Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for March 2023

GËZUAR 7 MARSIN – DIELLI ME SHQIPTARËT E ITALISË, NË SHKOLLËN SHQIPE “URA” NË NOVARA

by

Blerina Lika, mësuese e gjuhës shqipe në shkollën shqipe “Ura” në Novara të Italisë, në një rrëfim ekskluziv për Diellin e Vatrës në New York, dhënë Editorit Sokol Paja, shpjegon me detaje punën edukative e patriotike për mësimin e gjuhës, kulturës, historisë e traditës shqipe në Novara dhe aktivitetet sociale e kulturore në dobi të komunitetit shqiptar në Novara të Italisë.

SHKOLLA SHQIPE “URA” NË NOVARA TË ITALISË

Në shkollën tonë janë formuar dy klasa, kuptohet në mosha të ndryshme si në grupin  parë ashtu edhe në grupin e dytë. Kemi vepruar kështu, pasi kemi fillestarë në mosha  të vogla, por kemi fillestarë edhe në grupin e dytë, të moshës më të rritur 12-17 vjeçare. – Si mësues për klasën fillore mosha 7-12 vjeçar kemi mësues të profilit e cila ka kryer  ciklin e ulët në Tiranë znj. Leonora Dyrmishi dhe për klasën e të rriturve është Eglantina  Likaj e cila ka kryer fakultetin e Gjuhë Letërsisë.  Mësimi zhvillohet një herë në javë ditën e shtunë mbasdite, gjatë të cilës nuk bëhet çdo  javë mësim gramatike, lexim apo abetare, por ato ndërthuren me dy mësuesit e tjerë të  cilët janë Enea Canaj mësuesi i Histori-Gjeografisë dhe mësuesi i kantos Artan Lika, të  cilët shpesh herë ndryshojnë sado pak ato dy orë që zhvillohen. Zhvillohen dy orë nga  45 minutëshe e ndërmjet orës ka pushim, bashkëbisedim me fëmijët, lojra etj. 

HISTORIKU I SHKOLLËS SHQIPE “URA” SI PIKË REFERENCIALE PËR KOMUNITETIN SHQIPTAR NË NOVARA

Shkolla shqipe “Ura” lindi si ide dhe projekt afatgjatë i Shoqatës “Ura”. Ajo hapi dyert  e saj me 3 shkurt 2018. Ndihmesë të madhe kemi gjetur nga anëtarët kryesorë të shoqatës “Ura”, Enea Canaj, Osjon Osja, Saimir Mella, Etleva Lika, Enkelejd Marena  etj. Si Mësues atë vit ishte znj. Marsela Vreko e diplomuar për Gjuhë – Letërsi në  Tiranë, të cilën gjej rastin ta falënderoj shumë për punën plot përkushtim e pasion që  bëri atë gjysëm viti shkollor. Për ne ky ishte vit i parë e sigurisht, kishte vështirësitë e  sfidat e veta, prandaj edhe falënderimi për Marselën, e cila tani është zhvendosur në një  qytet tjetër të Italisë, është kuptimplotë, pasi kurorëzua jo vetëm me mbarimin e  programit në gjysmën e qeshorit, por pati rezultate tek fëmijët, të cilët dinin të  shkruanin, të lexonin e flisnin, të komunikonin lirshëm në shqip. 

Si libër, metodë mësimdhënieje është përdorur për herë të parë njërën nga abetaret e  miratuar nga Ministria e Arsimit e Shqipërisë, autorët Prof. Dr.Mimoza Gjokutaj, Prof.  Dr. Shezai Rrokaj, Prof.Dr. Islam Krasniqi dhe Saranda Kumnova, më pas ajo është  alternuar edhe me metodën “Doracakët” e Ministrisë së Arsimit të Kosovës e përshtatur  për mësimin plotësues për gjuhën shqipe dhe kulturën shqiptare për diasporën, të cilën  e përdornin shumica e shkollave në diasporë në Europë ( Zvicër, Austri, Gjermani,  Suedi dhe, së fundi, edhe në Itali). Siç shihet vite më parë libri për mësimin e plotësues  për gjuhën dhe kulturën shqiptare për Diasporën nuk ishte përcaktuar mirë. Librat në fillim i kemi siguruar privatisht, pastaj nëpërmjet konsullatës shqiptare në  Milano është siguruar pjesa me e madhe e materialit shkollor. Në 2018 krijohet Lidhja e mësuesve për diasporën në Itali e në krye zgjidhet Arjana  Kosova e cila për 3 vite me radhë na ka ndihmuar në lidhje me librat dhe rregjistrimin  e mësuesve. Tani kemi në përdorim librin e miratuar nga të dyja Ministritë e Arsimit Kosovë Shqipëri dhe kjo përbën një lehtësi dhe arritje, sepse kjo tregon që jemi më të  organizuar dhe kemi krijuar dalëngadalë një traditë. Në qeshor të vitit 2019 krijohet Qendra e Botimeve për Diasporën e cila luan rol  kryesor tashmë që nga krijimi I saj e deri tani për librin e abetares, librat jashtë  shkollor në dy gjuhë si fjalorët, por edhe përrallat në dy gjuhëshqip – italisht,gjermanisht, frengjisht, anglisht, dhe duke arritur në atë Abetaren e unifikuar që kemi sot e cila është e miratuar si nga Ministria e Arsimit të Shqipërisë edhe të  Kosovës. Doja të nënvizoja mbas krijimit të Lidhjes së mësuesve të diasporës shqiptare për Italinë , të cilët na kanë ndihmuar për marrjen e materialeve shkollore. Është krijuar edhe Këshilli Koordinues i Diasporës ku për shkollat e diasporës është përfaqësuesi I Italisë mësuesi I palodhur z. Dritan Mashi. Librat tashmë sigurohen duke komunikuar diret me ambasadën në Romë apo konsullatat Bari e Milano, për Milanon është zonja Luljeta Çobanaj Oficere për diasporën. Në lidhje me bashkëpunimin me prindërit, si fillim ai ishte i vakët, pasi nuk na  njihnin, por duke biseduar me ta dhe duke bërë edhe ne aktivitete të ndryshme në  qytetin tonë, duke marrë pjesë në çdo seminar në të cilët merrnim edhe eksperiencat e  tjera të kolegëve, duke publikuar ato në facebook, prindërit u bindën që fëmijët pikë  së pari janë në dorën e sigurt,por edhe kuptuan që fëmijës i duhet gjuha amtare, sepse ajo i jep atij identitetin dhe vetëdijen se nga vjen prej nga dhe ndihet edhe më i sigurtë  në vendimet që ai do të marri në jetë. 

MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI FORMË E RUAJTJES SË IDENTITETIT KOMBËTAR TË SHQIPTARËVE NË  ITALI 

Kësaj çështje do t’i përgjigjem me risjelljen në vëmendje të një eksperience timen si Blerinë:  Kisha pak muaj që kisha ardhur në Itali dhe, kuptohet, ndryshimi i vendit, ndryshimi i gjuhës  së komunikimit të bën të ndryshosh edhe mendime, dhe fatkqësisht emigranti në muajt e parë  është në udhëkryq. Isha bërë nënë e një vajze bukuroshe me emrin Arjona (E kishim menduar  

me tim shoq që fëmijët tanë edhe pse në dhe të huaj do të kishin emra shqiptarë) -kartvizita e tyre – emri shqiptar. Takimi i parë me pediatrin dhe këshilla e tij: “Zonjë, foli shqip vajzës!”,  “fol,komuniko me fëmijën tënd në shqip”… Pse? Sepse, sipas tij, kështu, unë si  nënë i jepja fëmijës tim qetësinë, ëmbëlsinë dhe dashurinë,… dhe pastaj vazhdoi: “italishten do e mësojë në kopësht”. Janë të rrallë mjekët, mësues që të japin një këshillë të tillë, e cila për mua më ka vlejtur  jashtë mase. Fëmijët që në lindje për të mos thënë që në ngjizje, fillojnë të kuptojnë: ato e ndiejnë nëse  jemi të lumtur apo jo; ato e ndiejnë nëse jemi ne si prindër të qetë apo në ankth, dhe e  shprehin në mënyrat e tyre. Gjuha ame, pse? Nëse flisni me fëmijën tuaj në atë gjuhë që ju e përvetsoni më mirë, i jepni  atij një bazë të sigurtë për mësimin e gjuhës tjetër ku jetoni, por edhe të gjuhëve të tjera. Truri  i një fëmije është si një sfungjer, që përthith sa më tepër informacione sa është i vogël ne  moshë.  

SI PRITET MËSIMI SHQIP NË PIEMONTE? 

Në fillim, kur u themi miqve tanë italianë që është hapur që në vitin 2018 një shkollë për  mësimin e gjuhës shqipe, janë paksa skeptikë, besojnë se nuk i duhet gjë brezit të dytë të  emigrantëve shqiptarë, pasi mund edhe t’i pengojë në mësimin e gjuhës italiane. Ato harrojnë  se edhe italianët ndër vite kanë patur emigrim në Argjentinë, USA, Gjermani, Belgjikë dhe  fëmijëve të emigrantëve u është dashur gjuha italiane. Sot, siç e dimë, shumë nga nipërit e  emigrantëve të atëhereshëm janë të famshëm. Po ka edhe mbështetje dhe përgëzime, si rasti  që përmenda më sipër të pediatrit të vajzës sime që na bindin se me të vërtetë po bëjmë diçka  të mirë për fëmijët tanë. Nga ana tjetër, institucionalisht autoritetet italiane na kanë ndihmuar dhe madje kanë qenë të  pranishëm në aktivitetet tona si shoqatë dhe si shkollë.  

ROLI DHE PESHA E SHQIPTARËVE NË ITALI

Roli i shqiptarëve dhe pesha e tyre në Itali është shumë i rëndësishëm pasi tashmë pas 32  vitesh shqiptarët nuk janë vetëm punëtorë të thjeshtë, por kemi mjek, avokat, muzikant lirik  apo jo, sipërmarrës, përfaqsues në komunë, bashki apo parlamentin rajonal. Dmth si shqiptar  janë të mirëintergruar në shoqërinë italiane. Në Itali, shqiptarët janë të tretët pas rumunëve e  marokene, por që është komuniteti më i integruari në shtetin italian. Shkolla shqipe “Ura” lindi si pasojë e nevojës së dosmosdoshme për t’i trasmetuar gjuhën e  kulturën tonë antike fëmijëve tanë të lindur jashtë atdheut. Shpesh herë me shoqatën kulturore  “Ura” kemi marrë pjesë në aktivitetet e saja sidomos të festës së flamurit 28 Nëntor. Vit pas  viti fëmijët tanë ishin të mësuar të mësonin ndonjë këngë apo vjershë rreth kësaj feste të cilën  do ta recitonin posaçërisht atë ditë. Më vonë, stafi i shoqatës Enoglin Canaj, Osjon Osja,  Saimir Mella, Etleva Lika, Enkelejd Marena hodhën idenë e hapjes së shkollës, gjetjes së  ambienteve, mësuesit dhe nxënësit. Marrja e librave të para është bërë fillimisht me baza  vullnetare, kemi blerë libra kur kemi qenë në Shqipëri…pastaj ka ardhur lidhja sa më shpejt  me konsullatën e Milanos për t’i kërkuar materialet. Ishim pak vonë, prandaj librat na erdhën  pas hapjes së shkollës. Kështu, librat e parë janë siguruar privatisht nga Eno Dule, Kryetari i Shoqatës “Ura”, në  Tiranë dhe me dt 3. Shkurt 2018, Shkolla e gjuhës shqipe “Ura” u hap. Mësuesit Marsela  Vreko e Eraz Ahmetaj dhe Artan Lika vinin të jepnin mësim fëmijëve nga qytete të ndryshme  e gjitha në mënyrë vullnetare. Sic shihet shkollat shqipe në Itali kanë mungesë organizimi si nga ana e shtetit tonë por edhe  të shtetit italian pasi, si komunitet I huaj hyjmë tek e drejta e mësimit të gjuhës amë siç e kanë  shtetet si Austria, Gjermani, Zvicra, ku mësimi bëhet në shkollën shtetërore në vendin ku  jeton dhe mësuesi paguhet për aq orë që punon. 

AKTIVITETET E SHKËLQYERA TË SHKOLLËS SHQIPE “URA”

Një muaj pas hapjes së shkollës mësuesi i muzikës së bashku me kolegët e tij profesionistë,  në bashkëpunim me shoqatën “Ura” organizuan një koncert lirik dhe i gjithë fondi i mbledhur  nga shitja e biletave të koncertit shkuan në ndihmë të shkollës. Pastaj ka ardhur pjesëmarrja e një grupi nxënësve në mësimin didaktike “Gjurmë Shqiptare”  në Vjenë, në Muzeun e Armeve për të parë përkrenaren dhe shpatën e heroit tonë Gjergj  Kastrioti Skënderbeu, dhe për të vënë kurora në varrin e inxhinierit Karl Gega, në konkursin  e diturisë për gjuhën e kulturën shqiptare në Asti, në festivalin e këngës së fëmijëve të  diasporës në Prishtinë, pjesmarrja e mësuesve të shkollës në te gjitha seminaret e mësuesve  të diasporës shqiptare në Prizren, Regio Emilia, Bologna, Tiranë, Milano etj.  Në këto dy vitet fundit shkolla fatkeqësisht ka bërë dhe nuk ka bërë mësim. Mësimi on-line  për grupin e parë ka qenë pak i vështirë, sepse siç e dijmë të gjithë, gjuha shqipe është e  vështirë dhe do përqendrim, fëmijët kanë një botë të mrekullueshme, por përqendrimi  sidomos në mësimin online, ishte i vogël. Gjithsesi është marrë një bazë e cila do të përforcohet në vijim me të përcaktuar vendin e  ndodhjes dhe stafin pedagogjik. Suela Jupa, Eglantina Likaj, Leonora Bejko, Artan Lika. Për të mos ju marrë kohë më tepër programit ju themi. Ne e duam vazhdimësinë e gjuhës sonë ne çdo vend e shpresat tona për mbarëvajtjen e saj  janë tek ju. Ndaj në emër të shkollës shqipe “Ura” ju ftoj të sillni fëmijët tuaj në mënyrë që gjuha e të  parëve tanë, kultura dhe tradita shqiptare të përcillet ndër breza. 

GJUHA AMË ËSHTË IDENTITETI  IM DHE I FËMIJËS TIM KUDO QË TË SHKOJË

Mesazh patriotik diasporës shqiptare në Amerikë, nuk e di më duket vetja e vogël përpara  shkollave shqipe në USA dhe aktiviteteve të tyre. Unë thjeshtë them nuk duhet të  demoralizohemi ndaj asnjë pengese që hasim në procesin e mësimdhënies së kësaj gjuhe  hyjnore. Do kemi mungesa të nxënësve në klasë, do kemi moskokëçarje nga ana e prindërve  duke na thënë “nuk ka se ç’i duhet fëmijës tim gjuha shqipe”, unë thjeshtë them “ne nuk  dijmë se çfarë do të bëhet në të ardhmen time e as fëmijëve të mi” gjuha amë është identiteti  im dhe i fëmijës tim kudo që të shkojë.

KUSH ËSHTË MËSUESE BLERINA LIKA

Blerina është një vajzë shkodrane, tani grúa, nënë, e cila ka studiuar në Universitetin e  Shkodrës, për Drejtësi. Pas diplomimit, në fillim ka punuar si ndihmës avokate dhe pasi ka  marrë titullin “Avokate” dhe ka punuar po në qytetin e lindjes për 7 vite. Duke patur shoqëri  të përbashkët, njihet me bashkëshortin e saj Artan Lika dhe vendosin të krijojnë familjen në Itali, ku erdhën në jetë dy fëmijë Arjona dhe Adri. Në shkollën shqipe “Ura” ajo kryen punën  e koordinatores, programimi i orëve të mësimit, komunikimi me institucionet shtetërore të  Kosovës e Shqipërisë në Itali, dhe kuptohet ndihmon në çastin kur ndonjë nga mësueset  mungon.  

Shkolla Shqipe – Zvicër/ Festë madhështore në Cham të Kantonit të Zug-ut

by

Ein Bild, das drinnen, Person, Boden, darstellend enthält. Automatisch generierte Beschreibung

Heronjtë e kombit janë shëmbëlltyrë e së ardhmes sonë. Nxënësit e shkollës shqipe Neuenhof, Spreitenbach dhe Uster duke kënduar këngën “Këngë për Adem Jasharin”

Të dielën, me datën 5 Mars 2023, në sallën e qytetit Cham të Kantonit të Zug-ut, nxënësit e shkollave shqipe në Zvicër prezantuan një program të larmishëm shkollor. Programi ishte i ndarë në tri pjesë, në pjesën e parë përkujtuan “Epopenë e Jasharajve”, një nga ngjarjet më të rëndësishme të historisë më te re kombëtare, në pjesën e dytë këngët dhe recitimet e tyre ua kushtuan mësuesve, atyre të cilët historikisht bartën mbi supe sfidat e kohës në ruajtjen e gjuhës dhe kulturës kombëtare dhe në pjesën e tretë kënduan dhe recituan për Nënën, simbolin e gruas shqiptare, e cila në vazhdimësi mbeti dhe është simbol i edukimit kombëtar. Në mesin e nxënësve dhe mësuesve të përkushtuara, të cilat kishin përgatitur edhe programin shkollor: Lumnije Klinaku – Neziri, Qefsere Sejdiu, Minire Azemi, Asime Veliu, Ardita Abazi, ishin dhe morën fjalën e rastit duke përgëzuar mësuesit për punën e tyre në shërbim të shpërndarjes së dritës së diturisë në gjuhën shqipe në Zvicër,  z. Ilir Gjoni, Ambasador i R. së Shqipërisë dhe koordinatori i “Shkollës Shqipe” në Zvicër z. Vaxhid Sejdiu. 

Ein Bild, das Person, drinnen, Decke, Personen enthält. Automatisch generierte Beschreibung

“Shkolla shqipe” – Zvicër feston në Cham të kantonit të Zug-ut. Në mesin e nxënësve, prindërve, e mësuesve Ambasadori i R. së Shqipërisë z. Gjoni duke mbajte një fjalë rasti

Programin e hapën me himnin e flamurit nxënësit e shkollave shqipe Rotkreuz, Cham, Baar dhe Inwil të Kantonit të Zug-ut dhe, pastaj nxënësit e “Shkollës Shqipe” në Baar, Hamëz Haxhia e Ardion Elezaj, nga “Shkolla “Shqipe” – Vevey, recituan vargje për heroin Adem Jasharin, duke  e përmbyllë pjesën e parë  me nxënësit e shkollës shqipe Neuenhof dhe Spreitenbach të Kantonit të Argaut, të cilët kënduan këngën për Adem Jasharin. 

Ein Bild, das Person, drinnen, darstellend, Gruppe enthält. Automatisch generierte Beschreibung

Mësuese Lumnije Klinaku – Neziri gjatë prezantimit të nxënësve të shkollave shqipe

Vlen të përmendet se salla në Cham, në këtë ditë festive ishte shumë e vogël për t`i zënë të gjithë nxënësit dhe prindërit e tyre të cilët kishin ardhur për të festuar këtë ditë të shënuar të kombit shqiptar. Mësueset Lumnije Klinaku – Neziri (foli për idenë rreth përmbajtjes së programit) kurse Asime Veliu foli shkurt për rëndësinë e këtyre datave historike. 

Në bazë të programit dukshëm shihej se mësuesit dëshmuan edhe  njëherë për përkushtimin, jo vetëm rreth përgatitjes së nxënësve por edhe për organizimin e manifestimit shkollor. U prezantuan njëri pas tjetrit, herë në mënyrë individuale dhe herë në grupe duke dëshmuar atdhedashurinë ndaj gjuhës, kulturës kombëtare, heronjve, Shqipërisë e Kosovës, shkollës e diturisë, mësuesit e mësueses, Atdheut e trojeve shqiptare… Shkëlqyen në mënyrën më të mirë të mundshme Arion dhe Alina Ramadani, Mirela Kodraj, Lea Kodraj, Olsa Dina, Arjola Dushi, Ardonita Elezi, Enrik Kodraj, Fiona dhe Erda Kaliqi, Erza Haxhia, Eliza Zejneli, duke e përmbyllë pjesën e dytë me nxënësit e shkollës shqipe në Regensdorf të Kantonit të Zyrihut, Arian dhe Rejana Thaqi me recitim dhe Eliona Muçajt, e cila këndoi në mënyrë të shkëlqyeshme këngën për nënën, e shoqëruar nga grupi i nxënësve të shkollave shqipe të Kantonit të Zug-ut.  

Ein Bild, das Person, Boden, Personen, Gruppe enthält. Automatisch generierte Beschreibung

Një foto e përbashkët me Ambasadorin e R. së Shqipërisë z. Gjoni, mësuesit Ardita Abazi – Elezaj,                        Vaxhid Sejdiu, Minire Azemi, Qefsere Sejdiu dhe Lumnije Klinaku – Neziri

Dhe në pjesën e tretë, nxënësit e shkollës Shqipe Neuenhof dhe Spreitenbach të Kantonit të Argaut:  Alea Halimi, Arnela Halimi,  Liara Zuka, Tana Limoni, Arta dhe Rina Morina, Lina dhe Ajla Sulejmani, Melodi Maloku u prezantuan me këngën “Me flamurin në zemër”, kurse Tana Limoni me këngën « Jam shqiponja» dhe nxënësit e shkollës Shqipe në Uster të Kantonit të Zyrihut Gresa dhe Gentonis Shala me këngën “Kuq e zi janë ngjyrat tona”, të cilët  dëshmuan edhe njëherë se skena është për ta. 

Dhe në fund, grupi i vajzave e përmbyllën programin me vallet “Ciu, ciu o mor zog i vogël” dhe me vallen e Tropojës, duke i ftuar të gjithë në valle në këtë ditë festive. 

Ein Bild, das Person, drinnen, Gruppe, Tänzer enthält. Automatisch generierte Beschreibung

Vallja e bukur shqipe – Nxënësit e shkollave shqipe të Kantonit të Zug-ut

Një mirënjohje e madhe shkon për të gjithë prindërit, në veçanti Këshillin e Prindërve të Kantonit të Zug-ut, të cilët kishin organizuar një kuzhinë të plotë shqiptare, pothuajse nga të gjitha specialitet dhe për të gjithë të pranishmit. 

7 mars 2023

MËSONJËTORJA E PARË SHQIPE E KORÇËS 

by

“7 Marsi” – Dita e Mësuesit

Me rastin e “7 Marsit” – Ditës së Mësuesit

Zgjimi i identitetit kombëtar dhe i kulturës së Rilindjes ndër shqiptarët në këtë periudhë ishte i lidhur ngushtë jo vetëm me veprimtarinë politike dhe botuese, por edhe me përpjekjet për shkollë në gjuhën shqipe.

Të tria sferat kulturore në të cilat ndahej Shqipëria, kishin sjellë me vete sisteme të ndryshme shkollash fillore të huaja. Shqiptarët e fesë islame mund të shkonin vetëm në medresetë në gjuhën turke, ku mësohej teologji dhe arabishtja.

Shqiptarët e fesë katolike nuk kishin fare shkolla, para se të ngriheshin institucionet arsimore, që ishin kryesisht italiane, nga françeskanët dhe jezuitët në Shkodër dhe përreth saj në mesin e shekullit XIX. Këtu bën pjesë edhe një shkollë françeskane e ngritur në vitin 1855 si dhe Kolegjia Papnore e hapur nga jezuitët më 1859. Këtyre duhet shtuar edhe Kolegji i Shën Françesko Saverit, i njohur me emrin Kolegja Saveriane, që u hap në Shkodër më 1877. Në fillim të shekullit XX ky institucion, i drejtuar nga jezuitët pati mbi 400 nxënës.

Shqiptarët e fesë ortodokse në jug të Shqipërisë kishin mundësi të hynin në shkollat me bazë gjuhën greke.

Pra, deri në gjysmën e dytë të shekullit XIX, mësimi në Shqipëri jepej në gjuhë të huaja, rrethanë kjo që e bëri të pamundur shkollimin e masave të popullsisë.

Porta e Lartë i shihte arsimimin dhe librat në gjuhën shqipe si veprimtari subversive dhe e gjykonte të arsyeshme të ndalonte të gjitha shkollat dhe botimet në gjuhën shqipe, duke e zhytur kësisoj gjithë Shqipërinë në padije dhe errësirë të thellë. Edhe ndonjë shkollë në gjuhën shqipe, që kishte mundur të hapej, ishte mbyllur menjëherë.

Edhe kisha ortodokse greke në Shqipërinë e jugut e shihte veprimtarinë kulturore shqiptare si rrezik për monopolin e saj mbi shkollën. Madje ajo kërcënonte me shkishërim cilindo që pranonte alfabetin shqip, e madje në raste të caktuara, për të ruajtur statusin e vet, nuk iu resht as vrasjeve.

Në këto kushte të rënda, ideologët e lëvizjes së zgjimit kombëtar të Rilindjes në fund të shekullit XIX ia kushtuan një pjesë të mirë të energjive të tyre luftës dhe përpjekjeve për shkollat në gjuhën shqipe. Vetëm nëpërmjet këtyre shkollave shqiptarët do të mund të mësonin dhe të shkruanin gjuhën e tyre shqipe dhe do të kapërcenin prapambetjen e së kaluarës.

Lufta për shkolla në gjuhën shqipe ishte në të vërtetë një luftë e dyanshme, si kundër Portës së Lartë që e kishte nxjerrë shkollimin shqip jashtë ligjit, ashtu edhe kundër kishës ortodokse greke, e cila e ndiente se do të humbiste autoritetin e saj mbi grigjën shqiptare nëse lejohej shkollimi në gjuhën shqipe. Në këtë pikë Patrikana ortodokse dhe autoritet osmane në brigjet e Bosforit ishin në pajtim të plotë.

Një nga mësuesit e parë shqiptarë të periudhës së zgjimit kombëtar ishte Petro Nini Luarasi (1865-1911). Ky ishte në pararojë të lëvizjes për çeljen e shkollave shqipe. Një tjetër figurë e shquar e arsimit dhe e kulturës shqiptare është Papa Kristo Negovani (1875-1905), i njohur edhe me emrin Kristo Harallambi. Më 12 shkurt 1905 u masakrua nga banditët e hierarkisë ortodokse greke, bashkë me pesë shqiptarë të tjerë, midis tyre eshë i vëllai.

Ndër edukatorë të tjerë të shquar shqiptarë të kësaj kohe është familja Qiriazi ose Kyrias nga Manastiri. Nga kjo familje shquhen Gjerasim Qiriazi (1858-1894), vëllai i tij Gjergj Qiriazi (1868-1912), motrat e tyre Sevasti Qiriazi – Dako (1871-1949) dhe Parashqevi Qiriazi (1880-1970).

Me ndihmën e mësuesit të tij të anglishtes, misionarit amerikan Xheni (Jenney), Gjeraqimit iu dha mundësia të studiojë në kolegjin amerikan në Samokov të Bullgarisë. Në këtë kolegj ndoqi shkollimin edhe i vëllai Gjergji. Më 1908 Gjergji ishte delegat në Kongresin e Manastirit. Naim Frashëri i dha mundësi Sevasti Qiriazi – Dakos të studionte në kolegjin amerikan me emër Robert College në Stamboll dhe të luante një roj veprues në arsimimin e femrave shqiptare. Ajo mori pjesë në ngritjen e shkollës së vashave në Korçë më 1891. Mori pjesë edhe në Kongresin e Manastirit (1908). Edhe Parashqevi Qiriazi, e njohur edhe me emrin Paraskevi D. Kirias studioi në Robert College në Stamboll. Mori pjesë në Konferencën e Paqes në Paris më 1919 si përfaqësuese e bashkësisë shqiptaro-amerikane.

Figurë e shquar e arsimit katolik në periudhën e Rilindjes qe Anton Xanoni (1862-1915). Njihej edhe me emrin Ndoc Zanoni. Në zgrip të shekullit ushtroi ndikim në zhvillimin e gegërishtes. Vjen nga një familje jezuite. Më 1883 kreu shkollimin në Valencia të Spanjës.

Mati Logoreci (1867-1941) ishte edukator dhe botues Në Monfalkone afër Triestes bëri shkollë për mësues. Më 1 maj 1889 hapi një shkollë në Prizren, e para shkollë shqipe në Kosovë.

Arsimimin e katolikëve shqiptarë në Perandorinë Osmane, nën kujdesin e Kultusprotektoratit, e drejtonte konsullata austro-hungareze.

*   *   *

Duke e parë të pamundur futjen e gjuhës shqipe në shkollat e huaja, Komiteti Kombëtar i Korçës, i themeluar në vitin 1886, një vit më vonë, përkatësisht në fillim të vitit 1887 vendosi të krijonte shkolla shqipe të veçanta, të pavarura nga shkollat që administroheshin nga silogu grekoman. Ndërsa patriotët e Korçës dhe të Bukureshtit po përpiqeshin të siguronin pajisje, librat mësimorë dhe lokalin për shkollën, ideologu i Rilindjes Kombëtare Shqiptare – Sami Frashëri (1850-1904) dhe bilbili i gjuhës shqipe – Naim Frashëri, pas kërkesave të reja që i paraqitën qeverisë turke, shkëputën prej saj lejen, në emrin e Pandeli Sotirit (1843-1891) për çeljen e një shkolle private shqipe në Korçë.

Pandeli Sotiri ishte veprimtar i shkollës shqipe, dëshmor i Rilindjes Kombëtare. Lindi në fshatin Selckë të Lunxhërisë (Gjirokastër). Në Normalen greke të Qestoratit pati mësues atdhetarin Koto Hoxhi (1824-1895) i cili u mësonte nxënësve fshehurazi shkrim e këndim në gjuhën shqipe. Pandeli Sotiri studimet e larta për mjekësi i kreu në Vjenë. Mori pjesë në themelimin e “Shoqërisë së të Shtypurit Shkronja Shqip” (1879-1891) në Stamboll dhe u zgjodh anëtar i kryesisë s saj. Bashkë me publicistin rilindës Jani Vreto (1822-1900) ndihmoi për formimin e degëve të “Shoqërisë së Stambollit” në kolonitë shqiptare të Bukureshtit, të Egjiptit etj. Jani Vreto ishte adhurues i kulturës helene. Për këtë arsye Faik Konica (1875-1942) e quajti grekoman. Pandeli Sotiri drejtoi revistën kulturore, arsimore e letrare “Drita-Dituria” (1884-1885). Emri i tij është i lidhur ngushtë me shkollën e parë kombëtare shqipe Mësonjëtorja Shqipe e Korçës si drejtor i parë i saj dhe mësimdhënës i lëndëve: aritmetikë, histori, gjeografi, mësim natyre dhe gjuhë frënge. Ishte një ndër nismëtarët e themelimit të “Shoqërisë së Mësimit Shqip” (1888) në Korçë. U vra pabesisht në Stamboll nga armiqtë e çështjes kombëtare shqiptare, nga agjentët grekomanë.

*   *   *

MËSONJËTORJA E PARË SHQIPE E KORÇËS – Pas një lufte këmbëngulëse gati dyvjeçare, më 7 mars 1887 u çel në Korçë shkolla e parë kombëtare dhe laike shqiptare, drejtor i së cilës ishte Pandeli Sotiri. Si lokal për shkollën shërbeu shtëpia e dhuruar nga patrioti i mërguar korçar Mandi Tërpo.

Qysh ditën e parë në këtë shkollë u regjistruan 35 nxënës. Numri i tyre erdhi duke u rritur dhe në vitin e dytë arriti në 200. Ishte një shkollë fillore me fizionomi të plotë kombëtare dhe laike, ku të gjitha mësimet jepeshin në gjuhën shqipe. Shkolla u hap në kushtet e pushtimit osman, me nismën e një grupi rilindësish dhe me mbështetjen e masave patriotike korçare dhe atyre të mërgimit. Mësimi jepej falas për nxënësit meshkuj dhe femra të çdo lloj besimi fetar apo shtrese shoqërore. Nxënësit mësonin shkrim e këndim, gjuhë shqipe, gramatikë shqipe, aritmetikë, gjeografi dhe histori të botës dhe të Shqipërisë etj. Drejtuesit a saj ishin veprimtarë të shquar të arsimit kombëtar.

Çelja e shkollës shqipe të Korçës ishte një ngjarje e shënuar dhe një fitore për gjithë Lëvizjen Kombëtare Shqiptare. Ajo ishte kurorëzimi i përpjekjeve të përbashkëta të organizatave patriotike të të mërguarve shqiptarë dhe të mëmëdhetarëve brenda vendit. Mësonjëtorja e Parë Shqipe e Korçës nuk varej dhe nuk financohej prej asnjë shteti apo shoqërie të huaj. Ajo u hap, u financua dhe u mbrojt nga populli dhe nga shoqëritë shqiptare të mërgimit.

Dita e përurimit të saj u kthye në një ditë feste. Të nesërmen e kësaj ngjarjeje, më 8 mars 1887 veprimtari i Rilindjes Kombëtare, veçanërisht i arsimit në gjuhën shqipe Thimi Vasil Marko (Korçë, 1855 – Korçë, 1922) i shkruante publicistit Visar Dodanit (rreth v. 1857-1939) në Bukuresht: “Dëshira jonë u mbarua; shkolla shqipe u hap, druri që mbollëm këtu e dy vjet, sot lulëzoi dhe dha pemë të ëmbla. Përpjekjet e faqezinjve grekomanë dështuan.”

Drejtuesit e saj ishin veprimtarë të shquar të arsimit kombëtar. Turqishtja mësohej si gjuhë e huaj, më vonë u fut edhe frëngjishtja. Si tekste mësimore përdoreshin ato që ishin përgatitur nga Naimi e Samiu dhe që ishin shtypur e dërguar falas nga kolonia shqiptare e Bukureshtit. Mësonjëtorja e Korçës u bë qendër e përhapjes së shkrimit e të këndimit të gjuhës shqipe edhe për të rriturit. Ajo ishte gjithashtu qendër e përhapjes së ideve kombëtare shqiptare. Duke qenë shkollë e përbashkët për fëmijët e besimeve të ndryshme, ajo ndihmonte bashkimin e shqiptarëve pavarësisht nga feja dhe ngrinte tek ata ndërgjegjen kombëtare.

Përveç Pandeli Sotirit që qe drejtori i parë i kësaj shkolle, në të punuan si drejtorë e mësues edhe atdhetarë të tjerë të shquar si veprimtari i Rilindjes Kombëtare Thanas Sina (1859-1934), Petro Nini Luarasi (1865-1911), atdhetari i Rilindjes Kombëtare Naum Dhimitër Naçi (1871-1927) i njohur si Nuçi Naçi, veprimtari i Rilindjes Kombëtare, i shkollës shqipe dhe i shtypit shqiptar Thoma Avrami (1869-1943) etj. Th. Avrami, si delegat i Korçës, mori pjesë edhe në Kongresin e Manastirit (1908). Në vitet 1911-1912 drejtoi Mësonjëtoren Shqipe të Korçës.

Në pranverë të vitit 1891, pas Pandeli Sotirit, drejtimin e shkollës shqipe në Korçë e mori Petro Nini Luarasi. Njëherazi, ai ndihmoi edhe financimin e shkollave të tjera në Shqipërinë e jugut. P. N. Luarasi ishte edhe zëvendëskryetar i kongresit të dytë të Manastirit, më 1-6 prill 1910, në të cilin u zgjodh përfundimisht debati për alfabetin e shqipes. Vdiq në Gostivisht më 17 gusht 1911. Sipas të dhënave të caktuara, e helmoi kleri grek, në bashkëpunim me xhandarët vendës.

*   *   *

Çelja e shkollës kombëtare të Korçës ngjalli entuziazëm ndër atdhetarët e mbarë vendit dhe u bë nxitje për çeljen e shkollave të tjera në krahina të ndryshme të Shqipërisë. Disa javë më vonë u çelën shkolla shqipe në Pogradec, në Rekë e Ohër dhe u bënë përgatitje për të tilla shkolla në Elbasan, Leskovik,  Ersekë, etj. Shkrimi shqip filloi të mësohej edhe në mjaft fshatra. Shkollën shqipe në Pogradec e hapi vëllai i Pandeli Sotirit – mësuesi Koço Sotiri (1847-1909) më 14 mars 1887. Më 1889, shkolla shqipe u hap edhe në Prizren.

Komitetit Kombëtar të Korçës filluan t’i vinin nga krahina të ndryshme të Shqipërisë, bashkë me përgëzimet edhe kërkesa të shumta për t’u dërguar tekste shkollore që të përhapnin mësimin e shqipes, qoftë në shkollë, qoftë jashtë saj.

*   *   *

Po në këtë kohë u themelua në Korçë Shoqëria e Mësimit Shqip në krye me Alo Dishnicën. Kjo shoqëri kishte si detyrë kryesore të organizonte e të drejtonte veprimtarinë e aktivistëve, të shpërndarë në krahina të ndryshme të Shqipërisë, për mbajtjen e shkollave të çelura, për hapjen e shkollave të reja shqipe, për grumbullimin e fondeve dhe për shtypjen e teksteve shkollore.

*   *   *

Kundër shkollës shqipe të Korçës shpërthyen valë të furishme kundërshtimi nga qarqet antishqiptare greke. Propaganda fetare, shpifjet, shantazhet, frikësimet dhe shtrëngimet kundër mësuesve, nxënësve, prindërve dhe përkrahësve të shkollës kombëtare shqipe, qenë mjetet e zakonshme të agjenturave greke dhe të autoriteteve osmane. Viktimë e këtij reaksioni antishqiptar ra dhe vetë drejtori i shkollës së Korçës, Pandeli Sotiri, i cili u vra më 1891 në Stamboll nga agjentët grekomanë. Por, atdhetarët shqiptarë, mbarë populli shqiptar, të etshëm për dritë e dituri, kurrë nuk u përulën para trysnisë së forcave obskurantiste mesjetare që synonin t’i mbanin shqiptarët në errësirë.

*   *   *

Mësonjëtorja e Parë Shqipe e Korçës veproi 15 vjet, duke përballuar vështirësitë dhe pengesat e nxjerra nga pushtuesit dhe nga disa klerikë antikombëtarë. Në prag të shekullit XX ajo u bë me gjashtë klasa. Shumica e atyre që mbaruan këtë shkollë, u bënë veprimtarë të shquar të lëvizjes për çlirimin kombëtar, në rrugën e pandalshme të kombit shqiptar drejt integrimit në familjen perëndimore.

*   *   *

Shkolla e vashave në Korçë – Hapja e të parës shkollë shqipe, të njohur zyrtarisht, në Korçë më 1887, e frymëzoi Gjeraqimin dhe të motrat Sevasti e Parashqevi, të hapnin një shkollë për vajzat. Me ndihmën e Naim Frashërit (1846-1900) dhe të misionarëve amerikanë e anglezë, ato morën autorizimin e duhur në Stamboll dhe më 15 tetot 1991 hapën të parën shkollë shqiptare të vashave në Korçë.

Mësuese të para të kësaj shkolle ishin Sevasti Qiriazi, Fanka Efthimi, e lindur në Manastir, Polikseni Luarasi dhe Parashqevi Qiriazi. Polikseni Luarasi, e lindur në Korçë në vitin 1880, ishte e para mësuese që dilte nga bankat e shkollës së parë shqipe për vashat në Korçë. Njëherazi, ajo është edhe e para tipografe femër në Shqipëri.

*   *   *

Prej vitit 1960, “7 Marsi” festohet si ditë e mësuesve dhe e nxënësve, si përkujtim i themelimit të Mësonjëtores së Parë Shqipe të Korçës. Në këtë festë vlerësohen traditat më të mira të shkollës kombëtare shqipe, të figurës së nderuar të mësuesit dhe të gjithë punonjësve të arsimit, si edukatorë të brezit të ri, si veprimtarë dhe ndërtues aktivë të një shoqërie të përparuar. Kjo ditë festohet me nderim çdo vit në të gjitha trojet shqiptare në Ballkan.

Festohet pra në Shqipëri, në Kosovë, në Kosovën lindore (Preshevë, Bujanoc, Medvegjë), në Maqedoni, në Mal të Zi dhe ndër çamë. E feston edhe diaspora shqiptare në Evropë, në ShBA etj.

 Xhelal Zejneli

Këshilli Koordinues i Arsimtarëve në Diasporë uron të gjithë mësuesit për 7 Marsin!

by

Të nderuar mësues, nxënës e prindër,Më 7 Mars ne festojmë Ditën e Mësuesit, një ditë shumë e rëndësishme për të gjithë ne si bashkësi kombëtare shqiptare në te gjithë globin. Mësuesia nuk është një profesion i lehtë. Kërkon durim, këmbëngulje, përkushtim dhe një dashuri të thellë për të mësuarit. Është një profesion që kërkon të japësh gjithçka, çdo ditë. Është një profesion që kërkon që të jesh gjithmonë duke mësuar, duke u rritur dhe zhvilluar si mësues dhe si njeri. Secili prej mësuesve e ka përballur këtë sfidë duke treguar çfarë do të thotë vërtet të jesh një mësues i shkëlqyer.Linku i videos (https://uraebashkuar.com/kkad-uron-te-gjithe-mesuesit…/)Në këtë Ditë të Mësuesit, theksojmë rëndësinë e arsimit shqiptar, rilindësve dhe të mësuarit e gjuhës shqipe. Gjuha shqipe është thelbi I ruajtjes së identitetit tonë kombëtar dhe i ruajtjes së trashëgimisë sonë kulturore dhe historike. Në këtë ditë ne nderojmë punën dhe angazhimin e palodhur të mësuesve, si dhe theksojmë sërish rëndësinë e arsimit dhe të mësuarit në jetën tonë. Arsimi është guri themeltar për zhvillimin e një shoqërie të qëndrueshme dhe për rritjen e niveleve të jetesës. Mësuesit janë udhëheqësit dhe frymëzuesit në rrugën drejt njohjes së vetes dhe të botës. Ata ndikojnë në formimin e karakterit te brezit te ri dhe bazën për të ardhmen.Kjo ditë na jep mundësinë të reflektojmë mbi sakrificat dhe arritjet e rilindësve dhe të ndjehemi krenarë për atë që kemi arritur si popull. Ne urojmë që dëshmia dhe përkushtimi i tyre të vazhdojë të na frymëzojë edhe në të ardhmen, dhe të ndjehemi me krenari pjesë e historisë së madhe të Shqipërisë.Në shekullin e 19-të, shqipja ishte gjuha e një popullate të vogël dhe kishte mbetur e izoluar për shumë shekuj. Megjithatë, dëshira për të zhvilluar një gjuhë shqipe moderne dhe shtetin shqiptar ishin bërë të padiskutueshme në kohën e Rilindjes Kombëtare te cilët në këtë kohë të ndjeshme, ngritën zërin e tyre për të mbrojtur dhe për të zhvilluar gjuhën shqipe.Shkolla e parë shqipe në Korçë, e hapur në vitin 1887, ishte një ngjarje historike e rëndësishme për popullin shqiptar. Kjo shkollë ishte e para në të gjithë Shqipërinë, dhe ishte themeli i arsimit modern në gjuhën shqipe. Me hapjen e kësaj shkolle, filluan të mësohen shkrimi dhe leximi në gjuhën shqipe, duke u ndaluar kështu praktika e mësimit në gjuhën turke që ishte e praktikuar në shkollat e mëparshme. Sot, shkolla e parë shqipe në Korçë dhe mësuesit e saj janë një kujtim i rëndësishëm i historisë sonë kombëtare. Ata tregojnë se me përkushtim dhe ndërgjegjësim të duhur, njerëzit mund të ndryshojnë fatin e tyre dhe të vendit të tyre. Mësuesit e parë të kësaj shkolle, janë personalitete të rëndësishme në historinë e arsimit në Shqipëri. Ata ishin atdhetarë të vendosur të përkushtuar e të guximshëm për të ndryshuar arsimin dhe kulturën e popullit shqiptar, duke krijuar një bazë të re të mësimit dhe një identitet kombëtar më të fortë. Kjo shkollë ishte thelbësore për promovimin dhe institucionalizimin e gjuhës shqipe në një kohë kur Shqipëria ishte nën sundimin osman. Ata ishin pionierët e arsimit modern në gjuhën shqipe dhe mbajtën në dorë shpresat dhe ëndrrat e një kombi për të bërë përpara në një botë që ishte e dominuar nga pushtuesit, për të bërë një Shqipëri të lirë dhe të pavarur.Në këtë kohë të globalizmit ky është një mësim i rëndësishëm që mund të aplikohet edhe sot kur sfidat janë akoma më të mëdha, kur kulturat dhe gjuhët po ndryshojnë dhe po zhduken me shpejtësi, ruajtja dhe mësimi i gjuhës sonë janë më te rëndësishme se kurrë. Duke e ruajtur dhe e promovuar gjuhën shqipe, ne e bëjmë kontributin tonë edhe për një botë më të diversifikuar dhe më të pasur në kulturë.Në diasporë, ku shqiptarët jetojnë në vende, shoqëri e kushte nga më të ndryshmet, mësimi dhe ruajtja e gjuhës shqipe është më e nevojshme se kurrë. Në diasporë, gjuha shqipe është një lidhje me identitetin dhe kulturën , dhe një mënyrë për të mbajtur lidhjen me vendlindjen.Roli i mësuesve në diasporë merr një kuptim e rëndësi te veçantë thelbësore në ditët e sotme. Ata janë ura lidhëse me gjuhën e kulturën e origjinës, janë figura fisnike e atdhetarit. Ata inkurajojnë nxënësit për të mësuar dhe praktikuar gjuhën shqipe në mënyrë aktive dhe krijuese, duke përdorur letërsinë dhe kulturën tonë për ta bërë më të kuptueshme trashëgiminë dhe vlerat tona kombëtare. Mësuesit kanë një rol të rëndësishëm në kultivimin e dashurisë dhe respektit ndaj gjuhës shqipe tek fëmijët tanë jo vetëm brenda kufijve të Shqipërisë, Kosovës, Malit te Zi e Maqedonisë së Veriut, por sidomos në diasporë për të siguruar se ato nuk do te humbasin me kalimin e kohës. Gjuha shqipe është një thesar i çmuar i kulturës sonë, dhe mësimi i saj në diasporë ndihmon në mbajtjen e trashëgimisë sonë të gjallë dhe të jetësuar në mesin e brezave të rinj.Duke promovuar gjuhën shqipe dhe trashëgiminë tonë kulturore dhe historike, mësuesit kontribuojnë në ruajtjen e në forcimin e ndjenjës së përgjegjësisë dhe respektit ndaj trashëgimisë sonë. Duke u përkushtuar për arsimin dhe mësimin, ne jo vetëm që rritim mundësitë tona për sukses personal dhe profesional, por gjithashtu ndihmojmë në rritjen e kulturës dhe zhvillimin e shoqërisë sonë në tërësi.Kështu, në këtë Ditë të Mësuesit, le të bëjmë një premtim për të punuar së bashku si shoqëri për të ndihmuar në rritjen e arsimit dhe kulturës sonë, duke e vlerësuar punën dhe kontributin e mësuesve tanë, dhe duke u përkushtuar në përmirësimin e arsimit dhe mësimdhënies.Në fund, le të kujtojmë se arsimimi dhe mësimdhënia janë rruga drejt zhvillimit personal dhe kolektiv. Në këtë rrugë, mësuesit janë udhëheqësit tanë dhe ne duhet t’i vlerësojmë dhe mbështesim, duke e bërë kështu shoqërinë tonë një vend më të mirë për t’u jetuar.Falënderojmë mësuesit për punën e tyre të palodhur për angazhimin dhe ndikimin e tyre te pazëvendësueshëm në jetën e brezit te ri. Në këtë Ditë të Mësuesit, urojmë suksese dhe lumturi për ju mësues fisnikë dhe për familjet tuaja. Urojme një Ditë të Mësuesit të mrekullueshme dhe suksese të mëtejshme në punën tuaj të çmuar.Këshilli Koordinues i Arsimtarëve në Diasporë (KKAD)Mira Shehu – Zv. kryetare

Rob – Autobiografia dhe Trashegimia e Beqir Sines

by

Rafaela Prifti/

5 mars – Takimi i sotëm në sallën e Regency Hotel i kushtohet librit autobiografik Robnga Beqir Sina botuar në Shqipëri nga shtëpia botuese Tirana Times vitin e kaluar. Eveçanta e jetës së tij nuk është se ai e fillon atë si i dënuar nga regjimi komunist – sepsenë atë sistem jeta e dikujt mund të niste në përndjekje – por në faktin se përndjekja eBeqirit nis përpara se të filloj jeta e tij. E veçanta e dytë lidhet me faktin se Beqir Sinambijetoi dhe jo vetëm mbijetoi por arriti të na e thotë rrëfimin e tij, gjë që nuk mundënta bënin shumë të tjerë. Dhe së fundi, duke na e treguar historinë e tij nga disa prizme sidjalë, si baba, si ish i përndjekur, si emigrant, pjesë të jetës së Beqirit gjejnë rezonancë teçdonjeri nga ne. Natyrisht ai ka pasur shumë për të thënë përpara se të vinte ngaShqipëria në Amerikë në vitin 1992 por ardhja këtu i dha Beqirit besimin, kurajon dhemundësitë për të krijuar këtë autobiografi me episode nga jeta e tij plot dhembje, mengjarje mbresëlënëse dhe momente të karrierës së tij tridhjetvjeçare në gazetari.Gazetaria u bë platforma e tij për të njohur bashkësinë shqiptare duke informuarpublikun për veprimtaritë e komunitetit por nëpërmjet saj Beqiri gjeti vetveten dheforcën për të shprehur përvojën e tij jetësore.Libri Rob nga Beqir Sina është koleksion i përvojave dhe kujtimeve të cilat janëekskluzivisht të tijat por njëherët aty reflektohet historia e një brezi të tërë të ish tëpersekutuarve apo të denuarve në kampet e punës në Shqipëri si edhe përvoja e shumëemigranteve që largohen nga vendet e tyre dhe vijnë në Amerikë. Ai rrëfen për veten porduke treguar historinë e tij, Beqir Sina rezonon me breza të tërë.Në një pjesë të librit Beqiri kujton ngjarje e veprimtari të caktuara përgjate tri dekadavenë momente kyçe për historinë e bashkësisë shqiptare dhe kauzës kombëtare. NëAmerikë ai njohu shqiptarët e brezit të babait të tij që erdhën të arratisur nga Shqipëriakomuniste por gjithmonë mbajtën Shqipërinë në zemër, takoi rrethin e miqve të babait,aktististët e lëvizjes Legaliteti dhe njohu rolin e tyre në bashkësine shqiptare, si përshembull mbështetjen që ata i kanë dhanë Federatës Pan Shqiptare të Amerikës Vatra.Por po ashtu në Amerikë Beqiri u ndesh edhe me shqiptarë që frikësoheshin prej tij – mësaktë prej biografise së tij – siç rrëfen ai në episodin kur si gazetar nuk e lejuan të hyj nëtakimin e komunitetit me Presidentin Mejdani në një hotel në Nju Jork. Beqiri gjithashtuflet për disa figura të dalluara të bashkësisë dhe përshkruan me admirim shqiptarëtaltruistë dhe modestë, donatorët e mëdhenj të kauzës kombëtare që nuk rrahin gjoksindhe nuk rendin pas reklamës.Beqir Sina ka kryer shkollën e gazetarisë në Amerikë por në të vërtetë shkolla e Beqiritka qenë gjithë jeta e tij. Gazetaria u bë identiteti i tij profesional ndërsa formimin e tij sinjeri ai ia dedikon familjes. Edhe pse i rritur larg babait, lidhja babë-e-bir zë vendqendror në jetën e tij dhe është motiv kyç në libër. Pse ka rëndësi kjo? Sepse Beqiri endjen se tani i takon atij ta përcjell këtë trashëgimi më tej. Ashtu si babai i tij Rasimi,përpara tij, edhe Beqiri e le amanetin te femijët e tij, vajza Neda dhe biri i tij Avi, i cilisiç përshkruhet në libër, lexon çdo lloj literature për të kuptuar më mirë se nga kemiardhur dhe ku jemi. Kjo është trashëgimia që le pas Beqir Sina.