• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for October 2023

Një këndvështrim mbi studiuesin dhe publicistin e shquar don dr. Lush Gjergji biografin më të shquar të shën Nënë Terezës

October 5, 2023 by s p

“Dr. Dom Lush Gjergji, emër që gjatë këtyre dy dekadave të fundit i dha sharm krijimtarisë kulturore e fetare, u gjend gjithandej, ku e kërkoi vullneti i mirë njerezor, për paqe, afri e unitet nacional, gjithnjë duke gjetur dhe shtigje të afrimit në botë të asaj që është krenari nacionale…” – Ibrahim Kadriu

Klajd Kapinova 

Portreti i një njeriu që e njeh e gjithë bota

Vepra e deritanishme e don dr.  Lush Gjergjit, është në përputhje të plotë me jetën e me formimin e tij shpirtëror, kulturor dhe nacional. Të konturosh hap pas hapi portretin e dom dr.  Lush Gjergjit, këtë emër krijues që e njeh gjithë bota intelektuale e niveleve cilësore evropiane, është paksa e vështirë, mbasi mungonin të dhënat biografike. Kësisoj, një pyetje e thjeshtë më lind fare normalisht: Cila është biografia e këtij përsonaliteti?

Nga sa kam mundur të shfletoj dhe hulumtoj me kujdes 32 vëllimet e botuara, si vlera origjinale në llojin e vet, prej mendjes dhe dorës së palodhur të don dr. Lush Gjergjit, del se është e vështirë të mësosh një Curriculum Vitae. 

Mirëpo, një proverb i lashtë afrikan thotë: “Po e pate qëllimin rrugën e gjen!”.
Dhe në këtë mënyrë, bota është tepër e vogël për një individ. 

Përballë kësaj, secili lidhet me një farë mënyre me obligimin shoqëror, duke shprehur gatishmërinë e vet, e cila ndalë e ngadalë ndërgjegjësohet dhe i dashuruar pas veprës dhe misionit të tij të begatë, mbart aspiratën njerëzore, për të qenë diçka për të dhe për bashkësinë, ku çliron vlera cilësore të dobishme. 

Intelektuali me shpirt përherë të ri e si pa e kuptuar, bën edhe kryen një veprim, që kalon vargojtë e kufijve të meskinitetit, hidhet përtej gardhit të rutinës, nuk do të vegjetojë, por kërkon të jetë plot energji, tek kryen një veprim fisnik të pasurimit të panteonit të kulturës nacionale, që zë vend e lë gjurmë në kujtesën e brezave bashkëkohorë, e prandaj merr, ose do të marrë falënderimet që meriton.

Dora-dorës, kemi një krijues të palodhur të vlerave të pastra nacionale e fetare, që një jetë të tërë ia kushtoi njeriut. Por njeriu, duke kërkuar e hulumtuar me shpresën e madhe arrinë të gjejë, falë angazhimit të vendosur, atë që ka si objektiv, pikërisht potencialin e bashkëatdhetarit don dr. Lush Gjergjit, që gjithë jetën ia kushtoj binomit udhëheqës “Fe e Atdhe” me krye e pendë.

Dhe jo pa qëllim, kjo ndërmarrje e re, por për t’u afruar shqiptarëve të kudondodhur dhe lexuesit në tërësi, këtë frymë aktive krijuese, atë që njihet si seriozitet në punën intelektuale njëherazi në disa gjuhë të botës, si për vëllimin që ka ofruar pas çdo botimi e ribotimi, po ashtu për shtrirjen e madhe gjeografike.

Si përsonalitet, paraqitet si një bibliotekë e re, e formuar nga dora e mendja produktive, në lëmin shoqëror dhe kulturës amëtare, përmes dijeve solide tradicionale dhe ato të avancuara, që buruan nga asimilimi i rrymave dhe i kulturës progresiste bashkëkohore.

Kush është don dr. Lush Gjergji?

Kur e sheh dhe bashkëbisedon ngrohtësisht me të, çlirohesh nga emocionet, që pushtojnë bisedën, falë ngrohtësisë, thjeshtësisë, butësisë, frymës së pastër të sinqeritetit, që e shoqëron këtë meshtar karizmatik, të pushton dëshira për t’a zgjatur bisedën, pavarësiht nga objektivi që i ke vënë vetës. 

Ai, nuk dëshiron që të flasë për vetën, mbasi para meje gjendet biblioteka e pasur plot libra, me të cilat ai është i lidhur ngushtësisht. 

Por, besimtarët e shumtë dhe intelektualët bashkëpunëtorë të klerikut, të flasin me admirim për intelektualin, burimet e të cilëve, më bënë të përkushtoj këtë punim mirënjohje e respekti, për margaritarin e kulturës fetare e nacionale.

Don dr. Lush Gjergji, prift katolik shqiptar i Ipeshkvisë Shkup-Prizren, ka lindur më 21 mars 1949 në Stubëll të Epërme të Karadakut, komuna e Vitisë (Kosovë). 

Lushi i vogël, zuri të dallohej në mes shokëve bashkëmoshatarë për urtësi, bujari, zgjuarësi e devotshmëri. Shkolla ishte pjesë e jetës së tij. Katër vitet e para të shkollës fillore i mori në vendlindje. Ishte ndër nxënësit më të dalluar e të dashur me të gjithë që e rrethonin. 

Mësonte mirë e me rregull, ndonëse në shtëpi nuk kishte kushte të përshtatshme. Studionte mbi një sofër druri karakteristike, që i shërbente si një tryezë për të përgatitur mësimet dhe më pas pjesëtarët e familjes shtronin sofrën për miqtë e shumtë.

Së bashku me të vëllanë dyfish: në familje e në Krishtin, të devotshmin dhe të nderuarin don Ndue Gjergjin (famullitar në kishën “Zoja Pajtimtare” (Shqiptare) në Beverly Hills në Detroit të Michigan në SHBA), mësonin dhe bënin detyrat, për të nesërmen në shkollë. 

Ende i vogël, duke medituar dhe shkuar shpesh pranë kishës, binte në sy të tjerëve devocioni i thellë që kishte për të Lumin Jezu Krisht.

Por, mbi të gjitha, në shpirtin e vogël të Lushit, dhe në vitet e adolishencës, do të mbetën të pashlyera gjurmët dhe shembujt e lartë që jepnin meshtarët e kësaj treve pjellore, bijë martirë të Kosovës, përherë kreshnike në historinë e lavdishme të nacionit shqiptar. 

Ngjarja shpirtërore e gëzim i brendshëm, lumturoi Lushin e vogël, thirrja e Zotit, për t’a pasur pranë si shërbestar besnik, duke e pranuar në gjirin e meshtarëve, që i përkushtoheshin Zotit, njeriut dhe vendit, ku ato kryenin misionin baritor të popullit shqiptar.

Mirëpo Stubulla e Eperme, ka ngjarje që ruhen thellë në kujtesën e historisë nacionale e fetare të këtyre trevave, ku, kulmojnë ndër të tjera edhe martirët që e falën jetën e tyre, në shërbim të krishtërimit (mbi të cilët sot ekzistojnë edhe libra studimorë, të realizuar nga autorë shqiptarë, në formë monografie me fakte e të dhëna të pasura me ndodhitë e historisë). 

Këtu ruhen me dashuri, ende si jehonë të shekujve që kanë kaluar afresket e kishës plot kolorit të gjallë, që shfaqen hijshëm nëpër faqet e murale të objektit të kultit, të cilat, me stoicizëm i kanë rezistuar erërave të furishme të historisë që ka përjetuar kisha.

Këtu meshtari i ardhshëm lutej dhe vetëm lutej, për vete dhe të tjerët. Ai, do të kujtojë me mall ceremoninë e bukur të krezmimit të tij. Përsëri vitin e pestë, vocrraku që hidhte shtat, do të vijojë çdo ditë shkollën e Vitisë. Ndërsa tre vjetët e fundit nga klasa e pestë deri në të tetë i ndjek në shkollën e fshatit Zheger. 

I riu, vijon studimet në gjimnazin klasik në Dubrovnik, ku vitin e parë gjendet si student në degën e filozofisë pranë qytetit të Splitit, kurse vitet e tjera të filozofisë, niset për t’i ndjekur në Romë, ku më pas mbron magjistraturën me temë: “Pavdekshmëria e shpirtit në Plotinon”, më 1970.

I etur për të zgjeruar dhe thelluar dijet, me të cilat nuk kënaqëj asnjëherë, përsëri në Itali, vijon studimet e arrin të marrë diplomën e teologjisë, pranë Universitetit Papnor të Urbanias ose siç njihet “Propaganda Fide” në Romë. 

Hapësirat kulturore për këtë meshtar ende të ri, nuk do të njohin kufi. Paralelisht me studimet e larta universitare të filozofisë e teologjisë, ka bërë pronë të tij asimilimin e plotë të studimeve universitare dhe pasuniversitare në Insitutin e Psikologjisë në Universitetin Shtetëror “La Sapinza” të Romës, ku ka doktoruar më 1975, duke mbrojtur temën e disertacionit: “Gruaja shqiptare”.

Sipas vlerësuesve profesorë laikë dhe klerikë të famshëm në Itali, që kanë asistuar në këtë eveniment shkencor, theksohet, se punimi i autorit shqiptar shquhet për një trajtim shumë korrekt dhe serioz, e pasur me argumente dhe rrjeshmëri logjike, shoqëruar me burime të larmishme dhe të shumta shkencore të botës shqiptare dhe botërore në fushën e psikologjisë shoqërore. 

Dr. Gjergji, ka preferuar të rrokë temën e ndieshme të një forcë të shoqërisë shqiptare: “Roli i femrës shqiptare në familje dhe shoqëri”, të cilin nënshkruesi e botoi dhe ribotoi si vepër te veçantë. Shtypi i kohës, i ka kushtuar një kujdes të veçantë në shumë rrafshe.

Në veçanti shquhet një artikull vlerësues, konceptuar me kulturë nga studiuesi i letërsisë shqipe prof. Isak Ahmeti, ku midis të tjerave e ka cilësuar këtë vepër, si një “… hap i guximshëm prometik në lëmin përkatës” 

Sapo e hap për të shfletuar, në hyrje të veprës së vet, sa të thellë në analizën e shumanshme shkencore, aq dhe aktuale, për pjesën e rëndësishme të komunitetit shqiptar sot.

Këtu bie në sy ndërthurja, zbërthimi me hollësi e maturi dinjitoze i analizave, që u ka kushtuar temave. 

Lënda të parë e materialit faktik, ka të bëjë me gruan shqiptare, në të drejtat zakonore të Lekë Dukagjinit, me gruan shqiptare në tërësi etj. 

Për me tej autori, thotë: “Nënës time, përsonifikimit të dashurisë, të mirësisë, të vuajtjeve, të duresës, të qëndresës dhe të urtësisë, asaj e cila më rriti dhe me plot dashuri, gëzim dhe hare në shenjë falënderimi dhe mirënjohjeje!”

Më 1975, mbasi përfundon me sukses doktoraturën, kthehet në Kosovë, duke mbartur me vete një kulturë të shëndoshë, i paisur me cilësi të lartë morale, fetare, shoqërore e patriotike. 

Ai bëhet një përkushtues deri në ditët tona i interesave të larta të devocionit të fesë dhe të nacionit shqiptar.

Studiuesi i shquar, është njohur sot, jo vetëm si prift i thjeshtë (në një ndër zonat më të vështira të Kosovës, ç’ka të kujton shën Jeronimin dhe mons. Simon Filipaj-n, që përkthyen Biblën i pari në latinisht dhe i dyti në shqip në kushte shumë të vështira, duke mbetur të pavdekshëm për botën dhe shqiptarët, shënimi im K.K.), por mbi të gjitha si një njeri me botë të madhe njerëzore, duke vënë të gjithë talentin e tij intelektual dhe njerëzor, vetëm për të mirën e popullit e vendit të tij.

Me erudicion, më përpara dhe tashti, diti me mjeshtëri, të ndërthurë e kanalizojë interesat nacionale, shoqërore të popullit tonë, me nevojat e brendshme shpirtërore të tij. 

Edhe në ditët tona shpesh porositë, se: “Në mënyrë graduale duhet të vijë ripërtritja e qëndrushme ose rindërtimi i shpirtit të njeriut veçanërisht për Shqipërinë, duke e shëruar nga plagët e thella, të shkaktuar nga konflikti me sietmin dogmatik ateist, i cili për pasojë solli edhe rënien e kulturës. 

Në këtë kontekst të nevojës imediate, njeriu duhet të ripërtërihet, duke rifituar drejtimin ndaj vlerave më të larta të jetës shpirtërore, ku inkuadrohen në unitet: feja, shpresa dhe dashuria.

Në këtë mënyrë mund të rimarrim jetë dhe lulëzim, të ripërtërihen në gjerësi dhe thellësi tërësia e strekturave të shoqërisë dhe qytetërimit. 

Në qoftëse duam të krijojmë njeriun e vetëdijshëm, si njëri të vërtetë brenda komunitetit të krishter, domethënë njeriun e krijuar, sipas shëmbëllimit dhe ngjashmërisë së Perëndisë, duhet edhe në këtë rast t’i përshtaten strukturat e mendimit të njeriut, në të cilin rregullat e drejtësisë po fuqizohen dhe plotësohen nga dashuria, në fushën e marrëdhenieve njerëzore, të karakterizuara nga bashkësia dhe solidariteti…”

Vala e rëndë e keqtrajtimeve, që përfshiu Kosovën, si pasojë e okupimit të gjatë nga kolonizatorët serbë, bëri që don dr. Lush Gjergji të gjendet më pranë halleve e shqetësimeve të përditshme të grigjës së vet, duke qenë një bari model i populli besimtar, që si dele e urtë e ndiqte nga pas, për t’iu gjendur në këto çaste të vështira, që po kalonin çdo ditë.

Pra, ai shquhet, për një aktivitet të ngjeshur edhe në poret e tjera të jetës në Kosovë, ku angazhimi shoqëror dhe atdhetar zinin peshë të dukshme. 

I palodhur u gjend në të gjitha tubimet, ku printe flamuri nacional, duke i paraprirë misionit fisnik për pajtimin e gjaqeve, përkrah profesorit të nderuar Anton Çettës.

Aksioma udhëheqëse e këtij akti sublim popullor, për rëndësinë që po merrte për don dr. Lush Gjergjin ishte e shkruar në ndërgjegjën e zemrës së tij: “Ne më parë duhet të shërojmë plagët tona, pastaj t’i kthemi vetvetes“.

Në ato çaste, kur gjakmarrja përmes normave kanunore të maleve ishte kthyer në një plagë, u gjend me Kryqin në dorë dhe Biblën si fitimtare tash 2000 vjet, meshtari i matur e i urtë, në realizimin me sukses të misioneve pajtimi, don dr. Lush Gjergji.

Këtu, më tepër se kurrë, u pa karakteri i vërtetë i shqiptarit, ku, mbi të gjitha dominoi logjika e shëndoshë humane njerëzore, me vullnetin e vetë popullit fisnik, me një shpirt të gjërë që di të falë, u realizuan shumë pajtime midis kuvendeve të burrave, duke u dhënë normalitet dhe jëtë të gjatë foshnjave të reja, që nuk do të kërcënohen më nga armët vrastare për gjakmarrje.

Viti 1990, shënoi një ngjarje të rëndësishme për popullin shqiptar në Kosovë, ku, merr jetë themelimi i Shoqatës Humanitare me emërimin e një shenjtoreje, me emrin “Nënë Tereza”, në krye të së cilës u zgjodh si kryetar don dr. Lush Gjergji. 

Ai, pa kursim, por me vullnet të madh mori pjesë në hartimin e programit dhe të statutit të kësaj Shoqate. Mirëpo, ajo që e dallon këtë meshtar, është thjeshtësia si virtyt cilësor i dr. Gjergjit. 

Ai shprehet: “E kam parasysh një thënie të vjetër të Pjetër Bogdanit: “Fati i popullit tim është edhe i imi“, prandaj (në çdp formë organizimi, që ka për bazë mirësinë ndaj popullit tij), kam ofruar mundësitë e mia organizative dhe krijuese“

Nënë Tereza “flet” në shumë gjuhë të botës
dhe biografi i afërt don dr. Lush Gjergji

Ka më shumë se katër dekada, që qarqet publicistike botërore, përmes shkrimeve në gazeta e revista prestigjioze religjioze e kulturore, njohin pendën e palodhur të mendjes së ndritur të dr. Lushit, që një jetë të tërë ruan bashkëpunimin me shumë ente botuese dhe median botërore sot. 

Si një intelektual cilësor dhe produktiv, është kërkues drejt horizonteve të reja të kulturës shqiptare e botërore, duke i dhuruar njerëzimit mbi 10 vepra të Nënë Terezës, me shifra astronomike me tirazh 4 milion kopje, sikurse është “Madre della carita” (Nëna e mëshirës).

Ashtu si për shën Nënë Terezën e Kalkutës, India ka qenë atdheu i dytë i saj edhe për don dr. Lush Gjergjin India dhe viset e tjera të botës, ku ndoqi jetën dhe mirësitë e Nënë Terezës kanë qenë atdheu i dytë, një lëndë e parë për hartimin e veprave që janë bërë pronë e thesarit të artë të kulturës. 

Ai i përket mbarë njerëzimit, duke u rradhitur me dinjitet në panteonin e artë të kulturës evropiane dhe botërore me dinjitet si një shqiptar i vërtetë. 

Ky biograf e studiues i afërt i jetës së Gonxhe Bojanxhiut, u bë motoja e jëtës së tij, krahas detyrës baritore të përditshme, me arsyen e parë për t’i treguar mbarë botës, se kush janë shqiptarët që Shkrimi i Shenjtë i Biblës i përmend me krenari tash 2000 vjet, për t’i përcjellë botës, se kjo Nënë e vogël, shpirtërisht kishte një zemër të madhe, sa mbarë bota, që e respektoi përjetësisht me veneracion. 

Ajo, kur ka ndërruar jetë në lumninë e pasosun, së bashku njerëzimi ka ngritur zërin e kërkesës, për t’a bërë pjesëtare të denjë (beatifikua) në familjen e madhe të shenjtorëve të krishtërimit.

Këto vepra janë shumë të rëndësishme, sikurse vlerëson prof. Isak Ahmeti, në librin e njohur “Kleri katolik shqiptar dhe letërsia”, kur shkruan: “…kanë vlerë monumentale, janë dëshmi e gjallë se kemi të bëjmë me një pendë të rrallë, që po krijon ura afrimi të botës shqiptare, të botës humanitare, në botën e komunitetit evropian…”

Meshtari e publicisti, mbrojti me stoicizëm identitetin shqiptar të Nënë Terezës, ndonëse në kohën që kishte botuar librin biografik “Nëna jonë Tereze”, shtypi i atëhereshëm jugosllav, kishte mbushur faqet e saj me pretendimin, se ajo është jugosllave. 

Ishte pikërisht serioziteti dhe ofrimi i fakteve autentike që studiuesi i palodhur dr. Lush Gjergji i ka bërë kësaj figure madhore të njerëzimit. Më pas media e shtypi i huaj, ka marrë si pikë referimi e botoj shkrime nga jeta e Nënë Terezës, duke u mbështetur në veçanti nga burimet origjinale të hulumtuesit shqiptar meshtar dhe atdhetar. Kështu do të vijojnë edhe 6 vepra të tjera që autori i ka përkushtuar Gonxhe Bojaxhiut.

“Lule për Nënën”, është libri ekskluziv, që u botua në shqip dhe italisht e kohët e fundit në gjuhët e tjera. Këtu përmblidhen kontribute arti, që në këtë rast i kushtohen Nënë Terezës. Kjo është tema më e preferuar universale, që ka trajtuar shpesh penda e mendja e dr. Lushit, ku poezitë përkushtuar Engjëllit të përjetshëm të Paqes, do të mbesin si një lule që freskon zemrat e do njeriu, që ka pasur fatin ose privilegjin e madh të takojë ose të ketë mbi kryet e vet, për një çast solemn meditimi duart e shenjta të Nënë Terezës.

Poezia shqipe, që është krijuar mbi Nënë Terezën e që vijon të krijohet ka shpërblyer vrudhshëm e në tërë bukurinë e saj, sepse, “kjo poezi, e frymëzuar nga triumfi i humanizmit nga vetëflijimi i Nënë Terezës për Njeriun, për Njerëzimin, pulson nga një Frymëmarrje e gjërë, nga Triumfi i metaforës poetike”, vlerëson studiuesi prof. Isak Ahmeti.

Ndërsa në 80-vjetorin e lindjes së saj, autori nxjerrë nga shtëpia e botimit me titull domethënës: “Madre Tereza” (1990). Ajo, është në vetvete, një pasqyrë monografike dhe reale me vlera shumëdimensionale e historisë shqiptare, mbasi këtu bëjnë pjesë shënime historike, mbi origjinën, traditën dhe gjuhën shqipe “…që ishte mburojë e pathyeshme e Ballkanit dhe e Evropës“, siç vlerëson edhe vetë biografi i veprës.

Në qoftëse, do të ndanim me kujdes librat firmën me don dr. Lush Gjergji, atëherë rezulton, se në biografinë shqiptare brenda trojeve etnike, janë lëvruar mbi 14 libra në gjuhën shqipe, ndërsa të tjerat janë në gjuhë të huaj. Kështu, vëtem libri “Nëna jonë Tereze” në fillim u botua në gjuhën amtare, më pas u botua me sukses edhe në 9 gjuhë të botës, si: anglisht, italisht, gjermanisht, portugalisht, spanjisht, frengjisht, sllovenisht, hungarisht dhe kroatisht.

Monografia monumentale, shpalos me madhështi dinjitoze botën e madhe humanitare të shqiptares, përmes një pende të rrallë të përdorur me efikasitet. Ne faqet e veprës jepet me një stil joshës dhe narrativ këndshëm jeta e përkushtimi i nobelistes, si motër nderi e të gjithë botës, duke rradhitur me kujdes një mori dokumentash, që ka hulumtuar vetë në Indi e kudo, ku, mund të marrësh, mesazhe, episode tërheqëse dhe emocionale.

Tek e lexon e rilexon me endje, ndjen në thellësi të shpirtit pikërisht figurën e qetë, të kësaj krijese ëngjëllore gjithnjerëzore, fisnike në zemër e shpirt, të urtë e të dlirë, të dashur e të përkushtuar, të vendosur e vetmohuese, në një kontekst më të gjërë mbi gjithçka që me finesë.

Ai, ka skalitur me portretin e Nënës së shekullit XX, me emrin: Nënë Tereza, këtë përfaqësuese të dashut të shumë konfesioneve (besimeve) të kombeve e të racave të ndryshme, ku ajo dhuroi dhembshuri, dashuri, jetën e vet kushtuar Zotit e njeriut të varfër kudo nëpër botë.

“Madre della carita” (Nëna e dashurisë), mbasi u botua në shqip në vitin 1990, u përkthye në: italisht, frengjisht, anglisht, spanjisht, gjermanisht e polonisht. 

Libri i ri, është një publikim i rrallë, i veçantë, duke rrezatur e vendosur një urë afrimi mes botës shqiptare me atë humanitare amtare, të mishëruar në piedestal, përmes Nënë Terezës, si shembull përsosmerie në tërë botën.

Ai, si vepër, ka arritur në një shifër rekord në 4 milion kopje, çka do t’a kishin zili shumë shtëpi botuese njëhezazi në Evropë dhe për disa dhjetëvjeçarë në Shqipëri.

Shtypi e ka përcjellë kështu: “…një letrat me talent e kallzimtar që na e kujton Barlecin, përmes shkrimesh e ngjyrash të gjallë, ka përjetuar figurën madhore të Nënë Terezës.” Varianti në italisht “Madre della carita”, në një numër prej 500 kopjesh janë speciale, pra, me një fjalë të mbështjell me lëkurë ariu të bardhë të zonave polare. 500 ekzemplarë i janë dhënë Atit të Shenjtë papa Gjon Pali II, i cili ua dhuron autoriteteve botërore të lëmeve të ndryshme.

Eruditi i palodhur dhe intelektuali dr. Gjergji, njihet për libra të tjerë: “Kosova, strategji pa dhunë”, botuar në italisht më 1993. Vepra në fjalë është ribotuar disa herë në vit. 

Kujton, se është rast i vetëm, që një autor shqiptar me librin në fjalë shërben si literaturë plotësuese e informuese për shkollat e mesme në Itali. 

Libri tjetër, që ka zgjuar shumë interesimin e botës evropiane është “Bosnje, s’mund të na detyroni t’ju urrejmë”. Autori, ka shkruar një libër tjetër: “Të falem për të jetuar“, dhe në vitin 1997 ai është botuar në italisht. 

Ngjarjet si shkak në libër, i ka marrë nga jeta e përditshme e bashkëatdhetarëve të vet në Kosovë, që zë fill në pjesën më të madhe më 1981. 

Dr. Gjergji, për shumë vite me radhë ka qenë redaktor dhe kryeredaktor i revistës fetaro-kulturore “Drita“, si dhe i shtëpisë Botuese me të njëjtin emër në Ferizaj Kosovë.

Në botë emri dhe vepra e tij, veç shkrimeve origjinale (në gjuhë të huaj), ka pasur nderin të jetë si bashkëpunëtorë i shumë revistave kombëtare dhe ndërkombëtare, veçmas me punime dhe studime rreth edukimit të fëmijëve dhe rinisë, studiues e analist i kujdeshëm bashkëkohorë i çështjeve familjaro-shoqërore. 

Ai është bashkëpunëtorë i palodhur dhe shumë rezultativ me shkrime të bukura dhe tematika të larmishme i revistës së njohur kulturore-rinore “Shpresa” në Prishtinë, që botohet dhe drejtohet nga saleziani don Nosh Gjolaj.

Don dr. Lush Gjergji, është një fabrikë që prodhon përherë me cilësi për fenë, kulturën dhe temat bashkëhore shqtësuese të nacionin (atdheun e tij).

Urime don dr. Lush dhe jetë të gjatë dhe frytshmëri intelektuale dhe baritore për grigjën dhe popullin martir shqiptar.

Filed Under: Kulture

Një libër që hedh dritë mbi rrezikun rus

October 4, 2023 by s p

Image result for Beqir Meta. Size: 170 x 185. Source: www.zeri.info

Akademik Prof.dr. Beqir Meta

Një libër që hedh dritë mbi rrezikun rus

Prof. Eshref Ymeri: Shqiptarët përballë 

politikës rusomadhe

Libri i fundit i Profesorit dhe intelektualit të mirënjohur e të përkushtuar atdhetar Eshref Ymeri, është një dritare e re dijeje për lexuesin shqiptar, madje e një dijeje që inteligjencies dhe kombit tonë i duhet aq sa dhe drita e diellit. 

Profesori i nderuar, në një sërë artikujsh historiko-politologjikë, ka analizuar politikën rusomadhe kundrejt Çështjes dhe Kombit Shqiptar, duke i nisur analizat e tij qysh nga periudha e Rilindjes Kombëtare Shqiptare dhe duke i vijuar deri në ditët tona. Në këtë botim shumëdimensional, autori nuk vjen rastësisht, por ai është vijim i një pune të madhe, të zhvilluar prej tij përmes hulumtimeve në literaturën ruse e perëndimore, por jo vetëm, dhe në hulumtimet e dokumenteve historike që vijnë nga arkivat ruse, një pjesë të të cilave ai ka meritën se i ka sjellë në shqip për lexuesin shqiptar, së bashku me Dr. Islam Laukën.Kjo përmbledhje me artikuj, të shkruar në kohë të ndryshme, shquhet për analizën konsistente dhe të qartë të politikës ruse kundrejt shqiptarëve, duke zbuluar me mprehtësi konstanten e saj antishqiptare, qysh nga mesi i shek. XIX deri në ditët tona. 

Prof. Ymeri provon me argumente shkencore se kjo politikë lidhet me ambiciet e pandryshuara ruse për të sunduar kontinentin evropian. Prandaj, një meritë e veçantë e këtij botimi është pikërisht zbulimi se politika antishqiptare e Kremlinit është degëzim i politikës imperialiste ruse kundrejt Evropës. 

Në këtë kontekst, ai na ka sjellë në një trajtë shkencore, por po kaq edhe letrare, thelbin e kësaj politike, të cilën e pagëzon si politika e pabesë e Rusisë kundrejt Evropës. Ai provon përmes postulateve të Carëve rusë, Leninit, Stalinit dhe së fundmi veprimeve të Putinit dhe taborit të tij, se boshti politik dhe gjeopolitik agresiv i Rusisë nuk ka ndryshuar prej disa qindra vjetësh.

Ky është një përfundim që Prof. Ymeri e kishte arritur para luftës kriminale të Putinit kundër Ukrainës, çka i jep vlerë të spikatur mendimit të tij shkencor. Kjo del në pah aq më tepër kur qeveri, burra shteti dhe politologë evropianë perëndimorë, pas viteve 1990, për shumë kohë u gabuan e u mashtruan nga loja, pabesia e dinakëria ruse, duke shpallur përfundimin e Luftës së Ftohtë, pa e kuptuar se ajo vetëm kishte ndryshuar mantelin ideologjik-propagandistik, dhe jo vetëm që nuk kishte përfunduar, por kishte premisat të përshkallëzohej në një luftë të nxehtë, ashtu siç e shohim sot me dhimbje e ankth, kur bombat ruse godasin një popull liridashës, fqinj dhe evropian – ukrainasit heroikë. 

Autori sjell fakte dhe analiza të shumta për qëndrimin e Rusisë kundër të drejtave legjitime shqiptare qysh gjatë Kongresit të Berlinit, Konferencës së Ambasadorëve në Londër më 1913, Luftës I Botërore, Luftës së Ftohtë dhe veçanërisht për qëndrimin armiqësor ndaj Kosovës, duke u vënë me forcë në mbrojtje të dhunës, shtypjes dhe krimeve të shovinizmit dhe shtetit serb kundër shqiptarëve. Ai nënvizon se “ajo që ka rënë  më shumë në sy në qëndrimin e Kremlinit, është histeria mbarëruse kundër mbarë kombit shqiptar edhe pas përfundimit të bombardimeve të NATO-s kundër Serbisë. Të gjitha mjetet e informimit masiv u vunë tërësisht në shërbim të ndezjes së urrejtjes kundër gjithë shqiptarëve, në mbarë trojet e tyre etnike”. Dhe se traditën shoviniste të shtypit  të kohës së Rusisë cariste në shtrembërimin e së vërtetës për krimet serbo-bullgare, përkatësisht kundër etnisë shqiptare dhe turke në vitet 1912-1913, po e vazhdojnë sot me të njëjtin zell shtypi dhe mjetet e informimit pamor të Rusisë neocariste, e cila, në qëndrimin ndaj kombit shqiptar, nuk ka lëvizur as edhe një grimë nga piketat e shovinizmit rusomadh.

Eshref Ymeri, duke shfrytëzuar  burime të shumta në gjuhën ruse, me të cilën fatkeqësisht sot punojnë pak dijetarë shqiptarë, sjell edhe një histori reale, interesante, ndonëse të trishtë, të raporteve të shtetit rus me popujt fqinj, të cilat dominohen  nga dhuna ndaj tyre, nga komplotet, frikësimi, lufta përçarëse dhe nënshtrimi. Një vend të posaçëm ai u kushton raporteve ruso-ukrainase, ku evidenton rrënjët e konfliktit prej qindra vitesh më parë, dhe shpjegon se si Rusia e tradhtoi paktin e parë të miqësisë midis dy popujve. Por njëkohësisht ai ka analizuar edhe karakterin liridashës qindravjeçar të popullit ukrainas, si dhe pasojat e rënda që kishte sjellë degradimi i institucioneve demokratike para revolucionit në sheshin Majdan, degradim i nxitur edhe nga Rusia. Ai pohon se “kur  oligarkia ukrainase pasurohej në një mënyrë marramendëse, dikush tjetër do të varfërohej në një mënyrë po kaq marramendëse”. Dhe ata që varfëroheshin ishin njerëzit e thjeshtë. Ky korrupsion, i nxitur nga Kremlini me veglat e tij, ishte parapërgatitje e pushtimit. Gjithashtu, ai jep shembuj të shumtë, si Kaukazi, Çeçenia, Gjeorgjia, vendet Baltike, Polonia, Moldavia, etj., të cilat kanë qenë viktima të shovinizmit rusomadh dhe mbeten ende nën kërcënimin e tij, duke na hapur sytë për trajektoren e pandryshueshme historike qindravjeçare të imperializmit rus dhe të rrezikut që përfaqëson ai për Evropën dhe mbarë paqen botërore. Nga ana tjetër, në këtë botim analizohet dhe argumentohet se luftën kundër popullit paqësor ukrainas, Putini po e përdor edhe si një mjet gjenocidi kundër pakicave kombëtare të shtetit rus. Ai nënvizon se “ajo që ka rënë shumë në sy pas sulmit të 24 shkurtit, janë skenat e mobilizimit të njerëzve nga radhët e pakicave kombëtare, për t’i dërguar në “thertoret” e Ukrainës”.

Duke i bërë një analizë koherente politikës ruse, bazuar në të drejtat dhe interesat legjitime shqiptare, prof. Ymeri, njëkohësisht, ka bërë dhe një analizë koherente, bazuar në parimet, vlerat dhe interesat evropiane dhe perëndimore. Kjo është një vlerë tjetër themelore e botimit, i cili ka theks sa shqiptar, aq edhe properëndimor e demokratik. Prandaj nga ky libër na vijnë mesazhe e mësime të shumëfishta, polivalente, që janë një vlerë e shtuar për letërsinë historiko-politike shqiptare. Ёshtë me shumë vlerë përfundimi i tij se “politika ruse, me një traditë të kahershme pabesie në strukturimin e vet, idenë e përçarjes që kërkon të mbjellë mes Evropës dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës, e ka shndërruar në një ide fikse”. Se politika ruse e pabesisë, e programuar dhe e ushqyer disa shekuj nga diktatorët që Rusia ka pasur në krye, e ka bërë punën e vet dhe “me kalimin e kohës, kjo lloj politike vjen e infekton mbarë popullin, duke u shndërruar në pjesë përbërëse të formimit të tij botëkuptimor”.    

Dhe bash në qendër të këtij kërcënimi ogurzi, Prof. Ymeri, provon se është kombi shqiptar, i cili ka qenë vlerësuar, vlerësohet dhe do të vijojë të vlerësohet nga politika cariste e neocariste ruse, si pengesë për shtrirjen e tentakulave dhe dominimit në Mesdhe, mu në zemër të Evropës, si ndërprerje e linjave të kontinuitetit të popujve sllavë dhe ortodoksë, të cilët Kremlini i llogarit ende si ushtarë të aspiratave imperialiste ruse. Ai vërteton se si në të kaluarën, ashtu edhe në ngjarjet e fundit, Rusia përbën një armik të rrezikshëm të kombit shqiptar, të aspiratave të tij legjitime për prosperitet, liri, demokraci, bashkim kombëtar dhe bashkim me familjen evropiane. Kjo analizë dhe faktet që sjell ai në këtë botim të thukët, me frymë sa realiste e objektive, po aq kombëtare dhe evropiane, na bëjnë të mendohemi thellë, për këtë rrezik potent dhe konsistent.

Faktet dhe argumentet që sjell autori, sugjerojnë medoemos rishqyrtimin dhe  analizën kritike të politikës ruse, veçanërisht të ngjyrave mashtruese që ajo ka marrë në periudha të ndryshme, duke ruajtur gjithnjë thelbin e saj antishqiptar dhe antievropian. Profesori ka argumentuar se pikërisht në dy periudha – atë komuniste dhe periudhën e tranzicionit postkomunist, forma mashtruese e kësaj politike gaboi rëndë jo vetëm politikanët xhahilë komunistë shqiptarë, por edhe dijetarë të atëhershëm e të sotëm shqiptarë dhe evropianë, të cilët sot fërkojnë sytë nga tmerret që kanë shkaktuar në Ukrainë bombat ruse, duke ngjallur makthet e luftërave të mëparshme botërore, që shkrumbuan qytetërimin evropian dhe atë botëror.

       Përmes fakteve e analizave, ky libër i bën thirrje ndërgjegjes së çdo shqiptari  të vërtetë: kujdes, vigjilencë, një milion herë vigjilencë, rreziku rus është atje, i egër, gjakatar, mbytës, kriminal, si një qen i gatshëm të na kafshojë! Kush është shqiptar i vërtetë e me ndërgjegje të formuar, e përjeton thellë këtë kushtrim. Kush nuk e ka ende të plotë këtë bindje e ndërgjegje (dhe, fatkeqësisht, ka ende shumë të tillë, për një mijë arsye), lipset ta lexojë me vëmendje, por edhe me zemër këtë libër, që një ditë të mos pendohet për pasojat e miopisë së tij. 

Ky libër na hap sytë se Rusia, për  interesat e saj fashiste e shoviniste, ka shtrirë tentakulat në Ballkan, por edhe në Shqipëri, duke sponsorizuar e nxitur fenomene negative të shoqërisë, faktorë destruktivë e shpërbërës të kombit e të shtetit shqiptar si: korrupsioni, veçanërisht në nivelet e larta shtetërore, korruptimin e qarqeve të caktuara politike, ku ajo ka pasur e do të ketë mundësi, ka nxitur tendencat e rrymat antidemokratike, tendencat antiamerikane e antiperëndimore në Shqipëri, etj. Prej veprimtarisë së saj të hapur dhe të nëndheshme, ose asaj që sot quhet luftë hibride, rrezikohet edhe vetë qenia e shtetit kombëtar shqiptar dhe pavarësia kombëtare, Kosova dhe gjithë  shqiptarët në trojet e tyre etnike.

Nga ana tjetër, në këtë botim analizohet edhe dobësia e këtij shteti agresor dhe autori pohon se “Ukraina e ndihmoi Aleancën e Atlantikut të Veriut të çlirohet një herë e mirë nga iluzioni për “fuqinë e madhe ushtarake” të Rusisë”.

Prof. Ymeri ka analizuar me mprehtësi edhe zhvillimet e brendshme në Rusi, shkallën e zhvillimit të popullit rus, profilin e tij mental, strukturën e tij social-kulturore dhe ndërgjegjen e tij politike në shekuj dhe në ditët tona. Larg çdolloj tendence populiste, propagandistike e ideologjike, ai e pohon troç dhe saktë: ky popull, i indoktrinuar me ndjenjën imperialiste rusomadhe, me shkallën e zhvillimit politiko-shpirtëror e social që ka, është bazament i regjimeve autoritariste e totalitariste dhe njëkohësisht edhe mbështetës i politikanëve dhe politikave imperialiste, agresive, luftërave dhe një rrezik për Evropën, që ajo të përjetojë fatkeqësi të reja. Veçanërisht ai ka nxjerrë në pah, përmes fakteve relevante, orientimin dhe frymën dominuese antiperëndimore (anti SHBA, anti BE dhe anti NATO) të opinionit rus, duke vënë në spikamë rrezikun e madh që i kanoset Evropës nga ky shtet në ditët e sotme, por edhe për shumë kohë në të ardhmen. Ai shkruan me saktësi se “Duke pasur parasysh këndvështrimin mitik të popullit rus ndaj pushtetit, vjen e krijohet një situatë e tillë, në të cilën etatizmi merr sipërinë, domethënë interesat e shtetit janë gjithmonë mbizotëruese në raport me interesat e individit. Por një gjë e tillë është e pamundur të arrihet pa shfaqje të qëndrimeve të egra ndaj individit. Sepse pushteti gjithmonë është autoritar”. 

Ai vë në dukje se ky profil antropologjik, i bashkuar me urrejtjen dhe armiqësinë konstante disashekullore kundër Perëndimit, me ndjenjat pushtuese perandorake ndaj popujve të tjerë, me të cilat është ushqyer ky popull, përbëjnë një bazë solide kryesore për politikën imperialiste agresive ruse, si në të kaluarën, ashtu edhe sot.            

Për shkak të jetës së gjatë nën regjimet autoritariste e totalitariste, për shkak të mbizotërimit të kultit të individit, në shoqërinë ruse është gjallëruar kultura e qëndrimit nihilist ndaj mendimit ndryshe, dhe mendësia perandorake përbën karakterin specifik të raportit të rusëve me bazueshmërinë (themeltësinë) e pushtetit. Gjatë shekujve, rusët janë vetëdijësuar për natyrën parësore të bashkësisë (komunitetit) dhe natyrën dytësore të individit.

Një vlerë të veçantë kanë analizat për natyrën shovene të disa prej shkrimtarëve rusë, duke përfshirë edhe shkrimtarët e mëdhenj, si Pushkini, Dostojevski dhe Sollzhenjicini, madje duke na zbuluar në mënyrë befasuese me argumente se ky i fundit ka mbajtur një qëndrim të spikatur antishqiptar edhe kundër popullit të Kosovës dhe lirisë së tij, por edhe kundër demokracisë, duke përkrahur regjime kriminale, si ai i Pinoçetit në Kili. Me pak fjalë, Profesor Ymeri na zbulon botën e brendshme ruse, me politikanët, shkrimtarët, sociologët, politologët, historianët dhe, në përgjithësi, intelektualët e saj, duke nënvizuar se pjesa më e madhe dhe më me ndikim e tyre, është zhytur në llumin e shovinizmit  rusomadh dhe i shërben atij pa ndërgjegje, pra, është një inteligjencie e vdekur moralisht, mendërisht dhe shpirtërisht. Profesor Ymeri zbulon edhe shkakun e kësaj anomalie me pasoja të rënda politike për Rusinë dhe botën. Duke ju referuar studiuesit të shquar amerikan David Satter, ai nënvizon se “pas shembjes së Bashkimit Sovjetik, në horizontin e jetës ruse nuk u shfaq ndonjë elitë e re. Shumica dërrmuese e elitës së vjetër, pa pasur pothuajse asnjë pasojë, erdhi e u sistemua në një tjetër rend shoqëror, madje me më shumë privilegje se në periudhën e sistemit komunist sovjetik…. Nga ky këndvështrim, problemi shtrohej jo për faktin nëse Rusinë e priste ose jo degradimi, por për faktin se cilat do të ishin shfaqjet e atij degradimi”.

      Në përfundim dua të theksoj se vlerat dhe mesazhet e këtij botimi janë të shumta. Unë thjesht u përpoqa të veçoj disa prej tyre. Prandaj përgëzoj dhe falënderoj nga zemra Profesor Eshref Ymerin për këtë kontribut me shumë vlerë për lexuesin shqiptar.

——————–0——————–

Filed Under: Politike Tagged With: Akademik Beqir Meta

KOSOVA PËRBALLË TERRORIZMIT SHTETËROR SERB

October 4, 2023 by s p

Prof.Asc.Dr.Gëzim MUSTAFAJ/

Terrorizëm është dhunë e paramenduar ndaj masës jo luftuese me qëllim ndikimin e opinionit publik për të arritur më pas në goditjen e objektivave me natyrë politike, ushtarake apo ideologjike. Për rrjedhoje marrin kuptimet e tyre fjalët terrorist dhe terrorizoj. Terrorizmi konsiston në kryerjen e një krimi nga një individ, një grup apo edhe nga një shtet. Ai përdoret për të ngjallur tek njerëzit një ndjenjë frike e cila në shumë raste është shumë më e madhe se pasojat e vërteta të aktit. Këto veprime kanë dy shënjestra, popullsinë ose qëndrat e rëndësishme të një shteti. 

Në shumicen e rasteve shkaqet e terrorizmit janë politike, me synim për të destabilizuar vendin dhe të ngjallin panik tek popullsia dhe në pakë raste edhe për hakmarrje. Këto qëllime  kanë çuar në themelimin e organizatave të ndryshme të cilat më pas nëpërmjet mesazheve të tyre me karakter politik ose fetar ngjallin frikë dhe panik në radhët e popullsisë. Shumë ide politike janë instrumentalizuar nga organizata terroriste për të justifikuar veprimet e tyre. Si rrjedhojë grupe terroriste eksitojnë në çdo ideologji.

Sulmi terrorist  të dielën në Leposaviq i plotëson më së miri të gjitha kriteret dhe veprimit e një grupi terrorist të organizuar mire, i super armatosur, i përgatitur për veprime kriminale dhe i dirigjuar pa as më të voglin dyshim nga Serbia. 

Edhe pse është mëse e qartë se grupi terrorist që sulmoi në veri të Kosovës policinë  u përgatit nga shteti serb, Bashkimi Europian përsëri është në mëdyshje për të dënuar rolin e Serbisë, ndërkohë që akoma mban në fuqi masat për Kosovën. Deklarata e fundit e përfaqësuesit të Bashkimit Europian, Josep Borrell, kur sulmet terroriste i quan “një bandë e armatosur” dhe akoma më keq, kërkon që të gjitha faktet rreth sulmit duhet të vërtetohe, a thua se të gjitha këto nuk u panë.

Origjina e të gjitha këtyre veprimeve është e herëshme. Po rendis vetëm disa fakte të 30- viteve të fundit:

Në mitingun serb mbajtur më 09. 09. 1990, në Sanxhak, lideri i Rimekembjes serbe Vuk Drashkoviqi, ndër të tjera  tha: “Territori i Sanxhakut nuk është tokë e myslimanëve por është pjesë e Serbisë. Ju Myslimanët nuk keni se ç’të kërkoni këtu. Do tua çelim rrugët dhe dyert, krah më krah do t’ju dërgojmë në Mekë, Medinë, Iran e Turqi, sepse ju nuk mund të jetoni në tokat serbe.  Herë pas here po ky edhe më vonë në konferenca shtypi perseriste të njëjtat fjalë: “Themelet e demokracisë Europiane nuk mund të ndërtohen në bazë të sheriatit Islam dhe në Europë nuk mund të hyhet duke ngritur mure të larta rreth shtepive…” 

Në  Gazeten “Nasha Borba”, 11-12 korrik 1998,  Peshkopi i Shabacit e Valeves Lavretnije, do të deklaraten: “Arqipeshkvi Artemije ndoshta ka të drejtë kur ka propozuar me dhembje të madhe të ndajë një pjesë të Kosovës që me së paku e duam dhe tua japim shqiptareve. Ndoshta ajo pjesë e Kosovës do të jetë sfidë për të ardhmen e Serbise, por edhe të vetë Europes, për arsye se ajo do të jetë një pengesë e fuqishme për depertimin e Islamit në Veri. Nëse nuk veprohet kështu, unë kam frikë se shqiptarët shumë shpejt do të arrijnë deri në Shumadi, e ndoshta deri te porta e Beogradit…..”.

Kryetari i Partise radikale serbe, Vojislav Sheshel nuk hezitoi haptas të deklarate se: “Në momentin kur në Serbi do të bien bombat e NATO-s, në Kosovë nuk do të mbetet më asnjë shqiptarë”

Krimineli Radovan Karaxhiq deklaronte: ” Islami duhet të eleminohet nga Europa”.

Patriku Pavle i cili shërbeu në kishen serbe për 30 vjetë, mbronte vrasjet dhe torturat e shqiptarëve nëpër protesta duke thënë: “Protestat e tyre i ngjajnë një njeriu të mykur nga pasuria, të cilit i është thënë se rroga do t’i zvoglohet paksa… Ka luftra të drejta dhe të padrejta. Mbrojtja e Kososvës, nga shqiptaret është luftë e drejtë, prandaj me çdo mjet dhe në çdo kohë duhet të dëbohet pushtuesi shqiptarë”.

Ati Dorotej për, “The Guardian” deklaronte: “Në k ëtë pranverë do të ketë luftë. Atëherë shqiptarët musliman me siguri do ta sulmojnë manastirin e shekullit XIII dhe murgeshat do të varen, kisha do të digjet. Në rastin me të mirë kishen do ta shëndrrojnë në xhami”.

Serbet në mitingje edhe sot shprehin mbrojtjen e krimineli Millosheviq, dhe me shovinizem të tërbuar haptazi deklarojnë: “Gjithkund ku ekziston ndonjë shpirtë serbi, atje është atdheu im …”, “Serbi prej tri pjeseve, serish do të jeshe e unisuar …”  “Nuk kërkojmë asgjë të re veç mbreterinë e Dushanit …”, “Prej Lublane në Tiranë, në zemren time qëndrojnë plagët “. Të gjitha këto nuk tregojn asgjë tjeter vetem një formë teorike të terrorizmit, ndërsa për formen praktike, e pamë shumë qartë gjatë viteve të fundit në Kroaci, Bosnje dhe shumë hapur ka vazhduar dhe po vazhdon në Kosovë. 

Pyetja për këdo që ka sy dhe veshë është shumë e qarë! Si mund ti etiketosh “bandë” kriminale? Një grup terrorisë mbi 30 veta, me një sasi armatimi të konsideruehme? Arsenali ishte i tillë që sulmi ishte parashikuar të zgjaste në kohë.  Policia e Kosovës  publikoi pushkë të shumta automatike të kalibrave të ndryshme, pushkë snajper, automjete ushtarake, raketahedhës, granatahedhës, eksplozivë etj.  Një sasi e tillë armatimi dhe paisje ushtarake mund të përdoret nga një njësi e mirfilltë ushtarake e përgatitur dhe trainuar më së miri. Armët dhe municionet sipas njoftimeve në mediat e ndryshme, në shumicën e rasteve prodhohen në fabrikat serbe të armëve dhe në ish-jugosllave. Pothuajse i gjithë arsenali ishte parë në konfliktet luftarake në territorin e ish-Jugosllavisë.

Sot dëgjojmë shumë mendime dhe gjykime, si: Le t’ia lëmë kohës, ajo do të nxjerr në shesh të vërtetën. Të presim çfar do të ndodh më tej. Perendimi e din, etj. Një gjë duhet të jetë e qartë për këdo; Dekleratat e Vuciq dhe Daciq kur  krahasojnë operacionin me rezistencën e Adem Jasharit, nënkupton qartazi se operacionet luftarake do të vazhdojnë. Vuciq u betua se nuk do të ketë jo parti politike e politikan, por as serb që do ta njohe Kosovën. Ai tha; “Na vrisni të gjithëve dhe kurrë nuk do e njohim Kosovën”.  Me këtë thënie ai është i drejtëpërdrejtë, Serbët do të njohin Kosovën vetëm kur SHBA dhe BE do ta kuptojnë  se Serbia nuk njeh gjuhë tjetër veç të forces, siç e kuptuan në vitin 1999 me Millosheviqin. 

Këtë SHBA dhe BE  do ta bëjë vetëm atëherë kur të kenë përballë një komb shqiptar me një zë, të gjithë së bashku në bllok pro interesit kombëtar, pro Kosovës.

New York 2 Tetor 2013

Filed Under: Rajon

“Përmes transformimit digjital, po evropianizojmë Ballkanin Perëndimor”

October 4, 2023 by s p

Sarajevë – Samiti i gjashtë Digjital i Ballkanit Perëndimor (SDBP), i organizuar nga Bosnja dhe Hercegovina dhe i mbështetur nga RCC, u hap këtë mëngjes në Sarajevë.

“Samiti Digjital i Ballkanit Perëndimor padyshim që drejtoi një fazë cilësore të re në bashkëpunimin rajonal për digjitalizimin. Ai mishëron parimet e bashkëpunimit, përfshirjes, vendosjes së rezultateve midis qeverive të 6 vendeve të BP, partnerëve rajonalë dhe ndërkombëtarë – dhe gjithashtu bazohet në kontributin e fortë nga industria. Katër vjet më parë në samitin e dytë Digjital të BP-së ne filluam procesin e uljes së tarifave të roaming mes vendeve të BP-së dhe BE-BP, me nënshkrimin e Marrëveshjes Rajonale të Roaming-ut, e cila ishte parakusht për atë me BE-në. Si rezultat, dy vite më vonë, në vitin 2021, në rajonin tonë roaming u bë pa pagesë në të gjithë vendet e BP-së. E duke nisur nga kjo javë, hyri në fuqi edhe ulja e tarifave të roamingut të të dhënave mes BE-BP, bazuar në Deklaratën e nënshkruar ndërmjet Operatorëve të BE-së dhe BP-së vitin e kaluar në Samitin BE-BP në Tiranë”, tha në ceremoninë e hapjes Sekretarja e Përgjithshme e RCC-së, Majlinda Bregu.
Pjesëmarrësit e Samitit mirëpritën reduktimet e tarifave të roaming-ut BE-BP dhe vlerësuan rolin e RCC-së në këtë proces.

Samiti u hap nga Borjana Kristo, Kryetare e Këshillit të Ministrave të Bosnjë-Hercegovinës. Përveç Sekretares së Përgjithshme të RCC, në ceremoninë e hapjes ishin të pranishëm edhe Edin Forto, Ministër i Komunikacioneve dhe Transportit të Bosnjës dhe Hercegovinës, Oliver Varhelyi, Komisioner për Fqinjësinë dhe Zgjerimin, Roberto Viola, Drejtor i Përgjithshëm i DG Connect, Stefan Schnorr, Sekretar i Shtetit në Ministrinë Federale për Digital and Transport (Berlin), Steliana Nedera, Byroja Rajonale e PNUD-it për Evropën dhe CIS, Drejtoreshë e Qendrës Rajonale të Stambollit dhe Doreen Bogdan-Martin, Sekretare e Përgjithshme e Unionit Ndërkombëtar të Telekomunikacionit (ITU).
“Tani është koha që ne duhet të synojmë më fort për lidhje të përshpejtuar digjitale dhe aksesueshmëri në rajon. Duke synuar të gjithë së bashku ta trasformojmë Ballkanin Perëndimor në mënyrë digjitale, gjithëpërfshirëse – ne po qëndisim me delikatesë fijet e ndërlikuara, në pëlhurën e evropianizimit të rajonit tonë. Është një rrugë drejt një të ardhmeje më të lidhur, më të aksesueshme dhe më të përballueshme për të gjithë, të cilën ne në RCC po e përshkruajmë me një përkushtim të jashtëzakonshëm. Roli ynë gjithëpërfshirës përmes mbledhjes së informacionit, lehtësimit dhe “shfrytëzimit” të kapaciteteve të ekspertëve, do të mbetet mbështetje kyçe në rrugëtimin sfidues të digjitalizimit!” përfundoi Bregu.
Më tej, gjatë ditës, Sekretarja e Përgjithshme Bregu moderoi panelin me temë “Roli transformues i digjitalizimit – Vizioni dhe ambicia e përbashkët e rajonit të Ballkanit Perëndimor” me panelistët: Edin Forto, Ministër i Komunikacioneve dhe Transportit të Bosnjë-Hercegovinës, Enkelejda Mucaj, Zëvendësministre në Ministrinë e Infrastrukturës dhe Energjisë në Shqipëri, Getoar Mjeku, zëvendësministër i Ministrisë së Ekonomisë nga Prishtina, Dritan Dauti, shef i Kabinetit të Ministrit të Shoqërisë Informative dhe Administratës së Shkupit dhe Milan Dobrijeviq, Sekretar shtetëror serb në Ministrinë e Informacionit dhe Telekomunikacionit nga Beogradi.

Filed Under: Komente

HISTORIJA E POPULLIT SHQIPTAR-NJË BOTIM QË DUHET LEXUAR NGA TË GJITHË

October 4, 2023 by s p

LEONORA LAÇI/ NJU YORK 2023/

Nuk ke nevojë të shfletosh arkivat e huaja për të njohur historinë e Shqipërisë, mjafton të lexosh këtë libër dhe ke për të njohur si në një enciklopedi të shkuarën tonë.

Historija e Popullit Shqiptar nga At Paulin Margjokaj, O.FM,

Biblioteka Françeskane At Gjergj Fishta boton vazhdimisht dorëshkrime të autorve franceskanë duke pasuruar bibliotekat tona me botime te vlefshme mbi historinë e popullit shqiptar.

Ky botim vjen i përkthyer nga gjermanishtja dhe përgatitet për botim nga Prof.Asoc.Dr.Edomond Malaj, në vitin 2023, shtypet në Shtypshkronjën Volaj në Shkodër. Dhe libri fillon me një falenderim për dashamirësin e veprës së At Paulin Margjokaj O.FM, studiues që kontribuoi në botimin e këtij librit, por jo vetëm të këtij por dhe shumë të tjera botime At Paulin Margjokaj, z.Tomë Mrijaj, i cili sponsorizoi.

Botimi është i përbërë nga tre kapituj; Shqipnija në lashtësi, Shqipnija mesjetare dhe Shqipnija nën sundimin turk.

Siç e thotë dhe në parathënie se qëllimi i këtij libri asht me sjellë shekujt e harruem të këtij populli të vogël te lexuesi i mesëm, i cili nuk ka kohë për studimin e historisë të Shqipnisë së Vogël.

Kapitulli i parë na njeh me qyteterimet e lashta nga veriu në jug, për të kaluar më pas tek sistemi hidrik, tek lumejt e liqejt dhe emertimet e tyre të vjetra, rrugët po ashtu zënë një hapësirë në këtë botim pasi normalisht ato janë urë lidhëse mes vendesh siç ishte Rruga Egnatia, rruga që lidhte lindjen me perendimin. Patër Paulini na jep të dhënat për emërtimin Alban-Albania dhe transformimet e saj duke kaluar nga historia tek gjuhësia dhe kuptimi i termit shqiptar për të vazhduar me lashtësinë e gjuhës shqipe dhe rëndësinë e saj.

Të gjitha të dhënat në libër përmbajnë burimin dhe studimet mbi të cilat ai ka punuar dhe përmenden autorët më në zë shqiptarë e të huaj që kanë shkruar për Shqipërinë dhe shqiptarët. Gama e gjërë e botimeve që ai na sjellë nga autorë të huaj është shumë e gjërë dhe që rrahin mendime të ndryshme. Ka mbi 80 botime të përdorura në këtë pjesë të parë.

Ai ndalet tek hipotezat dhe faktet e origjinës së popullsisë shqiptare, a jemi autokton apo jo, a është origjina jonë pellazge?! E për të vazhduar me shtegtimet nëpër vende të ndryshme të popullsisë ilire, dhe gjetja e gjurmëve ilire në vende të tjera.

Përhapja e krishtërimit në Shqipëri është një tjetër temë me rëndësi të veçantë dha autori bënë një përmbledhje të të dhënave të para për gjurmët e krishtërimit në tokën tonë si dhe përhapjen e tij në hapësirë dhe kohë.

Zhvillimet në mesjetë, pushtimet e ndryshme të territoreve tona e përbëjnë këtë epokë të errët për nga zhvillimi. Një fakt interesant përmendet që:”Në vjetin 1285 e ka origjinën dhe përmendja e parë e gjuëhs arbnore(shqipe): “ndigjova nji za në mal qi po thërriste në gjiuhën arbore”, ky rast ndodhi në Raguzë, në një territor sot të pastër sllav. Në lidhje me gjuhën, që në vjetin 1308 nji auktor anonim tue përshkrue vendin, thotë qi”Arbnit kanë gjuhë qi dallohet prej latinëve, grekëve dhe sllavëve, e kështu nuk merren vesh për asgja me kombet e tjera.”(faqe 134-135). Po ashtu At Margjokaj ndalet edhe tek Arbnit i cili thotë se:-Tek hymja e Arbënve në histori na vejmë oroe edhe nji tipar të randësishëm të qenies së tyne. Ky tipar asht mercenarizmi, i cili e kishte karakterizue gjithmonë ket popull në mënyrë të vecantë. Ma tej do t’vejmë oroe qi arbënit hyjnë në histori jo si komb, por si nji grup farafisesh, per të cilët ndjenja e përkatësisë te njani-tjetri ishte e huaj.(faqe 135-136).

Për të kaluar tek periudha e Gjergj Kastriotit, më pas pushtimi osman, emigrimet e shqiptarëve, dhe islamizimi i Shqipnisë ku shkruan se: “Kshtu pra këtyne të dhanave, në vitet mbas 1640 i kthyn shpinën besimit katolik shumë lokalitete e u suellën kah Islami(fq 230). Ky botim përfshin edhe dokumentimet e para të gjuhës shqipe që fillon me Formulën e Pagëzimit shkruar nga Kryeipeshkvi i Durrësit Pal Ejlli, në vitin 1462, kjo letër baritore u nënshkrua në Kishën e Shën Trinisë në Mat, pas një udhëtimi vizitues ipeshkvnor.

Përmenden edhe Bushatlijt, Ali Pashë Tepelena, shqiptarët në shërbim të vendeve të tjera, luftëtarë për lirinë e Greqisë, katolikët shqiptarë nën kulturprotektoratin e Austrisë, Shqipëria në aspektin ekonomik dhe potenciali i saj.

Pra siç shihet tematikat janë gjithë përfshirëse dhe na bënë një tablo të një periudhe të gjatë kohore.

Studimi i tij ka versionet që kanë hapur shumë diskutime mes historianëve dhe ende diskutimet vazhdojnë, sepse historia nuk është një shkencë që është e pandryshueshme, faktet historike që mund të gjenden kohë pas kohe dhe munden të ndryshojnë faktet që ne kemi deri më tani. Pater Paulini në këtë botim mundohet në mos mbaj anë por të jetë një studiues gjakftohtë dhe i mbështetur në fakte.

Qëllimi i këtij shkrimi nuk është të shtjellojë botimin por të informoi lexuesin për rëndësinë e tij, që në vetëm 406 faqe njohin Shqipërinë në disa periudha historike.

Filed Under: Kronike

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 54
  • 55
  • 56
  • 57
  • 58
  • …
  • 63
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Kontributi shumëdimensional i Klerit Katolik dhe i Elitave Shqiptare në Pavarësinë e Shqipërisë 
  • Takimi i përvitshëm i Malësorëve të New Yorkut – Mbrëmje fondmbledhëse për Shoqatën “Malësia e Madhe”
  • Edi Rama, Belinda Balluku, SPAK, kur drejtësia troket, pushteti zbulohet!
  • “Strategjia Trump, ShBA më e fortë, Interesat Amerikane mbi gjithçka”
  • Pse leku shqiptar duket i fortë ndërsa ekonomia ndihet e dobët
  • IMAM ISA HOXHA (1918–2001), NJË JETË NË SHËRBIM TË FESË, DIJES, KULTURËS DHE ÇËSHTJES KOMBËTARE SHQIPTARE
  • UGSH ndan çmimet vjetore për gazetarët shqiptarë dhe për fituesit e konkursit “Vangjush Gambeta”
  • Fjala përshëndetëse e kryetarit të Federatës Vatra Dr. Elmi Berisha për Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Seancën Akademike kushtuar 100 vjetorit të lindjes së Peter Priftit
  • Shqipëria u bë pjesë e Lidhjes së Kombeve (17 dhjetor 1920)
  • NJЁ SURPRIZЁ XHENTЁLMENЁSH E GJON MILIT   
  • Format jo standarde të pullave në Filatelinë Shqiptare
  • Avokati i kujt?
  • MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI MJET PËR FORMIMIN E VETEDIJES KOMBËTARE TE SHQIPTARËT  
  • MES KULTURES DHE HIJEVE TE ANTIKULTURES
  • Historia dhe braktisja e Kullës së Elez Murrës – Një apel për të shpëtuar trashëgiminë historike

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT