dgreca – Page 633 – Dielli

GËZIMI I TË RINGJALLURIT

April 20, 2020 by dgreca

–(Përsiatje rreth Letrës së Papë Françeskut të datës 17 prill 2020)/

Shkruan: Fra Gazmend Tinaj, ofm/

Ditë më parë Papa Françesku, në një Letër drejtuar bashkësisë së Kishës, shpalos pamjen që shquan gëzimi i Ngjalljes, i cili përbën njëmendësinë e jetës në Kishë, si një mundësi e re për t’u përballur dhe me rrethanat e pandemisë që bart Covid-19. (Shih: Papa Francesco, “Il coraggio di una nuova immaginazione del possibile”, në Osservatore romano, dt. 17. 04. 2020). Gjithë përmbajtja e Letrës merr shkas nga Gëzimi që buron nga Misteri i Mishërimit dhe i Ngjalljes së Jezu Krishtit. Një përfytyrim i një mundësie të re.

Përshëndetja e të Ringjallurit: “Gëzohuni – χαίρετε” (Mt 28, 9), është e njëjta folje me të cilën Engjëlli Gabriel i drejtohet dhe Marisë: “Gëzohu – Χαῖρε” (Lk 1, 28). Janë fjalët e para të Lajmërimit të Mishërimit që i drejtohen Marisë, që në të njëjtën kohë janë dhe fjalët e para të të Ringjallurit pas vdekjes, që Ai ua drejton grave tek varri.

Në Lajmërim, Engjëlli i Zotit zbret nga qielli dhe takon një grua, duke i sjellë Lajmin e gëzueshëm. Pas ringjalljes është vetë i Ngjalluri, që i takon dy gra tek varri dhe ua shpall Lajmin e gëzueshëm të Ngjalljes së Tij.

Në Lajmërim Maria ngjiz në kraharor Fjalën dhe bëhet djep i saj. Pas ringjalljes së Jezu Krishtit, Trupi i tij bëhet Djepi i ri, i jetës së amshuar.

Në Misterin e Lajmërimit përshëndetja e Engjëllit, zgjedhohet përmes foljes në vetën e dytë njëjës të kohës së tashme, në mënyrën urdhërore, pas ringjalljes, e njëjta folje zgjedhohet në shumës, në të njëjtën kohë dhe mënyrë, por nga numri njëjës: “ti” kalon në shumësin e bashkësisë: “ju”. Nuk mbetet pra, një përshëndetje që përfshin vetëm njërin, por bëhet domosdoshmëri e gëzimit, që përfshin të gjithë, ashtu siç përhapen rrezet e dritës, por që Rrezja e re e Dritës vjen nga Ngjallja e Krishtit, që dhuron Ditën e re, e cila nuk njeh as lindje as perëndim.

Lotët e grave, prej dhimbjes së vdekjes së Jezusit, bëhen lotët e gëzimit të ringjalljes, nga shpërthen thirrja: “Gëzohuni”. Ngjallja bëhet ngushëllim. Pra, kur mendohej se çdo gjë ka përfunduar, lind ngushëllimi dhe drita, e cila mendohej se mbaroi, bëhet dritë shprese e jete, që përflak zemrën në gëzim të Jetës se re, në Krishtin e Ngjallur.

Edhe sot në ditët tona, shkaku i lotëve përballë varreve janë të shumta, sepse duket sikur fjalën e fundit e ka virusi i quajtur: Kovidi-19, një hije e vdekjes, që nuk lejon të gëzohemi, të marrim frymë lirshëm, të përqafojmë të dashurit tanë, të përcjellim në varreza të afërmit tanë. Profetët e ditëve të sotme duket se janë virologët. Të gjithë varemi nga fjala e tyre duke pritur ndonjë fjalë shprese, që do shpallë mbarimin e këtij virusi.

Nga ana tjetër, janë ekonomistët që shpallin falimentime me përmasa të mëdha që përkthehen në varfëri dhe vdekje. Gjithçka duket, sikur guri që zë frymën e jetës në grykën e varrit, e jo vetëm që është tejet i rëndë, por thuajse nuk mund ta shmangë askush. Pesha e tij rëndon tepër në jetët tona dhe kërcënon ashpër të ardhmen. Nevojitet pra, DIKUSH që ta heqë këtë gurë (Mk 16, 3).

Pra, nuk duhet t’i harrojmë fjalët ngushëlluese të Jezusit: “Tani jeni të trishtueshëm, por prapë unë do të vij t’ju shoh e zemra juaj do të galdojë dhe askush nuk do t’ua marrë gëzimin tuaj” (Gjn 16, 22).

Gratë, simbol i nxënësve dhe i Kishës, nuk rrinë të mbyllura, nuk dorëzohen përballë pasigurisë. Ato lëvizin, shkojnë tek varri, nuk kanë frikë vdekjen dhe nuk mbyllen nga frika (Shih: Ungjilli i të dielës së II të pashkëve). Nuk ngurrojnë as nga tmerri, as nga rreziku, ose nga ndonjë urdhër i jashtëm. Kjo s’do të thotë që ato janë mospërfillëse, por janë bartëse të vajit erëmirë, që e ruan trupin nga të kalburit edhe në varr. Besnikëria e dashurisë së tyre për Dhëndrin, bëhet forca lëvizëse për t’i shkuar në takim Atij edhe në varr prej nga Dhëndri i tyre i Ngjallur, shuguron mbarë krijesën me lavdinë dhe shkëlqimin e Ringjalljes.

Sikurse edhe gratë, dishepulle të vërteta, morën me vete vajrat erëmirë, ashtu edhe Kisha është e ftuar të marrë me vete vajin erëmirë të Ungjillit për të lyer, jo trupin e Krishtit të vdekur, por plagët e Krishtit në njerëzimin e plagosur e të vuajtur (Lk 10, 34). Ky vaj nuk është vetëm shenjë balsamosjeje dhe dorëzimi ndaj vdekjes, por është vaj shërimi i trupit, i mendjes, i zemrës dhe i shpirtit, që mbjell në botën tonë Gëzimin e të Ringjallurit dhe jetën e re që i Ngjalluri solli. Vaji erëmirë është balsami që bartin gratë në varr, por Krishti i ringjallur e kthen vajin e tyre në burim të vajit të Gëzimit dhe të Shpresës së Jetës së re, vaj i cili e shndërron dhe e tejfiguron veprimin tonë. Gëzimi që vjen nga i Ngjalluri, nuk infektohet nga asnjë virus, është gëzimi i vërtetë që ushqen shpresën e sigurt në Atë i cili e mundi vdekjen dhe vdekja nuk ka më pushtet mbi të.

Janë gjithmonë aktuale fjalët e Ezekielit profet, të cilat Zoti ia drejton Izraelit (në hebraisht fjala Izrael është në gjininë femërore): “Ti kur linde […] s’qe mbështjellë me shpërgënj. Asnjë sy s’pati dhembshuri […] as s’pati mëshirë, por ditën e lindjes sate të përbuzur të hodhën përmbi faqen e dheut. Ndërsa unë po kaloja të pashë duke u zhgërryer në gjakun tënd e të thashë ndërsa ishe ende në gjakun tënd: Jeto! […] por ishe lakuriq dhe e mbuluar me turp. Kalova përbri teje e të pashë. E hodha mbi ty mantelin tim dhe e mbulova lakuriqësinë tënde; atëherë unë t’u përbetova dhe lidha besëlidhjen me ty ‑ thotë Zoti Hyj ‑ e ti u bëre e imja. Unë atëherë të lava me ujë dhe ta pastrova gjakun dhe të leva me vaj”(Ez 16, 4-9).

Kisha është Trupi mistik i Krishtit, Nusja e Qengjit. Mbarë gjymtyrët e saja të shtrira tek secili njeri, bëhen pjesëmarrëse e kësaj Besëlidhje dashurie të amshuar dhe Kisha është e thirrur të pastrojë e të lajë Trupin e Krishtit me ujë e me vaj tek secili njeri.

Sot njerëzimi ngjan në njeriun e shtrirë përdhe, të cilit Samaritani ia lidhi plagët dhe ia shëroi me vaj. Etërit e Kishës, shohin në këtë lidhje: fenë, shpresën dhe dashurinë, përmes të cilave Kisha lidh plagët e njeriut dhe njeriun e lartëson në Besëlidhjen e re të dashurisë që vjen nga Krishti i Ngjallur.

Duke ia larë me vaj e me verë plagët, njeriu lyhet, shugurohet dhe bëhet Mbret. Plaga e tjetrit është tabernakulli i pranisë së Krishtit në mesin tonë. Vera është Fjala e Zotit, Lajmi i gëzueshëm, simboli edhe i eukaristisë, i gjakut të Krishtit që i lanë mëkatet dhe lejon Shpirtin e Zotit të banojë në ne. Ky vaji i ri i dhuruar nga Dhëndri hyjnor, duhet shpërndarë në plagët e tjetrit.

Pas gjithë kësaj që po ndodh, është e nevojshme të nxjerrim dritën nga rrezet e Shpirtit të Zotit, që të kthehemi me mendje, zemër dhe shpirt të ri, të ngjizur tashmë me farën e Ringjalljes, që dhuron gjithmonë hov dhe zell të ri, e që nuk lejon asnjë lloj rastësie e improvizimi, por bindje feje të rrënjosur në Lajmin e Mirë të Ngjalljes.

Me siguri nuk do të mungojnë lajthitjet që përcjellin frikën përballë tjetrit, si të ndonjë armiku që duhet shmangur se e kërcënon jetën tonë, si i infektuar, (i gërbuluri Mt 8, 2). Do të shpikin luftëra reale apo virtuale për të thënë dhe bindur, që kjo është gjëja e duhur që duhet bërë. Do të pushtojnë çdo hapësirë publike dhe private, deri që të na mbyllin në unin tonë.

Mos është ky njeriu i ri? Jo, ne nuk jemi bijtë e territ, por bijtë e ditës dhe të dritës, të njeriut sipas imazhit dhe përngjasimit të Atij që e krijoi, e deshi dhe e dha jetën për ne. Njeriu i ri është Krishti. Kush pranon Krishtin e Ngjallur, përqafon edhe jetën e re përmes Tij në secilin person. Përgjigjja jonë si gjymtyrë të trupit të Krishtit është dashuria dhe zotimi për një qytetërim të dashurisë. Vetëm dashuria është infektimi më i përsosur që sjell jetë dhe jo vdekje. Vetëm dashuria është ajo që sjell gëzimin e vërtetë. Këtë gëzim, shpresë dhe siguri nuk do të na e marrë askush dhe asgjë nga zemra jonë. Është limfa e jetës sonë.

Në Ditën e Krishti të Ngjallur, Kisha këndon nëpërmjet psalmistit: “Zoti e bëri këtë gjë, sa mrekulli në sytë tanë (Ps 118, 23). Pra, “galdo bija e Sionit […] gëzohu me gjithë zemër bija e Jerusalemit” (Sof 3, 14).

Krishti i Ngjallur është galdimi ynë dhe shpresa e jetës së re.

“Misteri i Pashkëve është i ri dhe i vjetër, i amshuar dhe i përkohshëm, i shkatërrueshëm dhe i pashkatërrueshëm, i vdekshëm dhe i pavdekshëm. I vjetër sipas Ligjit, i ri sipas Fjalës; i përkohshëm në figurë simbolike, i amshuar në hir; i shkatërrueshëm për flinë e qengjit, i pashkatërrueshëm për jetën e Zotit; i vdekshëm për varrosjen e tij në dhé, i pavdekshëm për ngjalljen e tij prej të vdekurve. Ligji është i vjetër, por Fjala është e re, e përkohshme është figura, i amshuar hiri; i shkatërrueshëm është qengji, i pashkatërrueshëm është Zoti, i cili u flijua porsi qengji, por u ngjall porsi Hyj […] Pra, flija e Qengjit, kremtimi i Pashkëve dhe Shkrimi i Ligjit patën për qëllim Krishtin Jezus. Në Ligjin e vjetër gjithçka ndodhte duke parashikuar Krishtin. Në rendin e ri, gjithçka përkon para së gjithash, me Krishtin.

Ligji u bë Fjalë dhe nga Ligj i vjetër u bë Ligji i ri, por të dytë dolën nga Sioni dhe Jerusalemi. Rregullorja u shndërrua në hirin, figura në të vërtetën, qengji në Birin, delja në njeriun dhe njeriu në Hyjin.” (Melitoni nga Sardi, Nga “Predikimi i Pashkëve”. Në: Liturgjia e Orëve, II, f. 467).

Shkodër, 19 prill 2020

NACIONALIZMI, SHQIPËRIA ETNIKE DHE LËVIZJA N. – Çl.(5)

April 20, 2020 by dgreca

Sulmi gjerman mbi BS dhe themelimi i P. K. SH. /

Nga Eugjen MERLIKA/

Dalja e Mustafa Krujës nga jeta aktive politike nuk do të thoshte frenim i projektit nacionalist të klasës politike shqiptare. Në një pjesë të nacionalizmit, që e quante pushtimin nga Italia si të keqen më të madhe të Shqipërisë, për pasojë luftën kundër saj si objektivin kryesor, lindi iluzioni se mund të shërbehej çështja kombëtare duke bashkëpunuar me Lëvizjen Nac.- Çl. të drejtuar nga Enver Hoxha dhe tutorët e tij serb e malazez.

Deri në verën e vitit 1941, grupet komuniste në Shqipëri e n’Evropë ishin në një letargji të plotë. Ata i konsideronin fitoret e Boshtit dhe pushtimet e tij në gjithë Evropën si fitore kundër fuqive imperialiste e kolonialiste, që duheshin përshëndetur. Në Francën e pushtuar komunistët ishin mbështetësit më të mirë të administratës franceze të Petenit. Në Shqipëri pushtimi italian u prit me optimizëm prej komunistëve që e quanin si mjetin më të mirë për të nxitur krijimin e klasës puntore e të ndërgjegjes së saj proletare. Problemet filluan të dalin me bashkimin e tokave shqiptare, sepse në këtë mënyrë, simbas tyre, dëmtoheshin marrëdhëniet me popujt grek e jugosllav. Meqënëse çështja kombëtare ishte bërë veprimtaria kryesore e nacionalizmit që gjente në këtë fushë përkrahjen e Italisë, ajo duhej luftuar a priori.

Kjo apati e komunistëve evropianë e kishte burimin në vartësinë e tyre nga Kremlini dhe Kominterni, ku vazhdohej të respektohej Pakti Ribentrop – Molotov me të gjitha pasojat e veta në lidhje me Poloninë e republikat balltike. Më 21 qershor ai pakt u hodh në kosh, mbasi Hitleri dhe bashkëpuntorët e tij menduan se, brënda dy muajsh, do të bënin të dorëzohej Stalini. Llogaritë nuk u bënë si duhet dhe koha e humbur për sulmin në Ballkan qe fatale për gjermanët, mbasi dimri rus frenoi ofensivën gjermane, deri atëherë tepër e suksesëshme. Historia u përsërit dhe gjermanët provuan atë humbje që 130 vjet më parë kishin pësuar francezët nën drejtimin e Perandorit Napoleon Bonaparti.

Mbas këtij sulmi filluan të aktivizohen e të organizohen edhe komunistët shqiptarë të ndarë në grupe, pa ndonjë veprimtari të dukëshme. Ndonjë përpjekje për bashkimin e grupeve kishte ekzistuar, por nuk kishte patur sukses, mbasi secili prej tyre mëtonte zotërimin e partisë. Kështu, me nismën e Qemal Stafës etj. u vendos të kërkohej ndihma e partisë komuniste jugosllave, ndihmë që i shkoi shumë për shtat fqinjëve lindorë e që nuk vonoi. Miladin Popoviçi, që ishte i internuar në Peqin, u lirua nga një aksion i Mustafa Gjinishit e Vasil Shantos dhe u vu në dispozicion të organizimit të partisë. Ai arriti t’i mbledhë e t’i bashkojë grupet komuniste, të krijojë partinë, duke përjashtuar nga drejtimi gjithë krerët e grupeve e duke zgjedhur në udhëheqje njerëz që mund t’i vërtiste siç donte ai, me në krye Enver Hoxhën.

“Ndër detyrat më kryesore që i parashtroi vetes PKSH-ja , në rezolucionin e mbledhjes ishte zhvillimi i “dashurisë dhe bashkëpunimit luftarak me të gjithë popujt e Ballkanit, sidomos me popujt serb, grek, malazez e maqedonas, që luftojnë heroikisht për çlirimin e vet nacional”^{^[1]}

Që në fillim organizatorët jugosllavë u kujdesën t’i japin drejtimin proserb partisë që krijuan, duke e veshur atë me petkat e “internacinalizmit proletar”, që ishte baza e doktrinës komuniste. Që në themelim PK dilte në arenën politike si një forcë kundër shqiptare, sa i përkiste shtrirjes territoriale e bashkimit të trevave kombëtare me Shtetin shqiptar. Duke mbuluar me demagogjinë e luftës kundër pushtuesit, qëllimin e vërtetë të projektit serb, që ishte ai i kthimit në kufijtë e 1913, pra me Kosovën, Dibrën dhe Liqenjtë, përsëri nën administrimin jugosllav, drejtuesit e PK viheshin katërcipërisht në shërbim të strategjisë kundër shqiptare që kishte filluar në luftën ballkanike, kishte vazhduar me Konferencën e Londrës dhe Protokollin e Firences, ishte ligjëruar plotësisht në Konferencën e Paqes 1919 – 1921, ishte ripohuar në mungesën e çfarëdo lloj kundërveprimi ndaj pushtimit të Shqipërisë e përmbysjes së rendit të saj kushtetues më 7 prill 1939, gjente një mbështetje të fortë në deklaratën e 17 dhjetorit 1942 të Ministrave të Jashtëm të Anglisë, SHBA-ës dhe BS. E lindur si një forcë alternative e nacionalizmit shqiptar, të rrjeshtuar në anën e Boshtit jo për përkatësi ideologjike, por për interesa kombëtare, PK e mbështjellë në shpërgënjtë e Beogradit komunist, mori që në fillim trajtat e një force politike në të cilën mbizotëronin kurthet, pabesitë, intrigat e krimet. E keqja e madhe ishte se propaganda e saj, e gatuar në guzhinat më të përsosura të botës sllave, gjente tokë të punuar në të rinj të paformuar që, në “idealizmin” e tyre të moshës rinore, nuk arrinin të ndanin grurin nga egjra, të kuptonin se e ardhmja e tyre ishte e lidhur më shumë me atdheun e fituar, se energjitë e tyre duhej të derdheshin për të arsimuar krahinat që nuk njihnin akoma shkollat shqipe, për të përhapur në to, jo idetë e Marksit, por idealet e Rilindjes e poezitë e Naimit e të Fishtës.

“Në vitin 1942, në gjimnazin e Tiranës, kur prof. Epaminonda Bulka po shpjegonte historinë e Skënderbeut, studenti Astrit Bozgo, djali i Kasem Bozgos nga Gjinokastra, u ngrit dhe bërtiti : “Mjaft na çave kokën me Skënder koqen!”

Në polemikën e përditshme të tyne, komunistat pretendojshin se Kosova nuk duhet lidhë me Shqipninë, mbasi kjo qe vepër e fashizmit; ajo do të ishte ma mirë nën sundimin e nji Jugosllavie demokratike se nën nji Shqipni zogiste e reaksionare.

Ndodh njiherë që, në shtëpinë e nji fshatari, në Kolonjë, vjen për me ba agjitacion nji djalë komunist, ilegal. Gjatë bisedës, ai i flet për vëllaznimin me popullin grek. Fshatari, i zemruem, i thotë : Kjo shtëpi asht djegë tri herë prej grekvet. Del jashtë!”

Ma vonë, si shenjë vllaznimi, komunistat kanë thye gurët e kufinit me Greqinë. Dhe çetat komuniste greke, bullgare e jugosllave kanë hy në Shqipni dhe kanë luftue së bashku me komunistat shqiptarë kundër shqiptarëve nacionalista.

Nji komunist vlonjak, i cili, natën e 2-3 prillit të vitit 1943, kishte marrë pjesë në therjen me thika të ushtarëve italianë në Romsi të Mallakstrës, vjen në mëngjes me pushue tek nji shtëpi. Vajzat komuniste që ishin mbrenda, tue e pa djaloshin me rrobat tanë gjak, qesin brimën të tmerrueme. Djaloshi i paditë vajzat te Mehmet Shehu, i cili i heq vërejtjen dhe i kërcënon, tue i thanë se ato duhej të gëzoheshin e të ishin kryenaltë. Po këto vajza, ma vonë, në vjeshtë të atij viti, do të asistojnë në vrasjen e tmerrshme të xhandarit, në Prevesh të Shëngjinit të Tiranës, prej Dushanit dhe do të shfaqin gëzimin për këtë vrasje, bile do të flitshin kundër viktimës.

“Në mes të këtij degjenerimi komunist të rinisë, ma e tmerrshme paraqitet të ngjallunit e urrejtjes kundër prindëve, bile sa me i shtye edhe në vrasje..”^{^[2]}

Shkëputa këtë paragraf tepër domethënës nga vepra e Faik Qukut, për të ndriçuar më mirë, me shembuj të thjeshtë, pa hyrë në retorikën e diskutimeve akademike, gjëndjen e rëndë në të cilën, brënda një kohe të shkurtër, Miladini, Dushani dhe sejmenët e tyre të komunizmit sllavofil, kishin përpunuar në kah jo vetëm kundër kombëtar, por edhe kundër njerëzor, një pjesë të rinisë shqiptare të kohës. Infektimi me idetë vrastare deri në konceptimin e krimit si një “vepër morale”, rrëzimi nga piedistali i historisë kombëtare të autoritetit më të lartë të saj, brumosja me ide të kundër shqiptarizmit më agresiv, të njëjtësuara me termin antifashizëm, asgjësimi i plotë i parimeve morale të respektit ndaj prindërve e vlerave të familjes, tregonin zvetënimin shpirtëror në të cilin ishin zhytur Raskolnikovët dhe Ivan Karamazovët e vonë të jetës shqiptare. Fatkeqësisht, indoktrinimi me këta parime rrënuese për çdo popull, aq më shumë për ndonjë si yni, që nuk kishte në vetvete antikorpet e qytetërimit të vërtetë, nuk qe diçka e përkohëshme, nuk qe vetëm një kërkesë e kohës së vështirë. Ai u bë kuintesenca e filozofisë së “botës së re”, që ndërtuan ata djem e vajza partizane, në një Vend që u bë fusha më pjellore e sprovës më të suksesëshme të krimit në shkallë evropiane. Shifrat e përndjekjes komuniste janë aty, dëshmia më e mirë dhe më e pakundërshtueshme e përmasave të së keqes që i sollën komunistët Shqipërisë.

Shfaqje të dukurive të mësipërme, fatkeqësisht, vazhduan në gjithë harkun e qënies së regjimit, duke filluar me vrasjet masive të kosovarëve, si masakra e Tivarit, në dënimet e pafund të shqiptarëve që mbronin përkatësinë e Kosovës Shqipërisë, në krimet e përbindëshme ndaj oficerëve të SHIK-ut në Vlorën e vitit1997, deri në “teoritë” e sotme të “kombit kosovar” e të “çmitizimit” të figurave historike, duke kaluar nëpër thertoren e pafund të gjyqeve komuniste, që nga Riza Dani e Shefqet Benja deri tek “poliagjenti” Mehmet Shehu e Kadri Hazbiu, këto brënda lëvizjes e “gjirit të partisë”, për të mos folur mbi gjëmën e madhe të pësuar nga kombi me zhdukjen sistematike të vlerave politike, kulturore e fetare, në asgjësimin fizik të inteligjencës kombëtare.

Përballë daljes në skenë të PK e së ashtuquajturës lëvizje nacional-çlirimtare, nacionalizmi shqiptar, i përbërë nga bashkëpuntorët me Italinë, nga mbretërorët me në krye Abaz Kupin dhe nga partia e Ballit Kombëtar, ku militonin pjesa më e madhe e mërgatës antizogiste dhe antiitaliane, pati qëndrime të ndryshme, që kushtëzoheshin edhe nga aleancat në plan ndërkombëtar, që këto forca i quanin më të dobishmet për t’ardhmen e Shqipërisë. Jeta politike shqiptare e asaj kohe ishte në një ngërç tepër të vështirë për t’u zgjidhur. Motivet kryesore lëvizëse të tij ishin dy : Shqipëria etnike dhe Shqipëria e pushtuar. Ky inkuadrohej në kornizën e luftës botërore, të blloqeve kundërshtare të saj, e të lidhjeve, interesave, vartësive apo parapëlqimeve të rrymave të ndryshme të mendimit e veprimit politik brënda nacionalizmit shqiptar.

Problemi kombëtar, ruajtja e Shqipërisë etnike edhe përtej çastit politik të kohës, sido që të ishte fati i luftës, ky ishte shqetësimi kryesor i forcave politike nacionaliste, ky ishte dhe materiali lidhës që përshkontë atë pjesë të politikës, që ndahej pastaj pothuajse në të gjithë përbërësit e tjerë të programeve e filozofisë politike të tyre. Në krahun tjetër, PK vazhdonte të mbante një qëndrim të papërcaktuar, të fshehur mbas figurave nacionaliste të futura në gjirin e lëvizjes, megjithëse roli gjithënjë në rritje i të dërguarve jugosllavë në të nuk mund të linte asnjë shpresë në lidhje me respektimin e g jëndjes së re.

Motivi i dytë shtytës i zhvillimit të ngjarjeve ishte lufta kundër pushtuesit. Këtë e propagandonin me forcë PK, dhe Legaliteti që, nëpërmjet Abaz Kupit, ishte integruar si forcë e pavarur në lëvizjen, por që gjithmonë pohonte vullnetin e njohjes së Shqipërisë etnike. Kundër pushtuesit italian ishte dhe Balli Kombëtar, që kishte dhe ai, si pikë të parë të programit Shqipërinë e bashkuar. Motivi i luftës kundër pushtuesit, që nxitej me të gjitha mjetet edhe nga misionet angleze që ishin të pranishme në Shqipëri që në 1941, nëpërmjet organizatës D, e që nga maji 1943, në formë të rregulltë, pranë Shtabit të Përgjithshëm N-Çl. e pranë forcave nacionaliste, nxirrte në pah më shumë kundërshtitë e mëdha mes tyre. Bashkëpunumi i tyre me Frontin N.-Çl. që kërkohej me forcë nga misionet aleate, të cilat ishin të interesuara vetëm të angazhonin sa më shumë ushtarë të Boshtit në Shqipëri, që këta të mos kishin mundësi të shkonin në frontet e luftës në pjesë të tjera, krijonte zhgënjim e mosbesim tek pjesa tjetër që kishte bashkëpunuar me Italinë deri në kapitullimin e saj. Ai kapitullim solli një sqarim në jetën politike, hoqi prej saj rrezikun, e valëvitur për katër vjet, simbas të cilit Shqipëria kishte humbur pavarësinë e saj, si pasojë e pushtimit ( e vërtetë) e që rrezikonte të humbte identitetin e saj si popull, si pasojë e Bashkimit (frikë e rreme).

Duke dalë nga kuadri shqiptar Italia me të gjitha pasojat e saj e duke u zëvendësuar nga Gjermania, e cila nuk kishte patur asnjëherë interesa të drejtpërdrejta në Shqipëri, problemi shqiptar duhej parë në një dritë tjetër. Jo vetëm për faktin e mësipërm, por edhe për perspektivën e luftës që, me përjashtim të një faktori të jashtzakonshëm që mund të ishte arma atomike, tek e cila shpresoi deri në fund diktatori gjerman e që, ndoshta, mund të ndryshonte fatin e saj, dukej e vendosur në dobi të Aleatëve.

(VIJON)

^[1] Kastriot Dervishi “Historia e Shtetit shqiptar 1912-2005” F. 460

^[2]Faik Quku “Qëndresa shqiptare gjatë luftës së dytë botnore 1941 – 1944” Vëllimi 2 F.46 – 47

Pandemia nuk është luftë, është mësim pёr jetën

April 20, 2020 by dgreca

Esse nga Rafael Floqi/

Po është një mësim jete. Nuk është një luftë. Lufta sjell urrejtje, dhunë, shkatërrim, ndërsa ne jemi thirrur, në këtë moment të veçantë, të rizbulojmë vlera të tilla njerëzore, si :solidariteti, vëllazëria, fqinjësia dhe natyra. Metafora e luftës, aq e dashur për politikanët dhe gazetarët, ka qëllimin unik të amplifikimit të frikës në kontekstit e kësaj narrative, duke e përshtatur atë në mënyrë perfekte për përdorimin e emisioneve talk- shows për të na kujtuar, sesa jo për t’na informuar, por për të rritur rajtingun, për të fituar një audiencë më të gjerë. Të thuash se jemi në luftë është, sipas mendimit tim modest, është një shembull i pastër i prirjes leksikore njerëzore për t’i zmadhuar gjërat.

E pra, mos luftoni luftën nga shtrati në shtëpi apo duke postuar vazhdimisht histori në Facebook. Asnjë kufi nuk rrezikohet, nuk ka asnjë armik atje që të na pushtojë. Dhe pastaj, le ta kuptojmë sinqerisht dhe qetësisht: ne, si qenie njerëzore, kemi bërë luftëra qysh në fillim të kohës. Ne si njerëz jemi aq brutalë sa për mijëra vjet kemi vrarë njëri-tjetrin me gurë, shkopinj, shpata, shtiza, topa, mitraloza dhe bomba atomike. Imagjinoni sikur të kishim nevojë për një pandemi për të shpallur luftë … kush jemi ne? Madje dhe ky virus i vockël është vetë pjesë e natyrës së gjërave?

Sidoqoftë, në këtë kohë ekziston një sëmundje që prek dhe e bën këtë pa dalluar kufij, kombësi, ngjyrën e lëkure apo statusin shoqëror. Dhe ky është tashmë një mësim i shkëlqyeshëm i pari në këtë jetë. Ai na thotë – ashtu si duhet – se që të gjithë jemi njësoj.

Diversiteti dhe dallimet janë fryti i mendjes sonë të kufizuar dhe kufizuese, janë apoteoza e gjerësisë sonë të mendimit. Jemi përballë një pandemie që, për tu adresuar drejt, që kërkon një sens të fortë përgjegjësie personale dhe të bashkëpunimi midis komuniteteve. Kërkon një gjest kontrovers, kërkon altruizmin, në një shoqëri individualiste, në të cilën të gjithë mendojnë për veten e vet dhe si të mbrojnë të mirat e veta.

Dhe ky është një mësim i dytë për jetën.

Le të ndalemi së vështruari në kopshtin tonë të vogël të mjeruar të përberë nga egoizmi, lakmia dhe mjerimi shpirtëror.

A e dini se si do të përfundojë kjo pandemi? Veç me ndihmë të ndërsjellë!

Do të duhet ta ndihmojmë njëri-tjetrin! Ose ndjenja e bashkësisë duhet të mbizotërojë, ose ne do të dënohemi të hamë njëri-tjetrin. Mesazhi i fundit i papës “Askush nuk ka i shpëtuar vetëm” e sqaron këtë.

Ky virus, në mënyrën e tij të së qenit ngjitës, duke na bërë të qëndrojmë vetëm me veten, na thotë se gabimi ishte ndoshta ai i pari. Naiviteti për të besuar se mënyra jonë e të jetuarit ishte e drejtë, verbëria në të besuarit se jemi të lumtur dhe jo sipërfaqësor, marrëzia e të parit të një botë që digjet dhe mbërthehet në vetvete – dhe mbi ne – dhe ne jemi duke pretenduar se është normale.

Gabimi i vlerësimit se ligji i fitimit është forcë lëvizëse e të gjitha gjërave. Në vend që të investonim në kujdesin shëndetësor, për përkujdesjen tonë, në solidaritet, për të forcuar ndjenjën e komunitetit, ne preferuam të shpenzonim për armatim, për t’u mbrojtur nga të tjerët, dhe nga bashkëqytetarët tanë. A nuk është edhe ky një mësim jete?

Ne zgjohemi ne një kohe kur pasuria është më e rëndësishme sesa dija, që është një mashtrim dhe jo e vërtetë, është çnjerëzim dhe jo dashamirësi. Por jo vetëm kaq, po është momenti i pandjeshmërisë, i verbërisë, i egoizmit, i frikacakëve, i dukjes, i mediokritetit, keqkuptimit dhe veçanërisht i së keqes, në të gjitha format e saj. Ndoshta, të dashur njerëz, është koha të pranojmë:

Se sëmundja nuk është virusi. Sëmundja jemi ne!

Deri më tani kemi jetuar të bindur që jeta, në një mënyrë delikate, na ka mashtruar. Se ajo ishte e padrejtë dhe mizore. Ne e harruam veten, duke parë orën, me ndjenjën tonë gjithëpërfshirëse, të bindur se mund të kontrollojmë edhe kalimin e kohës. Ndërsa ishim të bindur se ka akoma kohë, që asgjë nuk do të ndodhë nesër, dhe gjithçka mund të shtyhet për më vonë. Ishim gabim. Një qenie e padukshme, e transportuar në ajrin që thithim dhe që, në pak më shumë se një muaj, ka përshkuar detet, malet dhe kontinentet e tëra, dhe ishte e mjaftueshme për të gjunjëzuar të gjithë besimet dhe zakonet tona. Mendohuni!

Ne besuam, në paditurinë dhe arrogancën tonë, se mund të jemi të pathyeshëm, se jemi superiorë ndaj çdo qenie tjetër të gjallë në faqen e dheut. Po, po është natyra ajo që po vrasim?

Njeriu mburret. Unë e shkatërrova atë, e përdhunova, në emër të perëndisë së parave, i bindur që Toka Nënë, nuk pësoi ndonjë goditje, duke e shfrytëzuar atë egër e përgjithmonë. Ai mori, vodhi, me duar të shtrira, të grisura, prerë, copëtuar, duke prishur gjithçka që i shfaqej në udhë.

Ne kemi sëmurur Tokën dhe tani ulërimat e dhimbjes së saj, po zhurmojnë në shtrirjen globale të një pandemie që, për ne, njerëzit ka shijen e katastrofës.

Dhe tani e shohim veten të shtangur, të rrahur nga kjo shuplakë nga ky mësim jete që nuk e prisnim, ndaj ne e konsiderojmë se është e padrejtë, ta konsiderojmë veten në luftë.

Shembuj ekzistencialë si ky tregojnë, se së pari Toka lëshon sinjale të vogla si kambanat, sinjale që gjithmonë kemi injoruar dhe më pas gjen një mënyrë për t’u dëgjuar me sirenat e saj gjithnjë e më therëse. Ajo na thotë se, me çdo çmim, ajo do të jetë në gjendje t’ju bindë se e mira dhe e keqja nuk janë të rastit, se ka ardhur koha të kuptojmë se ne si një specie e gjallë, po vazhduam kështu jemi afër vetë-shkatërrimit.

Ka ardhur koha për të kuptuar se llogaritja mbrapsht ka filluar, se polica jonë e sigurisë është konsumuar pothuajse plotësisht, dhe kjo është thirrja e fundit. Për ju, për mua, për të gjitha krijesat që popullojnë Tokën. Dhe për këtë planet të munduar, që nga vetë jeta e të cilit varet e gjithë mbijetesa jonë.

Format e reja të qëndrimit tonë subjektiv duhet të promovohen, nëse synojmë ndryshime shoqërore epokale. Duhet të kuptojmë se liria nuk është zgjedhja e ngjyrës së makinës, se asnjë përqafim nuk ta siguron atë kurrë, Babai im mjek më thoshte një frazë që “mbeti mbërthyer” mendjen time gjatë gjithë jetës . Ai më thoshte: ” I sheh, këta njerëz që vijnë për vizitë, ata nuk kanë nevojë pёr tre hapje në ditë, por pёr tre përqafime”, dhe distancat nuk maten në kilometra.

Ne jemi larguar edhe kur jemi afër në këtë shoqëri, ku flasim pa dëgjuar, hamë pa shijuar, bëjmë dashuri pa ndjerë, ecim pa parë, një shoqëri në të cilën marrim frymë duke nuhatur, të errësuar nga besimet tona të verbëra. Natyra i ka rregullat e saj dhe ndjek një model të panjohur dhe nganjëherë të dhunshëm, si ky.

Bota vazhdon dhe ne, njerëzit e thjeshtë, kemi në dorë fuqinë vetëm të përpiqemi ta kuptojmë, ta ndryshojmë qasjen, besimet tona, sistemin tonë. Edhe pse është e vështirë, shumë e vështirë, por ne nuk kemi mundësi tjetër.

E vërteta, njerëz të dashur, është se asgjë e nesër nuk do të jetë njësoj si më parë, përveç nëse mësojmë mirë këtë mësim, përndryshe gjithçka do të kthehet saktësisht si më parë, me huqet tona të këqija stërgjyshore dhe me vetëdijen se, përsëri, njerëzimi humbi një mundësi për t’u përmirësuar.

Art e Natyrë

April 20, 2020 by dgreca

Nga Astrit Lulushi/
Arti që ndahet nga natyra është imagjinatë, pa realitet, i sipërfaqshëm, si përrua herë i thatë, herë me ujë të cekët, i trishtë, i thatë, aspak tërheqës. Kur artisti nuk e sheh natyrën të jetë e bukur, ai krijon për hir të vetes; mendon se të tjerët janë pa shije, të shurdhër, ndërsa vetë i pakonkurueshëm, duke refuzuar jetën si prozaike dhe krijon një vdekje të cilën e quan poetike. Ai përbuz punët e lodhshme të ditës dhe fluturon drejt zjarreve të rrepta që djegin, por mendon se ndriçojnë errësirën; ha e pi, dhe më pas nxjerr idealin. Ai përcjell mendime dytësore dhe mbështetet në imagjinatë, në kundërshtim me natyrën; si në kohë lufte, kur njeriu ndëshkohet a dënohet pa gjyq nga polici. A nuk do të ishte më mirë që në tryezë të vihej me ideal, të shtrohej më parë idea, dhe pastaj të ngrënat e të pirat, ashtu sikurse bukuria të kthehet në art të dobishëm, dhe dallimi midis arteve të bukura dhe atyre të dobishme të zhdukej? Nëse historia do të tregohej e vërtetë, nëse jeta do të shpenzohej ndershmërisht e fisnikërisht, a nuk do të ishte më e lehtë ose e mundur që kufiri midis artit dhe natyrës të shkulej? Në natyrë, gjithçka është e dobishme, gjithçka është e bukur, sepse është e gjallë, lëvizëse, riprodhuese. Një realitet quhet i mirë sepse është i drejtë, në balancë, në harmoni, dhe jo si në peshore, ku qeveria rëndon dhe populli, në anën tjetër, është gur pavlerë.

24 ORE NGA BETEJA KUNDER KORONAVIRUSIT NE SHBA

April 19, 2020 by dgreca

PRESIDENTI TRUMP E SHEH ME OPTIMIZËM RIHAPJEN E EKONOMISE, GUVERNATORËT KËRKOJNË FONDE FEDERALE /

NGA DALIP GRECA/

Presidenti Trump edhe në daljen e së Dielës(19 Prill 2020) u shfaq optimist për mposhtjen e koronavirusit, i cili siç tha ai, e arriti kulmin dhe tash një pjesë e shteteve do të nisin rihapjen.Betejën e Amerikës me COVID-19 presidenti e cilësoi pozitivisht të kontrolluar, duke e krahasuar SHBA-në me Gjermaninë.

Duke filluar nga e hëna Teksasi dhe Vermont do të nisn rihapjen e bizneseve, ndërkohë që bashkia e Jaksonville në Florida e nisi rihapjen me hapjen e plazheve. Presidenti porositi se nuk duhet të hiqet dorë nga distancimi. Lidhur me protestat e së dielës në Teksas, Indiana etj, apo edhe ato në Michigan, Ohio, Utah, etj. gjatë ditës së dielë, presidenti tha se ata kanë të drejtën e tyre që të kërkojnë heqjen dorë nga mbyllja dhe hapjen e bizneseve për ringritjen e ekonomisë.

Mirëpo jo të gjithë shtetet mendojnë si presidenti. Governatorët në të dy krahët politik thanë të Dielën se qeveria federale duhet të rritë mbështetjen e saj për shtetet që përpiqen të fillojnë testimin masiv të koronavirusit për të krijuar siguri në rihapjen e ekonomisë. Ata kërkuan fonde federale dhe testime masive.I ashpër ishte në reagimin e tij Guvernatori Nga Virginia, Ralph Northam (Demokrat), i cili i quajti pretendimet e administratës Trump për burime të mjaftueshme”mashtruese”. Gjithësesi shenjë pozitive është fakti se administrata e presidentit Trump dhe drejtuesit e kongresit janë afër arritjes së një marrëveshje për të siguruar edhe 400 miliardë dollarë plus për të rinovuar fondet për një program kredie për biznesin e vogël.

Me gjithë këmbënguljen e presidentit për hapjen e ekonomisë, rreth 60 përqind e votuesve në Sh.B.A janë shumë të shqetësuar për rihapjen e menjëhershme të ekonomisë, sipas një anketimi të NBC News dhe Wall Street Journal.

Edhe New Yorku, qendra e pandemisë, është një ndër ata shtete që e kundërshtojnë hapjen e menjëhershme si në nivel qyteti ashtu edhe në nivel shteti.

Edhe pse Shteti ka një ulje graduale të përditshme të numrit të vdekjeve, si guvernatori Cuomo ashtu edhe kryebashkiaku Bill De Blasio nuk e shohin të afërt rihapjen, edhe pse kanë caktuar 15 majin si kufi të mundshëm.

Zyrtarët në Albany dhe në Manhatatn ende paralajmërojnë se New York City dhe pjesa tjetër e shtetit nuk janë të gatshëm të rihapin bizneset, shkollat apo të lejojnë grumbullimet.

Kryetari i bashkisë Bill de Blasio paralajmëroi të Dielën se me ardhjen e motit të pranverës, qyteti do të kërkojë më shumë zbatimin e rregullave të distancës sociale.

Po si është tabloja e betejës kundër COVID-19 në New York? Të Shtunën, numri i vdekjeve prej koronavirusit në shtetin e New York-ut ra nën 550 për herë të parë në mbi dy javë, të Dielën me 19 prill shifra u ngrit pak dhe shkoi në 627(numri i përgjithshëm i të vdekurëve 18 mijë e 298, ndërkohë që numri i të vdekurve të rinj për SHBA të Dielën u raportu në shifrat 1 mijë e 539, dhe në total 40 mijë e 533), ndërsa numri i të infektuarëve të rinj për New York ishte rreth 1 mijë më pak se një ditë më parë,por kriza nuk ka përfunduar, spitalet ende raportojnë rreth 2,000 pacientë të rinj COVID-19 në ditë.

De Blasio tha se joshja nga moti i ngrohtë i pranverës i njujorkezëve do të jetë një sfidë e vështirë, por ai paralajmëroi se nuk do të ketë lëshime. Ai kujtoi se rregulli, distancimi, do të mbrohen nga policia dhe shkelsit e rregullit do të përballen me gjoba deri në 1 mijë dollar. Kryebashkiaku nxiti qytetarët që nëse shohin grumbullime të fotografojnë dhe të njoftojnë autoritetet.

Në bashkitë e qytetit kanë humbur jetën nga beteja me COVID-19 rreth 13,000 njujorkezë, që nga 1 marsi, kur u raportua rasti i parë i koronavirusit. Shteti i New Yorkut ende ka problem me shifrat e vdekjeve për shkak se më shumë se 4,000 vdekje në New York City, që u raportuan se vdiqën nga virusi në çertifikatat e vdekjes, por që nuk u konfirmuan nga një test laboratori. Më shumë se 2,700 persona kanë vdekur në shtëpitë e pleqve në New York, shifër kjo më e lartë se në çdo shtet tjetër.

Një problem i rëndë për New York-un ka qenë dhe mbetet numri i lartë i oficerëve të Departamentit të Policisë të infektuar me COVID-19, por që fatmirësisht këtë javë ka filluar të bjerë ndjeshëm. Sipas Associated Press, departamenti më i madh i policisë ka raportuar se rreth 5,324 mbrojtës të rendit me uniformë të policisë ishin të sëmurë deri të shtunën, shifër kjo që përbën rreth 15% të forcës policore, por kjo shifër është më e ulët se ç’ishte që nga 9 prilli.Deri më tani, më shumë se 2,000 pjestarë të NYPD të testuar pozitivë janë rikthyer në punë, pasi kaluan karantinën dhe u shëruan.

Problemi më i madh për New Yorkun është përballja me deficitetet e mëdha në buxhet. Kryebashkiaku De Blasio tha gjatë të Dielës se nuk po bëhet sa duhet nga Qeveria Federale për të ndihmuar financat e zonave të goditura nga pandemia. Ai i është drejtuar Presidentit Trump dhe adminsitratës së tij me pyetjen: A doni ta shpëtoni New York City apo po i thoni New York-ut të bjerë i vdekur?

Gjuha dramatike e De Blasio erdhi gjatë konferencës së tij për shtyp të Dielën, pasi ai paralajmëroi javën e kaluar se planifikoi të shkurtojë 2 miliardë dollarë të tjerë nga buxheti i shërbimeve komunale të qytetit për shkak të rënies ekonomike. Ai tha se qyteti ka të ngjarë të humbasë të paktën $ 7.4bn në të ardhura tatimore gjatë vitit fiskal aktual dhe atë të ardhshëm.

De Blasio ka kritikuar paketën e lehtësimit të koronavirusit që Trump nënshkroi muajin e kaluar, duke thënë se New York-u mori vetëm 1.4 miliardë dollarë nga stimuli, krahasuar me rreth 58bn dollarë për industrinë e linjave ajrore. De Blasio i dërgoi një mesazh të hapur administrates, dhe i bëri jehonë një titull të gazetës Daily News në New York gjatë krizës së falimentimit të qytetit të viteve ’70, pasi Gerald Ford aso kohe ka mbajtë një fjalim në 1975, duke thënë se ai do të vinte veton ndaj një projekt-ligji federal që do të ndihmonte në shpëtimin e New York City nga falimentimet.De Blasio përdori shkrimin e Daily News që kishte në ballinë atë kohë titullin :

“Ford to City: Drop Dead “! De Blasio: “Pra, pyetja ime është, Z. Trump, Z. President, do të shpëtoni Nju Jork City apo po i thoni Nju Jork-ut që të bjerë i vdekur?