Përgatiti Rafael Floqi, sipas agjencive te lajmeve/

“E kam parë këtë botë të ndryshojë. Ka aq shumë urrejtje. Nuk e kuptoj.”

Nën majat e mprehta që qëndrojnë mbi çdo kapelë të Kishës së Jezu Krishtit të Shenjtorëve të Ditëve të Mëvonshme, ndodhet një tabelë që thotë: “Vizitorët janë të mirëpritur” – një dëshmi për përpjekjet e fuqishme misionare të këtij besimi.

Por të dielën në mëngjes, një ish-marins dhe veteran i luftës në Irak përfitoi nga mikpritja e këtij besimi – duke përplasur kamionin e tij në një kishë të LDS në Michigan, duke qëlluar besimtarët me një armë luftarake dhe duke i vënë zjarrin kapelës.

Të paktën katër persona u vranë në kishën në Grand Blanc Township, një vend i qetë. Tetë të tjerë u plagosën. Deri në shtatë persona mund të jenë ende të zhdukur ndërsa ekipet e kërkimit vazhdojnë të kontrollojnë rrënojat e djegura të asaj që dikur ishte një strehë shprese.

Sulmuesi vdiq në një përplasje me armë me policinë. Nuk është ende e qartë pse ai kreu këtë akt të tmerrshëm në këtë kishë të veçantë, rreth 60 milje në veriperëndim të Detroitit. FBI po e heton këtë sulm si një akt dhune me pikësynim, thanë autoritetet.

“FBI aktualisht po ekzekuton urdhër-kërkime në banesat dhe shtëpitë familjare të këtij autori për të kuptuar pse ai do ta kryente një akt të tillë të lig,” tha zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë, Karoline Leavitt, për Fox News të hënën, duke përmendur një bisedë me drejtorin e FBI-së, Kash Patel.

“Sipas bisedës që pata me drejtorin e FBI-së, e vetmja gjë që dihet për momentin është se ky ishte një individ që urrente njerëzit e fesë Mormone, dhe ata po përpiqen të kuptojnë më shumë rreth kësaj, sa ishte planifikuar, nëse ka lënë ndonjë shënim,” shtoi ajo, duke thënë se familja e autorit po bashkëpunon me hetuesit.

Kapela në rrugën McCandlish – një zonë e qetë pranë një fushe golfi dhe një liqeni – është një nga 324 masakrat me armë që kanë ndodhur këtë vit në SHBA. Kjo është gjithashtu një nga vendet më të fundit të adhurimit të shkatërruar nga dhuna e përhershme me armë në Amerikë – nga një kishë katolike në Minneapolis, te një sinagogë në Pittsburgh dhe një tempull Sikh në Wisconsin.

Të dielat “duhet të jenë një kohë paqeje, reflektimi dhe adhurimi,” tha Timothy Jones, një anëtar i një kongregacioni LDS rreth 15 minuta larg Grand Blanc, për Associated Press.

Por pas dhunës në vendet e adhurimit, një sulm i tillë “duket i pashmangshëm,” shtoi ai, “dhe aq më tragjik për shkak të kësaj.”

“Një shpërthim i madh dhe dyert u hapën me forcë”

Ishte ajo që besimi e quan “e diela e agjërimit”, kur anëtarët në të gjithë botën inkurajohen një herë në muaj të shmangin dy vakte dhe të dhurojnë ushqimin, ose paratë që do kishin shpenzuar, për të varfrit.

“Kjo është një ditë kur anëtarët e kishës udhëzohen të mendojnë për të tjerët, të jenë bamirës, të jenë të sjellshëm, të japin,” tha profesori i historisë dhe fesë, Matthew Bowman nga Claremont Graduate University.

Agjërimi është gjithashtu praktikë e zakonshme gjatë periudhave të zisë – dhe ata që shkonin në shërbesën javore në orën 10:00 paradite në Grand Blanc kishin arsye për të qenë në zi.

Vetëm një ditë më parë, udhëheqësi i Kishës së Jezu Krishtit të Shenjtorëve të Ditëve të Mëvonshme, Presidenti Russell M. Nelson, 101 vjeçar kishte ndërruar jetë.

Vonë të dielën në mëngjes, besimtarët sapo kishin përfunduar Sakramentin – pjesa e parë e shërbesës dy-orëshe, pas së cilës disa njerëz largohen – kur ndodhi sulmi, tha një besimtare me emrin Paula për CNN (përmes WXYZ).

“Dëgjuam një shpërthim të madh,” tha ajo, “dhe dyert u hapën me vrull.”

Një kamion me katër dyer dhe dy flamuj amerikanë të vendosur drejt lart pas dritares së pasme, përplasi pjesën e përparme të kishës.

Sulmuesi 40-vjeçar, Thomas Jacob Sanford, hapi zjarr me një armë sulmi ndaj besimtarëve, tha më vonë policia. Një besimtar me emrin Brian po ndihmonte disa zonja të moshuara të hipnin në makinë kur sulmuesi qëlloi mbi automjetin e tyre, tha ai për WXYZ.

“Po përpiqeshim të mblidhnim sa më shumë njerëz që mundnim,” tha ai, me këmishën e njollosur nga gjaku dhe dorën e djathtë të fashuar. “E pashë sulmuesin që doli nga ndërtesa, dhe në atë moment thjesht u përpoqa të largohem me makinë.”

Paula nuk e pa sulmuesin dhe nuk dinte nëse ai kishte hyrë brenda kishës. “Nuk dija nëse duhej të fshiheshim sepse nuk po shihnim askënd,” tha ajo.

Besimtarët nxituan të mbronin fëmijët, duke i mbuluar dhe zhvendosur në vende të sigurta, tha shefi i policisë së Grand Blanc Township, William Renye.

Kur infermierët që ishin në grevë në spitalin pranë, Henry Ford Genesys, dëgjuan për të shtënat, disa braktisën linjën e grevës dhe vrapuan drejt kishës për të ndihmuar ekipet e emergjencës, tha presidenti i Teamsters Local 332, Dan Glass.

“Jeta njerëzore është më e rëndësishme se mosmarrëveshja jonë e punës,” tha ai.

Por të shtënat nuk ishin i vetmi rrezik. Në ndërtesë kishte shpërthyer zjarr.

“Papritur, pashë tym që dilte,” tha Cindy Walsh, e cila banonte afër kapelës, për WXYZ. “Dhe më pas njerëzit filluan të dilnin.”

Policia mbërriti në vendngjarje rreth 30 sekonda pas thirrjes së parë në 911, tha Renye. Dy oficerë ndoqën sulmuesin dhe u përfshinë në shkëmbim zjarri. Tetë minuta pas mbërritjes së policisë, autori u vra në parking.

Ndërkohë, zjarri përfshiu me shpejtësi ndërtesën – me disa persona që mund të ishin ende brenda – ndërsa tymi i zi dhe i dendur ngrihej në qiell.

Kur ra nata, ekipet ishin ende duke kontrolluar rrënojat, “duke punuar pa pushim për të gjetur trupa të tjerë,” tha Renye, duke shtuar se nuk mund të konfirmonte numrin e saktë të të zhdukurve.

Deri në shtatë persona mund të jenë ende të zhdukur, tha një burim i zbatimit të ligjit për CNN.

Autoritetet po përpiqen të përcaktojnë “saktësisht kur dhe ku ka filluar zjarri,” por besojnë se autori e ka nisur zjarrin me qëllim, tha Renye.

Disa viktima ishin “afër zjarrit dhe nuk arritën të dalin nga ndërtesa”, shtoi ai.

Sanford besohet të ketë përdorur një substancë djegëse si benzina për të ndezur zjarrin, tha James Deir, agjent i posaçëm në Byronë për Alkool, Duhan, Armë zjarri dhe Eksplozivë (ATF).

Hetuesit shkuan të përpunojnë vendngjarjen pasi zjarri u shua dhe thanë se gjetën “disa pajisje të dyshuara eksplozive.”

“Jam e tronditur, shumë e tronditur,” tha Walsh. “E kam parë këtë botë të ndryshojë. Ka aq shumë urrejtje. Nuk e kuptoj.”

Kapela, dikur e ndriçuar nga dielli dhe e rrethuar nga gjelbërimi, tani është e panjohshme. Ndërtesa është një “humbje totale”, tha Renye. 

Në vend të stola kishash, tani ka grumbuj rrënojash; shtëpia mikpritëse është mbyllur; dhe dhimbja e kishës LDS vetëm po thellohet.

Dhe maja e bardhë e gjatë që dikur ngrihej mbi besimtarët në Grand Blanc, tashmë është zhdukur.

---

US • 6 min read 

How the mass shooting and a devastating fire unfolded at a Michigan church 

By 

Danya Gainor

, 

Holly Yan

Updated 1 hr 51 min ago 

Officials respond to deadly shooting and fire at church in Michigan

0:37 

Far below the piercing spires atop every Church of Jesus Christ of Latter-day Saints chapel rests a sign that beckons, “Visitors welcome” – a testament to the faith’s robust evangelizing efforts. 

But on Sunday morning, a former Marine and Iraq War veteran took advantage of the denomination’s open arms – plowing his truck into an LDS church in Michigan, shooting worshippers with an assault weapon and setting the chapel on fire. 

At least four people were killed at the church in tranquil Grand Blanc Township. Eight others were wounded. And up to seven people could be unaccounted for as search crews resume a harrowing search in the charred debris of what used to be a haven of hope. 

The assailant died in a shootout with police. It’s not clear why he unleashed multifaceted horror at this particular church, about 60 miles northwest of Detroit. The FBI is investigating the attack as an act of targeted violence, authorities said. 

Related article 

What we know about Michigan church shooter Thomas Sanford 

“The FBI is currently executing multiple search warrants at the residences and the family homes of this perpetrator to try to get to the bottom of why he would commit such an act of evil,” White House spokesperson Karoline Leavitt told Fox News on Monday morning, citing her earlier conversation with FBI Director Kash Patel. 

“Based on my conversations with the FBI director, all they know right now is this was an individual who hated people of the Mormon faith, and they are trying to understand more about this, how premeditated it was, how much planning went into it, whether he left a note,” she said, adding the killer’s family is cooperating. 

The chapel on McCandlish Road, a quiet stretch dotted with houses near a sprawling golf course and lake, was among 324 mass shootings this year in the US. It’s also the latest place of worship devastated by America’s unrelenting gun violence – from a Catholic church in Minneapolis to a synagogue in Pittsburgh to a Sikh temple in Wisconsin. 

Sundays are “supposed to be a time of peace and a time of reflection and worship,” Timothy Jones, who belongs to an LDS congregation 15 minutes away from Grand Blanc, told the Associated Press. 

But in the wake of violence at houses of worship, a shooting “feels inevitable,” he said, “and all the more tragic because of that.” 

‘A big bang, and the doors flew open’ 

It had been what the denomination calls a “fast Sunday,” when members globally are encouraged once a month to forgo two meals and donate the food, or the money they would have spent on food, to the poor. 

“This is a Sunday in which members of the church are being told to think of other people, to be charitable, to be kind, to reach out and give,” said Matthew Bowman, professor of history and religion at Claremont Graduate University. 

Fasting is also common in the church in times of grieving – and those headed to the weekly 10 a.m. service in Grand Blanc had reason for it. 

Just a day earlier, the leader of the Church of Jesus Christ of Latter-day Saints, President Russell M. Nelson, had died. 

Late Sunday morning, the worshippers had just finished the Sacrament – the first half of the two-hour service, after which some congregants leave – when the attack unfolded, a churchgoer named Paula told CNN affiliate WXYZ. 

“We heard a big bang,” she said, “and the doors flew open.” 

A four-door pickup with two American flags sitting straight up against the back window in the bed rammed into the front of the chapel. 

Jeff Caryl, who lives a block from the chapel, took this photo of the gunman’s truck. 

Jeff Caryl 

The 40-year-old attacker, Thomas Jacob Sanford, fired several rounds from an assault weapon at the worshippers, police later said. 

Churchgoer Brian was trying to help some elderly ladies into his car when the gunman opened fire on their vehicle, he told WXYZ. 

“We were trying to gather as many people as we could,” said Brian, his button-down shirt stained with blood and right hand wrapped in gauze. “I saw the active shooter come out of the building, and at that point, I just started trying to drive away.” 

Paula couldn’t see the shooter, she said, and didn’t know whether he had entered the church. 

“I didn’t know if we had to get down because we couldn’t see anybody,” she said. 

Church members and residents reunite Sunday at Trillium Theater across the street from the site of a shooting and fire at the Church of Jesus Christ of Latter-day Saints in Grand Blanc Township. 

Emily Elconin/Getty Images 

Churchgoers rushed to protect children, shielding them and moving them to safety, Grand Blanc Township Police Chief William Renye said Sunday. 

When nurses on strike at nearby Henry Ford Genesys Hospital heard about the shooting, some left the picket line and ran to the nearby church to help first responders, Teamsters Local 332 President Dan Glass said. 

“Human lives matter more than our labor dispute,” he said. 

But gunfire wasn’t the only danger. A fire had started in the church’s red brick meeting house. 

“All of a sudden, I saw smoke coming out,” Cindy Walsh, who was at home near the chapel, told WXYZ. “And then people were coming out.” 

Exhaustive search for victims continues 

Police officers descended on the scene some 30 seconds after the first 911 call, Renye said. Two pursued the suspect and “engaged in gunfire.” 

Eight minutes after police arrived, the gunman was killed in the parking lot. 

Meanwhile, the raging fire moved rapidly, quickly engulfing the chapel – with an unknown number of people still in the church – as it billowed massive plumes of thick, black smoke. 

As the sun went down, crews were still sifting through debris and “working tirelessly to find additional bodies,” Renye said, adding he couldn’t confirm the exact number of people missing. 

Up to seven people may be unaccounted for, a law enforcement source familiar with the investigation told CNN late Sunday. 

Emergency services respond Sunday to a shooting and fire at the chapel in Grand Blanc. 

Bill Pugliano/Getty Images 

Chapel building a ‘total loss’ 

Authorities are “trying to determine exactly when and where that fire ended up coming from and how it got started,” though they believe the shooter started the fire “deliberately,” Renye added. 

Some victims were “near the fire and they were unable to get out of the church,” the police chief said. 

Sanford used an accelerant, like gasoline, police believe, to light the church on fire, said James Deir, special agent in charge of the Detroit field division of the Bureau of Alcohol, Tobacco, Firearms and Explosives. 

Caryl, the neighbor, took this photo as the church burned. 

Jeff Caryl 

Evidence technicians went to process the scene after the fire was extinguished, and investigators said they found “some suspected explosive devices.” 

“I’m shaken, I’m very shaken,” Walsh said. “I’ve seen a change in this world. There’s so much hate in this world. I just don’t understand it.” 

The chapel, once bathed in sunlight and surrounded by greenery, is now unrecognizable. The building is a “total loss,” Renye said. 

Debris piles have replaced pews; the welcoming meeting house has closed its doors; and the LDS church’s mounting grief has swelled. 

And the tall white spire, which once towered over Grand Blanc worshippers as it reached toward heaven, is gone.