FIFA gjobiti shqipet e Zvicrës

June 25, 2018 by dgreca

Mobilizohen shqiptarët, mbledhin para për gjobat e Xhakës dhe Shaqirit/

1 dy shqipe

Federata Ndërkombëtare e Futbollit, FIFA, gjobiti dy futbollistët e Zvicrës, Xherdan Shaqiri dhe Granit Xhaka dhe i paralajmëroi ata lidhur me festimin e tyre pas golave që shënuan në ndeshjen kundër ekipit të Serbisë, të cilin Zvicra e mundi me 2 me 1 të premten në kuadër të kampionatit botëror të futbollit.

Të dy futbollistët shqiptarë, me prejardhje nga Kosova, festuan duke bërë shenjën e shqiponjës, që është simboli në flamurin kombëtar shqiptar.

Serbia kundërshton pavarësinë e Kosovës që u shpall dhjetë vjet më parë më mbështetjen e fuqive kryesore perëndimore.

Të dy futbollistët u gjobitën e nga 10 mijë franga zvicerane, (afërsisht 10 mijë e 126 dollarë amerikanë) për “sjellje josportive në kundërshtim me parimet e lojës fer”, ndërsa kapiteni i ekipit të Zvicrës, Stephan Lichtsteiner, i cili u bashkua me festimet, u gjobit me 5 mijë franga zvicerane dhe u paralajmërua.

FIFA gjobiti me 54 mijë franga Federatën Serbe të futbollit dhe e paralajmëroi atë për “shpalosjen e parullave dhe mesazheve diskriminuese” nga tifozët, ndërsa presidenti i saj Slavisha Kokeza dhe trajneri Mladen Kërstajiç, u gjobitën me nga 5 mijë franga.

Futbollistët shqiptarë, i kanë hedhur poshtë pohimet se veprimet e tyre kishin prapavijë politike.

“Për mua ishte vërtetë një ditë e posaçme”, ka deklaruar Granit Xhaka pas ndeshjes së të premtes. “Kjo është një fitore për familjen time, për Zvicrën, Shqipërinë e Kosovën. Veprimi ishte për të gjithë ata që më mbështesin dhe nuk kishte të bënte me kundërshtarët. Ishte një lojë vërtetë emocionale”, tha ai.

Xherdan Shaqiri tha se “nuk ka të bëj asgjë me politiken, kjo ka të bëj me futbollin”.

Trajneri serb Mladen Kërstajiç, është gjobitur “për shkak të deklaratave pas ndeshjes”. Mediet cituan atë të ketë thënë se gjyqtari gjerman Felix Brych, që sipas tij nuk akordoi një penalti për ekipin e tij, “duhet të vihet para gjykatës së Hagës” duke ju referuar Gjykatës Ndërkombëtare për krime lufte në hapësirat e ish Jugosllavisë.

Zvicra fitoi kundër Serbisë me rezultatin 2 me 1 të premten në një ndeshje që nxiti shume emocione e reagime ne Serbi dhe në Kosovës. Golat për Zvicrën u shënuan nga futbollistët Xhaka e Shaqiri.

Fitorja e Zvicrës u kremtua edhe në Kosovë si dhe u mirëprit edhe nga udhëheqës politik shqiptarë, ndërsa politikanë në Serbi e cilësuan të trishtueshme humbjen në ndeshjen e së premtes.(Sipas VOA)

Gjesti madhështor / Mobilizohen shqiptarët, mbledhin para për gjobat e Xhakës dhe Shaqirit

Granit Xhaka dhe Xherdan Shaqiri i shpëtuan pezullimit nga FIFA, por u gjobitën me nga 10 mijë franga zvicerane, për festimin e tyre me simbolin e shqiponjës dykrenare.

Po me gjobë monetare, por vetëm me 5 mijë franga, u ndëshkua edhe kapiteni i Zvicrës, Stephan Lichtsteiner, që gjithashtu u solidarizua me shokët shqiptarë, duke bërë shqiponjën.

Kosovë-Serbi, finalja e dialogut

June 25, 2018 by dgreca

-Kosova dhe Serbia zhvilluan sot në Bruksel raund të ri dialogu në nivel të lartë presidencial, në procesin drejt normalizimit të marrëdhënieve/

1 Thaci Vuc Mog 24 qersh

-Presidenti i Kosovës falënderoi Bashkimin Evropian për rolin që e ka marrë në udhëheqjen e këtij procesi dhe Shtetet e Bashkuar të Amerikës për mbështetjen/

PRISHTINË, 24 Qershor 2018-Gazeta DIELLI-Behlul Jashari/ Kosova dhe Serbia pasditen së së dielës së 24 qershorit 2018 zhvilluan në Bruksel një raund të ri takimesh në nivel të lartë presidencial në procesin e dialogut drejt normalizimit të marrëdhënieve. Përfaqësuesja e Lartë për Politikë të Jashtme dhe Siguri e Bashkimit Evropian, Federica Mogherini, para takimit trilateral ka takuar ndaras krerët e dy shteteve, fillimisht presidentin e Serbisë, Aleksander Vuçiç, për të vijuar me presidentin e Kosovës, Hashim Thaçi.

“Sot jemi këtu në Bruksel për të shënuar fillimin e fazës finale të dialogut për normalizim të plotë të marrëdhënieve mes shtetit të Kosovës dhe Serbisë”, deklaroi Thaçi në Bruksel para takimit me Mogherinin.

Presidenti i Kosovës falënderoi Bashkimin Evropian për rolin që e ka marrë në udhëheqjen e këtij procesi dhe Shtetet e Bashkuar të Amerikës për mbështetjen.

Pas takimit Thaçi tha se, ka qenë një takim jo i lehtë, i vështirë, por me tone pozitive për të shikuar kah e ardhmja për interesin e të dyja vendeve.

“Jemi dakorduar që procesi të marrë një dinamikë dhe të intensifikohet në javët e ardhshme. Gjithashtu, kemi arritur në përfundim se arritja e marrëveshjes përfundimtare për normalizim të plotë të raporteve Kosovë-Serbi është në interesin e të dyja vendeve, paqes dhe stabilitetit në rajon”, u shpreh presidenti Thaçi.

Ndërsa, presidenti i Serbisë, Vuçiç tha se kishin biseduar haptas për zgjidhjen e shumë problemeve. “Nuk jam shumë optimist, por duhet të bisedojmë”, citohet Vuçiç nga media duke shtuar se gjatë takimit është folur edhe për intensifikimin e takimeve në kuadër të dialogut që lehtësohet nga Bashkimi Evropian.

Në njoftimin e zyrës së Mogherinit thuhet se, “Përfaqësuesja e Lartë dhe presidentët kanë pasur bisedime intensive dhe produktive mbi kornizën e marrëveshjes për normalizimin e plotë të marrëdhënieve mes dy palëve. Palët janë pajtuar për intensifikimin e punës në javët e ardhshme”.

Para nisjes nga Prishtina drejt Brukselit presidenti Thaçi ka deklaruar në konferencë shtypi se, qëllimi ynë në këtë fazë përfundimtare të këtij dialogu është arritja e marrëveshjes ligjërisht obliguese në mes të Kosovës dhe Serbisë, e cila do të mundësojë normalizimin e plotë të marrëdhënieve në mes të dy shteteve. “Jam i bindur se ka ardhur koha që pas bisedimeve, të cilat në një mënyrë apo tjetrën po zgjasin tash e njëzet vjet, të nënshkruhet një marrëveshje historike në mes të Kosovës dhe Serbisë, me të cilën do të përfundonte një epokë tragjike, mbi njëshekullore, në raportet në mes të dy shteteve dhe popujve”, është shprehur presidenti kosovar.

Kreu i shtetit ka thënë se nuk kemi çka t’i druhemi dialogut dhe as epilogut të tij.

“Dialogu do të udhëhiqet në mënyrë institucionale dhe të përgjegjshme, kurse marrëveshja përfundimtare eventuale do të kalojë nëpërmjet institucioneve tona shtetërore, të cilat do të vendosin për ratifikimin e saj”, ka theksuar presidenti i Kosovës.

Në dialogun në Bruksel Kosovë-Serbi për presidentin Thaçi, të inauguruar në muajin prill 2016, dhe presidentin Vuçiç, të inauguruar në qershor 2017, takimi i të dielës së 24 qershorit 2018 do jetë i katërti, ndërsa i 23 marsit 2018 ishte i treti, pas të parit në 3 korrik e të dytit në 31 gusht 2017, ku në fokus ishte një fazë e re e dialogut dhe zbatimi i marrëveshjeve drejt normalizimit të marrëdhënieve.

Në 2017-tën kishte edhe dy takime të tjera në Bruksel në nivelin e lartë. Në 1 shkurt Kosova dhe Serbia zhvilluan takimin e dytë brenda një jave, në vazhdimësi të takimit të 24 janarit, me pjesëmarrje edhe të presidentëve bashkë me krerët e qeverive pas 30 raundeve kryeministore të procesit drejt normalizimit të marrëdhënieve, të kryesuar nga BE e mbështetur nga SHBA.

Në këto dy raunde presidenti i Kosovës Hashim Thaçi u takua me atëherë presidentin e Serbisë Tomislav Nikoliç. Realizimi i marrëveshjeve dhe dhënja fund situatave tensionuese e retorikave ishte në fokus të ketyre dy takimeve që u zhvilluan ndërkohë që kishte kaluar një vit pa asnjë raund të nivelit të lartë, që nga takimi i 30-të kryeministor, por i vetmi në 2016-tën i zhvilluar në 27 janar dhe i fundit që nga i pari në 19 tetor 2012.

Para pesë vitesh, në 19 prill 2013, në Bruksel, Kosova dhe Serbia – kryeministrat e atëhershëm Hashim Thaçi e Ivica Daçiç, në raundin e 10-të të dialogut, të ndërmjetësuesuar nga Përfaqësuesja e Lartë e BE-së në atë kohë, baronesha Catherine Ashton, kanë parafuar Marrëveshjen e Parë për Normalizimin e Marrëdhënieve, të vlerësuar historike.

Në 30 raundet kryeministrore, 23 takimet Thaçi-Daçiç janë pasuar me 7 raunde të tjera të kryeministrave atëherë Isa Mustafa e Aleksandar Vuçiç të qeverive të reja të zgjedhjeve 2014 në të dy vendet, që u mbajtën më parë në Serbi e pastaj në Kosovë.

Bisedimet Kosovë-Serbi në nivel të lartë kanë pasuar dialogun teknik, të filluar në 8 mars 2011, poashtu në Bruksel.

TAKIMI I HOSHTEVJATËVE NË VATËR

June 20, 2018 by dgreca

Nga Koço Sterjo /

Ashtu siç ishte planifikuar, më 17 Qershor, në Bronx të Nju Jorkut, u zhvillua Takimi i një grupi të vogël numerikisht të hoshtevjatëve të SHBA dhe vizitorëve të ardhur nga Atdheu.
Ky Takim u iniciua nga bashkëatdhetari dhe bashkëfshatari ynë, z. Mitro Saqëllari, aktualisht në Tiranë edhe me detyrën e Nënkryetarit të Shoqatës Atdhetare- Kulturore “Zagoria” dhe u mundësua nga organizatorët: Filip Kristani e Koço Sterjo si dhe vetë pjesëmarrësit.
U listuan për këtë Takim gjithësej 30 vetë, nga të cilët u njoftuan 25 dhe ishim në pritshmëri nga publiku edhe të emrave të tjerë që mund të na kishin shpëtuar nga kujtesa. Në Takim morën pjesë 13 vetë. Nuk arritëm dot të gjenim adresat apo numrat telefonikë të Koço Dilos, Robert Priftit e Liljana Puleshit (bashkëshortë) si dhe u kujtuam me shumë vonesë për Vasil Saqëllarin dhe Eduart Tartarin, të cilëve, personalisht, iu kërkoj ndjesë.
Në Takim morën pjesë: Dhimo Nasi, Aristotel Ndreko, Adelina Duri, Filip Kristani, Hektor Kristani, Vladimir Telo, Katerina Telo, Mitro Saqëllari, Mirela Saqëllari, Artemis (Telo) Baçi, Alfred Baçi, Elio Qirko dhe Koço Sterjo.

NGA “VATRA”…
“VATRA” e ka me vete emrin se ç’ ndjen njeriu, kur e viziton Atë…Po sa mirë ia kanë gjetur emrin: Shtëpia e “VATRËS”! Sa mirë që e kanë pagëzuar kështu! Shtëpi dhe Vatër- dy elementë të qenësishëm historikë e jetikë për shqiptarin…
Ndjenjat që përfton njeriu, kur viziton Shtëpinë e “VATRËS” në Nju Jork, janë të njëjta me ato, kur shkon pranë sheshit, gllanikut e oxhakut të Vatrës në Shtëpinë tënde të Vendlindjes…(Dy “Oxhakët” e mëdhenj të “Vatrës” nuk i gjetëm dot fizikisht më këmbë, por i gjetëm dhe i gjen, jo vetëm nëpër fotografitë e stërmëdhaja nëpër muret e kësaj Shtëpie, por në çdo milimetër të saj dhe kudo ndër zemrat e shqiptarëve të Amerikës dhe të të gjithë Shqipërisë…)
Ishte kënaqësi e papërshkruar të vizitoje “VATRËN” e të gjithëve. Editori i gazetës më të vjetër të shqiptarëve të Amerikës, ndoshta dhe të të gjithë shqiptarëve, i nderuari z. Dalip Greca, e kishte hapur Derën e Shtëpisë shumë kohë përpara orës së lenë të Takimit, orës 12:00 të mesditës. Kur unë e vëllezërit Kristani mbritëm aty, në 11:30, Z. GRECA bisedonte me Dhimo Nasin. Dhimo Nasi ishte hoshtevjati i parë i këtyre viteve që “bëri këmbë” te “Vatra” jonë. Dalip Greca është një atdhetar i njohur, intelektual i spikatur e gazetar i kompletuar për kulturën gazetareske. Ai e filloi Ciceronin që me të parin dhe e përsëriti atë me seicilin prej nesh që vinte me diferencë kohe në takim deri në orën e caktuar. Dhe, më në fund, e përsëriti atë për të gjithë në një përmbledhje të historikut të “Vatrës”, shoqëruar me spjegimin e të gjitha foto-ve që vishnin muret.
Për mua që e kisha për herë të parë një vizitë të tillë dhe i kisha drejtuar kërkesën Editorit në fjalë, edhe për faktin se ishte ditë pushimi, e diel, feste dhe kampionati botëror të futbollit, ishte e papritur ardhja pas pak e Zëvendës Kryetarit të “VATRËS”, z. Agim Rexhaj, nga Kosova, me të cilin pata një bisedë shumë të ngrohtë, para takimit “zyrtar”. Dhe akoma më e papritur, kur në orën 12:00, në orën e zenitit të Diellit, ia behu para nesh vetë Kryetari i Organizatës më të Madhe Panshqiptare të Amerikës, z. DRITAN MISHTO, i shoqëruar nga Anëtari i Kryesisë, z. Zef Balaj.
Ishte kënaqësi e veçantë të dëgjoje në bashkëbisedim MISHTON, këtë djalë të ri, intelektual dhe energjik, ish Konsullin e Shqipërisë në Nju Jork. Ai e mori fjalën i pari dhe na uroi mirë se ardhjen. Foli shkurtimisht për “Vatrën” dhe misionin historik të saj e realizimin e tij, qysh nga themelimi në vitin 1912 si dhe detyrat për të ardhmen e rëndësinë e mbushjes së radhëve të saj me fuqi të reja.
Më tej, Mishto po zbritte, si pa kuptuar, drejt Zagorisë e Hoshtevës, duke na lenë të kuptonim se i njihte problemet shqetësuese atje, pothuajse, po aq si ne. Foli me ndjenjë dhembjeje e shqetësimi për udhët e rrënuara, rënien e monumenteve të kulturës, si rasti i Urës së Hoshtevës dhe që mund të përsëritet te Kisha në qendër të Fshatit,…etj. halle të mëdha të atjeshme. Dritan Mishto erdhi në Takimin tonë me një djalë të ri, student në SHBA, që ne nuk e njihnim. “Ju solla,- tha Ai,-fidanin më të ri të Hoshtevës. Quhet Elio Qirko. Është djali i Kiço Qirkos…” Dhe, më tej, spjegoi lidhësinë që kishte ai vetë me djalin e Jorgo Qirkos, që e njihnim të gjithë. Dikush aty përsëriti një sentencë që e kisha dëgjuar për herë të parë nga djali im i vogël, pas vizitës në shtëpinë tonë të kushëririt tim nga Argjentina, Nicolas Bochides: “Thonë mirë: Sa e vogël është Bota!”
Pas përfundimit të fjalës së Tij të koncetruar, Z. MISHTO ia dha fjalën Koço Sterjos, njerit prej organizatorëve të takimit, i cili, pas falnderimeve të rastit, shpalosi një prezantim të shkurtër të Hoshtevës historike dhe emigracionit të saj drejt Amerikës, qysh prej fillimeve të shekullit XX, duke vënë në dukje se lidhjet e këtij fshati me Amerikën janë evidente edhe nga vetë “goja” e shifrave, ku, nga një provincë kaq e vogël, në lartësitë e maleve të Çajupit, Dhëmbelit e Nemërçkës, vetëm në harkun kohor 1900-1939, kanë emigruar 101 vetë. Shumë prej tyre themeltarë dhe antarë të “Vatrës”. Një pjesë dhe drejtues të lartë të saj apo të degëve të saj nëpër Amerikën e Veriut. Prezantuesi u tregoi pjesëmarrësve, prej faqeve të librit “Hoshteva dhe hoshtevjatët”, fotografinë e qershorit 1912, që paraqet 24 burra hoshtevjatë, dalur në qytetin Bidford të shtetit Mein (Biddeford- Maine). Gjithashtu, Editori i “Diellit”, Z. Dalip Greca, e shfletoi këtë fotografi nga njeri prej Albumeve të “Vatrës”.
Referuesi në fjalë e shtriu paraqitjen për të gjithë Zagorinë e zagoritët kontribues të “Vatrës”, mbështetur në dy librat që kishte marrë me vete: “Hoshteva dhe hoshtevjatët”, të bashkautorëve Llukan Saqellari e Milo Kristani, dhe “Zagoria, zakone dhe tradita”, të autorit Evjen Peri, duke përmendur figurat më të njohura të saj: STATH SULI, Stath Andoni, Ilia Andoni, Stefan Lesho, Lipe Kasapi, Xhorxh Puleshi, Stath Kondi, Sokrat Nashi, Qirjako Bita, Vangjel Stefani, Perikli Suli etj. Koço Sterjo u tha drejtuesve më të lartë të “Vatrës” sot se mësuesi i pari i fshatit tonë, Stath Puleshi, u dërgua me mision prej “Vatrës” për të hapur shkollën e parë shqipe në Zhej, Hoshtevë, Konispol e gjetkë. Po ashtu, nga faqet e librit, u bë e njohur një faksimilie e kontributit të zagoritëve në ato vite për “Vatrën” si dhe pjesë të shkëputura nga gazeta “Dielli” e 23 shkurtit 1923: nekrologjia e vdekjes së “antarit të nxehtë të Vatrës nga Hoshteva” Qiro Pepe. Disa prej këtyre çasteve të përmendura u konsumuan para fjalës së prezantimit “zyrtar”.
Pas këtij prezantimi, Kryetari Mishto ia dha fjalën z.Mitro Saqellari, mysafirit të sapoardhur nga Shqipëria, i cili falnderoi drejtuesit e “Vatrës” për gjetjen e kohës në këtë ditë pushimi dhe feste dhe impenjimin e tyre për të qendruar e spjeguar pranë nesh. Ai foli për rëndësinë e antarësimeve të reja zagorite në këtë Organizatë Shqiptare kaq të madhe si dhe në Shoqatën e krahinës. “Vatra,- tha ai,- do bëjë dhe politikë, politikën kombëtare, atë që le mangut qeveria. Ashtu siç e ka bërë dhe në vitet ’20 të shekullit të kaluar për mbrojtjen e kufijve të Atdheut.”
Kryetari kërkoi dhe fjalën e vizitorëve të ardhur direkt nga fshati, ku Katerina Telo foli për shqetësimet që has fshati e krahina si dhe përpjekjet e tyre atje e të të gjithë njerëzve për kapëcimin e vështirësive të panumurta, të cilat janë sa objektive po aq dhe subjektive.
Në diskutime morën pjesë edhe Dhimo Nasi, Agim Rexhaj, i cili bëri një ekspoze të “Vatrës” qysh nga fillimi dhe momentet kryesore të ndihmesës së saj për Kombin etj., Zef Balaj etj. Midis tyre, u vu në pah ideja që misioni i shoqatave të tilla, si “Vatra’, “Zagoria” etj. të natyrave të pavarura, realizohet më së miri, kur ato ngrihen mbi krahët politikë të momentit…
Në përfundim të fjalimeve të Takimit në “VATRA”, fjalën e mori Editori i “Diellit”, i cili rezume-në historike të “Vatrës” e shoqëroi me tregimin dhe spjegimin e fotografive më kryesore të shpallura dukshëm e zmadhuar krenarishëm në të katër muret e Shtëpisë.
Momentet më sinjifikative të Takimit te “VATRA” ishin:
1. Me të hyrë në zyrën kryesore, përballja me një foto të madhe në mur, ku në Komisionin Qendror të “Vatrës”, në vitet 1917-1918, dallohet edhe emri e pamja e atdhetarit të madh hoshtevjat STATH SULI.
2. Nga shfletimi i Albumit të “Vatrës”, 1953-54, ku patrioti Xhorxh Puleshi (George Pouleshi) ka vendosur fotografinë e famshme hoshtevjate të 1912 , me 24 burra, u spjeguam zotërinjve drejtues të “Vatrës” lidhjen mes emrave të fotos dhe pjesëmarrësve të ditës së sotme. Midis tyre, Filip Kristani është gjyshi i këtyre dy djemve që shihni sot këtu: Filip dhe Hektor Kristani. Po ashtu, edhe Anastas Konomi është stërgjyshi i tyre nga nëna. Mitro Saqellari,- u thashë,- që është duke ardhur këtu, ka patur emigrantë në Amerikë gjyshin e vet Mitro Saqellarin dhe 3 vëllezërit e tij: Rakon, Vangjelin dhe Anastasin. Pikërisht, Vangjel Saqellari është në këtë foto. Këta me mbiemër Kasapi janë dajo të mëmës sime dhe të tjerë me këtë mbiemër-kushërinj të parë të joshës sime.
3. I gjithë sfondi i mureve të kësaj Shtëpie i mbushur me fotografi madhore të Nolit e Konicës dhe shumë të tjera, ku pasqyrohen veprimtaritë më të fuqishme të “ Vatrës” ndër vite, na ktheu në nxënës.
4. Mikpritja tipike shqiptare e të gjithë drejtuesve të Shtëpisë dhe fjalët e tyre të mençura.
5. Në fund të Takimit, inxhinier Filip Kristani i dhuroi Kryetarit të “Vatrës”, Z. Dritan Mishto, dy kopje të librit “Hoshteva dhe hoshtevjatët”, në emër të autorëve të librit.
6. E fundit fare, një sërë fotografish me të gjithë pjesëmarrsit.

Dhe… të mos harrojmë, të dashur bashkëfshatarë, edhe një herë, pjesëmarrjen e Elio Qirkos…, mesazhin domethënës që ajo përcjell ndër breza!…

Mirutakofshim herësh të tjera më shumë dhe më mirë!(Vijon)

WORCESTER MA- ME DARDHARËT E SHOQËRISË “BLETA” NË PIKNIK

June 20, 2018 by dgreca

OLYMPUS DIGITAL CAMERA 2 Usteri

WORCESTER MA- ME DARDHARËT E SHOQËRISË “BLETA” NË PIKNIK

Nga Thanas L. Gjika/

Banorët e fshatit Dardhë me punën, mikpritjen, me karakterin e tyre të logjikshëm e të gëzueshëm, me këngët e vallet, i kanë dhënë këtij fshati një emër të bujshëm, që ka tërhequr dhe tërheq gjithë shqiptarët. Për shkak të këtyre karakteristikave të banorëve të saj dhe të ndihmave të mërgimtarëve të shpenzuara me mençuri, ky fshat arriti që në vitet 30-të të shekullit XX-të, të bëhej një qendër turistike ku kalonin pushimet shumë korçarë, madje dhe shqiptarë nga krahina të tjera. Në këtë drejtim Dardha la pas çdo fshat tjetër të krahinës, por dhe Voskopojën dhe Vithkuqin, këto dy ish-qytete që kanë pasur e kanë pamje natyrore shumë të bukura, deri diku edhe më të bukura se ato të Dardhës.

Banorët e parë të Dardhës ishin shqiptarë të grumbulluar nga fshatra e qytete të ndryshme për të mos u konvertuar në fenë e pushtuesit. Bashkëjetesa midis tyre ka arritur një mirëkuptim e fqinjësi për t’u lakmuar. Në historinë gati 400-vjeçare të këtij fshati, nuk është shënuar asnjë vrasje midis banorëve dhe as midis banorëve dhe vizitorëve. Mirëkuptimi dhe respekti ka sunduar dhe vijon të sundojë edhe sot midis dardharëve kudo ku jetojnë nëpër Shqipëri dhe në mërgim. Duke qenë një fshat i madh malor me toka të pakta, rrethuar me pyje të shumta, banorët e tij ushtruan që herët krahas bujqësisë e blegtorisë edhe zanatin e druvarit e të sharrxhiut. Së pari ata filluan mërgimin sezonal duke punuar si druvarë e sharrxhinj nëpër zonat rreth e rrotull deri në Greqi, e më vonë morën edhe rrugët e kubeteve të largëta, midis të cilave pëlqyen më shumë Rumaninë dhe Amerikën.

Karakteristikë e mërgimtarëve dardharë ka qenë prirja e tyre për t’u organizuar në shoqëri me programe mirëbërëse për fshatin e tyre. Këtu në SHBA ata e krijuan shoqërinë e parë më 1905. Një vit më vonë ishte dardhari Sotir peci që filloi botimin e gazetës “Kombi” së parës gazetë shqipe në SHBA me manaxher dardharin tjetër Gjolekë Konda. Ishin dardharët ata që ndihmonin më shumë se mërgimtarët e tjerë financimin e gazetës, krahas mbledhjes së ndihmave për të ndihmuar rregullimin e rrugëve brenda fshatit, e rrugës Dardhë-Korçë, vorrezat e fshatit, ujësjellsin dhe çezmat, shkollën shqipe, etj.

Më 1984 dardharët e Shqipërisë zhvilluan një sesion shkencor për historikun e fshatit dhe pastaj i mblodhën e i botuan kumtesat e atij sesioni. Zonja Adriana Koruni (Stefani) dhe z. Vaskë Bruko i kanë pasqyruar disa të dhëna kryesore të këtij historiku në website-in <Dardha.org>, ku përmenden shumë fakte me vlera njohëse, si rritja e fshatit gjatë shek. XIX-të në gati 500 shtëpi, përdorimi i 148 mbiemrave familjarë, përmendja e emrave të dardharëve më të shquar të mërgimit në SHBA, si William Gregory, astronauti që shpalosi flamurin shqiptar në Kozmos, Kosta Isak, Josif e Vasil Pani, Kosta Raci, Thoma Nasi (kompozitor dhe dirigjenti i Bandës VATRA), Thoma Vishnja, Kostë Mangëlli, Ilo Zdruli, Misto Millona, etj.

Aty mësova se dardharët e rinj Petro Vishnja, Thoma Nasi, Koli P. Kaçauni, Gaqi L. Qano, Nikolla K. Isak, Vangjush Çika, u diplomuan nëpër shkolla të larta amerikane dhe e nderuan veten dhe Shqipërinë duke shërbyer në punë të ndryshme. Dardha ka nxjerrë dhe disa piktorë e fotografë, nga familjet Zengo, Sulidhi, etj.

Shoqëria më jetëgjatë e dardharëve të SHBA-ve ka qenë shoqëria “Mbleta” e cila u krijua nga riorganizimi i shoqërive të mëparshme në vitin 1918 dhe vijoi veprimtarinë e saj për gati 70 vjet deri nga fundi i viteve 80-të të shekullit të kaluar.

Në vitet e para mbas ndërrimit të sistemit, dardharët që jetonin në Tiranë krijuan shoqërinë “Shpresa”, kurse dardharët që erdhën këtu në SHBA krijuan shoqërinë “Bleta” në respekt të shoqërisë “Mbleta”, me kryetar z. Sotir Pani. Rifilluan përsëri takimet për të nderuar shkrimtarë, gazetarë, etj, mbrëmjet dhe ja tani dhe pikniket e dardharëve. I paharruar do të mbetet ing. Jani Melka (1940-2004) si një nga veprimtarët më aktivë të këtyre rifillimeve.

Disa vjet më parë, gjatë drejtimit të kësaj shoqërie prej Prof. Dhimitër Skende u ndërmor mbledhja e ndihmave financiare për rindërtimin e kambanores së Kishës së Shën Gjergjit, këmbanore e cila u prish prej regjimit komunist kur u krijua kampi i pushimit të punëtorëve në Dardhë. Kryetari Skënde, i ndihmuar dhe prej shokut të afërm Frank Zdrulit, siguroi bashkëpunimin për këtë nismë dhe të besimtarëve të kishës “Fjetja e Shën Marisë” Worcester MA, sidomos të të ndjerëve Father Spiro Page dhe ing. Philip Giantri; Mitropolitit të Korçës Imzot Johan Pelushi. Nga ky bashkëpunim u arrit grumbullimi i shumës së nevojshme, e cila u dërgua në fshat. Me këto pare u rinovuan disa ambjente të kishës së Shën Gjergjit dhe u rindërtua këmbanorja e re në formën e saj origjinale. Sot kjo kishë është kthyer në një simbol besimi për banorët dhe vizitorët e Dardhës.

* * *

PIKNIKU I 16 QERSHORIT 2018

Më 16 qershor shoqëria “Bleta” sipas lajmërimit që kishte shpërndarë në facebook dhe me telefona, mblodhi tek pika çlodhëse “Purgatory Chasm” në Auburn MA anëtarë dhe miq të shoqërisë për të kaluar disa orë së bashku. Organizatorët e piknikut, Dhimitër Skende, Frank Zdruli dhe Klodi Melka, shkuan që në ora 8:00 AM, lajmëruan zyrtatët e pikës turistike dhe zunë vendin me më shumë tavolina pranë parkingut kryesor. Parkimi i makinës kushtonte $ 5:00 për gjithë ditën.

Njerëzit filluan të mblidhen aty nga ora 9:00. Shumë prej tyre erdhën me gjithë fëmijët të moshave të ndyshme. I papërtuari Klodi Melka mblodhi shkarpa dhe i vendosi mbi qymyrin e gurit, e ndezi zjarrin dhe priti me durim derisa u krijua prushi për pjekjen e mishrave.

Ndonëse ishte ditë kur kishte ndeshje të kampionatit botëror, aty erdhëm nja 50 dardharë nga Massachusets dhe Conecticut, burra e gra, disa me prindërit e disa me fëmijët.

Filluan lodrat me topa, bisedat në grupe, pastaj Jani Kotnani me kitarën e tij krijoi një grup që ia mori këngëve korçare. Kiço Zdruli, si zakonisht u muarr me filmime me aparatin e tij. Ai xhiroi mjaft momente nga bisedat e grupeve, këngëtarët, pjekësit e qofteve, salçiçeve, hamburgerve, tryezat e ngrënies etj. Me materialet që ka grumbulluar Kiçua, në të ardhmen duke bashkëpunuar me z. Sotir Millona mund të krijojnë një film dokumentar për veprimtaritë e dardharëve në Amerikë.

Në filim unë u takova me z. Dhimitër Skënde dhe gjatë bisedës me të mësova disa të dhëna të panjohura për Father Spiro Page (1930-2014), shqip i thoshim Atë Spiro Paze. Ai ishte prifti që shërbeu më gjatë në kishën tonë “Fjetja e Shën Mërisë”. Father Spirua ishte bir i familjes dardhare Paze, dhe ishte prifti i fundit i shugurar prej Peshkop Theofan Nolit në vitin 1962. Ai shërbeu gjithsej 52 vjet si prift orthodoks shqiptaro-amerikan. Nga këto vite ai shërbeu në kishën e Ustërit mëse 30 vjet dhe meriton ta përkujtojmë veçmas në ndonjë nga takimet e shoqërisë “Bleta” dhe t’ia vendosim foton në sallën e poshtme të kishës ashtu si kemi vendosur dhe foton e Atë Thimi Theodosit. Nuk dua të le pa përmendur edhe faktin se kisha orthodokse shqiptare “Fjetja e Shën Mërisë” u projektua prej dy arkitektëve dardharë, vëllezërit Isak.

Më tej u hap biseda për shoqërinë “Vatra”. Dhimitri është nënkryetar i degës së kësaj shoqërie për qytetin Ustër (Worcester MA), kurse unë kryej detyrën e sekretarit. Dhimitri thirri të vëllanë e tij, z. Koço dhe i propozoi të bëhej anëtar i “Vatrës”, sugjerim të cilin ky e pranoi dhe premtoi se do ta dorëzonte çekun brenda muajit qershor. Pastaj iu drejtua z. Vaskë Bruko, por ky tha se nuk dëshironte të bëhej anëtar i “Vatrës”, mbasi kjo shoqëri nuk është thjesht një shoqëri patriotike e kulturore, por shpesh merret dhe me politikë. Mesa duket qëndrimi i djathtë i “Vatrës” nuk i pëlqen këtij dardhari…

E lamë Vaskën dhe iu afruam zjarrit ku futëm disa nga ushqimet tona për t’i ngrohur sepse i kishim marrë të gatshme nga shtëpia.

Njoha aty disa dardharë që nuk i kisha njohur më parë si djaloshin Kristi Pina (Raci) student për Computer Science, mekanikun Mondi Ballo nga Zheji, i cili është dhëndër në Dardhë. Ky më njohu me djalin e tij simpatik Tomin, për të cilin tha se e kishte marrë me revan procesin e amerikanizimit dhe lexonte shumë pak shqip…

Më interesoi shumë njohja me z. Sotir Karamelo nga Sinica, martuar dhe ky me një vajzë Dardhe. Sotiri më prezantoi me djalin e tij Janin, gjimnazist. Më intrigoi mbiemri Karamelo dhe e pyeta Sotirin a e kishte fis Thoma Karamelon. Me disa fjali ai më tregoi se ky kushëri i tij kishte qenë një nga ata gjemnazistët e Liceut të Korçës që bashkë me Raqi Qirinxhiun dolën partizanë. Disa vjet mbas luftës, Thomain e dërguan në Bashkimin Sovjetik për t’u specializuar si punonjës i Sigurimit. Mirëpo, ky pasi u kthye në atdhe, kur pa shkelje dhe krime që kryheshin prej punonjësve të Sigurimit u pendua që i kishte hyrë asaj rruge dhe u shpreh kundër politikës së partisë shtet. U dënua dhe pasi kreu shumë vjet burg dhe internim u lirua më 1990…

Kur i shpreha dëshirën për të mësuar më shumë për këtë komunist të ndershëm, që guxoi ta shprehte pendesën e vet hapur, Soriti më tha se ishte shkruar një libër për jetën e Thomait dhe do të ma japë ta lexoj. U ndamë pasi i mora shënim numërin e telefonit dhe e falenderova për gadishmërinë për të më dhënë librin.

Më tej në një tavolinë ku disa gra po provonin lakrorët e njëra tjetrës, takova zonjën Elsa Gjino (Peci), ish-bashkëshorte e gjeneralit Vaskë Gjino, një nga kuadrot më të përgatitur të ushtrisë sonë, por që Enver Hoxha e dënoi padrejtësisht me grupin e Beqir Ballukut. Elsa ka dy djem të martuar e me fëmijë, por ata janë dhënë pas punëve dhe familjeve të tyre dhe nuk afrohen nëpër veprimtari të shoqërisë dardhare edhe pse anëtarët e kësaj shoqërie, si dhe gjithë ne të tjerët, kemi nevojë për të mësuar nga jeta e tyre në internim, ku humbën vitet më të mira të rinisë së tyre pa asnjë shkak. Bisedat me ta do të ndihmojnë për çlirimin e shumë njerëzve që vuajnë ende nga nostalgjia ndaj sistemit komunist…

Aty nga ora 2:00 PM e mori fjalën Frank Zdruli, i cili doli përballë tavolinave dhe dha disa mendime për të ardhmen e shoqërisë. Midis tjerash ai tha:

“Këtë piknik e organizuam me rastin e 100-vjetorit të shoqërisë “Bleta”.

Shoqëria civile amerikane dhe ne si pjesë përbërëse e saj kemi kaluar shumë etapa emancipimi dhe zhvillimi. Në të njëjtën kohë shoqëria Shqiptare në atdhe, si pasojë e një shpërfytyrimi dhe degjenerimi gjatë viteve të diktaturës çnjerëzore, sot gjendet në nje amulli të plotë korruptimi dhe degradimi. Gjithashtu nëqoftëse 100 vjet më parë shqiptarët kishin nevojë për një rindërtim të institucioneve shtetërore dhe të një shteti kombetar, sot rruajtja e identitetit shpirtëror dhe territorial shqiptar nuk dëmtohet nga armiqtë e jashtëm por nga vetë papergjegjesia e elitës drejtuese brenda vendit dhe vendimeve të papërgjeshme që po e shtysin vendin në një greminë në mes të Europës spekulative. Sot ne Amerikanët me origjinë shqiptare, pas tre a kater breza emigrimi, shikojmë vetëm një mundësi për të risjellë në vend integritetin kombëtar shqiptar. Kjo mundësi qëndron në organizimin dhe veprimin tonë si Amerikano Shqiptarë për të ushtruar një trysni të plotë kundrër këtij degradimi, që po vijon të dëmtojë thellë dhe të pengojë integrimin e shoqërisë shqiptare në një shoqëri te civilizuar perëndimore. Ne sot punën dhe kohën tonë të çmuar, nuk mund ta harrxhojmë vetëm ne piknike dhe festivale shqiptare, por do t’i vemë në funksion të rruajtes dhe përtëritjes së traditave dhe trashegimnisë shqiptare duke shpalosur integritetin tonë amerikan në lidhje me çeshtjen shqiptare. Përpjekjet tona si Amerikano Shqiptarë do të jenë për të sjellë drejtësi në gjithë padrejtësitë që vijojnë kundrejt nesh si dhe anashkalimet e legjislaturës dhe rregulloreve ligjore nga administratat e shtetit Shqiptar dhe Amerikan. Gjithashtu do të vlerësojmë arritjet dhe kontributet e komuniteteve tona respektive në ecurinë dhe zhvillimin e mëtejshëm të shoqërisë Amerikane.

Qytetaria Amerikane e jona nuk është një kartë udhëtimi me avion por është dëshmi e integrimit që ne mund dhe duhet t’ua u trasmetojmë dhe shqiptarëve të Shqipërisë në përpjekjet e tyre për drejtësi.

Ky është i vetmi koncept që mund të drejtojë Shqiptarët drejt demokracisë së vërtetë dhe mund të realizohet vetëm kur ne Amerikanët me origjinë Shqiptare do të vlerësojmë si duhet interesin dhe integrimin tonë në këtë shtet të Lirisë si Amerikanë dhe më tej duke e rruajtur këtë interes mund t’ia transmetojmë edhe shoqerisë në Shqipëri për ta nxjerrë në rrugën e integrimit të vërtetë.

Së fundi, tha z. Zdruli, kryesia e shoqërisë “Bleta” mendon që në vjeshtë të organizojë një mbrëmje fondmbledhëse për rindërtimin e tremit rreth kishës së Shën Gjergjit, sepse muret e saj po dëmtohen nga lagështira.”

Më tej vijuan lodrat, këngët, të ngrënat e të pirat me shëndete dhe bisedat. Shumica u shpreh se do të ishte mirë që shoqëria “Bleta” ta caktonte çdo vit një ditë të djele për organizimin e piknikut, sepse bashkimi i njerëzve në të tilla ambjente i afron më shumë dardharët e këtushëm dhe miqtë e tyre, sesa mbrëmjet nëpër restorante…

“Dita e Shenjtores Nënë Tereza” e autores Eda Zhiti u promovua në Detroit

June 19, 2018 by dgreca

– Libri “Dita e shenjtores Nënë Tereza”(“Il giorno di Santa Madre Teresa”) e autores Eda Zhiti u promovua në fundjavë në Kishën Katolike Shqiptare “Our Lady of Albanians” në Detroit-

Lexuesi i gazetës Dielli është i njohur me librin e autores Eda Zhiti “Il giorno di Santa Madre Teresa”, – “Dita e shenjtores Nënë Tereza”, që nga momenti i publikimit prej shtëpisë Botuse botuese të Vatikanit LEV (Libreria Editrice Vaticana).

Autorja së bashku me bashkshortin, Ministrin Këshilltar në Ambasadën Shqiptare në Washington, e përjetuan me emocion promovimin e librit këtë fundjavë në Kishën Katolike Shqiptare “Our Lady of Albanians” në Detroit, pas meshës së bashkēcelebruar nga Ipeshkvi, Imzot Walter A. Hurley dhe Dom Ndou Gjergji.

Autorja Eda Zhiti është prezantuar para pjesmarrsëve në veprimtarinë promovuse nga famullitari i kishës Don Ndue Gjergji, i cili pasi e përgëzoi për këtë libër plot vlera, ia dha fjalën autores Eda Zhiti.
Autorja e librit Eda Zhiti gjithe emocion tregoi se ç’ishte ai liber, nje antologji me shkrime të grave ambasadore dhe te bashkeshorteve te ambasadoreve pranë Selisë së Shenjtë, të cilat ishin te pranishme në ditën e kanonizimit të Nene Terezes. Janë mbresat tona, fryma e lutjeve te Shenjtores tonë, imazhet e asaj dite te madhe sa nje perjetesi, tha ndër te tjera autorja. Salla ishte plot e për plot, nga diaspora e vjeter dhe e re, studente, të rinj, që sapo u krezmuan, televizione lokale dhe TVSH-ja. Shenjtja Nene Tereza na bashkon si gjithmonë dhe perurimi i librit tim, -perfundoi fjalen e saj Eda Zhiti, – në kishën “Zoja e shqiptarve”, të cilën Shentja jonë Nënë Tereza e adhuronte, është nder i veçantë, ëndërr e bukur. …..”Fryma e Nënë Terezës na ka bashkuar të gjithave”, – shkruan Eda Zhiti në esenë e saj që paraprin shkrimet, ku gjendet ato të ambasadoreve, si asaj të Mbretērisë së Bashkuar, të Bosnjës, të Gjeorgjisë, të San Marinos, të bashkëshorteve të ambasadorëve si ajo e Japonisë, ndërkohë dhe konsulente e botimit, e Angolës, Austrisë, Kanadasë, Kilit, Guatemalës, Indonezisë, Italisë, Libanit, Polonisë, Republikes Demokratike të Kongos, Rusise, Slovakisë, Sllovenise, Hungarisë e Bashkimit Europian. Në fund të librit janë vendosur deshmitë e dy murgeshave shqiptare, Motër Elena e Motër Majlinda, të cilat të frymezuar prej Nene Terezes kane ndjekur rrugen e Saj…” -E kam ndjekur Nënë Terezën”,- thote Edlira Zhiti. Kam qene në ditën e Lumturimit të Saj si pelegrine në Sheshin “Shën Pjeter” së bashku me bashkeshortin dhe djalin tonë, Atjonin, emri i të cilit në shqip do të thotë “Ati ynë”….Në ditën e shenjtërimit të Nënë Terezes ku merrja pjese si bashkeshorte e titullarit të Ambasadës Shqiptare, sytë e mi nguleshin te vendi ku Atjoni ishte ulur dikur… Prania e Tij e perhershme në ne, që drejton zemrën dhe hapat e mi, më thërriste ta bëja këtë libër, që përbashkon shtete e kontinente me bukurinë e pafund te shpirtit të gruas, të shenjtërisë së nënës….