Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, zhvilloi sot një bisedë telefonike me Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, z.Jens Stoltenberg. Kryeministri Kurti e njoftoi Sekretarin e Përgjithshëm Stoltenberg se qytetarët e Kosovës janë informuar mirë për masat në ardhje, se masat janë plotësisht në përputhje me ligjet dhe Kushtetutën e Kosovës, si dhe që zbatimi i tyre është koordinuar me bashkësinë ndërkombëtare. Nën masën e re të kalimit kufitar në vendkalimet kufitare të Kosovës, më 1 gusht, deri në ora 18:00 kishin kaluar 2521 qytetarë me dokumente identifikimi nga Serbia. Për këtë procedurë të re kanë pritur mesatarisht vetëm 20 sekonda, pasi gjithçka është digjitalizuar nga institucionet e Kosovës. E njëjta procedurë në vendkalimet serbe zgjatë nga 10 minuta deri mbi një orë. Kryeministri Kurti e informoi Sekretarin e Përgjithshëm Stoltenberg se mediat e kontrolluara nga Qeveria e Serbisë kanë zbatuar një fushatë dezinformimi gjatë muajit të fundit, duke u përpjekur të ndërtojnë një narrativë të rreme dhe negative për këto masa në ardhje. Është vërtetuar tashmë se këto fushata dezinformuese po ndihmohen nga shteti rus, në përpjekjen për të destabilizuar Ballkanin.

Z. Stoltenberg e siguroi Kryeministrin Kurti për angazhimin dhe bashkëpunimin e NATO-s dhe KFOR-it për ruajtjen e paqes dhe stabilitetit në Kosovë dhe në rajon.

Dr. Adriana Fishta-Bejko

Një vështrim i përgjithshëm i sfidave me të cilat përballen emigrantët.

Politika e emigracionit dhe procesi i integrimit, si dhe qasja ndaj fenomenit të emigracionit për vende të ndryshme është e ndryshme, dhe si rezultat i ndryshimeve të vazhdueshme shoqërore dhe politike integrimi i emigrantëve është subjekt i një sfide të vazhdueshme. Integrimi i emigrantëve është një problem gjithnjë e në rritje me të cilën përballen pjesa më e madhe e shteteve. Që pas 1945, demografia e botës ka ndryshuar dukshëm duke e ҫuar në afër    1 miliard numrin e emigrantëve në botë. Politika e emigracionit në Kanada është bazuar qartazi mbi parimet e multikulturalizmit dhe diversitetit, por është ndryshe të shohim ligjet në letër nga përvojat jetësore të emigrantëve në procesin e integrimit të tyre. Studimet në këtë fushë e konsiderojnë integrimin e arrirë të emigrantëve si një “zhvillimi i një qëndrimi të përbashkët, se si duam të jetojmë bashkë dhe në harmoni në një shoqëri multikulturore”. 

Çfarë kërkohet nga njerëzit që emigrojnë për t’u konsideruar të “mire-integruar ? Shtetet pritëse kërkojnë, para së gjithash, mësimin e gjuhës së vendit pritës, respektimin e rendit liberal demokratik dhe njohjen e historisë, gjeografisë, normave sociale dhe ligjeve të vendit. Këto janë premisat kryesore për të marrë pjesë në jetën e punës dhe arsimimin në vendet pritëse. E kjo përkon me dëshirën konkrete të emigrantëve për punë dhe shkollim. Aftësitë gjuhësore dhe respektimi i ligjeve shihen si gur themeli i integrimit. Por a mjafton kaq që një të emigrant të konsiderohet “i mirë-integruar”, kur ai flet gjuhen dhe respekton ligjet e vendit? Mbështetur në përvojat e emigrantëve në Kanada, i vetmi vend ku sfondi i emigracionit dhe multikulturalizmit sanksionohet edhe në kushtetutën e vendit, në dukje duket sikur emigrantët sigurojnë një integrim relativisht të lehtë, por në të vërtetë ai shoqërohet me shumë sfida. Sipas studjuesve të kësaj fushe, procesi i integrimit përfshin rregullimin e emigrantëve në vendin e zgjedhur si destinacion në të gjitha fushat, ekonomike, sociale, kulturore, politike dhe hapësinore. 

Sfida e parë në përpjekjet për t’u integruar me dinjitet në një vend të huaj është mësimi i thellë i gjuhës së vendit pritës me të gjitha nuancat dhe modalitet e saj. Njohja e përciptë e gjuhës është një pengesë e madhe në aftesinë për të komunikuar, e cila nga ana e saj sjell vështirësi të dukëshme në gjetjen e punës, në arsimimin e fëmijëve e të tjera, Këtu është vendi të theksojmë se edhe pritshmëritë për nivelin gjuhësor nga ana e atyre që emigrojnë janë shumë “interesante” dhe mjaftohen me nivelin minimal të njohjes së gjuhës. Shumë persona ose pretendojnë se e njohin gjuhën e vendit pritës pasi i janë nënshtruar një provimi standard (dhe qarkullojnë shumë anekdota që tregojnë për keqkuptimet që ndodhin në jetë) ose mendojnë se do t’a mësojnë gjuhen pasi të emigrojnë në atë vend. Realiteti që përjetojnë kur emigrojnë është shumë zhgënjyes për ta, pasi përballen me nevojën për të komunikuar apo për t’u krahasuar me nivelin gjuhësor të folësve vendas, ose u duhet menjeherë të gjejnë punë (shpesh herë edhe dy punë) për të përballuar nevojat ekonomike, gjë që nuk u jep kohën e nevojëshme për të ndjekur kurse për mësimin e gjuhës. Kësisoj, niveli i tyre gjuhësor pëson një stanjacion dhe mbetet ose në nivelin Fillestar (A2-B1) ose në rastin më të mirë, në nivelin Mesatar (B2-C1). Kjo situatë krijon një barrierë të veҫante në arritjet akademike apo profesionale në vendin pritës.

Sfida e dytë është gjetja e vendit të punës. Edhe në këtë fushë emigrantët janë në disavantazh pasi duhet përvehtësimi dhe zbatimi i ligjeve dhe kërkesave profesionale të vendit pritës. Duhet filluar nga e para procesi i njohjes së diplomave apo marrja e liҫencave sipas kërkesave të vendit pritës.  Gjithashtu, emigrantët duhet t’u nënshtrohen provime të ndryshme si për nivelin e gjuhës ashtu edhe për atë professional, gjë që i vendos në disavantazh të ndjeshëm në tregun e punës. Sfida e tretë është gjetja e një vendbanimi të përshtatshëm për familjen e tyre. Shumica e emigrantëve e fillojnë jetën në apartamente me qira, por e kanë të vështirë të përballojnë qiratë e larta. Për rrjedhojë, ata kërkojnë shtëpi me qira të ulta, por këtu hasen me një problem tjetër- shtëpitë me qira të ulta gjenden në zona problematike të qytetit, ku krimi është më i lartë dhe cilësia e shkollave më e ultë.

Sfida e katërt është kujdesi për shëndetin e tyre dhe të familjes. Shumë familje emigrante nuk kanë mundësi financiare të përballojnë ҫmimet e shërbimeve shëndetësore. Edhe në vende me shërbim shëndetësor social, siҫ është Kanadaja, jo të gjitha shërbimet mbulohen nga shteti falas. Si pasojë, ҫdo qytetar duhet të blejë siguracion shëndetësor dhe kjo i shtohet shpenzimeve të familjes, por sëmundjet nuk pyesin! Si rezultat, ndjenja e pasigurisë dhe ankthit i ndjek emigrantët në ҫdo hap të jetës së tyre.

Sfida e pestë është transporti në vendet pritëse. Të rritur në Shqipërinë tonë te vogël (vetëm 28000 km katror) dhe të emigrosh në një vend, si Kanadaja (9.98 milion km katror), të ndryshon komplet dinamikën e jetës. Si rezultat, transporti bëhet problematik, pasi distancat marrin një kuptim krejt tjetër. Emigrantët duhet të udhëtojnë distanca të gjata për të mbijetuar. Për të kursyer paratë e tyre të pakta, detyrohen ose të blejnë makina të vjetra (sepse kushtojnë me pak), ose të përdorin transportin public për orë të tëra. Të dy rastet përbëjnë sfida të veҫanta pasi –                a) në se blen makinë të vjetër, shpenzimet vazhdojnë sepse makina mund të prishet në rrugë apo duhet të njohësh rregullat e trafikut për të marrë patentën (të gjitha në gjuhë të huaj) ose b) do të harxhosh orë të gjata në transportin publik për të shkuar dhe për t’u kthyer nga puna.

Sfida e gjashtë është e lidhur me njohuritë për normat sociale dhe përshtatjen kulturore në vendi pritës, siҫ janë njohja e historisë dhe gjeografisë, njohja e rregullave për taksat, për patenten, rregullat e qarkullimit etj. …. Dhe numri i sfidave mund të vazhdojë pa fund.

Mirëintegrimi ështe zgjedhje personale dhe duhet parë me kujdes nga ҫdo individ.

 Megjithatë. shqiptarët mërgimtarë bëjnë shumë sakrifica për të mësuar sa më shumë që të integrohen me dinjitet në vendet pritëse. Pavaresisht nga arritjet positive, le për të dëshiruar pjesmarrja e tyre në veprimtaritë dhe organizatat e ndryshme profesionale, sociale apo bamirëse në vendet ku emigrojnë. Kjo ndodh për shume arsye siҫ janë mungesa e aftësive gjuhësore, mungesa e lidhjeve me vendasit, mungesa e kohës (pasi mërgimtarët duhet të bëjnë 2-3 punë të ndryshme etj.), distancat e largëta, por edhe mungesa e interesit për t’u përfshirë në këto organizata vendore apo ndërkombëtare.  

Rrugetimi im për t’u integruar në SHBA apo në Kanada (ku kam jetuar në 30 vite jashtë atdheut) është pak më ndryshe pasi unë nuk kisha probleme as me gjuhën dhe as me vendin e punës, sfida shumë serioze që kanë përballuar bashkëatdhetarët e mij të nderuar. Gjatë 30 viteve në mërgatë unë kam vazhduar të punoj në sektorin e arsimit, si në Shqipëri. Por edhe pse në të njëjtën fushë, rregullat, metodat e mësimdhënjes, komunikimi me studentët, hulumtimet shkencore, botimet dhe legjislacioni arsimor etj. duhej të mësoheshin nga e para pasi ishin krejt ndryshe nga ato të Shqipërisë. 

Për këtë qëllim, pas arritjes time në Kaliforni menjëherë iu nënshtrova sfidave të përballuara nga ҫdo emigrant- vlerësimi i diplomës, provimet e qytetarisë………..etj…dhe pjesmarrja në organizata profesionale.  Isha me fat që në vitin 1994 u pranova në organizatën e nderuar ndëkombëtare, DKG International Society, Distinguished Women Educators. Kjo është një organizatë ndërkombëtare mësuesesh shumë e njohur, me degë në këto vende anëtare:

United States, Canada, Norway, Sweden, Mexico, Finland, Guatemala, Iceland, The Netherlands, Puerto Rico, Great Britain, El Salvador, Costa Rica, Germany, Estonia, Panama, Japan

Kjo organizatë e themeluar në Texas, USA me 11 Maj, 1929 ka mision që  “Drejtueset e arsimit duher të influencojnë dhe të përmirësojnë arsimimin kudo në botë.” Duke qënë se ky është edhe misioni im në jetë, unë kam përfituar shumë nga pranija ime prej 3 dekadash në këtë DKG International. Një nga fondacionet e kësaj organizate, DKG International Educators Foundation (DKGIEF) ka si vizion dhe mision sponsorizimin e propozimeve për projekte që kontribojnë në edukimin dhe arsimimin e njerëzve kudo në botë pra, ndihmojnë për arsimimin bashkëkohor kudo në botë. Fondet për sponsorizime mbështeten plotësisht në donacionet që japin antarët për këto projekte. Kësisoj, antarësia ime në një organizatë profesionale si DKG International, mund të krijonte mundësi sponsorizimi për të ndihmuar sadooak në integrimin e emigrantëve shqiptar në shoqërinë kanadeze.

Që nga fillimet e tij në 1964, fondacioni DKGIEF ka dhënë miliona dollarë për projekte të cilat pasurojnë, përmirësojnë dhe nxisin mirëkuptimin ndërkombëtar dhe mësimdhënjen shembullore kudo neë botë. Menjëherë fillova punën për hartimin e ideve konkrete për një projekt që do të ndihmonte në integrimin me dinjitet të bashkëatdhetarëve në Kanada. Procesi i aplikimit dhe miratimit të  projektit të propozuar i nënshtrohet një vlerësimi shumë rigoroz dhe konkurenca për sponsoriz është shumë e madhe, sepse mund të propozohen me qindra projekte nga rreth 70000 antarë nga vende të ndryshme për vetëm disa sponsorizime vjetore që u dhanë për vitin shkollor 2022-2023.

Nëse pajisen nënat emigrante me njohurite e duhura gjuhësore dhe kulturore, ato do të bëhen pjesë integrale e shkollimit të fëmijëve të tyre.  ” Empowering immigrant women through improving English proficiency and cross-cultural literacy, helps them get involved in their children’s education.” 

Në hulumtimet e mija shkencore dhe në takimet me kolegë në konferenca të ndryshme rajonale apo ndërkombëtare, kisha vënë re se ekzistonte një “mit i heshtur” ndërmjet mesuseve të vendeve pritëse se “prindërit e fëmijëve emigrantë nuk interesohen për shkollimin e fëmijëve të tyre, pasi ato hezitojnë të vijnë në shkollë apo të angazhohen në veprimtaritë jashtëshkollore”. Si prind i fëmijëve emigrant dhe si pedagoge në fakultet mësuesije, ky mit vërtetë më shqetësonte, sepse isha e sigurtë që ky mendim i disa kolegëve të mij amerikan, anglez apo kanadez ishte plotësisht pa baza.  Në të njëjtën kohë, më shqetësonte edhe fakti që një mit i tillë mund  të rrezikonte edhe në aspektin etik të mësimdhënjes, pasi një mësues me mendime të tilla mund  t’i shikonte fëmijët e emigrantëve si fëmijë të një kategorie të dytë dhe vetë emigrantët si njerez që nuk vlerësonin arsimin dhe dijen. 

Për këtë arsye, kërkova që në një gjimnaz të qytetit ku jetoj të bëja një anketë me prindërit emigrantë dhe qëllimisht njëra nga pyetjet e anketës ishte, “ Pse vendosët të largoheshit nga vendi juaj?” Nga kjo anketë prisja të “zbuloja” dy gjëra; 

a) a do t’i përgjigjen prindërit emigrantë anketës time dhe 

b) sa % e tyre do të përmendnin mundësitë për shkollimin e fëmijëve të tyre si arsye për emigrimin e tyre. 

Për të ndihmuar prindërit, fletë anketa u përkthye në 17 gjuhët që fliteshin në atë shkollë. Përgjigjet e anketës vërtetuan katërcipërisht se “miti i heshtur”, i cili paragjykonte prindërit emigrant sikur ato nuk interesoheshin për shkollimin e fëmijëve të tyre, ishte plotësisht pa bazë dhe i gabuar. Rezultati i përgjigjeve të anketës ishte 

a) 97% e prindërve iu përgjigjen pyetjeve të anketës dhe 

b) 87% e prindërve u përgjigjen se arsyeja kryesore pse kishin emigruar ishte “ për të siguruar mundësi arsimim/jete më të mirë për fëmijët e tyre”. Këtu bënin përjashtim prindërit refugjat të cilët vinin si prioritet “ mbrojtjen dhe sigurinë e jetës”.

Megjithëatë, problemi ishte real – prindërit emigrant nuk ishin shumë të lidhur me shkollëen e fëmijëve rë tyre. Cilat ishin arsyet?

E “armatosur” me të dhënat e grumbulluara, fillova të mendoja se si mund të gjeja një mënyrë që edhe të ndihmoja komunitetin shqiptar në Calgary, Kanada dhe njëkohësisht të vërtetoja me baza shkencore se koncepti që prindërit emigrantë nuk interesohen për mbarëvajtjen e fëmijëve të tyre në shkollë është sa i gabuar aq edhe rrezikon të krijojë premisat që disa mësues t’i trajtojnë me pa të drejtë si prindërit emigrant ashtu edhe fëmijët e tyre.

Ḗshtë një fakt i njohur që nuk mund të bëhet hulumtim shkencor pa shpenzime, pra duhej gjetur një mënyrë që të hartohej një propozim për një projekt që do të tërhiqte vëmendjen e një organizate që do të n’a sponsorizonte. Kështu lindi propozimi se nëqoftëse se ne i pajisim prindërit emigrantë me mjetet e duhura (gjuhën e vendit dhe njohuritë për sistemin) ato me siguri do të marrin pjesë aktive në veprimtaritë e shkollave të fëmijëve të tyre. Por së pari, duhej gjetur cilat janë arsyet që i pengojnë prindërit të marrin pjesë në veprimtaritë e organizuara nga shkollat e femijeve te tyre. Pas studimit të shumë artikujve  shkencor dhe eksperimenteve t ë botuara, unë arrita të identifikoj dy arsyet kryesore që i pengojnë prindërit emigrantë të shkojnë në shkollat e fëmijëve të tyre:

a) mungesa e aftësive komunikuese ne gjuhën e vendit pritës dhe 

b) mungesa e njohurive të kulturës, pritshmërive, rregullave dhe të filozofive të arsimit të vendit pritës. 

Këtej lindi edhe argumenti se, nëqoftëse ne jemi në gjëndje të përmirësojmë nivelin e njohurive gjuhësore dhe nivelin e njohjes së filozofive të edukimit të fëmijëve si dhe përgjegjësitë e prindërve ndaj shkollave të fëmijëve të tyre, ne do të ndihmojmë prindërit të jenë më aktiv në edukimin e fëmijëve të tyre dhe të hedhim poshtë “mitin e heshtur” për mungesën e interesit të prindërve emigrant për shkollimin e fëmijëve. Njëkohësisht, shqetësimi im është se në mënyrë të veҫantë gratë emigrante i kanë shumë të kufizuara mundësitë për t’u integruar pasi në shumë raste ato mbetën si shtëpiake, por në të njëjtën kohë, janë mamatë ato që merren më shumë me edukimin e fëmijëve të tyre. 

Një hulumtim i gjatë i bazuar në gjetjet e mësipërme solli temën për propozimin që dërgova në aplikimin që dërgova tek fondacioni DKG International Educators Foundation: ”Aftësimi i grave emigrante përmes përmirësimit të nivelit të anglishtes dhe njohjes së dy kulturave, i ndihmon ato në pjesmarrjen aktive në edukimin e fëmijëve të tyre”. (” Empowering immigrant women through improving English proficiency and cross-cultural literacy, helps them get involved in their children’s education”)

Ky propozim tërhoqi vëmendjen e vlerësuesve të këtij fondacioni pasi ky konsiderohet si një problem serioz, jo vetëm për emigrantët shqiptar, por për të gjithë emigrantët e shumtë dhe fëmijët e tyre që vazhdojnë të vijnë në Amerikë dhe Kanada. Për shembull, në Shtetet e Bashkuara të Amerikës në vitin 2020 kishte 14.7 milion persona që aplikuan për të emigruar në Amerikë dhe në vitin 2019 14.4 milion. Normalisht, 707, 000 emigrantë hyjnë gjatë një viti në Amerikë, nga këto 4% vijnë me lotarinë amerikane. Si rezultat, sot në shkollat shtetëore amerikane ka 4.9 milion f(ESL) ëmijë që kanë nevojë për të mësuar gjuhën angleze. Vetëm në periudhën 2000-2022 ky numër është rritur me 1 milion fëmijë emigrantë në shkollat publike.

Situata në Kanada është shumë e ngjashme, pasi Kanadaja konsiderohet si një shtet që është krijuar nga emigrantët. Të dhënat zyrtare theksojnë se në vitin 2021 në Kanada për ҫdo 1000 banorë, 5.55 persona janë emigrantë. Sot politikat e emigracionit në Kanada theksojnë të pranojnë rreth 300000 emigrantë të rinj në vit, këto kuota janë më të lartat në botë në raport me popullsinë e këtij vendi. Për vitin 2022 Kanadaja ka si objektiv të sjellë 432000 emigrantë të rinj dhe këto numra pritet të rriten për vitet 2023 dhe 2024. Natyrisht, këta emigrantë sjellin me vehte edhe fëmijët e tyre dhe ky fakt rezulton në 30% të fëmijëve në shkollat kanadeze kanë nevojë të mësojnë anglisht. 

Kësisoj, propozimi për projektin tonë u aprovua dhe fondacioni do të sponsorizojë projektin për vitin shkollor 2022-2023.  Nëse, analistët e fondacionit do të vleresojnë pozitivisht raportet dhe rezultatet e arritura, ky sponsorizim do teë përsëritet për vitin 2023-2024.

Pjesëmarresit dhe detajet e projektit

Grupi i pjesmarrësve për këtë projekt përbëhet nga 10 nëna shqiptare fëmijët e të cilave mësojnë gjuhën dhe kulturën shqipe në shkollën “Foleja e Shqiponjave” në Calgary, Kanada. Procesi i formimit të këtij grupi është mbështetur në të gjitha standartet e studimeve stë mirëfillta shkencore. Drejtuesja e projektit u ofroi pjesëmarrjen në këtë studim shkencor 25 nënave dhe mori përgjigje pozitive nga 10 nëna, të cilat firmosën të gjitha dokumentet e duhura. 

Ky hap i parë në procesin formal të studimit u bë duke iu dërguar ftesë për pjesëmarrje kandidateve, ku u spjegoheshin detajet dhe përgjegjësitë e projektit (ruajtja e anonimitetit të pjesëmarrësve, përgjegjësia e pjesmarrjes në 80 orë mësimi në periudhën 12-mujore, studimi për rreth 400 orë të  tjera jashtë klasës, prezantimet për rezultatet, testimet fillestare dhe përfundimtare për nivelin gjuhësor në anglisht dhe njohjen e kulturës dhe sistemit arsimor në Kanada etj.) Pasi mblodhëm formularët e firmosur nga pjesëmarrëset, drejtuesit e projektit  ju dhanë ҫdo pjesmaresje: nga një pako me laptop, tekst për mësimin e anglishtes, mjete shkollore, etj.  Plani është që në fund të projektit, ҫdo pjesëmarrëse që do të ketë marrë pjesë, të paktën në 85% të aktiviteteve përfiton  ҫdo material të paketës, duke përfshirë edhe kompjuterin. 

Pjesëmarrëset janë përgjegjëse për: 

1. testimin e nivelit gjuhësor në muajtë Qershor 2022 dhe Qershor 2023, 
2. të marrë pjesë aktivisht në përvehtësimin e fjalorit, gramatikeë etj. të gjuhës angleze, 
3. të plotësojë pyetësorin për inteligjencat shumëfishe, 
4. të mbajë shënime në klasë dhe t’u bëjë pyetje prezantuesve kanadeze që do të flasin për veprimtarineëe shkollave dhe përgjegjësitë e prindërve në Kanada. 
5. të prezantojë në grup pjesëmarrjen dhe përvojën e një veprimtarije në shkollën e fëmijës së saj
6. të bëjë prezantimin përfundimtar të projektit duke përdorur edhe teknologjinë.

Koha e takimeve të grupit përkon me kohën kur fëmijët e tyre janë në shkollë për mësimin e gjuhës shqipe, kështu që nënat nuk duhet të sigurojnë baby-sitting për të marrë pjesë në kursin e anglishtes.  Shoqata Shqiptaro-Kanadeze e Calgary sponsorizon shpenzimet për klasën në të njëjtin lokal ku mësojnë fëmijët, dhe ne u jemi shumë mirënjohës shoqatës për mbështetjen pa rezerva. Takimet janë dy orë ditën e shtunë. 

Në orën e parë bëhet mësim i gjuhës angleze dhe në orën e dytë ndiqen prezantimet e specialistëve kanadez të arsimit. Këta specialistë janë drejtoresha shkollash, mësues, psikologë, antare të degës së DKG International në Calgary, të cilat do të  spjegojnë detajet e rregjistrimit, të fëmijëve në shkolla, komunikimi elektronik me shkollën, shërbimet që ofrohen nga sistemi arsimor, apo mënyrar për t’u angazhuar në shkollat e fëmijëve përmes “role play” apo “mock parent teacher interviews”. 

Në bazë të rezultateve të testimit të nivelit të njohurive të gjuhës angleze, rezultoi që shumica e pjesëmarrëseve në këtë projekt janë në nivelin intermediate (B2) dhe për këtë arsye u zgjodh që për kursin e gjuhës angleze të përdorej teksti #7 i serisë prej 8 librash për mësimin e anglishtes, “Fun English” me autore Dr. Adriana Fishta Bejko. Shkolla online “Dracana GPS” sponsorizoi shpenzimet për librat ($1200) si dhe mesuesit q ë do të ofrojnë 80 orë mësimi falas ($4000) për grupin e nënave shqiptare. Keto tekste dhe mësimdhënësit mbështeten në filozofinë e të mësuarit me bazë trurin (jo vetëm të kujtesës) duke e kthyer mësimin në argëtim ku në qendër është nxënesi dhe jo mësuesi. Kjo është një risi e sukseseshme në mësimin me bazë trurin.

 Grupi i pjesëmarrëseve është shumë heterogjen, pasi disa pjesëmarrëse kanë edukim të nivelit universitar, disa arsim ttë mesëm dhe ndonjë pjesmarrëse ka përfunduar vetëm arsimin 9-vjecar. Në grup kemi arkitekte, juriste, ekonomiste, shteëiake, etj.; por të gjitha pjesëmarreset kanë dy gjëra të përbashkëta – ato janë NENA dhe kanë si qëllim të ndihmojnë në shkollimin e  fëmijëve të tyre dhe duan që edhe vetë të integrohen me dinjitet në shoqërinë e vendit pritës.  

Përgjegjësia e fundit e nënave në këtë projekt do të jetë një prezantim me powerpoint për përvojën dhe arritjet gjatë projektit dhe të demonstrojnë se si të ndryshojmë nivelin e angazhimit në shkollat e fëmijëve tanë. Kjo veprimtari do të përfshije gjithë komunitetin shqiptar në Calgary dhe do të kthehet në një festë për te përgëzuar këtë arritje të pjesëmarrëseve.

Përfitimet për pjesëmarreset e këtij projekti janë të shumta. Ato:

• Arrijnë nivelin Lower Advanced (C1) në njohuritë gjuhësore në gjuhën angleze;
• Mësojnë se si të zbulojnë stilin e tyre të të mësuarit nëpërmjet pyetësorit të Inteligjencave shumëfishe. Këta njohuri do t’i përdorin për të zbuluar stilin e të mësuarit të fëmijëve të tyre;
• Mësojnë gjuhën angleze në një nivel akademik;
• Mësojnë si të komunikojnë lirshëm me mësuesit e fëmijëve të tyre;
• Mësojnë kulturën kanadeze dhe sistemin arsimor në Kanada;
• Përmirësojnë besimin tek vehtja për t’u integruar me dinjitet në shoqerinë e vendit pritës;
• Mësojnë përdorimin e teknologjisë për të studjuar (jo vetëm për selfies apo facebook) dhe këtë aftësi ua transmetojnë edhe fëmijëve të tyre;
• Fitojnë besimin për të folur në publik në gjuhë të huaj;
• Jeta e tyre merr më shumë kuptim sepse i kanë vënë vehtes disa qëllime intelektuale;
• Rritet niveli i besimit tek vehtja dhe respekti për vehten si dhe shpresa për të ardhmen;
• Rritet niveli i angazhimit të tyre në mbarëvajtjen e shkollës shqipe
• Krijohen shoqëri të reja, një fenomen që krijon komunitet të shqiptarëve në diasporë
• Të gjitha këto arritje bëhen falas dhe pjesmarreëet do të ndjehen të afta për arritje të reja në jetë.

Plane për të ardhmen e nismave të tilla

Nëse të gjitha objektivat e këtij projekti arrihen dhe projekti konsiderohet i suksesshëm, fondacioni do të vazhdojë të sponsorizojë projektin edhe për një vit tjeter. Nëse ndodh kjo, pjesëmarrësve do t’u vihen detyra të tjera për të shpërndarë këtë përvojë në qytete të tjera të Kanadasë ose edhe më gjërë. Cdo veprimtari e përfshirë në këtë projekt fuqizon dëshirën për të kontribuar dhe për të ndihmuar të tjerët me punë vullnetare. Kjo përgjegjësi qytetare është një risi në psikologjinë tonë duke dhuruar kohën, përvojën, lekët, aftësitë për të tjerët që nuk janë me aq fat sa ne. 

Muajin e kaluar ne grumbulluam mobilje, kompjutera, mjete shkollore etj. për të ndihmuar në kompletimin e një klase të parë të një fshati në Shqipëri. Të tilla nisma janë jo vetëm ndihmë për të tjerët por n’a lartesojnë dhe frymëzojnë si individë dhe mbështeten tek vlerat pozitive, që sic thoshte Nënë Tereza “Të bëjmë gjëra të vogla me zemër të madhe”. Le të shpresojmë se ky projekt interesant të bëhet dallëndyshja e parë që do të pasohet nga shumë dallëndyshe të tjera. Sëbashku, MUNDEMI!