Featured – Page 577 – Dielli

SEANCES PER DEMARKACIONIN I PARAPRIU PROTESTA

September 1, 2016 by dgreca

-Protesta në sheshe rreth ndërtesës së Kuvendit të Kosovës/

–BE: Thirrje për një ambient të qetë gjatë debatit dhe votimit/

-Para protestës, Policia: Gjetëm rreth 50 çanta me koktej molotovi në një depo në Prishtinë/

-Protestë dhe reagime të Lëvizjes Vetëvendosje/

–Lista Serbe: Nuk marrim pjesë sot në seancën e Kuvendit të Kosovës/

Komunikata e Policisë: JA ARSENALI I PLOTE QE GJETEM

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Prishtinë Behlul JASHARI/

PRISHTINË, 1 Shtator 2016/ Kuvendi i Kosovës pritet të mblidhjet sot në një seancë plenare, ku shqyrtimi i Projektligjit për ratifikimin e Marrëveshjes për Kufirin Shtetëror në mes të Republikës së Kosovës dhe Malit të Zi, i kundërshtuar nga opozita, është pika e 6-të e axhendës 8-pikëshe.

Ky projektligj është miratuar njëzëri në 4 gusht nga qeveria e Kosovës, e cila është takuar edhe dje në mbledhjen e 107-të, të 39-tën këtë vit.

Në kundërshtim të ratifikimit të demarkaciont, subjekti më i madh opozitar kosovar, Lëvizja Vetëvendosje ka ftuar protestë para Kuvendit të Kosovës, me fillim në orën 11:00 sot në ditën e seancës plenare. LVV protestën e sotme e ka paralajmëruar si historike, ndërsa dy partitë e tjera opozitare AAK e Nisma kanë deklaruar se nuk do të marrin pjesë në protestë, por pas bojkotit disa muajsh do marrin pjesë në seancën plenare dhe edhe me votë do jenë kundër demarkacionit.

Në seancën e Kuvendit të paralajmëruar për në orën 11:30, para demarkacionit në axhendë janë dy interpelanca sipas kërkesave nga deputetetë të Lëvizjes Vetëvendosje, të kryeministrit Isa Mustafa, në lidhje me kodin telefonik shtetëror të Kosovës, si dhe

në lidhje me situatën aktuale politike në pjesën veriore të Republikës së Kosovës.

Seanca nis me koha për deklarime jashtë rendit të ditës dhe koha për pyetje parlamentare, ndërsa dy pikat e fundit në axhendë janë shqyrtimi i raportit vjetor të Autoritetit Rregullator të Komunikimeve Elektronike dhe Postare për vitin 2015, si dhe propozimi i Grupit Parlamentar të AAK-së për zëvendësimin e anëtarëve në komisionet parlamentare.

BE: THIRRJE PËR NJË AMBIENT TË QETË GJATË DEBATIT DHE VOTIMIT

-Deklaratë e Zyres së BE-së në Kosovë/Përfaqësuesit të Posaçëm të BE-së/

Bashkimi Evropian, përmes një deklarate të Zyrës dhe të Përfaqësuesit të Posaçëm në Kosovë, bën thirrje për ambient të qetë gjatë debatit dhe votimit, ndërkohë që pritet sot seanca plenare e Kuvendit, ku ë axhendë është shqyrtimi i Projektligjit për ratifikimin e Marrëveshjes për Kufirin Shtetëror në mes të Republikës së Kosovës dhe Malit të Zi, i kundërshtuar nga opozita edhe me protestë të Lëvizjes Vetëvendosje.

“Në prag të debatit dhe votimit të sotëm në Kuvendin e Kosovës për ratifikim të marrëveshjes për kufirin me Malin e Zi, BE-ja në Kosovë ju bën thirrje të gjithë pjesëmarrësve të angazhohen për një ambient të qetë gjatë debatit dhe votimit. BE-ja në Kosovë, po ashtu rikujton se e drejta për të protestuar është një e drejtë demokratike, me kusht që ajo të jetë e shprehur në mënyrë paqësore dhe në pajtim me ligjet e Kosovës”, theksohet në Deklaratën e sapodërguar të Zyres së BE-së në Kosovë/Përfaqësuesit të Posaçëm të BE-së.

Në një njoftim tjetër dërguar më parë bëhej e ditur se, Shefja e re e Zyrës së BE-së në Kosovë dhe Përfaqësuesja e Posaçme e BE-së, Nataliya Apostolova, me kombësi bullgare, mori pozitat e saj sot, më 1 shtator 2016.Në të dy pozitat Apostolova e pason diplomatin slloven, Samuel Zhbogar.

PRISHTINË-PARA PROTESTËS, POLICIA: GJETËM RRETH 50 ÇANTA ME KOKTEJ MOLOTOVI

Policia e Kosovës deklaroi pak më parë se, “në funksion të realizimit të detyrave dhe autorizimeve ligjore duke përfshirë edhe angazhimet e saj në garantimin e rendit, sigurisë dhe qetësisë publike edhe gjatë zhvillimeve të parapara për sot, rreth orës 10:00, gjatë një operacioni për parandalim të veprimeve të kunderligjshme, gjatë një bastisje me urdhër edhe të organeve kompetente, brenda në një depo në Prishtinë ka arrit të gjej rreth pesëdhjetë (50) çanta me koktej Molotovi, ku një pjesë e madhe e tyre është e perpunuar, vaj i zi, dhe benzinë të përpunuar”.

Policia ka dërguar edhe disa foto të këtyre dëshmive nga vendim i ngjarjes.

Më parë është njoftuar se, “lidhur me protestën e paraparë të mbahet sot në Prishtinë gjatë zhvillimeve në Kuvendin e Republikës së Kosovës, protestë e cila megjithatë nuk është e lajmëruar ashtu siç parashihet me procedurat dhe Ligjin mbi tubimet publike, Policia e Kosovës me kohë ka bërë të gjitha përgatitjet e nevojshme, duke hartuar planin operativ për menaxhimin e situates së sigurisë, para, gjatë dhe pas këtyre zhvillimeve”.

LISTA SERBE NUK MERR PJESË NË SEANCËN E KUVENDIT PËR DEMARKACIONIN

Lista Serbe nuk do marrë pjesë në seancën e sotme të Kuvendit të Kosovës, ka konfirmuar deputeti i saj Nenad Rashiç, pa dashur të japë hollësi se pse. “Është e vërtet se Lista Serbe nuk do të marrë pjesë në seancën e sotme. Nuk dëshirojmë të komentojmë më shumë në këto momente mirëpo është zyrtare se nuk do të marrim pjesë”, citohet ai nga media, e cila ka njoftuar edhe për konsultime të Listës Serbe me Beogradin.Kuvendi i Kosovës prtiet të mblidhjet sot në një seancë plenare, ku shqyrtimi i Projektligjit për ratifikimin e Marrëveshjes për Kufirin Shtetëror në mes të Republikës së Kosovës dhe Malit të Zi, i kundërshtuar nga opozita edhe me protestë të Lëvizjes Vetëvendosje, është pika e 6-të e axhendës 8-pikëshe, por që sipas zhvillimeve të fundit ka mundësi të shtyhet sepse koalicioni qeverisës pa Listën Serbe që ka 11 deputetë nuk ka vota të mjatueshme, së paku 80 të Kuvendit 120 anëtarësh. Sipas disa paralajmërimeve e deklaratave, edhe po të votonin serbët, vështirë do kishte vota të mjaftueshme.

KOSOVË-KDI: VOTIMI DHE PROTESTAT PËR DEMARKACIONIN, KONFORM VLERAVE TË DEMOKRACISË

Instituti Demokratik i Kosovës (KDI) pret që seanca e sotme parlamentare e Kuvendit të Kosovës, ku parashihet ratifikimi i marrëveshjes për demarkacionin e kufirit me Malin e Zi të zhvillohet në frymën e një debati të hapur dhe konstruktiv duke respektuar faktet e paraqitura dhe pikëpamjet e ndryshme politike.
“Pavarësisht epilogut, marrëveshja për shënjimin e vijës kufitare me Malin e Zi nuk duhet të prolongohet më tej, por duhet t’i nënshtrohet procesit të votimit për t’i hapur rrugë zhbllokimit të jetës politike e institucionale”, thekson deklarata e dërguar.
Më tej KDI shprehet se, deputetët si përfaqësues të zgjedhur të qytetarëve, sot më shumë se të tjerët kanë përgjegjësinë që të marrin vendime për tema që kanë kaluar nëpërmjet polarizimeve të mëdha shoqërore, ndërsa vota e tyre të bazohet në vullnetin e tyre dhe të mos jetë e ndikuar nga presione apo shantazhe
“Vendimet e dala nga vota e deputetëve, cilat do qofshin ato, duhet të jenë të pranueshme nga të gjitha institucionet, partitë politike dhe qytetarët të cilët përmes votës së tyre i kanë zgjedhur ata”, thekson deklarata.
Në anën tjetër, vijon KDI, protestat si një e drejtë qytetare duhet të zhvillohet në mënyrë të qetë dhe paqësore, pa cenuar të drejtat e qytetarëve të tjerë dhe pa cenuar institucionet e shtetit, ndërsa autoritetet shtetërore duhet të garantojnë shprehjen e kësaj të drejte dhe të krijojnë kushte të mjaftueshme për të protestuar.

AGK, SHQETËSIM PËR ARRESTIMIN E GAZETARIT

Asociacioni i Gazetarëve të Kosvës -AGK deklaroi sot se me shqetësim ka pranuar lajmin se është arrestuar gazetari i KlanKosova, Dibran Istrefi, gjatë kryerjes së detyrës së tij. “Nga informatat e para që i kemi nga terreni mësojmë se gazetari është arrestuar përkundër mbajtjes së akreditimit në vend të dukshëm”, thuhet në reagim.

Gjithashtu, vijohet më tej, nga burime tjera dhe të pakonfirmuara jemi informuar se gazetari tashmë është liruar.

“I bëjmë thirrje Policisë së Kosovës dhe të gjitha institucioneve përkatëse që ta lirojnë sa më shpejt nëse deri tashmë nuk e kanë liruar, dhe gjithashtu i ftojmë që të kenë kujdes të veçantë në trajtimin e gazetarëve.

Ndalja e gazetarëve në çfarëdo forme paraqet trysni ndaj punës së tyre dhe ndaj lirisë së shprehjes, por është edhe në kundërshtim të drejtpërdrejt me aktet më të larta juridike të vendit tonë si dhe me konventat ndërkombëtare për të drejtat e njeriut”, thuhet në reagimin e AGK derisa shumë gazetarë po raportojnë nga zhvillimet në Kuvendin e Kosovës ku ende nuk ka filluar seanca dhe në protestën e LVV rreth tij.

LVV: POLICIA E GRUPE ANONIME JANË ANGAZHUAR JASHTËLIGJSHËM KUNDËR VETËVENDOSJE!-s

Lëvizja Vetëvendosje ka dërguar këtë komunikatë: Gjatë gjithë natës policia dhe grupacione të panjohura janë angazhuar në një fushatë pa precedent bastisjesh dhe shpifjesh, kundër VETËVENDOSJE!-s.

Arsyeja e vetme për këto gjeste diktatoriale, është dëshira e Thaçit, Veselit e Mustafës për t’ia dhuruar 8200 hektarë Malit të Zi, kundër ligjit, kundër vullnetit qytetar e kundër dëshirës së deputetëve.

Gjatë natës janë bastisur e vazhdojnë të mbahen në kontroll e presion ambientet komerciale dhe magazinat e kompanisë që kanë marrë përsipër zërimin dhe ekranin LED për protestën. Këto ambiente janë bllokuar prej orës 1 pas mesnate dhe policia po i mban të bllokuara ende.

Po ashtu policia ka bllokuar edhe magazinat e Lëvizjes VETËVENDOSJE!, ku ndodheshin materialet dhe parrullat për protestën e sotme.

Gjatë natës, kur policia ka qenë e angazhuar maksimalisht për sabotimin e protestës, grupe të panjohura kanë shpërndarë fletushka me përmbajtje urrejtëse dhe ofenduese kundër VETËVENDOSJE!-s. Ato vende të botës ku nxitet dhuna e urrejtja ndaj opozitës, të gjitha kanë përfunduar keq, në konflikt apo në regjim fashist.

Këto aksione prej regjimit shtypës policor kanë si autor direkt Thaçin, Veselin e Mustafën. Ata janë gati ta çojnë vendin në shkatërrim, janë gati të përdhosin demokracinë, të bëhen si Sadami, Asadi apo Gadafi, vetëm e vetëm që të realizojnë projektet e tyre rrënuese për vendin, siç është Demarkacioni e Zajednica. Këto projekte janë çmimi i qëndrimit të tyre në pushtet.

I bëjmë thirrje qytetarëve të mos lejojnë pushtetin e frikës të bëhet pushtet i terrorit. Masivisht autobusët po nisen nga çdo vend i Kosovës për të ardhur në protestën e sotme. Bashkangjitu dhe ti, për demokracinë, për atdheun tënd.

***

POLICIA E KOSOVËS: NË KUFI ME MALIN E ZI NUK KA ASNJË INCIDENT

Policia e Kosovës deklaroi pak më parë se, “pas shkrimeve të publikuar sot nëpër disa portale dhe media lidhur me gjoja një incident të armatosur në brezin kufitar Kosovë-Mali i Zi, informon opinionin dhe mediat se raportime të tilla janë të pabazuar dhe të pavërteta”.

“Zyrtarët kompetent të Policisë së Republikës së Kosovës janë në nivel të kryerjes së detyrave dhe autorizimeve edhe në brezin kufitar shtetror dhe deri në këto qaste nuk ka të raportuar apo të konfirmuar asnjë incident të tillë”, thekson njoftimi i dërguar.Ndërkohë, Kuvendi i Kosovës nisi sot me vonesë rreth dyorëshe një seancë plenare, ku shqyrtimi i Projektligjit për ratifikimin e Marrëveshjes për Kufirin Shtetëror në mes të Republikës së Kosovës dhe Malit të Zi, i kundërshtuar nga opozita edhe me protesta të Lëvizjes Vetëvendosje, është pika e 6-të e axhendës 8-pikëshe. Pritjet janë që kjo pikë të hiqet nga rendi i ditës.

Partia opozitare, Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës deklaroi pak më parë se, “beson se marrëveshja e Demarkacionit me Malin e zi, merr epilog me votimin në Kuvend, prandaj edhe beteja për rrëzimin e kësaj marrëveshjeje, sot, duhet të zhvillohet aty”.

“Demarkacioni duhet të rrëzohet me votën e të gjithë deputetëve, pa dallim partie politike, rajoni, apo etnie. Vota kundër është votë për Kosovën si një dhe e pandashme”, shprehet AAK.

Komunikatë për media

Informacion shtesë lidhur me angazhimet dhe veprimet e Policisë së Kosovës në garantimin e rendit dhe sigurisë së përgjithëshme

Prishtinë, 1 shtator 2016

Policia e Kosovës gjatë të realizimit të detyrave dhe autorizimeve ligjore për mbajtjen e rendit, sigurisë dhe qetësisë publike, mbrojtjen e pronës private dhe shtetrore si dhe në funksion të menaxhimit të situatës së sigurisë së përgjithshme dhe parandalimit të aktiviteteve të kunderligjshme në vend, ka ndermarr veprime hetimore dhe operacionale permes të cilave janë identifikuar dhe sekuestruar disa pajisje të dyshimta të cilat mund të paraqesin rrezik për jeten e qytetarëve, si dhe shkaktojnë dëme materiale në qoftë se arrihet deri te posedimi dhe perdorimi i tyre.

Disa persona të dyshuar, poashtu janë shoqruar nga Policia e Kosovës, për intervistim lidhur me dyshimet e bazuar për veprime të kunderligjshme.

Me datë, 01.09.2016, në rrugën “28 Nëntori” në Prishtinë në një depo të një objekti, gjatë bastisjes së realizuar nga Policia me urdhër të organeve kompetente janë gjetur dhe sekuestruar dëshmitë si në vijim:

25 Canta me shishe të vogla nga qelqi te mbushura me materie të lëngshme
Gjashtë pako të ndryshme me shishe të mbushura me materie te lëngshme
Shtatë plastike të improvizuara për hedhjen e mjeteve te ndryshme
Pesë shishe plastike 10 litërshe të mbushura me materie te lëngshme
Dy hinka ngjyre të kuqe
Tri qese me gur të madhësive të ndryshme
Një qese me maska vizatimore
25 Canta me shishe te vogla nga qelqi te mbushura me materie te lëngshme
Shtate Canta me kavanoz me materie të lëngshme
Një qantë me 31 shishe të vogla ngjyre vjollce me materie të lëngshme
Shtate megafonë
Një paketë me ID të personave me emra dhe mbiemra të tyre.
21 sprej me ngjyrë.

Deri më tani të gjitha këto janë të konfirmuara, përderisa evidentimi është ne proces.

Gjatë zhvillimeve sot, sipas procedurave ligjore nga Policia janë shoqëruar për intervistim dhjetë (10) përsona të dyshuar, nga ta, dy (2) deputetë të kuvendit të RKS-së, dhe të gjitha veprimet tjera janë ndermarr në koordinim me prokurorinë kompetente.

Njëri nga të ndaluarit e dyshuar me iniciale E. A. (1983), në ora 11:25 është kapur afër ndërtesës se Qeverisë së RKS-së, duke tentuar të ndërhyjë në kabllotë e sistemit të transmetimit televiziv, ku ka hap njërën prej kutive të sinjalit të televizionit dhe ka tentuar ta këpus, ai në krah kishte qantën në të cilën kishte edhe gjësendet e dyshuara.
Është konsultuar Prokurori kompetent, ku për të dyshuarin e lartcekur me iniciale E.A. ka urdhëruar që të hapet rast “Hyrje në sistemin kompjuterik”, të intervistohet dhe të lirohet në procedure të rregullt.

Policia është duke realizuar me kompetence detyrat dhe përgjegjësit e saj ligjore dhe falënderon të gjithë për mirkuptimin dhe bashkëpunimin e treguar në funksion të identifikimit të aktiviteteve ilegale të cilat për rrjedhojë mund të krijojnë rrezik dhe pasiguri për qytetarët tanë dhe institucionet e vendit.

Me respekt

Zyra për Informim e PK-së

DPP-Prishtinë

GËZUAR 90 VJETORIN E LINDJES, Z. AGIM KARAGJOZI!

September 1, 2016 by dgreca

VATRA URON PRESIDENTIN E NDERIT, Z. AGIM KARAGJOZI, ME RASTIN E 90 VJETORIT TË LINDJES/

Me 1 Shtator 2016 z. Agim Karagjozi, President Nderi i VATRES, feston 90 Vjetorin e Lindjes. Ai u lind me 1 Shtator 1926 në Qytetin e Gjirokastrës, në një familje të pasur qytetare, që shquhej për Atdhetarizëm.

Katër klasë të arsimit fillor i bëri në qytetin e lindjes, klasën e pestë në Vlorë. Në vitet 1938 – 1944 vazhdoi shkollimin në liceun e Korçës, në gjimnazin e Gjirokastrës dhe në gjimnazin e Tiranës.

Që në moshën 16 vjeçare i riu Agim Karagjozi u përfshi në veprimtari aktive me Rininë Nacionaliste të Ballit Kombëtar. Në vitet 1943-44, ishte anëtar aktiv në rininë e Ballit Kombëtar në Gjirokastër, Vlorë e Tiranë. Në verë 1944, ishte vullnetar në batalionin “Besnik Çano” që shkoi në Kosovë për të luftuar kundër forcave të Mihajloviçit në Qafë të Morinës, ku ra dëshmor i riu Hamit Troplini.

Në moshën 18 vjeçare, nëntor 1944, së bashku me të atin dhe shumë nacionalistë të tjerë mori rrugën e mërgimit, përmes një odiseje të vështirë, me një motobarkë arritën në Itali. Saga e ikjes nuk përfundoi aty, por vazhdoi drejt Turqisë. U regjistrua dhe kreu studimet universitare për inxhinieri elektrike në Robert College të Stambollit. Ëndrra e tij ishte “Toka e Lirisë”, Amerika. Pas studimeve, më 1956 ai erdhi në Amerikë. Pa asnjë mëdyshje mori kontakte me vatranët dhe u bë pjesë aktive e Vatrës. Po mbushen 6 dekada, që është pjesë e Vatrës, duke shënuar një rekord historik të Federatës 104 vjeçare dhe duke u bërë kështu vatrani me më shumë vite aktive në Federatën Panshqiptare të Amerikës VATRA.

Inxhinier Agim Karagjozi e udhëhoqi Vatrën për dy dekada, madje në kohë shumë të vështira, nga viti 1992 deri në vitin 2010, kur dha dorëheqje për arsye shëndetsore. Për shumë kohë ai pat drejtuar edhe degën më të madhe të Vatrës, atë me nr. 29 në Nju Jork.

Karagjozi së bashku me atdhetarët e tjerë nacionalistë u bënë pengesa kryesore e regjimit komunist të Tiranës, që u përpoqën ta neutralizonin veprimtarinë Kombëtare, antikomuniste të Vatrës, ndërsa pas rrëzimit të komunizmit, mbështetën forcat e reja demokratike.

Kosova e robëruar, ishte plaga që i shkatonte më së shumti dhimbje Agim Karagjozit. Ai e orientoi Vatrën kah Kosova, duke i dhënë mbështetje pa kushte drejt Lirisë. Dr. Ibrahim Rugova, tek Vatra dhe Karagjozi, shihte dritaren drejt Washingtonit.

Agim Karagjozi me bashkëpunëtorë nuk kurseu asgjë për Lirinë e Kosovës. Ai e hodhi Vatrën në aksion për të mbledhur ndihma për Luftën, dhe me një delegacion, që e udhëhoqi ai, i dërguan ndihmat monetare tek përfaqësuesi i Qeverisë së Kosovës në Tiranë. Jo vetëm kaq, por së bashku me një grup vatranësh, ai shkoi deri në Tropojë, duke udhëtuar përmes Shqipërisë së rebeluar, që kishte rrëmbyer armët, dhe duke vënë jetën në rrezik,shkuan në spitalin e qytetit, takuan të plagosurit e Luftës, duke dorëzuar ndihmat që kishin marrë prej Amerike. Z. Karagjozi e ndjeu veten me fat, tek përfaqësoi Vatrën historike në takimin këshillues me Presidentin Bill Klinton, përpara se të bombardohej Serbia, ashtu si dikur, paraardhësi i tij i famshëm,ish kryetari themelues i Vatrës, Fan S Noli, pat takuar presidentin Wilson, në takimin me përfaqësuesit e Kombeve në SHBA, dhe iu lut për shpëtimin e Pavarësisë së Shqipërisë në prag të Konferencës së Paqës.

Po ashtu, ai ndjehet me fat që në ceremoninë për pranimin e Shqipërisë në NATO,organizuar në Shtëpinë e Bardhë nën drejtimin e Presidentit George Bush,mori pjesë bashkë me një grup vatarnësh.

Karagjozi do të mbahet mend edhe për faktin se ishte ai që e bëri Vatrën me një shtëpi stabël. Për rreth një shekulli Vatra ka vuajtur për ta pasur të vetën një shtëpi, por kjo u bë realitet vetëm në sajë të seriozitetit me të cilin e kreu Karagjozi detyrën e kryetarit për grumbullimin e fondeve të shtëpisë së Vatrës. Edhe pse kryetarët e Vatrës patën kërkuar me këmbëngulje që fondet të shpenzoheshin për gazetën dhe botime të tjera, apo për emërgjenca, ai kurrë nuk tha”PO”, por kundërshtoi me argumenta, dhe i sigurtë punoi dhe siguroi fondin e domosdoshëm. Po t’i shtosh këtij faktin edhe kontributin që dha i biri, Zyhdi Karagjozi, që gjeti një banesë që shitej përmes bankës, dhe duke mos marrë asnjë interes për vete, duhet thënë pa mëdyshje se vatranët u bënë me shtëpi nga Agim Karagjozi dhe i biri, Zyhdiu.

Për aktivitetin e tij atdhetar z. Agim Karagjozi është nderuar nga Qyteti i Lindjes,që e ka shpallë “Qytetar Nderi të Gjirokastrës”, është nderuar nga Presidentët e Shqipërisë me ” Shqiponjën e Artë” dhe me Urdhërin “Nder i Kombit”.

Të gjithë vatranët, Kryetari Buçaj, Kryesia dhe Këshilli i Vatrës, Gazeta Dielli, e urojnë Presidentin e Nderit të Vatrës, z. Agim Karagjozi:

GËZUAR 90 VJETORIN E LINDJES!

AT E BIR PËR MËMËDHENË

August 31, 2016 by dgreca

NGA KOLEC TRABOINI/ Jeta e vepra e Josif dhe Vasil Panit, bashkëpunëtorë të afërt të Fan Nolit dhe Faik Konicës në një libër të ri. Gjatë një takimi qe kish pasur Skënder Luarasi me të birin e Vasil Panit, i kishte thënë që nëse do të botosh ndonjë herë një libër për babanë e gjyshin, duhet ti vesh titullin “At e bir për mëmëdhenë”. Kaluan shumë vite që atëherë. Sotir Pani pas 1990, do të shkonte të jetonte përgjithmonë Amerikë, ku kishin punuar e jetuar babai dhe gjyshi i vet, dhe kjo porosi e marrë në atdhe nga një atdhetar i madh si prof. Luarasi, i biri i Petro Nini Luarasit, do ta shoqëronte kudo. Dhe ja në prag të vjeshtës 2016 vjen për lexuesit libri me këtë titull i shkruar nga Sotir Pani, përgatitur për botim nga Kolec Traboini në serinë e botimeve Pantheon, nga shtëpia botuese Emal. Një libër ky që veç jetëshkrimit ka edhe një mori dokumentesh me shumë vlerë e që mbase për herë të parë bëhen të njohura për lexuesin shqiptar. Në këtë libër kemi dy kapituj kryesorë për dy jetë atdhetarësh, por që kanë një përputhshmëri, sepse të dy këta kishin një veprimtari dhe një ideal të përbashkët. Josif Pani, ky mik për kokë i Faik Konicës, ishte ndër themeluesit e shoqatave të para shqiptare në Boston, më pas edhe i Vatrës, ndërsa i biri Vasil Pani, do të ishte ai që do të mbante të gjallë këtë shoqëri shqiptarësh për vite me radhë. Ka qenë fundi i shekullit 19-të kur Josif Pani emigroi ca kohë në Greqi ku ra në kontakt me atdhetarët shqiptarë. Por atje u konfliktua me qarqet shovinistë të fqinjit të jugut dhe vendosi të shkoje emigrant në Amerikë në vitin 1903. Josifi qe ndër veprimtarët më të njohur për çështjen shqiptare. Veprimtaria e tij kishte dy drejtime kryesore, organizator shoqatash atdhetare që më pas do të formonin “Vatrën” dhe botues gazetash e revistash në gjuhën shqipe. Ishte botues i gazetave “Sazani” dhe “Drejtësia” si dhe autor i librit “Adriatiku dhe lufta europiane” . Gjithashtu autor i plot shkrimeve në gazetën “Dielli”. Josif Pani ishte bashkëpunëtor i ngushtë me Faik Konicën, me të cilin e lidhte një miqësi e madhe. Aq tipike ishte kjo miqësi sa që Faik Konica nuk pranonte të dilte në fotografi me ndonjë tjetër, këtë privilegj ia ka bërë vetëm gazetarit e botuesit Josif Pani. Nën shëmbullin e Faikut, Josif Pani njihet për polemikat e forta me greket e Amerikës por edhe me shqiptarët që punonin për Greqinë në dëm të çështjes shqiptare. Josif Pani jepte kontribut të madh edhe në Federatën “Vatra” deri sa këtë veprimtari atdhetare do ta vazhdonte i biri Vasil Pani. Në vitin 1922 kthehet në Atdhe, në fshatin Dardhë. Është e njohur lidhja e miqësia e tij me Hil Mosin që aso kohe ishte prefekt i Korçës dhe ndihmoi për hapjen e rrugës Korçë -Dardhë në vitin 1929. Faik Konica kur e mori vesh se Josif Panit kishte vdekur në Dardhë të Korçës më 14 maj 1934, ka shkruar: “Josif Pani, ish një shqiptar me karakter të shëndoshë, një nacionalist me ndjenja të këthjellta, bashkëpuntor i imi i vjetër dhe një mik i patundur.” Dihet sa i kursyer ishte Faik Konica në vlerësimet e lavdërimet e bashkatdhetarëve të vet, por për Josif Panin thoshte çdo lëvdatë. Vasil Josif Pani ishte fare i ri kur në vitin 1912 u kthye nga Amerika në Shqipëri dhe u fut në radhët e luftëtarëve të çetës së Themistokli Gërmenjit. Mori pjesë në luftë kundër forcave andarte greke që donin të pushtonin Korçën e fshatrat përreth. Qëndroi në çetat atdhetare edhe në vitet 1913-1914, por edhe në xhandarmërinë e qytetit në ruajtjen e rendit, e më pas do të shkonte përsëri në Boston të Amerikës pranë babait të vet. Në gazetën “Drejtësia” 1920, atdhetari Naum Cerja ka shkruar: “Josifi (Pani) nuk e kurseu djalin e tij, por e bëri therror në altarin e atdheut si Abrahami Isakun dhe e dërgoi shpresën dhe ngushëllimin e pleqërisë, Vasilin, 19 vjeçar, të mbrojë truallin e shenjtë të Atdheut me krahërorin dhe gjakun e tij.” Vasil Pani ka hapur asokohe një restorant të madh në Boston, i cili u bë qëndra ku mblidheshin shqiptarët dhe veprimtarët e “Vatrës” me Fan Nolin dhe Faik Konicën. Vasil Pani një pjesë të madhe të fitimit në restorant e kalonte për Federatën “Vatra”, sa edhe Noli do ta pranonte se, të mos ishte Vasil Pani Federata Panshqiptare “Vatra” do të ishte shuar e harruar. Duke i njohur meritat, anëtarët e Federatës e zgjodhën fillimisht për 10 vjet kryetar i “Vatrës”. Ishte koha kur shoqata Vatra pësoi nje ndarje ne mes te Bostonit dhe Detroitit ku vepronte Refat Gurazezi. Ai ishte kryetar i shoqatës Vatra deri në vdekjen e tij të papritur më 11 dhjetor 1947 në moshën 52 vjeçare. Fjalët e shprehura me këtë rast për këtë humbje te madhe janë vërtetë prekëse. Vetë Fan S. Noli për këtë figurë të Komunitetit Shqiptar në SHBA, ka vënë në dukje tre kategori ku mund të ndahej jeta e tij: Vasil Pani patriot, Vasil Pani si besnik, dhe Vasil Pani si shpirtmirë për ta përmbyllur me fjalët: “Vasil Pani ka qenë kurdoherë në krye të taborit të Shqiptarizmës.” Edhe Faik Konica ka qenë një nga miqtë më të afërt të Vasil Panit. Në fotografinë që i kishte dhuruar më 16 maj 1937 Konica pat shkruar: “Mikut të dashur zotit Vasil Panit për kujtim”. Është ajo fotografi, me e bukura e Konicës, që për gjysmë shekulli u ruajt në sëndukët e familjes Pani dhe tanimë është bërë e njohur dhe përdoret gjerësisht nga media dhe shtypi shqiptar. Ajo fotografi me kushtimin është vendosur në kapakun e librit. Interesante është shtrimi i një problemi që ende nuk ka gjetur zgjidhje. Çfarë u bënë biblioteka dhe gjërat personale të Faik Konicës. Dikush e qarkullon një letër që gjoja Faik Konica ka shkruar para vdekjes duke lënë porosi si testament, por mesa duket, me faktet që sillen në këtë libër, ajo letër është e stisur. Faik Konica kish vdekur papritur me 15 dhjetor 1942. Sillen fakte se ai e ka biseduar me Vasil Panin, kryetarin e shoqatës”Vatra” se dëshira e tij ishte që të varrosej në Shqipëri nëse i ndodhte ndonjë gjë. Dhe Vasil Pani e mori përsipër këtë amanet, por ishte kohë lufte. Kështu që Faik Konica u varros në Forest Hills Cemetery të Bostonit. Në restorantin Court House u ruajtën gjerat e Konicës. Por me vdekjen e Vasil Panit nuk u muar vesh se ku shkuan rreth 3000 librat dhe disa nga gjërat personale të Faik Konicës. Zhdukja e këtij thesari diture ka mbetur mister edhe sot e kësaj dite. “At e bir për mëmëdhenë” është një libër me plot ngjarje jo vetëm për dy figurat e mëdha atdhetare Josif e Vasil Pani, që shteti shqiptar i ka vlerësuar e dekoruar, por është i mbushur me plot fakte, dokumente, fotografi dhe përshkrime të veprimtarive nga jeta e Komunitetit Shqiptar të Amerikës. Me 260 faqet e tij , libri është një histori e gjallë, e dokumentuar që i shton njohuritë edhe për shoqatën atdhetare “Vatra”, e quajtur dhe Qeveria Shqiptare në mërgim. Një libër historik me shumë interes, që jo vetëm meriton të lexohen por edhe e pasuron bibliotekën e pasionantëve të historisë kombëtare, në të cilën komuniteti shqiptaro-amerikan zë një vend të rëndësishëm.

MISIONARI I PAQES DREJT VATIKANIT

August 31, 2016 by dgreca

TONY NDOJ PRENDUSHI, MISIONAR PAQEJE, NGA SANTA ROSA-KALIFORNIA, NE NJU JORK , DREJT VATIKANIT/

… Tony Ndoj prendushi pasi vizitoi VATRENme 28 Gusht, i shoqëruar nga dr. Skënder Murtezani, kryetar i degës së Vatrës në Queens-anëtar i Kryesisë së Vatrës, dhe nag Editori i Diellit, Dalip Greca, vendosi tufa me lule tek varri i Mithat Frashërit, dhe Prof. Zef Palit e nacionalisëtve të tjerë që pushojnë në varrezat Ferncliff, Westchester, Nju Jork./

* Turp për Demokracinë e shartuar shqiptare që për 25 vjet nuk kthen në Atdhe eshtrat e Apostullit të Shqiptarzmit, Mithat Frashëri…/

Tony Ndoj Prendushi, autor i librit “Paqe dhe Dashuni”, perkthyer edhe në gjuhën angleze”Peace and Love”-(Memoirs of a son Albania, dedicated to dhe beatification of Mother Teresa and to Ambasador of Peace, Robert H. Frowick) sot, e Mërkurë 31 Gusht niset drejt Vatikanit,ku Nëna Terezë do të shënjtërohet. Numri i shqiptarëve që udhëtojnë drejt Vatikanit është i madh. Krahas besimtarëve që janë të organizuar sipas Famullive në Nju Jork e Michigan, udhëton edhe një grup i Ligës Qytetare Shqiptaro-Amerikane nën udhëheqjen e Joe DioGuardit. Ndërsa Tony Ndoj Prendushi udhëton më vete, ndërkohë që e presin miqtë e tij në Vatikan.

….Tony Ndoj Prendushi nuk është i panjohur as për shqiptarët e Shqipërisë dhe të Kosovës, as për shqiptarët e Amerikës dhe të Italisë. Ai është një Misionar Paqeje, jo me fjalë. Veprat i ka të mëdha. Ishte ndër të parët që shkoi në Shqipëri pas rrëzimit të komunizmit. Krijoi një grup miqësh amerikanë me influencë dhe u kërkoi që të kontribuonin për rimëkëmbjen e Shqipërisë dhe kalimin në demokarci të saj. Ia arriti që me Kongresmenin Don Klausen, Imzot Mark Hurley, Dr. Bill Sulivan, dhe ai,Tony Ndoj Prendushi me familjen e vet, të udhëtonin drejt Shqipërisë dhe prekën realitetin mjeran. Kjo ishte vizita e parë e Toni Ndoj Prendushit me bashkëshorten Angjelinë, që prej vitit 1950 kur e patën lënë Shqipërinë. Vizituan spitale, azile pleqësh,shtëpinë e Misionares Nënë Tereza, dhe morën takime me qytetarët në Tiranë, Durrës, Shkodër, veçanërisht me ish të përndjekurit politik, por dhe shtresat e tjera të qytetarëve.

Tony e ka ndihmuar Shqipërinë me të gjitha mundësitë, ka dërgua ndihma mjeksore dhe ushqimore, ka ndihmuar për specializimin e mjekëve shqiptarë në Santa Rosa, duke i ushqyer ata në restorantin e tij, ak ndihmuar në kurimin e të sëmurëve etj.

Tony Ndoj Prendushi e pat njohur nga afër Nënë Terezën, e kishte takuar, kishte pasur letërkëmbim të rregullt me të, dhe e kishte suportuar Misionin e saj.Kështu që ai shkon me një barrë kujtimesh në ditën e shenjtë të shqiptarëve në Vatikan.

Të Hënë me 28 Gusht Tony Ndoj Prendushi vizitoi selinë e Vatrës, ku u prit nga dr. Skënder Murtezani, kryetar i degës së Vatrës në Queens-anëtar i Kryesisë së Vatrës, dhe nga Editori i Diellit, Dalip Greca.

Ai tha se ndjehej i gëzuar që vizitonte selinë e Vatrës, federatës famëmadhe të Shqipatrëve të Amerikës,themeluar nga korifejtë Fan S. Noli e Faik Konica me bashkëpunëtorë, Vatrës që ka bërë aq shumë për kombin.

Veprimtari i palodhur i çështjes shqiptare kërkoi që të vizitonte Mithat Frashërin , Zef Palin dhe nacionalistët e tjerë, që prehen në Nju Jork.

Tek varri i Mithat Frashërit, dishepulli i tij, që nuk ishet ndarë nag Partia që krijoi Apostulli i Shqiptarizmës, Tony Ndoj Prendushi, ka vepruar aktivisht, duke qenë edhe kryetar për shtetin ku jetonte, por në vitin ’90, ai njoftoi Partinë se që nga ai moment do t’i përkushtohej bamirësisë dhe nuk kishte kohë të merrej me veprimtari politike. Duke vënë lulet mbi pllakën e mermertë, ai u përlot dhe së bashku me dr. Murtezaninin folën gjatë për kontributin e Mithat Frashërit për çështjen kombëtare. dr. Murtezani e informoi për veprimtaritë që ka organizuar ai dhe dega e Vatrës që drejton për figurën e Mithat Frashërit.

Është turp, që shteti shqiptar, edhe pse kanë kaluar 25 vjet nga rënia e komunizmit, nuk ia ka kthyer eshtrat e kolosit të madh, antikomunistit Mithat Frashëri.

Dr. Skënder Murtezani tha se ishte gati të nxirrte lejet nga shteti amerikan, të bënte gati të gjithë dokumentacionin, por do të duhej paralelisht me këtë që shteti shqiptar të marrë përsipër obligimet e veta, dhe eshtrat të kthehen në Atdhe, ashtu siç i ka hije Mithat Frashërit.

Më pas u kalua në parcelën ku prehen shumë nga nacionalistët. Një tufë lule Tony i kishte sjellë edhe për prof. Zef Pali, ish drejtori dhe profesori i tij. Duke pastruar me duar barin që kishte mbuluar pllakën e varrit, përmes emocioneev, ai na tregon rrethat e vrasjes me kasident, duket e porositur nga Shërbimet sekrete shqipatre ose Jugosllave. Profesor Zef Pali po kthehej nga Radio Vatikani, ku përgatiste emisione, kur e goditën me një makinë, që pasi e përplasi në tokë për vdekej, u zhduk me shpejtësi. Tony Ndoj Prendushi ishte në komisionin e shqiptarëve që e morën trupin nga Roma dhe e sollën në këtë varrezë të Nju Jorkut, ku prehet Apostulli i Shqiptarizmës Mithat Frashëri, por edhe të tjerë nxënës të devotshëm të Mithat Frashërit: Luan Gashi, Dr. Ali Koprencka,Ruzhdi Daca, Talat Karagjozi e të tjerë. Ata janë varrosur në rresht njëjri pas tjetrit, pa ua ndërpreë rreshtin!

Një tufë lule mbi varrin e prof. Zef Pali duket se ia shkarkojnë emocionet atdhetarit misionar.

Më pas vizita në Kishën Katolike “Zoja e Shkodërës” dhe takimi me famullitarin don Pjetër Popaj do të mbyllte veprimtarinë e asaj dite të nxehtë gushti.Edhe pse 86 vjeçar Tony nuk jep shenja lodhjeje. Ai sot ka qetësuar shpirtin dhe u bën thirrje shqiptarëe të Amerikës të mso i harrojnë ata që punuan për Shqipërinë tonë të dashur. I mbeti peng qe nuk mundëm t’ia gjeme varrin e luftëtarit antikomunsit Kol Çuni…

Të Martën me 29 Gusht Tony Ndoj Prendushi erdhi sërish në Vatër dhe u prit nga anëtari i këshillit të Vatrës Zef Balaj dhe editori i Diellit Dalip Greca.

Ai dhuroi për Bibliotekën e Vatrës dy libra të tij në shqip dhe anglisht. Nëse ka të interesuar për lexuesit ne kemi në Vatër rreth 20 libra të autorit, që mund t’ua dërgojmë në adresat tuaja. Çmimi për një libër është $15.00, ndërsa postimi $3.61

Në fund të këtyre radhëve i urojmë rrugëtim të mbarë drejt Romës, Misionarit të Paqes, Tony Ndoj Prendushi.

FLET MBESA E NENE TEREZES: HALLA IME E ËMBËL VUAJTI NË HESHTJE

August 31, 2016 by dgreca

*“La Shqipërinë kur ishte 18 vjeçe dhe regjimi i ndaloi të shihte nënën dhe motrën”, tregon mbesa Age. “Por i fali ata që i kishin bërë atë padrejtësi”/

*Ageja është vajza e vëllait të madh të Nënë Terezës, Lazrit, që më 1939 la Shqipërinë për t’u shpërngulur n’Itali, ku në Lucca u martua me Maria Sanguinin dhe pati vetëm një vajzë, pikërisht Agen./

Shkruar nga Paolo Scarano /

E përktheu nga italishtja Eugjen Merlika/

Nënë Tereza e Kalkutës, siç nuk e kishte treguar askush deri atëherë. E bëri GENTE, në numurin 39 të 30 shtatorit 1997, me një intervistë të posaçme për të nga Age Bojaxhiu, mbesa italiane e fetares, që sot është 64 vjeçe. Ai shërbim, që sot po e risjellim, ishte firmosur nga kolegu ynë i paharrueshëm Paolo Scarano, që na la në tetorin e 2013-ës. Fetarja, e mësuar të përballonte me guxim dhimbjen e të sëmurëve dhe të të fundmëve të Tokës, duroi me dhjetëvjeçarë në heshtje një dramë familjare që qe sfilitja m’e madhe e jetës së saj : mungesa e dashurive më të shtrenjta, një mizori që i u shkaktua nga trashësia mendore e një regjimi komunist nga më të mbyllurit. Një vuajtje e përballuar me shumë dinjitet, e mbajtur gjithmonë fshehur nga murgesha.

Ageja është vajza e vëllait të madh të Nënë Terezës, Lazrit, që më 1939 la Shqipërinë për t’u shpërngulur n’Itali, ku në Lucca u martua me Maria Sanguinin dhe pati vetëm një vajzë, pikërisht Agen. Lazri gjeti pastaj punë në Palermo, drejtonte një veprimtari shpërndarjeje barnash në farmacitë dhe spitalet, duke u vendosur atje deri në vdekje, më 1981.

Zonja Bojaxhiu, e martuar me dy fëmijë, jeton tani në Palermo dhe në vitet para vdekjes së Nënë Terezës ka patur mundësinë të takohet në disa raste me Shënjten e Kalkutës. Në këtë intervistë zbulon para së gjithash dramën vetiake të jetuar nga Shënjtja e Kalkutës. “Halla ime, që kur më 1928, braktisi Shqipërinë ku kishte lindur, për të filluar misionin e saj fetar, qe e shtrënguar të mos shihte më nënën dhe motrën që vazhduan të jetojnë n’atë Vend. Një sërë rrethanash të veçanta, të lidhura me misionin e saj fetar e ndaluan, deri në fund të luftës së Dytë botërore, të kthehej e t’i përqafonte. Pastaj, mbas mbarimit të luftës, qenë autoritetet komuniste shqiptare që i ndaluan familjarëve të saj të linin Shqipërinë”. Via Crucis e Nënë Terezës zgjati shumë, siç na tregon e mbesa : “ Në 1972 nëna e saj vdiq. Mbas pak më shumë se dy vjetësh u shua edhe motra e saj. Halla ime në vitet e mëpastajmë pati mundësi vetëm të shihte varret e tyre, të mbetura pa kryqe për ndalimin e diktaturës që detyronte ateizmin. Kryqet mbi varret i vuri ajo në kujtim të njerëzve që kishte dashur aq shumë e që pasojat ogurzeza të një epoke politike i ndaluan të vazhdonte t’i donte nga afër”.

Zonja Bojaxhiu, a mund të përshkruani prejardhjen familjare të hallës suaj, Nënë Terezës ?

“Halla ime në familje thirrej Gonxhe, që në shqip do të thotë lule e paçelur. Kishte të njëjtin mbiemër timin : Bojaxhiu. Lindi më 26 gusht 1910 në Shkup, kryeqyteti i tanishëm i Maqedonisë. Familja e Nënë Terezës ishte shqiptare dhe kishte një traditë të fuqishme katolike”.

Kush ishin prindërit e saj ?

Babai quhej Kolë, n’italisht Nicola. Zotëronte një ndërmarrje të lulëzuar të materialeve të ndërtimit. Ndërsa nëna e saj, Drane, ishte një grua me karakter të fortë, që dinte të mbante të bashkuar familjen. Në familje Gonxheja, Nënë Tereza e ardhëshme, ishte m’e vogla. Kishte një motër, Agen, nga e cila kam trashëguar emrin, pesë vjet më të madhe dhe një vëlla, babain tim Lazrin, tre vjet më të hershëm.

Si e kaluan fëmijërinë Nënë Tereza dhe vëllezërit e saj ?

“Një fatkeqësi e theu atë klimë familjare aq të qetë. Ngjau në 1919 kur gjyshi Kolë u zhduk papritmas në rrethana dramatike. Drania dhe fëmijët e saj u desh të përballonin një kohë shtrëngesash ekonomike. Gjyshi Kolë kishte një ortak italian që i dha pjesën e tij të ndërmarrjes së vesë në të holla. Me ato para arriti të mbante familjen dhe e bëri me një shpirt të pabesueshëm flijimi. Bojaxhinjtë, siç më kanë treguar ati im, Lazri, dhe vetë Nënë Tereza, në vështirësi u bënë edhe më të bashkuar, edhe atëherë kur rrethanat e jetës i detyruan të mbeteshin larg njëri tjetrit.”

Kush u largua nga familja?

“Mbasi kishte kapur thirrjen e Zotit, më 1928, kur ishte 18 vjeçe, Nënë Tereza u nis në drejtim të Dublinit, n’Irlandë, për të filluar kohën e provës së rishtarit në kuvendin e murgeshave të Loreto-s, një urdhër që karakterizohej për veprën misionare, kryesisht në Hindi. Halla ime dëshironte me gjithë shpirt të bëhej një misionare.

Nga se buroi prirja e saj ?

“Besoj se në edukimin fetar të hallës sime roli i shembullit të nënës ka qenë vendimtar. Im’atë më ka thënë se nuk kishte natë që gjyshja Drane nuk i mblidhte fëmijët për t’u lutur. Nuk kishte të dielë që nuk shkonin në meshë e, gjatë muajit të majit, i kushtuar Zojës, ato shkonin çdo ditë për të recituar Ruzarin. Nëna ime i përcolli hallës sime edhe dashurinë për të varfërit, që ajo i ndihmonte me përkushtim të përzemërt. Përcaktues ishte edhe roli i disa jezuitve jugosllavë të pranishëm në Shkup. Prej tyre Nënë Tereza mësoi historitë e para mbi veprimtarinë e misionarëvet.”

Kur e pe për herë të parë Nënën Terezë ?

“E njofta për herë të parë hallën time më 1960 në Romë, ku ajo kishte arritur gjatë etapës së parë të udhëtimeve të saj të gjata nëpër botë. Ishte hera e parë që kishte lënë Hindinë. Është e kotë të them se sa prekës ishte takimi, kryesisht për babain tim. Sapo e pa mbeti i befasuar. E kuptoi se trupi i saj ishte i raskapitur nga mundimi e ishte mbledhur në vetvete. Ishte katandisur n’atë gjëndje nga travajët të lidhura me veprimtarinë e saj të dëndur e të palodhur. Babai që ishte i gjatë një metër e 86 cm., u desh të përkulej më dysh për t’arritur t’a përqafonte.”

Ҫfarë i thatë njëri tjetrit gjatë atij takimi ?

“Babai dhe halla filluan të flasin në mënyrë të ngjeshur. Nuk kuptova pothuaj asgjë nga ajo bisedë aq e rrasur. Flisnin shqip, një gjuhë që e njoh pak. Më parë , gjatë bisedave telefonike e në takimet e tjera, flisnja me të gjithmonë n’anglisht. Mbas pak im’atë më tha se përse kishin biseduar ai dhe e motra. Babai i foli menjëherë për nënën dhe motrën Age : “Duhet të bëjmë diçka për t’i nxjerrë nga Tirana”, i tha Nënës Terezë. “Besoj se mund t’a bëjmë”, u përgjigj ajo, duke i dhënë kurajë. “Kam miq shumë të rëndësishëm nëpër botë që munden të na ndihmojnë”, i u hap ajo.

Ҫfarë ndodhi më shumë gjatë këtij takimi të parë mes jush dhe Nënës Terezë ?

“Në Romë e pamë edhe katër ditë të tjera. Ҫdo herë na kushtonte vetëm një orë bisede, mbasi ishte shumë e zënë me Shoqatën e saj fetare. Nënë Tereza vazhdoi të inkurajojë babain : “Do të shohësh se do t’arrijmë t’i bëjmë të dalin nënën dhe Agen nga Shqipëria”, i përsëriste. Që atëherë halla i u përvesh punës, duke biseduar me përfaqësuesit më të lartë të diplomacisë ndërkombëtare. Pikërisht n’ato ditë Nënë Tereza shkoi n’ambasadën shqiptare n’Itali, në të cilën hasi një mur moskuptimi. Edhe mbasi la Romën, halla ime vazhdoi ndërmjetësimin e brishtë për t’i kthyer lirinë nënës dhe motrës së saj.”

A pati ndonjë përfundim inkurajues ?

“Në fillim dukej se gjithshka shkonte mirë. Ҫështja e Nënës Terezë dhe babait Lazër kishte prekur zemrat e të mëdhenjve të botës. Mjaft personalitete që vlerësonin hallën time e që ishin thirrur prej saj bënë çmos për të zgjidhur këtë dramë familjare : personalitete si Sekretari birman i Kombeve të Bashkuara U-Thant, si Presidenti francez Charles De Gaulle, si Presidenti amerikan John Kennedy, si Kryeministreja e Hindisë Indira Gandhi. Por as ata nuk arritën të shkundin autoritetet e Tiranës. Koha kalonte dhe shpresat pakësoheshin.”

Kur filluat të frikësoheshit se nuk do të mbetej asgjë tjetër për të bërë në lidhje me lirimin e gjyshes suaj Drane e hallës suaj Age ?

“Një ditë babai mori një mesazh që të këpuste shpirtin nga gjyshja. I drejtohej edhe hallës sime, Nënë Terezës. Nga ajo letër morëm vesh se ajo dhe halla Age ishin të sëmura : “I vetmi hir që i kërkojmë Zotit”, shkruhej, “ishte ai që të mund t’u përqafonim edhe një herë”. Tashmë ishte kthyer në një vrap kundër kohës. Halla kërkoi ndërhyrjen e ministrit të punëve të Jashtëme të Francës, Couve de Murville, që kishte lidhje shumë të fuqishme me Kinën Popullore të Mao Ce Dunit. De Murville mori nga Tirana një përgjigje çarmatosëse”.

Në ç’mënyrë u përgjigj ministri i Jashtëm shqiptar ?

“Tha : “Ato dy gra janë në kushte fizike të tilla që nuk mund të përballojnë udhëtimin për të dalë nga Shqipëria”. Ishte një gënjeshtër e stërmadhe. N’atë pikë babai dhe halla humbën çdo shpresë. “Në jetë”, i tha Nënë Tereza babait, “kam arritur të kem gjithshka kam kërkuar, nëpërmjet dashurisë. Fatkeqësisht në këtë rast ekzistojnë pengesa që dashuria nuk është e aftë t’i rrëzojë.” Nëna e saj Drane vdiq mbas pak, më 1972. Disa ditë më parë i dërgoi një letër lamtumire murgeshës, bijës së saj, duke e thirrur me emrin e saj të vërtetë : “Gonxhe, po të çoj një të puthur, nëna”. Dy vjet më vonë u shua edhe halla Age. Kishin vdekur më shumë prej vetmisë se prej sëmundjes”

Halla juaj, Nënë Tereza, siç thatë më parë, së paku arriti të kthehej në tokën e saj të lindjes. Kue e pa përsëri Shqipërinë ?

“Ndodhi në qershorin e 1978, kur regjimi i diktatorit Enver Hoxha e liroi pak darën rreth kufijvet të Shqipërisë. Nënë Tereza përfitoi, jo vetëm për të parë vendet ku kishte lindur e jetuar, por edhe për të themeluar një institut të shoqatës së saj. Shkoi shpejt në varrezat e Kombinatit, që gjinden në rrethinën e Tiranës, ku ishin varrosur nëna dhe motra. Mbi ata dy varre të thjeshtë e pa asnjë simbol fetar, në përputhje me ateizmin e Shtetit, bëri të vendoseshin dy kryqe. Por kjo ndodhi disa vite më vonë, më 1991, kur regjimi komunist ishte shembur”.

Halla juaj, Nënë Tereza, si e komentonte atë mujshi në dëm të familjes suaj ?

“Nuk shprehu kurrë ndonjë fjalë pezmatimi. Pak sepse nuk donte të fliste për politikë. Por, mbi të gjitha, sepse në zemrën e saj kishte falur atë që i shkaktoi atë dhimbje kaq dërmuese e të gjatë. Ndoshta, e gjithë kjo, n’emër t’atij virtuti heroik, pothuajse kurrë të ndjekur nga qëniet njerëzore, që quhet mëshirë.”

Marrë nga revista GENTE SPECIALI, Numuri 1, Shtator 2016.

E përktheu nga italishtja Eugjen Merlika