Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Çlirimi i vërtetë i Beogradit

by

Nga Dionis Xhafa/
U desh një ndeshje futbolli për të kuptuar se se në rajonin e Ballkanit, të cilësuar dikur “fuçi baruti” ndjesitë e urrejtjes etnike janë akoma prezente. Dimensionet sportive u thyen për tu zëvendësuar me dimensionin politik të ngjarjes. Një Ballkan i tërë nisi intrigat e vjetra, me lidhje të koalicioneve historikisht të njohura. Malazëzët nisin “sulm ndaj shqiptarëve, gjithashtu edhe grekët e maqedonët dhe nga ana tjetër mbështetës të shqiptarëve dalin aleatët e njohur, boshnjakët dhe kroatët. Duke parë këto raporte, duket sikur shtetet nuk nisen nga parimi i së drejtës, por parimi se me cilin shtet kam marrëdhënie interesi ndërshtetëror.
1. Huliganizmi “patriotik” serb dhe miti ksenofob
Realiteti serb, siç u pa dhe në ndeshje është ai, ku kombi mbrohet me çdo çmim. Në mos, sistemin serbët e kuptojnë, që kush kryen më shumë huliganizma, sidomos kundër shqiptarëve kaq shumë të urryer prej tyre, është njeriu më i fortë dhe më i duhuri “për të përfaqësuar kombin”. Ndërsa, për botën e qytetëruar një huliganët në stadiumet e Serbisë janë turpi i këtij kombi, e sidomos fytyra e Bogdanov, nga shumë serbë, ky person mos është deri edhe “idhull”. Më keq akoma është fakti se politika bëhet njësh me huliganët, duke qenë se kultura në popull është kaq e ultë. Serbia, mes tjerash dëshmoi se edhe disa prej policëve të saj i ka me sjellje ksenofobe. Derisa në ushtri, në polici dhe në administratë të sigurisë së Serbisë ka persona që kanë vrarë në Kosovë apo diku tjetër dhe kanë bërë karrierë me gjak shqiptari, kroati apo boshnjaku, nuk ka sesi mos jetë ‘normale’ edhe fuçia në stadium, edhe hyrja brutale e tifozëve etj. Nëse UEFA e dënon në tavolinë Serbinë, do ti bënte jashtëzakonisht mirë këtij shteti që vërtetë të jetë shtet. Së pari, për të ç’kriminalizuar shtetin, duke dënuar kriminelët e luftës dhe kriminelët si tifozë, që kryejnë akte vandale. Është rasti më i mirë për ti dhënë shuplakë se miti nacionalist dhe aq më tepër ksenofobia është turpi i një Evrope që po e dënon kaq shumë.

2. Brukseli para vendimit për “gjyqin për dy kombet”
Brukseli zyrtar po përjeton një moment që nuk duket të jetë aq i përshtatshëm. Jo më kot, Merkel mblodhi liderët ballkanikë, me qëllim që së paku Ballkani të jetë në qetësi, derisa BE-në më shumë po e shqetëson një person me emrin Putin dhe beteja e gjitha zhvillohet për Ukrainën. Parë nga jashtë, Brukseli mund ta shohë çështjen edhe në banalitetin e shprehjes “çështje shqiptarësh dhe serbësh” apo “zënkë për flamuj”. Natyrisht si shqiptar dua që tre pikët të fitohen nga Shqipëria, por kam kurajon të besoj se vendimi do të jetë i drejtë. Shpesh BE-ja ka politika në vende ku banojnë shumë etni, ku dënon dhunën, çështjet thelbësisht njerëzore dhe nuk flet në emër kombesh, gjë e cila shfaq pakënaqësi në kombet, që e kanë ngritur filozofinë e të menduriat mbi gjak dhe flamur dhe jo mbi të drejtë.
3 . A e mban BE-ja anën e Serbisë?
Ekziston një tezë jo pa baza se Serbia “është e përkëdhelura” e Evropës. “The Economist” në një analizë të sajën përshkruante gjendjen politike në Serbi dhe politikanët serbë. Në këtë analizë thuhej se për kryeministrin Aleksandër Vuçiç ka shumë dyshime se ai është një nacionalist i thekshëm që ka ndërruar lëkurë prej një lideri përparimtar. Edhe sikur kjo të mos jetë e vërtetë dhe Vuçiç vërtetë të ketë ndryshuar, problem është se në kabinetin e Vuçiçit sot është ish-kryeministri, tanimë ministër i Jashtëm, Ivica Daçiç, nxënës shembullor i Millosheviçit. Ngjan sikur Serbia nga njëra anë e mban mirë edhe me BE-në, edhe me Rusinë, me qëllim që të përfitojë nga të dyja. Të dy aleatët që janë në “luftë diplomatike” me njëra-tjetrën” përpiqet kush e kush ta mbajë sa më pranë Serbinë dhe kjo e shfrytëzon një rast të tillë për benefite sa më të mëdha nga ndërkombëtarët.
4. Pesha e flamurit të “Shqipërisë Etnike”
Ai flamur që u ngrit mbi qiellin e Beogradit sigurisht nuk është zyrtar dhe nga pikëpamja e mesazhit ishte diçka fantastike simbolike. Megjithatë, ai flamur ka histori për të dyja etnitë. Ndërsa shqiptarët e shohin si flamurin mbi të cilin kanë derdhur gjak për liri, serbët në të shohin një territor të asaj harte të flamurit panë një territor të shkëputur tanimë nga shteti i tyre, Kosovën, një peng për shtetin dhe për serbët. Analisti i çështjeve të Ballkanit, Daniel Server do të argumentonte se harta mbi flamur, sido të jetë si ideologji nuk është e duhura, është irredentiste dhe jo për një Ballkan stabil. Kur Millosheviçi ndërtoi ideologjinë, sipas së cilës shteti serb do të ishte gjithandej ku ka serbë, pësoi humbje në Kroaci, në Bosnje dhe në fund në Kosovë dhe bashkë mehumbjet dhe gjakderdhje të jetëve të pajajshme. Një gjë e tillë nuk duhet përsëritur nga e ana tjetër e medaljes, nga pala shqiptare.
5. Putini, Serbia, BE-ja, Kosova
Më ngjan se Serbia dhe Rusia kanë hyrë në një marrëdhënie mes tyre jo dhe aq vëllazërore dhe besnike si dikur, por edhe interesash. Ndërkohë që Rusia i thotë Serbisë të mos i vërë sanksione sikundër ia kërkon BE-ja, Serbia nga ana e saj kërkon nga Rusia respektim të sovranitetit të shtetit serb. Termi “respektim i sovranitetit të shtetit serb” që u përdor nga Vuçiç në takimin me Putinin, do të thotë mosnjohje e Kosovës nga Rusia. Dhe Putin e dha garancinë për këtë. Ekziston si teori, por jo aq faktike, që Kosova mund të jetë “mollë sherri” mes Shqipërisë dhe Serbisë”, sidomos me ngacmimet që po bëhen kohët e fundit. Edhe faktori ndërkombëtar ka jo pak faj për Kosovën, derisa statusi i saj ende nuk është i rregulluar ndërkombëtarisht dhe kur vetë qytetarët e Kosovës janë të ndarë për statusin e vendit të vet. Shqiptarët e cilësojnë pavarësi, ndërsa serbët në pakicë në veri dhe Beogradi zyrtar e cilësojnë akoma Kosovën si “brenda shtetit të tyre nën juridiksionin e OKB-së”. Putini e vizitoi Beogradin me rastin e 70-vjetorit të çlirimit. Në fakt, çlirimi i vërtetë i Beogradit do të ndodhte atëherë kur të hiqeshin urrejtjet etnike kundrejt tjerëve, kundrejt shqiptarëve, boshnjakëve, kroatëve dhe të gjithë të tjerëve.

Balona me flamurë që tronditi serbët

by

Nga Zaim Kuçi/
U thanë dhe stërthanë, u karikaturizuan dhe u qeshëruan ato që ndodhën në stadiumin serb, por le të sjellim një tjetër kënd vështrimi se çfarë fshihej pas kësaj loje futbolli, a ishte rezultat trazire tifozash apo skenarë i mirëpërgatitur serb?
Sipas meje, ajo që ndodhi në këtë stadium dhe qëndrimi i mëpastajshëm zyrtar serb, tregoi se situata e krijuar ishte një fushë betejë me skenarë të përgatitur për t’u zhvilluar, para/gjatë dhe pas ndeshjes që, ushtarakët mbi këto skenarë ndërtojnë vlerësim situate. Në këto skenarë ndërrthureshin qendrime politike dhe diplomatike të një historie të shkuar që sa vjen dhe trazohet në hapsirën e gjeopolitikës konfliktuale serbe.
Ajo që u bë keq në këto skenarë ishte prezenca me forca në ekstremitet në të gjitha situatat; e cila tregoi më shumë paaftësinë e rendit serb për ta demostruar këtë force, më pas dhe për të menaxhuar një situatë të pritshme të mundshme. Ajo që ndodhi në Beograd erdhi nga mbimobilizimi, mjete dhe forca, gati në kufijtë e një situate të vlerësuar- Shtetrrethim. Stacionimi i kësaj force para fillimit të ndeshjes zbuloi atë që parashikohej të zhvillohej nga vet serbët në këtë lojë, ku dihej se tifozët shqiptarë ishin teje të limituar kohë më parë nga vet shteti serb. Në këtë lojë, sigurisht serbët e dinin se « kundërshtarë » kishin pjesëtarët e ekipit të futbollit, të medias dhe të ftuarit vip. U dhunuan futbollistët nga tifozët të ndihmuar nga ata që duhej t’i mbronin siç parashikojnë rregullat e zhvillimit të lojës. Ateherë, kujt i sherbeun, ato më shumë se katër mijë forca të rendit? Ushtarakisht, e pakuptimtë…planifikuan forca me kundërshtarë imagjinarë.
A ishte balona shkak për të filluar betejën kundër shqiptarëve? Terreni antishqipar tashmë u duk se kishte kohë që përgatitej. Duhet kuptuar se irritimi serb kishte filluar qekur ata u nisën për të ardhur në stadium, pra ishte një organizim. Është e turpshme të merret në konsideratë për t’u vlerësuar irrituese një ballonë si ato të fëmijëve ku varej një banderolë me simbole kombëtare. Dhuna e ushtruar mbi sportistët ishte barabare që zor bota e civilizuar do ta gëlltisë atë. Kemi parë irritime huligantësh në stadiume por ata janë të veçuar, të grupuar por kurrë nuk kemi parë një urrejtje në kor në një stadium të tërë me thirrjen “vdekje shqiptarëve”. Ata vepronin të orkestruar, të mirëdirigjuar, kjo është për të analizuar, kjo duhet t’i sherbejë Evropës si analizë për veprim. Sa herë u shkelën hapsirat ajrore të shteteve elitë nga avionët gjuajtës luftarakë rus, edhe pse ishin shumë larg kufirit të tyre, edhe pse Rusia ishte në gjendje lufte, dhe u mjaftua me notë proteste simbolike midis shtetesh- kjo në emër të ruajtjes së paqes.
Serbët nuk u trembën aq shumë as dhe nga avionët gjuajtës dhe bombardues më të sofistikuar të vendeve më elitare dhe demokratike të botës, të marsit -99 tës, se sa u trembën nga ballona lodër fëmijësh e cila nuk ishte as helikopter apo dron zbulimi.
Flamuri ishte një revoltë e një pakice tifozësh shqiptarësh që nuk mundën të hynin si qytetarë të ballkanit për të parë një loje futbolli. Teknologjitë kanë avancuar dhe banderola simbolike në këtë stadium sherri tregoi sa larg dhe sa e vjetëruar është sjellja serbe në sofrën ballkanike dhe europiane.
Serbët përfundimisht e kanë humbur Kosovën, histeria serbe e shumë mediatizuar në botë përforcoi edhe më shumë të padëshirueshmen, kthim mbrapa, duke rritur distancën Prishtinë-Beograd.
Postndeshja. Ajo që duhet të na shqetësoj ne shqiptarët është fakti se serbët janë ekspert manipulues të kontinentit tonë. Ata dinë të transformojnë lajmin, imazhin të cilin e kanë prodhuar me kujdes në laboratoret e sajimeve duke futur në lojë kartën e nacionalizmit shqiptar edhe me fqinjët tanë. Më keq se kaq, ata kanë organizma dhe shtete në Europë dhe më gjerë që i mirëlobojnë. Diplomacia e jonë është ende larg këtij lobingu të kërkuar edhe pse kemi çfarë të shesim për imazh, atë që ndodhi dhe të tjera sjellje modele shqiptare ndaj të huajve.
Realisht pamjet filmike e vendosin shtetin serb absolutisht në bazën e akuzës, kjo varet edhe nga sa të aftë jemi në vijimësinë e çuarjes deri në fund të kësaj situate që sipas meje diskreditoi serbinë dhe lartësoi krenarisht qëndrimin paqësor të atyre sportistë përballë një tifozerie rebele dhe një force të madhe sigurie por totalisht inegzistente. Asgje nuk nxiti dhe turp të analizosh veprimin paqësor të marrjes së simbolit kombëtar nga ana e sportistëve tanë dhe t’ia dorëzosh personit zyrtar te fushës së lojës, kjo është qytetare, më tepër patriotike. Qëndrimi zyrtar shqiptar ishte real, politikisht i qartë, kurajues, me vlera që distancuan të keqen e këtij shteti, më tepër është një qëndrim europian. Shqiptarët në Beograd fituan autoritet, më tepër kulturë, më tepër qytetari, më tepër jemi europian.
Vizita e pritshme e Kryeministrit shqiptar në Beograd.
Janë dy pamje per t’u vlerësuar, së pari pala serbe ende është larg për t’u afruar në sofrën e shtruar për diskutime ballkanike. Ata, mendoj se sajuan mediatikisht edhe këtë çorpë të prishur për të qënë larg këtij bashkëpunimi, më tepër se kaq udhëheqësit aktual serb thirrën në skenë kartën nacionaliste shqiptare për të dalë nga paaftësia e tyre ku ata janë vendosur dhe së dyti, ata kanë një aleat të vetëm strategjik, ajo është Rusia. Aktualisht, Serbia për Rusinë është një prioritet emergjence, ajo do të luajë të gjitha kartat e mundshme (me te ndjeshmen- ekonomike për të cilën serbia ka nevojë) për të forcuar interesat e saj.
Pa rivlerësuar tradicionalen serbe, urrejtjen ndaj nesh, duhen marrë në konsideratë edhe lëvizjet e fundit të suksshme të Kryeministrit shqiptar drejt Evropës sigurisht ato nuk janë sukses apo të vlerësohen të tilla për politikën serbe. Edhe në fushën e luftimit palët ndërluftuese organizojnë bisedime për kompromise apo dhe vijim lufte.
Guzhina propagandistike serbe nxitoi dhe prodhoi fabrikime të pallogjikshme madje edhe qesharake duke na dhënë pamje të dyshimta ndaj vizitës së pritshme të kryeministrit tonë, por kjo nuk duhet të jetë pengesë për palën shqiptare, koha ka ardhur që të kuptohet mirë se 7.5 miljon shqiptar, brenda dhe jashtë kufirit, tashmë janë faktor në rajonin e ballkanit.
Vizita në Beograd, në situatën e krijuar, nuk është e lehtë për t’u zhvilluar, por është e domosdoshme për t’u realizuar, ai shkon atje politikisht i qartë, me kufij tashmë të kthyer imagjinarë me shtetin kosovar, me aleatë të fuqishëm evropiane, me politika të konsoliduara integruese NATO-BE. Kryeministri Shqiptar i del për detyrë qe të zhvillojë vizitën në Beograd duke afruar modelin moderator shqiptar për një Ballkan me më shumë paqe, që do të jetë jo shumë vonë, vlerë dhe interes padyshim dhe për popullin serb.
Së fundmi, por kryesore, vizita e pritshme e Putinit….Ndeshja u zhvillua pak kohë më parë kur Beogradi përgatitej për paradën ushtarake për vizitën « buj » të Putinit, të sajuar apo e programuar sigurisht pas një triumfi të tij të rihapjes luftë në Ukrainë. I kundërshtuar tërësisht nga gjithë bota mbarë Putini si udhëheqës shpirtëror i serbëve gjen mbështetje tek shteti serb, i cili është e vetmja bazë apo burim ku mund të turbullohen ujrat në ballkan dhe më gjerë.
Ballkani vazhdon të hallakatet në të kaluarën e tij historike, herë herë e shikojmë larg atë dhe herë herë ajo është shumë pranë….kjo kërkon maturi dhe kthjelltësi diplomatike.

KUKSIANI I MILANOS; QE E KALLI BEOGRADIN

by

Emisioni Top Show i Alban Dudushit gjatë mbrëmjes të së enjtes 16 tetor, ka shuar kurreshtjen duke dhënë detaje rreth personit që e ka dirigjuar fluturaken që ‘dridhi’ një Serbi.
Tenori shqiptar, Agim Hushi, ka shuar kurreshtjen duke nxjerr gjysmene sekretit tek ka thënë se dikush tjetër qëndron pas lëshimit të fluturakes dhe jo Ballist Morina.
Ai është një shqiptar që jeton në Milano dhe i cili ka kohë që e ka përgatitur një aksion të tillë.
“Ai e ka lanësuar atë prej kishës, që gjendet 30 metra larg stadiumit. Kishte rritur mjekrrën dhe flokët për t’u dukur sa më natyrshëm në atë ambient. Gjatë natës ishte fshehur në kambanore të kishës. Nga aty kishte dalë rreth orës 2 pas mesnatës, ku po e priste një mik i tij”, ka thënë Hushi. I ka nisë përgatitjet që prej 6 muajësh. Në fakt ai kishte dështuar dy herë para se fluturakja të fluturonte mbi Beograd.
Ai shtoi se: është një djal shumë patriot nga një familje atdhetare. E njoh prej kohësh. Vetëm një person tjetër e ka ditur sekretin. Ai ishte afër stadiumit, kur fluturakja ka kallë Stadiumin Partizani të Beogradit dhe gjithë Serbinë….

MËSUESJA VERA SHKURTI NË GREQI, NJË ZË I QETË RILINDËSISH

by

Nga Nexhmije Mehmetaj/Mësuese në Zvicër/
“Vera- mësuese në dy ishuj”- Një film dokumentar nga Abdurahim Ashiku dhe Arian Melonashi nën vështrimin e Nexhmije Mehmetaj, mësueses nga Kosova që për më se një dekadë u mëson fëmijëve të mërgimtarëve në Svicër të shkruajnë, lexojnë, recitojnë dhe këndojnë në gjuhën e nënës, gjuhën e bukur shqipe…
Dokumentari për herë të parë u shfaq për mësuesit mërgimtarë mbledhur në seminarin e 10-të mbarëkombëtarë për mësimin plotësues të gjuhës shqipe më 31 korrik 2014 në Berat…
Një pikë loti mbi qerpik u mbeti mësuesve ndërsa ndiqnin Vera Shkurtin, mësuesen e ishujve Tinos e Siros në hapësirën detare të Egjeut, një pikë që do të formonte një rrjedhë malli dhe dashurie për Verën dhe mësuesit në Greqi, që tash që nga 7 marsi 2001 përpiqen me një vullnet të jashtëzakonshëm të hapin shkolla për tu mësuar fëmijëve, pa asnjë shpërblim, përmes privimeve të panumërta , gjuhën e nënës…
Pritet që shpejt filmi dokumentar do të jepet i titruar në gjuhën greke për banorët shqiptarë dhe miqtë e tyre grekë që ndihmuan për hapjen e shkollave shqipe në dy ishujt e Egjeut.
Nexhmije Mehmetaj nënvizon:
…Në disa qytete mërgimtarët kanë hapur shkolla, në të cilat mësuesit vullnetarë, pa rroga, ua mësojnë fëmijëve shkrim – leximin në gjuhën shqipe.
….Ministria e Arsimit e Republikës së Shqipërisë, mjerisht, nuk e hapi edhe të vetmen një shkollë shqipe të mësimit plotësues, diku në Evropë, kështu duke e lejuar shprishjen e kombit shqiptar.
…Duke parë e përcjellë filmin “Vera-mësuese në dy ishuj” ndjen se ecën dhe nëpër kohën e romantizmit të kaluar të motrave të ndritshme Qirjazi që bënë aq shumë për shkollat e para të shqipes dikur.
…Në traditën shqiptare mësuesit i kanë prirë lëvizjes kombëtare e jo rastësisht ata janë martirë ndër të parët. Emrat dihen nga historia.
… Vetë emërtimi “Vera-mësuese në dy ishuj” është një zë me shqetësime, për gjuhën tonë dhe kulturën shqiptare, për edukatën familjare, për lidhjen e saj me trashëgimin e të parëve, hap një etapë të re në fushën e arsimit dhe të kulturës shqiptare.
… Mësuesja Vera e fillon punën me të njohurit me prindërit, t’i bindë se gjuha amtare është e rëndësishme për fëmijët edhe në kushte larg atdheut. Në anën tjetër merr nismën për t’i parashtruar organeve arsimore greke kërkesën për mbajtjen e mësimit të gjuhës shqipe në shkollën greke. Për fat të mirë autoritetet greke kanë gatishmëri, u lejon falas klasën. Në këtë rast, ajo “luan” rolin e ambasadorit të Shteti – amë, ka dhe s’ka ambasadë shqiptare në Greqi.
… Është e domosdoshme që në kuadër të Ambasadës shqiptare të caktohet një person që do të merrej me koordinimin e shkollave të mësimit plotësues të gjuhës shqipe. Mësuesit të verifikohen dhe t’u lëshohen vendimet dhe t’u rregullohet marrëdhënia e tyre e punës. Kështu duke njohur vetveten do të na njohin dhe të tjerët.
.. Sipas mendimit tim filmi duhet të paraqitet në festivalin e përvitshëm Doku Fest, në Prizren.

* * *

E nisa qetësisht, pastaj me tepër vëmendje kam parë dokumentarin,“Mësuesja e dy ishujve …” të publicistit Abdurahim Ashiku (skenari) realizuar me mjeshtëri nga regjisori Arjan Melonashi.
Në llojin e vet, filmi dokumentar hyn në krijimet që janë sa thesar kulture për njeriun- mësues dhe mjekim për shumë plagë kombëtare.
Në ndërtimin e tij jepet një panoramë mërgatës së re shqiptare e ngulitur në skajet më të largëta të Greqisë, në ishujt Tinos dhe Siros të lidhur me detin Egje. Ndërkaq mësova se jetën e bashkatdhetarëve tanë në Greqi para se gjithash e karakterizojnë përpjekjet për të ruajtur identitetin dhe integritetin e vet kombëtar, kulturor dhe shpirtëror krahas integrimit në shoqërinë pritëse. Dhe, në disa qytete mërgimtarët kanë hapur shkolla, në të cilat mësuesit vullnetarë, pa rroga, ua mësojnë fëmijëve shkrim – leximin në gjuhën shqipe.
Për fatin e shqiptarëve në mërgim sikur edhe më përpara askush nuk interesohet, sidomos për të organizuar bashkëpunimin arsimor, kulturor me ta! Çka do të thotë kjo padrejtësi? Cili popull tjetër evropian ka sot kësi fati? Ministria e Arsimit e Republikës së Shqipërisë, mjerisht, nuk e hapi edhe të vetmen një shkollë shqipe të mësimit plotësues, diku në Evropë, kështu duke e lejuar shprishjen e kombit shqiptar.
Duke parë e përcjellë filmin “Vera-mësuese në dy ishuj” ndjen se ecën dhe nëpër kohën e romantizmit të kaluar të motrave të ndritshme Qirjazi që bënë aq shumë për shkollat e para të shqipes dikur. Me sa duket, shqiptarëve u duhet herë pas herë të përsërisin diçka nga e kaluara e tyre, pikërisht atë pjesë që të huajt apo rrethanat e krijuara prej tyre nuk e kanë lënë kurrë të piqet e plotë.
Kur them kështu mendoj sidomos te gjuha dhe shkolla shqipe të cilën fëmijët shqiptarë edhe pse larg atdheut nuk duhet ta harrojnë!
Pedagogia dhe patriotja Vera Shkurti, mësuesja vullnetare këtij fenomeni të pikëlluar i thotë “JO”, qoftë dhe duke përballuar në mundin e djersën saj e të familjes halle të vazhdueshme. Në mërgim vështirësitë janë të kuptueshme, ajo flet qetë si me zë rilindësish: “Kjo duhet bërë, e dikush duhet ta bëjë”! Sikur në epokën e madhe të Rilindjes sonë Kombëtare! Të kujton thënien e bukur të një dijetari vetëflijues për kombin e vet: ”Po s’u dogja unë, po s’u dogje ti, kush do bëjë dritë ” ?!
Më shumë se “Vera….. ”, s’do të fliste asnjë titull për një dokumentar që sjell rrugëtimin e saj atdhetare dhe arsimor.
“Mërgimtarët këtu punojnë të mbajnë familjen, d.m.th. kanë ikur nga halli e ndodhen në hall. Megjithatë mendjen nuk e ndajnë nga vendlindja, që ta ndihmojnë sa mundin atë”.
Ajo gjykon se shërbimi më i mirë për ta është që t’u mësojnë gjuhën amtare fëmijëve të tyre për të ruajtur e përcjellë shqipen në breza. Në traditën shqiptare mësuesit i kanë prirë lëvizjes kombëtare e jo rastësisht ata janë martirë ndër të parët. Emrat dihen nga historia.
Vetë emërtimi “Vera-mësuese në dy ishuj” është një zë me shqetësime, për gjuhën tonë dhe kulturën shqiptare, për edukatën familjare, për lidhjen e saj me trashëgimin e të parëve, hap një etapë të re në fushën e arsimit dhe të kulturës shqiptare.
Mësuesja Vera e fillon punën me të njohurit me prindërit, t’i bindë se gjuha amtare është e rëndësishme për fëmijët edhe në kushte larg atdheut. Në anën tjetër merr nismën për t’i parashtruar organeve arsimore greke kërkesën për mbajtjen e mësimit të gjuhës shqipe në shkollën greke. Për fat të mirë autoritetet greke kanë gatishmëri, u lejon falas klasën. Në këtë rast, ajo “luan” rolin e ambasadorit të Shteti – amë, ka dhe s’ka ambasadë shqiptare në Greqi.
Shqiptarët në mërgim me doemos duhet ta ruajnë identitetin shqiptar, kulturën dhe gjuhën e vet! Kjo nuk është një reklamë “patriotike”e vjetruar, por për të ndërtuar identitetin dy kulturor e dy gjuhësor në të cilin edhe elementet e kulturës amtare edhe ato të vendit të ri kanë rëndësinë e duhur.
Kjo gjë ndihet më afër kur Shqipëria është anëtare e Këshillit të Evropës dhe e organizmave të tjerë ndërkombëtar, të ushtron autoritetin e bashkëpunimit për mes marrëveshjeve mes dy shteteve. Në bazë të misionit që ka, të përpiqet për integrimin e kulturës gjuhësore të nxënësve në kulturën evropiane dhe paralelisht me këtë edhe përgatitjen për ta njohur mësimin plotësues të gjuhës shqipe për fëmijët shqiptarë jashtë atdheut. Kjo natyrisht edhe një realizim i të drejtave dhe zbatim i detyrave të përcaktuara në ligjet ndërkombëtare të drejtave të fëmijës dhe e Republikës së Shqipërisë.
Është e domosdoshme që në kuadër të Ambasadës shqiptare të caktohet një person që do të merrej me koordinimin e shkollave të mësimit plotësues të gjuhës shqipe. Mësuesit të verifikohen dhe t’u lëshohen vendimet dhe t’u rregullohet marrëdhënia e tyre e punës. Kështu duke njohur vetveten do të na njohin dhe të tjerët.
Natyrisht që vlera e filmit do t’i shtohej sikur të përmendeshin edhe emrat e mësueseve tjera që punojnë me përkushtim në Greqi. Do donim t’i shihnim këtu të gjithë: Valbona Hystiuna, Dashmirë Zaçe, Iris Hajdinaj në Selanik, Alma Hani, Almira Gjini e shumë të tjera.
Sipas mendimit tim filmi duhet të paraqitet në festivalin e përvitshëm Doku Fest, në Prizren, të gjendet mundësia që të përkthehet në anglisht.
Nexhmije Mehmetaj, mësuese në Zvicër
Delemont, 13 tetor 2014

SHQIPTARË E SERBË- PAQJA ARRIHET NË ROMË, SPORTI- LEKSION POLITIKËS

by

Arrihet paqja shqiptaro-serbe në Romë: Futbollistët i tejkalojnë politikanët nacionalistë/
Foto që vlen më shumë se mijëra fjalë. Pas incidenteve në ndeshjen Serbi-Shqipëri dhe deklaratave tensionuese nga ana e dy qeverive, serbët dhe shqiptarët e Lacios kanë dashur të pozojnë për një “foto paqeje”.
Kjo foto e Lorik Canës, Filip Xhorxheviçit, Etrit Berishës, Dushan Bastës dhe Tomas Strakoshës, dëshmon qartë se ngjarja e ndodhur të martën e shkuar është lënë pas krahëve.
Sulmuesi Xhorxheviç e nisi ndeshjen nga stoli të martën në mbrëmje, ndërsa mbrojtësi Basta nuk ishte grumbulluar për shkak të dëmtimit.
Në të vërtetë, siç shkruan shtypi italian, pesë futbollistët, së bashku me drejtorin sportiv Igli Tare, kanë folur dhe janë sqaruar pas kthimit nga Beogradi në Romë dhe në fund kanë shtrënguar duart dhe janë përqafuar, duke i dhënë fund çdo aludimi për mungesë komunikimi në klubin ku luajnë.
Mes tyre nuk ka pasur asnjëherë ndonjë problem para ndeshjes së kombëtareve dhe pavarësisht atmosferës së tendosur, Loriku dhe Filipi, kanë provuar në çdo mënyrë të zbusin situatën me batuta të ndryshme.
Edhe në Formelo, në prani të drejtorit Tare nuk ka ndodhur asgjë speciale, përveç premtimit se do të vazhdojnë të bëjnë të njëjtat gjëra që bënin edhe para sfidës mes Serbisë dhe Shqipërisë.(Kortezi: Express)