dgreca – Page 1249 – Dielli

Rasti Ford, caqet e shkelura të lirisë si prag kaosi dhe jo alternative.Efektet

October 3, 2018 by dgreca

Nga Marjana BULKU*/

Prej ditësh në mediat amerikane dhe jo vetëm po ndiqet marathona Ford -Kanavaugh që më shumë sesa një rrëmim drejt të vërtetash paraqitet si një instrument politik që vë përballë njerëzit , fatet e tyre , historitë e tyre të vërteta a të pavërteta por me një konfrontizëm atagonist gati të papajtueshëm që e bën shoqërinë e sotme , postmoderne më agresive se kurrë.

Të rizgjosh të kaluarën e hidhur që paska ndenjur zgjuar nuk do të thotë ta bësh më të bukur të tashmen apo të ardhmen tënde, përkundrazi, trazon plagë që nëse kanë qenë reale do ta bëjnë aktuale dhimbjen duke e agravuar atë.I ngjan një dhimbjeje që ti nuk e kallzove kurrë , askush nuk e dinte , vështirë të ta besojnë , ta paragjykojnë, kthehesh në viktimë, viktimizon të tjerë etj ,etj.
Duke qenë se besoj fort tek forca e reagimit, ajo e reflektimit dhe e dënimit të së keqes gjithmonë analizoj
1. Ndodhinë
2.Arsyjet dhe rrethanat
3.Shkaqet pse ndodhi
4.Veten
5. Të tjerët
6.Efektet
Rasti Ford dëshmon egoizmin politik që ndan dhe përçan , sundon dhe dëmton jetët, familjet, edukimin.
Rasti Ford dëshmon se asgjë nuk ndodh pa shkak , dhe pas një apo dy pijesh me alkool mundesh të gabosh madje edhe të abuzohesh.
Në fakt ky rast është një moment ku mund t’ju mësohet të rinjve se alkooli është i ndaluar për jo adultët. Dhe të kërkosh të drejtën kur ke abuzuar me të është pragu i një gabimi që mundet të kushtojë.Është një moment çlirimi për predikuesit qē sot më shumë se kurrë kanë rastin të shfrytëzojnë lirinë e tyre që vërteton ca të vërteta mbi moralin , familjen dhe marrdhëniet me veten dhe të tjerët në shoqëritë e lira .
Është gjithashtu një moment që i ka trazuar shoqëritë e palira që abuzojnë sistematikisht me liritë duke i degraduar ato si akte dhune të lira.
Efektet e kēsaj përballjeje janë edhe më negative sesa vetë përballja e cila në thelbin e vet është një leksion amerikan për drejtësinë si momenti supremn i orientimit të një shoqërie të lirë ku politika ka rolin kyç.
Zgjimi i viktimave , reale, jo reale, lëvizja “Me too” , duket se e ka trazuar këtë botë që ka vërtet nevojë të shkundet dhe të kuptojë të vërtetat që e mbajnë peng, ato që duhen besuar dhe treguar , ato që vërtet edukojnë dhe e bëjnë të sotmen shpresë për të ardhmen.
Prej vitesh e konsideroj individin si “Një jetë …disa histori” , dhe kam rrëmuar në të kaluarën e shumkujt që faktorë të shumtë ia kanë penguar të ardhmen por rasti Ford, doktor në karrierë, dhe e plotësuar në familje është hakmarrja e pastër që viktimizon jo një jetë por disa jetë të cilat nuk janë pjesë e kësaj historie që na lexohet kur në fakt historitë e përjetuara i rrëfen shpirti, loti , dhimbja, ato nuk kanë nevojë pêr copëza letrash apo arena politike, por ky është fati i të drejtës qysh në antikitetin e lashtë e deri në postmodernizmin . Është një moment që përtej zhurmës mediatike duhet ti japë lirinë institucioneve për të gjykuar maturisht e në mënyrë të pavarur nën lirinë e arsyejes të të vërtetave.
* Marjana Bulku eshte anetare e Kryesise se Federates Panshqiptare te Amertikes”Vatra”

KOSOVO’S PRIME MINISTER LOBBIES AGAINST SERBIA LAND SWAP, BUT HIS PRESIDENT WORKS FOR IT

October 3, 2018 by dgreca

BY CRISTINA MAZA /

osovo’s Prime Minister Ramush Haradinaj visited the U.S. to advocate against a proposal put forward by his President.

The 50-year-old former leader of the Kosovo Liberation Army (KLA), an ethnic-Albanian paramilitary group that fought for Kosovo’s independence from Serbia in the 1990s, believes a proposal supported by his fledgling country’s president could return the Balkans to war.

“I’ve been myself part of the difficult experiences of the wars and tragedies, so I don’t want to see our children now experiencing what we experienced 20 years ago,” Haradinaj told Newsweekduring a meeting in Kosovo’s consulate in New York.

But Kosovo’s President Hashim Thaci, another former member of the KLA, thinks he has a solution to the decades-long dispute with Serbia that has kept Kosovo outside of international institutions such as the United Nations and the EU. The proposal, which has been floated by Thaci and his Serbian counterpart Aleksandar Vucic, would see parts of northern Kosovo inhabited by ethnic Serbs exchanged for parts of southern Serbia inhabited by ethnic Albanians. The territory swap, described in a New York Times op-ed last month as “peaceful ethnic cleansing,” has long been opposed by members of the international community who bristled at the idea of redrawing borders along ethnic lines.

905174538-594x594 Kosovo Prime Minister Ramush Haradinaj (front center) and Kosovo President Hashim Thaci (front right) attend an event in Racak, Kosovo, on January 15. In an interview with Newsweek, Haradinaj said, “Territories and borders in our region should never be in question—it’s a way to tragedy.”ARMEND NIMANI/AFP/GETTY IMAGES

During the week of the U.N. General Assembly, Haradinaj met with top U.S. military officials, including Defense Secretary James Mattis and members of Congress, to ask for their support to oppose the proposed land swap. U.S. officials allegedly told Haradinaj that they support the continued dialogue between Kosovo and Serbia, but they did not voice strong opinions either for or against a territory swap. National security adviser John Bolton and U.S. Ambassador to Kosovo Greg Delawie have signaled that they would not oppose the land swap if Serbia and Kosovo agree on it.

Some analysts, however, believe the exchange, whose precise details have yet to be revealed, might be the only way to convince Belgrade to recognize Kosovo’s independence. A former province of Serbia, Kosovo declared independence unilaterally in 2008 and has since been recognized by 116 countries worldwide. But Serbia, Russia and several key members of the EU still don’t recognize its independence, and the dispute has prevented both Serbia and Kosovo from becoming full-fledged members of the international community.

Thaci appears determined to be the one to find a solution to this longstanding problem. He’s even asked Kosovo’s constitutional court whether an international agreement would be considered valid if he signed it without the approval of Kosovo’s parliament. Haradinaj, however, has made it clear he will never support the deal, and he has advocated for parliament to have a role in decision-making.

“We need an agreement, a legally binding agreement with Serbia, even though the past was very tragic. But territories and borders in our region should never be in question—it’s a way to tragedy, a short way to tragedy,” Haradinaj said. “There is an enthusiasm about the idea of coming to an agreement with Serbia, and we all welcome that and want to be creative and to look for ways to arrive at that. However, this is a setback in our region. And whoever stands for this idea does not respect Kosovo and our achievements. It’s a threat for the peace and stability of our region.”

Haradinaj is clearly not alone in his opposition to the plan. Over the weekend, around 20,000 protesters gathered in Kosovo’s capital to protest the idea. Some yelled slogans calling for the president to stop down. A recent poll conducted by the Kosovo Democratic Institute demonstrated that over 75 percent of respondents oppose the land swap.

918175278-594x594 An employee adjusts a giant Kosovo flag on a government building ahead of the 10th anniversary of Kosovo’s independence, in Pristina, Kosovo, on February 14.ARMEND NIMANI/AFP/GETTYIMAGES

Still, the land swap proposal seems to be getting traction both in the Balkans and abroad. Aside from Bolton and Delawie, the EU, which is facilitating the talks between Pristina and Belgrade, is also showing signs that it could waver. The EU’s Foreign Policy Chief Federica Mogherini recently defended the countries’ right to discuss the idea. Within the international community, only Germany’s Chancellor Angela Merkel has come out strongly against a territory swap in recent months.

Vucic did not respond to requests for comment from Newsweek about the plan.

Meanwhile, others argue that Thaci has the mandate to push through the agreement if he can.

“The worst thing would be to remain in a long-term limbo,” Petrit Selimi, a former foreign minister of Kosovo, told Newsweek. “While mutually agreed border correction seems a risky proposition for some for all the good reasons, remaining in a status quo is dreadful, [and it’s an] open-ended invitation for external meddling, renewed incidents and conflict.”

Selimi pointed to recent studies that suggest Thaci is currently one of the country’s most trusted politicians. Another recent study by Kosovo’s Democratic Institute showed that 44 percent of respondents want Thaci to lead the talks with Serbia, while only 25 percent chose Haradinaj for the task.

Analysts, however, say that many Kosovars don’t trust Thaci or Serbia to get them a good deal.

“Public opinion is primarily confused because the whole thing remains shrouded in mystery. First, there is considerable distrust for Thaci and his personal motivations for entering such talks. Secondly, most people don’t really believe Serbia will give away territory, so they fear this is a mere tactical prelude to legitimize the partition of the north, a modest exchange where Serbia wins more, or some kind of territorial autonomy for Serbs in Kosovo. They don’t believe Thaci can get more,” Agon Maliqi, a political analyst from Kosovo, told Newsweek.

Kosovo President Hashim Thaci, German Chancellor Angela Merkel and Serbian President Aleksandar Vucic (from left) speak together prior to the family photo for the EU-Western Balkans Summit, in Sofia, Bulgaria, on May 17. Within the international community, only Merkel has come out strongly against a territory swap.MARIN LUDOVIC/AFP/GETTY IMAGES

“Thirdly, public perception in Kosovo is also heavily shaped by the split between Western partners, especially the German and British reluctance to embrace land swaps. Usually, people would be more receptive to the messaging from the U.S., but there is an impression in key circles the U.S policy shift under Trump is temporary and that we should wait,” Maliqi continued.

Meanwhile, some note that the territory swap would jeopardize the multiethnic communities many in the region have attempted to construct following the wars of the 1990s. Rilind Latifi, a graduate student from Kosovo, said the deal would “render moot all the efforts to date for building multiethnic and inclusive states in the Balkans.”

Gordana Ristic, an NGO director in southern Serbia whose organization works to build ties between ethnic Albanian and Serbian youth in the region, said, “What bothers me is the fact that the international community invested so much money into reconciliation, and now this.”

For Haradinaj, it’s time for the region’s leaders to propose better solutions.

“I respect [Serbian] President Vucic and Prime Minister [Ana] Brnabic, and for us, it is very important that Serbia progresses toward the EU,” Haradinaj said. “Unfortunately, the region needs more courage than they are showing today.”

I PRANISHËM NË NJË NGUSHELLIM NDRYSHE, NË VATËR

October 3, 2018 by dgreca

NGA ASLLAN BUSHATI/

Ndërsa po pinim kafe tek gjakovari Dervish Jahjaga në Artur avenue Bronx NY, me editorin e” Diellit “ Dalip Greca dhe Zef Balajn një vatran i nderuar , Dalipi i përgjigjet një thirrje telefonike dhe na thotë se një grup antarësh të Legalitetit (dhe vatranë njëkohësisht), do të vijnë në Vatër për një vizitë ngushullimi. Me shaka e pyesim : kush ka vdekur në Vatër? Ai sqaron se nesër mbushet një muaj nga largimi nga kjo jetë i babajt tim. Ata dëshirojnë që vizitën e ngushullimit të mos e bëjnë në shtëpine time ,por në vendin e punës time në Vatër.

E pëlqyem këtë zgjedhje të Legalistëve sepse shprehte edhe vlerësim për Diellin dhe Vatrën. Dalipi, për dy dekada(10 vite si editor i sek Shqip tek Illyria 21 Korrik 1999- 15 qershor 2009, dhe 9 vite ne Dielli si K/Redaktor, që nga 20 gushti 2009), ai nuk ka lënë ngjarje të komunitetit( vcanerisht te Legalistë) pa e ndjekur e shkruar, nuk ka lënë mort në komunitet pa marrë pjesë. Prandaj mendoj se vendimi i legalistëve ishte shumë i pëlqyer.

Njëherëshi i thamë Zefi dhe unë se: do të dëshironim të marrim pjesë edhe ne . Dalipi me respektin dhe thjeshtësinë që e karakterizon na tha se është vetëm kënaqësi pjesmarrja juaj . Ndërkohë unë ju tregova miqve të mi një histori nga Mati. “Një shtëpie të mirë me disa djemtë rritur , të martua e me fëmijë u kishte vdekur nëna e tyre nga pleqëria. Një mik i shtëpisë tyre për arsye të ngarkesave familjare dhe të puneve stinorepambarim në fshat shkoi për ngushullim një ditë para se të mbushej një vit. Dhe kokëulur matjani i tha të zotit shtëpisë se kishte ardhur me shumë vonesë për ngushullim dhe po kërkonte të falur . I zoti i shtëpisë i tha mikut” mos kërko të falur, se ti je miku më i mirë i kësaj dere se edhe ne si familje gati e kemi harruar dhimbjen për nanën , kurse ti vazhdon ta ruash akoma”. Morali i kësaj ndodhije në Mat përmendet edhe sot se për ngushullimin nuk ka rënëdsi as koha e as vendi. Ai është me vend dhe i mirpritur në cdo kohë.

Kështu dje më 2 tetor 2018, miku dhe miku ynë i nderuar Dalip Greca i shoqëruar nga Zef Balaj, Lekë Përlleshi dhe unë , priti për ngushullim në Vatër: Ndrec Gjergji, Hakik Mena, Lulzim Kupi, Zef Berisha , Ahmet Hoti dhe Sokol Kupi. Këto burra të nderuar me shumë respek e ngushullun Dalipin për babain dhe duke hequr paralele me dhimbjet e tyre familjare, i thanë Dalipit se dhimbja jote është dyfishe. E para se babai nuk harrohet kurrë dhe e dyta se për arsye të të qenit larg në emigracion nuk munde të shkosh në varrimin e tij.

Edhe unë nuk kam për ta harruar kurrë këtë ngushëllim ndryshe, sepse brenda tij ka shumë dhemshuri për atë që u largu nga kjo jetë , por ka edhe shumë dashuri e respekt njerëzor për ne që jemi gjallë. Ndrec Gjergji me shokë mund të shkonte fare mirë në Familjen Greca për ngushullim, por bëri zgjedhjen për në Vatër . Zgjidhje e qëlluar.

Ky ngushullim” ndryshe” duke qenë në emigracion, na solli më fort në fokus idenë se kemi nevojë për më shumë ndjenjë njerzore, dashuri, respekt e ndenjë kolektiviteti. I nderuar qoftë kujtimi i babait të Dalipit që u largu nga kjo jetë një muaj më parë, por shumë respekte Ndrec Gjergjit, Hakik Menës, Zef Berishë, Ahmet Hotit dhe pinjollëve të të madhit Abas Kupi.

Ashtu sic ishim së bashku ne shkuam në Yonkers për të ngushëlluar familjen e vatranit veteran Mustafë Elezi.

Elegji per herion shqiptar ne Tampa, Dhimiter Andoni

October 3, 2018 by dgreca

Nga Piro POLOSKA/

Kane kaluar vecse pak dite kur komuniteti ne Tampa Bay degjoj nga te gjitha mediat locale, audiovizive dhe te shkruara, se i riu shqiptar 22 vjecar Dhimiter Andoni kishte humbur jeten ndersa kishte mundur te shpetonte nje drejtues automjeti ne rezik. Ishe vecanerisht komuniteti shqiptar ne kete zone qe e perjetoi me dhimbshem humbjen e nje prej djemve te vet me te mire.

Dhimitri u lind ne Zicisht te zones se Devollit, ai gjithmone ka qene nje njeri me ambicie te medha dhe piksynime te larta per jeten. Si nje nxenes me perfundime te shkelqyera ne aresimin 8 vjecar, Dhimitri fitoj te drejten per te vazhduar studimet e mesme ne kolegjin Maltez te qytetit te Korces. Nje kolegj ne gjuhen angleze, me kerkesa te larta pedagogjike dhe kurikulum te nje niveli teper te larte dhe bashkekohor. Gjate viteve te studimit ne kete kolegj spikati talenti I jashtzakonshem i djaloshit te ri i cili edhe ne saje te punes se tij te palodheshme, ariti te behej nje nga nxenesit me te mire te ketij kolegji. Mbas perfundimit te arsimit te mesem, Dhimitri fitoi te drejten e studimeve te larta ne Gjermani, ku ariti te perfundonte vetem dy vitet e para per arsye se tre vjet me pare, ai dhe familja e tij emigruan ne SHBA, ne Clearwater, Florida.

Jane vetem tre vjet jete ketu, por qe vlejne me shume se 30 vjet per nga intensiteti dhe aritjet qe ky djalosh ariti te permbushte ne nje kohe kaq te shkurter. Dhimitri ariti te behej nje student i shkelqyer I finances ne USF duke patur nje GPA per tu admiruar. Profesoret dhe bashkestudentet e tij e kujtojne me shume respect si nje shok te virtytshem, si nje student qe anjehere nuk e kurseu ndihmen per kedo. Dhimitri ishte njeriu i enderrave te medha, te cilat kishte filluar ti realizonte. Ai kishte nje pozicion te admirueshem pune tek “Wells Fargo Bank” ne grupin e sigurise ndaj krimit ekonomik, ku edhe ka patur suksese spektakolare, sic ishte rasti I ndihmes se tij te vecante ne zbulimin e nje grupi qe kryente falsifikimin e parave, me shtrirje ndershteterore. Dora e Dhimitrit shtrihej pa hezitim per te ndihmuar cdo njeri. Si nje sudent me nje Anglishte perfekte, ai ishte i kudo ndodhur me perkethimet e tij per komunitetin.

Shoqata Vatra ne Tampa Bay, duke patur si moton e saj paresore ndihmen dhe kontributin ndaj komunitetit shqiptar, I ka qendruar prane familjes, ne keto dite te humbjes se madhe dhe te dhimbjes se pa pershkruar, duke I dhene familjes force te kaperzeje kete tragedy. Me fushaten e ndihmave per familjen te organizuar nga shoqata Vatra ne Tampa Bay, u ariten te mblidhen me shume se $20,000. Gjithe komuniteti shqiptar, u bashkua me dhimbjen e familjes moralisht por ne te njejten kohe nuk hezitoi te jepte edhe ndihmen e tij financiare per te ndihmuar kete familje qe vetem 3 vjet ka ne emigrim.

Ishte nata e 20 Shtatorit ’18, kur rreth ores 9:00 pm Dhimitri ishte duke u kethyer nga shkolla per ne shtepi pas nje leksioni qe do te ishte i fundit per te. Ne rrugen e kethimit ai pa nje drejtues automjeti qe humbi kontrollin e automjetit dhe ndodhej ne rrezik per jeten. Nuk e di ekzaktesisht se cfare mund te bente nje njeri i zakonshem ne ate situate, ne nje nate me shi perballe nje njeriu te panjohur ne nevoje. Por atje ishte Dhimitri, nje njeri jo i zakonshem, nje njeri qe ne karakterin e tij kishte humanizmin e vertete dhe altruizmin pakufi per cilindo qe do kish nevoje per te. Ka qene kjo force e brendeshme unike, e permasave qe jo te gjithe e kane, qe e shtyu te merte hapin dhe pa hezitim e me trimeri te ndihmonte njeriun, jeta e te cilit ndodhej ne rrezik. Mbasi dha ndihmen qe duhej, sigurisht me shpirtin plot drite dhe ngazellim per aktin qe kishte kryer, Dhimitri ishte duke u kethyer tek makina e tij ne ane te autostrades I-275. Ai nuk e dinte se ndersa ai shpetoi nje jete, vdekja tinzare e priste atje prane, fshehur ne skutat e erresires se nates. Ishte nje makine qe vinte nga pas si nje hijene, qe goditi djaloshin dhe u deshen vetem disa seconda per te kapecyer kufirin jete-vdekje. Jeta e Dhimitrit tragjikisht u nderpre atje, nje zemer e mbushur plot dashuri dhe zjarr rinor ndaloi se rahuri, nje shpirt i dlire u shkeput nga ai trup i pashem dhe fluturoi drejt parajses. Dhimitri nuk mundi te kethehej me ne shtepine e tij ku e prisnin me ankth nena dhe babai. Ai fali gjene me sublime, dha jeten e tij per te shpetuar nje jete tjeter! A ka act me heroik se ky? Akti i tij eshte frymezues per te gjithe ne. Dhimitri eshte pa diskutim nje hero. Heronjte gjithmone jemi mesuar ti shohim te rinj, te bukur dhe qe kur vjen momenti ne jete, lene gjithshka menjane dhe nuk kursejne as jeten e tyre ne emer te humanizmit dhe dashurise per njerezit. I tille ishte heroi yne me i ri Dhimiter Andoni. Ai ishte i nje djalosh i pashem sykalter, ishte vetem 22 vjec, ne kulmin e rinise, energjise dhe endrave te tij. Akti qe kreu e ben figuren e tij edhe me te bukur, I jep forcen e ideales. Gjithe komuniteti shqiptar eshte krenar per Dhimitrin, i cili i tregoi te gjitheve se kush jane shqiptaret e vertete, cfare vlerash te larta morale ata mbartin.

Dhimitri u largua ne banesen e tij te perjeteshme por kujtimi i tij do te mbetet gjithmone I bukur dhe rrezellites. Si nje engjell, i retuar nga aureola e dashurise per njerezit, ai do te qendroje mbi ne duke na dhene shembullin e heroit, e njeriut me virtytet me te larta humane.

Dhimitri shte njeriu qe ne ember te dashurise per jeten, fali jeten e tij! Ai do te mbetet nje hero qe do frymezoje gjeneratat me figuren e tij, ai do te mbetet ne memorjen kolektive si imazhi i njeriut qe zgjat doren e ndihmes te kushdo ne nevoje. Ai do te jete gjithmone i rrethuar nga dashuria e njerezve dhe nga dhimbja e thelle per ikjen kaq te vrullshme si vete rinia e tij. Si te gjithe heronjte Dhimiter Andoni do te mbetet I paharuar ne memorjen kolektive. Humbja dhe akti i tij heroik i miresise, do te na frymezoje te gjitheve ne per te qene me te mire, per te ndihmuar me teper njeriun qe kemi ne krah, sepse keshtu e nderojme edhe me teper heroin tone!

Një motër e paharruar

October 3, 2018 by dgreca

Në pesëvjetorin e ndarjes nga jeta/

Nga Reshat KRIPA/
Drita Pelingu, një emër i paharruar për ne. U mbushën pesë vjet që ti je ndarë, motra ime. Ti ike, ike në mes të duartrokitjeve të qindra admiruesve të tu. Ike kur e kishe plotesuar detyrën tënde të një artisteje të madhe të skenës. Ti ike por unë, vëllai yt i vogël, (eh çfarë them edhe unë, vëllai yt i vogël që po arrin të tetëdhjetretat), dua të shkruaj dy fjalë për ty, për kujtimet e mia. Për ty unë isha gjithmonë një vëlla i vogël, sikur të isha ende një fëmijë dhe, me të vërtetë, unë mbeta një fëmijë përpara figurës tënde të ndritur.
Duartrokitjet që të përcollën për në banesën e fundit më sillinin para syve ato që ushtonin në skenat shqiptare kur interpretoje rolet e Irës, Klariçes, Luiza Milerit, Gertrudës, Kornelias, Budes, Mukadesit, Hallës dhe mbi të gjitha atë të Zojcikës rol që e kishe mbi gjithë të tjerët. Këto duartrokitje ishin shpërblimi që admiruesit e tu të shumtë të jepnin në çastin e përcjelljes tënde për në mbretërinë e përjetëshme.
Në çastin e duartrokitjeve të admiruesve para syve më dilte jeta ime. Më dilnin ato vite të fëminisë sime të herëshme kur ti, ende e re, deklamoje para nesh skena nga dramaturgjia botërore. Ati ynë, kur të dëgjonte, thoshte se ti do të bëheshe një njeri i madh dhe, me të vërtetë, ti u bëre e madhe.
U linde më 4 dhjetor 1926 në Vlorë. Shkollën fillores e kreve në shkollën italiane në qytetin e lindjes. Si të gjithë motrat dhe vëllezërit ishe një nxënëse e nivelit të lartë. Për këtë arsye, me mbarimin e shkollës fillore, Gagaj, siç i thërrisnim ne babait tonë, të dërgoi në shkollën normale “ Nana Mbretëreshë “ në Tiranë, të cilën e përfundove në vitin 1944. Gjatë viteve të Luftës së Dytë Botërore, u aktivizove në mitingjet antifashiste që organizoheshin në Tiranë apo në demostratat që zhvilloheshin në qytet. Për njerën nga këto i shkruaje edhe Likës, motrës tonë të madhe, gjë që u bë shkak që ajo të arrestohej dhe të mbahej për tre ditë në burg. Ishte ndërhyrja e gjyshit tonë, një burrë me influencë në qytetin e Vlorës, që bëri të mundur lirimin e saj.
Me mbarimin e luftës fillove të aktivizoheshe fillimisht me grupet amatore të teatrit të kryeqytetit.. Kishe një pasion të veçantë për këtë art. Por këtu ndeshe në rezistencën e familjes. Gagaj, i shtyrë nga mentaliteti që sundonte në atë kohë për teatrin, nuk donte të të lejonte. Por këmbëngulja jote bëri që të mos hiqje dorë nga ky pasion. Në janarin e vitit 1945 fillove studimet në shkollën e dramës për aktrim dhe regjizurë, të cilën e mbarove me sukses. Në fillim të vitit 1946 emërohe aktore profesioniste e Teatrit Popullor në Tiranë
Para syve më del roli yt i parë, ai i Irës në dramën “ Portreti “ të një autori sovjetik. Ira ishte një piktore e re me shumë ëndrra për të ardhmen. Ajo pikturonte portretin e kunatës por, pasi e punonte, e griste dhe e ripunonte prapë, sepse nuk gjente frymëzimin e duhur për të paraqitur në pikturë karakterisrikat që kishte ajo femër. Pas këtij roli vazhduan edhe shumë të tjerë, shumica e të cilëve kryesorë si në dramat “Diku në Moskë“, “Gratë gazmore të Uindsorit“, “Mbreti Lir“, “Hamleti“, “Otello“, “Intrigë e dashuri“, “Qeni i kopshtarit“, “Një letër e humbur“, “Arturo Ui“, “Djali plangprishës“, “Rouz” e të tjera. Po ashtu edhe debutimi yt me sukses në shumë drama shqiptare që nga “Halili dhe Hajria“, “Kur hidheshin themelet“, “Profesioni më i vjetër“, “Streha e të harruarve“ dhe për të përfunduar me “Përjetësisht dashuria”, shkruar enkas për ty dhe vënë në skenë nga regjizori Mihal Luarasi.
Një kontribut të shquar ti ke dhënë edhe në fushën e regjizurës. Nuk mund të harrohen drama të njohura si “Kënga e mjellmës“, “Kush e solli Doruntinën“, “Hijet“, “Shumë zhurmë për asgjë“, “Korrupsion në pallatin e drejtësisë“. Po ashtu ke vënë në skenë edhe çfaqje teatrale në Shkup dhe në Vlorë. Nuk mund të harrohen interpretimet e tua në filmat “Kur hidheshin themelet“, “Njeriu me top“, “Vajzat me kordele të kuqe“, “Radiostacioni“, “Përtej mureve të gurta“, “Fjalë pa fund“, “Shpresa“ e të tjera. Gjatë karrierës tënde ke punuar me regjizorë të njohur si Pandi Stillu, Sokrat Miho, Esat Oktrova, Piro Mani, Mihal Luarasi apo regjizori i niohur sovjetik Kriçko. Prej më se 20 vjetësh ke qenë pedagoge në Akademinë të Lartë të Arteve. Nga duart e tua kanë dalë një sërë aktorësh të rinj që tashmë janë të afirmuar në skenën shqiptare. Të tillë janë Timo Flloko, Ema Andrea, Hervin Çuli e të tjerë. Të gjitha këto nuk janë pak për të treguar madhështinë e figurës tënde.
Por le të kthehemi tani në marëdhëniet tona familjare. Para syve më dalin ato vite të turbullta, kur unë zgjodha rrugën nëpër gërxhe e shkrepa dhe kur ti ishe gjithmonë pranë meje për te më kthyer përsëri në gjirin e familjes, për të më kthyer përsëri në jetë. Ti nuk kishe mundësi të vije të më takoje, pasi ashtu ishin konditat e kohës, por ti ishe gjithmonë pranë meje. Unë e ndieja praninë tënde. Ishin kohë të vështira. Familja jonë jetonte në kondita të një mbijetese të tmershme. Por mua nuk më mungonte asgjë dhe kjo në saj tënden. Nuk mund t’i harroj kurrë pakot që më dërgoje me prindërit tanë ku në secilën prej tyre do të gjeja shënimin: “vëllait tim të vogël që e dua shumë”.
Vitet rrodhën. Po afrohej koha që të kthehesha në gjirin e familjes. Në një pako që ti kishe dërguar ishte një kostum krejt i ri. Doje që unë të kthehesha si një dhëndër. Në xhepin e xhaketës një fotografi të një fëmije që nuk ishte më shumë se tre vjeç. Nga pas saj një shënim:

”Po të dërgoj fotografinë e Orës, si top llastiku, që sa herë të të marrë malli ta puthësh e përqafosh”.

Ishte fotografia e mbesës time të bukur. Kur e pashë, për herë të parë, më rrodhën disa pika lot nga sytë.
Erdhi, më në fund, dita që do të kthehesha në gjirin e familjes. Isha shumë larg qytetit të lindjes. Nuk mundesha të kthehesha brenda ditës atje. Ku të shkoja? Direkt nga skëtera erdha tek ti. Në hyrje të shtëpisë pashë të nderuarin doktor Kërçikun, në shtëpinë e të cilit banoje, që zbriste shkallët së bashku me zonjën e tij të nderuar. Më vështroi me habi dhe më pyeti:
– Ku shkoni?
– Te motra, Drita – iu përgjigja.
Një shkëndijë shkrepi në sytë e doktorit
– Drita, Drita. – thërriti dhe u kthye mbrapa – sihariq, sihariq.
Ti dole nga dhoma e habitur dhe më vështrove. Fillimisht nuk më njohe. Kishim
pesë vjet pa u parë. Por, kur më pe të veshur me kostumin që më kishe dërguar, lëshove një klithmë dhe më rrëmbeve në krahët e tu duke derdhur lot të nxehtë. Edhe mua më shpëtuan lotët. Atë çast nuk do ta harroj kurrë deri sa të mbyll sytë.
Po si munde t’i bëje gjithë këto për një vëlla rebel që ishte ngritur kundra sistemit në të cilin jetohej? Sepse në krah kishe një bashkëshort ideal, një luftëtar të vërtetë të lirisë që kurrë nuk i braktisi parimet fisnike për një Shqipëri demokratike. Ishte pikërisht ky fisnik i rrallë që, megjithë shtrëngesat e kohës së errët, gjente rrugët e duhura për të jetuar pa u përlyer nga intrigat e pështira të kohës. Ai i përkiste atyre burrave që nuk të ndërhyri kurrë në marrëdhëniet e tua familjare, sido që të ishin ato dhe që nuk druhesh të vinte në familjen tonë në një kohë kur atë sistemi e kishte mbuluar me njolla të errëta dhe shumëkush nuk guxonte.
Por ti vuaje, e dashur motër. Vuaje ti, por vuanim edhe ne, pasi ishim pikërisht ne shkaku i vuajtjeve të tua. Ti asnjëherë nuk e shfaqe këtë hidhërim. Duhesh të kalonin dyzet vjet, deri sa të vinte viti 1987 kur shteti shqiptar do të kujtohesh të të jepte titullin “Artiste e Merituar”. Megjithatë unë i falënderoj ata që u bënë shkak që ti të merrje atë titull. Nuk e di se kush janë por, sidoqoftë, i falënderoj. Falënderoj gjithashtu Shoqatën “Ismail Qemali” për titullin me të njejtin emër që të akordoj në vitin 1996, Presidentin Mejdani për titullin “Mjeshtre e Madhe e Punës”, Presidentin Topi për titullin “Nderi i Kombit” dhe Bashkinë e Vlorës për titullin “ Nderi i Qytetit”. Një falënderim të veçantë i drejtoj Bordit Drejtues të Institutit Amerikan të Biografive për zgjedhjen emrit tënd ndërmjet pesëqind personaliteteve më në zë të botës. Thellësisht faleminderit të gjithëve!
Ti motër, megjithë fatkeqësitë që të ranë përsipër vitet e fundit, nuk u theve asnjë herë. Kishe një ëndërr. Doje t’i jepje fund jetës në skenë dhe ashtu ndodhi. Ti i dhe fund duke interpretuar “Përjetësisht dashuria”, Ishte drama e fundit që interpretove, vetëm disa muaj para se të shuhesh jeta jote.
Ti ike motër, ike nëpërmjet duartrokitjeve. Në homazhet e tua morën pjesë gjithë qytetarët e vendit tënd, pa marrë parasysh nëse ishin të djathtë apo të majtë. Morën pjesë funksionarë të atyre që ishin në opozitë, por morën pjesë gjithashtu edhe të atyre që ishin në pushtet. Kjo sepse ti u përkisje të gjithëve. Sepse ti ëndërroje për një Shqipëri me të vërtetë demokratike ku njeriu të ishte mik me njeriun. A do të bëhet ndonjë herë Shqipëria e tillë? Sa do të dëshiroja! Por, a do të vijë ajo ditë? Nuk e di. Nuk jam në gjendje t’i përgjigjem kësaj pyetjeje. Kush të mundet le të përgjigjet
I paharruar do të mbetet në zemrat tona kujtimi yt!

Fotografia e Reshat Kripa