Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

NGA TERRORI NE LIRI – 100 VJET BARBARI DHE KRIME KOMUNISTE

by

SHEN PETERBURG, RUSI 1917-WASHINGTON, AMERIKE 2017/

3 kongresi 11 Kongresi2 Trump Vendim4 VOC kongresi 35 VATRA DC kongres 11 agimi16 dega washing

NGA ARMIN ZOTAJ/*Historia e ideologjise komuniste ne pushtet fillon ne nje nate te ftohte dimri me 7 Nentor 1917 kur nje grup i Gardes se Kuqe sulmoi Pallatin e Dimrit ne Shen Peterburg ne Rusi. Kjo date do te shenonte fillimin e nje shekulli ku ideologjise komuniste do ti perkisnin krimet me te medha dhe me barbare te provuar ndonjehere ne historine njerezore.   Me keto fjale do te fillonte perkujtimi i 100 milion viktimave te regjimeve komuniste ne kryeqytetin amerikan Washington DC i organizuar nga Fondacioni i Viktimave te Komunizmit.

1 Gjoni12 bashke ok14 Merita17 Darka31 Visar simon1 leka

 

Ky perkujtim qe filloi ne darken e 7 Nentorit 2017 me deshmite e 5 grave qe kishin vuajtuar barbarite e Gulagut (kampet e punes se detyruar ne ish-Bashkimin Sovjetik) gjate gjithe jetes se tyre dhe te paraqitur ne detaje nga dokumentari Rus “Grate e Gulakut”.

Dokumentari ishte realizuar me regji te Marianna Yarovskaya, dhe producent Dr. Paul Gregory profesor i studimeve ne Universtitetin e Houston ne Texas, studiues i Institutit Hoover dhe  Institutit Gjerman te Kerkimeve Ekonomike.  Dr. Gregory eshte studiues i njohur i krimeve te komunizmit ku per tu theksuar eshte publikimi i tij: “Quotat e Terrorit- Sigurimi i Shtetit nga Lenini tek Stalini”.  Dr. Gregory ne fjalen e tij do theksonte se sistemi i Gulagut krijuar nga Stalini do implementohej ne te gjitha vendet komuniste kudo ne bote dhe solli mjerim per miliona njerez qe kaluan jeten ne keto kampe pune ku vuajtjet dhe torturat ishin nga me cnjerzoret.  Ne keto kampe njerezit trajtoheshin si skllever ku jeta varej nga deshirat e administratoreve dhe rojeve te ketyre kampeve.

Perkujtimi i Viktimave te Komunizmit ne Washington DC nuk ishte thjesht deshmi i krimeve barbare te ideologjise komuniste kudo ne bote por nje analize ne aspektin historik, politik, ekonomik dhe shoqeror te gjithe ideologjise komuniste ne te gjitha shtetet qe sundoi per dekada te tera dhe si ne 5 shtetet qe vazhdon te sundoje akoma.

Ne aspektin historik ideologjia komuniste do analizohej nga historiane dhe studiues si  Niall Ferguson, i Hoover Institutit, Stanford University, Qendra per Studime Europiane dhe Harvard University ose Dr James McAdams profesor i Historise dhe Drejtor i Studimeve Europiane ne Universitetin e Notra Dame ne shtetin e Indianes.

Duke ju referuar librit: “Libri i Zi Komunzmit” keta historian do permendin numrin e viktimave te komunizmit kudo ne bote:  Ne Bashkimin Sovjetik 20 milion te vdekur ku shumica e vrasjeve u krye nga Stalini, ne Kine 65 milion, ku 45 milion viktima i perkisnin programit te Mao Ce Dung te quajtur “Hapi i Madh” dhe  Revolucioni Kulturor, ne Kamboxhia 2 milion viktima, ne Vietnam 1 milion viktima , ne Evropen Lindore 1 milion viktima, ne Afrike 1.7 milion, ne Afganistan 1.5 milion viktima dhe se fundi ne Korene e Veriut 2 milion milion viktima por vrasjet vazhdojne akoma.

Konkluzioni historik i komunizmit u shpreh shume qart me nje fjali nga Z. Niall Fegusson “All Communist regimes everywhere, without exception, were merciless in their treatment of ‘class enemies,’ from the North Korea of the Kims to the Vietnam of Ho Chi Minh, from the Ethiopia of Mengistu Haile Mariam to the Angola of Agostinho Neto. Pol Pot was the worst of them all, but the differences were of degree, not of quality. (Te gjitha regjime komuniste kudo qe ishin, pa perjashtim ishin te pameshirshem ne trajtmin e “armikut te klases”: Nga Koreja e Veriut e Kimeve, tek Vietnami i Ho Chi Min, nga Etiopia e Mengistu tek Angola e Agostino Neto, deri tek Pol Poti I Kamboxhias qe ishte me tmerrshmi nga te gjithe diferenca mes tyre ishte thjesht ne sasi dhe jo ne cilesi).

Ne aspektin politik analiza nuk do ti perkiste vetem ideologjise komuniste por dhe te tashmes dhe te ardhmes.  Sipas sondazheve te fundit 44 % e te rinjeve qe karketerizon se “milenia” preferonin te jetonin ne komunizem dhe socializem sesa ne demokracine perendimore te ofruar nga kapitalizmi.  Kongresmeni Republikan nga New Jersey Chris Smith do shprehej se: “Une jam i deshperuar qe gati 44% e mileniave besojne qe komunizmi dhe socializmi nuk jane aq te keqinj. Une u them atehere provoni te jetoni nen keto sisteme”.

Senatori Republikan dhe ish kandidati per President brenda Partise Republikane Z.Ted Cruz do theksonte midis te tjerash ne fjalen e tij se:  “Qe nga viti 1959 kur ideologjia komuniste u installua ne Kube varkat vijne me plot njerez nga Kuba drejt Amerikes dhe asnje varke nuk shkon nga brigjet amerikane drejt Kubes ne “parajeses komuniste”.

Ish Presidenti Cek Vaclav Klaus dhe pjesetari i revolucionit cek kunder komunizmit i njohur si “revolucioni i kadifese” ne kete pervjetor te Viktimave te Komunizmit do te theksonte se kur sistemet udhehiqen nga burokrate te emeruar dhe jo nga njerez te zgjedhur krijohen metoda qe i ngjajne aparatchikeve komuniste.  Une, theksoi ai, nuk kam frike nga rikthimi i komunizmit por nga renia e lirive dhe renia e domosdoshmerise per te mbrojtur lirine.  Komunizmi nuk eshte ideologjia utopike e fundit.  Besimi se liria eshte e garantuar mund te jete utopia e re radhes…

Shpallja e 7 Nentori “Dita  Kombetare Ne Kujtim te Viktimave te Komunizmit” ne SHBA nga Presidenti Amerikan Donald Trump si dhe vendimi i kongresmenve Marcy Kaptur (Demokrat-Ohio), Dan Lipinski (Demokrat-ILinois), Dennis Ross (Republika-Florida), dhe Chris Smith (Republikan-New Jersery) per krijimin e nje grupi te perbashket (caucus) qe do te sensibilizoi vemendjen se si komunizmi ne 100 vjet skllaveroi dhe vrau me shume se 100 milion njerez dhe si kjo tirani vazhdon ende sot ne 5 vende: Kine, Kube, Laos, Kore e Veriut dhe Vietnam si dhe pasojat qe  kan lene ne shtetet qe ishin ne sferat e influences te Bashkimit Sovjetik dhe efektet qe ka sot ne marredheniet nderkombetare – do ishin pika me e larte ne aspektin politik te ne ditet e aktivitetet ne perkujtim te Viktimave te Komunizmit ne Washington DC.

Ana e edukimit te brezave te rinj persa i perket krimeve te komunizmit u analizua ne debatin  Kujtesa Pa Mite  nga Dr.Jonathan Brent e Bard College dhe YIVO Institute per Studimet Hebreje. Dr David Satter Hudson Insititute, Elena Zhemkova – Shoqeria e Kujteses Rusi dhe Dr Paul Quenory i Universitetit Amerikan ne Bejrut. Sipas tyre passiviteti dhe nganjehere injorimi nga ana e qarqeve akademike ne demokracite perndimore ndaj krimeve te komunizmit ka sjelle mos perfshirjen e historise kriminale komuniste ne 100 vjet e fundit ne sistemet arsimore si ne SHBA dhe ne Europen Perendimore.  Ky fenomen, kane theksuar ata, ka sjelle nje mungese te madh informacioni dhe edukimi nder breza e rinj dhe si pasoje nje idealizim te kesaj ideologjie makabre.

Po mungesa e informacionit per te verteten e krimeve makabre te ideologjise komuniste nuk vjen vetem nga sistemet arsimore por edhe nga disa media kryesore ne SHBA dhe ne Europen Perendimore.

Ne nje artikull ne gazeten Washington Post te dates 10 Nentor 2017 me titull: “The New York Times keeps whitewashing communism’s crimes” (New York Times vazhdon te fshije krimet e komunizmit)  nga Marc A. Thissen theksohet se kur administrata e presidentit Trump e shenon 100 vjetorin e viktimave te komunizmit duke deklaruar “Dita Kombetare e Viktimave te Komunizmit ne Amerike”, New York Times e shenon kete dite te kujteses se Viktimave te Komunizmit me artikuj qe vene ne pah virtutet e komunizmit.

Sipas Thissen megjithese kane kaluar 100 vjet masakrime nga ideologjia komuniste, New York Times vazhdon ta portretizoje komunizmin si ceshtje  nobiliteti, megjithese thekson ai se faktet dhe historia provoi per me se 100 vjet cdo vend qe ishte komunizem kaloi pa perjashtim ne terror masiv, vrasje masive , uri, dhe nen miserjen e totalitarismit te eger.(https://www.washingtonpost.com/opinions/the-new-york-times-keeps-whitewashing-communisms-crimes/2017/11/10/129f28e0-c5c3-11e7-84bc-5e285c7f4512_story.html?utm_term=.76777b0ec787)

Gjate gjithe diteve te aktiviteteve per kujtim te Viktimave te Komunizmit me te drejta lindi pyetja:  Pse eshte e domosdoshme perkujtimi i Viktmave te Komunizmit?

Studjusit, analistet dhe politikanet qe moren pjese ne kete eveniment do theksonin se pari eshte e domosdoshme te kujtohet dhe te analizohet qe te mos perseriten gabimet fatale te historise te cilat shkaterruan jeten e milionave njerezve ne bote dhe krijuan nje rrezik te madh te lirise themelore njerzore.

Se dyti te mos ideologjizohen teori qe megjithese flasin me fjale te medha si: “barazi dhe drejtesi per te gjithe”- por ne realitet justifikojne aktet e dhunes dhe terrorit per te realizuar keto “ide kaq te medha”.   Liria e individit mbetet gjeja me e shtrenjte perpara cdo ideologjie.

Pyetja e dyte qe u shtrua ne keto aktivitete ishte: A ishin te gjithe fajtore dhe bashkevuajtes ne regjimet komuniste?  Ne fund te fundit as Stalini as Mao nuk i vrane vete miliona njerez.

Pergjigja me e sakte erdhi nga salla dhe jo nga panelet qe analizonin ideologjine komuniste.

“Ka nje pike ndarje te qarte mes atyre qe kryen krimet ne komunizem, me ata qe qendruan indiferent ndaj ketyre krimeve dhe atyre qe ishin viktimat e sistemit komunist.  Kjo ndarje quhet drejtesi.  Ata qe i kryen keto krime ne emer te ideologjise komuniste jane pergjegjesit e vetem te ketyre krimeve barbare dhe si te tille duhen te perballen me drejtesine qe faktekeqesisht ne 27 vjetet e fundit pas renies se komunizmit nuk ka ndodhur.  Ndersa ata qe heshten perpara ketyre krimeve nuk mund te quhen asnjehere bashkevuajtes.  Te vetmit bashkevuajtes te vuajtjeve te ideologjise komuniste jane 100 milion viktimat e komunizmit dhe milionat te tjere qe kaluan jeten ne kampet e punes se detyruar ne gjitha sistemet komuniste qe ishin installuar kudo ne bote.

Dega e Federates PanShqiptare te Amerikes VATRA ne Washington DC mori pjese ne te gjitha keto aktivitet per 100 vjetorin e Viktimave te Komunizmit.  Fatkeqesisht megjithe lajmerim per te rinjt shqiptare qe punojne dhe jetojne ne afersi te Washington DC pjesemarrja e tyre ne aktivitetet e perkujtimit te Viktimave te Komunizmit qe pothuajse jo ekzistente.

Anetaret e Deges se VATRES ne Washington DC  kane filluar bashkepunim zyrtar me Fondacionin – Viktimat e Komunizmit ne Maj te vitit 2017 ku paten nje takim zyrtar me drejtorin ekzekutiv te ketij fondacioni Z. Marion Smith.

Dega e Vatres ne Washington DC ka vazhduar bashkepunimin me kete fondacion ne 9 Qershor te vitit 2017 ne ceremonine e 10 Vjetorit te e Medaljes se Lirise Truman – Regan dhe Thirrjen e Vendeve qe Kane Vuajtur nga Komunizmi ku vuri nje kurore me lule ne emer te Federates PanShqiptare te Amerikes VATRA tek Monumenti i Viktimave te Komunizmit.

Ne korrik te 2017 Dega Washington DC mori pjese ne perkujtimin e vdekjes se fituesit te cmimit Nobel te Paqes dhe luftetarit per demokracine ne Kine Dr. Liu Xiaobo i cili vdiq ne burgjet e diktatures komuniste kineze ne moshen 62 vjecare.  Ne 23 Gusht te 2017 kjo dege e Vatres ne bashkepunim me Fondacionin e Viktimave te Komunizmit do merrte pjese ne perkujtimin e dites e “Kordeles Se Zeze”.  Ne kete dite 78 vjet me pare me 23 Gusht 1939 Gjermania Naziste e Adolf Hitler dhe Bashkimit Sovjetik i Stalinit nenshkruan paktin e mos sulmit te njohur si pakti i Molotov (Ministri i Jashtem Sovjetik) – Ribbentrop (Ministri i Jashtem Nazist) qe do resultonte ne vdekjen e miliona njerezve ne vitet e para te Luftes se Dyte Boterore.

Gjate aktiviteteve te 100 vjetorit te Viktimave  Komunizmit Dega e Washington DC priti dhe Drejtuesen e Autoritetit te Informimit te Dosjeve Sekrete te Ish-Sigurimit te Shtetit Zonjen Gentiana Mara Sula dhe Z. Simon Mirakaj i cili ka vuajtur 44 vjet te jetes se tij ne burgjet dhe internimet e komunizmit enverian,.  Ish Kryetari i VATRES Dr. Gjon Bucaj me kerkese te kesaj dege mori persiper komunikimin mes Fondacionit Viktimat te Komunizmit dhe personave qe mund te vinin nga Shqiperia per kete eveniment duke i informuar mbi menyren e regjistrimit dhe kushtet e pjesmarrjes.  Ketyre informimeve ju pergjigjen Zonja Sula dhe Z. Mirakaj.

Sipas Zonjes Sula ne takim qe pati me Degen e Vatres ne Washington DC Autoritetit i Informimit te Dosjeve Sekrete te Ish-Sigurimit te Shtetit ne Shqiperi ka ne administrim e tij 212 mije dosje te ndryshme te ish-sigurimit te shetetit, 250 mije kartela individuale po te ketij organi, 15 mije dosje hetimore gjyqesore per te perndjekurit politik, 21 mije dosje te personave te pendjekur nga Sigurimi i Shtetit qe ne total rreth 32 milione faqe dokumentash te hartuara nga ish Sigurimi i Shetit Shqiptar per nje popullesi qe reth 3 milion banore. Sipas nje studimi te bere nga instituti gjerman “Konrad Adenhauer theksoi ajo ka resultuar se nje ne tre qyetetare nga shqiptaret i perket nje familje qe ka patur internim, burgje dhe perjashtim nga partia.

Zonja Sula gjate takimeve me Degen e Vatres ne Washington DC  i dorezoi Dr. Gjon Bucaj simbolin e Autoritetit i Informimit te Dosjeve Sekrete te Ish-Sigurimit te Shtetit

te cilin Dr. Bucaj ia dergoi Kryesise se VATRES ne New York.  Gjate ketyre aktiviteteve Dega Washington DC pati mundesine te takohej me kongresmene amerikane qe folen ne keto aktivitete si dhe me Senatorin Republikan Ted Cruz.

Perkujtimi i Viktimave te Komunizmit perfundoi me 9 Nentor me nje eveniment madheshtor ne Union Station ne Washington DC.

Zoti Natan Sharansky aktivist i te drejtave te njeriut dhe 9 vjet i burgosur ne burgjet komuniste te Bashkimit Sovjetik u dekorua me Medaljen e Lirise Truman – Reagan .

  1. Sharansky ne fjalen e tij do theksonte se nuk jemi thjesht antikomunist por mbrojtes fanatike te lirive dhe te drejtave themelore te njeriut.

Ne kete eveniment perfundimtar te Perkujtimit te Viktimave te Komunizmit,  Federata PanShqiptare e Amerikes VATRA perfaqesohej nga: Ish kryetari i VATRES Dr. Gjon Bucaj dhe bashkeshortja Nikoleta Bucaj, nga Nenkryetari i VATRES Agim Rexha dhe bashkeshortja Laura Rexhaj, nga Kryetari Fondacionit per Edukimin i VATRES Mithat Gashi dhe bashkeshortja  Meryeme Gashi, nga Kryetari i VATRES Dega Washington DC Z. Armin Zotaj, nga anetarja Keshillit Drejtues dhe ish-kryetare e deges se VATRES Washington DC Znj Merita McCormak, nga anetari i deges Washington DC dhe anetari i Keshillit Drejtues te VATRES, Z. Eduard Bucaj si dhe nga anetari i Keshillit Drejtues te VATRES Cezar Ndreu.  Gjithashtu me Degen e VATRES ne Washington DC ne kete eveniment perfundimtar ishin dhe Drejtuesja e Autoritetit te Informimit te Dosjeve Sekrete te Ish–Sigurimit te Shtetit Zonjen Gentiana Mara Sula dhe Z. Simon Mirakaj si te ftuar te kesaj dege.  Gjithashtu Z. Pellumb Lamaj i burgosur gjate regjimit enverian komuminst dhe Zonja Lindita Komani qendruan me Degen e VATRES ne kete eveniment qe mbylli ditet e perkujtimit te Viktimave te Komunizmit ne mbare boten.

*PS: Raporti u pergatit nga dega e Vatres ne Washington

Armin Zotaj

Kryetar I Deges Washington DC

13 Nentor 2017

*Per me shume fotografi shihni ne facebook:(dielli vatra)

 

 

BOTIM ENCIKLOPEDIK PËR SHKODRËN

by

1 Fjalori enciklope Zenepe Dibra

Zenepe Dibra, FJALOR ENCIKLOPEDIK I HAPËSIRËS  SHKODRANE(I-II), Botoi: EBP”Gjergj Fishta”, Lezhë, 2015-2016/

Nail_Draga

Shkruan: Dr. Dr.Nail  Draga /

Në fushën e studimeve dhe botimeve autor të ndryshëm kanë bërë emër duke u vlerësuar nga opinioni shkencor dhe kulturor, në sajë të punës së tyre shumëvjeçare. Veprat e tilla nuk janë të karakterit lokal, apo regjional, por madje janë të karakterit kombëtar.  Pikërisht në këtë gamë të veprimarive janë afirmuar autor të ndryshëm, duke u bërë sinonim i mjedisit përkatës. Por, jo rrallë ndodh që individet me punën e tyre iu tejkalojnë institucioneve që financohen me buxhetin shtetëror, duke dëshmuar se kemi të bëjmë me persona më dhunti të veçantë në fushën e tyre krijuese.Me këtë rast prezantojmë dr.Zenepe Dibra, nga Shkodra, e cila kohë më parë opinionit i  është paraqitur  me botimin Fjalor enciklopedik i hapësirës shkodrane në dy vëllime(2015, 2016), botuar nga Shtëpia Botuese “Gjergj Fishta” në Lezhë. Fillimisht duhet të themi se kemi të bëjmë me një botim  enciklopedik, i cili është gjithëpërfshirës për hapësirën shkodrane  për një periudhë kohore prej 25 shekujsh. Autorja prezanton personalitete, ngjarje e dukuri të ndryshme  qe kanë ndodhur në këtë  regjion gjeografik, ku si ikonë qendron Shkodra, kryeqendra e Ilirisë. Eshtë kjo Shkodra e Rozafës, mbretit Genti nga koha antike e deri në ditët tona, e mbushur me plot sakrifica dhe lavdi duke qenë krenaria e botës shqiptare. Madje siç cekën edhe vet autorja ne dedikimin e saj ky botim njëherit është edhe homazh për të gjithë ata që kanë dhënë jetën për mbrojtjen e tokave të hapësirës shkodrane

Edhe pse  në të kaluarën ka pasur emigrim  të banorëve në veçanti duhet cekur ekzodin e madh në shek.XV,  duke emigruar në Venedik e gjetiu në bregdetin e Adriatikut, në kohën kur Shkodra pushtohet nga Perandoria Osmane. Por, Shkodra përseri rilindi, sepse ajo u mbush me popullsi të re të ardhur nga rrethinat e saj. Madje  sipas disa të dhënave cekët se ne Shkodër  nga ajo kohë e më pas ekzistojnë hiç me pak se 400 patronime familjare, qe lidhen me toponimet e vendbanimeve nga kanë  ardhur banorët  e vendosur në Shkodër. Në sajë të te dhënave historike në shek.XIX në Siujdhesën Ilirike në  kuadër të Perandorisë Osmane, njihen dy qytete me peshë të veçantë, e ata janë në bregdet Selaniku dhe në brendësi Shkodra. Ishte pra ky qyteti i mijëra dyqaneve e zejeve të ndryshme si rrallë kush në atë kohë.  Ajo ishte qendra kryesore e Veriut shqiptar, siç ishte dikur kryeqendra e Ilirisë, duke qenë dëshmitare e shumë ngjarje gjatë shekujve. Ndërsa me pas në sajë të rrethanave të reja  shoqërore Shkodra humbi imazhin e vet,  e kjo ka të bëj sidomos me kohën e diktaturës pas Luftës së Dytë Botërore.

Në këtë botim janë përfshi edhe personalitete e ngjarje nga hapësira e viseve shqiptare qe sot janë në kuadër të Malit të Zi. Një veprim i tillë ka qenë i arsyeshëm, sepse edhe këto vise shqiptare Shkodrën e kanë pasur qendren e tyre gravituese tregtare, kulturore e kombëtare. Dhe s’ka si të jetë ndryshe, sepse në sajë të ngjarjeve të zhvilluara në shek.XIX-XX, në sajë të dekompozimit territorial të hapësirës shqiptare dhe të luftërave  pushtuese të malazezeve ndaj viseve shqiptare, popullsia shqiptare e Tivarit, Ulqinit, Krajës, Anës së Malit, Malësisë e Plavës e Gucisë, strehimin e shpëtimin  e ka gjetur pikërisht në Shkodër. Dhe nga ato vite një pjesë e popullsisë  së tyre viseve, kanë mbetur këtu duke u bërë banorë të këtij qyteti, duke mbajtur kujtimin  për vendin e origjinës së tyre.

Instalimi i diktaturës komuniste në Shqipëri  dhe izolimi i vendit  nga viti 1945-1990, ku u ndërpre komunikimi ndërshqiptarë, pati pasoja për të gjithë ku as Shkodra nuk ishte përjashtim.Në këtë aspekt shqiptarët në Mal të Zi si pakicë numërike, u izoluan nga shteti amë me pasoja etnosociologjike, që janë të pranishme edhe në ditët tona. Por, edhe në këto kushte u  mbijetua, duke sfiduar rrethanat e kohës, duke krijuar vlera në shumë veprimtari shoqërore. Emrat e personave dhe veprimtaritë e ndryshme të cilat prezentohen në këtë botim, e  dëshmojnë më së miri një konstatim të tillë.

Nuk ka dilemë se një punë e tillë nuk ka qenë aspak e lehtë, sepse kemi të bëjmë me një lëndë voluminoze, me përmbajtje shumëdimensionale, ku në këto  dy vëllime prezantohen 1170 personalitete dhe rreth 2100 zëra me gjithsej 1658 faqe.

Madje e them pa hezitim se ate çka nuk  e kanë bërë institucionet me buxhet shtetëror ka arritur ta realizojë zonja Dibra. Ajo për realizimin e një projekti të tillë ka sakrifikuar kohën e saj të çmuar, por ka pasur durim dhe pasion për t’ia arritur qellimit.

Ajo mund të jetë e kënaqur, sepse i ka ofruar opinionit të gjerë shkencor e kulturor një botim enciklopedik, që do t’ia kanë zili edhe qytetet më popullsi disamilionëshe. Por, kur para vetës vendosen objektiva dhe punohet me  seriozitet e plot pasion rezultati nuk do të mungojë.

Autorja ka   bashkëpunuar me një numër të konsideruar autorësh të ndryshëm të cilët kanë dhënë kontribut me vlerë, që dëshmohet edhe më emrat e tyre të vendosur në fund të zërave përkatëse. Në lidhje me këtë botim enciklopedik, autorja po ashtu ka konsultuar një literaturë të gjërë, që na është prezantuar në fund të njësive të prezantuara. Lënda e prezantuar  përfshin shumë fotografi personalitetesh, objektesh apo ngjarjesh të ndryshme, duke dëshmuar në mënyrë faktografike anën tekstuale të lëndës së trajtuar

Dhe pikërisht, për Shkodrën, thënien më brilante e ka thënë ma mirë së askush tjetër poeti Migjeni, duke e cilësuar ate  ”dashnorja e shekujve”. Eshtë kjo një thënie emblematike, e cila e personifikon Shkodrën si asnjë qytet  tjetër në hapësirën etnogjeografike shqiptare. Dhe nuk ka si të jetë ndryshe, sepse Shkodra në historinë e saj të lavdishme 2500 vjeçare, edhe sot rrezaton dhe shkelqen në arealin shqiptar, duke mbetur  krenaria jonë kombëtare. Madje nuk thuhet kot se pa Shkodër nuk ka Shqipni!

Edhe  botimi me titull Fjalori enciklopedik i hapësirës shkodrane i autorës Zenepe Dibra, është në favor të këtij konstatimi të kryeqytetit të Ilirisë.

Dhe nuk ka pasur mundësi të jetë ndryshe, sepse Shkodra me te kaluarën e saj të lavdishme, ajo  nuk të le të qetë, por  inspiron dhe  motivon, krijues të profileve të ndryshme shkencore e kulturore. 

Urojmë dhe shpresojmë që këtë punë me vlerë sa profesionale e kombëtare në të ardhmën të vazhdojnë të tjerët, ku ky botim mund  të shërbëjë si model edhe për qytetet dhe viset e ndryshme në hapësirën etnogjeografike shqiptare.

*(Lexuar më rastin e përurimit të librit në Ulqin më 4 nëntor 2017)

KOMUNITETI SHQIPTAR NE ARIZONA NE PRITJE TE FESTES SE PAVARESISE SE SHQIPERISE

by

NGA LULZIM  MULLIQI /SHBA/

3-lulzim-mulliqi

Meqe jemi ne vigjilje te 28 Nentorit,e cila njihet edhe si Dita e Flamurit.Kjo dite eshte nje date e vecante per shqiptaret ne mbare boten sepse ne kete date te vitit historik 1912 u shpall Pavaresia e Shqiperise nga Ismail Qemali ne Vlore.si cdo popull,edhe ne shqiptaret kudo qe ndodhemi kemi kremten tone kombetare.Madje me plot gojen mund te themi se Dita Jone e Madhe-28 Nentori,eshte dicka me shume se nje kremte kombetare,sepse me kete date shteti shqiptar u be i barabarte me kombet e tjera te Europes,duke u shpallur shtet sovran dhe i pavarur.28Nentori  eshte i rendesishem edhe per faktin se kjo date e rendesishme kombetare eshte edhe ditelindja e Komandantit legjendar,Adem Jasharit.Ne kuader te pergatitjeve qe po behen ne perkujtim te kesaj date te rendesishme te historise me te ndritur te popullit tone,edhe komuniteti shqiptar ne shtetin e Arizones do ta kremtoj me manifestime te shumta kulturore dhe kombetare.Siparin e manifestimeve per nder te festes se Pavaresise do te nise Shoqata Sportive ne Ariziona,e cila si  cdo here edhe kesaj radhe do te organizoj Turnirin tashme tradicional ne futboll te vogel si dhe lojra te tjera sportive si ne shah,basketboll etj.Edhe kesaj radhe si ne vitin pararendes Komuniteti shqiptar i Arizones do te organizoj per fsten e Pavaresise dy koncerte  festive,ku do te performojne kengetare te ndryshem te muzikes popullore shqiptare,te ftuar nga trevat tona etnike shqiptare si nga Shqiperia,Kosova,Malesia,Ilirida dhe Lugina e Presheves.

Keshtu me rastin e 105 vjetorit te shpalljes se Pavaresise se Shqiperise me iniciativen e Albo Party’s Arizona dhe organizatorit  Safet Pasjaqa,do te organizohet nje koncert festiv me pjesemarrjen e kengetareve te mirenjohura,Gjyste Vulaj dhe Fatime Hajzeri-Ruhani,te cilat do te shoqerohen nga instrumentistet,Sokol vulaj dhe Adnan Ruhani.Ky koncert do te mbahet me daten,23 nentor ne Qendren kulturore “American Royal Palace” ne 1915,W 1915 Thunderbird,Phoenix,Arizona.Hyrja per te rritur 65 dollare dhe per femije 35 dollare.Nderkaq Shoqata Shqiptaro-amerikane “Shqipe e Arizones” permes rrjetit te saj social(fejsbuk) ka njoftuar komunitetin se me daten 25 nentor,organizon nje koncert festiv me kengetaret:Valbona Mema dhe Aferdita Demaku.Manifestime te tilla kulturore per Diten e Flamurit dhe shpalljen e Pavaresise se shtetit shqiptar do te organizohen edhe ne qytetet me te medha amerikane,kudo aty ku jetojne shqiptaret anembane ne Shtetet e Bashkuara te Amerikes,ne Kanada dhe Zelande te re.

Kosovë-Thaçi në Kanada, Haradinaj në Bruksel

by

-Presidenti Thaçi ka udhëtuar në Kanada, pjesëmarrës në Forumin Ndërkombëtar të Sigurisë në Halifax. Kryeministri Haradinaj në Bruksel në takimin e dytë të Këshillit për Stabilizim Asociim Kosovë-BE. Presidenti e kryeministri takim në Aeroportin e Prishtinës/

 1 Haradinaj-Thaci

 PRISHTINË, 16 Nëntor-Gazeta DIELLI-Behlul Jashari/ Presidenti i Republikës së Kosovës, Hashim Thaçi, ka udhëtuar sot në Kanada, ku do të jetë pjesëmarrës në Forumin Ndërkombëtar të Sigurisë, që do të mbahet në Halifax.Krahas homologëve dhe përfaqësuesve të lartë, presidenti Thaçi do të jetë njëri ndër folësit kryesor në këtë Forum, i cili mbledh më shumë se 300 përfaqësues të 70 shteteve të ndryshime të botës.Presidenti Thaçi, para shumë përfaqësuesve të shteteve, instituteve prestigjioze dhe kompanive të sigurisë, do të paraqesë të arriturat e Kosovës, si një faktor i paqes në Ballkan dhe Evropë.Në kuadër të forumit, presidenti Thaçi do të zhvillojë takime të ndryshme me përfaqësues të Kanadasë, të NATO-s dhe shteteve pjesëmarrëse në këtë forum.Gjatë këtyre takimeve, presidenti do të kërkojë vazhdimin e mbështetjes së këtyre shteteve në forcimin e subjektivitetit ndërkombëtar të Kosovës.

Forumi Ndërkombëtarë për Siguri në Halifax është i njohur si një ngjarje vjetore, e cila krijon hapësirë për vendimmarrësit që të gjejnë bashkërisht zgjidhje për çështje të vështira, sidomos ato që kanë të bëjnë me sigurinë globale. Ndërsa, kryeministri Ramush Haradinaj, sot në mëngjes, ka bërë të ditur se para nisjes drejt Brukselit për takimin e rradhës të Këshillit të Stabilizim Asociimit Kosovë-BE ka zhvilluar edhe një bashkëbisedim me Presidentin e vendit Hashim Thaçi në Aeroportin e Prishtinës për rrugën evropiane të Kosovës.Në Bruksel nesër do  mbahet takimi i dytë i Këshillit për Stabilizim-Asociim dhe me këtë rast për Kosovën do të shikojë progresin e arritur gjatë këtij viti dhe do të vendosen prioritetet kyçe për vitin 2018, sipas paralajmërimeve në Prishtinë.Qeveria e Kosovës në mbledhjen e pasditës së djeshme miratoi dokumentin për qëndrimin shtetëror në takimin e dytë në Bruksel për zbatimin e Marrëveshjes së Stabilizim Asocimit.

Në mbledhjen e qeverisë u theksua se, dokumenti shpreh qëndrimin për shqyrtimin e progresit të Kosovës në rrugën e saj drejt Evropës, si dhe përkushtimin për zbatimin e plotë të Marrëveshjes së Stabilizim Asocimit të vitit 2016, si thelb i marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Bashkimit Evropian.Fokusi në zbatim është edhe udhërrëfyes i Kosovës drejt arritjes së statusit të vendit kandidat për anëtarësim në Bashkimin Evropian, i cili mbetet prioritet kryesor.Në mbledhjen e 10 nëntorit, qeveria e Kosovës ka miratuar dokumentin “Prioritetet kyçe të Axhendës Evropiane për vitin 2018”, ndërsa ka paralajmëruar fillimin e procesit të diskutimit të tyre me institucionet e BE-së dhe shoqërinë civile. “Angazhimi dhe puna e mirë e qeverisë në përmbushjen e Axhendës Evropiane do të krijojë një momentum të ri për Kosovën që të aplikojë për statusin e vendit kandidat për anëtarësim në Bashkimin Evropian”, ka theksuar kryeministri  Haradinaj.

Zëdhënësi i qeverisë së Kosovës, Arbër Vllahiu, ka deklaruar për median se në takimet e kryeministrit Haradinajt në Bruksel do të diskutohet kryesisht për zbatimin e Marrëveshjes së Stabilizim Asocimit dhe se pjesë e axhendës së Këshillit të Stabilizim Asocimit është kryesisht rruga e Kosovës drejt Bashkimit Evropian, posaçërisht reformat në vend dhe prioritetet, nëse janë zbatuar ose jo.Këshilli për Stabilizim Asociim në mes të Bashkimit Evropian dhe Kosovës mbajti takimin e tij të parë më 25 nëntor 2016. “Ky takim inaugurues shënon një fazë të rë të rëndësishme të marrëdhënieve BE-Kosovë”, theksonte komunikata nga Brukseli, dërguar nga Zyra e Bashkimit Evropian në Prishtinë. Bëhej e ditur se, Këshilli për Stabilizim Asociim mirëpriti hyrjen në fuqi të Marrëveshjes për Stabilizim Asociim (MSA) në 1 prill 2016. Bashkimi Evropian bëri me dije se MSA-ja është në thelbin e marrëdhënieve mes BE-së dhe Kosovës. Ajo ofron kornizën kontraktuale në kuadër të së cilës BE-ja dhe Kosova do të intensifikojnë bashkëpunimin dhe do të kontrollojnë zhvillimet e marrëdhënieve të tyre.

Të dyja palët mirëpritën përzemërsisht nënshkrimin e sotëm të marrëveshjes për pjesëmarrjen e Kosovës në programet e Bashkimit, e cila do të ofrojë mundësi të reja për popullsinë e Kosovës, duke filluar nga hulumtimi deri te shkëmbimi i studentëve.Gjatë takimit, pati diskutime mbi zhvillimet e fundit kryesore në lidhje me përmbushjen e kritereve politike, si dhe gjendjen aktuale të kritereve ekonomike, bashkëpunimit financiar dhe zbatimit të Marrëveshjes për Stabilizim Asociim.

On the Centenary of the Bolshevik Revolution

by

1 Naill Ferguson

BY Niall Ferguson/*

On the Centenary of the Bolshevik Revolution Remarks at the Victims of Communism Memorial Foundation dinner Washington, DC, November 9, 2017 /

On this night, November 9, 28 years ago, the Berlin Wall was opened. On the night of November 7, 100 years ago, the Winter Palace in Petrograd was occupied by the Bolsheviks.
In the intervening period of 72 years, according to the estimates in the Black Book of Communism, the “grand total of victims of Communism was between 85 and 100 million.”
Mao Zedong alone, as Frank Dikötter has shown, accounted for tens of millions: 2 million between 1949 and 1951, another 3 million in the course of the 1950s, a staggering 45 million in the man-made famine known as the “Great Leap Forward,” yet more in the mayhem of the Cultural Revolution.
According to the lowest estimate, the total number of Soviet citizens who lost their lives as a direct result of Stalin’s policies was more than 20 million, a quarter of them in the years after World War II.
All Communist regimes everywhere, without exception, were merciless in their treatment of “class enemies,” from the North Korea of the Kims to the Vietnam of Ho Chi Minh, from the Ethiopia of Mengistu Haile Mariam to the Angola of Agostinho Neto. Pol Pot was the worst of them all, but the differences were of degree, not of quality.
Communist regimes were aggressive, too, overtly invading country after country during the Cold War. Moreover, we now know, thanks to the work of historians such as Chris Andrew, just how extensive and ruthless the KGB’s system of international espionage and subversion was.
*
I am an historian and tonight I want not only to mourn the tens of millions of victims of Communism but also to salute all those historians, as well as journalists, who during the so-called “short twentieth century” and thereafter bore witness to the crimes that were committed in the names of Marx, Lenin, Stalin, Mao and the rest. I think, for example, of Robert Conquest, who seemed a lone voice when I was an undergraduate at Oxford in the early 1980s, but who has a worthy heir today in my friend Anne Applebaum. I think also of organizations such as Memorial, which we are honoring tonight, on whose work in preserving records and testimony we historians we depend. The short twentieth century was a phrase coined by a different kind of historian: Eric Hobsbawm, a lifelong Communist who—even after Khrushchev’s secret speech had begun the never complete process of official revelation—could never bring himself to accept that whatever had propelled him to join the Party as a young man, it had been a horrible mistake. How I wish that short century of his had been even shorter.
Could it have been? Could more have been done to halt the Communist pandemic after it broke out in Russia in 1917? And, if so, have we learned anything from the mistakes of those who failed to stamp it out when they might have? Those are the questions I want to ask tonight.

They are not questions we historians pose nearly often enough. That awful apologist for Soviet power, E.H. Carr, wrote in his wretched but all too widely read tract What Is History? that to ponder the “might-have-been”s of 1917 was pointless. Those who did so, he argued, were just losers indulging in wishful thinking. I have always rejected that deterministic reasoning. It smacks too much of those inexorable historical forces the Marxists were always on about.
*
No, the Bolsheviks could have been stopped. After all, the only reason Lenin was able to get from Zurich to Petrograd in 1917 was that the imperial German government paid for his ticket—and more. According to Sean McMeekin’s excellent new book on the Revolution, around 50 million gold marks ($12 million) were channeled from the Kaiser to Lenin and his associates. Adjusted for inflation, that’s equivalent to around $800 million today.
The provisional government had every right to arrest Lenin and his nineteen associates on arrival. They were German agents, after all. And Alexander Kerensky, the Socialist Revolutionary minister of justice who took control of the provisional government on July 7, had even better grounds to round the Bolsheviks up: they had attempted a coup and failed.
The problem was that people underestimated Lenin, Trotsky and company. They seemed an unruly bunch of intellectuals: writers of pamphlets, makers of speeches. No contemporary Western observer thought for a moment that their crackpot coup would last. As my student Hassan Malik has shown, American bankers completely failed to appreciate that the Bolsheviks meant exactly what they said about defaulting on the entire Tsarist debt. No one foresaw that hereditary nobleman Ulyanov, to give Lenin his original name, was equally capable of ordering mass murder.
On August 10, 1918, as the Bolsheviks waged the first of many campaign of grain confiscation against the peasantry, Lenin sent a telegram to Bolshevik leaders in Penza that I have always thought speaks in the authentic voice of Communism: The kulak uprising in [your] five districts must be crushed without pity … An example must be made. 1) Hang (and I mean hang so that the people can see ) not less than 100 known kulaks, rich men, bloodsuckers. 2) Publish their names. 3) Take all their grain. 4) Identify hostages … Do this so that for hundreds of miles around the people see, tremble, know and cry: they are killing and will go on killing the bloodsucking kulaks … P.S. Find tougher people.
Between 1918 and 1920, as many as 300,000 political executions were carried out by the Bolsheviks. By 1920 there were already more than a hundred icy “concentration camps” for the “rehabilitation” of “unreliable elements.”
So, please: no more of all those fairy tales—which we still sometimes hear today— of an idealistic revolution that only wicked Stalin betrayed. Communism was always a bloodthirsty monster. Its leaders invariably combined those strange qualities that Lenin, Trotsky and Stalin had in common: a talent for warped, paradoxical reasoning—“democratic centralism,” “the dictatorship of the proletariat”—and a hideous relish of violence.
I have mentioned foreign intervention, incompetent liberals, and clueless bankers. Let me not forget the fellow travelers, who were also there in 1917. John Reed, with his risible glamorizing of the revolution, would have many, many heirs. George Bernard Shaw’s commentary on the show trials of the 1930s perfectly encapsulated this intellectual deformation. Even as the revolution devoured its own children, the fellow travelers cheered the executioners on.
Not many went quite as far as the Cambridge spies, who shamefully betrayed their own country to Stalin. But throughout that long, long, short twentieth century, how many intellectuals turned a blind eye to the crimes of Communism? Or rationalized the mass graves and the gulag away? Because Hitler’s crimes—which came later than Stalin’s, of course—were in some way worse. Because the industrialization of Russia could be achieved in no other way. Because one had to crack an egg to make an omelet—and all the other cant.
*
In the summer of 1947, George Kennan published his anonymous essay in Foreign Affairs, “The Sources of Soviet Conduct.” In it, he asked a question: Who can say with assurance that the strong light still cast by the Kremlin on the dissatisfied peoples of the western world is not the powerful afterglow of a constellation which is in actuality on the wane? … [T]he possibility remains … that Soviet power … bears within it the seeds of its own decay, and that the sprouting of these seeds is well advanced.
Kennan was forty-three when he wrote those words. Yet he was eighty-seven when the Soviet Union was finally dissolved in December 1991.
Perhaps another reason that the Communist virus continued to spread for so long— for the better part of twenty-five years after the policy of containment became the basis for U.S. strategy in the Cold War—was this: that even good men underestimated the Soviet threat and were assailed by doubts about how much should be done to resist it.
From the outbreak of the Korean War to the final confrontation in the early 1980s, even those, like Kennan, who considered themselves anti-Communist, frequently lacked the stomach for the fight. Time and again, they succumbed to relativism. Perhaps this contest between the superpowers was really the fault of the United States. Perhaps the United States should simply withdraw its forces from the contested grey zones—from South East Asia, from Central and South America, from sub-Saharan Africa.
And yet behold what happened when the U.S. did that. It is now more or less orthodoxy that the Vietnam War was an unmitigated disaster—if you are tempted to doubt it, you may be forced to watch Ken Burns’s new and widely acclaimed documentary series on the subject. I am of the unfashionable view that the real disaster was to abandon the people of South Vietnam to their cruel and entirely predictable fate at the hands of the Communist North.

Have we learned anything from the history I have just summarized? Not nearly enough, I would say. It is not just the Che Guevara T-shirts I worry about. It is not just the bust of Lenin that is said to sit on the desk of the leader of the British Labour Party. It is not just the revival of “Anti-Fa” by young people presumably unaware of the cooperation between the German Communists—the original AntiFa—and the Nazis that helped seal the fate of the Weimar Republic. It not just the rising power of a China still ruled by Communists—to say nothing of the sycophantic treatment I see their leader receiving in the West. It is not just the North Korean missiles, a stark reminder that Communism is as ready as ever to kill people by the million.
No, what concerns me today is the entirely familiar response we see to a different but, to my mind, equally dangerous threat. Ask yourself how effectively we in the West have responded to the rise of militant Islam since the Iranian Revolution unleashed its Shia variant and since 9/11 revealed the even more aggressive character of Sunni Islamism. I fear we have done no better than our grandfathers did when the virus spreading around the world was Bolshevism. It is, indeed, the same old story.
Foreign intervention—the millions that have found their way from the Gulf to radical mosques and Islamic centers in the West. Incompetent liberals—the proponents of multiculturalism who brand any opponent of jihad an “Islamophobe.” Clueless bankers—the sort who fall over themselves to offer “sharia-compliant” loans and bonds. Fellow travelers—the leftists who line up with the Muslim Brotherhood to castigate the state of Israel at every opportunity. And the faint-hearted—those who were so quick to pull out of Iraq in 2009 that they allowed the rump of Al Qaeda to morph into ISIS.
A century ago it was the West’s great blunder to think it would not matter if Lenin and his confederates took over the Russian Empire, despite their stated intention to plot world revolution and overthrow both democracy and capitalism. I believe that we are, incredible as it may seem, capable of repeating that catastrophic error. I fear that, one day, we shall wake with a start to discover that the Islamists have repeated the Bolshevik achievement, which was to acquire the resources and capability to threaten our very existence.
There are many good reasons to commemorate the tens of millions of people who lost their lives because of Communism. Out of compassion, we should recall their sufferings. Out of intellectual consistency, we should not treat their deaths as less worthy of pity than the deaths of those murdered by Hitler and the other fascist dictators.
But the best reason, in my view, to support the Victims of Communism Memorial Foundation is to learn from our past mistakes—so that we never again allow a renegade gang of fanatics to acquire the capacity to destroy Western civilization and the individual freedom which is its most cherished value.
For we are not gathered here only as anti-Communists. As our next speaker, Natan Sharansky has illustrated with deeds and words, opposition to Communism is merely a logical corollary of our faith in liberty: liberty of conscience, of speech, of association, of movement, of property ownership. Our forefathers were for these things before Lenin and his gang were against them. And those ideals of freedom will live on, long after the evil of Communism has finally been consigned where it belongs: to the history books.

  • Botohet me lejen e autorit. Z. Niall Ferguson eshte studiues dhe historian prane Institutit Hoover te Universitetit Stanford ne Kaliforni si dhe Qendres se Studimeve Europiane te Universitetit Harvard ne Boston.
Ai eshte nje shkrimtar i specializuar ne fushen e finances, ekonomise dhe historise nderkombetare. 
Ai eshte autore I disa librave ku per tu theksuar jane  Civilization: The West and the Rest – Civilizim: Perendimi dhe the Tjeret
Ai gjithashtu eshte autori I autobiografise se autorizuar Henry Kissinger 1923-1968- Idealisti