Artur Vrekaj, Massachusetts/

Mësimet e Nolit janë aktuale edhe sot për popullin, mërgatën Shqiptare dhe shtetet Shqiptare. Gjashtëdhjetë e gjashtë vjet më pas në trojet shqiptare dhe në Amerikë flitet për largpamësinë e mendimit Nolian. Çuditërisht Noli na paralajmëroi sikur e parashikonte çfarë do të ndodhte ndër ne. Koha që jetojmë i përndrit edhe me shumë fjalimet e këtij gjigandi të kombit. Ja si na e rrëfeu Noli më 18 Maj 1958 arritjen e pavarësinë së kishës Shqiptare.

“Ne kishim një mbështetje të përzemërt, praktikisht të të gjithë Shqiptarëve për lëvizjen tonë sidoqë ishin Ortdoksë, Katolikë romanë apo myslymanë.

Ne gjithashtu kishim mbështetjen e palëkundur të Vatrës, që ishte organizata më e fuqishme e Rilindjes Kombëtare.

Ne kishim mbështetjen e të gjitha qeverive Shqiptare pavarësisht se çfarë platformë politike ishte. Të gjitha ato menduan se një kishë ortdokse autoqefale ishte e domosdoshme për ekzistencën e plotë të shtetit Shqiptar. Të gjitha ato e dinin se lëvizja e kishës sonë ishte një pjesë integrale e fushatës për çlirimin e Shqipërisë nga të gjithë pushtuesit.

Patriarkana Greke e Kostandinopojës nuk ishte në luftë vetëm me kishën e Shqipërisë. Ajo ishte në luftë me kishën ortodokse Shqiptare në Amerikë. 

Prandaj patriarkana dërgoi Mark Lipa, titullar, bishop of Lefki në SHBA më 1949. Misioni i tij është të shkatërrojë kishën ortodokse Shqiptare të Amerikës dhe të aneksojë kishat e saj. Deklarata e tij se është me prejardhje Shqiptare nuk e ndryshon këtë situatë kurrsesi. Kjo nuk është një pyetje për prejardhjen e racës së tij. Kjo është pyetje për autoritetin kishtar të cilit ai i shërben dhe karakterit të misionit të tij,

Ne të gjithë e dimë këtë, se ai është duke i shërbyer patriarkanës Greke të Kostandinopojës dhe misioni i tij është të vërë kishën ortodokse Shqiptare nën juridiksionin e një agjensie armiqësore Greke. Kjo e bën atë bishop Grek, sido që të jetë prejardhja e tij. Natyrisht, puna e tij është Donkishoteske dhe e pa shpresë. Ai (Mark Lipa) nuk mund ta kthejë prapa rrotën e historisë.” 

Sipas librit, “50 vjetori i kishës ortodokse Shqiptare të Amerikës”, 1908-1958, përpiluar nga Metropolitan Fan S. Noli, PhD,  botuar më 1960 në Boston, Massachusetts.

Për sa më lart, ne duhet të nxjerrim mësime se neokozmallinjtë nuk flenë në Shqipëri dhe në Amerikë. As koha nuk po fle.

Veprimet destruktive  politike te Serbisë në raport me Kosovën  nuk janë  befasi për opinionin vendas dhe  të huaj, duke dëshmuar se ata  nuk veprojnë sipas parimeve por sipas  interesave utilitare, që dëshmohet me veprimet e javës së parë të janarit të këtij viti, përmes lejimit të qarkullimit të veturave me targa të RKS  në territorin e Serbisë dhe refuzimit të ministrit të brendshëm të Kosovës për të vizituar Luginën e Preshevës, qe ka nxitur Qeverinë e Kosovës të aplikojë reciprocitetin në leje për vizita zyrtare si vlerë të barazisë në mes dy vendeve.

Nail  Draga

Në fund të dhjetorit, mediat njoftuan se Serbia vendosi që nga 1 janari t’i njohë targat RKS dhe të lejojë lirshëm qarkullimin e tyre, pa u vendosur letër ngjitëse. Në lidhje me këtë çështje Qeveria e Kosovës pati njoftuar se do të presë zbatimin në terren të këtij vendimi nga Serbia për të vendosur në bazë të reciprocitetit për t’i hequr ngjitëset nga targat e veturave të Serbisë.

Targat e RKS u njohen nga Serbia

Mbulimi i simboleve të Serbisë, përkatësisht të Kosovës, me ngjitëse të bardha ishte pjesë e marrëveshjes së arritur më 30 shtator 2021 me ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

Theksojmë se banorët e komunave me shumicë serbe në veri, dy javë para arritjes së kësaj marrëveshjeje patën bllokuar rrugët që shpijnë në pikat kufitare Jarinjë dhe Bërnjak, meqë ndërkohë Qeveria e Kosovës pati vendosur masat e reciprocitetit për tabelat e automjeteve.

Në lidhje me këtë çështje Qeveria e Kosovës  në një mbledhje elektronike të enjten( 4 janar) ka vendosur që të largohen ngjitësët nga veturat me targa të Serbisë.

Ky vendim, sipas njoftimit të Qeverisë është “akt i fqinjësisë së mirë dhe vjen pas njohjes së plotë të targave të Republikës së Kosovës nga Serbia”. Sipas njoftimeve të para nuk ka pasur asnjë pengesë për qarkullim me veturat nga të dy vendet, por dilema mbetën se a do të qendrojë Serbia këtij vendimi, duke  marrë parasysh se ata janë të pa parashikueshëm, sepse veprojnë sipas interesave të tyre utilitare. 

Pikërisht duke marrë parasysh një konstatim të tillë kryeministri Albin Kurti ka thënë se vendimi për heqjen e letrave ngjitëse nga targat e Serbisë mund të ndryshojë po qe se ndryshon qasja apo sjellja e autoriteteve serbe për lëvizjen e lirë të automjeteve me targa RKS.  Nga ana tjetër ai  ka shtuar se veprimi i Serbisë për njohjen e targave RKS duhet të lexohet si “manovër e një pushteti jodemokratik për mbijetesë vetjake”.

Ai ka theksuar se vendimi ka ardhur pas përdorimit dyvjeçar të çështjes së targave si pretekst nga ana e Serbisë për të tensionuar situatën e sigurisë në veri të vendit dhe si përpjekje për të ulur kritikat nga bashkësia ndërkombëtare mbi Serbinë pas parregullsive në zgjedhjet e 17 dhjetorit atje.

Refuzimi i vizitës së ministrit në Luginën e Preshevës

Se nga ana e Serbisë mund të pritën veprime destruktive, dëshmon e dhëna se të enjtën me 4 janar mediat informuan se Serbia ia ka refuzuar ministrit të Brendshëm, Xhelal Sveçla, kërkesën për ta vizituar Luginën e Preshevës. 

Bëhët me dije se ministri  Sveçla   gjatë qendrimit në Luginë të Preshevës kishte planifikuar takime në selitë e Këshillit Kombëtar Shqiptar dhe me deputetin e vetëm shqiptar në Parlamentin e Serbisë, Shaip Kamberi.

Në lidhje me këtë refuzim përmes Facebook-ut Sveçla ka njoftuar opinionin se “në respektim të marrëveshjes së Brukselit dhe praktikave të deritanishme, përmes Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe Diasporës kemi përcjellë agjendën dhe informatat e nevojshme të delegacionit në Zyrën ndërlidhëse të Serbisë, për leje të hyrjes në Serbi dhe realizim të vizitës. Mbrëmë në orët e vona, nga zyrtari ynë ndërlidhës në Beograd jam njoftuar se kërkesa jonë për vizitën e sotme në Luginë është refuzuar nga autoritetet e Serbisë, pa asnjë shpjegim. Për çështjen e vizitave të zyrtarëve shtetërorë ne do të veprojmë mbi parimet e reciprocitetit si vlerë e barazisë mes dy shteteve tona”.

Pse  u refuzua  vizita 

Në lidhje me refuzimin që iu bë Sveçlës ka pasur reagime si nga ana e përfaqësuesve politikë të Luginës, por edhe të atyre në Kosovë. Duke marrë parasysh strategjinë antishqiptare nga Qeveria e Serbisë  refuzimi i tillë nuk është i pari  e as i fundit, duke dëshmuar se shqiptarët e Luginës së Preshevës i trajton si popullsi e getoizuar, duke i diskriminuar në forma të ndryshme edhe tash në pluralizëm. Një veprim i tillë nuk paraqet befasi, madje mund të llogaritet si hakmarrje për shqiptarët të cilët votuan me shumicë absolute për deputetin e tyre të vetëm Shaip Kamberin në Kuvendin e Serbisë. Madje unifikimi i faktorit politik shqiptar në prag të votimeve në Serbi të 17 dhjetorit, duke vizituar kryeministrin Albin Kurti në Prishtinë dhe mbeshtetjen qe kanë marrë nga ai, është dëshmi e mjaftueshme për të refuzuar vizitën e ministrit Sveçla në Luginë të Preshevës. Veprimi i tillë destruktiv i autoriteteve kundër kësaj vizite të ministrit Sveçla është dëshmi se ata nuk janë për bashkëpunim  dhe për dialog në mes Kosovës e  Serbisë. Madje edhe takimet në nivel me të lartë ne mes dy vendeve janë realizuar përmes ndërmjetëseve të BE-së, por gjithmonë duke pasur qasje destruktive nga pala serbe. Dhe nuk ka si të jetë ndryshe kur pala serbe ate qe kërkon për pjesëtarët e popullit serb në Kosovës, iu mohon shqiptarëve në Luginën e Preshevës. Nuk ka dilemë se veprimi politik i Serbisë është të izolojë shqiptarët në Luginën e Preshevës, duke iu pamundësuar komunikimin me Kosovën,  ku në sajë të politikës serbe diskriminuese  nga Lugina e Preshevës  janë zhvendosur një numër i madh shqiptarësh si në Prishtinë, Gjilan, Fushë Kosovë etj.

Marrëveshjet duhet të respektohen

Marrëveshja për vizitat zyrtare është arritur në kuadër të dialogut teknik të Brukselit në vitin 2014. Vizitat ishte thënë se duhet të zhvillohen në atë mënyrë që nxit procesin e normalizimit të marrëdhënieve mes Kosovës e Serbisë. Por marrëveshja është shkelur çdoherë kur ka pasur tensionim të situatës në raportet mes dy vendeve. 

Refuzimi i vizitës se ministrit Sveçla në Kosovë ka nxitur reagimin e  zyrtarëve të tjerë qeveritarë që paralajmëruan aplikim të reciprocitetit edhe në këtë çështje. Nuk ka dilemë se një qasje e tillë duhet të iu bëhet e qartë edhe  ndërkombëtarëve të cilët janë të angazhuar për vazhdimin e dialogut në mes dy vendeve.

Mungoi reagimi nga Shqipëria 

Kur janë në pyetje shiptarët në Luginën e Preshevës, si më parë edhe tash ka munguar reagimi nga Qeveria e Shqipërisë. Duke marrë parasysh se kryeministri Edi Rama është në raporte të afërta miqësore me presidentin e Serbisë, A.Vuçiq, është pritur një reagim i tij. Por, mos reagimi nuk paraqet befasi, sepse në mënyrë identike është vepruar nga ana  e tij edhe më herët.Nuk ka dilemë se një veprim i tillë i heshtur nga E.Rama  është dëshmi e mjaftueshme  për të kuptuar  se ai nuk është i shqetësuar për pozitën dhe statusin e  shqiptarëve  në Luginë të Preshevës, të cilët janë të diskriminuar nga pushteti serb.

(Janar  2024)

Një thirrje diplomatëve perëndimorë në Tiranë

Nga Frank Shkreli

Po e filloj këtë shkrim modest me fjalët e Abraham Lincolnit: “Armiqësi kundër askujt, mirësi ndaj të gjithëve”. Sa herë jam shprehur gjatë viteve se Shqipëria nuk bëhet me nostalgjikët e komunizmit, se “Demokracia nuk Pret”, se kanë kaluar 30- vjetë nga shembja e Murit të Berlinit dhe Shqipëria, si asnjë vend tjetër ish-komunist, nuk përballet, zyrtarisht, as simbolikisht, me krimet e regjimit komunist dhe as nuk i dënon ato. Se, Tirana zyrtare nuk kujton as viktimat e shumëta të komunizmit dhe as nuk ka dënuar, zyrtarisht, krimet e komunizmit enveristo-stalinist gjatë tre dekadave të kaluara. Për këtë fajin e ndajnë si pozita aktuale socialiste në qeverisje ashtu edhe opozita aktuale demokrate, në të kaluarën.  Shumica e shqiptarëve janë të bindur tanimë se këto tre dekada, të tranzicionit “post-komunist”, nuk ishin asgjë tjetër veçse një vazhdimësi e regjimit famëkeq, pak më e butë ndoshta se ish regjimi enverist, por në thelb, anti-demokratik, me vlera dhe ideologji të njëjtë.  Për fat të keq, përjetësimi i të keqës komuniste (the evil of communism) siç e quante dikur Presidenti Ronald Reagan, ka arrijtur proporcione aq serioze sa që sot nevojit paralajmërimin e ipeshkvijve të Kishës Katolike në Shqipëri kundër dukurive të tilla. Për më tepë, një gjë e tillë po ndodhë në Shqipëri para syve të diplomatëve perëndimorë në Tiranë dhe përball heshtjes së tyre ndaj këtye dukurive shqetësuese poër një vedn anëtar të NATO-s. 

Unë modestsisht, vite më parë, shpeshëherë, kam paralajmëruar përfaqësitë diplomatike perëndimore në Shqipëri se e keqja e bishës komuniste po përjetësohet në atë vend dhe se kjo është tanimë një politikë zyrtare, ndonëse e heshtur ndoshta, por e qëllimshme dhe se diplomatët e vendeve perëndimor në Tiranë duhet të flasin haur kundër dukurive të tilla. Shqipëria drejt autoritarizmit — rezistenca e shqiptarëve kundër autoritarizmit duhet të ketë mirëkuptimin e ndërkombëtarëve! | Gazeta Telegraf

Duhet rikujtuar diplomatëve perëndimorë në Tiranë – miq të vjetër e të rinj të Shqipërisë dhe shqiptaraëve — se heshtja e tyre e kohëve të fundit ndaj përjetësimit të asaj që, jo vetëm Kisha Katolike Shqiptare e shikon si një përjetësim të keqës komuniste në atë vend, por edhe vërejtës të tjerë vendas dhe ndërkombëtarë mendojnë gjithashtu se — nuk është në interesin e demokracisë shqiptare as në interesin e marrëdhënieve të Kombit shqiptar me miqtë e tij në botën demokratike perëndimore, ku të gjithë ne mendojmë dhe besojmë se përkasin dhe ku i duam shqiptarët, përjetësisht, si njërin prej popujve më të vjetër ë Evropës.  Si dhe pse mund të justifikohet heshtja e diplomatëve të vendeve të Evropës Perëndimore dhe të Shteteve të Bashkuara në Tiranë ndaj dukurive “të herë pas hershme të neo-komunizmit dhe forma të ndryshme të lartësimit të ish-diktaturës komuniste”, sipas deklaratës së ipeshkvijve të Kishës Katolike në Shqipëri. 

Të nderuar diplomatë të demokracive perëndimore në Tiranë, ju mund të vazhdoni të heshtni ndaj këtyre dukurive të po ju kujtoj edhe njëherë fjalët e Dr Martin Luther King – kampionit të drejtave të njeriut në Amerikë shekullin e kaluar se, “Më në fund, ne nuk do të mbajmë mend fjalët e armiqëve tanë kundër nesh, por do të kujtojmë heshtjen e miqëve tanë”, përball padrejtësive ndaj ndesh.  Brezi i sotëm i shqiptarëve ka filluar të vejë në dyshim miqësinë e përendimorëve dhe habitet për heshtjen tuaj ndaj lartësimit të një regjimi barbar komunist në Shqipëri, madje edhe nga qarqet zyrtare, të politikës dhe të drejtësisë të një vendi anëtar i NATO-s.

Heshtja e ndërkombëtarëve në Tiranë ndaj shkeljes flagrante të drejtave të sanksionuara edhe ndërkombtarisht, përfshirë kapjen e institucioneve, nuk është në interesin e perëndimit — e në interesin e shqiptarëve, jo se jo! Kjo duhet të jetë kauza e ndërkombëtarëve në marrëdhëniet e tyre me institucionet zyrtare shqiptare dhe me të gjitha entet e tjera të shoqërisë dhe të shtetit shqiptar, përfshir opozitën dhe shoqërinë civile ashtu siç janë me mungesa dhe jofunksionale. Për ndryshe, përballë kaosit politik aktual në Shqipëri, taksapaguesit amerikanë dhe evropiano-perëndimore, me të drejtë, duhet të bëjnë pyetjen: Cili është suksesi i demokracisë në Shqipëri që është premtuar me derdhjen e fondeve marramendëse këto 30-vjet të tranzicionit nga takasapaguesit amerikanë dhe everopiano-perëndimorë?

Kjo, për të mbajtur në pushtet këtë klasë politike aktuale 30-vjeçare, autoritare, neo-komuniste – pozitë dhe opozitë — e lidhur ngusht, jo vetëm ideologjikisht por edhe biologjikisht me rrenjtë e ish-regjimit komunist të Enver Hoxhës – diçka e pa parë sot në ndonjë vend tjetër ish-komunist, anëtar i aleancës ushtarake perëndimore, NATO-s, siç është Shqipëria.  

 Përjashtim në këtë mes mund të jetë Rusia neostaliniste e Putinit — një shoqëri, kryesisht, neostaliniste dhe Turqia erdoganiste autoritare — shembuj qeverisjeje që tolerohen nga perëndimi për liderët autoritarë të Ballkanit, megjithëse ka edhe shembuj të tjerë, si Vjetnami e të tjera vende, anë e mbanë botës.   Për fat të keq, Shqipëria sot ka arrijtur në një pikë – që falë pozitës dhe opozitës — mund të konsiderohet, sipas një komenti të botuar, ditët e fundit, si një, “laborator efikas për të provuar se sa e lehtë është të rindërtosh një shoqëri totalitare në kushtet kur vendi është i hapur me botën, madje edhe anëtar i NATO-s”.  A po rrëshqet Shqipëria në një sistem njëpartiak? – OPINEWS (politiko.al)

Krijimi i një shoqërie totalitare ishte edhe kushtrimi dhe paralajmërimi i përfaqsuesve të Kishës Katolike shqiptare.  Frank Shkreli: A po përjetësohet e keqja e komunizmit në Shqipëri? | Gazeta Telegraf.  Thirrja e ipeshkvijve të Kishës Katolike në Shqipëri, Nëntorin e kaluar, drejtuar udhëheqësve më të lartë të vendit: Presidentit, Kryeministrit dhe Kuvendit të Republikës së Shqipërisë që të shqyrtojnë, seriozisht, dënimin me ligj të “dukurive të krimit të apologjisë” të komunizmit në Shqipëri, siç e quajnë udhëheqësit e Kishës Katolike Shqiptare fenomenin e shfaqjeve nostalgjike për ish-regjimin komunist dhe liderin e saj Enver Hoxhën, në atë vend.  Frank Shkreli: Kërkohet dënimi i “Krimit të Apologjisë” të Komunizmit në Shqipëri | Gazeta Telegraf

Kjo thirrje – pas 30-vjet të ashtuquajturit tranzicion politik — drejtuar klasës aktuale politike shqiptare, qeverisë dhe shtetit, është aq i jashtzakonshëm sa edhe i mirëpritur, ndërkohë që gogoli komunist dhe influenca e tij po shfaqen anë e mbanë Shqipërisë nepërmjet masave qeveritare dhe para syve dhe heshtjes së diplomatëve perëndimorë në Tiranë përball këtij fenomeni dhe dukurive absolutisht të papranuara për një vend anëtar të NATO-s. Klerikët katolik, duke qenë të shqetësuar për shfaqjen e klytre dukurive në Shqipëri, bëjnë thirrje për dënimin me ligj të “krimit të apologjisë”, ndërsa theksojnë se gjithnjë, tre dekada të ashtuquajturit tranzicion “post-komunist”, “librat e historisë nuk thonë të vërtetën mbi komunizmin në Shqipëri.”

Unë besoj se dalja në publik — në këtë kohë — me një deklaratë të tillë drejtuar institucioneve më të larta të shtetit shqiptar në lidhje me dënimin me ligj të “krimit të apologjisë” — nuk ishte një vendim i lehtë për udhëheqsit e Kishës Katolike të Shqipërisë – si një prej enteve të komuniteteve të shoqërisë shqiptare që ka vuajtur më së shumti nga barbarizmat e ish-regjimit komunist të Enver Hoxhës.  Thirrja e ipeshkvijve të Shqipërisë drejtuar përfaqsuesve të shtetit dhe të qeverisë shqiptare do duhej të mbështetej edhe nga diplomatët e vendeve, historikisht, mike të Shqipërisë dhe të shqiptarëve, para se Shqipëria të futet në një autoritarizëm qeveritar të llojit putinist dhe vlerash neostaliniste. Në minimum, të nderuar diplomatë perëndimorë, shqiptarët presin prej jush që të tregoni sadopak mirëkuptim për shqetësimet e shoqërisë shqiptare – të pasqyruara nga ente serioze siç është Kisha Katolike në Shqipëri — në lidhje me dukuritë e formave të ndryshme të neo-komunizmit dhe të lartësimit të ish-diktaturës komuniste të Enver Hoxhës.

Heshtja e përfaqsuesve të lartë diplomatikë të demokracive perëndimore në Tiranë nuk u bën nder as ju personalisht as vlerave të vendeve që ju përfaqësoni.  Ndërkohë që shqiptarët — siç është shprehur për kohën e tij dikur mbrojtësi i të drejtave civile në Amerikë, i Përndershmi Martin Luther King, do të kujtojnë “heshtjen e miqëve tanë”, kur do diuhej të flisnin përball padrejtësive ndaj tyre.

Frank Shkreli

Xhon Kennedi, ish-presidenti i Shteteve të Bashkuara: “Komunizmi nuk ka ardhur kurrë në pushtet në një vend që nuk është prekur nga lufta, ose nga korrupsioni, ose nga të dy këto”.

Satirë nga Rafael Floqi- një amerikan i natyralizuar/

Në një periudhë kur politika amerikane, duket më shumë si një shfaqe televizive me ngjarje të paimagjinueshme, sesa një proces serioz vendimmarrjeje, presidenti aktual Joe Biden dhe ish-Presidenti Donald Trump, po shkojnë drejt një përballjeje që mund të trondisë politikën e vendit gjatë 2024. Ata po përgatiten për një përballje që do ta bëjë edhe “Game of Thrones” të duket si një serial komik i zakonshëm. Ndërsa 2024 do të jetë një e ardhme, që as ‘Baba Vanga’ se parashikon dot.

Zgjedhjet presidenciale amerikane janë bërë kështu një përzierje e çmendur e katastrofave ekonomike, gafave skandaloze, videove sekrete, gjyqeve, ‘mug-shoteve’ dhe pandemisë – një ngjarje që mund të quhet me të drejtë “Farsa për Shtëpinë e Bardhë.” Por kësaj here, skenari po shkon edhe më larg se sa një sitcom, duke na sjellë parasysh një drame gjyqësore, që duket sikur është e shkruar nga skenaristët e një telenovele tejet të pasigurt.

Në një tjetër epokë të politikës ekonomike amerikane, Presidenti Joe Biden ka vendosur të ndjekë një rruge të re, e cila ka shpikur një nofkë të re për vete: “Bidenconomic.” Ky term thjeshtë është një fushatë, marka e së cilës, duket se ka synimin për ta bërë ekonominë amerikane të duket si një telenovelë e përgatitur për humorin e keq, por të cilën të gjithë po e përqeshin.

Nisur nga një fond i pasur me humor të pashmangshëm dhe një dozë të madhe optimizmi, Bidenomic ka për qëllim të krijojë një histori që do të përfshijë të gjithë, nga punonjësit e fabrikave deri te investitorët, pa harruar ngrohjen globale dhe mullinjtë e erës të Don Kishotit. Kjo është një përpjekje për ta bërë ekonominë të jetë e lexueshme edhe për ata që janë më shumë të interesuar në zhvillimet romantike, por edhe janë edhe ata që vënë re ndryshimet në xhepat e tyre.

Në këtë dramë ekonomike, Presidenti Biden është protagonisti që është duke u përpjekur të qetësojë tensionet midis inflacionit të lartë dhe sfidave të tjera ekonomike, si çmimet e naftës dhe ushqimeve. Megjithatë, ky karakter duket të jetë në një situatë të vështirë, duke u përballur me kritika për shpenzimet e tepërta dhe me vendime ekonomike të paparashikueshme, shoqëruar nga një rënie pikiatë në sondazhe, së cilave, ai nuk iu përgjigjet dot, pa lexuar nga teleprompteri.

Gjyqësori është në lëvizje, duke u përpjekur të vendosë, nëse emri i Trump duhet të hiqet nga fletëvotimet. Duke përdorur akuza që nga Lufta Civile, Artikullin e 14-të të Kushtetutës, e cila konvertohet sipas partishmërisë, duke barazuar Luftën Civile me 6 Janarin, e kështu demokratët s’bëjnë gjë tjetër, veçse i shtojnë votat në sondazhe dhe paratë fushatës së Trumpit.

Duket sikur demokratët po e penalizojnë atë, duke fuqizuar e zgjedhur pikërisht atë- nemesin e tyre. Kjo është një teledramë tipike apasurde, Trump mund të përballej me kundërshtim në një gjykatë para zgjedhjeve paraprake, dhe po qe se bëhet kjo, do të jetë një situatë e re, ku një kandidat për president del para gjyqit, duke shpresuar të sigurojë votat, edhe duke pasur një torbë me akuza, dhe nëse fiton mund të falë pastaj veten.

Në një krahasim si pa lidhje, e ndërsa Berisha pa akuzë shkon në burg, Trumpi me 91 akuza mund të zgjidhet, duke shkaktuar oversees, xhelozinë e Fred Bejlerit. Duke treguar se drejtësia amerikane punon me dy kute apo “ tëo-tiered justice system” siç përsëritet shpesh nga politikanët dhe ekspertët republikanë, që përdorin dallimet e perceptuara, midis përvojave ligjore të ish-presidentit Donald Trump dhe djalit të presidentit aktual Joe Biden si dëshmi të kësaj drejtësie të dyfishtë.

Në një nisje të vitit të tij të dytë në zyrë, Presidenti Joe Biden ka vendosur të nisë fushatën e tij në vende me rëndësi historike, duke përqafuar ngjarje të rënda që kanë ndikuar në identitetin dhe demokracinë amerikane. Ndërsa po përgatitet për zgjedhjet presidenciale të vitit 2024, ai ka përcaktuar disa destinacione simbolike për të bërë thirrje për bashkim dhe paralajmëruar për rrezikun nga rivali i tij, ish-Presidenti Donald Trump.

Nga anën tjetër, Biden po përballët me shqetësime për moshën e tij. Demenca fatkeqësisht nuk fshihet dot për më shumë. Ndërsa duket se ai nuk po mban mend se kur ka lindur dhe kërkon të jetë president deri më 2028, duke mos e kuptuar vetë inflacionin e lartë, flet për sukses po përpiqet të bëhet “Presidenti me të rinjtë, brezin e Tik- Tokut duke u përpjekur t’ju ulë pagesat shkollore.” Edhe pse elektorati po reagon sipas ‘proverbës mos i dëgjo pordhët e plakut”.

Nga ana tjetër guvernatori i Kalifornisë Gavin Newsom, po pret që Biden të rrëzohet edhe një herë nga biçikleta, për të marrë stafetën, meqë Kamala Harris punën e emigracionit “e kënaqi” dhe në sondazhe drejt fundit, sfidon dhe Bidenin edhe përpiqet ta mbulojë me një çorbë sintaksore fjalimesh “minaren e paaftësisë së saj në thes”.

Ndërkohë, tre kandidatë të pavarur po tentojnë të përfitojnë nga pasiguria në politikë dhe po peshkojnë në ujëra të turbullta për të marrë mbështetje nga votuesit e pavarur, që duket se janë të vetmit që nuk kanë humbur toruan në këtë lojë të çmendur.

Jim Messina, një ish-drejtor fushate për Barack Obama, thotë se rezultati i këtyre zgjedhjeve mund të jetë një surprizë. “Thjesht nuk e dimë,” thotë ai, duke shpjeguar se ky mund të jetë një episod ku “Politika Amerikane” shkon më përtej asaj që kemi parë më parë.

Në një eksploziv të vërtetë kundër- retorik, demokratët kanë filluar një ceremoni të re e cila përfshin leximin e deklaratave të ish-Presidentit Trump. Ky spektakël i ri quhet “Shkëlqimi i Tiran-misus,” një pjesë muzikore dhe tragji-komike e interpretuar nga aktorë të njohur të Holyëoodit kryesuar nga Robert Deniro, që ndoshta edhe në film mund të flasë kundër Trumpit.

Po ashtu, pjesëmarrësit janë të ftuar të përdorin aplikacione të ndryshme në telefonat e tyre për të votuar, se cilin emoji do të paraqesë më saktësisht emocionin e tyre, ndaj secilit citat të Trump-it. Një emoji i surprizuar dhe njëri me sy të hapur të përdorur me kujdes për të mos shprehur mbështetje janë përdorur shpesh me gojëshqyer dhe ka të bëjë me garën e ulurimave (screeming rage), nëse Trump do të fitonte. Më në fund, eventi përfundon me një “Moment Muzikor Anti-Trump” ku një kor i madh artistësh interpretojnë një këngë të shpikur posaçërisht për këtë rast. Teksti i këngës përfshin refrenin: “Ju duhet të kujtoni, sepse ai tha duke qeshur se ai ” do të jetë diktator për një ditë, por kush i beson atij !”

Ndeshja e mundshme mes Biden dhe Trump ka pasoja afatgjata për çështje të tilla, si: aborti, emigracioni dhe roli i SHBA-së në botë – gjëra që duket sikur po i kalojnë kufijtë e komedisë dhe po shkojnë drejt një drame të thellë. Nëse Trump fiton, politika e jashtme mund të bëhet si një sezon i ri i një seriali ku ngjarjet ndryshojnë çdo episod.

Ndërkaq republikanët në Kongres po nisin telenovelën “Saga e Hunter Biden” ku lajmet rrethohen plot me mistere, laptopi Humbert Biden shpallet i vlefshëm edhe nga 50 ish drejtues të FBI e CIA-s të cilët e patën shpallur diversion rus. Duke përfshirë në të edhe marrjen tashmë si reale edhe ngjarje dramatike dhe erotike, dashuri të ndaluara, prostituta me dollarë, drogë dhe taksa dhe një dozë të lartë absurditeti. Telenovela e Hunterit sjell një vështrim intrigues në botën e politikës së pasionuar pas çeqeve faturave dhe taksave. Dokumentet zbulohen dhe humbasin, FBI e DOJ ‘bëjnë punën e vet, personazhet bëhen pjesë e një rrethi të pazakontë të ndjenjave dhe konspiracioneve. Në çdo kthesë, një personazh i ri shfaqet, duke hedhur më shumë shpifje apo fakte dhe, duke e ndryshuar lojën politike, duke e bërë situatën më të komplikuar se kurrë. Në fund, të çdo episodi, shikuesit dalin me pyetje: Kush është Hunter Biden? Në skenën politike aktuale, republikanët në Kongres po tregohen të zënë me një lojë shumë të vështirë: gjetjen e një lidhjeje direkte mes Hunter Biden dhe presidentit, gjë që duket, se është më e vështirë se rendja pas “folloë the money” dhe për demokratët s’është gjë tjetër veçse ‘dashuria e babait”. Ata janë kaq të përqendruar në këtë lojë nga Ukraina gjer në Kinë, saqë ka pasuar momente, kur kanë ngelur të hutuar si ajo kafsha që po kërkon rrugën e daljes nga labirinti.

Ndërkohë anketat tregojnë se shumica e amerikanëve janë të pakënaqur me Bidenin dhe Trumpin, duke shprehur mangësi ndaj këtyre dy kandidatëve që janë si protagonistët e një telenovele, ku publiku ndjehet gjithmonë në konfuzion, sidomos tek elektorati gri, dhe ka një ndjenjë se skenaristët po vazhdojnë të humbasin madje theksin e ngjarjeve.

Pavarësisht nga prirja politike, shumica e amerikanëve shprehin shqetësim për të ardhmen e demokracisë. Fushata e Presidentit Biden do të mobilizohet gjerësisht për të shënuar përvjetorin e një vendimi historik të Gjykatës së Lartë dhe do të përqëndrohet në mbrojtjen e të drejtave të abortit, duke e lidhur këtë temë me sfidat aktuale për demokracinë.

Sidoqoftë politika amerikane, po përballet me një sfidë të pazakontë dhe të vështirë, se rezultati i këtyre zgjedhjeve do të ketë pasoja të mëdha për të ardhmen e demokracisë dhe imazhin e vendit në arenën ndërkombëtare.

Demokracia është si një darkë e madhe – të gjithë sjellin diçka në tryezë, dhe ndonjëherë përfundoni me një festë, dhe herë të tjera, mirë, është thjesht një tufë ushqimesh të rastësishme. Çelësi është të shijoni shumëllojshmërinë dhe të mos i merrni shumë seriozisht kubet e djathit.

Kështu në një kohë, kur satira dhe realiteti ngatërrohen gjithnjë e më shumë, një gjë është e sigurt: politika amerikane nuk ka nevojë për skenaristë të huaj për të krijuar dramën e vet. Ajo po shkon drejt një rrugë të paparashikuar më 2024, një gjë është e sigurt: kjo nuk është një komedi tipike, por një farë satire absurde, ku realiteti dhe absurditeti bashkohen në një “Real TV” të pamundur për t’u marrë seriozisht.

Sidoqoftë “The show must go on” !

– Isha dhe unë te të parët –

Përsiatje e shpejtë nga Visar Zhiti

RD – britmë lirie, mendim ndryshe i beftë, vizion, emocion i Shqipërisë, që vendosi të ndryshonte, – kështu po e shikonim dhe besuam aq sa dinim…

33 vjet më parë,

në 5 janar 1991 doli numri i parë i gazetës së parë opozitare, që u lejua mbas një nate të gjatë diktature, më të egrës në Europë.

Ata që e deshën atë gazetë shtoheshin gjithnjë e më shumë, u bë një popull që e priste, mbanin radhën për ta marë, e shpërndanin, e ruanin…

Mblodhi ajo rreth vetes gazetarë të përzgjedhur, guximtarë, të caktuar, ëndërrimtarë, idealistë, të mashtruar dhe mashtues, bashkëpunëtorë, mjeshtra të shkrimit, poetë, të dënuar, ish të burgosur, karrieristë, nga Blloku, dështakë, përçarës, do të ishim bashkë, redaksi e demokracisë, e kaosit, e zhgënjimeve, do të pasuroheshin, do të varfëroheshin edhe më, do të vdisnin, do të martoheshin, do të bëheshin deputetë, ministra, diplomatê, do të përjashtoheshin, do të iknin, do të dezertonin, do të mërgonin, do të ndërronin kryeredaktor prapë, nga ata të dikurshmit, ish komunistë, do të dekoroheshin në festat e përvjetorëve të gazetës, shpesh ata që bënë më pak, kur gazeta s’do të shitej si dikur, kur do ta shanin rregullisht, etj, etj, por gjithsesi mbetet e para, gazeta e ndryshimit të madh.

Dhe po (ri)zbulonim Vitet ‘30 të shekullit të kaluar, atë pluralizëm mendimi e gazetarie të begatë, perëndimore si kurrë ndonjëherë.

Po ndryshimi me kë po bëhej tani? Me ata që bënë dhe diktaturën? Rëndësi ka ndryshimi, thoshim…

Nuk po bëhemi ne si ata, po thosha, ata po bëhen si ne… demokratë…

Dhe ëndërronim të bënim një Shqipëri më të mirë…

Ndërkaq kujtoj kur fillova punë si gazetar në “RD”, gazeta e parë opozitare. Kisha dalë nga burgu e punoja si punëtor krahu në fabrikën e tullave në Lushnje, kisha refuzuar serish me vendosmëri bashkëpunimin me Sigurimin e Shtetit dhe përndjekja po mpakej, nisën të më flisnin dhe nga ata të njohur që s’më flisnin për arsye politike dhe ushtronin me zell luftën e tyre të klasave dhe, për çudi, s’po më flisnin ndoca nga ata që më kishin folur, siç duket më donin ashtu, përherë të goditur, – mendoja dhe buzëqeshja trishtueshëm.

Në RD” e nisa me poezi, ashtu siç e kisha lënë, “Dordolecët” – një ironi, pastaj nxora shkrimin “Koha bën njerëz dhe njerëzit bëjnë kohë”, etj, etj.

Po shkëlqenin emra në gazetarinë e re shqiptare. Vërshoi mendim i ri qytetar, kultura, por edhe revanshi i Realizmit Socialist, i Socializmit Real në fakt. Po aq sa ishte kohë ndyshimesh, dukej dhe si kohë konvertimesh…

Kur po dënohej atëhere vejusha e diktatorit, e shikoja si metaforë të diktaturës-vejushe, më shqetësonte dhe botova në dy faqe gazete në “RD” artikullin “Nexhmije Hoxha është dënuar me shekuj”. Diktatura-vejane…

Në kohën e krizës së gazetës “RD”dhe jo vetëm të saj, përgatisja faqet letrare, po kështu botoja çdo të diel nga një poezi në gazetën pranë, “TemA”, po mirëpriteshin, edhe në gazetën “55” botoja, etj, doja shtypin opozitar, por shpesh mbetesha pa punë nga ndërprerjet, gjithsesi vazhdova, isha mësuar, unë kisha shkruar fshehurazi dhe në burg…

Po, në burg, aty ishin të parët, ata që deshën një Shqipëri tjetër, të lirë, të begatë, euroatlantike, që u ngritën në revolta brenda telave me gjemba, shpalosën Flamurin me shqiponjën dy krenore pa yll e i ridënuan e i vranë…

Studentët e dhjetorit do të vinin kurorën e fitores…

Dhe do ta thosha këtë.

Do kështu do të vijoja të botoja më së shumti në të përditshmet shqiptare, që nga “Koha jonë” e “Sot” te “Liberale” e “Dita”, “Telegraf” e “Mapo” e “Shekulli” e “Fjala”, etj, te “Gazeta Shqiptare” e deri te “Panorama”, në të përjavshmen “Nacional”, te revista letrare “illz”, te gazeta më e re “ExLibris”, po dhe në Kosovë, në Maqedoninë e Veriut, e Jugut për ne, në Mal të Zi, etj, në media në diasporë, në Itali, te arbëreshët, në Zvicër në “Voal”, te “Revista letrare”, në Rumani te “Albanica”, në Mbretërinë e Bashkuar te “Fjala e lirë”, në SHBA “Dielli” dhe “Illyria”, te revista e shkrimtarëve shqiptaro-amerikanë “Pena”, te “Peizazhet e fjalës” së mençur dhe të bukur…

Sa i lirë shtypi? Sa shtypës? Sa opozitar? Nuk e kam fjalën për ato media kulturore që kanë pronar shkrimtarët e tyre e na gjenden, por për ato gazeta social-politike të partive dhe oligarkëve. Sa informim japin dhe sa të vërteta sjellin, kur informimi është i njëanshëm dhe të vërtetat jo të duhurat? Kur duket se përbashkuese është e keqja për të gjithë…

33 vjet “RD” – shyp opozitar dhe pozitar, nëse mund të themi. Ishim të tyret dhe ne e ata a ishin po aq dhe tanët? – kemi të drejtë të pyesim. Se është permanent pushteti që i duhet bërë ballë.

Rëndësi vërtet kishte ndryshimi, por si? Edhe kjo ka rëndësi po aq shumë…

Më jepni një gazetë dhe të shikoni po nuk përmbysa një pushtet, – thoshim se kishte thënë një diktator i kuq dhe unë botova atëhere në “RD”, që më jepni një gazetë dhe të shikoni po nuk ngrita një shtet. Po a ta jep kush atë gazetë? Duhet ta krijosh vetë, së pari brenda vetes. Është liria e gjithsecilit. Që mund të kishim bërë më shumë, por edhe më mirë…

Opozita është prapë në rrugë, me liderin e saj të mbyllur me detyrim, të ngujuar në shtëpi, që sheh nga dritarja ashtu si mbështetësit e tij edhe çarjen. Festë s’mund të ketë…

Opozita është pushteti moral i një vendi, kështu thoshim. Shprishja e saj është shprishje e moralit… Që vjen dhe nga brenda, jo vetëm nga jashtë saj. Ashtu si liria edhe ajo së pari është e brendshme. Të ndërgjegjësohet sërish dhe të bashkohet sërish, jo vetëm si lëvizje, por si frymë, arritja të mos jetë tjetër nga nisja si ideal, me synim atdheun dhe jo pushtetin, drejtësinë si pronë dhe pronën si drejtësi, me strategji të rifitojë aleatët e natyrshëm euroatlantikë, vetveten së pari, me yll polar një Rilindje Demokratike…

Urim apo mision?

See Insights and Ads

Create Ad

All reactions:

11