Dy ditë para një verdikti të madh:/
NGA SINAN KAMBERAJ/
1.
Nipi im i vogël pesëvjeçar, Loni, ka ndarë mendjen që në zgjedhjet e ardhshme të kandidojë për president të SHBA-së. Mua, dyshuesin e përjetshëm ballkanas, dje përpiqej të më bindte edukatorja e tij Mrs. Jenny ta mbështesja për këtë synim te madh. Pse jo, tha ajo, duke buzëqeshur, kur i ka të gjitha parakushtet! I zgjuar, i dashur, i bukur, fisnik, mirënjohës, besnik, i ndershëm, i sinqerte, i mençur … Ajo më fliste për tiparet që e stolisnin figurën e tim nipi, pa e ditur se në vendlindjen e gjyshit të tij, këto virtyte te fisnikerise ka kohë që quhen vese. Atje, pra ne vendlindjen e gjyshit, qe nga clirimi e kendej, virtyte quhen dredhia, genjeshtra, mashtrimi, kopilia … gati sa s’i thash Jenny-t që po më vështronte si të përhumbur. Per fat, s’i thash. Rastesia e shpëton shpeshherë patriotin nga akti i shëmtuar i tradhëtisë kombetare. Loni më ka thënë se e do shumë edhe vendin tënd dhe se sivjet do të shkojë atje bashke me ty, tha Mrs Jenny. Po, po. Loni i gjyshit mund të shkojë në Kosovë me gjyshin, pse jo, e konfirmova dhe une? Por, s’mund të rrijë gjatë atje, thashë me vete. Ka kohë që edhe gjyshi po shkon gjithnjë e më rrallë atje. Duhet ta vuajë denimin e ikjes nga Atdheu njezetedy vjet më parë. Ata qe u bene sebep për ikjen e gjyshit, s’janë më aty. Kanë ikur barbaret, ose figurativisht – kane vdekur. Por, do ti që, ata qe pengojne kthimin e gjyshit jane gjallë e të fortë. Të forte jane, përsa kohë qe gjenden trutharë që i votojnë të dielën …I ka pare gjyshi, kur kane hyre ne Kosove, “clirimtaret” qe erdhen nga hotelet e Tiranes, kur i lane kallashat kineze anash dhe i rroken kazmat , per te “cliruar” dycane e banesa te shqiptareve, te atyre fatzinjve qe s’ishin kthyer akoma nga eksodi, nga kampet e Burrelit dhe te Bllaces.
Do te votojne te dielen edhe mergimtare nga Diaspora, kryesisht “shatcat” nga Evropa, sic u thone me perkedheli vendalitë, se jane me afer Atdheut. Por, dikush eshte kujdesur mire t’i lë jashtë listave votuese qindamijë mergimtarë në Diasporë. Gjyshi i Lonit nuk e ka problem. Babai i tij i ndjere, vdekur para dhjete vjetesh, voton rregullisht, dhe, meqe vota eshte e fshehte, vetem komisioneret me patllake ne shoke e dine per ke ka votuar fatbardhi stergjysh i Lonit. Fundja aq u bën pushtetareve pse kane mbetuar rreth gjysme milioni mergimtare jashte listave votuese. Kanë serbë boll të Serbise qe votojne ne Kafenene “Dollce Vita” ne Mitrovice. Aq sa u duhen për koalicion qeveritareve qe i ka kapluar paniku zgjedhor. Fytyre eshte kjo, shkon sahora, nese nuk dalin ne zgjedhje edhe Rojet e Urës.
Lamtumirë Mrs. Jenny! Hajde, Loni me gjyshin.

2.

Rreth nje milion e shtatëqindmije zgjedhes ( nga rreth 1.600.000 banore (!) sa ka Kosova simbas regjistrimit te fundit te popullsise), thene figurativisht, i kane 101 arsye per ta ndeshkuar te dielen me vote koalicionin qeveritar, që po ikën me panik, koalicion që pat dalë tri vjet më parë nga PD e Hashim Thaçit me disa partiçka, satelite te saj.
Është e tepert te thuhet se qytetaret e Kosoves do ta mbajne mend per nje kohë te gjatë keqqeverisjen gjashtëvjeçare te PD-së, kësaj krijese të majte, por te vetëquajtur e “qendrës së djathtë” (!). Kjo parti e djathtamajte, e modeluar sipas instruksioneve të SHIK-ut famëkeq shqiptar, do te mbahet mend vetem per dekorime e shpallje reciproke me PS-ne moter, te drejtuesve te tyre, Qytetar Nderi, si ilac per sherimin e komplekseve te perkatesise fshatarake, oh, te vellezerve kosovare; te shpalljeve reciproke Doctor Honoris Causa, poashtu si nje ilac per sherimin e komplekseve te shkollimit te shtyer, per arsye objektive, gati ne pleqeri.
Ky, zaten, ishte misioni i vjeter i mandatit te Dyte te Partise Demokratike te z. Thaci. Gati harrova. Kjo parti, ne mandatin e parë te saj pat thënë se pike kryesore e Programit te saj do te jete industrializimi i shpejte i vendit. Keshtu i kishin sugjeruar ministrat e tij me mastere evropiane. Dicka nuk shkonte me industrine, si dege e ekonomise. Meqë nuk arriti ta realizonte premtimin ne kete mandat, në zgjedhjet vijuese u mor me një industri tjetër – atë të vjedhjes së votave, si kusht sine qua non , qe thoshin latinet e vjeter. Ndërkohë, kur u pa si profitabil ky zanat, doli ne skene një biçim i oligarkëve matrapazë vendorë, nje mbetje “vëllazërore kariqësh”, pastrues parash te pista, së bashku me (me nder jush) biznesm…, të rodit të njëjtë – të cilët, – siç pat thënë një gazetar bukur moti, – hanë në Azi e (prapë me nder jush) dh… ne Kosove, duke u bënë paterica të “Partisë së Madhe”. Ky bashkëdyzim, qeveritarë e oligarkë, e ka shfytyruar lirinë e shumëpritur me shekuj, te fituar pas nje pergjakjeje te madhe shqiptare. Ne mos per asgje tjeter, Qeveria ne ikje e Kosoves duhet ndeshkuar me vote kesaj radhe, per shkak te zellit te saj te tepruar per te mbuluar me harrese gjithcka qe ka ndodhur pak vjet me pare, Golgoten Kosovare, zhdukjen potenciale nga faqja e dheut te nje populli te tere. Qeveria ne ikje, me gazetaret e vet tupanxhinj, promovoi harresen, duke e mbuluar me genjeshter se gjoja Perendimi do qe te harrohet e kaluara, per hir te se ardhmes. Kjo nuk eshte e vertete aspak, sepse Pernedimi promovon faljen, se falja eshte akt biblik, por jo harresen, se harresa eshte barbari, eshte nena e perseritjes se kobit mbi harrestaret. Qeveria ne ikje fali, pa ia kerkuar kush ate. As vete serbet, ata qe i bene krimet monstruoze mbi shqiptaret duarthate.
Qeveria qe po iken me panik thoshte panderprere se kishte plane per Veriun, pa pasur asnje plan fare. Pune e madhe, u kthy a s’u kthy sovraniteti mbi Mitrovicen dhe tri komuna te tjera ne Veri! Kosova do te kete prape veri, packa se Veriu i saj do te vetevaret ne kangjellat e Ures se Ibrit.
Shtypi serioz kosovar ka dyshuar dhe ka thene shume here se nga portat doganore ne Veri rrjedhin milionat qe derdhen kriminalisht ne xhepat e ologarkeve kosovare. Haracxhinjte, te pabreket e darkes, simbas poetit Ali Asllani, mengjesi i gjen milionere. Dhe bertasin ne kupe te qiellit. Poshte hajnat, kapini hajnat. Ne dijme me bo pushtet. Ne duam pushtet. Sepse duan miliona. Miliona te turpit.
Qeverise qe po iken me panik po i vetevriten cdo dite, fatkeqesisht, nga varferia, pa buke per femijet e tyre, ata qe dhane gjymtyret e trupit per lirine e Kosoves.
Cka kane punuar qeveritaret e Kosoves me pare? Ku kane punuar? Cfare shkruajne ne CV-te e tyre? Kane luftuar. Vete kryeqeveritari ne ikje, posi Shen Pjetri i Nolit, here pohon e here mohon. Pohon se ka qene ne ballet e luftes, por kur i bie ne mend dicka, thote se ka qene ne ballet e luftes, jo ne Kosove, por ne Tirane.
Qeveria e Kosoves qe po iken me panik thote se ka fituar shume beteja, si ne lufte, ashtu dhe ne paqe. Ama nuk e ka fituar nje beteje pikerisht ne Drenice. Betejen me rriqrat. Nuk luftohen rriqrat me lutje te Dr. Adhamudhit, ministrit te shendetesise. Po, Z. Thaci nuk merzitet per endemite ne kete zone, ku sipas tij, ka shume zagare dhe, per pasoje, pak votues. Keshtu i ka thene me goje te vet “shefit te shefave”, kur ky po i raportonte kryeshefit qe po skijonte ne Bullgari, ku po pushonte, pasi ishte lodhe, tmerresisht shume, ne bisedat maratonike me Daciqin e Serbise.

3.

Shkurt. Qeverise qe po iken, me gjithe ate ordi zyrtaresh badihavxhinj, zv.kryeministra, ministra e zv.ministra, drejtore drejtoratesh e shefa agjencish, gjysmëanalfabetë me diploma e doktoratura te blera në Shkup e në Shkodër, madje edhe në Arizonën tejoqeanike (online), nuk i bëri dhe nuk i ben syri vërr për gjashtë vjet per te berat e te paberat e saj. Qeveria qe po iken me panik, as u skuq per gjashte vjet nga mileti, të cilin e sundoi brutalisht; as u tremb nga raportet e agjencive nderkombetare, qe e renditen Kosoven ne top-listat e vendeve me te korruptuara, më të varfëra e më të kriminalizuara ne Evropë.
Qeveria që po ikën do të mbahet mend për një mal aferash korruptive, do të kujtohet per të keq për jetë të jetëve për privatizimin barbar të fabrikave e tokave, pronave shoqërore e publike, për zhvatje të buxhetit të varfër, bash si në bahçe të babës, për kurdisje tenderesh milionëshe në favor të familiarëve e militantëve me kallasha në krah, për nepotizëm e klientelizëm, për pjesëmarrje në trafiqe të ndyta e të turpshme…
Qeveria në ikje e Kosovës do të mbahet mend për shkatërrimin e sistemeve të shtetit: sigurine dhe mbrojtjen e vendit, sistemin banker, atë të shëndetësisë, sistemin e arsimit e të kulturës, te mbrojtjes sociale, të doganave e tatimeve…
Duke vendosur ne krye te ekonomisë së vendit njerëzor të paaftë, nuk mund të ndodhte ndryshe pérveçse një shkatérrim I plotë i shtresës së mesme sociale, i asaj klase, të cilën sociologjia perëndimore e njeh si bosht kurrizor të shtetit. Qeveria qe po iken me panik ka krijuar nje bicim shteti me dy klase: politikane pasanike milionere, ne nje ane, dhe varfanjake te pabuke, ne zgripc te varrit.
Qeveria e Kosovës që po shkon, do të mbahet mend për vrasjen e shpresës se në ketë vend mund të jetohet me punë e me nder, me respekt dhe dinjitet. Qeveria e Kosoves që po shkon e ka stimuluar amoralitetin, ka kultivuar dhe nxitur veset më të kqia shoqërore – fodullllëkun e servilizmin, arrogancën e urrejtjen, mizantropizmin e shpirtngushtësinë, dhe, mbi të gjitha – rrenën e mashtrimin – këto dy vese të sojit të keq njerëzor, të cilat u bënë paradigma të qeverisjes së saj.
Prandaj, koalicioni qeveritar i derisotëm duhet të shkojë, ndërsa partitë që e pollën dhe na e lane ne dere dobicin, duhet të pushojnë pak, se janë lodhur me “vizionin, qofte ai i ri, apo i vjeter”, se nuk mund të bejne gje, pavaresisht se thone “ne kryejnë punë”, as me zona të lira, e as te mbyllura ekonomike, për sa kohë që nuk dijnë ta bëjnë dallimin midis simulimit dhe stimulimit të zhvillimit ekonomik pocurkor të vendit.
Është koha të çlirohen nga ato kravata të mallkuara që ua kanë zënë frymën qe gjashtë vjet, t’u kthehen arave e kopshtijeve, pazareve te kafshëve, zabeleve me dhi, se, nuk e dijne te gjoret qe aty do ta ndjejnë vetën më mirë, qebesa e Zotit.

4.
Bashke me nipin tim te vogel, Lonin, jam kthyer ne banesen time ne Yonkers. Shtatedhjete, nga 97 kanale shqiptare ne DigitAlb, transmetojne muzike. Une, i papermiresueshmi, ndegjoj muzike nga Jugu. Ai fle i qete si qingj. Sa i tmerrshem eshte televizioni, nje mashtrues i pashpirte. Te krijon pershtypjen se i tere nje popull vallezon perdite. Kendon pernate. S’ka asnje hall. Do t’i besoja Televizionit, po te mos kisha punuar vete 16 vjet ne nje te tille..
Ose, pertej pretendimit se di shumecka, mbase nuk di t’i shpjegoj fenomenet.
E therras ne ndihme Konicen.“Shqiperine e kane krijuar idealistet, e ka shpetuar rastesia dhe mund ta shkaterrojne politikanet”. Afersisht keshtu ka thene mendjendrituri. Pse te mos vleje kjo edhe per Kosoven?
Eshte fatlum nipi im i vogel. Fle si qingj. Ai s’ka nevoje te meditoje. Mediton gjyshi. Fundjaven, ai e ka hallin e vet: duhet ta mbaje permtimin – te pergatitet per zgjedhje presidenciale ne ShBA. Gjyshi mediton.
Kriza morale që ka mbërthyer Kosoven mbas Çlirimit, mund të jetë, ndoshta, pasojë e një “jete qenqe“, siÇthote poeti Ali Podrimja në një poezi të tij, pasojë e një jete të gjatë në robëri, ndaj, mos o Zotynë, të pamësuar me lirinë, s’e durojme, e “refuzojmë” kaq ashpër atë. Jo, mor jo, s’jemi fajtor ne. Heronjte e gjalle, qe shkelin mbi vdektaret, qe na shohin ne si kope jane fajtore. Ata na shohin se plebej. Ose, si dicka ne forme vote. As me shume, as me pak.
Pra, nuk kam asnje dyshim se nekëtë katrahurë egërshane antivlerash që kanë dalë në sipërfaqe, Kosoven po e ngulfasin, po ia zënë frymën pushtetaret mujsharë, duke e shtrënguar fort e me patriotizem, “nga dashuria e madhe që kanë për të”. Të tjerëve, pra Ne, s’na mbetet tjetër, përvecse t’i lusim Ata: “Na lini, aman, edhe ne ta duam pak Atdheun”!
Por, sic na meson Shqiperia 100 vjecare, pushtetaret hajdute nuk ikin me te lutura. Ata ikin vetem kur t’i ndeshkoje sovrani, votuesi i ndergjegjshem.
Te dielen duhet te behet kthesa e madhe. Ate e kane ne dore votuesit.
—–
P.s.
Për sa i përket preferencës sime personale politike për votimin e sivjemë, si një rugovist i sojit që nuk fiton gjē drejtpërdrejt personalisht nga përkatêsia partiake, votoj pro LDK-së, jo vetëm pêr shkak inercioni, por pêr arsye të bindjes sime të thellë, se LDK përfaqëson , siç e ka thênë me të drejtë edhe kolegu im i nderuar H. Matoshi, nē kolumnen e tij të fundit para zgjedhjeve, se “LDK-ja duhet që t’ua ruajë dhe balancojë dinjitetin të gjithë atyre që kanë dhënë kontributet e tyre në shërbim të kauzës kosovare për liri e demokraci dhe në shërbim të partisë së Rugovës”, duke shtuar se (…) vota për LDK-në më 8 qershor është paralajmërim se Republika e Kosovës ka edhe traditat e saj humaniste, edhe emër të mirë, sepse ka gra e burra të mirë dhe mbi të gjitha qytetarë të edukuar, të cilët do t’i thonë jo klanit “Pronto.”

New York, 6 qershor 2014