Archives for September 2024

Edikti i Milanos – Dokumenti i Perandorit ilir Konstandini që ndryshoi historinë e Perëndimit

September 12, 2024 by s p

Prof. Gjon Frani Ivezaj/

“Shkoni pra mësoni gjithë kombet, pagëzohini ata… mësohuni atyne që të ruajnë të gjitha sa ju kam porositun.”(Mt. 28:19-20).

Edikti i Milanos, lëshuar nga perandori Kostandin I (lat. Flavius Valerius Constantinus), datë e cila shënon një ngjarje të rëndësishme për historinë e qytërimit perëndimor europian dhe shqiptar gjak i së cilës ishte. Historianët me të mirë të kohës sonë e kanë pranuar si një fakt të provuar origjinën ilire të kombit tonë, duke e përfshirë ndër popujt më të vjetër të Europës, krahas romakëbe dhe grekëbe të vjetër, para dhe mbas lindjes së Krishti. Ata që e nderuan racën tone shqiptare, janë këta perandora të origjines ilire shqiptare që sunduan më se nji shekull e gjysmë në krye të Imperatorisë Romake, e cila ishte ma e madhja dhe ma e forta e planetit tone.
Këto figura të shquara qenë dhe mbeten ndër ma të mbëdhajat në historinë botërore. Pikërisht n’at kohë kur perandoria romake kishte filluar të marrë tëposhtë, si rezultat i krizës së mbrendëshme dhe sulmeve që Romës po i banin popujt barbar, erdhën në fuqi, ma s’pari, njëri mbas tjetrit, tre perandorë të races iliriano-shqiptare: Klaudi- Aureliani dhe Probi.
Këta tre kolosë paten zotësinë dhe kurajon me i dhënë fund anarkisë politike, dhe me e ba përsëri Romën Supreme dhe të pashoqe në botën e lashtë. Këta sunduan në shekullin e tretë, duke I prerë hovin sulmeve barbare ma se nji shekull, dhe ma vonë erdhën në fuqi dy kollosët e vërtetë edhe këta ilirian: Dokleciani dhe Kostandini i Madh, dy gjinitë konstruktive që plotësuan veprën e të parëve duke çelur një faze të re edhe ma të shkëlqyeshme se kurrë në historinë e Romës, dhe i priu ushtrisë ngadhënjyese në të gjitha skajet e perandorisë, duke ndërtuar e vure themele të rinj me gjithfarë triumfesh e shkëlqimi.
Njëri ndër perandorët më të fuqishëm të Romës, pa mëdyshje se mbetet Valer Diokletiani (Diokleciani), që sundoi nga viti 284-305 pas erës sonë. Diokleciani vinte nga një familje ilire Dioklea në pellgun e liqenit të Shkodrës. Sistemi qeveritar që vuri Diokleciani veproi me sukses deri sa të ishte gjallë ai-vetë. Sado që në teori të katër princat kishin pushtetin e barabartë, autoriteti,dhe prestigii I Dioklecianit qëndronin aq lart sa kolegët e tij, nji August dhe dy Qezar, ishin ma tepër mëkëmbësit e tij se sa sovranë të plotfuqishëm në pjesët e tyre të perandorisë.
Kur në vitin 291 zgjodhi dy Ilirë të tjerë që të shërbenin si Cezarë: Kostadin Klorin dhe Galerin. Kështu, Diokleciani qeveriste pjesën lindore, Maksimiani Italinë dhe Afrikën, ndërsa Konstadini qeveriste Britaninë, Galinë dhe Spanjën, ndërsa Galeri Ilirikun deri në kufi me Danubin.
Pas një sundimi 25 vjeçar, nder më të suksesshmit e Perandorisë, Dioklecianin e mbërtheu dëshira që të jetonte në paqe e qetësi. Abdikoi nga froni më 305 pas erës sonë, duke u vendosur në brigjet e Solanës (Spliti i sotëm në bregdetin e Adriatikut në pjesën e Kroacisë). Aty iu perkushtua meditimit dhe kopshtarisë. Vdiq në vitin 313.
Pas Dioklecianit për pak kohë nëpër fronin perandorak do të kalojnë dhe bashkëqeverisësit e tij Maksimiani, Konstadin Klori dhe Galeri. Klori u bë August pas abdikimit të Dioklecianit nga froni, mirëpo gjeti vdekjen pesëmbëdhjetë muaj më vonë (306) gjatë luftimeve në Jork, Britani.
Për pak kohë postin e perandorit do të ushtrojë edhe Galeri, por ai nuk ishte në gjendje që të mbetej më tutje në front nga shkaku I një sëmundje të neveritshme të njohur me emrin “morbus pediculosus”(zgjeba) nga e cila në vitin 311 gjeti vdekjen. Me Konstadin Klorin dhe Galerin nuk përfundoi dinastia iliredardane në fronin perandorak. Do të jetë i biri i pare i Klorit, Konstadini, i quajtur “i madh”, i cili do të drejtojë Perandorinë nga vitet 306-337 dhe me të drejtë merret njëri ndër perandorët me të suksesshëm dhe më të rëndësishëm të Perandorisë jo vetëm pse bëri reformat ë mëdha shoqërore dhe politike, jo vetëm pse ia doli që vendin ta mbrojë nga sulmet barbare, por pse e shënoi përqafimin e krisherimit nga ana i tij.
Kostandini kishte lind nga nji familje fisnike iliriane në Naissus (Nishi i sotëm), që ishte asohere mbrenda kufive të llirisë. Sikurse kuptohet nga koha në të cilën flasim, ishte një vendbanim ilir (shqiptar), deri në fund shek. XIX, d.m.th. shumë më vonë se ardhja e serbëve dhe sllavëve të tjerë në Europën Juglindore në shek.VII.
Në këtë kumtesë modeste historike, do të mundohem të ofroj një kronologji të shkurtër rreth perandorit Kostandi i Madh dhe rëndësisë së këtij dokumenti. Simbas studiosve historiane Michel N. Hart pershkron se. Perandorët e ndryshëm romakë nga mezi i shek. I-IV, nuk pranuan realitetine ri, Krishterimin, dhe me mënyra të ndryshme, urdhëra dhe ligje u përpoqën jo vetëm që të pengohej përhapja e Ungjillit në Perandorinë e tyre të stërmadhe, por që krishtërimi të zhdukej.

Në kontekstin historik, nxënësit e Krishtit Zot, për të zbatuar porosinë e Mësuesit të tyre të dashur, me zell e perkushtim, u shpërndanë nëpër kombe të ndryshme, për tu transmetuar Ungjillin e Krishtit, Rrugën dhe të Vërtetën e Tij, duke u ndeshur në shumë probleme, pengesa, kërcënime dhe vështirësi… buroosje internime konfiskimet e pasurive, torturat dhe vrasjet ishin diçka e zakonshme për pushtetarët dhe paganët.Origjina e tij, me të drejtë pranohet si ilir (shqiptar) nga historiografia.
Me Kostandinin, dëshmohet sërish, se ishin ilirët paraardhësit e shqiptarëve të sotëm, ata që pranuan e përhapën zyrtarisht Krishtërimin në Europën pagane. Ashtu Kostandini, në njezetë vitet e ardhshme ai u detyrua të luftonte kundër rivalëve të tjerë për fronin perandorak, të cilët ishin: Maksimiani, Masenci, Licini, Galeri e Maksimin Daia. Gjithsesi kishin mbetur tre persona, që duhej të ndanin mes tyre pushtetin suprem: Licini, që sundonte Ilirinë, Trakinë e Provincat e Danubit; Maksimini, që kishte pjesën lindore të perandorisë, dhe Kostandini, por edhe Masenci, që edhe pse nuk ishte i veshur me pushtet zyrtar merrte pjesë aktive në luftën për pushtet.312 Galeri e Maksimiani vdesin dhe Kostandini pas disa betejave ripushton Italinë, lidhet në aleancë me Licinin, për më tepër duke i dhënë për grua motrën nga babai, Kostançën dhe i kundërvihet Masencit.

Keshtu sipas legjendës, para se të hynte në luftë kunder meksencit ne nji mbramje kostandini pa në ëndërr Krishtin. Ditën tjetër pa një Kryq të mbivendosur në Diell me këto fjalë të shkruara: in học signo vinces!” (Nën këtë shenjë, do të fitosh! Ështe fjala për shenjën e Kryqit!). Keshtu kjo profeci shënoi fillimin e dilemes së tij, për t’u kthyer i krishterë. Ku ne pranveren e vjetit 312 kastandini I kudervihet maksencit.
Kështu kostandini në krye të legjoneve të zgjedhura të llirisë, kaloi Alpet në Mont-Cenis dhe arriti në Piemont para se Maksenti të kishte lëvize prej vendit. Nji ushtri italiane u shkatërrue para Turinit dhe pak ma vonë Kastandini hyri në Milano.
Mandej, ai shtini në dorë nji mbas nji qytetet e Italisë Veriore, ku kishte garnizone ushtarake, dhe veçanërisht Veronën. Mbas fitores në Verona komandantët e ushtrisë I tërhoqën vërejtjen se kishte ekspozue vehten në shumë raste tue sulmue me nji guxim të hatashëm. Beteja e fundit u zhvillue disa kilometra jashtë Romës.
Kostandini vetë I prini ushtrisë dhe brënda ditës duel ngallënjyes tue pa rivalin e tij Maksenti. Të mbytej në lumen Tiber e mire njohum si beteja e Saxa Rubra-s, e cila përfundoi në favor të Kostandinit, I cili bëhet zoti I plotfuqishëm I gjithë Europës. Senati Italian asokohe e priti fituesin si shpëtimater të Romes dhe e njohu ligjerisht si fitimtar, duke I dhene titullin august.
Kështu Kostandini hipi në fronin e perandorise romake të Perendimit, duke u vënë krahas Licinit, I cili tashmë qe proklamuar august dhe perandor I Lindjes qysh në vitin 308. Përpara se të nisej per në Milano, ai i dhuroi papa Melkiadit pallatin antik të familjes së Lateraneve dhe ndërtoi me shpenzimet e veta bazilikën e pare të Romës, atë të Shën Gjonit të Lateranos.
Në ditët e para të janarit të vitit 313, Kostandini u largua nga Roma për t’u takuar me Licinin. Kostandini kishte nji frymë ilire dhe njëkohësisht ndihej po ashtu edhe romak për kulturë dhe edukim. Kētë e deshmojnë faktet dhe ngjarjet politike përgjatë jetës së tij. E pikërisht duke vijuar ecjen në këtë hulli, themeloi edhe Romën e Re mbi Helespont, me rite të krishtera, porpa hequr dorë nga formulat tradicional të fees së lashtë të shtetit.
Kostandini i Madh (274-337), Perandori Romak (306-337), është i pari perandor Romak i kthyer në fenë e krishterë. Në moshën rinore, ai besonte se Zoti i Romakëve SOL (Dielli). Dita e dielë, që prej asaj kohe është ditë e shenjtë pushimi, vendosuar nga ai në vitin 321, kur do të ishte më pas perandor. Kësisoj, nga një pagan adhurues i Diellit, Kostandini nisi të shihte krishtërimin si një sjellës të fitores, prandaj vendosi të ndalohej keqtrajtimi i të krishterëve.
Fillimisht i kishte ndëshkuar rreptë, eger me brutalitetin tipik të një iliri, pa mëshirë, por më vonë dalangadalë kishte nisur t’i donte dhe t’i mbronte me pasionin po aq tipik të një iliri fisnik. Më vonë Kishës i dha mbrojtje dhe dhurata financiare. Kështu Kostandini pa në Perëndinë e Krishterë, prurësin e fitores.

Eshtë e rëndësishme të thuhet se në politikën e Kostandinit, është pa dyshim ai i nënshkrimit (dhënies) së lirisë së fesë për të krishterët. Kryqëzimi dhe keqtrajtimi i të krishterëve mori fund dhe bashkëperandori i Kostandinit, Licinius, iu bashkua Kostandinit në lëshimin e dekretit (Ediktit të Milano-s) në vitin 313, që ligjëroi pranimin e të Krishterëve në Perandorine Romane.

Siç dihet, perandori i parë romak që përndogi të krishterët ishte Neroni (viti 64 mbas Kr.). Kur dikush pohonte se ishte i krishterë, menjëherë arrestohej e torturohej dhe n.q.s, këmbëngulte, vritej. Kjo situatë u bë më e vështirë në dekadën e parë të shek. IV, kur bashkësunduesit e Lindjes Galeri dhe nipi i tij Maksimini shtrënguan masat, duke u përpjekur që të zbatoheshin me përpikmëri ligjet në fuqi kundër Krishterimit.
Vetëm në ditët e fundit të jetës së tij, Galeri kuptoi se ishte e pamundur të zhdukej Krishterimi dhe më 30 prill 311 nxorri dekret, me të cilin u lejonte të krishterëve të ushtronin lirshëm besimin dhe adhurimin e tyre, pa shkaktuar trazira në shtet dhe pa prishur rendin publik..
Edikti i Milanos, ishte dokumenti, që i dha krishterimit një status ligjor të njējtë (barazvlefshëm) me fenë tradicionale romake dhe besimet e tjera fetare të shpallura në territoret e Perandorisē. Sidoqoftë, vendimet e Mediolanës, padyshim ishin mjaft të rëndësishme për Kishën. Që drejtoj edhe këshillin e Niceas në vitin 325. „Kostandini I madth, Ai hapi një epokë të re historike, e cila u lejoi të krishterëve në të gjitha sferat e jetës, pozita të rëndësishme në shoqërinë perandorake, përkundrejt rrezikut të persekutimit që kishte ekzistuar më parë.
Edikti, lejoi për të parën herë munděsinë e zgiedhjes-vetjake të fesë së krishtere duke i hequr kështu paganizmit ekskluzivitetin e fesë shtetërore. Sigurisht, vendimet e Ediktit, ndikuan pozitivisht jo vetëm në shoqërinë e atëhershme romake, por në jeten e Kishës, sepse pati një zhvillim të madh: sëpari, adhurimi hyjnor, i cili, mundej të kryhej i lire; sëdyti, u shtua numri i qytetarëve, që zgjidhnin Krishterimin si fe të tyre, sëtreti, organizimi administrativ i kishave pati një hov të madh; sëkatërti, arkitektura kishtare, pasi u ndërtuan kisha të mëdha, të bukura dhe madhështore.
Po ashtu, Edikti i Milanos, themeloi kështu-një fazë tranzitore të marrëdhënieve ndërmjet perandorisë dhe të krishterëve, duke vendosur njëkohësisht këtë dokument si një kufi historik, i cili, shënoi nga ana e tij një moment të veçantë dhe mjaft të rëndësishëm të zhvillimit të doktrinës politike të Kishës romane. Asokohe, ishte në modë të ishin dy bashkë-perandorë, ose edhe tre. Dy perandorët Kostandini dhe Liçinio, mbetën miq për një kohë të shkurtër. Kostandini, nuk mund të pranonte askënd pranë famës dhe emrit të tij. Vetëm pak muaj më vonë pas hartimit të tij.

(Ediktit) Liçinio dhe Kostandini, patën mosmarrëveshje sërish, sepse për te parin dekret ishte bërë një lëshim tejet i madh i mundshëm nga ana e shtetit, kurse për të dytin bëhej fjalë vetëm për një pikënisje për zgjerimin e marrëdhënieve lehtësuese ndaj të krishterëve.
Me fitoren e Kostandinit në dy betejat e zhvilluara mes tyre, (beteja e Adrianopolit ane ajo e Krisopolit), ai doli ngadhnjyes si një kampion i Krishtërimit dhe në vitin 324, bëhet kështu i vetmi perandor për Lindjen dhe Perëndimin njëherazi, i njohur si Totius orbis imperator’. Paraardhësi i tij, Diocleciani kishte nisur të bënte ndarjen e autoritetin civil nga ai ushtarak.
Kostandini i Madh e përfundoi këtë nismë me vlerë dhe e shpalli veten komandant suprem. Qeveria qendrore drejtohej nga Kostandini dhe këshilli i tij, ndërsa senati rimori fuqinë që kishte pasur në shek. III mbas Kr., Kostandini, shpërndau gjithashtu famëkeqen gardën Pretoriane. Ai u bë perandor edhe për çështjet fetare, duke genë në të njëjtën kohë.
Kostandini i Madh e ndau perandorinë në katër prefektura, por gjithnjë duke mbetur ai vetëperandori absolut, ide-këto të nisura që më parë nga-paraardhësi i tij Diokleciani. Kostandini si nji mbretërit ma të mëdhenj të njerëzimit, dy veprat për të cilat ai përmendet, veçanërisht janë: Pranimi I Krishtërimit si feja zyrtare e perandorisë dhe, ndertimi i qytetit të ri në brigjet e Bosforit Turqi, larg Romës, diku afër Trojës se famshme antike, mbi qytetin 7 mijë vjeçar Buzeanum, ose I njohur si Byzantium, kryeqendrës së perandorisë së mëvonshme të Bizantit të kryeqytetit që ka mbajtë emrin e tij të pavdekshëm deri sa kryeqyteti I Kostandinit u zaptue prej osmanllinjve më vitin 1453.
Ndërtimi i qytetit të ri filloi me vjetim 326 mbas Krishtit dhe përfundoi me një ceremony madhështore përuruese më 11 maj të vitit 330. Si krye qender e zhvillimit të qytetërimit perendimor. Mbas shekullit të pestë Roma dhe gjithë Europa Perendimore u pushtuen nga popujt barbarë dhe bota e qytetërueme u mbulue nga errësira e Mesjetes.
Gjatë kësaj kohe Perandoria Romake e lindjes, apo Bizantine sikur njihet ma mire në histori, mbajti gjallë traditat e kulturës latine dhe greke të vjetër. Atje u shpëtuen thesarët e letërsisë dhe të kulturës antike. Kështu që kur Europa u zgjue prej gjumit të mesjestës, ajo gjeti në bibliotekat dhe shkollat e botës Bizantine kryeveprat e kulturës klasike dhe I dhanë frymëzimi intelektuall fazes së re të qytetërimit që asht duke vazhduar edhe sot.
Si mbas statistikes historike Perandori Kostandini i Madh, u pagëzua i krishterë, pak para vdekjes së tij mesditën e 22 majit 337. Sipas porosisë së tij, funerali ishte madhështor. Akti i konvertimit të Kostandinit nga pagan në të krishterë, përbën një akt historik jo vetëm pse shembulli i tij u ndoq nga nji numër i madh nënshtetasish të perandorisë, por edhe sepse me këtë rast, mbas tre shekujsh përndjekjeje në perandorinë romake, krishtërimi nisi të marrë frymë lirisht.

Ai, konsiderohet si një ndër njerëzit ma të mëdlej të historisë sonë. Ai është një ndër figurat me të mëdha të historisë europiane dhe pa asnjë dyshim edhe asaj iliro-shqiptare gjatë mijëvjeçarin të pare. Konstandini, ishte një nga ilirët e shumtë, që arritën të ishin perandora dhe themeluesa te Romês, ndoshta më i madhi dhe më i zoti prej tyre, shtetin e sẽ cilës e riorganizoi dhe ndërtoi me fitoren përfundimtare edhe të krishterimit në fundin e shekullit të katërt, duke u shndërruar kështu në figurë qendrore, dhe kulturorë që themeloi Europëne krishterë të Mesjetës. (Shih: Jacob Burckhardt, ‘Costantino il Grande ei suoi tempi’, Sansoni, Firenze, 1957. pp.493, Milano, 2013.)

NJË SHTATORE NË PODUJEVË PËR PRESIDENTIN HISTORIK TË KOSOVËS, DR. IBRAHIM RUGOVËN

September 11, 2024 by s p

“Për më të dijturin dhe më të urtin e të gjithëve” (At Zef Pllumi)

Nga Frank Shkreli

A person standing at a podium with a flag

Description automatically generated

Në përvjetorin e 34-të të Kushtetutës së Republikës së Parë të Kosovës, e njohur si Kushtetuta e Kaçanikut, fund javën që kaloi, me 7 shtator, në Podujevë u përurua shtatorja e Dr. Ibrahim Rugovës, Presidentit të parë historik të Kosovës (24 maj 1992) dhe njëkohësisht Presidentit të parë të Kosovës së çliruar (4 shkurt 2002). Kjo shtatore në Podujevë, u bashkohet disa shtatoreve si motra të Presidentit historik në Prishtinë, Rugovë, Istog dhe Pejë, mos qofsha gabim. Në ceremoninë e përurimit morën pjesë zyrtarët më të lartë të shtetit dhe dhe qeverisë qendrore dhe përfaqsues të administratës lokale të Podujevës, bashkëpunëtorë të ish-Presidentit Rugova, familjarë të tij, si dhe qytetarë nga treva e Llapit por edhe nga gjithë trevat shqiptare. Fjalën kryesore me këtë rast e mbajti Presidentja e Republikës së Kosovës, Dr Vjosa Osmani. Në emër të familjes Rugova përshëndeti djali i Presidentit Rugova, Ukë Rugova.

“Shtatorja e Presidentit historik, Dr. Ibrahim Rugova, e zbuluar sot në Podujevë, nuk është vetëm një monument prej bronzi, por një testament i idealeve për të cilat punoi deri në vdekje ati themeltar i Republikës sonë: për Kosovën e lirë, të pavarur e demokratike”, është shprehur fillimisht, Presidentja Vjosa Osmani, duke përshëndetur të pranishmit. “Prandaj, sot po nderojmë kujtimin për udhëheqsin e madh, vizionarin e pashoq, për njeriun i cili me guxim e mençuri e orientoi Kosovën drejt vizionit euroatlantik dhe solli vëmendjen e gjithë botës demokratike, pikërisht, në Kosovë. Përball shtypjes dhe dhunës së Millosheviqit, ai zgjodhi rezistencën paqësore. Kur rruga përpara, ishte e pasigurt, vemdosmëria dhe qëndrueshmëria e tij ishte e palëkundur. Ai ishte njeri i dijeve. Siç thoshte At Zef Pllumi, ‘Ai ishte më i dijturi dhe më i urti i të gjithëve’. Presidenti Rugova ishte një njeri i shpresës, një njeri që besonte në fuqinë e fjalës.”

“Në vitet më të errëta të historisë tonë ai qëndroi i palëkundur me vizionin e tij: pavarësi dhe asgjë më pak. Në ditë më të errëta, ai dëshmoi se forca e Kombit tonë është përbashkimi dhe vullneti i pathyeshëm, për liri, paqe, demokraci dhe pavarësi. Kjo shtatore është një nderim për burrshetasin, për kryearkitektin e shtetit tonë, i cili na priu në kohët më të rënda për ne. Ishte mjeshtria diplomatike e Presidentit Rugova, ajo që forcoi lidhjet tona me miqtë dhe aleatët tanë, veçanërisht me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Ai e kuptoi se rrugëtimi drejt shtetësisë, nuk mund të bëhej i vetëm. Ndaj besoi fort se shtëpia mbahet me miq. Ai ndërtoi ura besimi me liderët anë e kënd globit, të bazuar në respektin reciprok dhe në vlerat e përbashkëta. E këto miqësi janë bërë shtyllat mbi të cilat qëndron edhe shteti ynë i ri. Ajo që bëri Presidenti Rugova nuk ishte vetëm vizioni i tij politik por edhe integriteti i tij. Ai kurr, askujt nuk i punoi pas shpine. Presidenti Rugova ishte transparent, i ndershëm dhe thellëssisht i përkushtuar ndaj punës së bazuar në vlera”, ka thenë ndër të tjera Dr. Vjosa Osmani. “Ai besonte në unitet, nepërmjet vlerave të përbashkëta, ndaj udhëhoqi me çiltërsi dhe pastërti morale. Presidenti Rugova nuk ishte i vetmi në këtë mision. Ai ju kishte të gjithë juve prapa tij…”.

Presidentja Osmani e përfundoi fjalën e saj me këtë rast, duke thënë se vizioni i Presidentit Rugova për Kosovën “është më aktual së kurrë “. Me këtë rast, Presidnrtja e Republikës së Kosovës, bëri thirrje për bashkim të klasës politike për realizimin e plotë të ëndrresë së Ibrahim Rugovës: “Si udhëheqës dhe përfaqësues të popullit tonë, ne duhet të mbetemi të bashkuar dhe të fokusuar në realizimin e ëndrrës së plotë të Presidentit Rugova. Lidhja ndërmjet Kosovës dhe Shteteve të Bashkuara nuk është vetëm një aleancë strategjike, por është, poashtu edhe themeli i sigurisë, prosperitetit dhe të ardhmes sonë…Le të qëndrojë kjo shtatore si simbol i përkushtimit tonë të përbashkët ndaj vlerave që na përcaktojnë, si shtet, si popull dhe si Komb”, përfundoi Presidentja e Republikës së Kosovës, fjalimin e saj me rastin e përurimit, fund javën që kaloi, të shtatores së Presidentit historik të Kosovës, Dr. Ibrahim Rugovës në Podujevë.

Në ceremoninë e përurimit të shtatores së Presidenti historik të Kosovës, Dr. Ibrahim mori pjesë edhe Kryeministri i Republikës së Kosovës Albin Kurti, cili nuk foli në ceremoninë e zhvilluar në Podujevë, por ka shënuar në portalin zyrtar të tij fjalët dedikuar Presidentit Ibrahim Rugova me këtë rast:“Me fjalën e qetë dhe të urtë, me punën e vazhdueshme dhe të durueshme, Presidenti Rugova përfaqësonte politikat e tij në Kosovë dhe jashtë saj, për liri, për demokraci dhe për pavarësi. Kjo shtatore e Presidentit Ibrahim Rugova në Podujevë, e realizuar si vepër arti nga skulptori Gëzim Muriqi, e pasuron ikonografinë e shesheve tona publike në nderim dhe kujtim për të”.

Por në emër të qeverisë Kurti foli me këtë rast Ministrja e Punëve të Jashtme të Republikës së Kosovës, Donika Gërvalla, duke e cilësuar Presidentin Ibrahim Rugova, “Si intelektual e idealist, kur po rrënohej liria dhe po rrezikohej ekzistenca e popullit të tij, Ibrahim Rugova doli në ballë të lëvizjes për liri e pavarësi të Kosovës”, tha ajo ndër të tjera. “Shqiptarët dhe bota po shihnin se brenda natyrës së qetë e të butë, shprehjes së hollë e të kulturuar, brishtësisë dhe elegancës së intelektualit Rugova, ekzistonte një vullkan i rrallë energjie dhe vendosmërie për Kosovën. Dhe, së bashku me të, edhe ne të gjithë, një popull i tërë, po e formësonim e po e forconim Kosovën me një imazh të ri.” Ministrja e Republikës së Kosovës, Donika Gërvalla shtoi se Presidenti Rugova, “Me vizionin largpamës dhe udhëheqjen e tij të matur e të mençur, zgjoi mobilizimin më të madh në historinë e shqiptarëve për një rezistencë pa dhunë, por shumë aktive dhe konsekuente. Kosova jo vetëm që shpalli pavarësinë e filloi jetësimin e saj, por edhe i shpëtoi goditjes së planifikuar me dekada të nacionalizmit serb, goditje që do të ishte e përmasave ndoshta apokaliptike.”

Vizionit dhe parimeve, Ibrahim Rugova u qëndroi edhe në vitet nëntëdhjetë, edhe gjatë luftës 98/99, nënvijoi Zonja Gërvalla: “Edhe një herë, vizioni i tij i qartë, mençuria, thellësia e mendimit, këmbëngulja në parime, dhe sidomos besimi e dashuria që populli i Kosovës nuk ia kursyen as pas luftës, e shpëtoi vendin tonë nga një vorbull e rrezikshme e nga një rivalitet i egër politik, i cili rrezikonte të zhbënte Kosovën prapë, edhe pasi ishte fituar liria.” Ajo paralajmëroi se, “furtunat në Ballkan ende nuk kanë pushuar. Kosova e lirë dhe e pavarur, të cilën po mundohemi ta zhvillojmë e përparojmë, është trashëgimia më e madhe e vizionarit Ibrahim Rugova. Prandaj, sot kur po e kujtojmë dhe nderojmë veprën e tij, duhet të reflektojmë për rrugën e vizionin e tij, rrugën e vështirë të Kosovës deri këtu”, përfundoi ajo fjalën e saj.

A person in a military uniform standing at a podium with a person in a crowd

Description automatically generated

Ndërkaq, Kryetari Komunës së Podujevës, që miratoi dhe financoi shtatoren e Presidentit Rugova, Z. Shpëtim Mulliqi tha se, “Në këtë ditë, në 34-vjetorin e Kushtetutës së Kaçanikut, një prej ngjarjeve më të ndritura të Kosovës, po nderojmë njërin nga figurat më të shquara të historisë sonë, Presidentit Ibrahim Rugova, duke e zbuluar shtatoren e tij në qendër të qytetit tonë. Ky monument, që tashmë do të qëndrojë në Parkun e Qytetit të Podujevës, është një përkujtim i përjetshëm për njeriun që me urtësi, qëndresë dhe vizion e udhëhoqi Kosovën drejt lirisë dhe pavarësisë”, ka thënë Kryekomunari i Podujevës, Z. Shpejtim Bulliqi. Ai, ndër të tjra, se Ibrahim Rugova ishte udhëheqësi që simbolizoi lëvizjen për liri të Kosovës. “Shtatorja që po e zbulojmë sot është më shumë se një vepër arti; ajo është një simbol i përkushtimit të Rugovës për paqe, dialog dhe unitet. Ky monument na kujton për çdo ditë se liria dhe pavarësia jonë janë arritur falë përkushtimit dhe sakrificës së njerëzve të mëdhenj si Rugova, që vunë interesat kombëtare mbi gjithçka tjetër”.

Duke marrë parasysh zhvillimet politike të fundit të botës shqiptare, sidomos absurditetin aktual të zhvillimeve politike në Shqipëri, figura e Dr. Ibrahim Rugovës sa vjen e rritet dhe shkëlqen, si një udhëheqës ndryshe. Ndërsa është kujtuar dhe kujtohet si udhërrëfyesi i Kombit. At Zef Pllumi e ka cilësuar Presidentin historik të Kosovës, “Një ndër burrat e rrallë të kombit”, ndërsa Ismail Kadare, është cituar të ketë thënë se, “Rugova është pjellë e një kombi, e një aspirate dhe e një qytetërimi, i botës shqiptare. Kjo botë ka nevojë sot të mbrohet.” Fatkeqësisht, Presidenti Rugova ka ikur nga kjo botë tepër herët, atëherë kur Kosova dhe Kombi shqiptar, ndoshta, kishin më së shumti nevojë për një njeri si ai dhe për një zgjim dhe hov të pashterrshëm të ndjenjave për atdhedashuri të sinqert, për një zëdhënës dhe për një përfaqësues autentik të vlerave stërgjyshore kombëtare, pro-perëndimore të shqiptarëve — pas një periudhe errësire shekullore 500-vjeçare dhe më pas të përvojës së shekullit të kaluar, të një periudhe të zezë sllavo-komuniste prej gjysëm shekulli. Të bazuar në një ideologji sllavo-aziatike, e cila zbatonte brutalisht, si parim kryesor, shlyerjen – pikërisht – të kundërshtarëve që përfaqësonin këto vlera kombëtare dhe zhdukjen e identitetit autentik kombëtar të shqiptarëve. Një ideologji enveriste, trashëgimia tragjike e të cilës shihet qartë edhe sot në zhvillimet politike shqiptare 34 vjet pas shembjes së Murit të Berlinit — sidomos, në Shqipëri, por, fatkeqsisht, edhe në Kosovë. Megjithse përurimi i një shtatorje tjetër në Kosovë — në nder të Presidentit historik të Kosovës, Dr. Ibrahim Rugovës, në Podujevë – është një simbol shprese në mbrojtje të vlerave të këtij Kombi shqiptar – një pasqyrim i aspiratave dhe i një qytetërimi i botës shqiptare që përfaqësonte Dr Ibrahim Rugova, i një bote –e cila siç është shprehur edhe i ndjeri Ismail Kadare – ka nevojë sot të mbrohet.

Frank Shkreli

*Për më shumë foto nga ceremonia: Komuna e Podujevës | Podujevë | Facebook

A group of people standing around a statue

Description automatically generated

May be an image of 9 people and monument

May be an image of one or more people, crowd, the Basilica of the National Shrine of the Immaculate Conception and text

May be an image of 7 people and monument

LIBRA PËR DOM SHTJEFËN KURTIN DHE QIRINJ NGA KOSOVA…

September 11, 2024 by s p

Do të më jepte librat për Dom Shtjefën Kurtin menjëherë sa të kthehej nga Kosova, se do të sillte prej andej qirinj me fytyrën ikonike të Domit. Dhe ashtu u bë. Takimi me z. Nikolin Kurti ishte i shpejtë dhe mallëngjyes për mua: në rrugë, ku ai zbriti nga taksia sa për pak dhe do të ikte po me atë taksi se qëllimi i tij ashtu si dhe dëshira e tij ishin të dhuronte veprën për martirin Dom Shtjefën Kurti. E njoh përkushtimin e z. Nikolin, jo thjesht si nip i denjë i Domit, por si qytetar dhe misionar i kujtesës kolektive, i një çështjeje të madhe, i patriotizmit dhe i besimit, i një të vërtetë dramatike, i dëshmisë së punës dhe veprës së njerit prej atyre, pishtar i dritës së shenjtë, që e përndoqën, e burgosën dhe e vranë, por ai e sfidoi të keqen, djallin dhe sot ndrit më shumë se kurrë.

Mora dy librat e çmuar, “I lumi Dom Shtjefën Kurti – Jeta dhe pavdekësia” me autorë Dr. Nikollë Loka dhe vetë Ing. Nikolin Kurti, botimi është dy gjuhësh, edhe anglisht, “Blessed Dom Shthefën Kurti – Life and Immortality” dhe shoqërohet me dokumentacion dhe me një album fotografish me ngjyra, që flasin, që nga Domi e deri te Papa. Libri tjetër, i përgatitur nga Dr. Nikollë Loka sërish, është i një rëndësie tjetër të veçantë dhe historike, “Memorandumi drejtuar Lidhjes së Kombeve nga klerikët Shtjefën Kurti, Gjon Bisaku dhe Luigi Gashi”. Poshtë emra e të tyre është shkruar: Dëshmirarë të popullit martir”. Kjo trini klerikësh në vitin 1930, në janarin e ashpër të maleve, kaluan ilegalisht kufirin nga Jugosllavia për në Shqipëri, nga Tirana shkuan në Romë duke u keqkuotuar se mos kishin ndërprerë shërbimin në Kosovë, por jo, përkundrazi dhe nga Roma shkuan në Gjenevë. Në zyrat e Lidhjes së Kombeve dorëzuan Promemorien ‘Për gjendjen e minoritetit shqiptar në Jugosllavi’, si u shkekeshin të drejtat, shtypeshin, dëboheshin apo vriteshin… Dhe ky akt madhor e bëmat më pas do t’i kushtonin jetën Dom Shtjefen Kurtit duke e çuar burgjeve të Shqipërisë, në pushkatim, por dhe në udhën e lume të shenjtërimit…

Dom Shtjefën Kurti është nga Ferizaj, më thotë në takimin tonë nipi i tij, z. Nikolin. Dija për të. Kur ai u shpall ‘I lumtur” nga Selia e Shenjtë e Vatikanit, unë punoja në Vatikan, drejtoja Ambasatën tonë dhe erdha në meshën që u celebra në Katedralen e Shkodrës, ku u lumturuan 38 martirë shqiptarë, mes të cilëve dhe Dom Shtjefën Kurti.

Do të shfletoja librat e dhuruar.

Shtjefęni ishte fëmija i gjashtë i Jakut dhe Katrinës. Mësimet e para i mori në vendlindje, Ferizaj, më pas ndoqi Seminarin Papnor në Shkodër e më pas në kolegjin Canisianum në Insbruck të Austrisë dhe në kolegjin “Propaganda Fide” në Romë, ku dhe u urdhërua meshtar.

U kthye në vendlindje, ku shërbeu si famullitar në Ferizaj, Novosele si dhe në dioqezën e Shkupit.

Me sivëllezërit Dom Gjon Bisaku dhe Luigj Gashi, të përkrahur nga Mbreti Zogu I, përpiluan më 5 maj 1930 promemorjen, – që kisha ndër duar, – “Gjendja e pakicës shqiptare në Jugosllavi”, që iu nis në sekretarin e Lidhjes së Kombeve në Gjenevë, Erik Drumund.

Dom Shtjefën Kurti ishte ai, ku rrëfehej Nënë Tereza dhe në oborrin mbretëror, ku rrëfehej Mbretëresha Geraldinë.

Gjatë Luftës II Botërore të vështira do të ishte famulltar në kishën katolike në Tiranë (në Bulevard). U arrestua në vitin 1946 dhe u dënua me 20 vjet burg si agjent i perëndimorëve. U lirua nga Burgu i Burrelit në vitin 1966, por u arrestua sërish në vitin 1971 duke shtuar “për spiunazh, sabotazh” dhe shkak ishin kryerjet në fshehtësi të riteve fetare. U fajësua për një pagëzim një fëmije, kur kjo gjë ishte e ndaluar. U dënua me vdekje dhe u pushkatua në një vend që s’dihej deri vonë.

Në librin për Dom Shtjefën Kurtin gjej faqet ku shtypi botëror i bëri jehonë të madhe kësaj vrasjeje dhe shoh i tronditur imazhet në kërkim të varrit të tij, ku paraprinte dhe z. Nikolin. Ja, eshtrat në një varr masiv.

Në reliken e shenjtë, ku ka cifla nga eshtrat e martirëve tanë, të përziera me pakëz dhè, që ne e kemi në shtëpi një të tillë, ime shoqe, Eda, lutet për jetën, për paqe e gëzime mes njerëzve.

Homazhe dhe përkujtimore per Dom Shtjefën Kurtin janë bërë në shumë vende në Europë e deri në SHBA…

Mora dhe qiririn e ardhur nga Kosova, me portretin e Dom Shtjefën Kurtit, që ma dhuroi nipi i tij, z. Nikolin Kurti.

Kur të ndes këtë qiri, do të shoh sërish nga drita e shpirtit të martirit dhe e gjithë martirëve tanë.

Vetëm me një dritë të tillë ne mund të shkojmë përpara dhe na pret një e nesërme më e bukur, shpirtërore…

Visar Zhiti

Rajmond Teme Sejko viziton shtëpinë e gjyshit në Çamëri, si shtetas amerikan

September 11, 2024 by s p

Tragjedia e tmerrshme që u ndodhi në Berat familjes së Teme Sejkos, ish- Kundëradmiralit të Flotës, siç ma tregoi i biri në Spaç, pasi ai…”/ Rrëfimi i Kaso Hoxhës nga SHBA-ës –

I biri i gjeneral-leitnant Teme Sejkos, ish-komandant i Flotës Detare Shqiptare i pushkatuar nga regjimi komunist, Rajmond Sejko, i mbijetuari i vetëm i Familjes Sejko, së bashku me djalin, vajzën dhe nipin e tij, shkuan në Filat si shtetas amerikanë dhe vizituan shtëpinë e gjyshit, Mehmet Sejko, një nga personalitetet e rralla të Çamërisë, kryetar i shoqërisë “Vëllazëria” të Filatit, protagonist i hapjes së shkollave shqipe dhe firmëtar i Memorandumit që i bënë çamët Fuqive të Mëdha në vitin 1919 për bashkimin e trojeve shqiptare me Shqipërinë.

“Shpirti i babait tim Teme, i xhaxhallarëve Taho e Sulo Sejko, i vëllait tim Sokolit dhe i nënës Shpresa, nuk janë të qetë , tha Rajmondi për “Diellin”. …Por as ne të gjallët nuk jemi të qetë, përderisa viktimat e familjes Sejko janë pa varr. Përderisa nuk kemi ku t’i qajmë, se shtëpinë e vatanin na e kanë marrë. S’më mbante vendi derisa më në fund munda të shoh shtëpinë e gjyshit tim në Filat dhe, së bashku me djalin dhe nipin tim, të bënim këtë vizitë, si një përshpirtje për gjithë njerëzit tanë. Shtëpia na mahniti ashtu hijerëndë, mes shkëlqimeve të hirta drithëruese, me muret e saj të qëndresës. M’u duk më e bukura në botë. Sikur na lutej të hynim brenda. Qëndronte aq solide dhe e pavdekshme në pritje të të zotëve, edhe pse çatia kish rënë me kohë. U çmalla gjatë me shtëpinë dhe m’u duk se për disa çaste dremita pak. Muzgu ra ngadalë si një psherëtimë. Gjethet u drodhën. Gjerdanë ëndërrash më erdhën radhë. Dhe vetëm njëra më përmendi: Shihja çamët që ktheheshin varganë – varganë drejt shtëpive”!

***

Rajmondi është ishte vetëm 11 vjeç, kur nisi tragjedia e familjes së tij. Ajo fillon me arrestimin e vrasjen e babait të tij, Teme Sejko, më pas vazhdon me të vëllanë Sokolin e më tej me të ëmën Shpresa, e cila i dha fund jetës në pamundësi për të duruar persekutimin ekstrem të diktaturës komuniste, mbi djemtë e saj dhe të shoqin. Shpresa Sejko vendosi t’i japë fund jetës, kur komunistët arrestuan djalin e saj, tashmë i vetëm pas vrasjes së Sokolit, Rajmondin. Kur Rajmondi u arrestua, e ëma Shpresa u vetëvra.

Për Rajmondin, e enjtja e zezë e 28 korrikut ‘60, ishte fillimi i fundit të Teme Sejkos që pak nga pak e ditë pas dite, solli një tragjedi të tmerrshme.

I mbijetuari i vetëm i familjes Sejko ndalon pak si për të sistemuar mendimet dhe vazhdon i mallëngjyer me momentet, kur ka humbur të dashurit e vet: “I pari, iku babai, Temja. Pas një procesi maratonë thanë se e pushkatuan. E pushkatuan, po mbeti pa varr. I dyti, im vëlla, Sokoli. E vranë edhe atë me plumb. E pushkatuan si sabotator natën për ta lënë pa varr. E treta, ime më, Shpresa. E dërrmuan tragjeditë e njëpasnjëshme dhe i dha fund jetës me dorën e saj. E mira nënë, mbylli sytë ditën e arrestimit tim. Ikën të gjithë pas njëri tjetrit. Nuk m’u dha rasti të përcjellë asnjërin për në banesën e fundit…” Por, Rajmond Sejko ka edhe një tjetër peng: “Ende nuk di ku pushojnë eshtrat e tyre”.

Prandaj, rikthehet herë pas here nga Amerika, ku jeton prej vitesh dhe gjurmon pa pambarim në kërkim të vendvarrimit të të atit dhe vëllait.

Arben Iliazi

Kosova me Amerikën, kujton 11 Shtatorin 2001…

September 11, 2024 by s p

-Para 23 viteve – 11 Shtator 2001: Populli i Kosovës manifestime solidariteti me popullin amerikan dhe duke dënuar sulmet terroriste kundër SHBA-ve: Amerikë, ne jemi me ty…/

-Presidenti historik i Kosovës, Ibrahim Rugova, Presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Xhorxh Bush, i dërgonte telegram: Me rastin e sulmit mbi Qendrën Tregtare në Nju Jork dhe mbi Pentagonin, drejtuar kundër civilëve dhe fuqisë Tuaj, pranoni simpatinë time dhe të popullit të Kosovës, i cili këtë tragjedi po e jeton me dhembje dhe në zi/

– Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, së bashku me Zëvendëskryeministren dhe Ministren e Punëve të Jashtme dhe Diasporës, Donika Gërvalla-Schwarz dhe Zëvendës-shefen e Misionit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Republikën e Kosovës, Anu Pratipati, bënë sot homazhe dhe vendosën lule të freskëta pranë pllakës përkujtimore “Kosova Kujton”/

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari

PRISHTINË, 11 Shtator 2024/ Kosova solidarizohej fuqishëm me Amerikën e goditur nga sulmet terroriste të para 23 viteve – 11 Shtatorit 2001. Atëherë media raportonte se, e gjithë Prishtina ishte në Sheshin Nëna Terezë në shenjë solidariteti me Popullin Amerikan dhe duke dënuar sulmet terroriste kundër Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Amerikë, ne jemi me ty – ishte motoja kryesore e pankartave. Shumë nga qytetarët, që kishin dalë në sheshe e rrugë për të përkrahur Popullin Amerikan dhe për të protestuar kundër terrorizmit që i goditi SHBA-të, ishin mbështjellë me Flamurin Amerikan.

Manifestime solidariteti dhe protesta kundër terrorizmit u mbajtën edhe në qytetet tjera të Kosovës si në Ferizaj, Prizren, Mitrovicë, Pejë, Gjakovë, Gjilan etj. Pjesëmarrja e popullatës edhe në këto qytete ishte e madhe. Presidenti historik i Kosovës, Ibrahim Rugova, i cili ndodhej për një vizitë në Kanada, me rastin e sulmeve kundër SHBA-ve, Presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Xhorxh Bush, i dërgonte këtë telegram:

I nderuari President,

Me rastin e sulmit mbi Qendrën Tregtare në Nju Jork dhe mbi Pentagonin, drejtuar kundër civilëve dhe fuqisë Tuaj, pranoni simpatinë time dhe të Popullit të Kosovës, i cili këtë tragjedi po e jeton me dhembje dhe në zi. E dënojmë këtë sulm dhe jemi të bindur se të gjithë ata që bëjnë akte terrori dhe horrori kundër civilëve dhe fuqisë Tuaj dhe kundër njerëzimit, duhet të ndalen.

Në këto momente të rënda, jemi së bashku me Ju dhe me Popullin Amerikan, që së bashku me aleatët Tuaj ia sollët lirinë Kosovës.

Jemi të bindur se Ju do të mendoni një strategji të re të mbrojtjes për SHBA-të dhe për miqtë Tuaj e për botën e lirë demokratike.

Juaji sinqerisht,

Dr.Ibrahim Rugova

GAZETA RILINDJA ME KRYETITULLIN NË BALLINË “SULM TERRORIST NË SHBA” NË TË GJITHA FAQET E SAJ – E TËRA I KUSHTOHEJ NGJARJES TRONDITËSE DHE ZHVILLIMEVE E REAGIMEVE PAS SAJ

Në 11 Shtator 2002 Televizioni i Kosovës dhe televizionet e tjera nacionale e lokale janë kyçur drejtpërdrejt në rrjetin amerikan CNN me përkthim simultan për të përcjellë raportimet për sulmet terroriste në Amerikë.

Poashtu gazetat e përditshme të Kosovës shkruanin gjerësisht.

Gazeta tradicionale e Kosovës “Rilindja” me kryetitullin në ballinë “Sulm terrorist në SHBA” dhe me dënim të fuqishëm të sulmit e me shumë mesazhe solidarizimi me Shtetin e Popullin Amerikan botonte shkrime e fotografi në të gjitha faqet e saj – e tëra i kushtohej ngjarjes tronditëse dhe zhvillimeve e reagimeve pas saj.

Gazeta “Bota Sot” në gjerësinë e tërë faqes së parë kishte titullin “Seri aktesh terroriste kundër Shteteve të Bashkuara të Amerikës, supozohet për mijëra të vrarë”.

Gazeta “Koha Ditore” në faqen e parë shkruante në kryetitull “Në Nju Jork sulmohet civilizimi botëror”.

Gazeta “Zëri” në ballinë kishte titullin kryesor “Sulm terrorist kundër Amerikës”.

Gazeta “Kosova Sot” kryetitull kishte “Terrroristët sulmojnë Amerikën”.

Të gjitha gazetatat e Kosovës botonin shumë shkrime e fotografi në ballina e faqe të brendshme.

Kryeministri Kurti bën homazhe në përkujtim e nderim të viktimave të 11 Shtatorit 2001

Prishtinë, 11 shtator 2024

Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, së bashku me Zëvendëskryeministren dhe Ministren e Punëve të Jashtme dhe Diasporës, Donika Gërvalla-Schwarz dhe Zëvendës-shefen e Misionit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Republikën e Kosovës, Anu Pratipati, bënë sot homazhe dhe vendosën lule të freskëta pranë pllakës përkujtimore “Kosova Kujton”, në oborrin e ndërtesës së Qeverisë, për të përkujtuar dhe nderuar viktimat e sulmit terrorist të 11 Shtatorit, që ndodhën në vitin 2001 në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Në përkujtim të viktimave të atij sulmi mizor e terrorist kundër Shteteve të Bashkuara të Amerikës, kryeministri Kurti u shpreh se sot kujtimi ynë shkon për viktimat, si dhe solidariteti ynë me familjet që i kanë humbur më të dashurit e tyre.

Kryeministri më tej kujtoi se në mesin e atyre që u vranë para 23 vjetësh ishin edhe tre bashkatdhetarë shqiptarë të familjeve Camaj, Dedvukaj dhe Gjonbalaj.

Ai shtoi se terrorizmi duhet luftuar nga të gjithë dhe duhet bashkëpunimi i secilit shtet, secilës qeveri, secilit aktor e faktor, secilit politikan, secilit qytetar liridashës, i cili dëshiron paqe, demokraci, të drejtat e njeriut, pluralizëm politik dhe mirëqenie, që nuk diskriminon asnjeri.

“Republika e Kosovës qëndron pranë Shteteve të Bashkuara të Amerikës, në këtë ditë përkujtimi dhe theksojmë partneritetin, aleancën dhe miqësinë tonë të fuqishme në çdo aspekt e në veçanti, në luftë kundër terrorizmit,” përfundoi kryeministri.

Prononcimi i plotë i kryeministrit Kurti:

Jemi këtu bashkë me zëvendëskryeministren, me ministra e zëvendësministra, dhe me zëvendës ambasadoren amerikane për të nderuar viktimat e 11 Shtatorit 2001, viktimat e atij sulmi mizor e terrorist kundër Shteteve të Bashkuara të Amerikës.

Kujtimi ynë shkon për viktimat, solidariteti ynë me familjet që i kanë humbur më të dashurit e tyre, dhe gjithashtu bashkëpunimi ynë me qeveritë demokratike anembanë botës të prira nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës, në luftë kundër terrorizmit.

Para 23 viteve, 2977-të qytetarë të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, në Kullat Binjake, në Pentagon, në katër avionët dhe 403 zjarrfikës e policë, duke provuar t’i shpëtojnë ata, humbën jetën, ranë heroikisht dhe shënuan një datë e cila sot paraqet edhe një epokë të re, që prej atëherë, sepse terrorizmi duhet luftuar nga të gjithë, dhe duhet bashkëpunimi i secilit shtet, secilës qeveri, secilit aktor e faktor, secilit politikan e do të thosha secilit qytetar liridashës i cili dëshiron paqe, demokraci, të drejtat e njeriut, pluralizëm politik dhe mirëqenie që nuk diskriminon asnjeri.

Në mesin e atyre që u vranë para 23 vjetësh ishin edhe tre bashkatdhetarë shqiptarë që gjithashtu i kujtojmë, të familjeve Camaj, Dedvukaj dhe Gjonbalaj.

Republika e Kosovës qëndron pranë Shteteve të Bashkuara të Amerikës, në këtë ditë përkujtimi dhe theksojmë partneritetin, aleancën, dhe miqësinë tonë të fuqishme në çdo aspekt e në veçanti, në luftë kundër terrorizmit.

Nderime dhe lavdi të gjitha viktimave dhe qëndresës e sakrificës së zjarrfikësve dhe policëve amerikanë!

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani ka kujtuar 11 shtatorin e vitit 2001, e që sipas Presidentes Osmani, kjo ditë ndryshoi përgjithmonë rrjedhën e historisë dhe la gjurmë të pashlyeshme në zemrat e familjeve të viktimave dhe gjithë botës demokratike.

Postimi i plotë i Presidentes Osmani:

11 shtatori- ditë dhimbjeje, kujtese dhe solidariteti të palëkundur

Sot shënohet 23-vjetori i sulmeve tragjike të 11 shtatorit 2001, ditë, e cila ndryshoi përgjithmonë rrjedhën e historisë dhe la gjurmë të pashlyeshme në zemrat e familjeve të viktimave dhe gjithë botës demokratike. Tmerri dhe humbja e pakuptimtë e afër 3000 jetëve na kujtojnë brishtësinë e paqes dhe dhimbjen e thellë, të cilën e ka shkaktuar ky akt terrorist. Imazhet, pikëllimi dhe ankthi mbeten të gdhendura në kujtesën tonë kolektive. Në këtë ditë ne gjejmë forcën në unitet, duke qëndruar përkrah popullit amerikan, si gjithmonë, në mbrojtje të paqes, drejtësisë dhe një të ardhmeje më të mirë!