• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Lamtumirë i Përndershmi At’Arthur Liolin

September 29, 2023 by s p

Shuhet Shqiptari i Shquar i Amerikës i Përndershmi At’ Arthur Liolini, kleriku dhe kancelari i shquar i Kishës Shqiptare e Shën Gjergjit, -alias- Kisha e Fan Noli-t, Boston -një nga emrat dhe figurat më të shquara të Diaspores shqiptare, atdhetarizmit e patriotizmit, kleriku që mbajti gjallë traditën shpirtërore, hyjonre, njerëzore dhe mikpritëse Noliane.

Iku në amëshim i Përndershmin At’Arthur Liolini, student i fundit i Poliadrikut dhe Eruditit, Fan S.Noli.

Gjatë këtyre dhjetra viteve në Amerikë, jam takuar shpesh, me At’Arthur Liolinin, kemi ndarë gëzime, hidhërime, pagëzime, kemi perjetuar nderimin e largimin nga jeta të një sere figurash të shquara te çështjes kombëtare, letrave shqipe, por edhe ne aktivitete të ndryshme me taban kombëtar e historik. Origjina e At’Arthur Liolin është shqiptare, i lindur dhe i rritur në Amerikë. Me At’ Arthur Liolinin më lidhte edhe origjina e të parëve të tij, që janë me origjinë nga Boboshtica e Korcës, nga është edhe origjina e fëmijëve të mij, por edhe lidhje gjaku në distance.

I Përndershmi At’ Arthur Liolini, ishte një burrë i gjatë, i pashëm dhe fisnik, vecmas gjatë shërbesave kishtare me atë veshjen karakteristike të kishës, mbështjellë nga një mantel i verdhë rrezëllues, me zërin e butë, të ngrohtë e të përzëmërt që të mrekullonte me shqipen e kulluar dhe me kulturë që fliste, megjithëse është brezi i tretë i lindur dhe rritur në Amerikë. Përgjatë gjithë jetës së tij, At’Arthur Liolini me forcën e kujtesës, e vizionit, e mendjes dhe të penës shkroi një sere materialesh studimore, shkencore, hyjnore dhe historike, dhe nëpërmjet aktiviteteve në dedikim të vlerave kombëtare e historike, sikurse kishte bërë pararendësi i tij, Noli i Madh. Ndër materialet studimore, shkencore, historike dhe të shenjtërisë, At Arthur Liolin vleresohet dhe cmohet për ruajtjen dhe katalogimin e Arkivës Noliane dhe vendosjen dhe ruajtjen e afreskut te Shën Angjelinës Shqiptare në Kishën e Nolit në Boston, e vetmja femër e shenjtëruar mes 40 shënjtorëve meshkuj. Mbase do e kem të vështirë që në pak rreshta të përshkruaj kontributin e shquar të At’Arthur Liolinit, që na ka falur kohë nga koha e tij, duke i bashkërenduar kujtesen, ngjarjet dhe vitet, dhe ka nxjerrë në pah vlerat dhe virtytet e Kishës së Nolit, e cila bashkoi shqiptarët e Amerikës pa dallim feje e ideje. Karizma, aureola dhe trashëgimia e Kishës Noliane ndjehen ende sot në mbarë komunitetin shqiptaro – amerikan, mbare kombin e trojet shqiptare, fale perkushtimit dhe kontributit te At’Arthur Liolinit.

Kleriku dhe kancelari i Shquar i Kishes se Nolit, besonte në parimin bazë e jetësor se vepra dhe kontributi i Nolit flasin shumë, si një domosdoshmëri që vlen edhe në ditët e sotme, ka aftësi universale për të evokuar të kaluarën ngadhnjyese me njerëzoren, drejt atij vizioni që predikonte Noli i madh, në ruajtjen e traditës, gjuhës, kulturës, identitetin shqiptar. Moment emocionues dhe mbreselenes ishte dita dhe momenti kur une e intervistova At’ Arthur Liolinin, ishte ndjesia më e fuqishme e krenarisë kombëtare në tokën e mundësisë e demokracisë amerikane, aty ne Kishen e Nolit te Madh, dhe kjo është një arësye e forte dhe shpirterore që e përkujtoj sot ne diten e ikjes se tij ne Ameshim…

Fotot dhe Intervisten me At’Arthur i ruaj si gjënë më të bukur e të shtrenjtë të përjetësimit të vlerave kombëtare dhe identitetit kombëtar shqiptar, për të treguar se jemi një komb me botë, shpirt e mendim të lirë, ecim, jetojmë, tregojmë me penë, me kocke intelektuale, me mendje te shendoshe e krahe te forte. Ndërsa do te kthejmë kokën në perëndimin e viteve do te dallojme gjurmët e arta të kujtesës së vepres e kontributit studimor, shkencor historic dhe hyjnor te te Përndershmit At’Arthur Liolini dhe te kombit shqiptar ne Amerike qe ai e donte dhe e respektonte me ndjenje qytetarie e njerezore te admirueshme. Janë gjurmë që gjithmonë do të kujtohen si shprehi e ndodhisë në etapa të ndryshme dhe e ekzistencës së tyre, për t’u përqendruar në erudicionin e një prej figurave që është çmuar shumë prej shqiptarëve dhe amerikanëve, si një figurë hyjnore dhe njerezore dhe e Rilindjes Kombetare ne Amerike. Një obligim sa shpirtëror e qytetar, sa intelektual e atdhetar ne brezi i tashëm në Amerikë, i deyrohemi figures se te Përndershmi At’Arthur Liolinin.

Lamtumirë i Përndershmi At’Arthur Liolinin,

Lamtumirë miku im i vyer, miku i gjithe shqiptareve ne Amerike, Diaspore dhe kudo ne trojet shqiptare

Të Ikurit si Ti mbeten Jetësisht të ardhur!

Ti do tè mbetesh perhere Klerikui devotshem dhe kancelari i shquar i Kishes Shqiptare e Shën Gjergjit, nje pasardhes i denje i Nolit te madh.

Ti do tè mbetesh perhere ne Panteonin e Arte te kujteses kombetar e historike!

Prehu i qetë mes ëngjujve të Parajsës!

Nderime, Respekt dhe Mirenjohje

Raimonda Moisiu

Author/Freelancer

Florida SHBA

Filed Under: Analiza

FJETI MË ZOTIN ATË ARTUR LIOLINI

September 29, 2023 by s p

Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë/

Në datën 28 shtator 2023 ndërroi jetë atë Artur Liolini, Kryekancelar i Kryedioqezës Shqiptare të Kishës Orthodhokse në Amerikë. Një humbje e madhe për familjen, për kishën ku shërbente dhe për të gjithë komunitetin shqiptar në Amerikë. Atë Arturi ishte nxënës i Imzot Theofan Nolit dhe vazhdoi me përkushtim veprën e tij.

Artur Evans Liolini lindi më 19 qershor 1943 në Nju Jork, në një familje me origjinë nga Boboshtica e Korçës. Në vitin 1967 mbaroi studimet për Histori Arti (Mesjeta dhe Bizanti) në Universitetin “Princeton”. Në vitin 1970 u dorëzua prift në Boston dhe i shërbeu komunitetit shqiptar në kryekishën e Shën Gjergjit. Në vitin 1975 u emërua Kancelar i Kryedioqezës Shqiptare të Kishës Orthodhokse në Amerikë, të cilës i shërbeu derisa ndërroi jetë. Gjatë shërbimit të tij, atë Arturi gjallëroi jetën shpirtërore dhe veprimtaritë e komunitetit orthodhoks shqiptar.

Atë Arturi ka bërë disa vizita në Shqipëri, duke qenë dashamirës i Kishës Orthodhokse Autoqefale të Shqipërisë dhe ka mbështetur veprën e ringritjes së saj nga gërmadhat e regjimit ateist. Në vitin 2010 ai mirëpriti në Boston Kryepiskopin Anastas, me rastin e 100-vjetorit të Kryedioqezës Shqiptare.

Kisha Orthodhokse Autoqefale e Shqipërisë i shpreh ngushëllimet e ndjera familjes. Perëndia e prehtë shpirtin e tij në tendat e të drejtëve!

Filed Under: Analiza

Shuhet At Arthur Liolin, Vatra telegram ngushëllimi

September 29, 2023 by s p

Në emër të Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës VATRA, të gazetës Dielli, të gjithë vatranëve e shqiptaro-amerikanëve, familjes, Kishës e miqve, ju dërgoj ngushëllimet më të dhimbshme për kalimin në amshim të një prej prelatëve të më shquar të Kishës Ortodokse Shqiptare në Amerikë At Arthur Liolin.

Gjithmonë do ta vlerësojmë e kurrë s’do ta harrojmë kontributin e jashtëzakonshëm të At Arthur Liolin për Kishën Ortodokse, komunitetin shqiptar dhe çështjen kombëtare në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Mirënjohje për lidhjen e gjallë dhe bashkëpunimin e shkëlqyer të At Liolin me Vatrën, Diellin e vatranët.

Një shërbëtor i devotshëm i Perëndisë, një patriot i flaktë i kombit, një veprimtar e shërbestar sakrifikues i komunitetit shqiptar, pasardhësi i fundit i At Fan Nolit, la pas një trashëgimi të çmuar dhe një shembull të lartë fetarie e atdhedashurie.

Mirënjohje përjetë për shqiptarin e madh At Arthur Liolin.

Me dhimbje dhe trishtim

Kryetari i Vatrës

Elmi Berisha

Filed Under: Opinion

Presidentja Osmani takoi ambasadorët e Quintit dhe të BE-së pas sulmit terrorist dhe aktit të agresionit të Serbisë kundër Kosovës

September 29, 2023 by s p

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani ka takuar në një mëngjes pune, ambasadorët e Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Britanisë së Madhe, Gjermanisë, Francës, Italisë dhe të Bashkimit Evropian, për të diskutuar situatën aktuale në veri të vendit pas sulmit terrorist dhe aktit të agresionit të Serbisë kundër Republikës së Kosovës.

Në takim, Presidentja Osmani ka falënderuar ambasadorët për solidaritetin dhe ngushëllimet e shprehura për vrasjen e heroit të Kosovës, rreshterit të Policisë së Kosovës, Afrim Bunjakut, si dhe lëndimit të disa policëve tjerë. Ajo ka vlerësuar lartë punën e shkëlqyeshme dhe profesionale të Policisë së Kosovës dhe institucioneve të tjera të sigurisë në ballafaqimin me sulmin terrorist.

Presidentja Osmani ka theksuar rëndësinë e bashkëpunimit të ngushtë me shtetet aleate dhe koordinimit të institucioneve të sigurisë, me qëllim të parandalimit të përsëritjes së akteve të tilla.

“Kosova është e vendosur që të vazhdojë ta promovojë paqen dhe stabilitetin në rajon, si dhe të punojë me komunitetin lokal serb për t’i afruar dhe integruar në shoqërinë dhe institucionet e Kosovës”, ka theksuar Presidentja Osmani.

Presidentja ka bërë të ditur se institucionet e Republikës së Kosovës janë të përkushtuara në menaxhimin e situatës aktuale dhe për të ndihmuar në arritjen e ruajtjen e paqes dhe stabilitetit.

Sipas Presidentes Osmani, duhet të kërkohet llogaridhënie nga Serbia për veprimet e saj kundër Kosovës, duke ia bërë të qartë se duhet të ndalojë financimin, mbështetjen dhe shtytjen e grupeve kriminale për veprime terroriste.

“Mungesa e masave të tilla mund të keqpërdoret nga ana e Serbisë dhe për rrjedhojë mund të kemi përsëritje të veprimeve terroriste”, ka nënvizuar Presidentja Osmani.

Filed Under: Politike

In Memoriam Sterjo Spasse – Me Mirënjohje

September 28, 2023 by s p

Naum Prifti/

Si shkrimtar i jam mirënjohës Sterjo Spasses (gusht 1914 – shtator 1989) Në krijimet e tij përjetova letërsinë me mjedise dhe personazhe shqiptare. Kur lexova romanin “Afërdita” dhe ndesha përshkrimin e Sterjo Spasses për Xha Koroveshin ulur ndanë oxhakut me katruven e ujit pranë e me çibukun në gojë, u mrekullova. Deri atëherë romanet italiane dhe franceze që kisha lexuar si “Konti i Monte Kristos”, “Bija e mallkuar”, “Ura e Psherëtimave,” “Maska e zezë,” e të tjera të këtij lloji, ishin plot me kontër e kontesha, aristokratë e dukesha, tejet larg jetës sime, si nga botë vështrimi ashtu edhe komunikimi me etikë aristokrate. Prandaj për mua, Afërdita ishte më shumë se një roman me telashet e gëzimet e një vajze qytetare që vjen arsimtare në fshat. Përjetimi im u përforcua kur lexova romanin e tij “Pse?” me famë në atë kohë, ku spikasin pikëpyetjet e një djaloshi që jeton mes një mjedisi disi të huaj e të pa kuptuar për të, i cili arrin në një fund tragjik. Në sytë e mi vepra si këto e ngritën Sterjo Spassen në apogjeun e shkrimtarëve shqiptarë aty pranë rrethit të autorëve të mëdhenj si Naim Frashëri, Migjeni, Çajupi, Mjeda, Asdreni, të cilët të gjithë kishin kaluar në amshim. Prandaj sapo vajta në Tiranë për të ndjekur studimet e shkollës së mesme, dëshira ime më e madhe ishte ta shihja Sterjon Spassen “me mish e kocka’ të gjallë. Dhe një ditë vjeshte duke ecur buzë trotuarit të kafe “Berlinit” në qendër të qytetit, një shok që e njihte, më tha: “Ja ku e ke Sterjo Spassen, ai me ata flokët e gjatë.” Ishte viti 1950. Ai kishte tipare skulpturore, burrërore, por njëkohësisht të buta e mirëdashëse. Më lanë mbresë të veçantë flokët e tij të dendur, të cilët prapa formonin një fole ku mund të shtrohej një fajkua a shqiponjë. Edhe sot ashtu më ka mbetur në mendje.

Për fat, në shkollë të mesme kisha shok banke Kristo Pandofskin, maqedonas nga Verniku. Ai e quante Sterjon ‘mik të familjes’ me qenë se edhe ai ishte nga zona e Pustecit. Kristoja shkonte për vizitë në shtëpinë e Sterjos të dielave kur kishim liridalje. Prej tij mësova se në shtëpinë e Sterjos flitej sa maqedonisht, sa shqip, sipas rastit. Kur u kthye nga një prej vizitave më solli vëllimin me tregime “Nusja pa duvak” qe ia kishte falur vetë Sterjoja. E lexova me një frymë duke e lutur të më sillte dhe ndonjë libër tjetër për ta lexuar kur t’i jepej rasti. Nga letrat që këmbente Kristoja me të jatin, mësova edhe unë disa fraza maqedonisht, sikurse “Milime Tate!’ dhe pak shprehje me formula tradicionale që në shqip mund të përkthehen si “Vij të pyes për shëndetin tënd” etj.

Romani i Spasses “Ata nuk ishin vetëm” botuar më 1952 vinte në dukje bashkëpunimin antifashist të popujve të Ballkanit, kryesisht shqiptar dhe maqedonas. Ky roman i përshtatej metodës së realizmit socialist në letërsinë shqiptare të pasluftës. Por në të gjithë veprën e Spasses shquhet origjina e autorit dhe neveria që ndjen për arrogancën, dhunën e bejlerëve dhe të pushtuesve Italiane.

Brenda një periudhe të shkurtër dhjetë vjeçare 1972-1983, Sterjo Spasse botoi njërin pas tjetrit pesë romane voluminozë, ku shkriu kujtimet e fëmijërisë, rrëfimet e më të moshuarve, tok me ato që akumuloi nga historia. Ky cikël, që do ta quaja cikli i Rilindjes, fokusohet te përpjekjet e rilindësve tanë, njerëz të penës dhe të pushkës për zgjimin kombëtar dhe për të shkundur zgjedhën otomane me përkrahjen e fqinjëve maqedonasë dhe grekë. Madje i frymëzuar nga lëvizja anti-osmane për Rilindjen e Maqedonisë, ai e pagëzoi djalin me emrin Ilinden.

Më kujtohet se në mesin e viteve tetëdhjetë Sterjoja pati gëzim të madh familjar: kthimin e të vëllait nga Amerika, i emigruar atje para lufte. Festën me miq e shokë e bënë në vendlindje, në Gollomboç. Kurrë më parë dhe as më pas Gollomboçi s’kishte patur aq shumë mysafirë të nderuar, artistë, shkrimtarë, gazetarë, këngëtarë, radio kronistë. Vargu i gjatë i veturave me ngjyra e marka të huaja ishte një pamje e paparë për fshatin. Të afërm të familjes u dyndën nga ana e anës për të përshëndetur ardhjen e të mërguarit. Shumë prej tyre nuk e kishin njohur të vëllanë e tij por erdhën për të nderuar Sterjo Spassen.

Vepra dhe talenti i Sterjo Spasses zë vend të merituar në letërsinë shqipe të pavarësisë dhe të realizmit socialist ndërsa pena e tij ju përkushtua farkëtimit të lidhjeve tradicionale shqiptare-maqedonase.

Shënim: Takim përkujtimor kushtuar figurës dhe veprës së Sterjo Spasses mbajtur në Bibliotekën e Kongresit në Uashington DC, në 10 maj 2012

May be an image of text

See Insights and Ads

Create Ad

All reactions:

11

Filed Under: Fejton

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 1426
  • 1427
  • 1428
  • 1429
  • 1430
  • …
  • 2781
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • QERIM VRIONI DHE FOTOGRAFËT QË SHKRUAN HISTORINË
  • Çamëria, kur e vërteta kërkon shkrim, përgjegjës dhe afat!
  • Dhurata, buzëqeshje dhe urime në shkollën shqipe “Skenderbej”
  • ROLI I PRESIDENTES OSMANI NË RIKTHIMIN E BESIMIT DHE BASHKËPUNIMIT TË KOSOVËS ME SHBA-NË DHE BE-NË
  • WHEN KOSOVA WORKS, AMERICA SPEAKS
  • Shkolla shqipe “Gjergj Fishta” – Long Island, New York festoi festat e fundvitit
  • Fotografia e Gjon Milit dhe CHARTRES CATHEDRAL -Një monument i entuziazmit Kristian
  • Lamtumirë legjenda jonë e mikrofonit në gazetarinë sportive Ismet Bellova!
  • Politika e mençur…
  • VEPËR NGA MË TË PASURAT E MË NJERËZORET NË MENDIMIN KRITIK
  • KOZMOPOLITIZËM
  • “Kur shpirti kthehet në gërmadhë lufte”
  • VATRA TELEGRAM URIMI AKADEMIKES JUSTINA SHIROKA PULA ME RASTIN E ZGJEDHJES KRYETARE E AKADEMISË SË SHKENCAVE DHE ARTEVE TË REPUBLIKËS SË KOSOVËS
  • Suzana Shkreli: “We can make history by electing Michigan’s first Albanian Secretary of State”
  • NDAA i SHBA-së dhe pozicioni i Kosovës në arkitekturën e sigurisë

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT