• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

NË KOLEGJIN HARVARD TË SHTETEVE TË BASHKUARA KUJTOHET TRAGJEDIA E ÇAMËRISË SHQIPTARE

May 15, 2021 by dgreca

                   NGA FRANK SHKRELI/

Këtë të djelë me Maj, 2021 në Kolegjin Harvard në Cambridge të shtetit Masaçusets, jo shumë larg nga qyteti i Bostonit, do të organizohet një diskutim me titull: Shqiptarët Çam të Greqisë: 77 vjet mohim, me pjesëmarrës Dr. Isa Blumi dhe Dr. Rudina Jasini.   Ky njoftim është përhapur për mediat dhe të gjithë të interesuarit nga Shoqata e Studentëve Shqiptarë të Harvard-it. Në njoftim bëhet thirrje që të interesuarit t’i bashkohen diskutimit mbi Çeshtjen Çame me historianin Dr. Isa Blumi i Universitetit Stockholm dhe me Doktoren e shkencave juridike, Rudina Jasini, eksperte e ligjeve ndërkombëtare penale dhe e të drejtave të njeriut, pranë Universitetit Oxford.  Diskutimi i dy ekspertëve do të zhvillohet nepërmjet platformës “webinar” duke filluar nga ora 11- para dite sipas orës së Bostonit, këtë të djelë më 16 Maj dhe do të pasohet me pyetje-përgjigje. Diskutimi do të drejtohet nga Deni Hoxha, Kryetari i Shoqatës së Studentëve shqiptarë në Harvard, sipas njoftimit të studentëve shqiptarë të Harvard-it, të shpërndarë disa ditë më parë në rrjetët sociale.

Kolegji Harvard administrativisht është pjesë e Universitetit të njohur botërisht, Harvard, më i vjetri universitet në Shtetet e Bashkuara të Amerikës i themeluar në vitin 1636, por që edhe pas më shumë se 400 viteve në ekzistencë, gjithnjë vazhdon të tërheq, udhëheqsit dhe akademikët më të njohur të botës, por edhe studentët më të mirë nga të gjitha anët e botës.  Në këtë ambient edhe studentët shqiptarë të këtij instituti të lartë të dijës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës kanë themeluar Shoqatën e Studentëve Shqiptarë pranë Kolegjit Harvard. Është kjo një organizatë e cila bashkon studentët me origjinë shqiptare si dhe studentët e kombësive të tjera të interesuar për kulturën, historinë dhe çeshtjet aktuale të Shqipërisë dhe Shqiptarëve.  Shoqata shërben si një ent që ve në dukje — për komunitetin akademik të Harvardit por edhe më gjerë — çeshtjet shoqërore, ekonomike, historike dhe politike që u interesojnë Shqiptarëve anë e mbanë botës, duke organizuar diskutime, ngjarje kulturore, forume e tjera.  Është në këtë frymë që këtë të djelë, Shoqata e Studentëve Shqiptarë të Kolegjit të Harvardit do të zhvillojë diskutimin via platformës “webinar” mbi çeshtjen çame – 77 vjetë mohim. Të interesuarit që dëshirojnë të marrin pjesë ftohen të regjistrohen sipas informacionit më poshtë në njoftimin e bashkangjitur.

Historiani, filozofi, poeti dhe novelist Xhorxh Santayana i cili ka studiuar pikërisht në Kolegjin Harvard – ku edhe po organizohet diskutimi për masakrën e Çamërisë — ka një thenje që i atribohet atij në lidhje me nevojën për tu përballur me krimet e historisë: “Ata të cilët nuk kujtojnë të kaluarën, janë të dënuar që ta përsërisin atë”.   Historia e Kombit shqiptar është plot masakra nga të fqinjtë kundër shqiptarëve dhe nga shqiptari kundër shqiptarit. Mjafton të kujtojmë 50-vjet krimet e komunizmit në Shqipëri dhe anë e mbanë trojeve shqiptare. Historia njeh – por për të cilat nuk flitet aq sa duhet — masakrën e Çamërisë, atë të Tivarit dhe masakrat e shumta otomane, serbe e malazeze kundër shqiptarëve gjatë shekujve, përfshir edhe krimet kundër njerëzimit të forcave terroriste të Serbisë kundër shqiptarëve në Kosovë gjatë luftës së fundit atje, me qëllim të spastrimit etnik.

Ata që më njohin e dinë se unë (megjithëse nuk jam vetëm) kam humbur shpresën në këtë klasë politike shqiptare të 30-viteve të kaluara se ata do të sjellin ndryshimin – se ata pas pothuaj 50-vjet robërie komuniste do të sjellin lirinë, demokracinë dhe të drejtat e njeriut për të gjithë dhe pa dallim, se ata do ishin udhëheqësit shqiptarë post-komunistë që më në fund – të çliruar nga ideologjia komuniste – do të përballoheshin me të kaluarën e vështirë me krimet dhe me masakrat e kryera kundër shqiptarëve anë e mbanë trojeve historike shqiptare. Ishte një shprersë e kotë! Shpresa ime dhe e shumë të tjerëve mbetet brezi i ri i shqiptarëve  brenda dhe jashtë trojeve, por sidomos shspresoj në të rinjët shqiptarë që po edukohen në Perëndim, siç janë studentët që po organizojnë këtë të dielë diskutimin, në nivel akademik në një institucion të lartë arsimor amerikan, siç është Harvard College, mbi çështjen e Çamërisë, të cilën ata e përmbledhin duke dhenë një historik të shkurtër të kësaj tragjedie: 

“Çështja Çame: Pushtimi Grek i Çamërisë 1912-1913 i la Shqiptarët Çamë jashtë kufijve të vendit të tyre të lindjes. Nga 1913 e tutje, popullsia Çame Shqiptare ra në mënyrë të dukshme për shkak të persekutimit, dëbimit të detyruar dhe spastrimit etnik. Shtytja e fundit ishte në 1944-1945 kur nisi një fushatë brutale nga forcat greke kundër popullsisë shqiptare çame autoktone. Forcat paraushtarake greke 

kryen një numër mizorish në shkallë të plotë, përfshirë masakra ndaj burrave, grave dhe madje edhe foshnjave. Ndërsa bota mbylli sytë ndaj kësaj masakre, rreth 25,000 refugjatë çamë kaluan kufirin në Shqipëri dhe mbi 2,000 Çamë u vranë.  Sot, Çamët formojnë një komunitet prej të paktën 250,000 banorësh në Shqipëri, 100,000 në Turqi dhe 70,000 në Shtetet e Bashkuara. Parlamenti i Shqipërisë shpalli 27 Qershorin si Ditën e Gjenocidit Grek Shovinist kundër Shqiptarëve të Çamërisë. Ndërsa, 77 vjet më vonë, Greqia ende mohon ekzistencën e çeshtjes çame dhe madje mohon edhe ekzistencën e një pakice shqiptare në Greqi”, thuhet në njoftimin për media të Shoqatës së Studentëve Shqiptarë pranë Kolegjit Harvard.

Prezantuesit kryesor të çeshtjes Çame në këtë diskutim janë Dr. Isa Blumi, Porfesor i Asociuar i Studimeve turke dhe Lindjes së Mesme në Universitetin e Stokhomit, i cili do të flasë për rrënjët historike të ngjarjeve që çuan në okupimin e Çamërisë dhe në pushtimin përfundimtar nga forcat greke, gjë që çoi në aneksimin e imponuar ndërkombëtarisht të asaj krahine duke e ndarë njëherë e mirë nga  territoret e tjera shqiptare. Profesor Isa Blumi do të flasë gjithashtu edhe për mekanizmat ndërkombëtare që kanë lehtësuar ndarjen e ish-territoreve otomane, bazuar në kritere që çuan në shpopullimin e Çamërisë nga shqiptarët autoktonë.

Ndërsa folësja tjetër në ketë diskutim, Dr. Rudina Jasini, aviokate due studiese e specializuar në të drejtën penale ndërkombëtare dhe në fushën e të drejtave të njeriut në Univresitetin e Oksfordit do të ofrojë për pjesëmarrësit një përspektivë të thellë të sfidave ligjore dhe politike të çeshtjes Çame si dhe mënyrat due rrugët ligjore dhe forumet ndërkombëtare ku mund të diskutohet çeshtja Çame. 

Një nga tiparet më karakteristike të përballimit me të kaluarën historike dhe zbulimit të së vërtetës është dëshira për të njohur atë histori dhe për të vendosur për të kërkuar drejtësi me ligj për grupet e dëmtuara dhe të shtypura, historikisht. Shumë aspekte të historisë së Çamëve Shqiptarë janë shumë pak të njohura, ose të keq-interpretuara, falë një numri të madh masash dhe dekretesh të miratuara nga qeveritë dhe autoritetet greke gjatë dekadave.

Përshëndes Shoqatën e Studentëve Shqiptarë të Kolegjit Harvard për nismën e tyre fisnike dhe uroj që ky diskutim të jetë një kontribut i vyer drejtë vendosjes së drejtësisë dhe të zbulimit të vërtetës historike dhe vuajtjeve të shqiptarëve çamë.   Është vërtetë një freski shpirtërore, morale dhe patriotike kur sheh një grup studentësh shqiptarë të edukuar në Perendim — e sidomos këtu në Shtetet e Bashkuara — të interesuar për të trajtuar ngjarje të rënda nga historia e hidhur e Shqiptarëve, siç është çeshtja Çame.  Seminare të tilla në nivel akademik, jo vetëm që kontribojnë në zbulimin e së vërtetës historike mbi çeshtjen Çame, por ndihmojnë, njëkohësisht, edhe në ndërtimin e urave të pajtimit midis dy vendeve dhe dy popujve, duke forcuar kështu paqën dhe sigurinë në rajonin ballkanik dhe në Evropë. 

Image

Filed Under: Featured Tagged With: 77 Vjetori, Frank shkreli, Harvard College, Tragjedia Çame

BASHKËATDHETARË NGA KOSOVA ME BANIM NË ANGLI VIZITUAN VATRËN

May 14, 2021 by dgreca

   Sot, 14 Maj 2021, në mesditë, në selinë e Vatrës pritëm mysafirë të nderuar me banim në Angli, inxhinierin nga Kosova Abdullah Bekteshi me zonjën e Tij Remzije. Mysafirët shoqëroheshin nga aktivistët e njohur të komunitetit shqiptar në SHBA, poetja dhe humanistja Rita Saliu me bashkëshortin inxhinier Adem Saliu. Dy inxhinierët i lidh profesioni dhe Miniera. Ata kanë qenë kolegë dhe ende e ruajnë miqësinë e dikurshme. Të dy kanë se çfarë tregojnë për grevën e minatorëve të Trepçës dhe luftën për mibiejetesë të shqiptarëve në Kosovë. Inxhinieri Avdullah Bekteshi ka qenë një nga drejtorët e Minierës së Trepçës, për sektorin Krishnicë-Noviberde.Tash jeton në Angli, ku kanë emigruar dy djemtë e tij, ndërkohë që një djalë jeton në New Jersey.

Mysafirët u pritën nga editori i Gazetës Dielli(anëtar i kryesisë së Vatrës) Dalip Greca dhe ish nënkryetari i Vatrës, z. Asllan Bushati.

    Vizitorët u njohën me rrugëtimin e diasporës shqiptare të Amerikës,shoqatat e para, historikun e gazetës Dielli dhe paraardhëses së saj KOMBI;  si dhe historinë e organizimin dhe bashkimit të shoqatave shqiptare të fillim shekullit të shkuar në Federatën Panshqiptare të Amerikës”VATRA”. Editori tregoi me fakte e dokumente për rolin e  Vatrës në kohën e shtetformimit, dhe periudhat e më pasme, për kontributet e sotme, për misionin e gazetës Dielli në mbrojtje të çështjes së Kosovës etj.

         Mysafirët bënë pyetje rreth zhvillimeve në Diasporë, rrugëtimin e Vatrës në periudha të ndryshme,mbijetesa, përçarjet dhe bashkimet, kontributet e saj dje dhe sot, dhe u debatua për defektet tona kombëtare në organizimin e shtetit…

  Në fund të vizitës 2 orëshe inxhinier Abdullah Bekteshi shkroi në librin e vizitorëve mbresat nga kjo vizitë. Shkëpusim një fragment:” Ishte nder dhe kënaqësi e veçantë të jem sot për vizitë në këtë qendër kombëtare të Shqiptarëve në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Vatrën Shqiptare. Kjo është një Vatër me rëndësi të jashtzakonshme për Kombin tonë. Këtu gjeta dhe preka gjurmët e historisë të shqiptarëve të Amerikës dhe rolin e madh të Vatrës. I falenderoj zotërinjtë e Vatrës zotëri Dalip Greca dhe Asllan Bushati, për mikpritjen e ngrohtë dhe të përzemërt, spjegimet shumë të vlefshme…. Faleminderit Vatër për çfarë ke bërë dhe bën për Kombin!”

 Familja Saliu, Adem dhe Rita, dhuruan 100 dollarë për Diellin, ndërkohë që inxhinieri Avdullah Bekteshi bëri një abonim vjetor për Gazetën”DIELLI”.

 Editori u dhuroi mysafirëve simbole të Diellit dhe Vatrës.

Filed Under: Featured Tagged With: Inxhinier Abdullah bekteshi, vizite ne Vater

Los Anxhelos- “Active Albanians”- Platforma që bashkon shqiptarët

May 13, 2021 by dgreca

Përgatiti E.B. dhe Marsela Bregu/

Marsel Alickolli…

Organizata “Active Albanians” (Shqiptarët Aktiv) u themelua në shtator 2018 në Los Anxhelos, Kaliforni, nga Marsel Alickolli dhe Mario Ismaili. Fillimisht, faqa e facebookut “Active Albanians Los Angeles” shërbeu si platformë për të organizuar aktivitet për komunitetin shqiptar. Të motivuar për të bërë dicka ndryshe, Mario dhe Marseli organizuan një seri  aktivitetesh në zonën e Los Anxhelosit, si “ekskursione” në Palos Verdes, ditë volejbolli dhe plazhi që rezultuan në një pjesëmarrje të suksesshme. 

Duke pasur parasysh interesin e shtuar dhe numrin e anëtarëve të rinj, “Active Albanians” filluan të organizojnë veprimtari shumë të suksesshme. Ndër më të njohurat janë: “Paint Balling” (Shtator 2019), “Rock Climbing” (Shkurt 2019), Mud Run (Shkurt 2020), Bowling (Nëntor 2019), Hiking (Dhjetor 2018), Surfing (Mars 2019). Aktiviteti me ndikimin më të madh nga të gjitha ishte mbledhja e fondeve gjatë tërmetit në Shqipëri në vitin 2019.

Anëtarët e ‘Active Albanians’ tregojnë se jeta e tyre është ndikuar pozitivisht si rezultat i drejtpërdrejtë i aktiviteteve të grupit. Rena Kujxhiu, një anëtare e ‘Active Albanains’ shprehet: “Unë tani kam më shumë miq shqiptarë që do i kem gjatë gjithë jetës sime vetëm për shkak të aktiviteteve tona.” Besiana Husted tregon se, “Kjo organizatë më ka lejuar të lidhem me pjesë të vetes që mendoja se i kisha humbur qëkur u transferova në Shtetet e Bashkuara. Ne jemi rritur në mënyrë aq të ngjashme, sa edhe pse nuk jemi rritur së bashku, duket sikur e kemi njohur njëri-tjetrin që kur ishim të vegjël. Eksplorimi i natyrës dhe aventurat tona na kanë lidhur më shumë ndërsa  mësojmë dhe inspirohemi nga njëri-tjetri. Vjen një moment që e kupton sa jemi shumë fatlumë që kemi të njejtën markë: ‘Prodhuar në Shqipëri’.”

“Jam i lumtur të shikoj rritjen dhe impaktin pozitiv që ka sot Active Albanians në Amerikë dhe jo vetëm. Jemi të përkushtuar t’i shërbejmë komunitetit tonë shqiptar dhe shpresojmë të forcojmë akoma më tepër rolin aktiv në Sh.B.A.,” tha Mario Ismaili, bashkë-themelues i shoqatës “Active Albanians”. 

Intervistë me bashkë-themeluesin e organizatës “Active Albanians” Marsel Alickollin

Mund të na tregoni pak për veten tuaj dhe motivimi i krijimit të organizatës “Active Albanians”?  

Marsel Alickolli: Unë kam lindur në qytetin e bukur të Pogradecit dhe u zhvendosa në Sh.B.A. në vitin 2002. Një nga arritjet kryesore në aspektin profesional ka qenë diplomimi në Universitetin DePaul në Çikago në fushën e financës. Pavarësisht se komuniteti shqiptar në Shtetet e Bashkuara është rritur ndjeshëm që nga dy dekada më parë kur unë u largova nga Shqipëria, unë gjithmonë kam menduar se ne gjithmonë mund të bëjmë diçka më shumë për të forcuar komunitetin tonë. 

Ideja, në fillim, ishte t’i jepja komunitetit tim Shqiptar një shans për të provuar përvoja të reja aktive pa u shqetësuar për kostot, (ne ndamë pajisje për ski, zhytje, peshkim, sërf) dhe ndërkohë t’i lejoja ata të gjejnë miqësi të reja që zgjasin për gjithë jetën. Grupi “Active Albanians” është një  mundësi e mirë për dikë që të gjejë pasione të reja dhe të sfidojë veten ndërkohë që është pjesë e një komuniteti mbështetës dhe miqësor. Nga ana tjetër, ne kemi një sërë aktivitetesh të ndryshme          (madje edhe ato që përfshijnë të gjithë familjen) dhe roli im është të organizoj një larmi eventesh   ku të gjithë ndihen të mirëpritur. 

“Active Albanians” aktualisht është një organizatë modeste por efektive. Qëllimi im është ta kthej këtë grup në një organizatë jofitimprurëse në mënyrë që të siguroj rritje dhe vazhdimësi në të ardhmen.

Kur u themelua klubi “Active Albanians” dhe misioni i grupit?

Marsel Alickolli: Ideja e krijimit të një klubi që shkonte përtej grupit shoqëror, ishte diskutuar shpesh në takimet tona. Sidoqoftë, në 9 Shtator 2018 u hap faqja jonë e parë zyrtare në Facebook “Active Albanians Los Angeles” për komunitetin shqiptar në Los Anxhelos dhe shtetet rrethuese. Më kujtohet që bashkë me Marion diskutonim se si mund ti përhapnim aktivitetet tona në faqet e tjera shqiptare në Kaliforni, Arizona, Nevada që zakonisht ndanin deri diku të njëjtat aktivitete si ne me audiencat e tyre. 

Qëllimi fillestar i klubit ishte të prezantonte anëtarët e tjerë të komunitetit shqiptar me aktivitetet që nuk ishin njohur më parë, dhe të promovonte aktivitete që të gjithë do të sugjeronin. Kjo ishte një qasje e suksesshme që rriti radhët tona dhe na sfidoi të shtrijmë aktivitetet jashtë shtetit tonë të origjinës. Jam i lumtur të them se qëllimi që ne patëm fillimisht, është tani një mision. Është misioni ynë ta kthejmë organizatën “Active Albanians” në një organizatë të strukturuar jofitimprurëse, një organizatë që mund të marrë jetë dhe t’i japë shumë më tepër komunitetit tonë shqiptar krahasuar me fillimet e saj.

Cila është platforma aktuale e klubit?

Marsel Alickolli: “Active Albanians” tashmë ka tre platforma. Faqja origjinale e “Active Albanians Los Angelos” në facebook, një faqe e re e “Active Albanians DFW” (në zonën e Dallas – Forth Worth) në facebook që synon të organizojë komunitetin tonë fantastik në Dallas, dhe një faqe në Instagram “Active Albanians” që ka si funksion të shërbejë si një pikëlidhje për     të gjithë shqiptarët në Shtetet e Bashkuara dhe pse jo në të gjithë botën. Ne shpresojmë që kur të arrijmë statusin jofitimprurës, të gjitha platformat do të lidhen nën një ombrellë të madhe. Qëllimi është bashkimi dhe fuqizimi i shqiptarve kudo ku ata ndodhen.

Cilët janë disa nga organizatorët kur u themelua klubi?

Marsel Alickolli: Unë dhe Mario Ismaili filluam këtë familje modeste dhe si me magji anëtarët filluan të rriteshin. Disa nga anëtarët përfshijnë: Imir Metushi, Rena Kujxhiu, Nasho Aleksi, Sam    Prapaniku, Irini Duro, Besiana Husted, Klejdis dhe Ervina Rodoni, Erjana Rodoni, Joana Marku, Endrit Agastra, Stela Kantiou dhe shumë e shumë të tjerë.

A mund të na flisni për disa nga aktivitetet që grupi ka organizuar?

Marsel Alickolli: Nëse ka diçka për të cilën kjo organizatë krenohet është spektri i larmishëm i aktiviteteve që ka kryer me sukses deri më tani. Ne nuk mund të harrojmë kohën kur djemtë dhe vajzat e “Active Albanians” shkuan të zhyteshin në zonën e mbushur me leshterikë në La Jolla  Kaliforni. Të kapur dorë për dore ngritën nën ujë flamurin Shqiptar dhe atë Amerikan. Ngjarjet e shumta të skijimit në Big Bear dhe Mammoth, Kalifornia nuk kanë qenë vetëm temë e gjunjëve të mavijosur, qepallave dhe historive rreth zjarrit, por gjithashtu kanë pasur një ndikim jo të vogël tek të rinjve tanë që janë pjesë e “Aktive Albanians.” Janë po këta të rinj të cilët mbajnë në zemër moton tonë shqiptare “kurrë mos u dorëzo” dhe e zbatojnë atë në jetën e tyre personale dhe profesionale. 

Nëse do të zgjidhja një ngjarje që unë personalisht e mbaj si më të rëndësishmen e të gjithave është mbledhja e fondeve që kemi organizuar gjatë tërmetit në Shqipëri në vitin 2019. Organizata jonë donte të bënte më të mirën për të ndihmuar vendin që na ka dhënë aq shumë ne të gjithëve, identitetin tonë. Ndërsa platforma dhe anëtarët e “Active Albanians” rritën ndërgjegjësimin në komunitet, ne gjithashtu u angazhuam nje mbledhje fondesh për të ndihmuar në lehtësimin e asaj tragjedie për njerëzit tanë në Shqipëri. Logjistika ngriti disa sfida që  shpresojmë të jenë më pak pengesë kur t’a kalojmë këtë organizatë në një organizatë jofitimprurëse.

Çfarë aktivitetesh të tjera ka promovuar grupi?

Marsel Alickolli: Disa muaj më parë ne morëm një sugjerim nga një prej anëtarëve, Jonida Lika për të organizuar një klasë pikture. Për shkak të këmbënguljes së Jonidës dhe gatishmërisë së saj për të organizuar vetë aktivitetin, u realizua, dhe është eventi i vetëm me vajza deri më tani.

Cila ka qenë reagimi nga anëtarët e grupit dhe të tjerët të përfshirë?

Marsel Alickolli: Gjatë kohës që “Active Albanians” ka qenë një grup aktiv, kam parë dy lloj pjesëmarrësish dhe reagimet e tyre janë paksa të ndryshme. Ka nga ata që qëndrojnë anash dhe brohorisin aktivitetet e suksesshme të organizatës sonë. Ky grup është i ndarë midis atyre që ne i quajmë “tifozat e përhershëm”, “atyre që duan, por nuk marrin pjesë” dhe “të konvertuarit”. Tek nën-grupi i parë hyjnë ata që nuk duan asgjë më shumë përveç se të shohin shqiptarët tanë të bashkohen dhe të përmirësojnë jetën e atyre, gjyshërit janë një shembull i këtij nëngrupi. “Ata që  duan, por nuk marrin pjesë” janë ata që kurrë nuk gjejnë guximin të vijnë në të vërtetë dhe të përjetojnë aktivitetet tona pavarësisht nga dëshira e tyre. “Të konvertuarit” nga ana tjetër janë ata  që janë gjithnjë e më afër të bërit pjesëmarrës në secilin aktivitet.

Përveç këtyre tre grupeve, ata që ja vlen të përmenden janë personat aktivë që bashkohen me ne, dhe në fund të fundit, do të kenë më shumë histori rreth zjarrit për nipërit e mbesat e tyre në një natë të gjatë e të ftohtë dimri në të ardhmen. Historia gjithnjë fillon me, “kur isha unë në moshën tënde.”

Cili është mesazhi juaj për rininë shqiptare sot?

Marsel Alickolli: Kur isha i vogël mezi prisja që të rritesha. Si një i rritur, gjithçka që dua është të jetoj si adoleshent. Nga përvoja ime, 10 vjet nga tani, nëse shikoni pas në kohë gjasat janë shumë të ngjashme se do të zhgënjeheni më shumë nga përvojat që nuk keni pasur se sa nga ato që keni jetuar. Gjyshi im në Shqipëri thoshte: “Gjella me kripë dhe kripa me karar.” Me fjalë të tjera, jeta është plot me përvoja dhe njeriu duhet të jetë në gjendje të dalë, eksperiencojë dhe të provojë sa më shumë, por gjithçka me masë. Ndoshta ky është çelësi i një jetë të lumtur, të përmbushur dhe të shëndetshme.

Filed Under: Featured Tagged With: E.B, Los Angeles, Marsel Alickolli, Marsela Bregu

Durrësi që po harrohet në ekspozitën e piktores Emjona Stasi

May 13, 2021 by dgreca

Nga Gëzim Kabashi*

103 tablotë e piktores Emjona Stasi, që janë ekspozuar këto ditë në galerinë e arteve pamore “Nikolet Vasia” kanë gjetur vëmendjen dhe interesimin e ardashësve durrsakë.

Të punuara që të gjitha në gjininë e peisazhit, tablotë e Stasit i bashkon dashuria për qytetin e saj. 

Rrugicat, muret mesjetare, porta e Kalasë, kanatat e dyerve të hershme, kolonat me kapitele mbi krye, dhe gjithçka që e lidh piktoren me Durrësin janë objekti i penelit të saj.

Brenda ekspozitës Emjona Stasi i rikthehet me shumë sukses temave të preferuara, duke shfrytëzuar talentin në grafikë. 

55 punimet-miniaturë në gjininë e grafikës e risjellin qendrën historike të Durrësit, sikur të ishin kartolina nga qyteti që mund të udhëtojnë në të gjithë globin.

Shqetësimi për peisazhet e Durrësit, që po humbasin ndën hijen e shumëkatësheve, i jep më shumë vlerë pikturës së Emjona Stasit, e cila këtë herë i ka kushtuar një ekspozitë të plotë ruajtjes së  identitetit të qytetit.

Kujdesi për ekspozimin e tablove në grupe të veçanta, sipas gjinive dhe vendeve që e kanë frymëzuar, i japin një tjetër vlerë ekspozitës së Emjona Stasit, që do të qëndrojë e hapur deri në fund të muajit maj.

Emjona Stasi, një piktore në profesion të lirë

“Të paktën kështu e ndjej vehten që kur kam dalë në pension – thotë artistja në një intervistë. 

“Jam me fat që kam një profesion të tillë. Tani më pëlqen të punoj çdo ditë dhe kam mbështetjen e bashkëshortit tim, inxhinjer ndërtimi. Xhoxhi  e kupton lehtë punën time dhe gëzon njëlloj me mua për një tablo të bukur-vijon piktorja Emjona Stasi, e cila ditët e fundit ka hapur ekspozitën e saj të gjashte personale.

Emjona ka përfunduar studimet për Grafikë, dhe megjithëse e ka zgjedhur vetë degën, shprehet se në tablotë e saj ka mbetur shumë pak nga pasioni i parë. 

“Ja, thuajse në asnjë punë unë nuk përdor ngjyrën e grafistëve, të zezën – thotë ajo duke u drejtuar nga tablotë. “Më pëlqen peisazhi, pasi jam romantike; por ndjehem mirë edhe me natyrën e qetë, ndërsa duhet të provoj më shumë kompozimin – thotë piktorja, e cila ka paraqitur në ekspozitën e fundit në Durrës 77 tablo të përmasave të vogla e të mesme, pjesa më e madhe punime të viteve të fundit.

Emjona ka lindur në Elbasan, por duke qeshur thotë: “nuk e di se nga jam”. 

I jati oficer në atë kohë ka lëvizur bashkë me familjen, deri sa janë vendosur në Durrës. Një edukatore kopështi në Elbasan i ka këshilluar prindët që ta çojnë vajzën e vogël në Lice. 

“Dega e pikturës në shkollën e mesme “Jordan Misja” fillonte vetëm në ciklin e mesëm, por fjalët e edukatores mu ngulitën – shprehet sinqerisht Emjona, e cila nisi ti shohë ndryshe lodrat me plastelinë apo vizatimet e para. Më vonë Sul Sulovari në Elbasan e Agim Shami në Durrës do të drejtojnë pasionin e vajzës së re drejt pikturës.

Mësuesja e artistëve të rinj

Në një qoshe të galerisë “Nikolet Vasia” një mësues  i ri bisedon me nxënësit-piktorë të shkollës artistike “Jan Kukuzeli” mbi karakteristikat piktorike të autores Stasi. 

Piktorja vlerëson mësuesit e pasionuar, si dhe nxënësit që mbajnë në duar dosjet e vizatimeve edhe jashtë shkollës. 

“Megjithatë, më duket se kanë mbetur pak -shton ajo, duke kujtuar kohën kur në degën e sapohapur të arteve figurative në shkollën artistike të Durrësit gjeti disa nga piktorët më të mirë të qytetit. 

“Do të punoja si mësuese shumë vite përkrah piktorëve Skënder Kokobobo, Nikolet Vasia e Gavril Priftuli – thotë Emjona, e cila deri në vitin 1984 kishte dhënë lëndën e vizatimit në shkollat 8-vjeçare.

Emjona Stasi ka dalë në pension thuajse 7 vjet më parë, por askush nga ata që e sheh nuk e beson këtë. 

Elegante në lëvizje, mjaft e qetë dhe e sigurtë në punën e saj, ajo e ka marrë njoftimin e pensionit, ndërsa përgatiste një nga ekspozitat e saj. 

“Më erdhi keq, pasi ishte janar dhe i ndërpreva leksionet me nxënësit në mesin e vitit shkollor, por me sa duket këto janë regullat – nënvizon piktorja, duke kujtuar se kolegët kanë ardhur ta urojnë për pensionin në galerinë ku u hap ekspozita.

Ekspozita nga Atdheu deri në SHBA

Mustafa Arapi, Gazmend Leka, Buron Kaceli janë piktorët e parapëlqyer të Emjona Stasit, pa harruar Lumturi Blloshmin, piktoren inteligjente, siç e quan ajo. E më pas edhe zonja të tjera të skulpturës si Mira Kuçuku apo Llambrini Dënaj.

Por Emjona vetë ka vendosur shumë vonë të hapë një ekspozitë personale. 

Që nga viti 1977 ajo ka marrë pjesë thuajse në 50 ekspozita kolektive në qytete të ndryshme të vendit tonë, por edhe në Kosovë, Maqedoni dhe SHBA. 

“Është një mundësi për tu njohur dhe ballafaquar me kolegët, të cilët sjellin shumëllojshmëri stilesh – thotë Emjona, duke kujtuar edhe përvojat në kolonitë artistike, të organizuara në qytete të ndryshme brenda dhe jashtë vendit. 

Sipas saj, janë eksperiance shumë të mira, por organizatorët nuk duhet të abuzojnë dhe ta quajnë një mundësi tregu – shton ajo.

Emjonës nuk i pëlqen që të marrë diçka që nuk e meriton. Ajo ka refuzuar çdo ndërhyrje që mund ti jepte një çmim të lartë në konkurset e organizuara, duke iu gëzuar vetëm vlerësimeve të sinqerta. Në këtë pikë ajo ndjen se artistët duhet të jenë më të drejtpërdrejtë në opinionet për krijimtarinë e njeri – tjetrit. 

“Kjo do të na ndihmonte të gjithëve – shprehet çiltazi piktorja. Më pëlqen të kem një përvojë të tillë në SHBA, atje ku kam pasur rast të hap edhe një ekspozitë me 25 punime. 

“Ishte e thjeshtë, aplikova në një bibliotekë – librari dhe fitova të drejtën që përveç pjesmarrjes në ekspozita grupi të hap edhe një personale, me punët e përgatitura gjatë qëndrimit atje-kujton Emjona.

Emjona Stasi që nga viti 1977 ka marrë pjesë në afro 50 ekspozita të përbashkëta brenda dhe jashtë vendit, ndërsa punimet e saj i gjen përveç fondit të Galerisë Kombëtare të Arteve dhe asaj të Durrësit ndodhen edhe në arkiva private në Itali, Maqedoni, Greqi, Gjermani, Hollandë, Kanada dhe SHBA.

Mësuese dhe studente

Ndërsa në galeri vizitorët ia lenë vendin njeri-tjetrit, bisedojmë së bashku për hapat e parë në pikturë, për nxënësit e saj, por edhe për vendimet e marra vetëm me një fjali, përballë pedagogëve të saj në Lice dhe Institutin e Arteve, të cilët Emjona vazhdon ti quajë “profesorë”, si në shkollë. 

“Për të hapur një ekspozitë nuk duhet vetëm aftësi, por edhe një çikë inat” i ka thënë Emjonës 10 vjet më parë Thoma Thomai. Profesori i skulpturës u bë shkak për ekspozitën e parë të saj, e cila u hap në galerinë private “Jozef”. 

Megjithëse e konsideron vehten “natyrë të tërhequr”, artistja nga Durrësi i ka marrë vendimet për jetën me një fjali. Kështu e ka bindur pedagogen e skulptures Valentina Balli në Lice për pasionin që kishte për pikturën, e po kështu me fjalët “dua ta meritoj shkollën e lartë” i është drejtuar prof. Naxhi Bakallit para se të hynte në Institutin e Lartëtë Arteve (sot Universiteti i Arteve).

Të njejtën gjë ka bërë edhe kur ka parapëlqyer Durrësin, në vend të kryeqytetit menjëherë pas studimeve të larta.

Ja se si shkruan për të Suzana Varvarica Kuka, studiuese e artit: 

“Emjona Stasi trashëgon dashurinë për natyrën, për botën, si banesa jonë e madhe; adhurimin për ngjyrat, dhe vullnetin për dëshmi figurative. Ajo mban një qëndrim të ri komunikimi me rrënjët tona të artit të fillim shëk. XX, gjë e cila më jep entuziasmin ta quaj “Mio-niana e Durrësit”.

*E falenderojmë gazetarin Gezim Kabashi qe e dergoi shkrimin dhe fotografite per lexuesit e Diellit.

Filed Under: Featured Tagged With: Durresi qe po harrohet, ekspozite, Emjona Stasi, Gezim Kabashi

VATRA URON BESIMTARËT MYSLIMANË: GËZUAR FITËR BAJRAMIN

May 12, 2021 by dgreca

Të dashur bashkombas të besimit Islam/

Më lejoni që në emër të Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, të familjes sime dhe në emrin tim personal t’ju uroj përzemërsisht: Gëzuar Fitër Bajramin. Kjo natë e shenjtë është festa e pranverës në shpirtin e çdo njeriu që ka agjëruar. Çdo besimtar sot përulet para krijuesit të tejetlartë në shenjë falenderimi për kalimin me sukses të një muaji sakrifice e përshpirtshmërie ndaj Zotit tonë fuqiplotë. Zoti është krenar për të gjithë ju për këtë dedikim të veçantë ndaj Krijuesit të gjithësisë.
Uroj ta kaloni bukur dhe gëzuar me familjen, të dashurit dhe miqtë tuaj. Në çdo vështirësi dhe sakrificë thirreni emrin e tij dhe Zoti do jetë aty për t’ju çliruar prej tundimeve e veprave të djallit. 
Me rastin e kësaj feste të madhe ju uroj me shpirt të gjithëve që të jeni shembull i mirë, besimtarë të devotshëm e qytetarë dinjitozë. Sot më shumë se kurrë duhet të mendojmë për të sëmurët, të varfërit, të braktisurit dhe për të gjithë ata që kanë nevojë për mbështetjen tonë.
Kjo festë e madhe le të na afrojë sa më shumë me Zotin dhe njëri-tjetrin.
I bekuar qoftë gjithmonë ai që lartëson emrin e Zotit.
Begati, bekime dhe lumturi në familjet tuaja. 

Me respekt e gëzim 

Kryetari i VATRËS 

Elmi BERISHA

Filed Under: Featured Tagged With: Elmi Berisha, Gezuar Fiter Bajramin, Vatra Uron Besimytaret Myslimane

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 122
  • 123
  • 124
  • 125
  • 126
  • …
  • 900
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • QERIM VRIONI DHE FOTOGRAFËT QË SHKRUAN HISTORINË
  • Çamëria, kur e vërteta kërkon shkrim, përgjegjës dhe afat!
  • Dhurata, buzëqeshje dhe urime në shkollën shqipe “Skenderbej”
  • ROLI I PRESIDENTES OSMANI NË RIKTHIMIN E BESIMIT DHE BASHKËPUNIMIT TË KOSOVËS ME SHBA-NË DHE BE-NË
  • WHEN KOSOVA WORKS, AMERICA SPEAKS
  • Shkolla shqipe “Gjergj Fishta” – Long Island, New York festoi festat e fundvitit
  • Fotografia e Gjon Milit dhe CHARTRES CATHEDRAL -Një monument i entuziazmit Kristian
  • Lamtumirë legjenda jonë e mikrofonit në gazetarinë sportive Ismet Bellova!
  • Politika e mençur…
  • VEPËR NGA MË TË PASURAT E MË NJERËZORET NË MENDIMIN KRITIK
  • KOZMOPOLITIZËM
  • “Kur shpirti kthehet në gërmadhë lufte”
  • VATRA TELEGRAM URIMI AKADEMIKES JUSTINA SHIROKA PULA ME RASTIN E ZGJEDHJES KRYETARE E AKADEMISË SË SHKENCAVE DHE ARTEVE TË REPUBLIKËS SË KOSOVËS
  • Suzana Shkreli: “We can make history by electing Michigan’s first Albanian Secretary of State”
  • NDAA i SHBA-së dhe pozicioni i Kosovës në arkitekturën e sigurisë

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT