Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

WE WILL NEVER FORGET

by

  • WE WILL NEVER FORGET0-2
    IN MEMORIAM/

0-3WE WILL NEVER FORGET 26/03/1999/

6. ish-Ministri i Jashtëm Gjerman Joschka Fischer

KURRË NUK DO TA HARROJMË 26/03/1999/17554913_10154635162584842_1899426586_nNuk jemi për hakmarrje – jemi për drejtësi!/0-4Nga: Mr. sc. Besnik F. Hoti/17577846_10154635162664842_1490219292_n

„Nuk do të mbyllim sytë para kësaj…/

  • kjo është e tmerrshme. Jam tepër i prekur dhe i
  • emocionuar nga kjo…jemi duke i ndjekur ata
  • që kanë instruktuar këto krime dhe
  • fushatën sistematike të krimeve“  Robin Cook
  • Ky shkrim vjen në 18 vjetorin e masakrës në Krushë të Madhe, fshat në Komunën e Rahovecit, në përkujtim dhe në nderim të atyre burrave dhe grave nga Krusha e Madhe, që dhanë jetën për çlirimin e Kosovës, duke ranë në altarin e LIRISË. Sot, me të drejtë krushjanët po punojnë për ngritjen e padisë ndaj shtetit serb për krimet e kryera në mars të vitit 1999.
  • Marsi i vitit 1999 dhe lufta e atij viti për shqiptarët e Kosovës, posaqërisht për krushjanët, ishte një ngjarje që do të mbahet përjetë e paharruar në kujtesën e atyre që arritën të dalin të gjallë nga ajo luftë.Në natën e 24 marsit të vitit 1999, kur avionët e NATO-së filluan bombardimet mbi caqet serbe, kriminelët serbë në pamundësi për t’u përballur me forcat e NATO-së dhe UÇK-së, mprehën thikat e tyre të krimit për të masakruar popullin e pambrojtur të Kosovës.
  • Fshati Krushë e Madhe dhe njerëzit e tij do ta kishin këtë fat të keq. Me 25 dhe 26 mars, forca të mëdha ushtarake ia mësynë fshatit për të shfarosur  njerëzit e tij. Qindra ushtarë të armatosur deri në dhëmbë, të udhëhequr nga eprorët e tyre, djegin Krushën dhe fshatrat përreth shtëpi për shtëpi, nxjerrin banorët në rrugë duke i dërguar herë në një vend dhe herë në tjetrin, për të kërkuar vendin se ku ishte më mirë t’i pushkatonin dhe masakronin.Serbët fqinj të Krushës dhe të fshatrave të tjera përreth ishin ata që iu prinë krimeve mbi banorët e Krushës. Kriminelë të tjerë, të organizuar në formacione të ndryshme ushtarake dhe paramilitare ishin në ndihmesë të tyre. Serbët lokalë ishin bërë kryekriminelët dhe u prinin kriminelëve të tjerë serbë të ardhur nga Serbia. Këta kriminelë ishin të tmerrshëm në dukje, me fytyra të ngjyrosura dhe me shamia ngjyrash të ndryshme të lidhura në kokë.

  • Ndodhi ajo me e keqja për banorët e Krushës dhe fshatrave përreth: forcat paramilitare, policore, ushtarake të ndihmuar nga serbët lokal vranë dhe masakruan, 243  Prej tyre: 207 janë të vrarë dhe të pagjetur nga Krusha e Madhe, ndërsa 35 nga të strehuarit në fshat, prej tyre 121 të identifikuar, 85 të pagjetur, të vrarë 7 fëmijë, si dhe 5 femra.  
  • Nga Tribunali i Hagës u gjetën: 8 varreza masive, 2 krematoriume, si dhe shumë varreza personale. Si pasojë e luftës janë plagosur 25 veta, ndërsa janë djegur 793 shtëpi, xhamia e fshatit, si dhe janë bërë shumë dëme të tjera materiale dhe teknike, pas largimit të forcave serb. Shumë shtëpi mbetën pa asnjë mashkull, 140 gra të veja dhe 548 fëmijë bonjakë. Sot Krusha e Madhe është jetimorja më e madhe në Evropë.
  • Ish-ministri i jashtëm gjerman Joschka Fischer, pas vizitës së tij në kontigjentin e ushtarëve gjerman në Prizren bashkë me ish-ministrin e mbrojtjes Rudolph Scharping, me 23 qershor të vitit 1999 vizituan fshatin Krushë e Madhe, Joschka Fischer u shpreh: ”Kjo vizitë në Krushë të Madhe sërish më qartësoi se për çka kishim luftuar dhe se kishim vepruar drejt me vendimin, që Milosheviqin këtë herë ta konfrontonim ushtarakisht dhe me vendosmëri”
  • Po ashtu edhe ish-ministri i jashtëm britanik Robin Cook gjatë vizitës në Krushë me 24 qershor të vitit 1999 u shpreh: “Nuk do të mbyllim sytë para kësaj…kjo është e tmerrshme. Jam tepër i prekur dhe i emocionuar nga kjo…jemi duke i ndjekur ata  që kanë instruktuar këto krime dhe fushatën sistematike të krimeve“ 
  • Këto personalitete me ndikim e mbajtën fjalën e tyre, nga dëshmit e gjetura për masakrën e Krushës së Madhe, Tribunali i Hagës bëri fajtor drejtpërsëdrejti kriminelin Millosheviq dhe bashkëpunëtorët e tij
  • si: Millan Millutinoviqin, Nikolla Shainoviqin, Dragolub Ojdaniqin, si planifikues, nxitës, që urdhëruan përgatitjen dhe kryerjen e veprimeve siq janë: vrasje, dëbim, shkatërrim kulturor i objekteve fetare të shqiptarëve kosovarë, krim kundër njerëzimit dhe shkelje e zakoneve të luftës.
  • Po ashtu shumë personalitete ndërkombëatre dhe vendore gjatë këtyre 18 viteve kanë vizituar Krushën e Madhe siq janë: ish-kongresisti republikan dhe lobuesi për ceshtjen shqiptare në Kongresin Amerikan Joseph J. DioGuardi, sot president i Ligës Qytetare Shqiptaro-Amerikane, Shirli DioGuardi, Këshilltare për Çështje Ballkanike pranë Ligës Qytetare Shqiptaro-Amerikane, miku dhe heroi i gjallë i dëshmuar i shqiptarëve Ambasadori William Walker.  Ish-presidenti i Republikës së Kosovës Fatmir Sejdiu sëbashku me zonjën e parë Nezafete Sejdiu. Ish-presidentja e Republikës së Kosovës Atifete Jahjaga.  Kryetari i Kuvendit të Shqipërisë Ilir Meta.
  • Murat Jashari, anëtar i familjes emblematike Jashari, i cili gjatë vizitës u shpreh “Askund nuk mund të ketë shembull më të mirë të gruas shqiptare sesa në Krushë të Madhe, ku gratë kanë sfiduar dhimbjen dhe mentalitetin dhe rrisin fëmijët e tyre e rindërtojnë jetën, potencoi ai.”
  • Tragjedia më madhe e Krushës vazhdon edhe 18 vite pas luftës, ajo është fati i të pagjeturve. Krushës i mungojnë dhe 65 persona, në mesin e tyre edhe intelektuali i përmasave kombëtare dhe ndërkombëtare Mr. Ukshin Hoti. Zbardhja e fatit të këtij veprimtari të madh të çështjes kombëtare, është sprovë e ndërgjegjjes sonë politike, intelektuale, kombëtare, njerëzore. Për familjet e personave të pagjetur, fati i tyre është plagë e thellë që e mban ende të gjallë trishtimin e këtyre familjeve. Qeveria  së  bashku  me institucionet tjera mbajnë përgjegjësinë që të angazhohet në zbardhjen e fatit të tyre.
  • Serbia e ka përgjakur Ballkanin gjatë viteve ’90 dhe për këtë mban përgjegjësinë. Serbia dhe serbët mbajnë mbi kurrizin e tyre barrën e krimeve më të rënda kundër njerëzimit dhe spastrimit etnik në Kosovë. Krushjanët me të drejtë kërkojnë të dëmshpërblehen nga shteti serb. Është përfolur shumë herë nga krerët e institucioneve të Kosovës, sidomos nga presidenti aktual Thaqi, për padi kundër shtetit serb, por edhe pse kanë kaluar 18 vite nga mbarimi i luftës, ende nuk ka asgjë konkrete.
  • Me të drejtë thekson profesori Elion Farruku-Dr. Iuris, Ligjerues i Sistemeve Ligjore të Krahasuara pranë Universitetit të Torinos: pyetja që më lind shpesh dhe e shtroj gjithmonë përpara interlokutorëve këtu në Kosovë është: Sa marrëveshje do ishin realizuar aktualisht me Serbinë nëse në listën e kërkesave do ishtin vënë si prioritet dëmet e luftës dhe riparimi i tyre, qoftë karshi shtetit të ri por edhe ndaj viktimave? Pyetje që cilido nga ne, mund ti jap një përgjigjje, ajo nuk është mister. Dëmet e luftës dhe riparimi i tyre kanë qenë dhe janë në fazë kodifikimi nga e drejta ndërkombëtare, duke filluar nga periudha post bellum e 1945 e deri ne ditët e sotme.
  • Gjykata Ndërkombëtare dhe gjykatat e tjera ndërkombtare të ndërtuara ad hoc janë marrë gjerësisht edhe me këtë temë, si ajo për dëmet e Irakut ndaj Kuvajtit, në Ruanda dhe Tribunali Ndërkombëtar për ish- Jugosllavinë. Përse duhet të kërkohet? Në çdo proces gjyqësor qoftë ky pranë gjykatave ndërkombëtare apo dhe kombëtare, nuk pritet që pala e paditur ta marrë atë si një dhuratë krishtëlindjesh dhe të gëzohet qoftë edhe nëse nga xhepi nuk nxjerrë edhe një monedhë, apo denohet me një falje publike nga autoritetet e larta.
  • Problemi qëndron diku tjetër e cila mund të merret si diçka pozitive nga pala e paditur. Reconcilation ose pajtimi, i domosdoshëm për fillimin e marrëdhënieve normale (kufizohem të përdor shprehjen normale) për të mos thënë miqësore nuk mund të ndodh në mënyrë të forcuar, duke u kërkuar nga ndërkombtarët që dy vendet të bashkëpunojnë, por nga vetëdija e dy vendeve për të kaluarën, pa e harruar atë, duke u pajtuar se diçka nuk ka qenë aspak e hijshme. Pikërisht, nëse ky pajtim vjen nga një institucion ligjor ndërkombëtar, atëherë pajtimi është më i mundshëm dhe të dyja palët duhet ti binden të fillojnë një rrugëtim të përbashkët.
  • Por si mund të kërkojnë drejtësi dhe rehabilitim në bazë të së drejtës ndërkombëtare banorët e Krushës së Madhe? Tribunali i Evropës me qendër në Strasburg, i njohur ndryshe edhe si Gjykata Evropiane për të Drejtat e Njeriut do të kishte qenë ndoshta edhe ai më i përshtatshmi, për faktin që edhe individ të caktuar apo organizata jo qeveritare, mund të vënë në lëvizje një mekanizëm gjyqësor por sipas statutit të Gjykatës dhe të kompetencave, ky organ nuk mund të gjykojë një palë e cila nuk e ka pranuar si organ gjykues dhe nuk ka pranuar juridiksionin e saj në momentin e kryerjes së veprës, pra Serbia e ka pranuar atë vetëm në 2004 dhe kështu nuk mund të gjykohet për shkak të principit rationae temporis.
  • Tre janë aktualisht tribunalet të cilat kanë një karakter më universal dhe të cilat gjykojnë krime për të cilat nuk është e nevojshme që shtetet të pajtohen me gjykimet e tyre, pasi principet janë të njohura dhe të pranuara gjerësisht nga shtetet. E para është Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë e cila gjykon shtetet, e dyta është Gjykata Penale Ndërkombëtare dhe ajo Penale Ndërkombëtare për ish-Jugosllavinë. E para, vepron në bazë të së drejtës ndërkombtare në përgjithësi dhe mund të gjykojë krimet penale të cilësuara si krime kundë njërëzimit, veçanërisht të bërë kundër një grupi etnik nga një ushtri e rregullt apo persona të armatosur. Dy tjerat veprojnë kundër personave por nuk mund të gjykojnë shtetet, dhe kryesisht merren me krime kundër njerëzimit dhe krime të tjera që hyjnë në krimet kundër së drejtës humanitare si gjenocidi, tortura apo pastrimi etnik etj.
  • I përket prokurorit që në bazë të informacioneve të vlerësojë hapjen ose jo të një procedure internacionale dhe pasi ka shpallur fajtorët të përcaktojë edhe shifrën për kompensimin e viktimave dhe dëmeve materiale të cilat merren nga fondi rezervë i shteteve.
  • Në bazë të kompetencave të gjykatës duhet të formulohet edhe kërkesa, veçanërisht e mbështetur fort nga shoqëria civile e cila ka krijuar bindjen se është e nevojshme zbardhja e disa faktorëve, kurse përgjegjësia tjetër i përket gjithashtu organizmave qeveritaro-institucional ku duket që kohët e fundit ka pasur edhe vullnet nga ana e tyre për një nismë ligjore ndërkombëtare. Aktualisht, Gjykata Ndërkombtare e Drejtësisë po shqyrton padinë e e Kroacisë versus Serbisë për gjenocid dhe pastrim etnik në dëmë të etnisë kroate gjatë viteve 1991 e më tutje.
  • Kush i ikën një procesi tregon fajësinë e tij, prandaj më shumë së kurrë për hir të së ardhmes, pa harruar të kaluarën, Krusha e Madhe shtron causa pretendi.
  • Me 548 jetimë, me 207 të vrarë e të pagjetur Krusha e Madhe mundet të jetoj… Përkundër tragjedisë së madhe të luftës që i ka goditur, krushjanët po gjejnë forcë që ta krijojnë jetën e re në trojet e tyre të rrënuara….krushjanët janë njerëz të vyeshëm e punëtorë, që sot ekzistencën e sigurojnë me djersën e tyre dhe pa i hyrë në hak askujt. Ky fshat dha gjak, bukë, pushkë e ide ç
  • Për këtë, Krusha e Madhe, e bashkë me gjithë Rahovecin, e njomën tokën e Kosovës me një lum gjak luftëtarësh. Prehuni të qetë. Ju qoftë i lehtë dheu i Kosovës. Ju falem për të gjitha të mirat që i bëtë për  lirinë e Kosovës, se trimat si ju  nuk vdesin kurrë.
  • Lista e 208 të vrarëve dhe të pagjeturve në Krushe të Madhe me 26/03/1999:
  • Ukshin Nazyf Hoti          1953
  • Shemsedin M. Hoti          1932 
  • Spec. Fahredin Sh. Hoti          1953
  • Kreshnik F. Hoti          1984
  • Nazyf V. Hoti,
  • Ragip N. Hoti         1948
  • Adem M. Hoti          1925
  • Zejnullah A. Hoti          1944
  • Azem Z. Hoti          1973
  • Isak Z. Hoti          1977  
  • Fehim S. Hoti          1973
  • Kujtim E. Hoti          1974
  • Flurim E. Hoti          1969
  • Baki E. Hoti          1977
  • Asllan N. Hoti          1950
  • Fahri H. Hoti          1966
  • Asaf N. Hoti          1974
  • Beqir Y. Hoti          1958
  • Valon B. Hoti 1983
  • Sali D. Hoti 1976
  • Petrit D. Hoti 1979
  • Refki D. Hoti 1949
  • Valbona I. Hoti 1967
  • Qamil M. Hoti 1922
  • Shaban Q. Hoti 1952
  • Malush M. Hoti 1925 
  • Xhemali Xh. Hoti 1962
  • Shukri Xh. Hoti 1976
  • Agim S. Hoti 1978
  • Sinan A. Hoti 1974
  • Isak A. Hoti 1973
  • Sedat Hoti                                      1976
  • Hyda I. Hoti                                        1976
  • Ismet D. Hoti 1976
  • Isa R. Duraku 1951
  • Nuhi S. Duraku 1949
  • Habib L. Duraku 1943
  • Ragip Z. Duraku 1957
  • Isuf Z. Duraku 1966
  • Sami J. Duraku 1967
  • Azem J. Duraku 1967
  • Bajram A Duraku 1967
  • Xhevxhet S. Duraku 1958
  • Besim S. Duraku 1966
  • Eqerem J. Duraku 1938
  • Ibrahin M. Duraku 1944
  • Ramadan S. Duraku 1945
  • Ajet R. Duraku 1983 
  • Jeton A. Duraku 1981
  • Hysni Xh. Duraku,
  • Fitim I. Duraku 1975
  • Enver E. Duraku 1979
  • Destan M. Nalli 1963
  • Haki M. Nalli 1968
  • Avni M. Nalli 1970
  • Mës. Xheladin F. Nalli 1950 
  • Hashim B. Nalli                                   1965
  • Sali S. Nalli 1977
  • Hazer B. Shala                                             1974 
  • Mentor H. Shala                                  1977
  • Arif R. Shala 1922
  • Njazi Q. Gashi 1972
  • Ismail M. Gashi 1967
  • Bekim I. Gashi 1976
  • Milaim K. Gashi 1970
  • Selim F. Bajrami 1924
  • Dahim F. Bajrami,
  • Qamil F. Bajrami,
  • Bajram F. Bajrami,
  • Halise K. Krasniqi 1923
  • Nehbi Xh. Krasniqi 1944
  • Dalip I. Behra 1962
  • Azemine K. Behra 1955
  • Isuf A. Behra 1940
  • Afrim R. Ramadani 1971
  • Ramadan A. Ramadani 1963
  • Muhamet N. Malsori
  • Arlinda D. Haliti 1977
  • Rrustem S. Reshiti 1925
  • Nurie B. Dana 1939
  • Bexhet H. Selmani 1947
  • Avdyl Xh. Zeqiri 1922
  • Ramadan S. Hoti 1951
  • Ibrahim U. Hoti 1936
  • Kamber N. Duraku 1965
  • Sami S. Nalli 1971
  • Agim A. Nalli 1972                    
  • Shaqir Latif Zeqiri                               1969
  • Shaban Avdyl Nalli 1964
  • Selim Qerim Ramadani 1958
  • Selajdin Islam Dina 1946
  • Sahit Islam Dina                            1955
  • Rexhep Jakup Regjepi                            1942
  • Rexhep Hamëz Nalli 1962
  • Qamil Bajram Sejfullahu 1938
  • Osman Qerim Ramadani 1955           
  • Osman Hasan Sejfullahu 1939                    
  • Nexhmedin Sylejman Gashi 1960                    
  • Nehat Zenun Gashi 1971                    
  • Nebih Qerkin Shala 1947                    
  • Naser Shemsedin Ramadani 1978                    
  • Naim Sahit Dina                            1983                    
  • Maxhun Zenun Gashi 1963
  • Kapllan Qazim Gashi 1967
  • Isuf Avdullah Ramadani 1972
  • Isuf Ahmet Gashi 1944  
  • Iimi Sefer Gashi 1952
  • Hyda Vehbi Zeqiri 1966
  • Haxhi Halim Sadiku 1971
  • Hashim Selajdin Dina 1977
  • Halim Qerkin Shala 1950
  • Haki Islam Dina 1958
  • Gani Musli Nalli                                   1954
  • Flurim Selajdin Dina 1968                    
  • Flurim Nasim Zeqiri                            1967                    
  • Fatmir Rasim Ramadani                   1978                    
  • Fahredin Selajdin Dina          1964                    
  • Blerim Bajram Nalli                            1977                    
  • Besim Shani Zeqiri                            1967                    
  • Besim Avdyl Nalli          1967                    
  • Besalet Jakup Krasniqi          1961                    
  • Beqir Shaqir Ramadani          1963                    
  • Bedri Ali Sejfullahu                   1969           
  • Avdyl Hasan Krasniqi                   1947         
  • Asllan Avdullah Ramadani 1966         
  • Abedin Hajdin Krasniqi          1965         
  • Abaz Zenun Gashi                   1967         
  • Agim Sylejman Gashi                   1973         
  • Agron Magjun Gashi                   1980         
  • Plakush Fetah Muhadri          1947         
  • Hysen Plakush Muhadri         1980         
  • Gëzim Rrustem Reshiti          1959         
  • Ismet Hamit Nuredini                   1957         
  • Muharrem Jemin Duraku                   1925         
  • Islam Jemin Duraku                   1937         
  • Isret Jemin Duraku                            1943         
  • Agim Muharrem Duraku                   1949         
  • Xhemajli Malush Duraku                   1959         
  • Ahmet Ukshin Duraku          1959         
  • Berat Nazim Duraku          1982         
  • Jakup Ramadan Duraku          1945         
  • Malush Ramadan Duraku          1948         
  • Xhevat Ramadan Duraku          1958         
  • Xhemajli Muharrem Duraku          1961         
  • Ibish Muharrem Duraku                   1964         
  • Haki Jonuz Duraku          1957         
  • Tahit Jonuz Duraku          1972         
  • Nasip Nuredin Duraku          1955         
  • Ridvan Nazyf Duraku                   1972         
  • Durak Fetah Duraku          1925         
  • Isak Jollgji Duraku          1946         
  • Musli Isak Duraku          1970         
  • Iljaz Ibrahim Duraku          1974         
  • Gani Halil Duraku                   1936         
  • Hamëz Halil Duraku          1941         
  • Avdullah Idriz Hoti                   1972         
  • Plak Halim Hoti                   1970         
  • Ymer Halim Hoti          1970                    
  • Avni Ibrahim Hoti          1956         
  • Xhavit Isuf Hoti                   1944         
  • Emurllah Adem Hoti          1942         
  • Et´hem Muhamet Hoti                   1969         
  • Bajram Ali Hoti                   1967         
  • Sinan Sahit Hoti          1955         
  • Fadil Kadri Hoti          1955         
  • Nexhmedin Hamit Hoti          1960         
  • Ilir Nexhmedin Hoti          1981         
  • Hamëz Selim Hoti          1959         
  • Halil Hamëz Hoti          1980         
  • Nysret Ymer Hoti          1964         
  • Bashkim Ymer Hoti          1969         
  • Haxhi Avdurrahim Hoti          1969         
  • Flurim Avdurrahim Hoti          1972         
  • Avdi Eqerem Hoti          1964         
  • Shani Fetah Hoti          1964         
  • Muhamet Ahmet Hoti          1955         
  • Driton Muhamet Hoti          1979                  
  • Gafurr Hajrullah Hoti          1962                  
  • Idriz Hajrullah Hoti          1965                  
  • Rrahman Qemal Hoti          1957                  
  • Zyber Islam Hoti 1958                  
  • Bekim Zyber Hoti          1981                  
  • Hyda Jetullah Hoti          1967                  
  • Ismet Jemin Duraku  
  • Selver Zyber Krasniqi          1964                    
  • Muhamet Shemsedin Zeqiri          1978                  
  • Shani Fetah Hoti          1961                    
  • Haxhi Xhemajli Zenuni 1964                    
  • Beslim Rasim Ramadani          1973                    
  • Ali Selim Duraku                   1946         
  • Shaban Rasim Duraku          1940         
  • Fetah Metë Hoti          1938         
  • Skender Murtez Beqiri 1941                    
  • Mahir Skender Beqiri          1965                    
  • Kujtim Skender Beqiri          1971                    
  • Arben Skender Beqiri          1976                    
  • Petrit Skender Beqiri          1978         
  • Xhemajli Ramadani          1930         
  • Milazim Xhemajli Ramadani 1968         
  • Blerim Xhemajli Ramadani          1977         
  • Mahmut Amrush Mahmuti  
  • Fatmir Mahmut Mahmuti          1967         
  • Xhavit Mahmut Mahmuti          1969         
  • Nahit Mahmut Mahmuti          1971         
  • Asllan Ramadan Sahiti 1965         
  • Ymer Bajram Cena          1975         
  • Shkelzen Shani Zeqiri          1963         
  • Lufta e UÇK-së ishte sakrifica e popullit që e solli lirinë, që e ndërgjegjësoi opinionin ndërkombëtar, që e bindi atë se në Kosovë po ndodhte terrori sistematik, deportimi i dhunshëm i popullatës, se serbia po bënte krime kundër njerëzimit dhe gjenocid. Lufta e UÇK-së ishte lufta e pastër, lufta e drejtë, lufta çlirimtare në mbrojtje të dinjitetit dhe identitetit kombëtar dhe njerëzor.
  • LAVDI E PËRJETSHME, LAVDI QËNDRESËS HEROIKE TË DËSHMORËVE TË KOMBIT DHE GJITHË TË RËNËVE PËR LIRI!
  • Shënime për autori
  • Besnik F. Hoti – i lindur në Krushë të Madhe të Rahovecit, djali i dëshmorit të kombit Dr. spec. Fahredin Hotit, doktorant për Marrëdhënie Ndërkombëtare pranë Universitetit Evropian të Tiranës, ish- ligjerues për: Konfliktet dhe Siguria Ndërkombëtare në Kolegjin Victory Prishtinë nga vitit 2010 deri në mars të 2016.  

Përkujtohet Masakra në Krushë të Madhe e para 18 viteve

by

IMG_8878-Pranvera në Kosovë, stinë e dhembjes, nderimeve e përkujtimeve për heronjtë, dëshmorët e martirët/IMG_8874

NGA BEHLUL JASHARI/
IMG_8854
PRISHTINË, 26 Mars 2017-Gazeta DIELLI-B.Jashari/ Në fshatin Krushë të Madhe të komunës së Rahovecit u mbajt sot tubim përkujtimor për më shumë se 240 martirë të vrarë dhe të masakruar para 18 viteve, në 25,26 e 27 mars 1999, nga forcat serbe.
Presidenti i Kosovës, HashimThaçi në një postim në ‘facebook’ ka shkruar se, një ndër krimet më të mëdha të shtetit të Serbisë kundër popullatës civile shqiptare ndodhi më 25, 26 dhe 27 mars 1999 në Krushë të Madhe të Rahovecit. 
“Edhe në këtë përvjetor shpreh dhembjen për familjet që pësuan rëndë nga ushtrimi i dhunës shtetërore serbe në vitet 1998 -1999. Njëkohësisht inkurajoj sërish organet e drejtësisë që sa më parë të hetojnë këto vrasje dhe masakra kudo në Kosovë”, shprehet presidenti i Kosovës.
Ndërsa kryeministri Isa Mustafa shkruan se, qytetarët e Kosovës nuk do t’i harrojnë kurrë të gjithë të rënët, sakrifica e të cilëve na mundësoi të jemi të lirë.
“Bota demokratike, ashtu siç i bombardoi forcat serbe 18 vjet më parë, duhet ta detyrojë shtetin serb, që të dënojë të gjithë kryesit e krimeve, të zbardh fatin e të pagjeturve dhe të kërkojë falje për krimet e panumërta në Kosovë”, thekson kreu i qeverisë së Kosovës.
Në tubimin përkujtimor të organizuar nga këshilli i fshatit, kryesuesi i Komisionit qeveritar të Kosovës për Persona të Zhdukur, Prenk Gjetaj, tha se ka kanë kërkuar që bashkësia ndërkombëtare atë që ndodhi në Krushë të Madhe ta njeh si gjenocid.
Pranvera në Kosovë është stinë e dhembjes, e nderimeve e përkujtimeve për heronjtë, dëshmorët e martirët e rënë për shumë të shtrnjtën lari e pavarësi
Është stina kur përkutohet se, në 5, 6 e 7 mars 1998, në Epopenë e Prekazit, në mbojtje të pragut të shtëpisë dhe Kosovës, në luftën për liri dhe pavarësi, në përballje me sulmin e egër të forcave serbe, ranë heroikisht 56 anëtarë të Familjes Jashari, 20 prej tyre të Familjes së ngushtë të Komandantit Legjendar Adem Jashari.
Në Izbicë, fshat tjetër i krahinës së Drenicës në Kosovë, përkujtohen 147 civilë shqiptarë të pushkatuar në masakrën e 28 marsit 1999, nga forcat serbe, të cilat në përpjekje për të zhdukur gjurmët e krimeve i kishin nxjerrë nga varret dhe i kishin dërguar e groposur nëpër varreza masive në Serbi.
Ndër masakrat në Kosovë që do përkujtohen në këtë pranverë është edhe ajo në  fshatin Mejë të Gjakovës, e 27 prillit 1999, kur forcat serbe kanë rrembyer nga kolonat e refugjatëve dhe masakruar e zhdukur 377 shqiptarë. Asnjëri nga të ndalurit në rrethimin e hekurt nuk kishte arritur të dilte i gjallë.
Në Kosovë ndodhi edhe masakra serbe në burgun e Dubravës, e datës 22 maj 1999, ku u vranë 114 shqiptarë të burgosur. Forcat kriminale serbe bënë masakra në gjithë Kosovën, edhe në Reçak, në Likoshan dhe Çirez, Obri, Poklek,  Suharekë, Kralan, Goden,  Rogovë,  Celinë, Lubeniq, Makoc, Kotlinë, Fushë Kosovë, Gjakovë, Rahovec, Studime, Kaçandoll, Bajgorë, Shipol, Çabër…
 Në vitet 1998-‘99 forcat serbe në sulmet gjenocidale dëbuan nga Kosova mëse 1 milion shqiptarë, shumicën “përtej Bjeshkëve të Nemuna” në Shqipëri, vranë e masakruan mëse 12 mijë,  e mijëra të tjerë i zhdukën duke i dërguar e groposur edhe në Serbi, apo edhe duke i djegur, ndërsa ende nuk dihet për fatin e mëse 1600 të zhdukurve ende të pagjetur. 

Ilia Dilo Sheperi, dijetari erudit

by

1901182_10203205675612948_1459643947_nIlia Dilo Sheperi, dijetari erudit që u bë fjalë e epërme e Gjuhës Shqipe/Scan113[1]

Edhe po të më vrisni, edhe po të më therrni, në fytin tim do të lexoni Alfabetin Shqip”- Ilia Dilo Sheperi/

536261_3152882914267_1532745940_n

Nga Keze Kozeta Zylo/

Ndonëse në çdo 7 Mars përkujtohet Dita e shenjtë e Mësuesit, në nderim të hapjes së shkollës së parë Shqipe në Korçë, është fort e domosdoshme që edhe Martirët e Gjuhës Shqipe, duhet të kenë një ditë të veçantë në përkujtim dhe nderim të veprës së tyre kombëtare.Ishin Rilindasit e shquar si Papa Kristo Negovani, Pandeli Sotiri, Petro Nini Luarasi etj të cilët u bënë therror për gjuhën shqipe, për Kombin e tyre duke luftuar me armiqtë e shumtë që donin ta zhduknin Shqipërinë nga faqja e dheut. untitled

Ç’i kanë punuar Gjuhës shqipe armiqtë e vendit tënë!…6

Në mesin e këtyre martirëve është dhe  atdhetari zemerzjarr Ilia Dilo Sheperi i cili u dënua me vdekje nga patrikana greke dhe e Stambollit.  Ai i dërgoi memorandumin Patrikut Ekumenik, Joaqim në vitin 1908 ku ndërmjet të tjerash i shkruante:“Ne jemi shqipar, vëllezër të një gjaku me shqiptarët myslimanë”…  ndërsa Gazeta “Besa” në rubrikën “Burrat e Kombit” përgatitur nga Qazim Z.Prodani do të shkruante se: “Ilia Dilo Sheperit nuk i mungoi burrëria shqiptare, nuk iu tremb çkishërimit, as torturave, as dhe dënimit me vdekje i kthyer në ekzil të përjtetshëm”.  Patrikanës vrastare Ilia Dilo Sheperi iu përgjigj si burrë trim dhe i paepur:  “Edhe po të më vrisni, edhe po të më therrni, në fytin tim do të lexoni Alfabetin Shqip”.

Ilia Dilo Sheperi ndriti qysh i ri i cili mbaroi shkëlqyeshëm gjimnazin “Zosimea” ku prej kësaj shkolle dolën dhe mbaruan burra të rrallë të Kombit si Sami Frasheri, Fehmi Bej Mezhgorani, Hasan Tahsini, etj…

Në vitin 1927 botoi gramatikën shqipe që është rrënja dhe hedhja dritë e gramatografisë shqipe.  Më 1972 u ribotua në Romë, ndërsa botimi i tretë nga shtëpia botuese “Albin” nën kujdesin e Ksenofon, Etien dhe Ylli Dilos.

Shkencëtari dhe dijetari erudit që ushqeu mijëra nxënës me kajmakun e qumështit të Alfabetit Shqip dhe u bë fjalë e epërme e gjuhës së bukur shqipe si për ironi të fatit u perseketua tmerrësisht së bashku me familjen e tij të shtrenjtë nga regjimi diktatorial komunist.

Të gjithë djemtë e tij të edukuar në universitete në Europë u persekutuan dhe u dënuan në burgje.  Pas tyre u dënuan dhe fëmijët që lanë pas do të tregojë me dhimbje në një intervistë pinjolli i familjes Dilo, Eduardi i cili vazhdon të ketë kontakte dhe lidhje me profesorë të nderuar në botë rreth studimit të gramatikës së gjuhës shqipe, ku ne disa vende studjohet gramatika e Tij e Gjuhës Shqipe.

Ai pohon se ka lidhje me profesorë të linguistikës në Evropë, SHBA, Angli, Francë, etj. të cilët gramatikën e gjyshit te tij e vlerësojnë si libri i shenjtë dhe me baza të rrepta shkencore të Gjuhës Shqipe.

Ilia Dilo Sheperi sot na mbështjellë të gjithëve me krahët e ëngjëllit të Zotit ndërkohë mbulon supet e maleve të Zagories dhe gjithë Shqipërisë që të mos digjen nga suferinat e kohës së çakërdisur.

Ilia Dilo Sheperi ngrihet madhështor dhe vepra e duhet të jetë në Piedestal të Kombit.  Ai ka hedhur rrënjë të thella në Gjuhën Shqipe ndaj dhe ka vënë në lëvizje studjuesit e shquar dhe i bëri që t’i referohen veprave të tij shkencore dhe gjuhësore si Nobert Jokli etj…  Dhe pranë tyre rrënja, pema e Tij e dijes vazhdon të lëshojë bisqe dhe të bëhet ulli i gjelbër i përjetshëm sa vetë mosha e tokës.

Ç’fat të bukur kanë pasur ata nxënës që i mësoi Erduiti Ilia Dilo Sheperi dhe me siguri ëndrrat e tyre u bënë shtat mali…

Ilia Dilo Sheperi përveçse nje erudit i kohës ishte dhe një orator i shkëlqyer i Kombit.  Kur fliste Ilia Dilo Sheperi ngrinte peshë zemrat e djalërisë, nderonte Flamurin në kohë vdekjesh dhe fjala e Tij e shqipes gjallonte dhe bënte dritë ndër breza.  Ja një fragment nga fjalimi i famshëm i Ilia Dilo Sheperit, më 28 Nëntor, 1920: “‘’Shqipëria  divine, dheu klasik i trimërisë, kremton sot një nga më të shënjtat ditë të historisë së saj kombëtare:  Ditën e Rilindjes së pagëzimit në jetën e re të Lirisë!  Ditën e vënies mbi krye të kurorës së Independencës”!

Në odat e burrave në Sheper kuvendonte mësuesi, hapte shkollat e para shqipe, ndërtonte çerdhet me zogj që cicërrinin vetëm shqip.  Dashuria e tij për gjuhën është prush vatre, dashuria e tij për nxënësit është gati hyjnore dhe ai paprimtas na shfaqet si një Perëndi.

Por edhe Perënditë shpesh fatkeqësisht i kemi zënë me gurë.  Kështu ndodhi me eshtrat e Ilia Dilo Sheperit duke i hequr nga varrezat e fshatit, fshat që kishte dhënë contribute të jashtëzakonshme.  Ishet një fshat që njihte kodet njerëzore, por mjerisht djalli ishte ulur pabesisht midis tyre dhe çkodifikoi çdo norme e zakon moral të mirë.  E kryqëzuan si Krishti, jo të gjallë, por të vdekur.  Ç’te ishte vallë ky kryqëzim në palcë të dashurise së tij, në thelb të gjuhës shqipe!  Me siguri  përbindshat gjejnë terren dhe si vampirë ngacmojnë kocka të vdekurish.  Por Ilia Dilo Sheperi  vazhdon të jetë burrë i rrallë siÇ e vajtuan gratë sheperiot me ligje kur dëgjuan për gjëmën që iu ndodhi si:  “U shkëput mali me borë/ U nda ergjënda kurorë”…  Ilia Dilo Sheperi qëndron kryelartë si mali i Çajupit në majë të të cilit duhet të shkruhet me gërma të mëdha Ilia Dilo Sheperi si emri “Hollivudi” ne Amerikë.  Shteti duhet ta vendosë emrin e Tij në murin e famës pranë Akademisë së shkencave dhe t’i ngrihet një statujë madhështore siç i ka hije burrave të Kombit, ndryshe të sjellë ndërmend persekutimet barbare, vrasjet makabre qe iu bënë martirëve të Gjuhës Shqipe si pershembull kur u vra Papa Kristo Negovani dhe populli që e donte aq shumë i shkruajti këto vargje:  “Papakristonë e vranë/ Dhe s′ra për të një kambanë/ Dhe malet e Shqipërisë/ Dhe shpellat e malësisë/ Thërrisnin anembanë/ Papakristonë e vranë”!

Duhet të vlerësohet dhe më shumë sepse veprat e Tij që iu la brezave janë si një institucion shkencor gjuhësor, ku nxënësit dhe studentët do të mësojnë me krenari se ç’mësues dhe dijetar erudit ka pasur Kombi Shqiptar.  Ndryshe të gjithe këta dijetarë të rrallë duket sikur pushtetarët dhe injorantët që kanë zënë vendet kyçe i kanë futur në hendeqe të akullta burgjesh dhe për rrjedhojë s’mësojne asgje nga penëndriturit e mëparshëm si Ilia Dilo Sheperi, dijetari erudit që u bë fjalë e epërme e Gjuhës Shqipe.

Brezat e tanishëm dhe të ardhshëm duhet të përulen me respekt dhe krenari për veprën e tyre shkencore, kombëtare po aq dhe patriotike.

 

Mars, 2017

Staten Island, New York

Aristidh Kola për Vallen Çame

by

3.BNga Arben LLALLA/

Pata fatin të bashkëpunoj ngushtë me Aristidh Kolën, por dhe krenarinë që ai më besoi pak ditë para se të vdiste një arkiv të tërë me libra, revista dhe gazeta për historinë dhe kulturën e shqiptarëve të Greqisë.“Arvanitasit dh

I ndjeri Aristidh Kola ka qenë njëri nga intelektualët e mëdhenj të shekullit XX që ka bërë një punë të lëvdueshme për të dalë në dritë heroizmi, kultura dhe traditat e shqiptarëve të Greqisë, të cilët herë i quajnë arvanitas e herë allvani. Ai ka shkruar disa libra, por libri më i njohur dhe i suksesshëm është: “Arvanitasit dhe Prejardhja e Grekëve” (Αρβανιτεσ και η Καταγωγη των Ελληνων), i cili u botua për herë të parë më 1983 dhe është ribotuar mbi 15 herë të tjera deri sa vdiq autori në tetor 2000. Ndër shumë tema historike, kulturore dhe mendimeve Kola na sjellë dhe mendimet e tij rreth Valles Çame, të cilat kemi zgjedhur t’i botojmë sot për lexuesin e 27.al. Në këtë studim Aristidh Kola shkruan për të vërtetën e kësaj valle, ku ngre lart krijimin popullor të Valles Çame, e cila kërcehet sot edhe nga grekët. Ai na sjell faktin se piktura e piktorit gjerman Peter fon Ess-it (Peter von Hess (1792-1871), shën. A.Ll.), ku na paraqet trimat e Kollokotronit të kërcejnë Vallen Çame dhe në plan të parë Plaku i Moresë i menduar po krijon strategjinë e luftës çlirimtare. Ky është një dëshmi që vërteton se traditat, zakonet dhe veshja kombëtare shqiptare në veçanti të atyre të Epirit është përvetësuar pa të drejtë nga grekët e Greqisë së Re.Vallja Came (Peter von Hess (1792-1871,

Aristidh Kola, në vitin ku ka shkruar librin 1980 që flet edhe për Vallen Çame shpreh indinjatën e tij për keqinformimin e studiuesve për këtë valle, deformimin e saj historik, krijues dhe interpretues, duke i quajtur këta studiues injorantë. Kola kritikon ashpër studiuesit grekë, të cilët qëllimisht me fantazinë e tyre e quajnë Vallen Çame si valle vllehe, por vllehët nuk kanë lidhje as me Vallen Çame e as me fustanellën. Kuptohet që kritika e Aristidh Kolës bëhet në kohën kur çamët kishin rreth 35 vjet që ishin përzënë me genocid nga Çamëria dhe Shqipëria ishte një vend i izoluar në diktaturën e komunizmit, ku televizioni dhe gazetat tona, pothuajse nuk na informonin rreth të vërtetave të shqiptarëve në Greqi e më gjerë. Në këtë studim Aristidh Kola tregohet një studiues profesionit dhe një avokat mbrojtës i Valles Çame e kulturës shqiptare në përgjithësi. 

Vallja Çame

Nga Aristidh Kola/

Vallja Çame është vallja më përfaqësuese e fisit Arvanit (shqiptarëve të Greqisë, shën. A.Ll.). Është një valle që pasqyron shpirtin shqiptar. Si tregon dhe fjala kjo vjen nga çamët. Nëse analizojmë Vallen Çame do të na japë dhe karakterin e popullit krijues. Guxoj të them që analiza e valleve popullore vështirë të bëhet saktë nga të huajt, por dhe mësimi i saj në raste të tilla do të ishte i gabuar.

Fatkeqësisht vallja e vetme dhe e papërsëritshme çame ka rënë në duar “të paligjshme” dhe prezantohet krejt e panjohshme nga kinemaja, qendrat e ndryshme dhe televizori. Ata njerëz që kanë marrë në duar Vallen Çame, prej disa kohësh tanimë me sa duket qartësisht as arvanitasit nuk janë dhe as idenë s’ia kanë ç’lloj valleje është Vallja Çame dhe nga cili popull është krijuar. Kështu na paraqesin një lloj valleje çame, të cilën e shohin arvanitasit e qeshin. E quajnë “shkollore”, sepse mësuesit që dërgoheshin në fshatrat arvanitase pa ditur gjë prej gjëje përpiqeshin t’i mësonin Vallen Çame popullit që e krijoi atë dhe përfundimi ishte disi qesharak.

Ata që merren me vallen kombëtare nuk duhet të punojnë me fantazinë e tyre në mënyrë që të paraqesin vallet, sepse në këtë rast në mënyrë disi paradoksale, fantazia dëmton shumë. Këtu nevojitet njohje dhe studim i përqendruar, fillimisht dhe kryesisht i popullit që krijoi këtë valle, të cilën duhet të paraqesim. Guxoj të them se njohja dhe studimi nuk mjaftojnë, nëse pikëpamjet e tua bien në kundërshtim me atë të popullit të caktuar që studiohet. Kështu e shohim Vallen Çame që vetëm e tillë nuk duket dhe mirë do të ishte që të interesuarit të marrin kamerat dhe të shkojnë në fshatrat arvanitase, në dasmat dhe festat e tyre, ta flasin dhe ta bisedojnë Vallen Çame në vendet, ku kërcehet. Shumë njerëz kujtojnë se Vallja Çame është vllahe dhe se atje duhet ta kërkojnë. Por, vllehët nuk kanë asnjë lidhje me Vallen Çame, ashtu si nuk kanë me fustanellën. Por, kjo pikëpamje e gabuar krijohet, sepse athinasit dhe aziatikët e vegjël, të gjithë joathinasit i emërtojnë vllehë…

Vallja Çame ka levendëri, krenari, bukuri në lëvizje, të cilat vënë në dukje dhe virtytet e mësipërme. Nuk është valle erotike, por gjithashtu nuk është as luftarake, as e ndjenjës. Vallja Çame është valle triumfale. Dyshoj, nëse mund të ketë një të dytë në botë.

Vallja Çame përmbledh me lëvizje, bukurinë, levendërinë, burrërinë dhe krenarinë e kërcimit të parë, sepse duhet theksuar këtu se Vallen Çame nuk e kërcejnë të gjithë, por vetëm kërcimtari i parë. I dyti “e mban mirë” dhe është me të vërtetë e vështirë të “mbash drejtë” e mirë kërcimtarin e parë e të zotë me figurat e mrekullueshme dhe kërcimet, ndërkohë që të tjerët ndjekin nga pas duke marrë pjesë mendërisht dhe shpirtërisht, duke u krenuar dhe duke i dhënë figurën e plotë asaj që përpiqet të shprehë i pari me lëvizjet dhe figurat e tij. Sigurisht nuk kemi parë asnjëherë në kinema apo televizor një Valle Çame të kërcyer drejtë, por as Valle Çame që të kërcehet nga grua. Si thamë është valle triumfale dhe zakonisht kërcehet nga burrat, por është me të vërtetë e mrekullueshme të shihni një kërcim të këtillë nga vashë arvanitase të krahinës sime.

Pra, Vallja Çame është një valle triumfale, fitimtare. Kërcehet pas betejës, por dhe përpara apo gjatë armëpushimit dhe na është e njohur në piktura e Ess-it (Peter von Hess (1792-1871, shën. A.Ll.), piktor gjerman që paraqet trimat e Kolokotronit të kërcejnë Vallen Çame dhe në plan të parë Plaku i Moresë i menduar po krijon strategjinë e luftës çlirimtare.

Ndoshta është vallja e vetme joerotike, megjithëse dhe elementët erotike kalojnë brenda shfaqes së levendërisë, bukurisë dhe aftësisë së kërcimtarit të parë.

 

Durrësi, Mikpritësi i madh….

by

Promovohet libri “Legalizimet, Durrësi, Mikpritësi i madh” me autor Dr.Flamur Gjuzi/

IMG_2052

Nga Shefqet Kërcelli/Mbasditen e datës 26 mars 2017, në pallatin e Kulturës “Aleksandër Moisiu” të qytetit të Durrësit u promovua libri “Legalizimet, Durrësi, Mikpritësi i madh” me autor Dr.Flamur Gjuzi. Në këtë aktivitet të rëndësishëm sa kulturor, historik e zhvillimor të qarkut, morën pjesë qytetarë të Durrësit, specialistë të sektorit të ALUIZNI-it në Durrës e qarqe të tjera, Kryeparlamentari Ilir Meta, Ministri i Mjedisit Lefter Koka, klerikë, përfaqësues të pushtetit qëndror e vendor, përfaqësues të medias, të shtëpisë botuese, etj. I ndarë në 11 kapituj, libri trajton cështje historike, demografike, urbane e zhvillimore të qytetit të Durrësit e qarkut të tij në shekuj, të ndërthurur me organizimin dhe funksionimin e procesit të legalizimeve në vendin tonë gjatë këtyre viteve. Duke marrë parasysh organizmin e ri territorial, në kreun e parë jepet një vështrim i përgjithshëm mbi qytetin e Durrësit, Shijakut dhe Krujës. Më pas vazhdohet më migrimin e brendshëm, lëvizjet demografike dhe zhvillimin urban në Shqipëri mbas vitit 1990, që bëri të domosdoshëm procesin e legalizimit dhe krijimin e ALUIZN-it, si agjenci për legalizmin e ndërtimeve informale. Ndërsa kreu i tretë, trajton cështje të vetdeklarimit të ndërtimeve pa lejë, në pjesët e tjera trajtohen cështje të hartimit të akteve të para ligjore e n/ligjore në këtë fushë si dhe aktiviteti i ALUIZN-it në Durrës që nga krijimi, vitet 2013-2014, 2015-2016, viti 2017, ecuritë dhe rezultatet konkrete të këtij procesi në qarkun Durrës, rajonet ku ky proces ka përfunduar përfshi dhe objektet e kultit. Ndërkohë autori duke ndjekur këtë proces në dinamikën e tij përgjatë këtyre viteve trajton dhe veshtirësitë e hasura, disa faktorë që kanë frenuar ecurinë e tij, duke dhënë dhe rrugëzgjidhjet për kapërcimin e tyre. Pjesë e këtij libri analitik për këtë problem shqetësues të mbarë shqiptarëve janë dhe opinionet e vlerësimet e qytetarëve, medias e specialistëve të fushës për mbarëvajtjen e procesit dhe punën e institucionit të ALUIZN-it në Durrës. Është për tu theksuar se zoti Gjuzi, që është drejtues i institucionit të ALUIZN-it në Durrës ka disa vite që, mbështetur në formimin e tij intelektual dhe përvojën si drejtues edhe në institucione të tjera, nëpërmjet një studimi të thellë e analize shkencore ka arritur të na japë një tablo të plotë të procesit të legalizimit në qarkun e Durrësit me të gjithë problematikën e tij. Gjithashtu Dr.Gjuzi, duke njohur e trajtuar hollësisht të gjitha faktorët që ndikojnë direkt në këtë fushë, orienton dhe përcakton rrugët e duhura për të përballuar këtë realitet kompleks. Gjatë diskutimit për librin, Kryeparlamentari Meta, Ministri Koka, etj, sollën para pjesmarrësve jo vetëm vlerat e librit, por dhe vlerat e zotit Flamur Gjuzi si drejtues, specialist, njeri human e i kudogjendur për zgjidhjen në kohë e brenda kuadrit ligjor të halleve e problemeve të banorëve të qarkut të Durrësit. Tashmë në sajë të punës së Dr.Flamur Gjuzi dhe stafit të tij, në qarkun e Durrësit, procesi i legalizimeve është në masë 80-90%, më mirë se në disa qarqe të tjera, duke dizenjuar një tablo tjetër të këtij problemi në këtë qark. Publicisti durrsak Bashkim Hoxha ne recensën e tij për librin shkruan se, “Autori sjell fakte që kanë të bëjnë me territorin, ekonominë, demografinë dhe mentalitetin e kohës, për të kuptuar përmasat e fenomenit dhe për të arritur në konkluzionin se migrimi i brendshëm është një e drejtë njerzore për një jetë më të mirë. Por jo vetëm kaq. Në kapitujt e këtij libri kupton se harmonizimi i kësaj të drejte me lëvizjen e pakontrolluar, kaotike në kushtet e paligjshmërisë është një detyrë madhore, jo vetëm praktike, por gati-gati shkencore, që ka kërkuar racionalitet dhe përkushtim, sic sjell fakte dhe argumente autori. …Kapitull pas kapitulli e ndjen se sa vështirësi janë kapërcyer për të realizuar këtë process të vështirë, vështirësi burokratike, por dhe vështirësi njerzore”, nënvizon zoti Hoxha. Ndërsa diskutantë të tjerë theksuan faktin se, mbi të gjitha, bazuar në punën dhe përpjekjet e bëra nga institucioni i ALUIZN-it Durrës, spikat dhe dimesioni njerzor i këtij procesi, që paralajmërohet që në titullin e librit, “Mikpritja Durrsake”. Është fakt që banorë të ardhur nga treva e krahina të ndryshme të vendit, gjetën jo vetëm klimën e miqësisë e tolerancës, por dhe frymën e ngrohtë njerzore të qytetarisë durrsake, duke lehtësuar procesin e legalizimit dhe bashkë me të dhe procesin e integrimit në jetën qytetare. Durrsakët treguan se nuk janë krahinorë. Ata treguan vlerat e tyre në mikpritjen e banorëve të rinj, por dhe lehtësimin e problemeve social-ekonomike të fillimit. Fëmijët durrsakë u rritën bashkë me fëmijët e ardhur, u lidhën martesa e krushqi pa paragjykime. Anasjelltas dhe durrsakët e vjetër morën zakone, tradita e virtute të banorëve të erdhur nga treva të ndryshme të vendit. Në lidhje me këto problem shprehën opinionet dhe mendimet e tyre disa banorë të Durrësit, pjesëtarë ose jo të procesit të legalizimit, të cilët në masë shprehën konsideratat e tyre për drejtues Gjuzin dhe stafin e tij. Nga ana e tij zoti Gjuzi falenderoi qytetarinë durrsake, drejtuesit e pushtetit qëndror e vendor, të cilët pamvarësisht bindjeve politike e pozicionit social, kanë mbështetur dhe inkurajuar punën e institucionit që ai drejton. Në këtë botim, tha zoti Gjuzi, jemi përpjekur të prezantojmë të gjithë rezultatet e arritura vit pas viti, pa mohuar absolutisht punën dhe të kolegëve paraardhës, si dhe ndryshimet ligjore në vite, evoluimi i legjislacionit përkatës, lehtësirat që kanë përfituar qytetarët. Ne do vazhdojmë të punojmë me përkushtim e profesionalizëm, për ta finalizuar sa më shpejt të jetë e mundur këtë proces jetësor për popullin tonë, e mbylli fjalën e tij zoti Flamur Gjuzi, Drejtor i ALUIZN-it, Durrës.