• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for June 2023

SHUHET NAUM PRIFTI, VATRA TELEGRAM NGUSHËLLIMI

June 17, 2023 by s p

E nderuar familja Prifti/

E dashur dhe e çmuar mikja dhe bashkëpunëtorja jonë e ngushtë Rafaela

Me trishtim dhe keqardhje të thellë mësova lajmin e largimit nga jeta tokësore të babait tuaj të nderuar, njeriut të madh të letrave shqipe, shkrimtarit të apasionuar, njeriut të mençur të fjalës shqipe, mjeshtrit të prozës e tregimit, mikut tonë, patriotit të madh, linguistit, njeriut të veçantë, veprimtarit të shquar të çështjes kombëtare, Naum Prifti.

Në emër të Federatës Pan- Shqiptare të Amerikës VATRA, të gazetës Dielli, në emër të të gjithë vatranëve e të familjes sime ju përcjell ngushëllimet tona më të sinqerta e më të dhimbshme për humbjen e babait tuaj të shtrenjtë e të pa harruar.

Me ikjen e Naum Priftit, Vatra humbi ish-sekretarin e saj që kontribuoi për 15 vjet, gazeta Dielli humbi kontributorin dhe bashkëpunëtorin e saj më të ngushtë prej dekadash me radhë, kombi shqiptar humbi një emër të nderuar në fushën e letërsisë e gjuhësisë. Mediat humbën një penë të mprehtë, mërgata e Amerikës humbi një zë të fuqishëm që kontribuoi me dekada për komb e atdhe.

E dashur Rafaela

Zoti ju dhashtë forcë për të përballuar dhimbjen për humbjen e babait tuaj të dashur e të shtrenjtë.

Të gjithë bashkë si vatranë jemi pranë jush e familjes Prifti, familjarëve, miqve e dashamirësve tuaj në këto momente trishtimi, lamtumire e humbjeje të pa kthyeshme. Lusim Zotin për shpirtin e të paharruarit Naum Prifti.

Shpirti i pushoftë në paqe e përjetësi.

I pikëlluar

Pranë jush dhe me nderime

Kryetari i VATRËS

Elmi BERISHA

Filed Under: Opinion Tagged With: Naum Prifti

Finest Humanist Albanian American Author, Naum Prifti Dies at Age 91

June 17, 2023 by s p

New York Times/

Naum Rafail Prifti has passed away at the age of 91 in New York. Born in Albania on March 7, 1932, the writer known for his short stories was already a citizen before emigrating to the US in the early 1990s. Although he began writing fiction at an early age, he first studied medicine, but then went on to get his degree in Philology from the University of Tirana. He created a prolific body of work of nearly one hundred titles in literature and the arts including children’s books, plays, film scripts, opera lyrics, travel notes, literary memoirs, translations, and research essays.

Considered one of the most influential Albanian-American writers, Naum Prifti worked as a freelance author in New York for thirty years. His insightful explorations and subjects depicting the harsh daily reality of the once decades-long dictatorship in Albania have earned him comparisons with the works of Solzhenitsyn. Regardless of the period in which they were written, or whether they were created in Albania or the US, his stories are considered a literary standard of nonconformity even today.

Naum Prifti’s bibliography includes Grinding of the Soul published by Columbia University Press 2009 “a powerful historical novel that explores life under the extreme Stalinist-Maoist regime of Enver Hoxha”. His collections of short stories, plays and memoirs represent only part of his influential literary legacy. Naum Prifti’s voluminous body of work is a demonstration of his creative mastery as well as a manifestation of his fine brand of humanism woven together with sharp wit and lyrical style.

He is survived by his wife of 71 years, Rina, daughters Loreta, Julika, Rafaela, and grandchildren Dorian and Rea.

New York Times

Filed Under: Politike Tagged With: Naum Prifti

Një telegram i rrallë i presidentit amerikan Woodrow Wilson për Shqipërinë

June 16, 2023 by s p

Ilir Ikonomi/

Munda të gjej faksimilen e një telegrami të rrallë të presidentit amerikan Woodrow Wilson për Shqipërinë, kur ai ishte duke u larguar nga Konferenca e Paqes e Parisit në qershor 1919. Përmbajtja e telegramit ka qenë pak a shumë e njohur, por tani kemi një fotografi të origjinalit.

Aty thuhet:

“Desha që, përpara largimit, t’ju shpreh juve dhe kolegëve të tjerë, interesimin tim shumë të thellë për fatet e Shqipërisë. Kam frikë se mos në morinë e gjërave të tjera që mund të duken më të ngutshme dhe më të rëndësishme, nënvlerësohet vemendja që duhet t’u kushtohet atyre të drejtave. Ju lutem të tregoheni shumë të kujdesshëm sa u përket atyre”.

Telegrami, që mban datën 30 qershor, 1919, është dërguar nga anija SS George Washington me të cilin udhëtonte presidenti.

Wilsoni qëndroi në Paris 6 muaj e gjysmë për të marrë pjesë në Konferencën e Paqes, ku mes të tjerash do të vendoseshin edhe fatet e Shqipërisë së pas luftës.

Pas diskutimeve të shumta, çështja e Shqipërisë mbeti e pazgjidhur. Diskutohej sidomos për një protektorat italian. Një pjesë e delegacionit shqiptar kërkonte që mandatin mbi Shqipërinë ta merrte Amerika. Ata ngulnin këmbë që Amerika t’i jepte Shqipërisë një trupë të vogël ushtarake për detyra policore, një guvernator civil me ekspertë të qeverisjes dhe një hua prej disa milionë dollarësh, që vendi të mund ta shlyente me naftën dhe burime të tjera.

Plani iu dorëzua Wilsonit dhe ai kërkoi mendimin e ekspertëve që kishte marrë në Paris. Ideja e një mandati amerikan doli e parealizueshme. Fitoi ideja e një protektorati italian, por skemat e fqinjëve për copëtimin e Shqipërisë e komplikuan gjendjen.

Wilsoni trembej se pas ikjes së tij nga Parisi Shqipëria do të copëtohej. Ky është edhe kuptimi i telegramit që ai i dërgonte sekretarit të tij të shtetit, Robert Lansing

Filed Under: Opinion Tagged With: Ilir Ikonomi

ISH-PRESIDENTI GEORGE W. BUSH: MIK I PËRHERËSHËM I SHQIPTARËVE!

June 16, 2023 by s p

Nga Frank Shkreli

A person standing at a podium with a flag behind him

Description automatically generated with medium confidence

Është një thënje anglisht që thotë se, “Once a friend, always a friend”, që shqip përafërsisht mund të përkthehet se një “mik i vjetër mbetet gjithmonë mik”. 

Në një njoftim të portalit të Ambasadës së Shteteve të Bashkuara në Tiranë thuhet se Ish-Presidenti i Amerikës, George W. Bush është takuar me një grup studentësh nga Shqipëria dhe Kosova, të cilët punojnë gjatë verës në Shtetet e Bashkuara, në bazë të një programi të Departmentit Amerikan të Shtetit për të punësuar studentë ndërkombëtarë për sezonin e verës në Amerikë.  Ky grup studentësh shqiptarë që pasqyrohen në foton më poshtë, të botuar në portalin e Ambasadës Amerikane në Tiranë, janë takuar me Presidentin Bush në vendin e punës së tyre – një restorant në Kennebunport të shtetit Maine – që siç duket është restoranti i preferuar i Presidentit Bush në atë qytet, ku familja Bush ka një shtëpi verore.

U.S. Embassy-Tirana 

4h  · 

Dërgesë speciale nga Presidenti Bush! Studentët nga Shqipëria dhe Kosova që po punojnë gjatë verës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, kanë marrë një surprizë të veçantë kur ish-Presidenti i SHBA-së, George W. Bush, i bëri një vizitë së fundmi! Presidenti Bush u ndal në një nga restorantet e tij të preferuar, The Clam Shack në Kennebunk, Maine, ku studentët po punojnë si pjesë e programit të punës verore dhe udhëtimit të Departamentit të Shtetit. Studentët u kënaqën me takimin me ish-presidentin, i cili gjeti kohë për një foto me grupin jashtë (restorantit) The Clam Shack.”

Sa bukur, studentë nga Shqipëria dhe nga Kosova që po punojnë në Amerikë gjatë verës, takohen me ish-Presidentin George Bush në një restorant në mahallën ku ai kalon verën, në Kennebunkport të shtetit Maine. Sa e vogël është bërë kjo botë! Një foto e studentëve shqiptarë me një president të Amerikës i cili bëri aq shumë për shqiptarët, sidomos për Kosovën. Ishte gjatë asaj vizite në Tiranë, 16-vjet më parë, që George W Bush deklaroi se “mjaft është mjaft” — sa i përkiste zvarristjes së zgjidhjes përfundimtare të çeshtjes së Kosovës — se Kosova duhej të njihej, ndërkombtarisht, si shtet i pavarur. Ishte kjo deklaratë e fortë e Presidentit Bush nga Tirana që, më në fund, vuri në lëvizje proceset që, një vit më vonë, çuan në shpalljen e pavarësisë së Republikës së Kosovës dhe në njohjet ndërkombëtare. 

Në të vërtetë, ky muaj shënon 16-vjetorin e vizitës së Presidentit George Bush në Shqipëri. Data 10 Qershor, 2007 është dita dhe viti që shënohet në histori kur Presidenti George W. Bush u bë presidenti i parë në historinë e marrëdhënieve amerikano-shqiptare që vizitoi Shqipërinë post-komuniste. 

May be an image of 9 people, flag and text

Ish-Presidenti i Shteteve të Bashkuara, George W. Bush me një grup studentëshs shqiptarë nga Kosova dhe nga Shqipëria në Kennebunport të shtetit Maine –Foto: US Embassy Tirana

Presidenti George W Bush gjatë asaj vizite në  Shqipëri, 16-vjet më parë — ashtu siç kishte premtuar presidenti demokrat i Amerikës, Woodrow Wilsoni 100-vjet më heret se zërin e tij do e përdorte në mbrojtje të Shqipërisë nga armiqtë e saj — edhe Presidenti republikan i Amerikës, George W Bush, pothuaj një shekull më vonë, përball pothuaj të njëjtëve armiq të Kombit shqiptar – deklaroi nga Tirana, gjatë një konferencë shtypi me ish-Kryeministrin e vendit, Z. Sali Berisha se: “Mjaft është mjaft – Kosova është e pavarur”.  Duke shprehur kështu moskënaqësinë e tij ndaj bisedimeve të pafund rreth pavarësisë së Kosovës. Media amerikane e kohës, e cila i pat bërë një jehonë të madhe vizitës së Presidentit Bush në Shqipëri 16-vjet më parë, interpretonte deklaratën e Presidentit amerikan si një deklaratë drejtuar Rusisë dhe aleatëve të saj në Ballkanin Perëndimor, që kundërshtonin pavarësinë e Kosovës.

Gjatë asaj vizite u vendosën gjithashtu edhe themelet e antarësimit të Shqipërisë në NATO. Shqipëria mori ftesën për antarësim në Aleancën e Atlantikut Verior, në takimin e nivelit të lartë në Bukuresht më 2008 dhe më 1 prill, 2009, Shqipëria u bë anëtare e plotë e NATO-s.  Nuk besoj të ishte një zhvillim i rastit – që pavarësia e Kosovës është njohur nga SHBA dhe shtete të tjera perëndimore në shkurt të vitit 2008, ndërsa Shqipëria u bë e anëtare e NATO-s, një vit më vonë. Meritë e Presidentit Bush dhe Tiranës zyrtare të asaj kohe.

“Sot është një ditë e mrekullueshme për vendin tonë. Ka ardhur të na vizitojë miku më i madh e më i nderuar që kemi në botë – i të gjitha kohërave, presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, udhëheqsi i botës së lirë”, citohej nga FOX-news e Amerikës, Kryeministri i Shqipërisë, në atë kohë, Z. Sali Berisha.

Kjo foto më lartë e ditëve të fundit e ish-Presidentit George Bush me studentët shqiptarë në shtetin Maine të Shteteve të Bashkuara vetëm pasqyron — nepërmjet këtyre të rinjve shqiptarë — edhe njëherë, ndonëse simbolike por kuptimplote, miqësinë dhe admirimin e shqiptarëve, përfshir këta të rinjë shqiptarë, kudo dhe pa dallim — për Shtetet e Bashkuara. Ndërsa me bërjen pozë duke dalur në fotografi me këta të rinjë shqiptarë – e ardhmja e Kombit shqiptar — Presidenti George W Bush tregon edhe njëherë vërtetësinë e asaj thënjës së vjetër amerikane: Once a friend, always a friend.”  Miku i vjetër, gjithonë mbetet mik!

Uroj dhe shpresoj që kjo gjeneratë e shqiptarëve që përfaqësohen në këtë foto me Presidentin George Bush, të vazhdojnë t’i konsiderojnë marrëdhëniet shqiptaro-amerikane si të shënjta dhe të pazevëndsueshme midis dy kombeve tona – e mbi të gjitha të mos harrojmë miqtë e vjetër – siç është Presidenti George W Bush.

Frank Shkreli

Filed Under: Analiza Tagged With: Frank shkreli

SORKADHJA, ZJARRI I MIQVE DHE POEZIA…

June 16, 2023 by s p

– Uau, paska ardhur Sorkadhja, – thirri e mrekulluar Eda ime, – shiko, shiko nga dritarja…

Vërtet si e dalë nga ëndrrat, një sorkadhe e bukur, elegante, buzë pyllit, pikërisht të tabela që kishim marrë nga Kisha jonë, “Hope is alive”, kishte qendruar aty dhe shikonte për këtej. Ajo ishte, e atëhershmja? E mbante mend muajin e Edës dhe donte ta takonte?…

Dolën të tjerë nga pallati për te makinat e tyre, e shikonin me adhurim sorkadhen dhe ajo u largua duke kthyer kryet nga pas, sikur po shkonte sërish tek ëndrra. Si një flakë e gjallë, m’u duk…

– …që ma ngrohu shpirtin, – me tha Eda ndërkaq…

Mbërritën miqtë tanë, Milto me Vjollcën, e kishim lënë të shkonim në një tjetër vizitë në një tjetër pyll afër, atë të gratacieleve në Downtown, ku miq të tjerë, Ernesti me Imeldën, na prisnin sërish në apartamentin e tyre të bukur në një kat të 30-të. Më pas u ngjitëm bashkarisht ende mē lart, në njërën nga taracat për të vazhduar bisedat e për të pirë kafetë. Dhe ndezën zjarrin në vatrën e mermertë para nesh. Flakët vallëzonin në ngjyrën e sorkadhes. Dhe m’u shfaq ajo, zjarr i gjallë, mikesha e Edës, sorkadhja… me tabelën mbi kurrizin e saj “Hope is alive”… ku po e çonte?

Unë kisha bllokun e vogël në xhep, mezi ç’prisja rastin të shkruaja poezinë…

SORKADHJA E DITËS

Po shikonte nga dritarja

Ime shoqe

dhe drita e mëngjesit

befas u bë sorkadhe.

Njerëzit që na duan

dhe s’janë këtu,

u bënë pemë.

Përmes pemëve ecte sorkadhja,

përmes pemëve,

se ç’donte të na thoshte.

Nëpër gjethe

shkruajnë sytë e sorkadhes

si sytë e sime shoqeje

të njëjtin merak të blertë…

Dhe e druajtur

u afrohet duarve që beson,

sorkadhja – mbi psherëtimat

e njoma të barit,

me shpresë hyjnore mbi shpinë.

Uria ime prej sorkadheje

mori një copëz buke dashurie.

Krahët e sime shoqeje

menjëherë u bënë rrugë, –

njëra për mua

dhe tjetra për sorkadhen në ëndërr.

Po ku shkoi ajo? Si u fut ashtu

në trupin e sime shoqeje,

sorkadhja?

Dhe mëngjezi – mantel

me yje të mbetur nga dashuritë

fërgëllon mbi supet prej gruaje

të jetës.

Kjo ditë imja kështu –

gjysmë grua dhe gjysmë sorkadhe…

Visar Zhiti

Filed Under: ESSE Tagged With: Visar Zhiti

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 25
  • 26
  • 27
  • 28
  • 29
  • …
  • 57
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”
  • 18 dhjetori është Dita Ndërkombëtare e Emigrantëve
  • Kontributi shumëdimensional i Klerit Katolik dhe i Elitave Shqiptare në Pavarësinë e Shqipërisë 
  • Takimi i përvitshëm i Malësorëve të New Yorkut – Mbrëmje fondmbledhëse për Shoqatën “Malësia e Madhe”
  • Edi Rama, Belinda Balluku, SPAK, kur drejtësia troket, pushteti zbulohet!
  • “Strategjia Trump, ShBA më e fortë, Interesat Amerikane mbi gjithçka”
  • Pse leku shqiptar duket i fortë ndërsa ekonomia ndihet e dobët
  • IMAM ISA HOXHA (1918–2001), NJË JETË NË SHËRBIM TË FESË, DIJES, KULTURËS DHE ÇËSHTJES KOMBËTARE SHQIPTARE
  • UGSH ndan çmimet vjetore për gazetarët shqiptarë dhe për fituesit e konkursit “Vangjush Gambeta”
  • Fjala përshëndetëse e kryetarit të Federatës Vatra Dr. Elmi Berisha për Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Seancën Akademike kushtuar 100 vjetorit të lindjes së Peter Priftit

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT