INTERVISTA/ Flet Xhelal Halili, kryetar i Shoqatës Kulturore “Jehona e Shkodrës”; Shkodra mbetet qytet i aktiviteteve kulturore
-Humori shkodran është i rrallë si vet Zef Deda, Gëzim Kruja Drande Xhai/
– Në Shkodër një aktivitet pa zërin e Bujar Qamilit do të dukej i zbehtë/
Bisedoi: Albert Z. ZHOLI/
Xhelal Halili mbetet një ndër organizatorët më të suksesshëm të aktiviteteve kulturore-artistike në Shkodër. Grupi i tij artistik “Jehona e Shkodrës”, tashmë i ka kaluar njohjet në kufijtë e zonës së Shkodrës pasi ka kaluar deri në Vlorë në eventet e bukurisë. Madje aktiviteet e grupit të tij, kanë bërë bujë dhe në Malin e Zi. Kjo falë dhë humoristëve shkodran por dhe këngëtarëve me emër të këtij qyteti simpatik.
Cilat janë aktivitete e “Jehona e Shkodrës” gjatë vitit 2014?
Aktivitetet kryesore janë spektakli i bukurisë “Mis Plazhi Adriatik 2014” edicioni i 2 me eksluzivitetin tonë. Aktivitetet tona startuan më 30 korrik në resotrtin “Sanset”, Vlorë dhe më pas u zhvendosëm në Shëngjin po me këtë sigël ku çmimin e parë e mori Beki Ndreu nga Burreli dhe ëm aps në Velipojë në kompleksin turistik “Titanik” në datën 15 gusht. Gjithë ky rrugëtim pati kulmin në kompleksin turistik “Copacabana”, në Ulqin ku çmimin “Bukuroshja e detit shqiptar” e mori vajza nga Shkodra Ilda Kroni, çmimin e dytë vajza nga Elbasani Ina Qoshku, dhe çmimin e tretë vajza 17 vjeçare nga Shkodra Marinela Zefi. Të gjitha këto vajza u u respektuan nga z. Prel Shkreli dhe Myslim Llolla, si bashkëpunues me “Jehona e Shkodrës”.
Si u cilësuan çmimet dhe nga ishin vajzat konkurruese?
Çmimin e parë e mori një vajzë shkodrane, çmimin e dytë vajza nga Elbasani, por do të veçoja çmimin n”Miqësia” të cilin e mori vajza nga Serbia, Zorana Merkoviç. Juria ishte profesionale e përbërë nga Shpresa Drasati (kryetare jurie), Ardit Çelepija nga Shkodra, Prel Shkreli, Lida Haxhija Presidente e një agjencie mode.
Cilat janë projektet e së ardhmes?
Së shpejti jemi të ftuar nga komuniteti shqiptar në Zvicër me 10 vajza mis fituese në spektaklin bukuroshet e detit shqiptar. Në Zvicër do të realizojmë nj spektakël me këngë, humor, dhe me sfilata të bukurosheve. Bashkë me ne do të jetë dhe këngëtari i mirënjohur dhe Mjeshtri i Madh, Bujar Qamili, Elidon Çelaj dhe këngëtaren e emigracionit Elisabeta Marku. Mbas këtij aktiviteti që do të zgjas tre ditë ne dio të përgatitemi për aktivitetin final që e bëjmë çdo fund viti “Sofra Shkodrane”, që e zhvillojmë ditën e natës së bardhë më 25 dhjetor, ose ndryshe në ditën e Krishtlindjeve.
Me cilët realizohet ky aktivitet i veçantë?
Sigurisht ky aktivitet realizohet në bashkëpunim me humoristët dhe këngëtarët më të mirë shkodran. Mund të themi se është një variete më e bukur se ato që shfaqin televizionet netët e vitit të ri. Këtu dua të përmend dy Mjeshtrit e Mëdhenj, Gëzim Krujën dhe Zef Dedën si humorist tepër të spikatur (të cilët do vijnë dhe në Zvicër), por nuk do të veçoj aktoren Drande Xhai, apo Anton Krosaj që përbëjnë grupin e humorit “Gaz e Maraz”
Cilat festa janë të mirë organizuara nga ju?
Përveç sa më lart ne organizojmë spektakle dhe variete thuajse në tërë festat e vitit që përmban kalendari shqiptar. Psh, zhvillojmë aktivitete në ditën e 14 shkurtit, në ditën e 8 Marsit, dhe ën festat që theksuam më lart.
Me bashkatdhetarët tanë në Mal të Zi a keni bashkëpunime?
Sigurisht. Ne spektaklin e fundit të bukurisë e bëmë në qytetin e bukur të Ulqinit. Ne bashkëpunojmë me të gjithë këgëtarët e mirënjohur të trevave shqiptare në Malin e Zi, pasi ata kanë fansat dhe njohjet e tyre dhe në Shqipëri.
Mund të na thoni një numat të përafërt të aktiviteteve që zhvilloni në vit?
Janë pothuajse mujore, mbi 12 aktivitet ku dua të përmend dhe bashkëpunimet me Unionin Artistik të Kombit shqiptar që e drejton z. Haklaj. Shkodra është një qytet artdashës dhe nuk mund ta perceptoj jetën pa aktivitete të tilla që rrallë qytet tjetër mund ti zhvilloj
KOSTANDIN GRILLO:NË STADIUM NA PRISTE NJË FERR I VËRTETË…
STADIUMI SA HYMË OSHËTINTE „VRITINI, VRITINI SHQIPTARËT“…/
PYETJE:Ju ishit pjesë e ekipit shqiptar në Beograd?
Kostandin Grillo: Jo,une isha me delegacionin e Radio Televizionit Shqiptar që kishte te drejtat eksluzive te transmetimit te ndeshjes nga stadiumi Partizani i Beogradit. Ishim 8 veta dhe u nisëm të henen ne mengjes me dy autovetura nga Tirana nëpermjet Shkupit.
PYETJE:Pra ju nuk fluturuat në një avion me ekipin tonë?
Kostandin Grillo: Jo s‘kishim asnjë lidhje me delegacionin e perfaqesueses. Ata u vendosen ne Hotel Crown Plaza në Beogradin e ri, ndërsa ne ishim akomoduar ne Hotel Moskwa m’u ne qender te Beogradit, ngjitur me pedonalen e famshme Knjaz Mihajlov. Në kete hotel sipas te thenave ishte arrestuar patrioti Hasan Prishtina dhe kishte qendruar per nje kohe te gjate Ahmet Zogu
PYETJE:Ekipi jonë mbërriti më 13 tetor ?
Kostandin Grillo: Po në 13 tetor. Edhe ne në 13 tetor. U takuam në stadium në darke kur kreu seancen stervitore dhe trajneri De Biazi dha konferencen e shtypit te programuar nje dite para takimit.
PYETJE: Si ishte klima e pritjes ?
Kostandin Grillo: E kam thene edhe gjate transmetimit, nuk mbante era ndeshje fare. Që në kufi kur u futem me 2 autoveturat e TVSH. Kaluam për 1 minute. As na kontrolluan bagazhet fare. Ndaluam ne rruge para Presheves dhe Bujanocit dhe beme foto me djemte (në autostrade). Nuk u futem ne qytet sepse nxitonim qe te gjendeshim ne stadium per akreditimet dhe ndjekjen e konferencave te shtypit te dy trajnereve dhe ndjekjen e stervitjes se ekipit kombetar ne oren 19:00 ne stadiumin Partizani.
Çdo gje ishte ne nje klime krejt ndryshe nga ajo qe perjetuam ne stadium diten e ndeshjes. Na dukej vetja si ne Tirane, sepse ne mbremje dolem me shoket neper kafe dhe patëm vetem ngacmime per rezultatin e ndeshjes. Dëgjonim (unë komunikoj serbisht) të na thonin do t‘ju mundim me 2-0 3-0 4-0.
PYETJE: Ndeshja do të kryhej pa tifozë shqiptarë dhe pa simbole. Si i kishte pranuar këto kushte Federata Shqiptare e Futbollit ?
Kostandin Grillo: Kjo eshte nje çeshtje qe ka ne dore UEFA dhe të dy federatat respektive, ka marrevshje qe te dy takimet te luhen pa tifozet e te dyja skuadrave, sepse ne raste te ngjashme ka patur edhe ne te kaluaren per shembull Turqi-Greqi pa tifozet që te udhetojne ne Athine apo Stamboll, keshtu qe mendoj se ky nuk eshte nje problem i rendesishem. E mira eshte qe te kete tifoze, por në të tilla raste edhe UEFA i keshillon te dyja federatat. Asnje tifoz serb nuk do te vinte ne ndeshjen e kthimit ne Shqiperi, ashtu si ne nuk do te shkonim atje.
PYETJE: Po djemtë e ekipit tonë ndiheshin nën presion psikologjik një ditë përpara ndeshjes – kur ju jeni takuar me ta dmth në mbrëmjet e 13 tetorit?
Kostandin Grillo: Aspak, në stadium ishte një qetësi absolute. Isha une vete dhe televizioni yne se bashku me supersportin. Shumë qetë ishte. U takuam me ekipin një ditë përpara ndeshjes. Kishte forca te shumta policie qe ruanin stadiumin brenda dhe jashte dhe s‘pati asnje lloj incidenti. Deri më 14 tetor në orën 18:00.
Edhe paraditja e 14 tetorit ishte ne kushte te qeta. Diku aty nga ora 16:00-17:00 në qender te Beogradit, takoj se bashku me Edmond Gëzdarin, të cilin e kishim pjese te delegacionit tone te TVSH, Igli Taren dhe 2 ish-futbolliste te kombëtares, Ardian Aliaj qe i ka shenuar gol Greqise në fitoren e 2004 dhe Ervin Fakaj si edhe nje djale me emrin Ëngjell i veshur me kostum qe me duket se punonte në Ministrine e Jashtme tonën. U ulem bashkarisht dhe pime nga nje kafe. Ata sa kishin ardhur nga Roma me avion dhe ky Ëngjelli se me kë komunikoi në ato çaste dhe i thanë që kanë ndaluar 30 veta qe kane ardhur ne aeroport në atë orë nga Tirana, midis tyre Olsi Rama, i vellai i kryeministrit,Bledi Fevziu,Andi Bushati,Sokol Balla, deputeti Spartak Braho dhe disa te tjerë.
NË STADIUM NA PRISTE NJË FERR I VËRTETË STADIUMI SA HYMË OSHËTINTE „VRITINI, VRITINI SHQIPTARËT“
PYETJE: Le t’i kthehemi 14 tetorit orës 18:00 – çfarë ndryshoi në atë orë?
Kostandin Grillo: Ne në orën 18 e kishim lene te niseshim nga hotel Moskwa me 2 taksi(makinat i kishim mbyllur ne garazh qe nje nate me pare)per ne stadium se do të benim edhe prova. U ndamë me Igli Taren dhe shoqeruesit e tij për të shkuar te hoteli…Atje e gjetem hotelin te rrethuar nga forca te shumta policie. Na thane se nuk do shkonim në stadium se ishte e rrezikshme,por do te shkonim tek hoteli i perfaqesueses,Crown Plaza dhe qe atje qe te gjithe lojtarë, drejtues dhe ne do te niseshim te shoqeruar ne stadium.Nga Radio Televizioni Shqiptar bashkë me mua ishin Defrim Metasani,Edmond Gezdari,juristi Sokol Gjoshi, Dritan Mile kryinxhinieri,Kleart Duraj drejtori i maredhenieve me jashte dhe Elton Kadisi i marketingut se bashku me Gjergj Smokthinen,pra kemi qene 8 veta. Te Crown Plaza e kuptuam se gjerat kishin ndryshuar. Forca të shumta policie, speciale të ndërhyrjes së shpejte por edhe me uniforma ushtarake na kishin rrethuar gjithandej, perveç forcave civile të policisë që ishin të shumtë. Harrova te them se ajo qe me beri pershtypje ishte se ndermjet policive kishte dhe disa qe flisnin paster shqip.
Në oren 19.30 u nisëm të gjithe per ne stadium: i pari autobuzi i lojtareve dhe stafit drejtues,një autobuz i dyte me 2 kate ku ishin tifoze dhe gazetare dhe një mikrobuz me pak vende nja 20 vende qe mbante mbrapa nje rimorkio me canta dhe valizhet e atyre qe pas ndeshjes do te fluturonin direkt per ne Tiranë.
Nga hoteli në stadium ishte nje distancë me makinë prej 10 minutash, e cila kaloi qetë por rruga ishte boshatisur dhe çdo 50 metra ishte një polic i armatosur.
Në stadum pastaj ishte nje ferr i vertetë. Një frike, nje panik i madh.
PYETJE:Nga ana juaj ?
Kostandin Grillo: Nga të gjithe ne 100-150 veta qe ishim. Kishin ardhur shume biznesmene nga Shqiperia kryesisht
ISHTE SI GJENDJE LUFTE E PAMUNDUR TË LUHEJ FUTBOLL, SHASHKA, FLAKË E TYM NGA DO
PYETJE: Tifozët serbë 32 mijë. Ndërsa ju gjithësej jo më shumë se 100-150 veta?
Kostandin Grillo: Jo. I gjithë delegacioni me futbollista dhe gazetare dhe shoqerues të ekipit. Na akomoduan në tribunat VIP disi te izoluara nga publiku. Ne u futem ne kabinen e transmetimit dhe atje degjoheshin vetem sharje ofendime thirrjet « ubi ubi shiftari » dhe shume te tjera. Ishte e veshtire të merrej vesh, sepse dëgjohej nje oshetime e pafundme, por ne shprehjet kryesore i kuptuam.
Ishte si ne nje gjendje lufte…dhe une mendoj se ishte e pamundur atje te luaje futboll. Ishte mendimi im kur e pashe atë situatë.
Ne ishim që të tetë nga RTSH në kabinë. Si mund te luhej në ate atmosfere qe vetem për futboll nuk ishte e pershtatshme. Shashka, flakë e tym ngado.
PYETJE: Po De Biazi si e pranoi që të luhej ndeshja në ato kushte ?
Kostandin Grillo: Këto pastaj jane çeshtjet e federates dhe UEFA-s. Kabina jonë ndodhej në anen e kundert te tyre,s‘kishim asnje lloj kontakti me ata. Ishim në katin e sipërm dhe në të kundërt me ta.
PYETJE:Shashkat i hidhnin që në fillim të ndeshjes ?
Kostandin Grillo: Po, po, shashka, bomba, tym, flakë, sharje qe kur u futem ne ne staidum. Ata do kishin kohe qe ishin futur. Tifozet e tyre do ishin aty qe nga ora 18:00.
PYETJE:Po si e pranoi Duka bashkë me De Biazin që ekipi shqiptar të luante në këto kushte? Të luanin në ferr?
Kostandin Grillo: Prandaj thashe une që kam shkuar ne shume stadiume, por te tille tmerr s‘kisha perjetuar kurre. Ata janë që vendosin. Ne s‘mund te nderhyjme. Për mua ata duhej të mos e fillonin lojën, por vetem se eshtë pergjegjese UEFA, se ajo të dënon nëse nuk zbret ne fushe sipas regulloreve
DUKA-DE BIAZI I KANË RREZIKUAR DJEMTË E EKIPIT
PYETJE:Ju keni bërë një komentim të jashtëzakonshëm sepse i keni treguar opinionit se si është situata. Unë si gazetare mendoj që as Duka dhe as De Biazi nuk kanë vepruar si duhet sepse kanë rrezikuar djemtë.
Kostandin Grillo: Në mikrofon nuk kam treguar gjysmen e frikes sepse s‘doja te perhapja panik,plus qe drejtuesit e TVSH-së na thanë të kishim kujdes ne komente se na monitoronte EBU-ja. Edhe une jam i njejtit mendim me ju
EKIPI SHQIPTAR SHUMË GJAKFTOHTË – TIFOZËT SERBË DUKESHIN SI KRIMINELË TË DROGUAR – SERBËT E KUPTUAN SE NUK DO TË FITOIN DOT
PYETJE: Po ekipi shqiptar në fushë si reagonte ndaj kësaj situate?
Kostandin Grillo: Shume korrekt, shume te qete, shume gjakftohte …dhe une mendoja se pasi kaloi vrulli i 20 minutave të para se nuk do te na mundnin kurre.
PYETJE: A nuk po luante ekipi nën një presion të paparë psikologjik?
Kostandin Grillo: Ata ishin te gjithe te perqendruar. Ata jane profesioniste te vertete, plus qe ajo atmosfere dhe sharjet i ngriten nga ana psikologjike duke vene zemren ne rradhe te pare.
PYETJE: Një gjë për saktësi sharjet „vritini shqiptarët“ dhe shashkat me tym kur filluan ?
Kostandin Grillo: I gjetem atje, edhe sharjet edhe tymueset. Ata ishin kriminelë tifozet, të shperfytyruar, të droguar, jua shikoja fytyrat dhe kisha frike edhe une qe isha lart.
Ndeshja filloi me hymnin qe s‘u degjua fare. Ne atje te pakten s’e degjuam. E kendonin vetem me ze, me duket pa muzike fare, lojtaret. Gjithsesi se dhane veten lojtaret tane.
Nja 20-25 minuta serbet bene nje lloj presioni,ndihmuar mendoj pak edhe nga gjyqtari anglez Atkinson,i cili i ndihmoi ne disa raste. Nuk iu dha kartone, që duhej të jepte për ndërhyrje të egra. Nga minuta e 25 ndryshoi çdo gje dhe atëherë mendoj unë se filloi rrëmuja.
Në 3 pika te stadiumit qe une i kisha perballe shikoja qe tifozet filluan të tentonin te futeshin ne fushe. Ata e kuptuan se loja e futbollisteve serbe nuk mund te prodhonte ate fitore te madhe qe ata enderronini(2-3-4 me 0) dhe filluan të gjuanin edhe me sende edhe me fishekzjarre.
Diku aty nga minuta e 30 kur fituam goditjen e pare nga kendi,shkoi Agolli ta egzekutonte dhe ata filluan ta godisnin. Për pak sekonda gjyqtari e nderpreu ndeshjen dhe shkoi me duket kapiteni tyre atje dhe ata e lane Agollin ta egzektuonte.
Këto ishin perpara se te shfaqej banderola. Një gjuajtje ishte rast i Mavrajt e priti portieri,edhe 2 goditje te tjera kendi per ne,pra 3 te tilla ne favorin tone vetem 1 ne favorine tyre,por edhe rasti i madh per gol i Lorik Canes me koke e agravuan situaten.
Atehere filluan te fishkellin edhe tifozet serbe lojtaret e tyre,sepse po ndjenin lageshti. Ne themi nje shprehje jo te mire ne futboll,u rane te mbathurat,i vume perpara.
Kjo solli ate situatë qe pastaj si pretekst u perdor banderola qe u shfaq diku afer fundit te pjeses se parë. Erdhi nga jashte stadiumit lart ne erresire deri sa nuk kuptohej se çfare ishte.
Une e pashe dhe e kuptova qe ishte harta e Shqiperisë etnike dhe mendova se shkruhej Kosove bile e thashe edhe ne transmentim. Banderola u shfaq kur në stadium s’ishte lënë gjë pa u bërë. Banderola s’erdhi nga stadiumi. Ajo komandohej nga jashtë, thuhej 2-5 kilometra larg. Pas takimit, ne pala shqiptare, pa përjashtim u kontrolluam të gjithë nje per nje dhe nuk u gjet asgje.
PYETJE: Sepse dyshohej se mos banderolën e kishin sjellë shqiptarët ? U kontrolluan të 150 vetat ?
Kostandin Grillo: Të gjithë, pashaporta dhe kontroll trupor dhe çantat apo gjithshka qe kishin neper duar. Na mblodhën të gjithëve, jashtë stadiumit, në një vend diku.
PYETJE: Bashkë me ekipin ?
Kostandin Grillo: Jo ekipin e kishin kontrolluar ne dhomat e zhveshjes. I ke pare pamjet besoj ne TV.Edhe vellain e kryeministrit e kontrolluan bashke me te tjeret. Që te gjithe, asnje nuk linin te hypte ne autobuz pa e kontrolluar dhe pa pashaporte
PYETJE: A kishte kërkuar arbitri ridaljen në fushë të ekipit tonë ?
Kostandin Grillo: Më thane që jo arbitri, por përfaqësuesi i UEFA-s. Delegati i UEFA-s kishte pyetur nese ishin ne gjendje te dilnin në fushë lojtarët. Gjithsesi,Federata e ka lene pak ne erresire kete çeshtje kryesore per ne,nuk ka dale zyrtarisht ta pergenjshtrojë atë që eshte thene.
PYETJE: Çfarë është thënë ?
Kostandin Grillo: Sepse ne altoparlantet e stadiumit u tha 2-3 here qe ndeshja do rifillonte dhe nese kryhej edhe nje hedhje me e vogel cigareje apo sendi atehere ndeshja mbyllej pergjithmone. Bile doli edhe trajneri i tyre, avokati dhe rezervat ne fushe e bankine. Ata kane thene se u pyeten nese ishin ne gjendje te vazhdonim por sipas UEFA-s atyre u eshte thene qe te dilnin te vazhdonin, nuk e dime se cili genjen ose nuk thote te verteten.
PYETJE: Kur u shfaq banderola:
Kostandin Grillo: Banderola doli nga minuta 37-38. Por bëri 2-3 minuta ne ajër. Erdhi nga mbrapa portes në cep te stadiumit ku ishte i vendosur portieri serb.
PYETJE: Po, por deri atëherë në stadium ishte bërë nami apo jo, ishin sharë shqiptarët, ishte përdhosur hymni, ishin hedhur sende goditëse në fushë, shashka, tym e flakë, ishin goditur shqiptarët tek VIP – Në këto kushte normalisht a luhet një ndeshje sipas standarteve të UEFA-s, kur pala shqiptare kishte respektuar vendimin e UEFA-s që të vinte pa tifozë dhe pa simbole ?
Kostandin Grillo: Ka rregullore qe ato dënohen me gjoba dhe pezullim fushe ne ndeshjet e ardhshme që të luhen pa tifoze,ndersa sulmi i tifozeve ndaj lojtareve tane eshte automatikisht nderpreje takimi dhe dhenie 3 pike ne tavoline.
RREZIKOHEJ GJAKDERDHJE
PYETJE: Dmth ju thoni se ndeshja do të fitohet në tavolinë me gjithë presionin duke filluar nga Platini ?
Kostandin Grillo: Tashme qe u ngaterruam me kembet tona me banderolat per mua eshte 70 perqind per ne ne tavoline dhe 30 perqind perseritje e takimit ne vend asnjanes pa tifoze.
PYETJE: Unë nuk mendoj se ka arsye që do ta penalizonte ekipin tonë për një banderolë që mund ta ketë hedhur gjithkush. A nuk ishte pala serbe përgjegjëse për të garantuar mbarëvajtjen, ndërsa deklarata e Platinisë ishte thjeshtë një marrëzi për mendimin tim.
Kostandin Grillo: Gjithsesi une jam i mendimit se nese nje futbollist serb do kishte qelluar me grusht ndonjerin prej lojtareve tane ose anasjelltas (vetem pak te shtyra patën)atehere do kishte gjakderdhje. Deklaratat janë kot sepse verdikti jepet nga komisioni. Natyrisht serbet kane lobing me te forte se ne.
PYETJE: Po lojtari jonë i qëlluar me stol? Një pyetje tjetër
a mund të toleronte skuadra italiane apo franceze apo gjermane një situatë të tillë ?
Kostandin Grillo: Asnjehere, kurre.
PYETJE: E pra kaq mjafton, ky diferencim diskriminues, sepse standartet janë njëlloj. Kështu duhet t’i ketë UEFA si garantuese.
Kostandin Grillo: Serbët i kanë vene emrin e Platinisë ne nje kompleks te madh sportiv qe kane ndertuar perpara ca kohesh dhe Duka ka qene prezent ne ceremoni.
PYETJE: Po shqiptarët kanë votuar për Platininë.
Kostandin Grillo: Me këmbë e duar.
PYETJE: Avokat Ngjela bënte këto ditë thirrje për largimin e Dukës. Unë mendoj se Duka ka mbajtur një qendrim shumë të papërgjegjshëm ndaj ekipit tonë, përfshi edhe De Biazin.
Kostandin Grillo: Nuk e largojnë.
PYETJE: Çfarë do të thoshe diçka që vlen ta përmendim.
Kostandin Grillo: Unë them se po te mos ishim marre me banderolen ne fitonim edhe ne fushe edhe ne tavoline me ata njeqind perqind.
KËRCËNIMI I JETËS TË FUTBOLLISTËVE TANË ISHTE ARMA JONË, FEVZIU ME SHOKË MERRESHIN ME BANDEROLËN
PYETJE: Jo, unë nuk mendoj kështu, sepse banderolën nuk e sollën lojtarët shqiptarë në fushë. Cili është argumenti kryesor i ekipit tonë?
Kostandin Grillo: Kërcenimi i jetes se futbollisteve ishte arma jone. Më e forta dhe me e sakte, sipas rregullores të UEFA-s. Ndërsa Fevziu me shokë merreshin me banderolen.
PYETJE: Por ne nuk merremi me banderolën, sepse ndeshja është ndjekur nga publiku shqiptar, por edhe nga futbollistë dhe ekspertë. Dhe ti e the shumë bukur se banderola ishte ajo ishte pretekst. Ata edhe kur filluan Luftën e Parë Botërore gjetën një pretekst.
Kostandin Grillo: Ajo nuk duhej te ishte permendur fare, sepse dhuna erdhi nga paraqitja jo e mire e lojtareve serbe, per mua, dhe jo nga banderola. Këtë po them pretekst që edhe mediat tona jua dhuruan. Gazetaret e politikes nuk njohin rregulloren e futbollit sikurse ata te futbollit nuk e njohin regulloren e politikes
PYETJE: Kur u pa se po rrezikohej jeta e ekipit tonë?
Kostandin Grillo: Filloi qe ne hedhjen e sendeve ne drejtim te Ansi Agollit ne goditjen e pare nga kendi shume minuta perpara se te shfaqej banderola ne stadium aty nga minuta e 28-30 mendoj ne mos gaboj.
PYETJE: Diçka për kthimin.
Kostandin Grillo: Po ju them edhe nje detaj tjeter. Pasi u larguam te shoqeruar me 2 eskorta policie nga stadiumi ne hotel Moskwa ne rreth 10-12 veta qendruam shume afer me hotelin ne nje lokal deri ne oren 3 te mengjesit duke ngrene diçka dhe duke pire nga nje birre, nderkohe qe policia na pyeti te qendronte me ne apo jo, ne u thamë nese kemi problem, hoteli eshte shumë afer dhe ju lajmerojme, keshtu qe u larguan dhe s’na ngacmoi njeri. Të nesermen u nisem ne mengjes ne oren 11-11:30 nga hoteli me dy makinat tona, dhe para nesh edhe Petri Bozo me makinen e tij drejt kthimit, por kete here i rame nga kufiri me Kosovën. Shikonim fytyra te ngrysura por ngacmime nuk patem.
Ndërsa pjesa tjetër, qe te gjithe te tjeret u larguan me aeroplan. Ekipi jonë u kthye me çarter rreth orës 2-3:00 të natës. Vetëm ne 8 pjestaret e TVSH-së dhe rreth 20 veta qe kishin ardhur me kompanine turistike Guliver te Erion Hoxhes ndermjet tyre dhe gazetari Artan Hoxha i News 24 me me bashkeshorten e tij,qendruam bashkarisht ne hotel Moskwa. Ata u larguan 1 dite pas nesh pra me 16 tetor, ne me 15.
PYETJE: Ke diçka për të thënë, për të shtuar?
Kostandin Grillo: Fitoren me 3 pike patjeter!
PYETJE: I nderuar Kosta të falenderoj si gazetare, por edhe në emrin e opinionit shqiptar, sepse bashkë me Gëzdarin dhe me Dëfrim Methasanin gjatë komentimit të ndeshjes, përveç profesianlizmit të lartë, keni dëshmuar besnikërisht atë që ngjau në stadium.
Ju flm shumë.(Intervista u mor për VOAL nga Elida Bucpapaj)
Ilire Zajmi: Gazetarinë e kam profesion, Letërsia është dashuria ime
Ilire Zajmi është nga shkrimtaret pioniere të fillim -viteve të demokracisë në Kosovë. Dhe jo vetëm kaq! Ajo ështëgazetare, shkrimtare, përkthyese e studiuese.
Ka studiuar drejtësinë.Magjistre e shkencave të gazetarisë e komunikimit masiv.Jeton në Prishtinë dhe aktualisht punon në Radio Televizionin Publik të Kosovës ( RTK), gjithashtu edhe korrespondente e Agjencisë italiane të lajmeve, ANSA .
Profesoresha e gazetarisë ështëautore e përmbledhjeve me poezi: “Këmbanat e mëngjesit”-Prishtinë (1991), “Baladë e bardhë “ – Prishtinë (2000), “Amnesia” në gjuhën angleze, shtëpia botuese Corpos Editora, Portugali (2011), ‘Ëndërr e huaj” në formatin e-book Filozofia urbane (2013), përmbledhjen me poezi në gjuhën frënge “C’est la fin” botuar nga shtëpia botuese l’Harmattan, Francë (2014).
Autore e romanit “Fashitja e ëndrrave rebele” Prishtinë (1996), librit publicistik bashkë me gazetarin italian Filippo Landi “Un treno per Blace” botuar në gjuhën italiane nga shtëpia botuese la Meridiana në Itali (1999); “Një tren për Bllacë”, shtëpia botuese Saga Prishtinë (2011), librit studimor në fushën e gazetarisë “Pamjet televizive dhe realiteti” shtëpia botuese Rozafa , Prishtinë (2011). Autore e romanit “Era” botuar nga shtëpia botuese ” Bota Shqiptare” Tiranë 2014.
Ka sjellë në shqip nga gjuha italiane, së bashku me Anton Nikë Berishën, poetin italian Giuseppe Napolitano.
Shkrimtarja dhe Studiesja e njohur Ilire Zajmi ështëprezantuar edhesi autore në revista letrare e antologji ndërkombëtare.
Poezitë e saj janë përkthyer në disa gjuhë të botës si anglisht, frëngjisht, italisht, portugalisht, rumanisht, në gjuhët malazeze, kroate, boshnjake, etj.
Pjesëmarrëse në festivale ndërkombëtare të poezisë.Fituese e çmimit “Ventennale” në konkursin ndërkombëtar për poezi në Milano të Italisë, 2011. Fituese e çmimit të parë për poezi në manifestimin “Mitingu i Poezisë” edicioni i 49 në Gjakovë, maj 2013.
Anëtare e PEN qendës së Kosovës dhe asociacionit Poetas del Mondo (Shkrimtarët e botës).
Koordinatore e festivalit ndërkombëtar “Britma e gruas” etj.
Bisedoi:Raimonda MOISIU/
-Jeni nga shkrimtaret pioniere të fillim -viteve të demokracisë në Kosovë. Kalimi juaj i sukseshëm nga juriste në gazetare e më pas në poete e romanciere. C’mund të na thoni si filloi karriera tuaj letrare? Si u gjendët në këtë “udhëtim” të bukur e mbresëlënës?
ILIRJA: Të bëhesha shkrimtare kam ëndërruar si fëmijë. Kam botuar vjershat e para në moshë fare të njomë. Studimet në fushën e jurisprudencës vetëm se pasuruan njohuritë e mia dhe më ndihmuan shumë në udhëtimin që kisha nisur drejt botës së madhe të librit. Me gazetari fillova të merrem kur isha studente, mirëpo shpirtin e kisha gjithmonë te poezia.
Prandaj studimet, profesioni i gazetares dhe pasioni për të shkruar , të gjitha kanë një emër: dashurinë për letërsinë, artin, të bukurën. Është një udhëtim i projektuar gjatë, i cili më sfidon , më jep kënaqësi, më merrë shumë energji, por edhe më përmbush shpirtërisht si asgjë tjetër.
E kam thënë gjithnjë gazetarinë e kam profesion, letërsinë dashuri.
-Ju jeni poete. Qindra vargje poetike dhe disa vëllime me poezi. Po citoj disa tituj të vëllimeve me poezi ; “Këmbanat e mëngjesit”-Prishtinë (1991), “Baladë e bardhë “ – Prishtinë (2000), “Amnesia” në gjuhën angleze, ‘Ëndërr e huaj” në formatin e-book Filozofia urbane (2013), përmbledhjen me poezi në gjuhën frënge “C’est la fin” botuar nga shtëpia botuese l’Harmattan, Francë (2014), dhe bashkëautore në antologji kombëtare e ndërkombëtare. C’mund të na thoni për këtë përvojë interesante e përkushtim profesional?
ILIRJA: Librat e botuara flasin me gjuhën e tyre. Secili libër i botuar në Kosovë apo jashtë është një aventurë e re letrare, përvojë në vete.Për secilin varg e secilën fjalë, duhet shumë punë, sakrificë e kohë.Letërsia është kërkuese, ashtu si fryma e ajri që thithim. Më pëlqen të mos ndalem, të jem vazhdimisht në kërkim të motiveve të reja, të hapësirave të reja letrare..
E bindur se librin më të mirë akoma se kam shkruar, vazhdoj të punoj me përkushtim e ambicie në rrugën që kam nisur.Sukseset vijnë më pas, e nuk mungojnë.
-Cili është elementi më i rëndësishëm dhe interesant për të shkruar një libër të suksesshëm me poezi?
ILIRJA: Temat që trajton, gjuha që përdor, vargëzimi , stili origjinal por mbi të gjitha talenti. Pa pasur talentin, të tjerat janë kot.
-Cfarë shërben si frymëzim për të shkruar poezi? A keni ndonjë ndjesi të vecantë kur ju shkruani poezi të bukur, të ndjeshme e të mirë?
ILIRJA: Më inspirojnë gjërat e thjeshta të jetës, gjërat për të cilat shpesh harrojmë se ekzistojnë. Më inspiron vazhdimisht jeta, dashuria por edhe vdekja. Kur shkruaj diçka që më ngjason e mirë, ndjehem pezull, si të jem në ajër.
-Kur shkruani poezi, cili është vendi tuaj më i preferuar, në studio, në natyrë apo krejt rastësisht edhe duke pirë kafe diku?
ILIRJA: Nuk kam vend të preferuar. Mbaj gjithmonë me vete laps e letër. Vendi është irrelevant.
-Cfarë është muza për ju, është aftësi gjenetike, sipas mendimit tuaj?
ILIRJA: Muza është hyjni, është trill i perëndive. Mister.
-Ju keni një aftësi të pabesueshme të stilit tuaj poetik, që dëshmon gjithnjë e më shumë se jeni ndër poetet e shquara të letërsisë shqipe. Kur ju shkruani një poezi, cila është pjesa më e vështirë; shtjellimin e elementeve me modelet e fjalës që e përbëjnë, muzikaliteti i vargjeve, strofës, kadenca, ruajtja e rimës, metaforat, figurat artistike, vargjet e lira… Ku qëndron forca e inteligjencës tuaj;është ambicje sfidë apo të dyja bashkë?
ILIRJA: Të shkruarit është magji. Kur hedh vargjet në letër, e analizoj a i kam thënë ashtu si i kam menduar. Shpesh shkruaj në disa variante, derisa poezia merrë formën me të gjitha finesat artistike.Ndodh që edhe atëherë të kërkoj më tepër nga vetja.
-Ju shkruani poezi lirika dashurie “të pastra dhe të drejtpërdrejta në të shprehur” –dhe vërtet jeni nga poetet e rralla që me vargjet tuaja shpërthyese ilustroni dashurinë njerëzore. Si ja arrini ta bëni këë?
ILIRJA: Dashuria është esenca e ekzistencës njerëzore. Ajo që na fisnikëron shpirtin e plotëson jetën. Nëse nuk do shkruaja për dashurinë, se besoj se do të shkruaja fare.
-Cfarë ju shtyn të shkruani një poezi protestë me ton qytetar, intelektual e social?
ILIRJA: Realiteti që jetojmë, koha dhe rrethanat, padrejtësitë. E mira dhe e keqja që përjetojmë në botën tonë. Të mos ngresh zërin kundër këtyre dukurive, dmth. të pajtohesh me to.
-Ju përvecse poete jeni romanciere dhe publiciste. A i shihni këto zhanëre si sfidë?
ILIRJA: Poezia është religjioni im. Prozën e shoh si një zhanër ku jam sprovuar më pak dhe synoj të vazhdoj. Ndërsa sa i përket publicistikës, me librin e botuar në Itali “Një tren për Bllacë” kujtoj se ia kam dalur ta sfidoj veten me sukses.
-Cila është sfida për të shkruar një roman? Zhanërin e romanit e “bëtë ju të vinte të ju”, apo është preferenca tuaj?
ILIRJA:Proza është zhanër që pak e kam lëruar deri më tani. Është preferencë imja që t’i rrekem këtij zhanri me seriozitet.
Kur ju shkruajtët romanin “Fashitja e ëndrrave rebele”(1996) dhe këtë vit romanin “Era” (2014), të vlerësuara ndjeshëm nga kritika e kohës, dhe këto vepra nuk janë fantazi, por është bota e brendëshme njerëzore.Si shkoni ju në lidhje me vendosjen e emrave, të vendeve në ndërtimin e një “bote të re” me tipikë;burim-rrëfim-frymëzim-kulturë?
ILIRJA: Romanet që ju përmendi shtellojnë ngjarje reale, romane për “kohën e thyer” siç u vlerësua në një shkrim të botuar. Janë ngjarje e personazhe nga jeta reale.Një histori dashurie, e vendosur në një periudhë historike, në Kosovën e viteve 90’.
Historia e dashurisë mes Erës e Butrintit, personazheve kryesore është vendosur në sfondin historik të kohës që i përket. Nëpërmjet tyre dhe fatit të personazheve të tjerë, jipet një tablo e qartë e jetës politike dhe sociale në Kosovën e asaj periudhe: instalimin gjithnjë e më shumë të terrorit serb, papunësinë, pasigurinë për të ardhmen, shpërnguljet masive drejt perëndimit, dilemat e shumta mbi të ardhmen, arrestimet dhe pushimet masive nga puna, etj. Pra, çdo element i asaj periudhe, është dhënë me vërtetësi në faqet e romanit.
Natyrisht se historia e dashurisë dhe emrat e personazheve janë të trilluara, por ngjarjet janë frymëzuar nga realiteti të cilin vetë e kam jetuar në ato vite të vështira për të gjithë.
Në librat e mi, realiteti dominon.
-Ju shkruani mrekullisht e mjeshtërisht në lidhje me personazhet komplekse dhe dilemat morale të cilat përballen me të metat dhe të mirat e tyre në shkallë të ndryshme. A ka ndonjë moment paralel gjatë eksperiencës tuaj, që si rrjedhojë ka sjellë edhe këndvështrimin paralel mbi përvojën jetësore?
ILIRJA: Po sigurisht. Libri publicistik “Një tren për Bllacë” i botuar në Itali në vitin 2009, ndërsa në Kosovë në vitin 2011, është libër ku rrëfej përvojën time si gazetare gjatë luftës në Kosovë. Aty e kam përshkruar Iliren si personazh, që rrëfen përvojën e saj jetësore bashkë me shumë karaktere të tjera që e përjetuan luftën në Kosovë.Të njëjtën gjë bën edhe bashkëautori i librit Filippo Landi.
-A keni menduar ndonjëherë për t’i shkruar skenar filmi? A do të jeni në gjendje ta bëni atë?Dhe po qe se provoni ta bëni atë, c’mund të na tregoni për aktin e të shkruarit të një skenari, me trillimin e karaktereve dhe të shkruarit e dialogut. Pra shumë duan të jenë shkrimtarë dhe besojnë se janë të tillë. Pra a ndikon letërsia në skenarin e një filmi?
ILIRJA: Shumë vepra të sukseshme janë xhiruar edhe si filma. Ka edhe shkrimtarë që bëjnë skenare filmash. Jam autore e disa dokumentarëve televizivë. Të jesh shkrimtare e të bësh skenarë filmash, duke njohur edhe teknikat e punës është një mrekulli.
-Znj.Ilire, jeni edhe përkthyese, dhe së bashku me përkthyesin Anton Nikë Berisha, keni përkthyer poetë më famë botërore, si poetin italiani, Giuseppe Napolitano, nga italishtja në shqip . Cfarë ju ka shtyrë t’i përktheni poezitë e tij?Cili është sekreti që fuqishëm ka influencuar në përkthimin e tyre?
ILIRJA: Përkthimi është art, rikrijim. Të përkthesh poezitë e Napolitanos ishte e vështirë por njëkohësisht edhe kënaqësi , të sjellësh një mik të madh të shqiptarëve në gjuhën shqipe. “Përshpëritje e hënës” është një poemë shumë e veçantë, e shkruar me pasion dhe vargëzim specific.
-Teoritë e përkthimit janë trajtuar më të konsiderueshme për kohën tonë. Në arkivin tuaj krijues poetik kini disa vëllime me poezi të përkthyera në disa gjuhë të huaja.A e ka nxitur përkthimi i tyre ndjenjën tuaj të krijimtarisë, intensitetin dhe kërkesat në artin e të shkruarit?
ILIRJA: Më pëlqen të përkthej autorë sidomos nga letërsia italiane. Njohja e gjuhëve të huaja dhe përkthimi të hapin dritare të reja komunikimi me botën e letërsisë së atyre gjuhëve.Lexoj e përkthej në disa gjuhë dhe kjo më inspiron dhe më jep mundësi të pakufishme të përcjell kah shkojnë tendencat në letërsinë moderne, e të bëhem pjesë e pashmangshme e tyre.
-Ju keni gjithashtu edhe karrierë të admirueshme- në gazetarinë e komunikimit masiv. Aktualisht punoni në Radio Televizionin publik të Kosovës ( RTK). Si mendoni a është domosdoshmëri ngritja e një bordi letrar apo miratimi nga kritika e kohës për botimin e një libri?
ILIRJA: Fakti se më shumë ka shkrimtarë se lexues, tregon se libri duhet të kalojë nëpër disa filtra para se të botohet. Mirëpo edhe bordet letrare dhe kritika e kohës janë mekanizma të diskutueshëm, pasi dominohen nga grupe klanore, të interesit etj.
S ‘kam dyshim se gjithçfarë librash pa asnjë vlerë botohen çdo ditë, por jam e bindur se ata me vlerë gjejnë rrugën e tyre të suksesit.
-Në cdo lloj karriere –nënkuptoj karrierën tuaj në letrat shqipe dhe në botën e artit, keni pasur zhgënjime? Cilat kanë qenë uljet dhe ngritjet gjatë ushtrimit të saj?
–
ILIRJA: Jam e vetëdijshme se rruga që kam zgjedhur është e gjatë, e mundishme, me plot të papritura. Nuk është rrugë e shtruar me lule.Më e rëndësishmja është të zgjedhësh rrugën në të cilën rrallë shkohet. Ato që e përcjellin këtë rrugë kanë fare pak rëndësi.
-Jeni vlerësuar pozitivisht dhe admirueshëm nga kritika e kohës në Europë, Ballkan por edhe më tej në SHBA-s? Cili është miratimi kritik për ju në Shqipëri?
ILIRJA: Jam prezantuar në disa antologji në Europë, SHBA e gjetiu në botë. Përgjithësisht veprat e mia janë pritur mirë, dhe janë vlerësuar me nota pozitive.E vlerësuar si poete moderne e guximshme e herë herë rebele.
Pse shkruani?A keni disiplinë në të shkruar?E përfytyroni veten pa shkruar ndonjëherë?
ILIRJA: Shkruaj sepse ekzistoj. Nuk mund ta projektoj ekzistencën time ndryshe, veçse si dikush që ka pasion shkrimin.Kur filloj të shkruaj, di të jem e përkushtuar. Por di të jem edhe shumë rebele dhe e padisiplinuar.Kur nuk shkruaj ndihem bosh.Më bëhet vetja e huaj dhe e largët.
-Si shkrimtare, poete, esseiste, publiciste dhe juriste- cili është koncepti tuaj për kombin, për pushtetin, për partitë politike dhe për demokracinë` në Kosovë?
ILIRJA: Kombi dhe vendi im po përjeton një kohë të vështirë 15 vite pas përfundimit të luftës. Varfëria, korrupsioni, mungesa e lirisë së shtypit , moszhvillimi ekonomik , degradimi shoqëror ka pllakosur Kosovën, vendin më të izoluar në Europë, të katandisur në mjerim politik e ekonomik. Ky vend duhet të ndryshojë kursin e politikës, të zgjedhë njerëz të moralshëm e të dinjitetshëm për ta udhëhqur. Të ringjallet kulturalisht.Të dal nga hiri ku është zhytur nga keqqeverisja e një klase politike që ka zaptuar shtetin. T’i kthehet respektimit të vlerave identitare , trashëgimisë e kulturës kombëtare. Të mbrojë interesat e vendit e të popullit të saj.
Kosova duhet të gjejë forcë e të shpërthejë këtë gjendje tmerri, sa nuk është bërë tepër vonë.
-Projektet tuaja në të ardhmen?Cfarë iu ka mbetur peng?
ILIRJA: Të shkruaj një libër që do të lakmonte secili lexues t’a ketë në bibliotekën e tij. Të përkthehem në disa gjuhë në të cilat akoma s ‘jam përkthyer.
-Cili është ndryshimi ndaj të cilit kemi nevojë qoftë si individë ashtu edhe si shoqëri njerëzore?
ILIRJA: Të ndryshojmë veten, të bëhemi më human ndaj tjetrit. Të falim më shumë dashuri. Si shoqëri njerëzore të këndellemi nga letargjia që na kapluar tash e sa kohë. Të mos bëhemi pjesë e së keqes, injorancës e pre e mashtrimeve.
-A ka kritikë të mirëfilltë letrare sot? Ç’ mund t’u thoni kritikëve të sotëm?
ILIRJA: Jo. Kritika e mirëfilltë pak kultivohet. Kritikët duhet të jenë të besueshëm, profesionist në atë që thonë, të mos shkruajnë me porosi. Kritika thjesht duhet të kryejë punën e saj , pa u ndikuar.
-Kush ju mbështet shpirtërisht në krijimtarinë tuaj të larmishme letrare dhe botuese?
ILIRJA: Familja ime dhe miqtë e mi më mbështesin e më japin forcë për gjithçka.
-Mesazhi për shkrimtarët e poetët e rinj….
ILIRJA: Shkrimtarët e rinj të guxojnë, të thyejnë stereoptipet, të sfidojnë kreativitetin për të dalur para lexuesve. Të besojnë në artin e shenjtë të fjalës dhe të punojnë shumë për të ndërtuar emrin.
Faleminderit!
100 SHTËPI PËR KOSOVËN LINDORE
Fondi Humanitar i Kosovës Lindore (Preshevë, Bujanoc, Medvegjë) : Ndërtimin e 100 shtëpive në 3 komunat e Kosovës Lindore/
Intervistë e posaçme me kryetarin e “Fondit Humanitar për Kosovë Lindore” z. Xhelal Memeti dhe Sekretarin e Përgjithshëm Adnan Imeri – më selinë e saj në Zvicër/
NEW YORK : Një tubimi ky lidhur me aksionin që ka për synim të sensibilizojë opinionin e gjerë shqiptaro-amerikan për nismën e Fondit për ndërtimin e 100 shtëpive në 3 komunat e Kosovës Lindore, mbahet sot në Nju Jork. “Aksioni deri tani ka rezultuar i suksesshëm” , thanë në një intervistë të posaçëme për gazetën kombëtare Bota, sot, dy udhëheqësit e këtij delegacioni në SHBA, kryetari i “Fondit Humanitar për Kosovë Lindore” z. Xhelal Memeti dhe Sekretarin e Përgjithshëm Adnan Imeri – më selinë e saj në Zvicër.
“Brenda një viti ka filluar ndërtimi i më se 30 shtëpive falë ndihmave nga bashkëatdhetarët anembane trojeve shqiptare dhe në Diasporë” thonë ata.
Ata thonë se në këtë rast në SHBA-, synimi i këtij aksioni është të arrihet në një kohë sa më të shkurtër që të jetë e mundur.
Zoti Mehmeti dhe Imeri dy drejtuesit e lartë të fondit janë të bindur se ky aksion dhe aksionet e tjera që do të pasojnë, do të jenë në funksion të shërbimit të popullatës në Preshevë,Bujanoc dhe Medvegjë.
Ata thanë se motoja e aksionit që ka promovuar Fondi, „Të ndërtojmë, Të shpëtojmë, Të parandalojmë“ ka për qëllim që të parandalojë shpërnguljen e popullatës nga trevat tona shqiptare në Preshevë, Bujanoc dhe Medvegjë.
Ndërkohë ata i thanë gazetarit tonë në SHBA – Beqir SINA ata zhvilluan këtë intervistë se nga bashkë-atdhetarët tanë në SHBA mirëpresin çfarëdo lloj ndihme në funksion të jetësimit të këti aksioni që ka nisur një vitë më parë.
Fondi Humanitar i Kosovës Lindore (Preshevë,Bujanoc, Medvegjë) po organizon sot në New York, një tubim „Ta shpëtojmë Preshevën,Bujanocin dhe Medvegjën “, me pjesëmarrjen e strukturave të organizuara dhe publikut të hapur në hapësirën e SHBA. Së pari cili është fondi juaj ?
-Fondi Humanitar i Kosovës Lindore (Preshevë,Bujanoc,Medvegjë)është institucion financiar, i themeluar para 17 viteve nga bashkkombas tanë në Zvicër, shtetin ku më së shumti jetojnë e punojnë bashkëkombasit tanë nga Kosova Lindore.
Cili është qëllimi i këtij tubimi dhe i viizitës suaj në SHBA ?
-Qëllimi i vizitës të drejtuesve të Fondit humanitar të Kosovës lindore në SHBA dhe organizimi i tubimit është së pari informativ,të njoftoj komunitetin me projektin e tij aktual që ka përmasat mbarëkombetare dhe si i till të plasohet në diasporë.
A mundesh me shpjeguar se si ka lindur kjo ide apo nismë, për të ndihmuar Luginën e Preshevës në këtë mënyrë ?
Në fillim të viti 2013 duke parë situatën e trazuar dhe gjendjen ekonomike të qytetarëve të Luginës së Preshevës, Kryesia e Fondit Humanitar ka marë vendim për të kontaktuar me personalitetet udhëheqëse shqiptare – duke filluar prej sih – Kryeministrit të Shqipërisë z Sali Berisha, Kryeministrin e Kosovës, z. Hashim Thaqi, dhe deri tek udhëheqësit e Luginës së Preshevës. E kemi marr një konsultim me të gjithë intelektualët partiak, politik dhe jo politik ata të nivelit akademik e tjerë, ku kemi ardhë në përfundim se problemi më aktutë në Luginë është problemei i të shpërngulërve. Dhe për këtë arsye në morëm inisiativën për ndërtimin e 100 shtëpive me moton “Të ndihmojmë! Të Shpëtojmë!Të Paralandalojmë!” duke menduar se në këtë formë do të kemi mundësi të ndikojmë sado pak në fenomenin e shpërnguljes së qytetarëve të Luginës së Preshevës .
Në çfarë forme keni planifikuar të mblidhni këto ndihma financiare – për ndërtimin e 100 shtëpive ? mbasi siç dihet patjetër duhet shumë punë për të mbledhur kaq shumë të holla
Me përvojën tonë gjashtëmbëdhjet vjeçare (prej krijimit) kemi bërë lloj lloj aksionesh – kurse për këtë aksion e kemi marrë inisiativë – vendim qysh prej 28 shtatorit 2013 – ku bëmë një mbrëmje Gala në Prishtinë ku mblodhëm shuma të mira – Me këto forma mendojmë se do t’i japim të gjithë hapsirave shqiptare të marrin pjesë në këtë aksion që të kontribojnë me të vërtet për Luginën e Preshevës e cila është në një situatë shumë alarmante . Dhe besojmë edhe kësaj here si shumë heret e tjera do të ndihmojnë të gjithë bashkëatdhetarët kudo që janë.
Si e ka rezultuar deri tani aksioni i Fondit për ndërtimin e 100 shtëpive në 3 komunat e Kosovës Lindore?
-Duke parë problematikën e shpërnguljeve masive nga ato troje, moskujdesin e shtetit dhe pamundësin e pushtetit lokal të komunave që të ballafaqohet me këtë fenomen, ne kemi ardhë në një moment, ku
detyrimisht është dashur të ndërmarrim dicka në këtë aspekt,pra “të ndërtojmë, të shpëtojmë, të parandalojmë”.
Simbas jush sa kan qenë efikase deri tani ndihmat nga bashkëatdhetarët anembane trojeve shqiptare dhe në Diasporë?
-Më 28.shtator 2013 kemi organizu “gala mbrëmje” në televizionin e RTK, atë mbrëmje janë grumbullu një sasi e konsiderueshme e mjeteve nga Diaspora jonë si edhe nga trojet shqiptare anembanë.
Duke organizuar këtë tubim, drejtuesit e Fondit thuhet se dëshirojnë të tërheqin vëmendjen për një bashkë-pjesëmarrje më të gjerë në të gjithë Diasporën, në këtë rast në SHBA-së. Çfarë prisni nga bashkëatdhetarët tanë këtu në SHBA ?
-Duke e ditur rolin që ka komuniteti nga SHBA për kauzën shqipëtare në përgjithësi, jemi të bindur se nuk do të mungoj vullneti edhe për ndihmë Preshevës ,Bujanocit dhe Medvegjës.
Sa keni arritur deri tani për të bindur bashkëatdhetarët anembanë se aksioni i juaj do të jetë në funksion të shërbimit të popullatës në Preshevë, Bujanoc dhe Medvegjë? Për të qenë më i drejtëpërdrejtë në këtë pyetje më duhet t’ju kujtojë se disa herë në diasporë ka pasur shpërdorime të besimit tek ndihmat e diasporës , pra është abuzuar me fondet e mbledhura në diasporë ! Dhe, sa ia keni arritur ju kësaj – mbasi siç dihet kemi një largim nga vendbanimet shqiptare shumë të madh, sidomos tek të rinjët ?
Projekti „Të ndërtojmë, Të shpëtojmë, Të parandalojmë“ është studjuar shumë mirë nga drejtuesit e Fondit humanitar dhe është unik. Strategjia e punës, serioziteti dhe jetësimi tekefundit në një afat shumë të shkurt të më se 32 shtëpive, në më pak se një vit i ka dhënë besimin e duhur dhe të qëndrueshëm opinionit gjithëandej karshi neve.
Të kthehemi pak edhe tek aktualiteti . Si e shikoni ju vizitën e Kryeministrit të Shqipërisë Edi Rama në Beograd ?
-Pos që është shumë normale vizita e një apo tjetër kryeministri në shtetin tjetër,neve si Fond humanitar besojm se Kryeministri i Shqipërisë z. Edi Rama do të merret me problematikën e shqipëtarve të asaj treve.
A kan bërë sa duhet Shqipëria e Kosova për Luginën e Preshevës ?
-Pa marrë parasysh se Shqipëria dhe Kosova kan probleme të mëdha të pazgjidhura në vend të veta duhet edhe mund të bëjnë shumë më tepër.
Çfarë po bëhet nga shqiptarët ( liderit politik) për t’a ndalur diskriminim e vazhdueshëm të shqiptarëve të Luginës se Preshevës. Kemi pasur një pastrim etnik në pjesën e fshatrave malore të Komunës së Medvegjës, i cili është kryer në vitin 1999, me ardhjen e forcave ushtarako-policore që ishin më parë të angazhuar në Kosovë. “Pastrimi etnik është pasojë e politikës diskriminuese të Beogradit, vetëm se tash bëhet me metoda shumë më perfide sesa në kohën e Millosheviqit”, thotë deputeti Riza Halimi : a pajtoheni ju me këtë mendim të tij ?
-Ne si Fond po ashtu jemi deklaruar shpeshherë përafërsisht me të njejtin gjykim të situatës atje,po. Cili është mendimi i juaj lidhur me deklaratat e diplomatit rusë Andrej Shugurov për ndarje të Kosovës dhe bashkim me Kosovën të komunave të Luginës ?
-Popullata e asaj ane në Referendumin e organizuar me 1, dhe 2,mars 1992 është për autonomi teritoriale me të drejtën e bashkangjitjes shtetit më të afërt në këtë rast Kosovës.
Çfarë qëllimi mendon se kan deklerata të tilla ?
Provokuese dhe jo serioze, sa për të pa reagimin e Shqipëtarve.
Së fundi a keni ndonjë mesazh për t’a përcjell me anë të gazetës kombëtare Bota Sot ?
Bëjmë ftesë, ndihmoni Preshevën,Bujanocin e Medvegjen, është momenti i duhur për ti dalur në ndihmë asaj ane,mos të lejojmë që armiku gjithmon të jetë një hap para neve,nëse zbrazet ajo anë është shumë vonë.Drejtuesit e Fondit humanitar falënderojn të gjitha mediat për ndihmë e sidomos gazetën kombëtare “Bota Sot”.
Intervistojë : Beqir SINA/
INTERVISTE ESKLUZIVE ME KONGRESMENI AMERIKAN JAMES TRAFIKANT,JR.
Intervistojë Beqir SINA-Maj 2001/
Cilat janë përshtypjet e kongresmenit republikan për Shqipërinë e sotëme dhe të nesërme? Cili është ndikimi i Lobit shqiptaro-amerikan në kongresin e SHBA-ve ?
Pse Prseidenti Bush duhet të ndryshojë qëndrimine vet ndaj shqipëris? Pse vetëm një shqipëri demokratike është garancë e fortë për një Kosovë të
pavarur? Pse nuk ka paqe dhe qetësi në rajon pa njohjen e pavrsisë së Kosovës? Për të gjitha këto dhe çështje të tjera ekskluzivisht flet kongresmeni i
pavarur Jajmes Trafikant, Jr.Në një intervistë( e cila ri-botohet pa asnjë ndryshim) të bërë 13 vjet më parë me ish kongresmenin amerikan James Trafikant Jr. pas vizitës së tij të parë në Shqipëri, 11 vjet mbas rëzimit të komunizmit, ai deklaroi se në Shqipëri, disa politikan nuk kishin ndryshuar fare “. “Asgjë nuk kishte ndryshuar në Shqipëri . Atje pashë ujq nën lëkurë qengjash” pati deklaruar i ndjeri Trafikant Jr. i cili vdiq javën e kaluar në moshën 73 vjeçare në një aksident.
BEQIR SINA: Zoti Kogresmen, së parit më lejoni t’ju faleminderoj për vizitën tuaj në Shqipëri.! Ju sapo u ishit para disa javëve për vizitë në shqipëri. Ç’farë ju shtyu juve që të bënit këtë vizitë ?
JAJMES TRAFIKANT JR : Unë kamë një mikë të ngushtë, me të cilin kamë qenë në Kongers , ish kongres-menin republikan të Nju-Jork-ut, Presidentin e Ligës Qytetare Shqiptaro-Amerikane Joseph J. DioGuardi-n. Ai është tani njeriu i vetëm që kryeson ndërsjelljen e drejtësisë së Shqipërisë dhe të gjithë shqiptarët etnik në të gjithë botën. Duke pasë parasyshë miqësinë më të , unë e kamë shqyrtuar me shumë kujdes çështjen dhe mu dukën analizat e z. DioGuardi shumë të sakta. Unë e mbështes atë, si dhe Ligën Qytetare Shqiptaro-Amerikane , e cila mendoj se është bashkësia e parë që mundë të bëjë lobin shqiptar dhe të ndikoj në politikën amerikane. Ja përse edhe unë jamë përfshirë në të dhe ja përse vazhdoj të përpiqem të japë ndihmën time, Sepse besoj se komunizmi është kanosje e madhe, i cili është ripërtërirë nën qeverisjen në disa vende ish komuniste dhe është evidentuar nga ky rregjim kuazi-komunist, i cili egziston sispas mendimit tim nëpërmjet partisë së Socialiste.
BEQIR SINA: Sa jeni i sigurt se edhe ligjëvënës të tjerë amerikanë, kanë të njëtën ndjenjë sikurse ju, duke patur parasysh ato që ju i keni parë në Tiranë, dhe po na thoni tani ?
JAJMES TRAFIKANT JR :Nuk jam i sigurt mbi kët pikë, sepse ekzistojnë politkanë që shohin jashtë dritares, se në çfarë drejtimi po lëviz fajtori dhe pas ata vrapojnë dhe përpiqen ti rrahin. Por, mendoj, gjithashtu, se ata janë njoftuar mjaft dhe mundet të takohen me z DioGuardi për të shqyrtuar çështjen në këndëvështrim të lirisë, drejtësisë, dhe pjesmarrjes demokratike të qeverisë në Shqipëri dhe kjo do të thotë se ata do të na mbështesin. Kështu, unë , sa herë kam biseduar me njërin nga antarët e Komisionit të
Mardhënjeve me Jashtë të Shtëpis së Bardhë, Dana Roharbacher e udhëzoja që të kontaktojë me z.DioGuardi dhe të njihet me faktin se komunizmi në Shqipëri, është “një fortesë” në rritje në këtë vend. Jamë i sigurtë që zoti Roharbacher do të kontaktojë me zotin DioGuardi, dhe unë së shpejti do të ofroj një amandament legjislativ në lidhje me Ligën Shqiptaro-Amerikane për të ngritur Opozitën Demokratike në Shqipëri.
Asgjë nuk kishte ndryshuar në Shqipëri . Atje pashë ujq nën lëkurë qengjash. Pashë komunizmin
BEQIR SINA: Çfarë ju bëri më shumë përshtypje gjatë këtij udhëtimi, dhe a kishin ndryshuar shumë gjërat që nga udhëtimi juaj i fundit në shkurt të 1999 ?
JAJMES TRAFIKANT JR :Asgjë nuk kishte ndryshuar në Shqipëri. Atje pashë ujq nën lëkur qengjash.Pashë komunizmin. Unë bëhem merak për cilisinë e listave të votuesve dhe jam duke vendosur një pjesë të listës në arshivën e Kongresit. Po e bëjë këtë, që ndonjë ditë ndonjëri mund të bëjë hetime dhe të thotë: ” E njihni Sali Berishën, Josef DioGuardin, Jim Trafikant dhe Ligën Qytetare Shqiptaro- Amerikane je në rregull”. Ajo që më shqetëson mua është gjithashtu mizerja që po jeton populli shqiptar, derdhja e ujrave të zeza dhe
përzjerja me ujin e pijshëm në Shqipëri në disa vende më thanë. Kanalet ujësejllëse aty janë shkatërruar kretësisht. Varfëria është aq shumë e madhe sa që njerzit po copotojnë copat e meremerta nga ndërtesa e bukur e Teatrit të Operave për ta shitur për një cpo buk. Pensionistët po marrin vetëm 150 USD në muaj dhe me këto të ardhura nuk arrijnë të blejnë dotë as buk për të ngrën. Profesorët e universitetve po paguhen vetëm me 100 USD( këto janë të ardhurat e dekadës të parë të demokracisë) në muaj dhe kështu ata janë duke u larguar. Studentët e shkëlqyeshëm, të cilët kërkonin një qeveri Demokratike, u goditën nga rregjimi. Mu për këtë, ata bënë edhe grevë urie. Unë Shqipërinë e shohë si një vend, i cili po ndjek rrugën e menatlitetit të vjetër të Murit të Berlinit, mentalitetin e vjetër Sovjetik. Unë shohë se qeveria po përpiqet të manipulojë opinonin publik. Ata po përpiqen të influecojnë në fuqitë perendimore për të kthyer mbrapësht faqen, në mënyrë që të ruajnë vendin e parë të paktën në opozitë. Por , kjo është duke u ikur prej duarve.
BEQIR SINA: Mëqense erdhem tek kjo pyetje tek qeveria. Mediat pro qeveritare ju sulmojnë juve në një mënyrë anti-amerikane, duke ju akuzuar si bashkëpuntor i mafias, i kriminelve, dhe së bashku me DioGuardin po kërkoheni nga FBI-ja, Ç farë mendoni rreth këtyre akuzave ?
JAJMES TRAFIKANT JR :Shiko këtu!, Amerika është ndër shtet më të mëdha të botës, por edhe ajo ka problemet e saja. Qeveria janë është bërë aq e fuqishme sa që edhe vetë populli amerikan i frikësohet qeverisjes së tij. Në Amerikë duhet të egzistoj një reform masive. Por, për t’iu kthyer edhe një herë çështjes së Shqipëris, mendoj se është e ndyrë me komunistët e fëlliqur të komentosh këto çështje. Për mua Më mirë është të jesh i vdekur, se sa i kuq Unë këputa një”kordë zëri” në Shqpëri, sepse shqiptarët e dinë se shumë gjëra që diskutohen nuk janë të verteta. Partia Socialiste e di që unë kam përdorur rrugën që vetëm fantazamat mund ta gjejnë. Ata janë komunsit. Dhe kjo është beteja e komunizmit dhe e demokracisë. Shumë njerz janë me mua , sepse unë dëshiroj të bëjë një gjykim të tillë të gjrave.
Unë shpresoj që George ë Bush presidenti ynë i ri, do ta shikojë më seriozisht përfshirijen e qeverisë shqiptare në proceset e demokracisë
BEQIR SINA: Si mund ta shpjegoni indiferentizmin e amabasdës amerikane në Tiranë, rreth akuzave të hedhura kundër jush nga shtypi proqeveritar ?
JAJMES TRAFIKANT JR :Ata që sot janë në ambasadën tonë në Tiranë, janë vënë aty nga administrata e Klintonit. Puna e tyre është që të mbajnë lidhjet. Dhe unë nuk mendoj se ata më duan mua, sepse unë i shikoj ata dretjt e në sy dhe u them atyre atë që mendoj. Ata nuk po bëjnë atë që është në të mirë të
demokracisë dhe po “përfshihen” në bandën e komunstëve. Nuk mendoj se atyre u pëlqen një gjë e till. Por , së fundi, krejt sinqerisht, nuk dua të mallkoj për atë çfarë ata po thonë për mua. Siç e shikoni , në Amerikë ka një ndarje fuqishë e forcash politike dhe si ligjëvënës , unë kam të drejtë të mbaj qëndrime të tilla. E kuptoj se ambasadori i SHBA në Shqipëri( Joseph Limpreht) është mbartës i programit të qeverisë së SHBA-së. Mendoj që qeveria e Klintonit kishte një klimë komuniste, e parë në pikëvështrime të tjera, kurse Ronald Regan shkatërroi komunizmin, prishi Murie Berlinit, shkatërroi Bashkimn Sovjetik, dhe i dha botën, Klintoni , jo vetëm që e ri-vendosi paradigmën e vjetër, por filloi ta fuqizojë atë. Mendoj se kemi një zakon shumë pasiv për të larguar komunizimn dhe socializmin dhe kjo është një e keqe. Shpresoj se ambasadori i SHBA në Shqipëri , i cili është një njeri i zgjuar dhe i plotësuar me dokumentacionin e duhur, do të vijë me sitetemin e ri dhe ka për t’u përpjekur për vlerat e demokracisë. Unë pranoj statusin që Amerika – po merr tani dhe shpresoj që George W. Bush, presidenti i ynë i ri, do të shikojë më seroizisht vlerat e demokracisë në përfshirjen e qeverisë shqiptare. Shpresoj se ai do të vendos në qëndër të vëmëndjes sestemin e koalicionit socialist. Besoj se Shqipëria, është vendi ku ne mund të fillojmë një ri-afërim, një zhvillim të demokracisë së republikave në të gjith botën
Shqipëria është një diktatorship i mbuluar
BEQIR SINA: A ka ndryshime qëndrimesh në mes kongresmenve, kur është fjala për çështjet që kanë të bëjnë me Shqipërinë?
JAJMES TRAFIKANT JR :Po. Ka qëndrime të ndryshme. kush e di ? Mbase ata kanë të drejt, mbase janë gabim. Por, unë i urrej komunsitët. Kjo është sëmundje, një sëmundje që jep pushtetin disa individëve që kanë në dorë ushqimin, ndërkohë që mesatarja qytetare është në mëshirë të fatit. Unë besoj se populli shqiptar përsëri mund të marrë vendin e tij nga duart e komunistve. Shqipëria është diktatorship i mbuluar. Kjo është evidencuar nga faktet që jamë duke i vendosur në arshivën e Kongresit. Unë kamë mbledhur mjaft fakte se në zgjedhjet e Tetorit të vitit 2000 votat ishin të manipuluara. Por, unë kam një porosi për shqiptarët që jetojnë në Amerikë. Shqiptarët në Amerikë, kur vjen puna te qeveria e SHBA-ve, duhet të jenë në një zë të përbashkët. Unë për shëmbull do të hartoj dhe do të parqes një projekt në Konges për të siguruar para për infrasturukturën në Tiranë. Por unë nuk do ta bëj një gjë të tillë, nëse koalicioni demokratik nuk është i sukseshëm. Sigurisht, unë nuk do t’i dhuroj rregjimit komunist fonde nga qeveria Amerikane.
BEQIR SINA: Zoti Trafikant nuk mora një përgjigje të drejpërdrejt se si e shpjegoni ju faktin, që administrata e mëparshme i dha kaq kredibilitet Tiranës?
JAJMES TRAFIKANT JR : Unë mendoj që Aemrika është duke shkuar me demokratët më shumë drejt socializmit. Dhe sinqerisht, unë mendoj se shteti ynë është në rrezik, sepse burokratët e adminsitartës së mesëme e drejtojnë Amerikën. Kështu Aemrika ka probleme më të mëdha dhe ajo është në rrezik. Shumë njerëz po përdoren për të arritur synimet e socializmit dhe ata nuk e dinë këtë. Në lidhje me këtë, unë dotë doja të kthehesha përsëri tek Shqipëria dhe te përpjeket që po bëhen për të ndikuar në superfuqinë e vetme Shtet e Bashkura të Amerikës. Ka shumë shqiptar, që nuk e dinë që po përdoren nga komunstët, të cilët po punojnë edhe kundrë Ligës Qytetare Shqiptaro-Amerikane, dhe kjo gjë në fakt nuk duhet të ndodhë. Duhet të ketë vetëm një zë në Washington. Zëri e respektuar në Washington është DioGuardi, ish kongrsmeni republikane Nju Jork-ut, dhe Presidenti i Ligës Qytetare Shqiptaro-Amerikane. ai mundte të shkojë në në
zyrat më të fuqishme të Washigntonit dhe në se shqiptarët nuk vihen nën kët rrugë, do të humbasin për-pjekjet në emër të kauzës kombëtare shqiptare. Unë për shëmbull nuk kam shumë shqiptar në qarkun tim, por kamë shumë dreqër serb, Por, megjithatë , unë mendoj se drejtësia është në anën e shqiptarve Etnik anembanë botës dhe këtë unë e mbështes për arsye të drejtësisë. Unë pa dyshim, humbas vota për këtë çështje, Antarët e tjerë të kongresit ndoshta nuk do ta bënin këtë. Politikanët nuk pëlqejnë të humbasin vota.
BEQIR SINA: A besoni se vetëm një shqipëri Demokratike mund të sigurojë të ardhmene Kosovës?
JAJMES TRAFIKANT JR :Unë e ofrova legjislacionin orgjinal në lidhje me këtë dhe këshillën e DioGuardit dhe Këshilltares për Çështjet Ballkanike Shierly Cloyes-DioGuardi, për një Kosovë të Pavarur. Unë me ligën Shqiptaro – Ameriakne besojmë se nuk do të ketë paqe pa pavaarsinë e Kosovës duhet t’i sigurojn pakicat serbe me të drejta e tyre dhe të respektojnë ato. Atje duhet të ndërtohet siguria në kushtetutën e përkohshme për të ruajtur të drejtën e të gjith qytetarve.
- « Previous Page
- 1
- …
- 147
- 148
- 149
- 150
- 151
- …
- 195
- Next Page »