Featured – Page 121 – Dielli

LETERSIA E BURGOSUR, PROMOVIM DHE DEBAT NE VATER

May 29, 2021 by dgreca

VATRA PROMOVOI VEPRAT “ALIDA” DHE “GJYQI I SHOPENHAUERIT” TË ADRIANA DHE DINE DINES /

Sokol PAJA – DIELLI/

Surpriza e Mark Mrnaçaj ne promovimin e librave te Dine Dines ne VATER-Koktejli i pasur dhe ballinat e librave qe u promovuan ne shishet e veres….

Të Shtunën më 29 Maj 2021, në orën 11.00 AM, në selinë e Federatës Panshqiptare të Amerikës “VATRA” u bë promovimi i librave “Alida” i Dine Dines dhe “Gjyqi i Shopenhauerit” të Adriana dhe Dine Dine. Me dhjetëra pjesëmarrës, miq, të ftuar, vatranë, mësues, gazetarë, intelektualë, shkrimtarë e patriotë ishin prezentë në festën e librave-letërsi e burgut të shkrimtarit antikomunistit Dine Dine. Novela “Alida” është një rrëfim fantastik mbi dashurinë e pafat dhe dashurinë e pamundshme. “Alida” është një novelë që të mban gjallë deri në fund përmes rrëfimeve të rralla, përjetimeve të forta dhe kujdesit mjeshtëror për të portretizuar dashurinë edhe kur ajo është e pamundur.“Gjyqi i Shopenhauerit” është një përmbledhje me tregime e rrëfime mbi dramën dhe persekutimin familjar të autorëve Adriana dhe Dine Dine të cilët në libër paraqesin vuajtjet dhe tmerrin që kaluan familjarisht në burgjet dhe kampet e diktaturës komuniste. Federata Panshqiptare e Amerikës “VATRA” dhe Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë me anë të këtij promvimi dëshmuan edhe një herë se janë një model bashkëpunimi e suksesi në përçimin dhe promovimin e vlerave kombëtare e të shkrimtarëve elitë siç është Dine Dine dhe letërsia e tij e veçantë, letërsia e burgut. Në fjalën e hapjes moderatorja Marjana Zeneli Bulku u shpreh se sot ne promovojmë në Vatër librat e autorit Dine Dine (Nasufi) një emër i shquar i rezistencës antikomuniste dhe biri i një preh familjave më të shquara dhe me kontribut në histroinë e shtetit shqiptar. Kryetari i Vatrës Elmi Berisha me rastin e promovimit deklaroi se veprat “Alida” dhe “Gjyqi i Shopenhauerit” janë dy libra memorie që na rrëfejnë persekutimin komunist të një prej familjeve më fisnike e patriotike shqiptare. Këto libra sipas z.Berisha na kthejnë pas në një kohë të tmerrshme për Shqipërinë dhe shqiptarët, diktatura e proletariatit, ky sistem politik përbindësh që shkatërroi çdo intelektual, klerik të nderuar, familje fisnike dhe ide opozitare. Librat e Dine Dines “nëpërmjet rrëfimeve të ndjera, historive, personazheve, ngjarjeve dhe detajeve që rrëfen, është jo vetëm një pasqyrë e ferrit që përjetuan shqiptarët në diktaturë por mbi të gjitha na fton të mendojmë, meditojmë dhe të reflektojmë thellë për të vuajtjet dhe perskutimin deri në absurd që përjetuan shumë shqiptarë të pafajshëm” u shpreh kryetari i Vatrës Elmi Berisha. Mhill Velaj, kryetari i Shoqatës së Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë në kumtesën e tij rreth novelës “Alida” të Dine Dines u shpre se kjo novelë i ngjane një triptiku kohor që ngërthen në vete magjinën dhe dramën e dashurisë se dy te rinjeve në kohëra të errëta të regjimit totalitar komunist. “Alida” sipas z.Velaj rrefen e zberthen ëndrrën e një të riut për të dal nga ky labyrinth sa i magjishëm po aq sfidues, për kurthet që ti ofron jeta. “Alida” sipas z.Velaj është lloj drame shpirtërore e dy të rinjëve si një lloj pararoje ndaj hipokrizisë dhe kufizimeve njerëzore zhytur në maskën e sistemit dhe ideologjisë së regjimit të dikurshem. Protagonist i novelës ndjen dyzim në shpirt e karakterin e tij. Ai ëndërron fatin jetësor në të i lidhur këmbë e duar nga sfidat e shekullit. “Protagonisti i novelës i gjendur në mes të dy dashurive asaj idealiste ndaj Alidës dhe dashurisë spontane ndaj Lilit, përjeton ferrin Dantesk të dilemave, sfidave e përballjeve në raport me diktaturën e proletariatit e cila dinte ta diktonte edhe vullnetin rinor, frymëmarrjen dhe ëndrrën e të riut perse jo edhe shtigjet e dashurisë” citoi në kumtesën e tij z.Mëhill Velaj. Editori i Diellit z.Dalip Greca tek analizoi dy librat e Dine Dines,tha nder te tjera se autori me krijimtarinë e tij të pasburgut, vjen me dëshmi autentike të Diktaturës më mizore që ka njohur Shqipëria, dhe jo vetëm, duke sjellë prova të pakontestueshme se diktatura burgosi jo vetëm Dinen, por dhe shpirtin e tij krijues, Letërsinë, edhe pse letersia e tij erdhi bashke me lirine….pas denimit. Sipas z.Greca “Alida” përbën një rrëfim që i ka të gjitha elemntët, dashurinë e pastër si ndjenjë sublime, ka lirizmin e rrëfimit, idelizimin në perfeksion të dashurisë si nocion.Nga autori, Alida pikturohet (jo me penel, por me magjinje e fjalës) si diçka e përsosur, e paarritshme, mitike dhe toksore njëkohësisht, me bukuri të pakrahasushme, me sytë blu. Shpirti artistik i rrëfimtarit fisnik e ka stolisur atë në mënyrë të tillë, që ta ruaj edhe nga vetja. Është një dashuri që të sugjestionon. Greca analizoi thuajse te gjithe tregimet dhe novelen e “Turisti” te librit “Gjyqi i Shopenhauerit” si dhe pese rrefimet e bashkeautores se librit Adriana Dine. Ai u ndal ne stilin e vecante te autorit, ne punen kembengulese me detajin, si dhe gjuhen individualizuese te personazheve.

“Rrëfimi”Shpirti i një nënë” i Adriana Dines kushtuar nënës së Dines-Sulltana Dine Kaziu- është një monument shpirtëror për një fisnike të rrallë, që Adriana, duket se ka qarë edhe kur e ka shkruar. Është një përkushtim i ndjerë që përcjell jo vetëm dramën që mbart ajo nënë, por edhe dramën e vet Adrianës. Rrëfimi “Nga ferri” i Qafë Barit te “parajsa” e një familje qafbarase…ka aq shumë dramacitet e realizëm sa e ke të vashtirë të analizosh. Mendoj se të pesta rrëfime e Adrianes do të ishin të denjë për t’u përfshirë në antologji në shkollat e mesme të Shqipërisë” përfundoi kumtesën e tij Editori i Diellit. Moderatorja e promovimit, gazetarja Marjana Zeneli Bulku deklaroi se letêrsia e burgut prodhoi kolanën e saj të autorëve të cilëve edhe pse ju mohua e drejta, e deshën dhe mbrojtën atë, edhe pse ju mohua fjala, e gdhendën bukur atë në letërsi e gazetari, edhe pse ju mohuan shkollat dhe edukimi, e vetkrijuan atë si autodidakt dijesh, gjuhësh, literaturash që njohin në mënyrë ekselente gjuhën universale atë të paqes e fisnikërisë çka ishte e huaj dhe e urryer për mynxyrën komuniste që shpiku ndarjen dhe përçarjen, izolimin dhe persekutimin, luftën e njeriut nga njeriu; vêllai miku e shoku, burgun, frikën, dhunën, injorancën duke e shndërruar në viktimë të kohës jo vetëm individin por një shoqëri të tërë. Sipas gazetares Marjana Zeneli Bulku, Vatra ka rastin që lirinë e letërsisë së burgut ta shndërrojë në pjesë të asaj kombëtare si ndjesë dhe reflektim e pse jo edhe si iluminim të ndërgjegjes dhe arsyes çka përbën trurin e çdo akti veprimi e ndërveprimi në të ardhmen tonë këtu dhe atje për të mos përsëritur një të kaluar që ende kullon plagë. Sipas gazetares Marjana Zeneli Bulku te novela “Alida” nuk mungojnë analizat e thella të ndërgjegjes, përshkrimet plot detaje reale herë- herë sarkastike ndaj një Shqipërie Burg që dhunonte tërë shoqërinë duke ndërtuar kaq shumë burgje edhe të ndërgjegjes,kampe internimi dhe kufinj mes shqipëtarësh ku gjysma ishtë përtej telash ndërsa gjysma tjetër mbeti në tentativën konstante për ti kapërcyer ato, pak a shumë e njejta situatë siç është edhe sot”- përfundoi ajo. Shkrimtari i mirënjohur Visar Zhiti në letrën e tij përshëndetëse më rastin e promovimit është shprehur se Dine Dine përfaqësonte njerëzit më të denjë në qëndresën natikomuniste në burg dhe ishte një luftëtar i papepur i së keqes. Sipas z.Zhiti novela “Alida” është një novelë e shkëlqyer jo për dashurinë por për pamundësinë e saj dhe fiksimin e pashpjegueshëm erorik si patalogi, me sfond vuajtjen në internime dhe burgje të rrëfimtarit. Kjo novelë sipas z.Zhiti të kujton rrëfimet alla Turgeniev e Cvajg një klasicizëm që autori e ndiqte me ëndje dikur si letërsi e ndaluar. “Pathosi dhe e çiltërsia, maskokëçarje ndaj të vërtetës, dënimeve, families, etj janë përqendruar në një obsesion, që i tutet arritjes së një dashurie reale , duke e besuar këtë si dashuri dhe kështu iluzioni Alidë bëhet më fortë. Dine Dine tashmë është autor në letrat e diteve tona. Unë sapo kam botuar librin ” Kartela të Realizmit të Dënuar ” një studim i gjërë mbi letërsinë që erdhi nga burgjet dhe internimet, e autorëve të dënuar, që vazhdojnë e shkruajnë dhe tani, pra të një letërsie theksoj se “ Letërsia e Realizmit të Dënuar ” nuk erdhi që të zëvendësojë letërsinë shqipe, por për të sjellë vetveten, ato të vërteta të munguara, për të cilat letërsia ka aq shumë nevojë. Emrave të shkrimtarë të dënuar, një pjesë mizorisht si asgjëkund tjetër, me pushkatim nga regjimi gjakatar apo autorë të çmuar që janë shuar burgjeve, veprat e të cilëve e nderojnë letërsinë shqipe, që tregojnë se ajo qëndroi dhe dha vlera kombëtare” përfundoi fjalën e tij përshëndetëse në letrën e dërguar shkrimtari i mirënjohur Visar Zhiti. Gazetari i Diellit Sokol Paja deklaroi se letërsia që na sjell Dine Dine është një letersi morali, qëndrese, homazhi, kujtese dhe shprese. Në librat e tij heronjtë kryesorë janë bashkëvuajtësit e tij, njerëz të mrekullueshëm dhe finsikë të cilët vuajtën padrejtësisht persekutim të pashembullt, veçse donin lirinë. Letërsia e Dines vjen e përsorur në gjuhë, rrëfime të gjalla që të mbërthejnë deri në fund të tregimeve, dhe shquhet për estetikë të lartë. Në letërsinë e Dines tha z.Paja dallohet një botë e shkëlqyer shpirtërore e autorit çka refleton betejën me sistemin totalitar që synote të shkatërronte përveç trupit edhe shpirtin e të burgosurve. Bashkëvuajtësi i Dine Dines, Lek Mirakaj rrëfeu vuajtjet së bashku me Dinen në kampet e Beratit, Tepelenës, Porto Palermos ku ata ishin fëmijë të vegjël e deri në internim. Ai kujtoi jetën në Savër ku jetesa e të përsekuturve ishte në kushte çnjerëzore. Leka deklaroi se Dinen do ta kujtojë si një njeri të ndershëm, krijues, fisnik. Ky njeri ishte artist dhe në vitet më të tmerrshme në burgjet komuniste. Bashkëvuajtësi i Dine Dines në Savër të Lushnjës, Mark Mrnaçaj u ndal dhe solli në vëmëndjen e të pranishmeve kujtimet në internim me familjen e Dine Dines ku deklaroi i prekur se xhaketën e parë që kishte veshur ia kishte qepur nëna e Dine Dines. Veiz Belliun tregoi shpirtin artistik të Dine Dines dhe mbi të gjitha u ndal te fakti sesi Dine kundërshtoi dhe refuzoi me përbuzje sigurimin e shtetit. Asllan Bushati në kumtesën e tij kushtuar noveles ALIDA, u ndal te cilësia e letërsisë që sjell shkrimtari antikomunist Dine Dine. Në fund të promovimit fjalën përshëndetëse dhe përmbyllëse e mori shkrimtari Dine Dine i cili shprehi mirënjohje të thellë për të gjithë pjesëmarrësit dhe u shprehu falenderim për vlerësimet që mori për librat e tij. Në fund të promovimit, Mark Mrnaçaj bashkëvuajtës në Savër të Lushnjës me shkrimtarin Dine Dine në shenjë nderimi dhe kujtese për kohën e kaluar së bashku në internim, shtroi një koktejl surprizë dhe shumë emocionues për vetë shkrimtarin Dine dhe gjithë miqtë e pranishëm. Ishte nje koktejl i pasur me ushqime e pije, ku u ftuan edhe mesuesit e nxenesit e shkolles shqipe” Children of the Eagel me themeluse dhe drejtuse zonjën Drita Gjongecaj. Shishet e verws ilustroheshin me ballina e librave “Alida” dhe “Gjyqi I Shopenhauerit”.

Kosova, raporte të veçanta me Shtetet e Bashkuara të Amerikës

May 28, 2021 by dgreca

-Presidentja Osmani dhe Kryeministri Kurti biseduan me drejtuesit agjencisë qeveritare amerikane, Korporata e Sfidave të Mijëvjeçarit: Bashkëpunimi me agjencitë shtetërore amerikane është dëshmi e orientimit strategjik të Republikës së Kosovës për raporte të veçanta me Shtetet e Bashkuara të Amerikës/ PRISHTINË, 27 Maj 2021-Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari/ Presidentja e Republikës së Kosovës Vjosa Osmani bisedoi me drejtuesit agjencisë qeveritare amerikane – Korporatës së Sfidave të Mijëvjeçarit (MCC), Mahmoud Bah, ushtrues detyre i kryeshefit ekzekutiv dhe Alexia Latortue, zëvendës kryeshefe ekzekutive, të cilët e uruan atë për zgjedhjen si Presidente e Kosovës dhe shprehën gatishmërinë për të shtuar bashkëpunimin dhe mbështetjen për Kosovën.

Presidentja Osmani potencoi se bashkëpunimi me agjencitë shtetërore amerikane si Korporata e Sfidave të Mijëvjeçarit është dëshmi e orientimit strategjik të Republikës së Kosovës për raporte të veçanta me Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Presidentja Osmani theksoi se prioritete të institucioneve të Kosovës janë reformat në shuma fusha të qeverisjes që do të mundësojnë krijimin e vendeve të reja të punës dhe sundimin e ligjit.

Drejtuesit e Korporatës së Sfidave të Mijëvjeçarit, Bah dhe Latortue, nënvizuan rëndësinë e vazhdimit të bashkëpunimit mes institucioneve të Kosovës dhe MCC për realizimin e programeve që kontribuojnë në tranzicionin energjetik drejt burimeve të pastra energjetike. Në këtë drejtim, Presidentja Osmani theksoi se njëri ndër prioritet kryesore te saj është adresimi i çështjeve mjedisore dhe energjetike ne mënyrë që Kosova të jetë pjesë e agjendës globale mjedisore dhe luftimit të ndryshimeve klimatike.

Presidentja Osmani dhe drejtuesit e agjencisë qeveritare amerikane, Korporata e Sfidave të Mijëvjeçarit, u pajtuan që të shtojnë bashkëpunimin gjatë këtij viti drejt finalizimit të programit të ri disavjeçarë të MCC të mbështetjes për Kosovën. Programi i deritanishëm i MCC ka ndihmuar Kosovën në dy fusha të rëndësishme të rritjes ekonomike dhe zvogëlimit te varfërisë përmes realizimit të projekteve për furnizim të qëndrueshëm me energji elektrike dhe promovimit të qeverisjes transparente dhe llogaridhënëse.

Edhe Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, së bashku me ministren e Ekonomisë, Artane Rizvanolli dhe shefin e stafit të Kryeministrit, Luan Dalipi, gjatë ditës së sotme ka zhvilluar një takim virtual me Mahmoud Bah, Kryeshef Ekzekutiv në detyrë i Korporatës së Sfidave të Mijëvjeçarit (MCC) dhe anëtarët e ekipit menaxherial të MCC.

Duke e uruar kryeministrin për fitoren dhe duke i dëshiruar suksese në qeverisje, z. Bah shprehu gatishmërinë për bashkëpunim me Qeverinë.

Kryeministri Kurti theksoi vizionin e tij për ta bërë Kosovën me energji të pastër, furnizim të sigurt dhe çmime të përballueshme. Ai foli për synimin e Qeverisë për të siguruar konsensus kombëtar mbi politikat e nevojshme energjetike dhe reformat institucionale që do të nevojiten për të arritur këtë vizion.

Gjatë takimit u bisedua edhe për procesin e hartimit të strategjisë së energjisë dhe planit kombëtar për energji dhe klimë.

Dhe folku pas pandemisë zbret në Vlorë

May 28, 2021 by dgreca

Nga Gëzim Llojdia- Vlorë/

1.Pandemia Covid-19 në vitin 2020 shkatërroi shumë fusha shpirtërore edhe atë të muzikës të të gjitha zhanreve dhe sigurisht atë të folkut. Vendet dhe sheshet publike , të përzgjedhura si skena nga artistët popullor kaluan një periudhë heshtje të zgjatur, të pandodhur asnjëherë, përmbi tokën tonë. Pas një viti të tmerrshëm dhimbjesh, vuajtjesh dhe izolimi të papërpunuar, ne kemi humbur më shumë bashkëqytetarë. Ne ende kemi traumën e pikëllimit të vonuar dhe e vërteta e vështirë është se kjo nuk ka mbaruar ende.meloditë dhe gjithë krijimtaria folkorike u përqendrua dhe u prezantua vetëm nëpër kutitë e Tv-ve, pa emocionin që i shoqëron .Mirëpo shpresa,përtej tunelit të frikës sapo ka filluar.Ne do të kemi një verë ,që është më afër asaj që mund të kujtojmë para Covid.Kjo ka qenë një rrugë e gjatë e vështirë për të arritur deri këtu, dhe, fatkeqësisht, ka disa kodra dhe kthesa, që mbeten përpara. Ka pasur shumë vuajtje dhe sakrifica për të na nxjerrë nga makthi që kemi kaluar gjatë vitit të kaluar . Vera premton një rikuperim emocionues për argëtim të drejtpërdrejtë,me celje të sezonit veror dhe me festivalin folk të mirëpritur për 13 sezone turistike. Tani organizatorët e disa prej festivaleve më të mëdhenj si në botë dhe te ne, festfolku në Vlorë është një i tillë ndërkombëtarisht i njohur dhe me pjesëmarrje nga shumë vende të botës . Organizatorët dhe pjesëmarrësit në festfolk do të jenë të gatshëm të zbresin që nga kjo verë nëpër sheshe dhe vende pulbike pa harruar sa shumë , që i mungua artëdashësit.Këngët e vjetra dhe të traditës që i jep karakterin e tij popullor,do të rikthehen në një kohë në mes qershori në Vlorë në epilog të pandemisë ose murtajës shkatërruese të shek 21.

Bëhet kohë dhe 13 vjet me gjithsejtë 13 festivale folku në të njëjtin vendodhje Vlorë. Është një festival folku ndërkombëtar që, zbret në një qytet detar ,por i flamurit njëkohësisht,në një stinë të bukur dhe argëtuese, siç është fillimi i verës, i ditëve të gjata plot me diell dhe stinës së bukur të rërës,detit dhe plazheve magjepse.Festivali -Folk Fest është menduar për grupe dhe solistë të moshave të ndryshme dhe kategorive të vokalit. Është një festë e artit muzikor në një atmosferë unike të qytetit jugor dhe bregdetar në fillim të sezonit turistik duke kombinuar një festë në një vend të mrekullueshëm me pjesëmarrjen në një ngjarje prestigjioze .Dhe pse ka veç një qëllim:Zhvillimi i arteve, popullarizimi i kulturës botërore, shkëmbimi i përvojës ndërmjet pjesëmarrësve, fuqizimi i respektit dhe tolerancës reciproke;,thellimi i kontakteve krijuese, popullarizimi i folkut vendas dhe atij dhe botërore.

3.Festfolku në Vlorë për shkak të kufizimeve të kapacitetit COVID-19, do t’i bëjë gjërat pak më ndryshe këtë vit. për të prezantuar folkun unik 3-ditore të shfaqjeve në sheshin përpara pallatit të sportit,si premisë e turizmit kulturor.Le ta shtresojmë në tre pjesë se çfarë ka shkruar dhe çfarë mendon: Drejtori -Edicioni i XIII i Aulona Inter Folk Festival,poeti Sejmen Gjokoli ,për festivalin që na vjen si trashëgimi e shpresë në datat respektive të 12, 13, 14 Qershor 2021.

***

Sejmen Gjokoli:Viti 2020, edhe pse i veçantë e intrigues për nga numrat, nuk e mundësoi zhvillimin e edicionit të 12-të të Aulona Inter Folk Festival.Pandemia u tregua e pa mëshirshme dhe i “preu” si me një të rënë shpate, të gjitha.Në ditët e përcaktuara për tu mbajtur sipas traditës, organizatorët u mjaftuan vetëm me një përcjellje virtuale në rrjetet sociale, me emrat dhe fotografitë plot ngjyra kostumesh popullore të grupeve nga vende të ndryshme të europës të cilët mezi po prisnin udhëtimin.Këtë vit është krejt ndryshe, kuptohet pa hequr vëmendjen nga disa rregulla të domosdoshme shëndetësore por edhe me një kufizim pjesëmarrësish, festivali do të mbahet me të gjitha standardet e një festivali ndërkombëtar.Edicioni i dymbëdhjetë le të mbetet si një shenjë e fortë tronditëse në historikun e këtij aktiviteti, një kujtesë për ditët e trishta e të dhimbshme të një shoqërie e bote të tërë, një ftesë gjithashtu për të vlerësuar jetën dhe për t’ju gëzuar asaj edhe përmes festash e veprimtarive që transmetojnë e përcjellin mesazhe të gjalla e të gëzuara jete.

***

Sejmen Gjokoli:Nisur nga natyra dhe përmasat e Festivalit, ai mbetet krejt i veçantë mbasi, për të 13-in vit radhazi, jo vetëm për qytetin e Vlorës, por edhe për trojet shqiptare, mbahet një aktivitet kaq i rëndësishëm i folklorit në nivel evropian dhe atë botëror. Vetëm për efekt të këtij aktiviteti në këto dymbëdhjetë vite qytetin e Vlorës kanë patur rastin ta vizitojnë mbi 95 Ansamble folklorike me mbi 3550 pjesëmarrës nga 27 vende të Ballkanit, Evropës dhe Azisë.Nga Italia, Greqia, Bullgaria, Maqedonia e Veriut, Kosova, Mali i Zi, Bosnjë dhe Hercegovina, Kroacia, Polonia, Sllovakia, Çekia, Bjellorusia, Letonia, Turqia, Anglia e deri nga Kina kanë patur rastin të vijnë me folkun e tyre në Vlorë.Këtë vit gjeografisë së shteteve i shtohen edhe vende si Rumania, Lituania e Sllovenia të cilat krahas ansambleve të tjera pjesëmarrëse do të na befasojnë me folkun e tyre.Artëdashësit vlonjatë por edhe të tjerë përmes ekraneve televizive do të kenë rastin të shikojnë nga afër, veç të tjerash, edhe kostumet tradicionale lituaneze, sa autentike po aq edhe unike në llojin e vet.

***

Sejmen Gjokoli:Për katër mbrëmje dhe tri ditë Vlora do ketë rastin të gjallërojë nga tingujt e muzikës folklorike përzier me ritme të magjishme vallesh e këngësh popullore, përndezur nga ngjyrat e kostumeve të lloj-llojshme.Këtë vit një dimesion i ri i agjendës së programuar të veprimtarive në ditët e festivalit do të jetë edhe parada e kostumeve e cila, përveç rrugëve, shesheve e trotuareve,për të parën herë do të prek rrugicat dhe mjediset e Qendrës Historike të qytetit, një atraksion i ri historik e turistik krijuar Vlorës kohëve të fundit.Gjatë ditëve festivalistët do të kenë rastin që të vizitojnë e të njihen me asete të ndryshme kulturore, historike e arkeologjike të Vlorës e rrethinave ku një vend të veçantë do të ketë njohja dhe frekuentimi i plazheve të njohura të Radhimës e bregut të detit.Në mbrëmjet folklorike të Aulona Inter Folk Festival, në këtë edicion, do të performojnë e ndërthuren kulturat folklorike me këngë e valle lituaneze, rumune, maqedonase, kosovare, korçare, elbasanase e ato vlonjate përzier me iso labërie.Vlora, gjithashtu, do të përflaket nga ngjyrat e kostumeve popullore plot kolorite e ornamente të cilat shpërfaqen edhe si një mesazh i fortë kulturor në davaritjen e situatës shëndetësore të vendit për ti hapur udhë rikthimit përgjithmonë të jetës normale.Nën organizimin e Qendrës Kulturore “Aulona” si dhe falë mbështetjes kryesore të Bashkisë Vlorë e Ministrisë së Kulturës, Aulona Festival këto ditë do të nisë përsëri rrugën e ndërprerë për shkak të pandemisë botërore të virusit.Mbarë, Aulona Inter Folk Festival! Vlora dhe Shqipëria po të pret, veç të tjerash edhe si një ogur i mirë për ditë më të mira e të hareshme.

Një pilote nga Kosova, pjesë e stërvitjes “Defender 2021”

May 27, 2021 by dgreca

Nëntogere Valdete Mehanja, e lindur në Kosovë, por prej vitesh pilote helikopteri në Shtetet e Bashkuara, tashmë ka shkuar në Shqipëri si pjesë e trupave amerikane të stërvitjes ‘Defender ‘21”.

Teksa më herët ka qenë pilote civile, Valdetja shprehet se i është bashkuar ushtrisë amerikane për një arsye të fortë: “Sepse kjo ushtri, veçanërisht Amerika e ka ndihmuar shumë popullin shqiptar, sidomos Kosovën. Dhe e ndiej veten si në borxh”.

Nëntogerja Valdete Mehanja, e ftuar në studion e Euronews Albania foli mbi eksperiencën e saj në fushën e aviacionit.

Ajo tha se ideja për t’u bërë pilote, i ka lindur në kohën kur ka qenë kontraktore civile për SHBA-në në Afganistan. Ndërsa ushtrinë, pilotja kosovare e ka në gjak, pasi gjyshi i saj ka qenë pjesë e ushtrisë në Kosovë.

“Në Afganistan kam pasur për detyrë instalimin dhe programimin e radiolidhjeve dhe antenave në helikopterë dhe në centrale në bazë. Atëherë ka lindur dëshira për t’u bërë pilote”, u shpreh Mehanja.

Valdete Mehanja i ka nisur studimet në shkencën e aeronautikës në vitin 2010, në Florida të SHBA-së.

“Në vitin 2010 kam shkuar në Florida me nënshtetësi kosovare dhe shpenzimet e mia dhe kam filluar studimet në shkencën e aeronautikës. Diplomimi ka qenë edhe për t’u bërë pilote”, tha Valdete Mehanja.

Për Valdeten, të jesh pilote ushtarake është më mirë se sa të jesh pilote civile, pasi ke mundësinë për të ndihmuar më shumë, si edhe për të udhëtuar më shumë.

“Më duket sikur mund të arrish më shumë si pilote ushtarake se sa si civile”, shtoi ajo.

Është hera e parë për Valdeten që vjen në Shqipëri dhe ajo tha se kthimi i saj te populli shqiptar, si oficere në fushën e aviacionit ushtarak amerikan, ka qenë shumë emocionuese për të.

“Ka qenë shumë kënaqësi e madhe, kam pasur emocione të mëdha sepse për t’u kthyer te populli shqiptar si oficere në fushën e aviacionit ushtarak të Amerikës dhe të bashkëpunojmë, ka qenë shumë eksperiencë e mirë dhe nuk e kisha menduar se mund ta kisha pasur këtë mundësi”, u shpreh ajo.

Ajo tha se për të mësuar një tip të ri helikopteri nevojiten plot 12 muaj, pasi sistemi i cdo helikopteri është ndryshe dhe duhet mësuar nga e para,

“Çdo helikopter apo aeroplan, çdo tip, në fillim është i vështirë. Zakonisht zgjat deri në 12 muaj, 4 muaj teori dhe pastaj fillon të fluturosh me hapa të vegjël dhe e mëson. Çdo tip që ndërron duhet të mësohet sistemi, kufizimet, emergjencat nga fillimi”, tha ajo.

Gjatë stërvitjes “Defender 21”, pilotja është njohur me një vajzë shqiptare e cila po përgatitet për t’u bërë pilote e helikopterëve, e para në historinë e aviacionit ushtarak shqiptar. Valdete u shpreh e lumtur dhe optimiste për këtë fakt.

“Në të ardhmen shpresoj të ketë më shumë femra shqiptare në aviacion dhe kur të kthehem të fluturojmë së bashku në misione të aleancës”, u shpreh Valdete Mehanja.(Kortezi- EXPRES dhe euronews-Albania TV)

STILI I GJYSHEVE DHE NËNAVE SHQIPTARE, PROMOVOHET SI MARKË SHQIPTARE NË NEW YORK

May 26, 2021 by dgreca

Regjizorja Arta Kallaba ka ndërmarrë në New York një nismë promovimi dhe shitjesh të veshjeve, stileve e traditës së vjetër shqiptare nga të gjitha viset dhe trevat e kombit tonë. Puna me dorë e bërë nga gjyshet dhe nënat shqiptare e trashëguar ndër vite si stil, mjeshtri, traditë dhe pasuri etnografike do të sillet si tendencë e veshjeve moderne. Promovimi i punës së dorës së bërë nga gjyshet dhe nënat shqiptare apo “Handmade” është një mundësi e shkëlqyer promovimi talentesh në punimet me dorë, si një mundësi punësimi për gratë dhe vajzat në trevat shqiptare, si një mundësi e ruajtjes së trashëgëmisë etnografike shqiptare, veshjeve, stilit, tendencave, traditës dhe mbi të gjitha veshjes origjinale të vjetër shqiptare. Një përqindje e fitimeve do të shkojnë për bamirësi.

PUNA E DORËS, NJË MJESHTRI SHQIPTARE QË PO KTHEHET NË MARKË

Promovimi i punës së dorës apo “Handmade” është një mundësi e shkëlqyer promovimi talentesh në këtë fushë, si një mundësi punësimi për gratë dhe vajzat në trevat shqiptare, si një mundësi e ruajtjes së trashëgëmisë etnografike shqiptare, veshjeve, stilit, tendencave, traditës dhe mbi të gjitha veshjes origjinale të vjetër shqiptare. Ne si shqiptarë përveç se jemi popull i bukur, veshjen e kemi pasur gjithmonë karakteristike, shumë speciale që ka tërhequr gjithmonë studiuesit dhe stilistët e huaj. Kur kam vendosur të hap këtë biznes kanë qenë disa arsye që kam dashur ta bëj, e para se e dua punën e dorës, dhe gjithmonë e kam patur ëndërr ta modernizoj një ditë këtë gjë dhe të bëhet trend duke ruajtur kështu edhe trashëgëminë etnografike shqiptare. E dyta përmes këtij biznesi shumë gra të talentuara kanë mundësi ta shprehin veten dhe njëkohësisht kanë shumë nevojë për një pagë personale të tyre sepse shumica janë nga vendet rurale shqiptare ku kanë punuar gjithë jetën e tyre pa pagesë për familjarë të tyre ndoshta, dhe tani ndjehen shumë mirë që më në fund talenti i tyre paguhet dhe promovohet. E treta dhe më e rëndësishmja e këtij biznesi është se nga buxheti që fitohet brenda vitit një përqindje jepet donacion për familjet ë varfëra në Shqipëri dhe Kosovë.

TENDENCAT DHE STILET NË KËTË LINJË MODE

Përmes kësaj linje të modës e cila është punë dore, dua të rikthej stilin e vjetër shqiptar që dikur gjyshet dhe nënat tona e bënin këtë punë dhe i thurnin veshjet për fëmijët e tyre, që për mua ka një vlerë të veçantë edhe sot, por që shumë pak e shoh nëpër botë të bëhet si trend ky produkt dhe kam vendosur të hap këtë biznes, të dizajnoj vetë këto veshje duke e futur modernen bashkë me motivet shqiptare, e që është një kombinim shumë i mirë stilesh dhe ngjyrash.

STRATEGJITË E MARKETINGUT

Për momentin nuk kam ndonjë strategji të veçantë marketingu ndoshta si të gjithë po përdor rrjetet sociale sidomos Instagramin dhe Facebook ku në faqen time në Istagram @arta.kallaba dhe Facebook ARTA KALLABA New York, publikoj veshjet dhe fatmirësisht Instagrami më ka aprovuar që blerësit të bëjnë blerje online përmes instagramit tim, si dhe miqtë e mi dashamirës që herë pas here më bëjnë marketing përmes rrjeteve të tyre sociale. Duke qenë një biznes i ri dhe në proces shtrirje e zgjerimi, më vonë do të rritet edhe fuqia e marketingut duke promovuar punën por mbi të gjitha motivet e veshjeve të vjetra shqiptare, artizanatin tonë të mrekullueshëm dhe punën duar artë të nënave e gjysheve tona, një stil dhe tëndencë e pëlqyer në çdo kohë. Kam një mirënjohje për Liridona Gjokaj, Fitore Sejdiu dhe Avdije Blakaj për ndihmën që më kanë dhënë në këtë rrugëtim.

FEMRAT SHQIPTARE ME DUAR TË ARTA

Në këtë rrjet biznesi bashkëpunëtoret e mia i kam gra e vajza të shkëlqyera që nga New Yorku e deri në Shqipëri, Kosovë, Mal të Zi e krejt trevat shqiptare, të cilat janë mjeshtre të punimeve me dorë. Synimi i kësaj linje veshjes është mbi të gjitha promovimi i tendencave shqiptare të vjetra që kërkohen dhe në kohët moderne. Punonjëset shqiptare që furnizojnë këtë linje shitjesh me produktet e tyre janë gra të talentuara të cilat bëjnë mrekulli me duart e tyre duke mos harruar edhe punëtoret shqiptare që qëndisin nga New Yorku.

TENDENCAT DHE MODELET E VJETRA SHQIPTARE SI MARKË NË NEW YORK

Besoj se kjo do të vijë dalë e ngadalë, sigurisht se na duhet një marketing i fortë për të zgjeruar tregun dhe një marketing i fokusuar te njerëzit e famshëm dhe me ndikim e influencë në botën e spektaklit, medias, televizionit, kinematografisë, muzikës etj. Shumë personazhe publike shqiptare i kanë pranuar me shumë kënaqësi këto veshje dhe pritet kur të jetë sezoni dhe momenti i tyre që të afishojnë dhe të publikojnë diçka që kanë blerë në këtë industri veshjes me motive shqiptare. Ata kanë mbetur të mahnitur nga puna e veçantë e grave e vajzave në hapësirën shqiptare. Ka një tendencë të fortë që ndiqet nga pothuajse të gjithë ndjekësit e modës dhe jo vetëm: çdo veshje pëlqehet vetëm pas që e veshin, preferojnë apo reklamojmë njerëzit e famshëm. Ato kthehen në stil dhe tendencë menjëherë. Duam apo nuk duam njerëzit ndikon jashtëzakonisht shumë dhe vishen në bazë të asaj që i ndjekuri apo i pëlqyeri më i madh i tyre vishet. Stile që domosdoshmërisht përhapen në masë. Vihet re një tendencë tjetër që ka shumë njerëz që nuk duan ta dijnë fare se çfarë kanë veshur të tjerët, të famshëm apo të zakonshëm qofshin, ata thjeshtë e duan të mirën sepse në fund të fundit modë është ajo që na pëlqen.

NJERËZIT BLEJNË SIPAS STINËS, NGJYRAVE DHE GJËNDJES EMOCIONALE

Si duket deri tani sapo e shoh unë ngjyrat po luajnë një rol shumë të vecantë për të qënë sa më tërheqës një produkt. Natyrisht është shumë e kuptueshme se pse edhe psikologjikisht ngjyrat ndikojnë shumë edhe në disponimin e njeriut. Ngjyrat e ndezuara janë ato që tani kanë qenë të targetuara më tepër. Blerjet dhe stilet shqiptare që po preferohen janë nga më të ndryshmet por momentalisht më shumë blerësit duan fustanët, por edhe këto Jumper/Coat prej leshi po pëlqehen shumë.

NDIKIMI I REGJIZURËS NË PROMOVIMIN E PUNËS SË DORËS

Pa dyshim që ka ndikuar shumë profesioni im i regjizores në fokusimin në këtë industri biznesi, stili dhe shërbimesh. Por edhe para se të merresha me regji, unë kam qenë shumë e dhënë pas veshjeve sidomos kam pas një interesim shumë të madh ndaj punës së dorës dhe kështu e kam mësuar ta bëjë edhe vetë. Në teatër pastaj duke lexuar dramën gjihtmonë duhet ta shohësh fotografinë se si duhet të duken këta personazhe, sigurisht më në detaje merret pastaj kostumografi apo kostumografja por edhe ne si regjisorë kërkojmë pak a shumë atë që e duam për shfaqjen. Arti më ka mbushur më me ide, me shpirt dhe me dritë. Gjithmonë jam në kërkim të kapjes së elementeve dhe tendencave që ka preferencë dhe dëshirë publiku im.