPS), se shqipatrët po bëhën me peshë madje me këtë numër mund të vendosin në të ardhmën për formimin e shumicës parlamentare e më të edhe të qeverisë.

Andaj për të eliminuar një mundësi të faktorizimit të shqiptarëve në të ardhmën ata menduan të ndryshojnë ligjin zgjedhor që e realizuan me 11 shtator 2011, që ishte skenar dhe regji e shumicës parlamentare, e cila kësaj here u mbeshtet edhe nga opozita proserbe, të cilat u bashkuan bashkë kundër shqiptarëve, për interesa politike e strategjike.

Madje, duhet cekur ndonëse ky ligj iu mundëson shqiptarëve të përfaqësohen me së shumti me tre deputetë autentik, por në sajë të situates në terren del qartë së mund të fitohen dy deputet ndërsa i treti mbetet si mundësi teorike, ku zgjedhjet parlamentare nga viti 2012-2020 e dëshmojnë me së miri një konstatim të tillë.

Mungon koordinimi në mes shqiptarëve

Duke marrë parasysh se në lidhje me këtë çështje ky grup punues pavarësisht pengesave të ndryshme subjektive për momentin është në pauzë, si rezultat i bojkotit nga opozita(DPS) besoj se do të vazhdojë të punojë dhe do të arrijë një kompromis për marrëveshje dhe votim në kuvend, është e udhës që të kemi një koordinim ne vet subjektëve politike të shqiptarëve.

Kujtojmë me ketë rast se në Kuvendin e Malit të Zi(31.10.2018) me ftesë të nënkryetarit të atëhershëm parlamentit G.Nimanbegu është mbajtur takimi i parë i përfaqësuesve të partive shqiptare në Mal të Zi me temë për reformën e ligjit zgjedhor. Në takim kanë marrë pjesë të gjitha subjektet politike përveç PD e LDSH. Pjesëmarrësit nga takimi i tillë kanë vlerësuar se ligji zgjedhor ekzistues është diskriminues kur ka të bëjë me përfaqësimin autentik te shqiptarëve, sepse nga katër deputet që i kishim në vitin 2011, me pas përfaqësimi ka rënë në dy apo një deputet, që është diskriminues për shqiptarët.

Çështja shqiptare, jo si pronë private

Andaj, duke marrë parasysh peshën e një ligji të tillë, shqiptarët duhet të jenë unik, duke lënë anash interesat personale, partiake e klaneve të ndryshme, sepse të drejtat e shqiptarëve nuk janë pronë personale e partiake, sepse çështja shqiptare iu takon të gjithëve.

Pikërisht duke marrë parasysh këtë mision është e udhës për një takim të përbashkët të gjitha subjektëve politike që përfaqësojnë shqiptarët. Organizimi i një takimi të tillë duhet të jetë sa ma parë me kuadra të dëshmuara me etikë profesionale duke ofruar përfundime optimale, që janë në favor të avancimit të ligjit zgjedhor sipas standardëve ndërkombëtare.

Pavarësisht se mendimi dhe vërejtjet e shqiptarëve ne lidhje mbi ndryshimet për ligjin zgjedhor nuk do të merren parasysh sikurse ishte herën e fundit në vitin 2011 kur u mohuan të drejtat e arritura, duhet të ekzistojë një koordinim ne mes subjektëve politike që përfaqësojnë shqiptarët. Pasi kemi të bëjmë me çështjën e përfaqësimit dhe te prezantimit të shqiptarëve duhet dëshmuar seriozitet në trajtimin e çështjeve identitare sikurse është ligji zgjedhor, sepse çdo ndryshim duhet të jetë në favor të barazisë qytetare e nacionale e të demokracisë parlamentare.

Përfundimisht duhet kuptuar të gjithë se pushtetit i intereson që shqiptarët të jenë të përfaqësuar sa me pakë deputetë shqiptarë autentik, konkretisht mundësisht vetëm me një deputet, dhe ai të jetë sipas shijes së pushtetit apo me kostumin e tyre.

(Qershor 2021)

RËNDËSIA E ZBULIMIT TË ORIGJINËS SË SARS-COV-2

June 18, 2021 by dgreca

Nga: Dr. Pashko R. Camaj, Doktor i Shkencave të Shëndetit Publik */

Një vit e gjysëm nga fillimi i pandemisë globale COVID-19, më seriozja që nga gripi Spanjoll i vitit 1918-19, ende nuk e dimë origjinën e virusit që e shkaktoi këtë pandemi. Përgjigja përfundimtare për pyetjen se si filloi pandemia ka evituar komunitetin shkencor. Dy hipoteza konkurruese, transmetim natyror nga një strehë kafshësh tek njerëzit ose një rrjedhje nga një laborator kërkimi janë fokusi i shkencëtarëve. Teoria që ka marrë vëmëndje kohët e fundit është se pandemia e cila ka vrarë më shumë se 3.4 milion njerëz në të gjithë botën, mund të ketë dalë aksidentalisht nga Instituti i Virologjisë Wuhan në Kinë, megjithëse kjo nuk është përfundimtare. Presidenti Biden ka urdhëruar zyrtarët e inteligjencës të japin një raport deri në fund të verës që mund të na sjellë më pranë një sqarimi përfundimtar rreth kësaj. Kuptimi i origjinës së pandemisë është thelbësor për zhvillimin e politikave që mund të zvogëlojnë gjasat e pandemive në të ardhmen. Kjo do të thotë, nëse duam të parandalojmë epideminë tjetër, është me rëndësi jetike të zbulojmë origjinën e COVID-19.

VIRUSET DHE VEPRIMI BRENDA QELIZAVE

Viruset janë më të vegjlit nga të gjitha mikrobet. Ato janë unike sepse janë vetëm të gjalla dhe janë në gjendje të shumohen brenda qelizave të gjallesave të tjera. Qeliza në të cilën shumohen quhet qelizë pritëse. Një virus përbëhet nga një bërthamë e materialit gjenetik, ADN ose ARN, i rrethuar nga një shtresë mbrojtëse e quajtur kapsid e cila përbëhet nga proteina. Viruset janë të aftë të futen në qelizat pritëse dhe të futen brenda tyre, ku ata “komandojnë” qelizën pritëse dhe përdorin makinerinë e saj qelizore për të bërë më shumë viruse, në thelb riprogramimin e saj për t’u bërë një fabrikë virusesh. Shfaqja e një patogjeni të tillë si kur viruset kalojnë strehuesit nga kafshët ndodh përmes një procesi të quajtur përhapje zoonotike. Shumica e sëmundjeve infektive virale dhe jovirale njerëzore kanë ekzistuar me shekuj si fruthi, gripi, kolera, lisë (çrrënjosur në 1980), malaria, dengu, HIV, SARS, Ebola dhe shumë të tjerë kanë ‘kërcyer’ nga kafshet në njeriun. Ngjarjet komplekse gjenetike që qëndrojnë në themel të kalimit nga kafshët tek njeriu ndryshojnë shumë nga një patogjen në patogjen tjetër, por mekanizmat e përgjithshëm janë të njohur për shumë prej këtyre patogjenëve.

VIRUS NATYROR APO LABORATORIK?

Që nga fillimi i pandemisë COVID-19, shkencëtarët janë përpjekur të gjejnë burimin e saj. Deri më tani, nuk ka asnjë provë të qartë dhe të verifikueshme në lidhje me origjinën e SARS-CoV-2 që mund të përjashtojë hipotezën e rrjedhjeve laboratorike, ose për të provuar alternativën – se virusi ka origjinë natyrore. Shumë studiues të sëmundjeve infektive pajtohen se skenari më i mundshëm është që virusi të evoluojë natyrshëm dhe të përhapet nga një lakuriq nate direkt tek një person ose përmes një kafshe të ndërmjetme. Pra, çfarë thonë studiuesit e sëmundjeve infektive dhe biologët evolucionistë për këto argumente? Shumë shkencëtarë thonë jo. Vetëm për shkak se virusi përhapet midis njerëzve nuk do të thotë që është krijuar ne laboratore për ta bërë këtë. Ky virus përhapet gjithashtu në mes të vizonave dhe infekton kafshë të tjera. E rëndësishme është se ky virus nuk ishte i transmetueshëm në mënyrë optimale midis njerëzve për pjesën më të mirë të vitit të kaluar. Përkundrazi, variante të reja, më efikase janë evoluar në të gjithë botën që kanë treguar se janë më të transmetueshme. Për të përmendur një shembull, varianti shumë i transmetueshëm i SARS-CoV-2 i raportuar për herë të parë në Indi (B.1.617.2, ose Delta) ka mutacione që duket se e bëjnë virusin më të mirë në infektimin e qelizave.

VIRUSI PËRMBAN TIPARE TË PAZAKONTA

Disa ithtarë të rrjedhjeve laboratorike pretendojnë se virusi përmban tipare të pazakonta dhe sekuencat gjenetike që sinjalizojnë se është prodhuar në laborator. Dhe disa thonë që SARS-CoV-2 përhapet midis njerëzve aq lehtë saqë duhet të jetë krijuar me atë qëllim. Një argument tjetër sugjeron që SARS-CoV-2 mund të ketë dalë nga koronavirusët e gjetur në një minierë të papërdorur, ku studiuesit mblodhën mostra nga lakuriqët e natës midis 2012 dhe 2015. Ndër provat rrethanore që mund të mbështesin teorinë e rrjedhjeve laboratorike, disa studiues kanë theksuar faktin që Instituti i Virologjisë Wuhan në të kaluarën ka kryer një lloj kërkimi shkencor të quajtur “fitim i funksionit” që ka mundesi te jetë problematik. Hulumtimi i përfitimit të funksionit është një teknikë e përdorur nga shkencëtarët për të përmirësuar aspektet e një organizmi. Eshtë e zakonshme në disa fusha të studiojmë variacione gjenetike dhe të kuptojmë më mirë entitetet biologjike – por përdorimi i tij në mjedise të caktuara për të rritur vdekshmërinë ose transmetueshmërinë e një virusi është bërë i diskutueshëm. Ideja është të zbulojmë dhe të kuptojmë këto viruse, kështu që ne të dimë se me çfarë mund te përballemi. Kundër argumentimi ishte, ne po luajmë me zjarrin. Nëse rezulton që COVID-19 buron nga një incident aksidental në laborator nga Instituti i Virologjisë Wuhan, do të dalë se kjo frikë ishte më se e arsyeshme.

RËNDËSIA E NJOHJES SË ORIGJINËS SË VIRUSIT

Sa më shumë që të mund të kuptojmë se si ka ndodhur pandemia globale COVID-19, aq më shumë shanse kemi që ta ndalojmë atë të ndodhë në të ardhmen. Të kuptuarit se si u shfaq COVID-19 është një pikë kritike në një kurbë të pjerrët të të mësuarit, të cilën duhet ta mësojmë shpejt. Ndërsa përballemi me vdekjet në rritje dhe përmbysjet shoqërore të pandemisë COVID-19, nuk duhet të harrojmë se si filloi kjo pandemi, si dhe pse humbëm shenjat paralajmëruese dhe çfarë mund të bëjmë për të parandaluar që ajo të ndodhë përsëri në të ardhmen. Kërkimi i zgjeruar për t’u marrë me urgjencën e situatës, dhe më shumë shkencëtarë, përfshirë shkencëtarët që punojnë në Kinë dhe vende të tjera të pikave të nxehta, duhet të rekrutohen në këto përpjekje, veçanërisht në partneritetet ndërkombëtare të kërkimit. Bashkëpunimi i plotë dhe i hapur ndërkombëtar është thelbësor. Rezultatet e raportit të shumëpritur të studiuesve ende mbajnë potencialin për pasoja të mëdha. Qëllimi është të kuptojmë origjinën e virusit aq sa të përgatitemi, ose të parandalojmë, pandeminë tjetër. Nëse shkenctarët arrijnë në përfundimin se virusi ka pasur origjinë natyrore atëherë, virologët kanë të ngjarë të rrisin përqendrimin e tyre në gjetjen e pararendësve të atyre viruseve të ardhshëm që mundë të shkaktojnë pandemi në të ardhmen.

A JANË LABORATORËT TË SIGURTË?

Nëse SARS-CoV-2 do të vinte nga njç laborator, rezultati ka të ngjarë të ishte ushqim për të ata që shofin gjithçka përemes prizëms së konspiracionit. Të paktën do të kërkohej një qëndrim global i ri ndaj të gjithë laboratorëve të biosigurisë me rrezik të lartë, si ajo në Wuhan të Kinës. Do të bëhej një nxitje për të zhvendosur këto laboratorë me ‘siguri të lartë’ në vende më të largëta, pasi një virus nëse shpëton përmes një aksidenti ose shkelje të protokollit të sigurisë, do të ishte më e lehtë për t’u përmbajtur. Më shumë siguri në laboratorë nuk do të ishte një gjë e keqe, sikurse nuk do te ishte nje ide e keqe rritja e mbikëqyrjes se këture virusëve edhe në natyrë. Ndoshta duhet t’i jepej më shumë besim qendrimit të administratës së fundit Amerikane që deklaronte kohë-pas-koheë, se origjina e kësaj pandemije mund të ishte ikja e virusit nga laboratori dhe se kjo mundësi nuk duhej të përjashtohej siç ishte bërë nga shumë media dhe virologë. Por ne e dimë që loja e fajësimit politik që vjen me historinë e origjinës SARS-CoV-2 ka të ngjarë të dëmtojë shkencën përreth saj për dekada – dhe potencialisht mund të kërcënojë gatishmërinë tonë për ndonjë pandemi të ardhshme.

* Nënkryetari i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës –VATRA.

ROMANI I AMERIKËS SË FRANC KAFKËS

June 18, 2021 by dgreca

– Nga Visar Zhiti –Dielli/

Është i pari ndër tre romanet e Kafkës, e nisi kur ishte 28 vjeç, por u botua i fundit, i pambaruar, pas vdekjes. Dhe titullin e kishte “I zhdukuri”, por miku i tij, shkrimtari Maks Brod, që nuk e zbatoi porosinë e Kafkës për t’ia djegur Veprën, duke u bërë kështu plotësuesi i një testamenti shpirteror të pashkruar, ia botoi Veprën, ndërkaq ia ndërroi titullin romanit, ia bëri “Amerika”, sepse duhej prapë një K, që Kafkën e ndillnin aq shumë, siç e kishte “Kështjella” e tij apo siç ishte personazhi Jozef K.

Ameri-K-a e Kafkës s’është Amerika e vërtetë, ku ai nuk shkoi kurrë, por e fantazoi atë dhe e rimora ndër duar librin për të zbuluar ndonjë ndjesi tjetër a ide ndryshe, gjeta shumëçka që te Kafka i mëpastajmë do të sublimohej mynxyrshëm: ikjet me asgjëkundin, fatalen me absurdin, sinqeritetin me të pakuptueshmen, dashurinë me groteskun, etj.

Patjetër që është libri me humorin më të begatë të Kafkës para se ky humor të bëhej i zi, tragjik.

Kemi një Karl të pafajshëm, shokët e rrugës së tij janë shumë të zotë për të qenë të liq, sidomos njeri, qe s’e di që është me aq shumë cmirë dhe i pabesë dhe Karli kompkeksohet, aq sa ndihma që u jep atyre, i zhbëhet si të ishin ata, që e kishin ndihmuar, etj, etj. Befasitë, konviktet si burgjet, lëniet pergjysmë të shumë gjërave, zhurma të boshta, fushata zgjedhore, hotele si qeverira festive e shtypëse, të dashura të dhjamura, kotësira serioze, që shndërrohen në rrahje, etj, etj, mbarim i mosmbarimit, mosmbarim i mbarimit, kafkianizëm virtuoz…

* * *

Dhe si një ilustrim i kësaj, një miku im piktor në Itali, Georg K-ola, me K-në kafkiane në mbiemër, i shkrep dhe bën portretin e Kafkës me qeleshe shqiptare dhe pranë tij më vë mua, po me qeleshe, dhe m’i nis, pa më thënë së nga i erdhi ky frymëzim keshtu, mbase për të më shperblyer atë mall gëzimtrishtë për Kafkën, një adhurim zymtan, sa vetanak, po aq dhe K-ozmik…